17 BUITENLAND. re JAARGANG No. 1677 BUREAU: STEENSCHUUR 15f LEIDEN. Interc. Telefoon 935. Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 10 cent per week f 1.25 per kwartaal; bjjonze agenten II cent per week, fl.45 per kwartaal. Franco per post f 1.65 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 279 cen*> me* Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent ZATERDAG APRIL. I9I5. De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1-5 regels f0.75, elke regel meer 15 cent ingezonden mededeelingen van 1-5 regels f1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naur plaatsruimte. Aanvragen om Dienstpersoneel van 1-5 regels 50 cent, iedere rogcl meer 10 cent. Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur- en Verhuur, Koop- eu Verkoop (geen Handels-Adverientiën) van 1-5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent. Dit nummer bestaat uit drie bladen en het geïllustreerd Zondagsblad. Kalmte. In ons persoverzicht hebben wij een paar stemmen laten hooren van bladen, waarvan men niet kan zeggen, dat zij het vernielen van de .Katwijk" heel kalmpjes opvatten. En dat is te begrijpen. Er is haast niets denkbaar, dat ons meer tegen den borst stuit, dan deze moedwillige vernieling van een weerloos vaartuig, dat levensmiddelen vervoert, welke bestemd .zijn voor een neutraal land. 't Is volkomen verklaarbaar, dat men een diepe verontwaardiging in zich voelt op komen over een daad, zoozeer in botsing met het volkenrecht en zoozeer in strijd met alle begi'ippen van menschelijkheid. Toch mogen wij bij dat alles onze kalm te niet verliezen... Welke natie is hier de schuldige? Het feit, dat zoo goed als uitsluitend Duitsche onderzeebooten tot' nog toe in de Noordzee zijn aangetroffen, geeft reden voor een zeer sterk vermoeden, dat het. een Duitsche onderzeeër is geweest. Maar meer dan een zeer sterk ver moeden is het toch niet. En verdei'. In de veronderstelling dat een Duitsche onderzeeboot de schuldige is, is dan ook de natie zelf schuldig te vei'- ldaren. Kan het niet heel goed, dat de re geering die daad zal afkeuren in ondubbel-* zinnige termen en ons niet slechts een financieele, maar ook een moreele schade vergoeding zal geven? De bezadigende woorden van ,,De Tijd" mogen in veler harten weerklank vinden. ,-,'t Is te hopen, dat het reeds door de Duitsche regeering gelaste onderzoek de verantwoordelijkheid voor de afkeurens waardige daad ook har&reijdc aal Yvcton vast te stellen, en dat door een loyale ver goeding want buiten kijf was geen contrabande aan boord der Katwijk" de goede nabuurschap behouden blijve met ons volk, dat in zoo allermoeielijkste om standigheden voortdurend blijk geeft, van zoo correcte handhaving zijner onzijdig heid." De.ze voorzichtige woorden doen beter aan dan het wapengekletter, dat in den toon van sommige organen reeds opklinkt, en zoo gemakkelijk in ons overigens kalm volk de oorlogsrazernij zou kunnen doen ontvlammen, die zoovele andere naties als verdwaasd heeft. Zeker, als onze nationale eer het e i s c h t zullen wij zelfs niet voor het ergste, deh oorlog, terugdeinzen. Maar ook dan alleen! En op het huidig oogenblik is de toestand gelukkig nog o p verre na niet zóó dreigend! V Een huldiging. Wie zijn in ons handje wel den laabsten tijd aan het huldigen. Dat (kan best,, uit stekend zijn. 