11
BUITENLAND.
De Oorlog.
6e JAARGANG. No ig46
3)e Êcicbcli^6ou^cmt
BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. - Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN
De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 10 cent per week f 1.25 per kwartaal; bjjonze
agenten II cent per week, fl.45 per kwartaal. Franco per post fL65 per kwartaal
Afzonderlijke nummers 21/2 cent, met GeiKastreerd Zondagsblad 5 cent
DONDERDAG
MAART.
1915.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels f 0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 1-5 regels fl.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Aanvragen om Dienstpersoneel van 1-5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur- en Verhuur, Koop- en Verkoop (geen
Handel8-Advertentiën) van 1-5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent.
't Potje staat te vuur.
Bij 't Partijbestuur der „S. D. A. P."
waren eenige tientallen moties ingeko
men, waarin verbaasde ,,bewusten" hun
afkeuring uitspraken over de sinds den
oorlog door „de" partij nieuw ingesla
gen banen.
Mr. Troelstra betoogde in zijn brochure,
quasie ter inlichting van buitenstaanders
geschreven, dat al die moties maar van de
Congrertafel moesten worden geveegd,,
want de hooge oomes der Partij wisten
het heel goed. Thans hebben die hooge
oomes een stelletje moties klaar gemaakt,
waarin zij zichzelf gelijk geven.
Luister:
Part ij leiding. Het congres
dat zoet moet wezen overwegende enz.
„keurt de door de partijleiding gevolgde
gedragslijn goed en verklaart, dat, zoo
lang deze toestand voortduurt, dezelfde
gedragslijn moet worden gevolgd."
Mi 1 i t a r i s m e. Het Congres dat
kalm moet afwachten van oordeel enz.
„spreekt het vertrouwen uit, dat, zoodra
het oogenblik daartoe zal zijn gekomen,
het Partijbestuur een internationale be
handeling dezer vraagstukken tijdig en
breed zal doen voorbereiden."
Vre desactie. Het Congres dat
Schaper ter wille moet zijn verklaart
enz. „dat de Partij de mogelijkheid van
samenwerking met andere naar den we
reldvrede strevende krachten in het volk
moet openlaten."
Neutraliteit. Het Congres dat
ook neutraal behoort te blijven „spreekt
zich uit ten gunste der meest strike neu
traliteit en eischt van allen, die een ver
antwoordelijke positie in de Partij be-
kleeden, zich daarnaar te gedragen."
Oorlog s_l asten. Het Congres
dat geduld moet leeren oefenen „be
sluite, zoodra de partijleiding den tijd
daartoe gekomen acht, een krachtige agi
tatie te beginnen, ten einde de dekking
van de lasten uit den oorlog voortvloeien
de te verkrijgen door een heffing van het
kapitaal, zooals die reeds namens de par
tij in de Kamer is verdedigd."
Economische toestanld. Ja,
hierbij mag wat meer van leer worden
getrokken, want nu geldt het niet zoozeer
de hooge partij-oomes dan wel de regee
ring, die maar een breeöen rug moet heb-
ben. En zoo wijdt deze motie breed uit
over allerlei maatregelen der overheid om
te concludeeren, dat er afdoend steun
moet worden verleend en dat prijsstijging
der levensmiddelen enz. behoort te worden
tegengegaan.
Boem! Als de „bewusten" zich nu maar
't meest aan deze practische motie verga
pen, loopt de rest misschien wel los.
Het mode potje staat aardig te vuur,
nietwaar? Het potje wordt al flink warm,
liet vuurtje wordt goed gestookt, als de
inhoud nu maar niet overkookt of aan
brandt.
Enfin, we zullen zien.
Een 0uil8ch communiqué getuigt dat
een stellig einde werd gemaakt aan de
Fransche pogingen tot doorbreken in
Champagne. De Engelsche torpedo
jager „Ariel" heeft de Duitsche duikboot
„U 20" in den grond geboord.
Van het Westelijk Oorlogs
terrein.
Officieel wordt gisteren uit het Duitsche
hoofdkwartier gemeld:
Op het Westelijk oorlogstooneel werden
de krijgsverrichtingen door sneeuw en
sterke vorst beperkt, in de Vogezen zelfs
bijna verhinderd.
