Ingezonden stukken.
Verstrekking van ongebuifxJ tarwebrood
tegen verminderden prijs.
pc Burgemeester der gemeente Leiden
brengt ter algemeene kennis, dat, ter uit
voering van de missive van den Minister
van Landbouw, Nijverheid en Handel d.d.
24 April Ï9Ï5, door hem eene regeling is
■ontworpen, krachtens welke, behouden®
•Toeilkeuring van den Minister voornoemd,
de gemeente zal worden verkrijgbaar
yrésteXl On,gêbu:ï.'d Tarwebrood tegen den
.prijs van 12 cent per K.G.
fen einde, na goedkeuring der ontwor
pen regeling, zoo spoedig moge'.ijk met de
verkrijgbaarstelling een aanvang te kun-
mak-en, wordt ieder hoofd van een
hoifgezin of alleenloopend persoon, die
gebruik wenscht te maken van de gele
genheid om ongebuild tarwebrood tegen
Verminderden prijs te koopen, uitgenoo-
digd, hiervan ten spoedigste per formu
lier aangifte te doen aan het bureau
Vischmankt 18, onder opgave van:
den naam en de woonplaats van den
broodbakker of depóthouder, van wien hij
dit brood wenscht te betrekken:
voor zoover hoofden van huisgezin
nen betreft, van» het aantal leden van het
gezin, kinderen beneden den leeftijd van
;wee jaar niet mede-gerekend.
Formulieren tot het doen- van deze aan
gifte zijn verkrijgbaar aan het bureau
Visclimarkt 18.
Niet-ingezetehen der gemeente Leiden,
die brood van een te Leiden wonenden
broodbakker wenschen te betrekken, zul
len moeten zorg dragen, dat hunne aan
giften door den Burgemeester van de
plaats van inwoning voor „accoord" zijn
^eteekend. f
Broodbakkers, die ongehuiLd tarwebrood
Irgen tbovengenoemden prijs vallen vpr-
loopen, kunnen, na goedkeuring der ont-
forpen regeling door den Minister, tegen
verminderden prijs ongebuild tarwemeel
betrekken. Zij worden uitgenoodigd zich
ten spoedigste op te geven aan het bureau
Vischmarkt 18, alwaar nadere inlichtin
gen worden verstrekt.
In aansluiting met bovenstaande me&e-
eei'.'Lig omtrent het verkrijgbaar stellen
van aanvragen voor Broodkaarten deelt
de directeur van den Gemeentelijken
Keuringsdienst van eet- en drinkwaren,
oheer dr. J. J. van Eek mede:
1 Bedoelde formulieren kunnen door
''belanghebbenden worden afgehaald aan
het bureau Vischmarkt 18 en wel in de
week van 9 tot 16 Mei, iedereai werkdag
van 9—1, 25 en 79 uur.
2. Aan besturen van vereenigingen en
iorganisatie's kunnen formulieren worden
toogezonde-n ter uitreiking aan de leden,
tenzij daartegen overwegend bezwaar
mocht bestaan '§l% onde.rgeteekende.
Hiertoe strekkende aanvragen zullen
schriftelijk moeten worden ingediend, "on
der mededee'.ing van het aantal ge-
gewenschte formulieren,
3. Aan particulieren worden de- formu
lieren op aanvrage toegezonden.
Steuncomité Oorlogstoestand 1914.
De collecte van wekelijks een dubbeltje
il een cent voor het Steuncomité heeft
week opgebracht f 304,4972-
5 broodprijzen. Zaterdagavond
heeft de Leidsche Broodbakkers-Patroons-
vereeniging in overeenstemming met de
Leidsche Broodfabrieken en twee ciA.pera-
lieve bakkerijen besloten tengevolge van
de verhoogde meelprijzen, de prijzen van
het wittebrood en tarwebrood met 1 oent
per K.G. te verhoogen. Die verhooging is
Maandag ingegaan. Een andere cc .pera-
ieve bakkerij, welke niet ter vergadering
vertegenwoordigd was, is evenwel met deze
prijsverhooging niet meegegaan.