't Eert een volk, da£ het zijn groote mannen en vrouwen wee't tie eeren, en het verheft het zedelijk bewustzijn van een natie, aT> d.e edele eigenschappen, de grooteche daden van de landgenooten fin het licht der openbaarheid worden ge steld. Wanneer echter die hulde wordt ge bracht aan mannen of vrouwen, wier idieeën verderfelijk, wier theoriën zede loos zijn, dan kan zij daarentegen niets anders tot vrucht dragen, dan dat hfet z/odelijk peil van een volk wordlt onder mijnd. Met. deze laatste bemerking doelen wij meer in het bijzonder op de huldiging van den dichte r-zanger" Speenhof, welke ook in den Schouwburg hier ter stede zal plaats hebben. Wilt ge eens duidelijk weten hoe de zedelijkheidsbegrippen zijn van lezen door zoo velen ge vier den man. Dezer dagen werd in een zeker neutraal blad de volgende vraag tot onderwerp voor een beantwoording gemaakt: „Moe ten de man en de vrouw volgens dezelfde begrippen van zedelijkheid worden beoor deeld." Onder de antwoorden was er ook een van den heer Speenhof! Wij vragen onzen lezers verontschuldiging voor het overdrukken van de... beestachtige ideeën, welke deze „dich'ter-zanger" durft verkon digen. Hij schrijft n.l.: ..Door de zakelijke, overeenkomst, die men het huwelijk noemt, niet meer aan te gaan, alle mannen vrij aan alle vrou wen- te geven, en die kinderen op te doen voeden door den Staat, verlossen wij de inenscbheid van den meest „onzedclij- ken" dwang, dien zij ooit heeft moeten verduren." Bah! Weg meit alle verantwo ordelijk- berdsgevoel, met alle reine, waarachtige liefde, met alle zedelijkheid! Wat een perspectief van afschuwelijke beestachtig heid opent zich voor ons! En deze man wordt gehuldigd! Neen, de „Tijd" zei het .onlangs niets te kras, toen zij opmerkte, dat „de verte genwoordigers der oudJheidensche, Do mein sche en Grieks oh e beschaving voor den orpgang meit deze reuzen der /Zooge naamde moderne cultuur den neus zouden nieDOen OPKCIÏV«Ö5". Speenhof... een volksdichter!? Voor de mobilisatie heeft hij een „volkslied" ge dicht. waarbij iin het refrein de godslas terlijke woorden v.an een vloek worden herhaald... 't Zou een heleediging zijn voor ons volk, .althans voor het geloovige deel van ons volk, dien man een volks dichter te noemen! 't Behoeft toch waarlijk na het boven staande geen betoog meerkat bij de hul diging van Speenhof de Katholieken niet thuis behooren. Een Fransch succes bij Atrecht. Tegenslag der Russen op het Oostelijk oorlogsterrein. Een nieuwe Zeppelin raid boven Engeland. Een Duitsche vlieger werpt bommen op Sittingbourne en Faversham. Een vlieger der bond- genooten doet een aanval op Haltingen en op een Duitsche kruitfabriek. -- De Dardanelles Van h et Westelijk oorlogs terrein. Op het Westelijk oorlogsterrein melden do Fransclien een voordeel ten Noorden van Ai tr echt,, waar zij den laats ten uit- looper van de Notre Dame de Lorette- hoogte_bezet hebben. Men herinnert zich, dat voor enkele weken deze hoogte heit middelpunt van een verwoeden strijd was en dat de Duits cbe.rs er toen in geslaagd waren zich van een belangrijk deel van deze hoogte meester te maken. De Frian- öctoen hebben hieit ve.plonene herwonnen en blijkbaar verdere vorderingen ge maakt. Over dei gevechten tusAchem Maas en Moezel worden nog uitvoerige beschou wingen gegeven, van Duitsche zijde om de nutteloosheid der nieuwe gevochten fcusschen 10 en 14 April te belichten, van Frans che zijde om de belang rijkheid te betoogen van de bezatting van den berg kam bij Les Eparg-es. Vooral omtrent dilt punt zijn de berichten nog al tegenstrij dig. Van Duitsche zijde wordt erkend, dat die Franschen den llden April er „tijde lijk" ijn geslaagd zijn tot den top van de Gombres-hoogte door i.e.