d Ëoidócli^Sou^ömt In Winkels Tweede Blad. 6e JAARGANG,, No. J657 Woensdag 24 Maart 1915. BINNENLAND. De Haarlemsche Hanze. Vam onzen eigen verslag gever. In „Het Gulden Vlies" te Alkmaar werd gisteren die 23ste Vergadering gehouden van den Gentralen Raad van „De Hanze", hond van Roomsc'h-Katholieke Vereeni- gtageaa van den Handeldrijven den en In- dustrieelen Middenstand in het Bisdom Haarlem. Vertegenwoordigd waren 29 afdeelingen w. o. Leiden, Boskoop, Hill&gom, Leid- schendam, Lisse, Noordwijk en Sassen- beim. Tiegen half twaalf was de aardige ver sierde zaal geheel gevuld, en opende de voorzitter, de heer J. A. A. Verheek, de vergadering met den chri steil ijken groet, heatte allen van harte welikom, in 't bij zonder de geestelijke adviseurs en de af gevaardigden der talrijke nieuwe afdee lingen. Wegens de uitgebreide agenda geeft de voorzitter hiet woord aan den heer D. Geels, voorzitter van de afd. Alkmaar. De heer Geels roept allen een harte lijk welkom toe binnen Alkmaar's veste, brengt het bondsbestuur dank, dat de keuze op Alkmaar gevallen is, drukt zijn spijt uit dat de omstandigheden nu juist miet medewerken o mdie afgevaardigden waardig te ontvangen, maar hoopt, onder applaus der aanwezigen, dat de volgende vergadering onder normale omstandighe den moge gehouden worden. De heer Verbeek brengt de a.fd. Alk maar dank en geeft het woord aan den secretaris, den heer W. Boon, ter voor lezing der notulen der vorige jaarverga- deinng. De notulen worden onder .dank aan den secretaris goedgekeurd. De voorzatter doet de volgende m eded eetingen Mr. Aalberse.de rechtskundige adviseur, as wegens belangrijke stemmingen, in de Tweede Kamer te verwachten, verhinderd de vergadering bij te wonen. Mededeehng wordt gedaan van motdes Alkmaar, Den Haag, Hoorn, het orgaan betreffende. Deze moties zullen bij liet be treffende punt behandeld worden. Onder donderend applaus wenscht de voorzatter d.en geestelijken, adviseur,Rector Stroomer, geluk met zijn zilveren pries terfeest. De tijdsomstandigheden breiman niet mede, dat wij, aldus spreker, u een passende hulde aanbieden, maar de leden van de Hanze stellen in u het volste ver trouwen en hopen, dat gij nog vele jaren «als geestelijk adviseur in ons midden moogt blijven. Onder applaus werd Rector Stroomer nu een keurig bloemstuk overhandigd. De geestelijke adviseur dankte met een pittig woordje. Het deed hem genoegen, dat hem geen geschenken aangeboden waren. Waarlijk, men gaat daarmede in onzen tijd te ver. In zijn Encycliek waar schuwt Paus Benedictus XV tegen de overtollige weelde. De Eenv. spreker dringt e.r op aan deze Encycliek 4e lezen en te herlezen, oüdat de middenstanders doortrokken worden van detn echten so cialen geest. (Applaus.) Hulde brengt de voorzitter aan den heer Spendel (Leiden) door wiens groote toewijding het aantal afdeelingen zeer is gestegen cm nu 70 bedraagt;. Ten slotte dringt de voorzitter er op aan dat die afdeelingen zong dragen, dat' de obli gaties onder de leden komen. Aan de orde komt 4 van de agenda: Begrooting Orgaan. Namens de orgaan-commissie deelde de heer Peters mede, dat de erfenis niet een van de aangenaamste was. Zij sloot met een nadeelig saldo. Het was zeer goed gezien om op 14 ,Aug. onmiddellijk te be sluiten het orgaan in te krimpen. Het te kort mochten wij niet laten doorgaan. Het orgaan is niet rooskleurig geworden, maar het was een gebiedende eisch. Het eerste werk is geweest bespreking te> hou den miet Futura om af te wijken van de overeenkomst. De grootste medewerking werd verkregen. Ook de commiissie betreurt, dat er geld hij moet. Van de commissie kan niet ver wacht worden, dat zij in eens met