Slechts in Champagne wordt de strijd
voortgezet. Bij Souain bleven de Beiersche
troepen na een langdurig handgemeen
overwinnaars.
Noordoostelijk van Le Mesnil drongen
de Franschen op sommige plaatsen tijde
lijk door tot in de Duitsche linies. In ver
bitterde gevechten van man tegen man met
de Fransche reserven, die te hulp snelden,
doch door den Duitschen tegenaanval ver
hinderd werden in te grijpen, wierpen de
Duitschers de Franschen ten slotte uit de
stellingen.
Met de heden en de laatste dagen ge
melde gevechten is de winterstrijd in
Champagne ten einde gebracht, zoodat
geen nieuwe successen van de Franschen
het eindresultaat maar eenigszins kunnen
veranderen. Het gevecht ontstond, gelijk
reeds op 17 Februari wérd medegedeeld,
met de bedoeling van het Fransche leger
bestuur om de in het Masqerisoh
-aicrK in net nauw gebrachte Russen m een
poging om door te breken, zonder vrees
voor de offers welke dit zou kosten, en
waarvan het doel was de stad Vouziers,
verlichting te brengen.
De bekende uitslag van het gevecht in
het Masoerisch gebied toont, dat deze be
doeling geenszins is bereikt, maar ook de
poging tot doorbreken zelf, mag thans
volkomen en jammerlijk mislukt worden
In strijd met alle mededeelingen in de
officieele Fransche communiqué's is het
den Franschen nergens gelukt ook slechts
het geringste noemenswaardige voordeel
te behalen.
De Duitschers danken dit aan de held
haftige houding hunner troepen in Cham
pagne en aan de omzichtigheid en volhar
ding van hun leiders, in de eerste plaats
van Generaal-Oberst Von Einem zoowel
als van de bevelvoerende generaals Rie-
mann en Fleck.
In dag en nacht onafgebroken gevechten
hebben de Franschen sedert 10 Februari
achtereenvolgens meer dan zes legerkorp
sen en ontzettende massa's zwaar geschut
en munitie van eigen en Amerikaansch fa
brikaat en meer dan 100,000 schoten in 24
uren tegen een door twee zwakke Rijn-
1 andsche divisies verdedigd front gewor
pen. Onwrikbaar hebben de Rijnlanders
en de tot hun steun samengetrokken gar
debataljons tegen de zesmaal zoo groote
legermacht, die aanstormde, niet alleen
standgehouden, maar haar herhaaldelijk
door hevige tegenaanvallen teruggedreven.
Zoo is het verklaarbaar, dat hoewel het
hier ging om gevechten van'zuiver verde
digenden aard, toch meer dan 2450 onge-
wonde gevangenen, onder wie 35 officie
ren, in Duitsche handen zijn gebleven.
Weliswaar zijn de verliezen der Duit
schers, die zich bevonden tegenover een
dapperen tegenstander, zwaar en over
treffen zij zelfs die, welke de totale Duit
sche troepenmacht, die deelnam aan den
strijd aan de Masoerische meren leed,
maar deze offers werden niet vergeefs ge
bracht.
De verliezen van de Franschen bedragen
zeker het drievoudige van de Duitsche, d.
w. z. dat men ze op meer dan 44,000 man
moet schatten.
Het Duitsche front in Champagne neemt
een vaster positie in dan ooit.
De Fransche pogingen hebben geen in
vloed kunnen oefenen op den loop van za
ken in het Oosten. Een nieuwe roemrijke
bladzijde heeft de Duitsche dapperheid en
taaiheid verworven, die gelijkstaat met
die, welke tegelijkertijd in het Masoex%che
gebied werd behaald.
Een Fransch communiquévan gisteren
bevestigt de beteekenis der vorderingen in
Champagne.
Een zeer hevige tegenaanval werd van
nacht met kracht afgeslagen.
De Franschen wonnen eenig terrein op
den langen weg van Perthes naar Tatur.
In de Argonnen bij Fontaine Madan
konden de Franschen hun loopgraven
voorwaarts verplaatsen op het gedeelte
tusschen Four de Paris en Bolante.
De Duitschers namen bij een tegenaan
val van de Franschen het veroverde ge
bied, maar de Franschen slaagden er in
dit te heroveren.