De Bakkers-Pat-roonsvereeniging en de
labrieken hebben heden als gevolg van de
weigering van deze c<A'peratie, om met de
prijsverhooging mee te gaan, besloten met
ïg van morgen den prijs van het
en bruinbrood weer met 1 cent per
K.G. te verlagen.
Bevorderd. De reserve-sergeanten
,js en v. Duimmelen van het 4e regiment
infanterie alhier zijn benoemd1 tot vaam-
drig bij gemeld korps.
De reserve-officier van Gezond
heid E. W. de Vries van het 4de Regiment
Infanterie alhier is op lieden overgeplaatst
naar het reserve-bataljon der 'Ve Infante
riebrigade te Bergen.
Ned.-Indisch onderwijs. Op uitnoodi-
ag van de Leidsche Indologen-Vereeni-
jing hield de heer C. Lekkerkerk, inspec-
van hot inlandsch onderwijs met ver
lof, in het klein auditorium van het univer
siteitsgebouw gisteravond eene voordracht
Dver „de bemoeienis van den bestuurs
ambtenaar in Nederlandseh-Indië, met het
inlandsch onderwijs."
Spreker gaf daarbij een overzicht van
geschiedenis van dit onderwijs, zoowel
°P het gebied van het gouverneinents-,
Mlks-, zendings- als van het vakonderwijs
in Indië, waarbij hij tevens gelegenheid
|yond het onderwijs aan meisjes te bespre-
K en het nauw verband aan te toonen
ent ook in de overzeesche bezittingen tus
sen school en maatschappij moet be
staan.
hoofddorp.
Roede Kruis. Vrijdagavönd 14 Mei zal
Hoofddorp, in den Haarlemmermeer,
'pn geheel soortgelijke vergadering wor-
jfen gehouden als korten tijd geleden te
tyendam plaats had n.l. met het doel op
e wekken tot steunverleening in tijd van
ffigj het vormen van Roode Kruis Co-
2*8 enz. in de gemeente Hoofddorp en
11 omliggende gemeenten in den Haar-
katwuk-aan-zee.
1 e?laagd. Bij het visseherij-examen
^ourlieden eai schippers) gehouden te
^jravenbage, zijn als stuurman op zeil-
osschersvaartuigen geslaafd de heeren
^arieviiet, W. H. Ouweland en E. v.
Plas,
Onderwijs. Voor de benoeming tot
;.5ar 'n He Maleische taal aan de Mid-
Handelsschool te Haaïlëm \'or-
den aanbevolen de heeren C. Rekfkerker-
ker en B. J. G. Schrieke, bedden te Leiden.
Opgraving»;?. Voor de Tielsche Oud
heidkamer zullen in den loop van dezen
zomer opgravingen gedaan worden in het
Esschenbosch te Maurik onder leiding van
dr. Holwerda te Leiden.
NIEUWKOOP.
Aanbesteding. Bij de gehouden aan
besteding, van bet eenjarig onderhoud der
bruggen, scheringen, schoeiingen en de
sluis aan Kattenbrug werd ingeschreven
als volgt: J. Hakkcling te Noorden f 898;
P. Pieterse te Noorden f 919; J. Woerde te
Nieuwkoop f 965; H. W. C. Vergunst, te
Aarlanderveen f970; D. Janmaat, te
Nieuwveen f 975.40; P. Stam te Nieuw
koop f 1149. Het werk is gegund aan den
laagsten inschrijver, den heer J. Hakke-
ling.
NOORD W IJKER HOUT.
Verkcoping. In het Café „De Zwaan"
te Noordwijkerliout had gistermorgen de
afslag plaats van eenige winkel- en woon
huizen ten overstaan van notaris Binnen
dijk te Noordwijk; de uitslag is als volgt:
Perceel 1: f 2350 C. Hoogeveen, Leiden,
perc. 2 f 1600, dezelfde; perc. 3 f 800 dezelf
de; perc. 4 f 700 P. v. d. Burg, alhier; perc
5: f 700, dezelfde; perc. 6: f 600, M. Beelen
Noordwijk; perc. 7: f 602, dezelfde.
LISSE.
Krnisverboud. In de gisteravond gehou
den vergadering van hetkruisverbond St. Jan
de Dooper, rapporteerde P. van Bezie, na
mens de verificateurs de bescheiden van den
penningmeester in orde. Enkele nieuwe leden
werden geïnstalleerd.