een voordeelig saldo-cijfer kon komen. De afdeeling Hoorn spréékt in haar motie om nog meer geld toe te staan. Deze ge dachte is sympathiek. Geleid door drie deskundigen is die com missie tot de conclusie gekomen dat er oan moment zal komen, dat het orgaan geen offers meer zal vragen. Maar dan moeben alle Middenstanders het steunen m propageeren om het te brengen op de plaats, waarop het behoort tie staan, ^preker brengt de begrooting in bespro ng en beschouwt op de eerste plaats de ontvangsten, vervolgens de uitgaven, crediet is noodig van f 2200. Be voorzitter hrengt nu de be grooting in behandeling. De heer Kamerbeek (Haarlem) zet een degelijk betoog en miet oratorisch talent uiteen, welke edschen zijn afdee- ung aan het orgaan stelt. Hij zou gaarne eerdere rubrieken ingevuld z<i en, verder amensmelting van redactie etu admini- ri/Hl8 011 blad op een pail brengen m Hanze waardig. Ook de heer Hek (Amsterdam) wil gaarne een offer brengen voor het orgaan. Wordt het_ opgaan opgeheven, dan moet op een andere wijze in de communicatie voorzien worden tusischen hoofdbestuur en afdeelingen, hetgeen ook geld zal kos ten. Wij moeten het orgaan opvoeren. Kost het offers, laten wij dit offer bren gen als een waardig geschenk aan onzen adviseur op zijn priesterfeest. De heer Geyer (Leiden) is van oor deel dat bezuinigd kan worden, b.v. op den omslag. Deze zou wit kunnen zijn, vervolgens zou kunnen worden volstaan met een minder qualiteit. papier. Er zijn meer ad ver teutten te verkrijgen, indien er maar werk van gemaakt wordt. Spre ker is nog voor een verplacht abonne ment, dat jaarlijks aan inkomsten f 4000 geeft. De heer van Udcn (Den Haag) stelt namens zijn afdeeling voor het orgaan op te heffen en daarna naar middelen uit te zien om in de communicatie te voor zien. Zooals het Hanzeblad nu is, is l et niet te lezen. Beter zou zijn met een blad te voorschijn te komen. De R.-K. Midden stander is een uitstekend blad, versnip pering van krachten leidt tot niets. De heer Spendel (Deiden) betoogt, dat zijn ald-eelang tegen opheffing is. Te Zierikzee heeft de Hanze de zedelijke ver plichting op zich genomen de commissie te steunen. Leiden staat aan de zijde van Amsterdam. Er moet gestreefd wor den het blad zoo hoog mogelijk op te voe ren en technische kwesties moeten onder de dogen worden gezien. De heer v. d. K1 e y (Alkmaar) sluit zich bij den heer Spendel aan. In een uitvoerig betoog beantwoordt de heer Peters de verschillende sprekers. De motie-Den Haag komt vervolgens in stemming en wordt verworpen met 135 tegen 23 stemmen. Tegen stemden Delft, Den Haag, Vlaardlingen. De mcRae-Alkmaar ais kennisgeving be doeld komt niet in behandeling. Vervolgens komt de motie-Hoorn aan de orde; deze motie heeft een tweeledig doel, n.l. zij vraagt samensmelting van redactie met commissie van beheer en in verhand daarmede de begrooiting aan merkelijk te verhoogen, opdat de redactie beter kan betaald worden. De afgevaardigde van Hoorn licht de motie toe. Op vooretel van den voorzitter wordt het eerste gedeelte van de motie voorloopig teruggenomen en wordt liet tweede, gedeelte in stemming gebracht, dat aangenomen 'wordt met 13424 stem men. Tegen stemden Delft, Den Haag, Vlaardingen en Heemskerk. Een uitgebreid dehat heeft plaats over post 4 van de begrooting „crediet aan te vragen aan Gentralen Raad groot f 2200, verhoogd met f 500 op voorstel Hoorn Amsterdam", naar aanleiding van de motie-Hoorn. Alle dii'scussiën het orgaan betreffende worden weer opgehaald. Delft keurt het beleid van den voor zitter af, die bijna geen aandacht heeft willen schenken aan de motie-Den Haag en alle aandacht aan de motie-Hoorn. Verder