-.,dringen, van waar zc, na een handgemeen van twee uren weer verdreven werden. Van het Oostelijk oorlogs terrein. Nog stiller, dan in hel Westen schijnt het aan het oostelijk front te zijn. Behal ve in de Karp allien "rordt nergens ge vochten. Weersgesteldheid en toestand der wegen, die in modderpoelen, zijn ver anderd, dragen daartoe veel bij. In de Karpaithen schijnen de ljtussen werkelijk een tegenslag tie hebben ondervonden. Zij hebben hun doel nieit kunnen bereiken, door de onverwachte versterking die de Oostenrijkschle en Duitsche troepen heb ben gekregen. Of deze troepen uit pa's af- félïjê* front1 r zou3en "zijn o'nit.fïrdtÈen, valt moeilijk te zeggen. De situatie op het Westelijk front lis zoo, dat d'aar geen manschappen gemist kun nen worden, terwijl de versterking op het Oostelijk rront toch zeker wel een honderd duizend man zullen hebben bedragen. Het •is mogelijk, dat Duitschland eeinige afdee- lingen van zijn reserves heeft gestuurd. Verschillende Oorlogs berichten. De Dardanelles Het Turksche hoofd kwartier meldt d.d. 16 April: Gisteren middag beschoot een pantserkruiser meit groote tusschenruimiten, zondier succes de forten aan de Dardanellen bij den ingang Vier granaten uit de Turksche batterijen troffen den kruiser waarop brand ont stond. Heit schip vertrok onmiddellijk in die richitiiin g van Terne do's. Iin den nacht van 15 April beproefden eeniige torpedobooten der bomdgenooten, onder dekking van de duisternis, den in gang van die zeeëmgite te naderen. Zij ver wijderden zich echter zoodra de Turksche batterijen het vuur openden. Het Vaticaan en de Ver. Staten. Een bericht uit Genève meldt, dat president Wdlson toegeeft van het Vaticaan een nota te hebben ontvangen, waax-in de Paus verklaarde bereid te zijn met hem voor het herstel van den vrede te werken. Wilson weigerde echter zijn standpunt omtrent de nota mede te deelen. De H. Vader en de Polen. De H. Va der heeft als een bewijs zijner bijzondere welwillendheid 25,000 kronen aan de Po len geschonken. Duitsche luchtschepen boven Engeland. De Duitsche marinestaf deelt officieel mede: In den nacht van 15 op 16 dezer heb ben marine-luchtschepen op verscheidene verdedigde plaatsen aan de zuidelijke En- gelsche oostkust met succes bommen ge worpen. De luchtschepen zijn voor en tij dens den aanval hevig beschoten, doch onbeschadigd teruggekeerd. Een vliegeraanslag op een Duitsche kruitfabriek. Naar uit Stuttgart wordt gemeld, heeft gisterochtend om 9 uur 50 min. een Fransch vliegtuig (tweedekker) een aanslag gedaan op de kruitfabriek te Rottweil. De vlieger, op wien dadelijk werd gevuurd, wierp eenige bommen, waardoor twee burgers zijn gedood en een zwaar gewond. De stoffelijke schade is ge ring. Het bedrijf van de fabriek is niet ge stoord. De vlieger, wiens machine door een treffer was beschadigd, heeft in zuidwes telijke richting zijn weg vervolgd. Aanval van een vlieger. Wolff meldt d.d. 16 April uit Haltingen: Een vijandelijk vlieger heeft boven Haltingen (ten noorden van Bazel op Duitsch gebied) vijf bommen geworpen waarvan vier geen schade heb ben aangericht. De vijfde is op twee leeg staande D-trein-wagens gevalle,n die in brand zijn geraakt en vernield. Een in de nabijheid zich bevindende employé van een Frankfurtsche bouwfirma heeft levensge vaarlijke verwondingen opgeloopcn. Duitsch vliegtuig boven Engeland. Volgens een Reuter-telegram uit Londen heeft gistermiddag een Duitsche vlieger bommen geworpen op Sittingbourne en KentT'~-tLa-kiist van het graafschap De bommen hebben geen schade aange richt. Vervolgens is de vlieger over Sheerness en het eiland Sheppey gevlogen, zonder bommen te werpen. Op den vlieger is geschoten, doch hij is over zee ontkomen, achtervolgd door een Engelsch vlieger. Enver pasja. Het ITavas-bureau meldt d.d. 16 April uiit Parijs: De „Secoio" verneemt