Tot afgevaardigde naar de jaarvergadering
van den Diocesanen Bond werd gekozen de
heer H. J. Vogelzang, en tot plaatsvervanger
de heer S. F. Barnhoom. Deze vergadering
zal worden gehouden op Maandag 7 Juni
te Haarlem. De beschrijvingsbrief voor deze
vergadering lokte geen discussies uit. Na
nog enkele besprekingen van huishoudelijke
aard, werd de vergadering gesloten.
SASSENHl'IM.
Veiling Op de gisteren gehouden veiling
werden aangevoerd 125.000 Narcissen. De prij
zen waren als volgt Ornates 5 c., Barry 5 c.
Grandiflor 4 A 6 c., Phoenix (Oranje) 10 a
13 c., Phoenix (zilver) 10 15 c. De handel
was matig.
VOORHOUT.
Verkoop Bloembollen. Gisteren had
alhier de verkooping plaats van de bloem
bollen, hoofdzakelijk tulpen, geplant ten
voordeele van de R. K. Kerk, welke f 559.50
opbrachten. Een gedeelte, bestemd voor sie
raden in de R. K. Kerk bracht f 341.35 op.
Totaal dus negenhonderd gulden en vijfentach
tig centen.
VOORSCHOTEN.
De Hanze. Woensdagavond vergaderde
de R.-K. Middenstandsvereeniging. De voor
zitter, de heer Joh. A. Mens, opende op de
gebruikelijke wijze en wensclite op de meest
hartelijke wijze den zeereerw. heer pastoor,
geluk met zijn benoeming tot Geest. Adviseur.
De notulen door den secretaris, den heer G.
A. Nierman, voorgelezen, werden zonder be
merking goedgekeurd. De voorzitter deelde
mede, dat in de vergadering van de gewes
telijke afdeeling gehouden te Leiden, zestien
voorzitters van de verschillende afdeelingen
tegenwoordig waren. Besloten was, in elke
afdeeling te vergaderen voor het vak, waar
voor deze zou gehouden worden. Besloten
werd 30 brochuren aan te koopen over de
boekhouding door den heer J. Wijdeman.
In de volgende vergadering zal een com
missie van twee leden worden gekozen voor
de Hanzebank. Nadat besloten werd f2,50
uit te trekken voor den Middenstandsdag werd
de vergadering gesloten.
R.K. Propagandaclub. Woensdagavond
vergaderde de R. K. Propagandaclub St. Pau-
lus, onderafdeeling van den Volksbond, bijge
woond door den ZeerEerw. Kapelaan. De
heer P. v. d. Werf opende de vergadering met
gebed, heette allen welkom en bïacht als af
gevaardigde van de Algemeene Vergadering
een zeer juist verslag uit, waarvoor hij de
dank der vergadering inoogstte. Besloten werd
propaganda te maken voor den Roomsclien
Landdag op Hemelvaartsdag te houden te
Lisse. De Weleerw. Kapelaan zette uiteen het
ontstaan van de Grieksche Kerk, welke in de
volgende vergadering zal vervolgd worden.
Nadat besloten was op het a. s. Encycliek-
feest te colporteeren met de Volkszangboek
jes sloot de voorzitter, de vergadering.
WASSENAAR.
Bloembollen-verkooping. De bloem
bollen voor de Kerk, geplant op 't land
van den heer L. A. Prins, brachten bij
verkoop 464- gulden op.
Roomsche Agenda.
ZONDAG. Leiden. 1 uur. Bondsgebouw
Ledenvergadering Handels-
Kantoor en Winkelbedienden.
MAANDAG. Leiden, half negen, verga
dering van den Ned. R. K. Gra-
fischen Bond in het Bondsge
bouw.
Staten-Generaal.
EERSTE KAMER.
De Wet op de Vermogensbelasting
verworpen.
Vergadering van gisteren.
