De Oorlog. BUITENLAND. BINNENLAND. JAARGANÖ Professor Noyons bospionneerd. Een leppelin-aanval op Parijs. De kathe- rul van Soissons gebombardeerd. Bussen weer in Oost-Pruisen. Een moerige Rijksdagzitting. No. 1655 e &2ld^elveSoii^omt BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN. Interc. Telefoon 935. Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN OeftBCNNEMEMTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 10 cent per week f 1.25 per kwartaal; bij onza jer.ten (I cent per week, fl.45 per kwartaal. Franco per post f 1.65 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 21/.3 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent MAANDAG 22 MAART. 1915. De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 rogeis f0.75, elke regel meer 15 cent Ingezonden mededeellngen van 1-5 regels f1.50, olke regel meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Aanvragen om Dienstpersoneel van 1-5 rogels 50 cont, iedere regel meer 10 cent. Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur- en Verhuur, Koop- en Verkoop (geen Handels-Advertentiën) van 1-5 regel3 25 cent, iedere regel meer 5 cent. Van hei Westelijk oorlogs terrein. Twee Zeppelins wierpen gisteren in den roegen morgen zeker veertien bommen op jrijï en de omstreken, zij richtten zeer itiuig schade aan. Eenige onbeteekenen- branden wei'den veroorzaakt. Zeven ersonen werden gekwetst, van wie een rustig. pd Zeppelins werden krachtig beschoten j»r de wacht tot verdediging tegen lucht ballen. Een scheen geraakt. Zij kwa- aen slechts in de noordwestelijke buiten- rijken der stad en in de omgeving. Luchteskaders namen deel aan de actie egen de Zeppelins, maar de mist belette tn vervolging. Terugkeerende Zeppelins eden bommen vallen te Compiègne. Het Duitsche hoofdkwartier meldde gis- ireninorgen: Ten Z.O. van Yperen werd een Britsch uegtuig neergeschoten en de inzittenden 'vangengenomen. Twee aanvallen der Franschen om de iinsdag (16 Maart) door de Duitschers iroverde stelling op de zuidelijke, helling den Lorette-heuvel weer aan dezen te nlnemen mislukten. lp de Cathedraal van Soissons, waarop Roode Kruis-vlag woei, heeft men een l'Servatiepost waargenomen. Deze werd idsr vuur genomen en verwijderd Inde Champagne te N. van Beau Séjour >bben de Duitsche genietroepen met goed ivolg hun gangen gegraven en verschei- ?ne Fransche loopgraven veroverd. Daar- i werden 1 officier en 299 Fransche sol len, die niet gewond waren, gevangen- moraen. De top-stelling op den Reichsackerkopf, tflke door 2 bataljons Alpenjagers dapper ferd verdedigd, werd gisteren (Zaterdag)- (20 Maart) stormenderhand geno- wn onder zeer zware verliezen voor de franschen. Deze lieten 3 offic., 250 man, machinegeweren en 1 mijnwerper ip lüitsche handen. De tegenaanvallen der lanschen werden afgeslagen. Om de wandaden van Fransche vliegers ode open stad in den Elzas, Schlettstadt, duidelijker te beantwoorden," hebben ir Duitschers vannacht op de vesting 'rijs en het spoorwegkruispunt Com- *gne door luchtschepen eenige bommen un zwaarder kaliber laten neerwerpen., Een Fransch communiqué van gisteren mdt: De Duitschers beproefden na een beschieting een nachtelijken aan- il op Boisselle, ten Noordoosten van Al- <rt, maar werden met zware verliezen miggeslagen. Een nachtelijke aanval ten Westen van Perthes werd eveneens afgeweerd. De Fransche vorderingen bij Eparges duren voort. Na twee tegenaanvallen na men de Franschen het grootste gedeelte van de Duitsche stellingen. De Duitschers lieten vele