De Duitschers deden een tweede» tegen-
aajiuAl Mot -
Van het Oostelijk Oorlogs
terrein.
Officieel wordt uit Weenen bekend ge
maakt: Aan het front in Russisch Polen
wordt nog steeds hevig gevochten.
In West-Galicië werd het door onze troe
pen ten zuiden van Gorlisj veroverde ge
bied nog uitgebreid en een aan het geno
men terrein grenzende loopgraaf stormen
derhand genomen, waarbij 200 man krijgs
gevangen werden gemaakt.
Nu het uitzicht wat minder belemmerd
was heeft onze artillerie in eenige sectoren
van het Karpathenfront merkbaar succes
gehad.
Uit een dicht voor onze stelling liggende
linie, die door vijandelijke infanterie bezeit
was, werd deze door het flankeerend vuur
van onze artillrie oip de vlucht gedreven.
De vijand leed daarbij zware verbliezen.
Bij de verovering van een stelling aan dit
front werden 300 man gevangen genomen
en werd veel oorlogsmateriaal buit ge
maakt
Voor onze stellingen in Zuidoost Galicië
is "het in het algemeen rustig.
Ten noorden van Nadwonna is een aan
val van een niet talrijke vijandelijke leger
macht afgeslagen. Tegelijkertijd werden op
een andere plaats verscheiden bataljons,
die tegen ons front ageerden, teruggewor
pen. Bij de vervolging werden 190 man
krijgsgevangen gemaakt
In de Boekowina is in den laatslen tijd
niets voorgevallen.
Aan den noordelijken oever van do
Proeth bij Tsjernowitsj hebben slechts wei
nig beteekenende schermutselingen plaats
gehad.
Het Russische communiqué uit het Hoofd
kwartier zegt: Over het geheele Iróïit van
de Memel tot den Weichsel was de strijd
gisteren zeer hevig. In de streek van
Augustowo is de slag genaderd tot twee
wersten van het station te Augustowo. De
aanval der Duitschers op den weg Kolon-
Lamsja werd afgeslagen.
Ten zuiden van Khoyele bracht de vij
and groote troepenafdeelingen in de ge
vechtslinie.
Op den 'linkeroever van den Weichsel, en
de streek van de Pilitza is de strijd afwis
selend aanvallend en verdedigend. Wij
maakten er gevangenen en namen mi
trailleurs.
In de Karpathen, in de streek van Bali-
grod, gaat de offensieve Oostenrijksche be
weging voort ondanks de ontzettende ver
liezen.
Na een wanhopigen strijd nam de vijand
op 7 Maart bezit van het grootste deel van
de hoogte 992, nabij Koziofka, maar giste
ren werd onze tegenaanval met succes be
kroond. De vijand werd teruggedreven uit
alle in bezit genomen loopgraven.
Onze aanval noordwestelijk van Novo-
miasto gaat voort.
De strijd in de Dardanellen.
Gaat te land de strijd niet hard vooruit,
in de Dardanellen mag men dat evenmin
verwachten, zegt de „Times". De opera
ties der vloten in de zeeëngten behooren
tot de moeilijkste die men kent, en zij kun
nen slechts zeer langzaam, stap voor
stap, vooruitgegaan. Wij zijn er van over
tuigd^ vervolgt het blad, dat wij succes
men toe bij elke mijl die wij in de Darda
nellen vooruit komen, en het moeilijkste
deel der taak is nog niet begonnen. Tot
nog toe heeft de aanval aan de geallieer
den niet veel verliezen gekost, en wij zou
den waarlijk gelukkig zijn, zoo de verlie
zen ook in de toekomst niet aanmerkelijk
grooter worden.
„Maar de resultaten, die wij kunnen
bereiken zijn zoo groot, dat zij wel den
prijs dien wij kunnen geven, waard zijn."
De „Times" verheugt zich, dat nu ook
een Russische kruiser zich bij de verbon
den vloten heeft aangesloten, wijl het
wenschelijk is, dat Rusland aan de on
derneming deelneemt. Te zijner tijd za\
Rusland een grooter deel van de onderne
ming moeten doen, als eerst de Dardanel
len geopend zijn. Maar men kan er zeker
van zijn, dat het mogelijk is door de Dar
danellen te breken, zegt de „Times." De
weg van de Aegeische zee naar de zee van
Marmora kan slechts met geduld en
moeite, mijl voor mijl, worden afgelegd.