De Eerste Kamer heeft met 26 tegen 16
stemmen de Wet op de Vermogensbelas
ting verworpen. Rechts tegen links. De
heeren De G ij s e 1 a ar (Chr.-H.) en v.
d. B ie sen (R.-K.) hebben zeer overtui
gend aangetoond, dat de wet, welke de
goederen wilde heiasten naar de verkoop
waarde. doch niet naar de belastbare op
brengst onrechtmatig moet worden ge
noemd men wees o. a. op het bezft van
in productieve bosschen. De vermogen sbe
lasting, die in het vervolg aanvullend
naast de inkomstenbelasting zal staan,
zal dus precies als tot nu toe naar de be
lastbare opbrengst worden berekend. Voor
de schatkist zal het een nadeelig salido ma
ken van ongeveer 6 ton (de bate, -ije Iet
ontwerp de schatkist zou brengen) maai'
in dezen millioenentijd is dat een peule-
■schilletje.
De Eerste Kamer heeft heden zonder
hoofdelijke stemming de Öoriógs-Zeeonge-
vallenwet aangenomen*
Tweede kamer.
De Levensmiddelen-circulaire.
Vergadering van gisteren.
Het voornaamste uit de rede van den
Minister van Landbouw, Handel en Nij
verheid, hebben wij reeds gisteren ver
meld.
Hier volge nog wat de minister, de heer
Posthuma, over de aardappelen-kwes
tie had mede te deelen:
Voor de aardappelen moesten de gren
zen open. Spr. wilde toen meteen een
einde maken aan den consentenzwendel.
Dat heeft hij met succes gedaan. Spr.
vroeg aan de bouwers hoeveel aardappels
ze te missen hadden en tot welken prijs.
Toen spr. hiervan een overzicht had, heeft
hij den prijs vastgesteld. Nu wil de heer
De Muralt een nog hoogeren prijs. Spr.
heeft bovendien ook voor de nijverheid te
zorgen, dat deze zooveel mogelijk door
kan gaan, daarom moest de aardappelen-
uitvoer loopen over de gezanten, ."dan kan
men met eenig succes verwachten, dat er
van die zijde ook wat binnenkwam. Spr.
moet zich .ten deze in zijn toelichting ech
ter op de vlakte houden.
De aardappelprijs werd mede gesteld
om prijsstijging te voorkomen. De Minister
meent dat die afdoende voorkomen is.
Ten slotte zeide de minister het in het
belang van het land >te achten, dat de heer
Schaper zijn motie (eischende de goedkoo-
pe levering niet slechts van brood, doch
ook van wit brood) intrekt.
Na de rede van den minister vingen 1de
replieken aan, die toonden, dat niemand
door het antwoord des ministers tevreden
was gesteld.
O.a. getuigden de heeren Tydeman
(V.-L.) en Van Vuuren (R.-K.) dat de
minister hun niet tevreden had gesteld
betreffende de financieele m o g e 1 ij k-
h e i d om goedkoop bruin brood te ver
strekken. De heer Van Vuuren zeide o. m.
van meening te blijven, dat de minister met
zijn circulaire het budgetrecht der Kamer
geschonden heeft.
De minister berekent den maatregel nu
op 3Ya millioen per maand, maar spr.
meent, dat men deze regeling minstens voor
een jaar zou moeten aannemen. Echter
komt hij op tegen de wijze van doen van
•den minister, die meent naar de letter uit
een post te kunnen putten, om als het geld
op is, met een nieuwe aanvraag te komen.
Aldus wordt de Kamer voor consequenties
gesteld waaraan zij niet heeft kunnen den
ken.
Spr. zal het niet doen, maar er zou alle
reden zijn voor een motie waarin aange
drongen werd op eerbiediging van het bud
getrecht van de Staten-Generaal.
Hij maakt er den Minister een verwijt
van dat deze de circulaire in 'de Staatscou
rant en in de bladen geplaatst had, voor
dat de burgemeesters haar ontvingen. Dat
is met de tweede circulaire weer gebeurd.
Was het overigens den minister er om
te doen de burgemeesters te polsen, dan
had de circulaire anders moeten luiden,
merkt deze spreker op.
Het slot van de discussie' was, dat de
heer S c li a p e r (S. D.) z ij n motie
introk om aan den wensch van den
Minister te voldoen.
En de eind-indruk, die de discussies op
ons maken, is, dat men er geen stap door
is vooruitgegaan, dat de afgevaardigden
omtrent het beleid van den minister
althans wat de hoofdpunten betreft
er niets, wijzer op zijn geworden.