dooden achter op het slagveld. Van het Oostelijk oorlogs terrein. Uit het Duitsche hoofdkwartier wordt gemeld: Bij Omoelef en Ostsjiek werden aanvallen der Russen afgeslagen. Twee Russische officieren en 600 man werden gevangen genomen. Twee Russische nach telijke aanvallen op Jedrorozek mislukten door ons vuur. Uit Weenen wordt officieel gemeld: In de Karpatlien kwam het gisteren aan het front tusschen den Usokerpas en den heuvel van Konietsna tot hevige gevech ten. Reeds in den nacht van den 20en be proefden Russische afdeelingen door een verrassend optreden eenige der Oosten- rijksche steunpunten te nemen. Zij wer den overal met groote verliezen terugge slagen. In de ochtenduren herhaalden zich de Russische aanvallen in grooteren omvang. De gevechten duurden op sommige ge deelten den geheelen dag door. Tegen den avond waren de tegen de Oostenrijksche troepen aan de San en bij Smolink en Al- zopagony opgetreden Russische troepen teruggeslagen en 1070 man .gevangengeno men. Op de overige fronten gebeurde niets van beteekenis. Het schijnt den Russen echter nog niet zoo kwaad ter' gaan. De berichten der laatste dagen aan gaande de verrassende krijgsoperaties der Russen in het uiterste Noorden van de provincie Oost-Pruisen brengen meer en meer ide overtuiging ibij, dat hier veel meer gebeurd is dan een inval van landweer mannen, zooals een der eerste Duitsche berichten het voorgevallene noemde. De Russen zijn uit (het Noorden, met Tauroggen als steunpunt, de Pruisische grens weer overgetrokken, hebben de grensbezetting teruggeworpen en zijn tot aan de rivier de Memel voortgerukt. Ver volgens zijn zij die rivier overgetrokken en hebben Tilsit, een der voornaamste plaatsen in dat gebied, een stad van ruim 40,000 zielen, in bezit genomen. Verder hebben zij hun actie in het stroomgebied van de Memel aan beide zijden der rivier uitgebreid en verschillende kleinere plaat sen, ook op den Zuidelijken (linker-) oever bezet. Tilsit werd niet zonder tegenstand bezet; er hadden gevechten plaats tot in de straten der stad, en daaraan nam ook de bevolking deel. De noodlottige gevolgen hiervan zuilen vermoedelijk wel niet uit blijven. Dat de tegenstand der Duitsche troe pen hier zoo spoedig overwonnen is, wijst er op, dat zij niet talrijk waren. Of de strijd aan de Memel van eenige beteekenis zal worden, is natuurlijk nog niet te zeggen; maar voor de Duitschers is het een onverwachte tegenvaller. De Dardanellen. De Turksche bladen melden, dat het .tweede Fransche oorlogsschip, dat gedu rende den strijd van 18 Maart werd be schadigd, aan de kust van Tenedos is ge zonken. De bemanning werd door andere schepen gered. Men zou te doen hebben met het slagschip Gaulols. Een rumoenpe Rijksdag- zïtting. De zitting van den Duitsch m Rijksdag die Zaterdag bijeen .was, oui in tweede lezing de begrooting van Binnenlandsahe Zaken te behandelen kenmerkte zich door groote onstuimigheid en zal, vol gens het oordeel van minister Delbrück, ,/de bitterste herinneringen nalaten bij allen, die haar meemaakten", met welke bewering nagenoeg het geheide Huis op levendige wijze zijn instemming betuigde. Wat was er dan geschied? Een der so ciaal-democratische sprekers, Ledebour, had kritiek uitgeoefend op de taktiek van de militaire overheid en bepaaldelijk op het .verbranden van Russische dorpen, hetgeen zijn partijgenoot Liebknecht aan leiding had gegeven tot den uitroep: „Bar- baarschheid!" Tegen deze beide socialis tische sprekers ontketende zich nu een ware storm van