Maar het blad zegt ten slotte nog eens:
„Wij keuren het voorbarige enthousias
me af, bij de beschieting der Dardanellen,
wijl Engeland nooit moet vergeten en zich
steed6 duidelijk voor oogen stellen moet,
dat de hoofdzaak voor de geallieerden in
Frankrijk en Vlaanderen nog moet wor
den begonnen. Geen geestdrift over cenig
nieuws in een ander deel van dezen we
reldoorlog mag bij ons een valsch optimis
me doen ontstaan betreffende de onvol
tooide taak, die voor onze deur ligt."
En zoo keeren de gedachten telkens weer
terug tot de plaats, waar ondanks den
economischen strijd en de afsnijding van
den levensmiddelentoevoer, toch de bet-
slissing zal moeten vallen: op het westelijk
oorlogstooneel.
De neutralen
De Duitsche diplomatie schijnt met
groot succes te hebben gewerkt, 't Wordt
toch dagelijks waarschijnlijker, dat Grie
kenland, Italië, Bulgarije en Rumenië
de gevreesde vier neutralen zich onzij
dig zullen houden.
Aan de „Voss. Ztg." wordt uit Rome ge
meld: Tegenover de nieuwe geruchten
van meeniri/gs ver schillen tusschen, Salan-
dra en Giolitti verzekert de „Messagero"
dat volkomen overeenstemming tusschen
alle ministers en den Koning heerscht.
Deze 'laatste laat zich dagelijks rapport
uitbrengen over den internationalen toe
stand.
De „Lok. Amz." verneemt uit Athene:
De hier uit Sofia en Boekarest ingekomen
telegrammen, welke bijna alle duiden op
de afwijkende houding door Bulgarije en
Roemenië aangenomen, hebben aan de
Grieksche oorlogspropaganda een heilza-
men domper opgezet.
Dit zal Goenaris bij het volgen van een
vireedzame politiek te etade komen.
Aan de „Voss. Ztg." wordt geseind uit
Constantinopel: De „Tanin"-co respon
dent te Sofia meldt aan zijn blad een on
derhoud, dat hij had met den oud-minis
ter Ljaptsjef, den leider der Russofiele
democratische partij. Daaruit blijkt, dat
zelfs Bulgaren geen geheim maken van de
nachtmerrie, die ook voor hen de verwe-
£|iSlau}s ...aajispraton op
zeide Ljaptsjef, is bijzonder krijgslustig'
en de missie voor generaal Pau moest wel
schipbreuk lijden, daar de Bulgaren niet
hebben vergeten, dat zij de verliezen in
den tweeden Balkanoorlog geleden, vooral
moeten wijten aan Frankrijk.
Nu wekt het lot van Turkije bij de Bul
garen zooveel belangstelling, als ging bet
om hun eigen land. Als het kabinet Rado-
slawof de Turkscbe oorlogsplannen hoeft
ondersteund, dan heeft er toe bijgedragen
dat het Dardanellcngevaar, dat ook Bul
garije aangaat, daardoor is veroorzaakt.
Over de relatie tot Roemenië zeide de zegs
man der „Tanin", dat deze ook door een
regeling van de doorvoerquaestie, die een
zuiver handelspolitiek karakter draagt,
waarschijnlijk niet zal worden verbeterd.
In Roemenië is men Bulgarije destijds niet
tegemoetgekomen en nu oefent de jongste
rede van Sasonof daar invloed uit.
Met de „Koningin Wilhelmina"
naar Engeland.
Een der correspondenten van de ,,N.
Crt." schrijft uit Londen d.d. 4 Maart:
Reeds eerder schreef ik dat het reizen
naar Engeland moeilijk is, doch het wordt
hoe langer zoo moeilijker. Voorheen kwam
men te Folkestone aan en kon dan na
het vervullen van formaliteiten doorgaan
FEUILLETON.
DE DUIKER.
5!)
„Toch bleef hem nog een tamelijk moeie-
lijk werk te doen; hij moest namelijk het
luik openbreken van het ruim, waar het
geld verborgen was.