Besloten is Maandag a. s. om half twee
te vergaderen en Donderdag en Vrijdag
a. s. niet.
De heer Duys (S. D.) vroeg spoedige
terhandneming van het wetsontwerp no
pens artikel 121 Gemeentewet (samenwer
king van gemeenten). Dit wetsontwerp
hebben wij onlangs eenigszins uitvoerig in
ons blad besproken naar aanleiding der
hangende annexatie-plannen.
De Voorzitter zal er in de eerst
volgende vergadering van de algemeene
afdeeling over spreken.
Met leedwezen las ik gisteren in het betoog,
door Mr. Goudsmit voor den krijgsraad ge
houden, ter verdediging van een student-
vrijwilliger, die zijn stand oneer had aange
daan, dat „tal van officieren hem (Mr. G.)
hebben verklaard, dat zij in dit geval maar
liever niets gezien zouden hebben."
Hoe is zoo'n verklaring mogelijk, M. d. R.
in een tijd, waarin het kader is ingescherpt,
dat het goed moet toezien op het salueeren
der minderen, wijl anders de krijgstucht er
onder lijden gaat.
Er werd hier werkelijk iets meer gedaan
dan het niet brengen van het voorgeschreven
saluut. Een, laten we zeggen „brooddionken"
student, onteerde zijn vrijwillig op zich ge
nomen plicht, maakte zijn uniform tot schande
ten aanschouwe van het publiek en zoo iets
zou men dan maar niet willen zien!
Mr. Goudsmit had natuurlijk groot gelijk,
dat hij dit argument voor zoover 't er
dan een kan geacht worden aanvoerde,
maar dat het hem in den mond werd gegeven,
valt te betreuren. Ik denk trouwens niet,
dat de betrokken officieren gaarne zouden
zien, dat zij hun ruime opvatting hadden
moeten komen verdedigen.
In ken luitenant Van Lockhorst niet, maar
breng hem gaarne hulde voor zijn plichts
betrachting zonder aanzien des persoons.
Een burger.
Burgerlijke Stand.
LEIDEN.
Overleden: C. J. Ohristiaanse jd.
24 i. J. Tiisseur d. 14 m. M. Vroom
geb. Van 't Riet 42 j. J. O'lcLenlmrg m.
67 j. D. Runnig geb. Hemerik 37 j.
D. van. der Tuin m. 72 j. W. F. Ben-
nlng m. 55 j. C. M. L. Molkenboer z.
2 j. F. Pjena z. 6 m. G. J. B. Selier
z. 17 m. J. C. van Deventer d. 1 j. J.
A. de Koning z. 3 1 - A. Visser d. 45 mi
nuten. C. A. Bu5l geb. Devilee 25 j.
W. Lagerberg m. 77 j. J. van dar 3£aa-
den m. 64 j.
Gehuwd; D, van Schoondervvoerd den
Bezem èr jm. en C. de Jaeger jd. H. H.
Walraven jm. en i. J. Vits jd- j. Segijn
jm. en G. E. Broomans jd. L. van
Haastrecht jm. en W. G. M. Groen in 't
Woud jd.
Laatste berichten.
Italië.
ATHENE, 6 Mei. Volgens een bericht uit
Konstantinopel heeft de Italiaansche regee
ring de onderwijzers aan de Italiaansche
scholen in Konstantinopel teruggeroepen.
De Ottomansche overheid bereidt maatre
gelen voor om de onderdanen van de mogend
heden der entente, die zich nog te Konstan
tinopel bevinden, naar Klein-Aziö te brengen.
Marktberichten.