verdedigen deze afgevaardigden in den breede, heitgeen door de motie-Den Haag bedoeld wordt en betoogen dat de bisschop van Haarlem voor één orgaan is. Ten slotte vraagt Delft hoe aan de f 2700 moet gekomen worden. De voorzitter betoogt, dat Hoorn voorstellen heeft gedaan de begrooting betreffende, hetgeen Den Haag miet ge daan heeft, en dat de bisschop absoluut niet gesproken heeft in den geest door Delft aangegeven. De heer Peters zet uiteen, dat de Centr. Credietbank 'te Delft hem heeft toe gezegd, dat ,de vereeniging dit bedrag bij haar kan leenen. Dit jaarbehheft dan geen contributieverhoogimg plaats te heb ben. Punt 4 der begrooting en de geheele be grooting in 'ontvangsten en uitgaven op f 5588, worden vervolgens aangenomen met 1342-4 stemmen, Vlaardingen, Delft, Den Haag. Tegen punt 4 had <ook Bos koop gestemd. Rector Stroomer verlaat de vergade ring. De voorzitter brengt hem een woord van dank voor zijn aanwezigheid en spreekt onder applaus der vergadering den wensch uit, dat die geestelijke adviseur nog vele jaren voor de Hanze gespaard moge blijven. Bij monde van den heer Struyken wordt door de afd. Den Haag ©en inlei ding gehouden over „Snel en Goedkoop recht". Den Haag bedoelt eensdeels om te komen tot poli tie-rechtspraak, zooals dat in Engeland bestaat. De inleider illu streert een en ander met verschillende voorbeelden. Anderzijds zijn er leverin gen waarover geprocedeerd moet worden. Processen duren lang en kosten veel. Spreker stelt voor het Bondsbestuur op tie dragen stappen in die richting bij de rageering te doen. De heer Spendel is met andere sprekers het geheel eens met den inleider en wil een of ander kamerlid verzoeken een dergelijk onderwerp bij de regeering in te dieenen. De voorzitter sttelt voor een en ander aan het bestuur over te laten en daaromtrent later mededeeling in het or gaan te doem, waartoe besloten wordt. In plaats van den heer Zwanenbeek, niet tegenwoordig, bespreekt de heer P e r q u i n (Amsterdam) het onderwerp „Ziekteverzekering". De commissie jaar- toe benoemd, besloot een ontwerp Ziekte- INGEZONDEN MEDEDEELING I GULDEN PER REGEL. &ijtt 4IlèièfiL verkrijgbaar'- •der artikelen c Koffie? Thee» Cacao» fioier, Cruitfiï&vïaien* Erwten jen. Bonnen* *Ii t j zij rrc<5 ü2 es p iêC iilliéi tè aïli kei e nK waaraan <dóor*tms flde^uiterstei^orgstcworSen'^estfted. T er 'beoordeeling/onzer«kwalitéiten**vordtiïJ*^erzQchli Nevenstaande^ icoupön ij* «ë- 'wisselen óeeff ilea bekeadd'Wiiikels-faa Cru 11 e r swa r je nJKo f f is, .?Thee,3Ca c ap^eni&ote r. RECLAME-COUPON21 TèiSTüfo'deymTdeze^tSden^bet gebruik raft hel, artikel grijst alsVoedingsmiddel bij 'uitnemendheid|aIgeraeeD$t<S_maken,v geven wij gedurende'1 deze-en de volgende weck, tegen^irvwisseling^vandezenycoupön' in een onzeV^winkels^bijj^aankoop van l pond ^De ffruyieri\^>Q\t rm e I a n g e of Planten* ^otéffigratiV ter* keuring^fypond 'van onze iprima^Tafelrijsto 3u 1 2 et. »(ofwel by aan» ko o üpond .l&ji po n d.vr ij st). 50,45 en 40 ctp.p> QeGwifter& PJanteoÜóletiSd^lTÜ cUfc. p. en Ongevallenverzekering te ontwerpen en ging daartoe over, maar kwam niet ver der omdat niet gekomen kan worden tot Herverzekering. Wanneer de Centrale Raad zou willen medewerken zou tot een collectieve verzekering kunnen worden overgegaan. Een collectief verdrag is te sluiten bij vele maatschappijen. De voorzitter stelt voor, dat he.t hoofdbestuur de commissie en de commissie V. B. O. uitmooddge tot een bespreking van „Ziekteverzekering" en wat daarmede verhand houdt. Daartoe wordt besloten. De heer L e b e n s (Delft) brengt na mens de commissie tot bestrijding „Eigen Hulp" rapport uit: De commissie gaat wat de grondgedachte