verontwaardiging. Rede naars, behoorende tot alLe partijen o.a. Gröber voor het Centrum gaven uiting aan hun bewondering voor de daden van het leger en de leading van het militaire bestuur, noemden 'den gevvraaken vergel dingsmaatregel tegenover de .Russen cn andere dergelijke maatregeh-n uiterste middelen, door den bittersten nood afge dwongen, volkenrechtelijk volkomen toe laatbaar en brandmerkten de houding der beide sociaal-democraten, die een scherpe tegenstelling vormde met de tol dusverre door deze partij gevolgde gedragslijn on voornamelijk met de patrdotische woor den, den yorigen dag gesproken door den „Genosse" Scheidemann. Deze laatste viel zijn partijgenoot vierkant af door te ver klaren, dat Ledebour, die slechts in op dracht had over de taaiparagraaf te spre ken, het overige gezegd had geheel voor zijn eigen verantwoording. De redenen, die den so^iaal-democratcn janloiding hadden "gegeven,om de oorlogskredieten op 3 Augustus en 2 December goed te keu ren, hestonden nog. Zij bleven, na de groote bewonderenswaardige daden van de Duitsche troepen en hunne aanvoer ders, het vaste vertrouwen schenken, dat een duurzame, eervolle vrede tot stand zou komen. Daarom gaven de sociaal-de mocraten den vasten wil te kennen, om dit doel te bereiken en keurden zij de be grooting voor dit jaar goed. Hij betwistte de bewering van den na- tionaal-liberaal Bassei-mann, dat T.ede- boud kritiek zou hebben uitgeoefend op generaal Von Hindenburg en wees, na mens de partij, het verwijt van bar- baarschheid aan het adres van het Duit sche leger, met beslistheid af. De begroo ting werd dan ook mede aangenomen door al de sociaal-democraten met Lieb knecht als éénige uitzondering. Minister Delbrück meende dan ook te mogen con- stateeren, dat de oorlog aan het licht heeft gebracht, hoezeer Duitschland rij ker is dan het meende in materieelen en in ethischen zin; dat de liefde voor het Duitsche vaderland voor iederen Duit- scher, ongeacht geloof of partij, het hei ligste goed is. Na de verontwaardiging kwam de geest drift tot uiting. Vooral de mededeeling van den minister van financiën, Helffe- rich, dat de inschrijvingen op de nieiwe leening de zeven milliard to boven zullcu gaan, waaruit blijkt, dat de financieelc kracht van Duitschland „ongebroken is en niet te breken yall", werd met luid ge juich begroet. De Jezuietenwet. In de zitting der budget-commissie van den Rijksdag werd een voorstel tot ophef fing van de wettelijke uitzonderings-bepa- lingen, welke tegen eenige gedeelten van het Duitsche volk zijn gericht, besproken. Hierbij werd vooral de opheffing geëischt van de Jesuïetenwet en de politiek tegen over niet-Duitsch sprekende volksdeelen aan critiek onderworpen. De staatssecreta ris van Binnenlandsche Zaken wees er op, dat het verloop der debatten bewees, hoe ingewikkeld de aangelegenheid was en dat het zonder groote verontrusting in breede volksdeelen niet mogelijk was, om wette lijke maatregelen te nemen in de richting door Re verzoekers gewenschL Daarom moest het standpunt gehandhaafd worden dat men deze vraagstukken eerst na den' oorlog zou kunnen behandelen. Omtrent de vraag, wat een uitzonderingswet was, lie pen de meeningen uiteen. Verstond men er onder uitzonderingen op het gemeene recht, welke zich richten tegen zekere be volkingsklassen, dan moest de Jesuïeten wet genoemd worden een uitzonderings wet, overgebleven uit den Kulturkampf, welke daarom na den oorlog in alle geval des te meer moest onderzocht worden, daar groote partijen hieromtrent