LEIDEN. 7 Mei. Veemarkt: Aangevoerd
0 paarden f 0,a f 0,0 Veulens f 0a f 0
32 stieren f120 a f 210, 620 kalf- en melk
koeien f215 a f380, per kilo fa 688
varekoeien f 140 a f290, 169 vette ossen en
koeien f210 a f425, per kilo f 0,94 a fl.08,
graskalveren f00 a f00, 72 kalveren (vette)
f 40 a f 120, per kilo f 0,80 a f 1,05, 256 kalveren
(nuchtere) f 7,a f 16,829 schapen (vette)
f32 a f50, per kilo f 0,74 af 0,82, schapen
(weide) fa f1154 Lammeren (magere)
f10, a f 15, 000 dito vette jarige f00 a f00,
530 varkens (magere), f22 a f71, per kilo
a ct,000varkens (vette) faf797
biggen f 10, a f 17,11 bokken of geiten f4
a f9, Ter markt aangevoerd: 1409Runderen;
228 Kalveren; Schapen 829.
Kaas. Aangevoerd 121 partijen. Besteed werd
voor Goudsche kaas van f 49 tot f 52.2e soort
f45 tot f48. Leidsche kaas f40 tot f422e
soort 35 tot 39. Derbykaas f—.Alles per 50
kg. Aan de stadswaag gewogen 106 partijen,
3872 stuks kaas, wegende 27675 kg. Handel
voor Goudsche kaas vlug. Handel voor Leid
sche kaas matig.
HOOFDDORP, 7 Mei. GraanbeursNieuwe
tarwe f 13,75 a f 14,25, Haver f 14,50af 15,—
Groene erwten f 13,50 a f 14,50, Paardenboonen
f9,25 a f 10,50 Duiveboonen fll,a f 11,50,
Gerst f9, a f 10,Bruine boonen f 15,0af 16,
Kanveizaad f 17.50 a f 18.Kanariezaad f
GOUDA, 6 Mei. Vee. Vette varkens met
redelijken aanvoer, handel matig, 35 a 44 c. per
half kilo. Biggen voor Engeland met redelijken
aanvoer, handel matig, 24 a 26 c. per half
kilo. Magere biggen met goeden aanvoer,
handel vlug, fl,80 a f2,25 per week. Vette
schapen met aanvoer, handel
fa fNuchtere kalveren met goeden
aanvoer, handel vlug f8 a f14. Fokkalveren
flG a 28.
Lammeren met goeden aanvoer, handel vlug
f13 a 16.
Kaas. Ie qual. f 50,f 52,2equal.
f 47,a f 49,zwaardere f 53,a f
Noordhollandsche kaas fA f.Aan
gevoerd 95 partijen. Handel vlug.
Boter, met matigen aanvoer; handel matig;
prijs der goe- f 1,40af 1,55, wei- f 1,20af 1,30.
MEPPEL, 6 Mei. Boter. Aanvoer: 1000
kilo, le soort per 1/4 vat f 30,a 2e
soort f29,a 3e soort f28,a
stukken van R/z kilo f2,15 a f2,40.
LEEUWARDEN. 7 Mei. Boter. Boercn-
boter, aangevoerd geene. Fabrieksboter, aan
gevoerd 28/3 en 31/6 vaten. Prijs van f 63.
tot f 65.50 Noteering van de commissie fl.64
per K.G. Noteering van de'commissie der
Vereeniging van boter- en kaashandelaren in
Friesland f 05.
Kaas. Nagelkaas. Fabriekskaas; aangevoerd
11.371 K.G. Prijs: f48.— a f69.— Handel
matig.
ZOETERWOUDE, 7 Mei. Eierenvelling.
3376 kipeieren f4,755,20. 372 Eendeneieren
4.85—f 5.40.
Rechtzaken.
KRIJGSRAAD.
De Krijgsraad te 's-Gravenhage deed he
den, uitspraak in de zaak tegen S. P. de
II., milicien der infanterie, afkomstig ui(t
Leiden, veroordeeld tot 1 jaar gevange
nisstraf, ter zake dat hij op 22 Maart jl.
te Leiden een onderofficier die hem wil
de arresteeren een slag met een ijzeren
staaf heef toegebracht.
Beklaagde heeft tegen dit vonnis appèl
aangeteekend hij het Hoog Militair Ge
rechtshof.
Veroorzaken van den dood door schuld.