betreft mede met de wijze aangegeven door de afd. Haarlem. Deze wijze van handelen is geheel weerge geven in het Bondsorgaan van 3 Juli 1914. De commissie spreekt tevens als haar meening uit, dat onverwijld moet worden aangevangen met de oprichting van vak organisaties. Met algemeene stemmen wordt de con clusie van de commissie aangenomen, na dat op voorstel van den heer DeVisser besloten was artikel 4 terug te nemen, n.l. te protesteeren wanneer leden van „Eigen Hulp" als carididaten gesteld' worden voor publieke bestuurslichamen, maar er bij de leden van de Hanze op aan te dringen lid te worden van de R. K. Kiesvereni gingen. Kapelaan Loo ij aards licht nair^ns de afd. Beverwijk een motie toe: Bestrij ding concurrentie der arbeiders, die na hun dagtaak werkzaamheden verrichten bij particulieren en daardoor den midden stand enorme schade berokkenen. De Middenstanders gunnen den arbeiders al het goede, maar wat zij hun niet gun nen is, dat zij in hun vrijen tijd den mid denstand benadeelen door het uitvoeren van werkjes. De heer Wolf (Purmerend) betoogt, dat we de zaak zelf dn haaiden hebben. Een en ander kan bij collectief contract geregeld worden. Maar dan hebben wij ook gilden noodig. Verschillende sprekers vallen dezen spre ker bij. De heer Wolf stelt naar aanlei ding van het gesprokene door Beverwijk een motie voor, dat het euvel kan bestreden worden door het sluiten van collectieve ar beidscontracten of contracten tusschen pa troon en arbeider en draagt het bestuur op het bevorderen van valkgilden.. De motie wordt aangenomen. De heer v. Haasteren (Rotterdam) licht het volgende voorstel toe. De afd. Rotterdam, overtuigd van het nut en de noodzakelijkheid van Dioc. Vak gilden, draagt het hoofdbestuur op, zoo spoedig mogelijk stappen in die richting te doen. Spreker verduidelijkt dit voorstel nader door verschillende pakkende voorbeelden uit de praktijk en het vereenigingsleven. De heer Standemeyer wil aan de motie toegevoegd zien, dat vakken, die veel op elkander gelijken in een gilde on dergebracht kunnen worden, indien voor die vakken moeilijk een gilde is p te richten. De heer Spendel (Leiden) betoogt dat er drang is naar vakorganisatie. Deze zal de kracht worden van den midden stand. In Leiden zijn de bakkers uit Lei den en omstreken bij elkander gehaald en ze hebben zich gevormd tot 'n gewestelijke vakorganisatie. Spreker pleit voor wes telijke organisaties om te komen tot dio cesane in het belang van den midden stander op het platte land. De voorzitter is van oordeel om de debatten samen te vatten, dat de afd: ©r krachtig op staat, dat het hoofdbestuur krachtdadig wedke in den geest van de moties. Aldus wordt besloten. Het bestuur zal zoo krachtig mogelijk aan die wenken gehoor geven. Hiermede gaat men ac- coord. Bij de rondvraag bespreekt de heer Perquin de credietregeling van den kleinen middenstand. De bank der Hanze-instelling kan geen crediet geven zonder voldoend onderpand. Wat is nu te doen? Het'plan is plaatse lijke Voorschotbanken op te richten naast de Hanzebanken. Deze wordt opgericht wellicht door de Hanze, maar ook door an deren, Aan dezp instellingen zal door de Bank geld verleend worden. Door samen werking met derden zal er onderpand zijn. Kantoren zullen gratis disponibel gesteld worden. Het crediet zal zich ook uitstrek ken tot werklieden en ambtenaren. Wan neer wij vragen om het Roomsche geld, moeten wij alle Roomschen helpen, mits zij lid van een R. K. organisatie zijn. De regeering zal een deel van het verlies dra gen. Met deze steun en die van plaatselijke vereenigingen kan de Hanzebank sterk staan. Risico zal gedragen worden door afzon derlijke