haar meenin gen veranderd hebben of nog schijnen te veranderen. De wet op de vereenigingen bevat geen uitzonderingsbepalingen. In het bijzonder is de paragraaf omtrent de talen niet een zoodanige uitzonderings bepaling. Zij behoort thuis in een stelsel van maatregelen, waarover slechts kari be sloten worden bij de herziening der bin nenlandsche politiek, vooral der politiek betreffende Polen, waarover de minister van BiTïneTïTarrilsche Zaken Ta het Huisvnr. Afgevaardigden het zijne reeds gezegd heeft. Het voorstel, den Bondsraad te ver zoeken, om wettelijke uitzonderingsbepa lingen, welke tegen eenige deelen van het Duitsche volk zijn gericht, spoedig op te heffen, werd aangenomen. Verschillende Oorlogs berichten. De Paus en het gebed voor den vrede. De Paus iging gistermiddag naar de kapel bij het igraf der Apostelen, waar hij de plechtigheid van het gebed voor den vrede bijwoonde. Na heit 'bidden van den Rozenkrans, las de Paus persoonlijk «het gebed voor den vrede, dat gevolgd werd door de Litanie en het „Tantum Ergo". Kardinaal Gasparri, het Pauselijk Hof en vele geesbeijlken en religieuzen woon den de plechtigheid bij. Professor Noyons bespionneerd. Een correspondent van de „Tijd" seint van de Vlaamsche grens: Pi-ofessor Noyons, te Leuven, wordt naar ik te Brussel ver nam door de Duitschers ernstig in zijn doen en laten bespionneerd. Zelfs zijn dienstbode wordt door Duitsche geheime politie uitgehoord. De hoogleeraar heeft dan ook zijn beklag over deze behandeling ingediend bij den Nederlandschen gezant te Brussel. Ifij gevoelde zich daartoe waarschijnlijk te meer gerechtigd, daar prof. Noyons, behalve hoogleeraar der hoogesohool, ook Nederlandsch consul te Leuven is. Grond voor eenige verdenking bestaat er geenszins, daar prof. Noyons zich in de meest moeilijke omstandigheden steeds correct gedragen heeft. En wat hij te Leu ven voor de Duitsche gewonden is geweest, zouden dezen met dankbaarheid kunnen vertellen. Een uitlating, welke ilc van Duitsche zijde vernam, als zou dr. Noyons zijn auto mobiel ter beschikking hebben gesteld, ora Mgr. Deploigo, thans te Rome, over de Belgische grens te brengen, is van allen grond ontbloot. Negen milliard. De gisteren bekend geworden uitslag van de tweede. Duitsche oorlogsleening is, dat de inschrijvingen he«t getal van negen milliard Mark hebber, bereikt. Daarvan zijn 1600 millioen afkomstig van inschrijvingen op liet Grootboek {Schuldbuoheintragungen) en 750 millioen van schatkistbiljetten (Schatzanweisun- ©en). De graan- en meelvoorraden in Luxem burg. Het „Berl. Tageblatt" vernoemt uit Luxemburg: De Luxernburgsche regee ring heeft bevel gegeven de voorraden tarwe, rogge, haver en gerst, ook ongc- dorscht, alsmede de in voorraad zijnde meelsoorten, welke in het groothertogdom voorhanden zijn of op transport zijn, in beslag te nemen. Nederland en de Oorlog. Twee Nederlandsche schepen aangehou den. Sö minister van Landbouw, Nij verheid en Handel heeft aan do burge meesters medegedeeld dat hij ten be hoeve van on- en minvermogenden levens middelen beschikbaar wil stellen tot prij zen, welke vóór Augustus 1914 als normaio prijzen golden. Voor het 2e kwartaal van 1915 heeft de minister van Marine aan de Staten-Ceneraal een buitengewoon f re* diet aangevraagd van f 1,200,000 (hetzelf- de bedrag dat voor het 1e kwartaal noodig is geoordeeld). Het opbrengen van de „Zaan- stroom" en de „Batavier V" door een Dliitsche duikboot. Zaterdag arriveerden te Terneuzen een vijftigtal personen, de equipage