Voor den krijgsraad te s'-Gravenhage
stonden heden terecht de miliciens der in
fanterie W. F. B. afkomstig uit Den Haag
en S. P. de H., afkomstig uit Leiden, ter
zake zich op 30 Maart j.l. te hebben schul
dig gemaakt aan het veroorzaken van
den dood door schuld van den milicien
C. Wijnivoord.
In den avond van 30 Maart tegen 6 uur
zaten beklaagden en do getroffene op een
soldatenkamer van het schoolgebouw aan
de Oude Ve6t, te Leiden, dat tot kazerne
is ingericht. Er werden praatjes verkocht
over een zachten dood, en schertsend zei
de H. tegen B. „schiet me maar dood" en
tegelijkertijd overhandigde hij aan B. een
houder met scherpe patronen, die deze
in het magazijn van zijn geweer deed,
waarmede hij bezig was om het schoon te
maken.
B. vergat echter de haanpal naar rechts
om te zetten.
Toen de H. nu met het geladen geweer,
dat hij van B. afgenomen had, een on
willekeurige beweging maakte ging on-
vei*w.achts een schot af.
De miüicien W. liep kermende weg en
bleek getroffen.
Den 31 Maart overleed W. tengevolge
van een schot in de buik, waardoor de
rechterkwab van de lever en de reehter-
nier doorboord werden.
Bek!.- de H. erkende dat er over een
zachten dood gesproken is, dit praatje
ging van B. uit. Het was geen ernst van
hem toen hij zeide schiet me maar dood.
Toen hij zag dat B. werkelijk de patronen
in het magazijn deed en het geweer in zijn
richting gehouden werd, werd hij eenigs
zins angstig. Hij vond het een „akelig"
gezicht zoo'n geladen geweer op zich ge
richt. te ziem.
Toen hij aan B, het geweer afnam en
weer wdiKle gaan zitten, werd er geroepen,
onder anderen door den getroffene, „wees
voorzichtig", maar op 't zelfde oogenblik
ging reeds 'i schot af.
B. verklaarde, dat hij zonder nadenken
de Datronen In het geweer had gedaan^
nadat hij ze van de H. kreeg. Hij erkende
eveneens dat er over een zachten dood
gesproken was.
De geheele handeling beschouwde hij
als een spelletje.
Volgens verklaring van kameraden had
deze bekl. meer de aardigheid met een
geladen geweer z.g. te spelen, want het
gebeurde reeds eenmaal dat hij te bed1
liggende zijn geweer laadde. Aan dat spel
letje werd toen door anderen een einde
gemaakt.
De officier van gezondheid J. de Vries,
die de wacht had, en geroepen was, was
enkele minuten, na 't ongeval ter plaatse.
Hij constateerde oen paar kleine wonden
één voor en één achter in het lichaam. De
man had betrekkelijk veel bloedverlies.
Hij brulde van de pijn.
Getuige achtte het noodig dat de man
vervoerd werd en hij dorst daartoe be
sluiten omdat ihij niet den indruk kreeg
dat hij zou sterven. Per brancard werd
W. toen naar 't St. Elisabeth's Gesticht ge
bracht.
Dr. J. P. L. Hulst die later de sectie op
het lijk verrichtte verklaarde dat de doods
oorzaak is de door een kogel ontstane ver
wonding.
De verdediger van de H. Mr. Men dels,
vraagt deze deskundige of de mogelijk
heid bestaat dat zich complicaties hebben
voorgedaan, drie er op wijzen, dat bij vlug
ger verleende hulp b.v., de dood aiibt zou
zijn ingetreden.
Dr. Hulst heeft bij de sectie niets ge
vonden dat daarop wijst.
Mr. A. J. Fokker, de verdediger van B.,
vraagt den deskundige of, wanneer men
den getroffene stil had laten liggen of
wanneer men direct operatief had inge
grepen of dan wellicht de door niet het
gevolg zou zijn geweest?
Get. deskundige zegt, dat zulks moei
lijk is te zeggen. De chirurgen zijn daarom
niet eenparig in hun meening. De een zegt,
direct operatief ingrijpen, de ander zeg£
weer, rustig laten liggen.
Nog verklaart deze deskundige op een
vraag van Mr. Mendels, dat het hevigf
bloedverlies niet is veroorzaakt ,tengevolg4
van de operatie. Bij de operatie is geble
ken, dat een stuk lever van 25 gram ondei-
in de buik lag, dus dat is blijkbaar door
het schot afgescheurd en daardoor heeft
er natuurlijk gri\)t bloedverlies plaats ge
had.