lichamen. Plaatselijk zal een waarborgkapitaal moeten te vinden zijn. De plaatselijke banken worden cnedieit-in- stellingen, geen spaarbanken. Het volks- crediet zal geregeld worden door de Hanze banken. De concept-statuten zijn in de maak en zullen spoedig worden toege zonden. Voor de rondvraag stonden nog 22 spre kers ingeschreven. Deze hebben in allerlei vorm op verschillende wijze en toon de belangen van den Middenstand voorge staan en naar voren gebracht. Op enkele uitzonderingen na waren het meest zaken van huishoudelijken aard. Te halfzeven sloot de voorzitter onder dank en met den christelijkenjjroet deze uitstekend geslaagde vergaaêrïÏÏg. Gemengde berichten. Een oud man verblijd. H. M. de Ko ningin heeft f25 geschonken aan den 73- jarigen A. Pippel, te Haaften, die in zijn onderhoud meet voorzien door mét een roeiboot zand te baggeren voor particulie ren als tegemoetkoming in de kosten voor het aanschaffen van eern ander vaar tuigje. Lente-bode. In den pastorietuin te Maurik (G.) heeft gistermiddag de ooie vaar zijn nest betrokken. Verleden jaar kwam de lente-bode eerst den eersten Vrijdag van April. Rambaldo-gedenkzuil. Het „Bat. Nbl." meldt, dat in het djatibosch in boschvak 83 der houtvesterij Tjabah, gelegen in de laagvlakte der residentie Rembang, op de plaats, waar de zoo verdienstelijke stich ter en leider der wetenschappelijke en practisclie luchtvaart hier te lande, de luitenant ter zee A. E. Rambaldo, op zoo tragische wijze met de ballon „Batavia I" om het leven kwam op 5 Augustus 1911, is opgericht een eenvoudige steenen gedenk zuil teneinde ook daar zijn nagedachtenis blijvend te eeren. Een koopvaardijschip onder Amerikaan- sche vlag. Vrijdag 5 Februari arriveerde in de haven van Sabang het eerste koop- vaardij-stoomschip onder Amerikaansche vlag, meldt het „Nbl. v. Atjeh". Het schip neemt lading over van enkele Duitsche stoomschepen voor Shanghai. De Amerikaansche vlag was tot heden een onbekende verschijning in de Sabang- haven. Een sterk censor stukje. Men zou het voor onmogelijk houden schrijft het „Soer. Hbl." dat een brief uit het eene deel van onzen archipel naar het andere verzonden, door een Engelschen censor geopend werd. Toch is dit gebeurd. Een brief, verzonden van de Oostkust van Su matra naar Batavia, nam den weg over Singapore en kwam zoo onder het bereik aan den alzienden censor aldaar. De naam van den geadresseerde was Duitsch; het adres was Duitsch, zij het dan dat het aan een niet-Duitsch consulaat gericht was; reden genoeg om suspicie te koeste ren. En zoo werd de brief geopend. Waar de brief een reis maakte van het eene deel van Nederlandsch grondgebied naar het andere, had de censor er wel met zijn vingers mogen afblijven. Op vrije voeten. De tredmpoetser, die Zaterdag werd aangehouden onder ver denking van diefstal van een beursje met geld, dat door een reizigster in den tredn was achtergelaten, is na verhoor door de politie weder op vrije voeten gesteld. Er wkren geen aanwijzingen voor zijn schuld. Een rooverobende. Het „Bat. Nbl." verneemt uit Makasser: De detachementscommandant Ligtvoet kreeg te Maros aanraking met een sterke rooverbende. Een lid der bende werd neergelegd, twee werden er gearresteerd, terwijl de hoofdman zwaar gewond werd. Een van de gearresteerden bleek een kam ponghoofd. Een mooie vangst. Men meldt uit Eysden aan de „Tyd": Toen een soldaat naar zyn garnizoen te Maastricht terugkeerde, ontmoette hij op den weg tusschen Gronsveld en Maastricht een wagen, door twee paarden getrokken. Do lading bestond uit vaten petroleum en nauwe lijks had de soldaat dit bemerkt of h\j nameen air aan, alsof hy te beschikken had over een sterke