van de Nederl. stoomschepen „Zaanstroom" en „Batavier 5", van Rotterdam naar Tilbu ry, benevens Nederlandsche passagiers en Belgische vrouwen dier stoomschepen, welke Vrijdagmorgen op 16 mijl van het lichtschip Maas door de duikboot U 28 zijn aangehouden en met Duitsche officie ren aan boord opgebracht naar Zecbrugge. De bemanning der stoomschepen, inet uitzondering der officieren, .zijn vrijgela ten, evenals de vrouwen en kinderen der Belgen, .die echter zelf ten getale van een 16-tal gevangen werden genomen. Deze aanhouding houdt waarschijnlijk verband met het vermoeden van vervoer van voe dingsmiddelen naar Engeland. FEUILLETON. DE DUIKER. »Wij hebben den heer de Pancorvo een Spichtige mededeeling te doen omtrent ?eldon uit de erfenis van den heer Disney, schoonvader. ««Indien de heer de Pancorvo ze wil ver dien, moet hij zich morgenavond tus sen elf en twaalf uur naar het huis te «nlmartro begeven, dat vroeger bewoond w'rd door Robert Bird. De kleine tuindeur zal den geheelen tocht geopend zijn, en die van het huis tol geopend worden op den naam Palmer. "Indien de heer de Pancorvo vreest al- te komen, kan hij een zijner knechten toebrengen." "Robert liet hem onderteekenen: Een tod dienaar der familie. „Het - was niet mocielijk te gissen, dat brief de nieuwsgierigheid zou vek- *n en waarschijnlijk ook de hebzucht ton Diego. "In de geldverlegenheid, waarin hij c bevond, had elke gelegenheid van -n aard kans met beide handen aange- F'pcn te worden, en indien de plaats tier k-m°n^0rns^ er °°k a* *"oe Schikt was af te schrikken, het was toch o k reden, te meer voor hem om zekerheid .^■"krijgen in deze geheimzinnige zaak. üiego niet alleen zou komen en dat addy Cassan eerder zou meebrengen was juist hetgeen hij wenschte. fen anderen knecht 1 'J gebruikte «den tijd, die hem restte, met (het in orde brengen van eenige zaken voor dien nacht. „Hij bad wapenen. Hij bracht ze in orde en legde ze neer in de kamer van Ellen. „Hij wees John en Paddy hun rollen aan. „John moest voor Diego de deur open maken en bom in de kamer op de eerste verdieping brengen. „Toen de voorzorgsmaatregelen waren genomen, was Robert kalm en vol er- trouwen, omdat zijn zaak rechtvaardig was. „Gedurende den dag vond Paddy gele genheid om Robert aan de club te komen zeggen, dat Diego hem bevolen had dien avond zijn meester te vergezellen ten elf ure. „Robert was er dus reeds zeker van, dat het eerste gedeelte van zijn plan zou verwezenlijkt worden. „De avond kwam. „Hij verliet het clubgebouw en begaf zich naar Montmartre, waar John hem wachtte. „Alles was gereed. „Het duikerspak, dat voor George als doodskleed gediend had, stond in de ka mer overeind. „Het schrijfboek van Mary en het tes tament van Disney lagen daarnaast op een tafeltje. „De nacht was duister, en er woedde een storm over Parijs. „Robert was er zeker van, dat niemand* het werk zou storen. „Hij zond John naar de deur en knielde neder om tot God te bidden. „Het had juifit kwart over elven gesla gen op de oude toren van Montmartre, toen een geklop aan de deur Robert deed opschrikken. „Hij sloot de luiken, welke hij open ge laten had, opdat het gemis aan licht Diego niet zou doen gelooven, dat er niemand in het huis was, en luisterde: „Ha, lia. zijt gij het, John." sprak Die go, „ge zijt grijs geworden oude zeewolf, maar ik heb een goed geheugen. Je ziet, dat ik je dadelijk hei-ken. Zoo, gij teb't dus den verborgen schat van vader Tom gevonden? Ik had wel immer gedacht, dat de goede man hier of daar een spaarpot