Hierna werd gehoord de plaatsvervan
gende Officier-Commissaris kapitein der
Infanterie F. J. G. W. Leers, die liet lijk
iter schouwing overgaf aan dr. Hulst en
Klaassen en het met anderen herkende
als dat van de milicien W.
Door Mr. Mendels werd dezen getuige
gevraagd of in iedere kazerne een tele
foon aanwezig is en of in elke kazerne
mensclien aanwezig zijn, die zoo noodig bij
ongevallen de eerste hulp kunnen verlee-
nen.
Wat het eerste betreft, zegt getuige, dat
hij daarover geen statistieke gegevens in
zijn bezit heeft, voor zoover Leiden be
treft kan hij verklaren, dat niet overal
waar militairen gehuisvest ziin een tele
foon aanwezig is. Wat de tweede vraag be
treft, deelt hij mede, dat er per Compagnie
6 mannen zijn, die in staat zijn eerste
hulp te verleenen, maar deze mannen zijn
niet altijd aanwezig, die kunnen uit of
met verlof zijn.
De Compagniescommandant van den ge
troffene, kapitein der Infanterie J. A.
Maa9, verklaart dat hij zeer kort na 't ge
te nemen, dan is het verklaarbaar, dat bij
vond den soldaat W. liggende op den
grond en kreunende van de pijn. Direct
heeft hij de familie van den soldaat, die
in Den Haag woont, laten waarschuwen,
en drie uren na 't gebeurde was dan ook
•de moeder van W. reeds aanwezig.
Hij heeft direct een voorloopig, onderzoek
ingesteld en heeft daarbij den indruk ge
kregen dat de II. die 't geladen geweer
van B., weg nam een ongeluk heeft willen
voorkomen en dat B. onvoorzichtig heeft
gehandeld door het geweer te laden zon
der de haanpal om te leggen. Was het de
de bedoeling geweest van B. om den hou
der met patronen, nadat die in het maga
zijn was gebracht, er dadelijk weder uit
te nemen, dan is het verklaarbaar, dat hij
het wegnemen van het geweer door de II.,
de haanpal niet omgelegd was, maar, zegt
daarna deze getuige, het blijft een onvoor
zichtigheid. Het geweer kan niet ontladen
worden wanneer de haanpal naar rechts
is omgelegd.
Mr. Mendels vraagt dezen getuige of het
enkel op den grond zetten van een gela
den geweer zonder zich te overtuigen of
de haanpal naar rechts is omgelegd, als
een grof verzuim te beschouwen ls.
Getuige beantwoordt deze vraag ontkennend.
In verband met de mcdedeeling van dezen
getuige, dat een onderofficier hem van het
ongeluk is komen verwittigen, vraagt Mr.
Mendels, of, wanneer er een dergelijk ernstig
ongeluk gebeurt, dan eerst de kapitein ge
waarschuwd moet worden alvorens genees
kundige hulp wordt ingeroepen.
Getuige zegt, dat dit geen voorschrift is,
maar wel weet hij dat hij dien onderofficier
direct gelastte den dokter te halen. Maar
later bleek, dat reeds van uit de kazerne
hulp was gehaald.
Vervolgens werd gehoord de soldaat H. J.
van Smirre, die bij het ongeluk tegenwoordig
was. Deze heeft beide bekl. hooien spreken
over een zachten dood. B. legde aan de H.
uit boe men z.i. zich het gemakkelijkst dood
bon schieten. Op een gegeven oogenblik zei
de H. „hier heb je patronen, schiet me dan
maar dood". Toen B. het geweer werkelijk
geladen had heeft hij het in de houding van
vaardig gebracht en gericht op de II.
Hij zag niet dat B. een beweging tot ont
laden van het geweer maakte, noch dat hij
de hand aan den trekker had.
De H. zei toen met een vloek „geel' op"
en het schot ging toen in de zwaai af.
Wijnoord stond toen midden in de kantine
en werd getroffen. Hij verklaart dat de
bij H. het afnemen van het geweer bij
ongeluk met de vinger aan den trekker is
geweest.
Men seint ons uit Den Haag:
De audite'ur-miïïtair elschte voor beido
l beklaagden r ij s p r a a k.