uit Boekarest, dat de Bulgaar- sche autoriteiten verklaard hebbendat de regeeriing de zekerheid heeft verkre» gen, 'dat de inval van Koimii'tadjis in Ser vië georganiseerd was door En ver-pasja. Sedert dirie maanden had deze de Mace donische leiders die ontevreden waren over de neutraliteit door Bulgarije tegen over Servië aangenomen, in een comité vereen,igd. Gebrek aan kolen in Rusland. Naar het „Wolff-Bur." seint, meldt de „Nowoje Wremja" uit Re val, .dat deze stad, tenge volge van het gebrek .aan kolen zonder gasverlichting is. De gasfabriek moest aan haar particuliere klanten zeggen dat zij de levering van gas moest staken. In de „Nowoje Wremja" erkent Mens- jikof, dat het gevaar voor ui'thongering van Duitschland niet groot is. Mensjikof behandelt de oorzaak van het kol enge b rek en veronderstelt dat blijkbaar de kolen- productie te gering is. De oogst in Rusland. Volgens een „Wol ff "-telegram, constateert de „Rjetsj", dat de Russische oogst het laatste jaar ver beneden het gemiddelde was en dat de oogst der levensmiddelen volkomen mis lukte. De „Dresden". De Britscbe regeering publiceert de nota's welke gewisseld zijn tusschen haar en de Ghileensche regee- ring betreffende de vernietiging van den kruiser Dresden bij Juan. Fernandez. De Emgelsche regeering aanvaardt het Chi- leensche rapport en biedt hare veront schuldiging aan voor het inbreuk maken op de neutraliteit. De Chileensche regee- ning beweerde, dat de Dresden geïnter neerd was, toén het Engelsche eskader haar aanviel. De Brits-che regeering constateert dat Chili niet bij machte was de Dresden te in terne eren, welk schip nog de. vlag voerde, gewapend was en de Chileens ;he autoriteiten klaarblijkelijk trotseerde. De Chileensche nota verklaart dat het Bri'tsche eskader die Dresden heeft aange vallen, terwijl deze voor .anker lag en na dat deze een parlementair gezonden had met de me de-die eüng dait men zich in neu trale wateren bevond. De parlementair werd echter terugge zonden, waarop de kapitein van de Dres den bevel gaf het magazijn te la'tem sprin gen en het schip te doen zinken. Een beschuldiging. Artikel 1 van de achtste Ilaagsche Conventie verbiedt tor pedo's te gebruiken, welke niet gevaar loos worden, wanneer zij hun doel heb ben gemist. Dientengevolge worden d« torpedo's voorzien van een bijzonder me chanisme, dat hun ziinken aan h.et rind van hun weg verzekert. Ondertusschen'hieeft, volgens het Parij- sche blad, de „Figaro", het onderzoek van in het Kanaal gevonden Duitsche duikboot- ïfumdp's aangetoond, dat het zirikliigsap- torpedo een drijvende"aalgezet, zoodat de meent het genoemde blad, een.' if&L.ir schending van het internationale recht. Doofheid van Kanonniers. Het is eer. algemeen bekend feit, dat kanonniers zeer vaak doof zijn, ten gevolge van de kolos sale luchtverplaa j ingen, ontstaan bij het afgaan van een schot. Een Engelschman, Mallock, heeft nu een soort oorsluitera bedacht, die het mogelijk maken gewone geluiden te hooren, doch sterke geluiden bijna geheel te onderscheppen. Het ver nuftig uitgedachte toestelletje bestaat uit een eboniet en kon ch gedeelte, waar in zich eenige membranen en netjes van metaalgaas bevinden. Zwakke geluiden brengen de membranen zoodanig in tril ling, dat bijna alles gehoord kan worden, terwijl de trilling van de membranden ver oorzaakt door een ontploffing enz. tegen gehouden worden door de draadgaasjes. Bommen boven Ostende. Als repre saille tegenover den Zeppelin-aanval boven Nancy en Charleville hebben Donderdag 15 vliegtuigen Ostende gebombardeerd. Aardappelen-schaarste. De prijs der aardappelen stijgt te Brussel