had. Maar hoe krijg je het in het hoofd, mij bij zulk weer te laten komen in dit bouwvallig huis'. Weet je wel, dat het hier zeer slecht over zaken spreken is?" „Als ge naar boven wilt gaan, sir .Die go," antwoordde John, „daar boven in de kamer zullen wij beter zitten." „Dan maar naar boven. Maar geen grappen, zeg, oude jongenI Ik verzeker je, dat ik in miin zak een hond heb, die blaft en bijt tegelijk, en hier is nog een flinke Ier, die stevige vuisten heeft „Robert hoorde, dat men naar boven kwam. „De deur ging open, en Diego verscheen op den drempel. „Paddy volgde hem; John trad het laat ste binnen en sloot de deur achter zich. „Robert stond achter in de kamer en in de schaduw, zoodat Diego hem nog niét gezien had. „Deze keek met argwaan rond, en wendde zich eenskLaps tot John: „Ik heb geen tijd te verliezen,sprak hij kortaf, „vertel mij de zaak, en spreek een beetje vlug, wanneer je huid je lief is." „Robert deed twee passen voorwaarts en verscheen in bet volle licht. „Hij had dezelfde kleeding aen als op de Avenger en hij had ook de verandering van zijn gelaat weggelaten. Diego deed eenige schreden terug en bracht vlug de hand aan de zak van zijn broek cm er «het pistool uit te halen, r aar voordat hij den tijd had het op Robert te richten, had John hem bij den arm ge grepen en hem het .wapen afhandig ge maakt. „Ma ha hoeren, een hinderlaag," zcidc de lage schurk, die reeds verbleekte. „Kom, Paddy, te hulpl" „Maar in plaats van te hulp te komen, stond de Ier met den rug tegen den muur en kruiste de armen. „Diego begon de zaak eenigszins.te be grijpen. „Hij liet zijn ontstelden blik door de ka mer dwalen en scheen wanhopig een hel per te zoeken. „John had zich voor de deur geplaatst „Vluchten was onmogelijk. „De spieren van Diego's gelaat trokken te zamen. Men zag, dat hij een krachtige poging op zich zeiven deed. „Eenige seconden later hadden zijn trekken een vroolijke uitdrukking, en oen gedwongen glimlach toog hem over de lippen. „De ellendeling wilde nog eens de on- noozele spelen en op Robert toetredend reikte hij hem de hand. „Hoe! zijt gij het Birdl" zeide hij op e«n toon, welke hij kalm poogde le doen zijn; „door welk wonder zijt ge nog op deze wereld?" „God heeft dit wonder verricht. Diego. Hij heeft mij met een zending belast, cn om die (te vervullen heb ik u doen ont bieden." „Een zcndingl Waarlijk? En welke?" vroeg Diego, ofschoon Shii de zaau wel eenigszins bevroedde. „Ik heb rekeningen te vereffenen." „Indien zij geldzaken betreffen, 1reft go het slecht, beste vriend, want dat heb ik op het oogenblik niet, en wat betreft onzen handel op de Caïman, ik moet zeggen, dat wij daar bijzonder van u genoten heb ben. Wat wit ge? Ge waart in zee geval len, en wij meenden natuurlijk, dat go verdronken waart. Do goedo Morgan en wij hebben natuurlijk het deel, dat u toe kwam, geërfd. Maar indien ge er lust toe hebt, kunnen wij wel weder oen reis naar Brazilië maken. Zulk een onbeschaamdheid hinderdo Robert; maar hij liet zich niet van do wijs brengen. „De rekeningen zijn van een anderen aard. Zwijg en luister. Vijf en twintig jaar geleden werd Thomas Disney gedu rende een slaap laaghartig vermoord. De moordenaar had zijn maatregelen geno men». en de moordenaar is ongestraft ge bleven Maar God treft vroeg ol laat. Do moordenaar.... zijt gij!" „Robert raakte hem met den vinger aan, en de ellendeling rilde als had hij de hand van den beul gevoeld. (Wordt vcrvolgd.l

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1915 | | pagina 1