patrouille. Met een stuk hout maakto hij een schietende beweging, en deze beweging sorteerde reeds dit effect, dat de wagen door de geleiders in den steek word gelaten, terwyl op de afgespannen paarden weid weggereden. De soldaat achtervolgde de vluchtenden en gaf allerlei bevelen aan niet onder zijn bereik zijn de soldaten. Door het lawaai verschenen na oenigen tijd nog een paar marechaussee's ten tooneele, die met den soldaat nog den omtrek afzochten. Op den wagen met do petroleum (ongeveer 3000 L.) kon beslag gelegd worden; tevens kon de uitvoer worden verhoed, want de petroleum zou over do Maas per bootje naar België gebracht worden. De personen, die mede in het complot waren betrokken en be stemd waren om de petroleum in ontvangst te nemen, waren wel gezien door den soldaat, doch hij kon ze niet aanhouden. Wagen en pe troleum werden naar de mareckaussec-kazerno te Eysden overgebracht. Smokkclnarsbonde. Een der laatste nachten werd in de nabijheid der grenzen onder de gemeente Weert door den grenspost opgemerkt een uit ongeveer 50 personen bestaande smok- kelaarsbendo, die allerlei contrabande, doch voornamelijk meel naar België trachtte te brengen. Toen de bende do soldaten zag, wer den dezen beschoten, doch aanstonds beant woordden zij 't vuur. Het was een langdurig schieten in het holle van den nacht op de vluchtende smokkelaars, van wie één hunner zoude getroffen zijn. De bewoners uit de buurt kwamen angstig naar buiten loopen. Door het schieten kwam aanstonds militaire versterking. Een recordcijfer. Maandag werd te IJmui- den in de Rijkshal voor pl.m. 105,000 guldon aan visch verhandeld. Voornamelijk is deze enorme omzet aan do groote vangsten der stoomtrawlers in de laat ste dagen toe te schrijven. Vroeger was 2000 3000 gulden hoog, doch thans zijn de be sommingen van 4000 tot 10,000 gulden per schip in een week tijds. Verdronken. Aan de Blauwe Kamer onder Wageningen is uit den Rijn opge- vischt het lijk van den militairen wielrij der P. M. uit Ede, die op 15 Februari is verdronken. Overreden. Zondagavond heeft de laatste tram van Zwartewaal naar Rot terdam, dicht bij de trambrug over het Voornsche kanaal een landweerman, die daar waarschijnlijk langs de lijn in slaap was gevallen, overreden en gedood. Verbrand. Maandagavond is op het Hinthamenenndie te 's-IIertogenbosch een kind verbrand. De moeder moest een boodschap doen en gelastte een ouder meisje op db kleine te passen. Het kind wist echter een doosje lucifers te pakken te krijgen, die in brand ge raakte onder het spel, tengevolge waarvan zijn kleertjes vlam vatten. Met hevige brandwonden overdekt, werd het kleintje naar het Ziekenhuis vervoerd. Branden. De stoomvervcrij en chemi sche wascherij der firma M. T. van Kr eg- ten te Helpman bij Groningen is Maan dagavond om 9 uur geheel uitgebrand. De fabriek was op beunspolis verzekerd voor f 25,000. In de fabriek waren Maan dag vele goederen gebracht. Twee stoom spuiten en een handspuit verleenden hulp. De oorzaak van don brand is onbe kend. Er is niöbs van belang gered. Zaterdagavond brandde te Borger door onbekende oorzaak af de woning van den landbouwer G. Hooiveld Rzn. Het vee werd gered. De geheele inboedel werd een prooi dear vlammen. Verzekering dekt de sohade. Door onbekende oorzaak geraakte Zondagmiddag die woning van den arbei der H. te Banger Oosterveen in brand.. Aangewakkerd door een tellen wind gre pen de vlammen zoo snel om zich heen, d«ait aan blusschen niet viel te denken, zelfs ontbrak de tijd om de have in veilig heid te brengen, zoodat alles een prooi der vlammen werd. Niette was verzekerd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1915 | | pagina 1