op een on rustwekkende wijze. Iedere wéék komt er één frank per 100 K.G. bij. Wij zijn nu al aan 18 tot 20, over eenigen tijd zal het 25, FEUILLETON. HEREEN5GD. 16) -- Verschrikkelijk! En zeventien jaar lang hebt gij de trouw bewaard jegens dezen man, die u zoo harteloos-wreed van zich afstiet? Gij hebt hem al clien tijd nog lief gehad, evenals vroeger, juffrouw Rocke? .sprak Herbert, zijn gezicht met beide handen bedekkende. Kon ik anders? luidde haar smarte lijke wedervraag. Niet hij het wreede noodlot iiad immers ons ongeluk bewerkt! Doch al ver liet ook de geheele wereld mij, God stond mij bij! En a-1 was de weg ook: ruw en vol doornen, met de hulp zijner genade ben ik toch tot op den dag van heden geko men! Waarom hebt gij uw woning in het hesten verlaten en zijit gij hierheen naar Staunton gekomen, Marah? vroeg Her- bert. Om dichter bij mijn man te zijn. Het toeval bracht mij nog samen met zijn tester, uw moeder, Herbert; maar ik heb baar nooit ver.te.ld wie ik toen, ik wilde ntot, dat zij mij haten zou evenals haar broer! Haten? Mijn moeder zou u nooit ge- üaait, hebben, Marah. En. ik zal op Hurri cane Hall uw trouwe vriend zijn. Geen moed verloren, Marah. De hand, die u tot dusverre geleid heeft, zal uw lot ook verder besturen. En als de schuldige, op Wen d" verantwoordelijkheid rust voor uw lijden, n£g leeft, ,dan zal (je wraak hem treffen, zoo waar er een God leeft, voor wien niets verborgen blijft. VII. Een gevoel van verrukking en tegelijk van twijfel aan haar zelve had zich van Kapiteila meester gemaakt bij de veran dering van haar lot. Het deftige, comfor tabel ingericlute huis, waa.nin zij be schouwd werd als meesteres; de hooge stand van den man, die haar als zijn pleegkind en nichtje naar Hurricane- Hall gebracht had; de vrijheid en de gemak ken van haar nieuw bestaan; de onder danigheid en de vóorkomenheid van het dienstpersoneel alles scheen haar een droombeeld, dat, even plotseling als het was ontstaan, weer kon verdwijnen. Alles was immers zoo geheel andere dan het arme ouder- en daklooze meisje het tot dusverre gewend was geweest, zoo dat het volstrekt niet 'te verwonderen vieil, dat zij hang was voor zich zelf en voor haar ge zond verstand. Allen, met wie zij In aanraking kwam, waren haar vreemd; alleen Herbert Grey- son was nog de oude kennis uit de dagen van haar verleden, maar ach niet deze Herbert Grevson! Dat was niet de leven dige knaap, die steeds zoo kameraad schappelijk met haar verkeerde; dat was thans de neef van den rijken man, dien evenals Herbert, ook zij oom noemde, En wie was zij nu toch eigenlijk? Dit bleef voor haar een raadsel. Dikwijls, als zij 's morgens wakker werd en de oog en opende, na 's nachts over New-York eh haar vorig leven ge droomd te hebben, verschrok zij en moest zich eerst bedenken, waar zij was en hoe zij hier was gekomen. En dan erkende zij, dat het geen droom was, doch leven de werkelijkheid, welke zij doormaakte. Het mocht dus zijn wat het wilde. Niet tevergeefs was zij in Rag Alley opge groeid en zij was niet voornemens, met eigen hand de betoovecring te verbreken, die haar omgaf met ongekenden glans. Eerst hongerig en verkleumd van kou door de straten van New-York dwalende, niet wetende waar zij haar hoofd den volgenden nacht zou neerleggen en waar zij den volgenden dag brood vandaan zou halen; dikwijls blootgesteld aan de groot ste gevaren; den halven nacht dwalende van oord tot oord, tótdat zij eindelijk een plaatsje vond, waar zij zich angstig te slapen kon leggen; vervolgens, later, als knaap verkleed, tot vóór korten tijd, met dagbladen ventende in de wereldstad, nu niet meer zóó groeten nood lijje.nde-, maar toch een hard en troosteloos teven in don strijd om het bestaan, totdat zij op zeker oogenblik de aandacht der politie trok een schijnbaar noodlottig toeval, dat ech ter voor haar een geluk zou blijken, want wat zou er van haar op dit oogenblik ge- worlen *jn zonder deze ontdekking, die haar gedaante- en bestaans-verwisseling had veroorzaakt? Nog slechts enkele da gen geleden voor den politio.veolifer het arme, ouderlooze, daklooze meisje, op dit oogenblik de gebiedster in dit oude heeren huis, een positie, die Kapitola zeer goed begreep, want, in eene stad als New-York g.root geworden, leert het kind der ar moede even goed of liever: nog veel he ter het onderscheid van stand kennen als het in den rijken salon opgegroeide kind van den president. Toen zij daar van deur tot deur ging om, gedreven door den felsten honger, werk te vragen en aldus op eerlijke wijze haar brood te verdienen, welke woorden had zij tóen dikwijls moeten hooren! En zij was er te trobsch voor, om ooit te bedelen, zelfs al had zij möeben verhon geren. Daarbij had zij een blik kunnen werpen In. het inwendige van tal van woningen en leeren begrijpen, dat naast den .veel- iderigsten rijkdom dikwijls de grootste armoede huist en haar wezen slechts met verguldsel bedekt; zij had echter ook lee ren begrijpen dat er rijken en armen zijn, da,t het geluk zijn gaven uitdeelt op zeeT verschillende wijze en dat er schier g.en groot.ere armoede viel uit t-e denken dan de hare. En nu plotseling verheven tot koningin over een .stukje grondgebied, dat haar als een. eigen wereldje toescheen; verheven tot een stand, welke geleek op. dien van zoovel.en, die haar eenmaal als bedelares van de deur hadden gewezen; een stand, hooger dan menigeen, uit den gegoeden burgerstand1 afkomstig, ooit kon berei ken. Deze verandering van omstandigheden ov.erbrof de stoutste droomen, welke zij ooit gedroomd had; zij was over haar le ven gekomen als een betoovering. 1-Ie.t was een buitengewoon schoone dag, een van die weinige dagen, waarop de herfst in zijn heerlijk9ten glans de aarde toelacht, alvorens van haar afscheid te nemen. Het prachtige weer lokte Majoor Warfield aan, om een rijtoer te onderne men en in de naastbijgelegen stad zijn eigen aangelegenheden e.n die van zijn pleegkind te gaan regelen: Kapitola, alleen thuis, begon zich wel dra alleen en eenzaam te gevoelen en ent- bood daarom een neger, wien zij beval haar paard te zadelen. Toen juffrouw KondLment Kapitola in ruiterkostuum in de vestibule ontmoette, schrok zij. Miss, waar wilt ge heen rijden? vroeg zij bezorgd. Er is niemand om u te vergezellen; Wool is met mijnheer mee, en gij kunt onmogelijk alleen uit'rijden gaan! Waarom niet? vroeg Kapitola. Groote God, Veronderstel eens, c!at gij struikroovers zoudt ontmoeten; stel u oens voor dat gij onderweg plotseling stond tegenover Mack Donald! Mack Donald? Wde is dat? vroeg K api'to 1 a ve rwond e rd Wie Mack Donald is? Gerechte He mel, zij vraagt wie Mack Donald isl Ja, wie is dat? Mack Donald! O (kind, moogt gij van Mack Donald nooit iets meer hooren, dan ik u van hem vertellen lean. Mack Donald is de hoofdman eener rooversbende, wien niets heilig is en die voor geen enkele schanddaad terugschrikt. Hunne handen zijn rood van bloed en hunne zJiefon be vlekt met nog donkerder da dén van moord! Wat zegt ge? riep Kapiitela. Ja, maar dat zijn geen geschiedenis sen voor' u om te hooren. Miss. Zelfd sterke mannen sidderen voor den naam Mack Donald en bp zijn. hoofd staat een hooge prijs! (Wordt vervolgd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1915 | | pagina 1