„Het eerste bezoek werd aan d'it werk
besteed.
„Rolert had bet geluk de plaats te vin
den en de kracht ze te openen.
..He kisten waren op hun plaats.
„Zij waren op elkaar gestapeld,- em Ro
bert meende te zien, dat de onderste go-
broken waren, en het geld daarvan ge
deeltelijk ar uit was.
„Dat kwam er weinig op -aan, want er
genoeg om tienmaal de plannen, die
bij in het hoofd had, ten uitvoer te bren-
pn, cn hij was besloten een gedeelte van
bet gold te nemen, om, wanneer hij Geor
ge zou hebbom gered, met diezen later te-
Hbg te komen.
„Robert kwam naar boven en vertelde
pn John hetgeen hij gezien had. John
"hjfelde niet aan den goeden uitslag.
„Hun eenige vrees was, in hun werk
verrast te zullen worden; maar dat was
amc-iijk onwaarschijnlijk, want de zeelie-
vermodien de Sorelles, en. de duikers
acht voorzichtio,Heidshalvte hun schuit
ter een rotspunt gemeerd, om niet be-
me,;kt te worden.
„Zij berekenden, dat een week voldoende
««F °m vie,r of viïf -^sten op te halen,
dui^VVas. o61106?' omdat elke kist tien-
011(1 guinje's moest bevatten..
„Met een. millioen kon Robert koopen
wat hij wilde, indien het moest een vaar
tuig om Morgan te bereiken.
„Den volgenden dag was het de beurt
van John. Hij dook en slaagde er in oen
kist vast te maken. Deze werd voor het
einde van detn dag opgehaald..
Het werk was echter zeer moeilijk ge
weest, en verschillende malen had men
er voor moeten duiken.
„De tweede en derde kist bezorgden hun
nog meer arbeid, hetzij omdatt zij op ten
ongunstige plaats lagen, hetzij omdat de
krachten van de duikers uitgeput geraak
ten.
„Robert aarzelde de vierdie op te halen,
toen hij er aan dacht die kamer van den
kapitein te gaan doorzoeken. Misschien
kondien de kisten daaruit gemakkelijker
gehaald worden,
„Hij zelf ondernam deze nieuwe reis.
„Hij Ibemerkbe nu, dat het fregat in
tweeën was gebroken.
„Het achterste gedeoltie, waar de kamer
van 'den kapitein was, vormde op zich zelf
een massa, en om die te bereiken moest
Robert een kloof van eenige voeten breed
te overtrekken.
„Het gelukte hem uitstekend.
„De kamer van den gezagvoerder stond
open.
„Op den grond lagen goudstukken.
„Hij dacht bij zich zelven, dat de zee
misschien eenige kiaben had geschonden
en hij schreed verder.
„Het licht, dat op die diepte nog vol
doende was, werd hoe Tanger mindler naar
gelang hij meer .daalde, en weldra had hij
eenige moeite zich te ricMen.
„Verscheidene malen bukte hij om naar
de kisten te zoeken, maar hij had bijna
needs de gdheele kamer doorloopen zonder
iets anders te v indien dan meubelen en
•hij wilde het werk opgeven, toen zijn han
den een lang rond voorwerp aanraakten.
„Robert betastte het, Hij meende eerst
dat het een kolom was. Maar neen, dat
kon tniet.
„Hij huiverde....
„Hij had een menschielijk been aange
raakt.
„Hoezeer gewend Robert ook aan zulke
ontmoetingen was, deze vervulde hem in
hevige mate met sohrik en afschuw. Bij
de halve duisternis zag hij op het hoofd
van het lijk een soort metalen helm glan
zen.
„Robert had dten moed het voorwerp
van meer nabij te beschouwen.
„Zijn voorhoofd stiet tegen een glazen
plaat.
„Het was het lijk van een duiker.
„De hand hield nog toet koord vast.
„Men was hom dus voor geweest, en de
schat was reeds gevonden door een onge
lukkige die er den dood gevonden had.
„Waarschijnlijk was de' luchtbuis gebro
ken, maar waarom hadden do makkers
van dein duiker het lichaam dan niet op
gehaald.
„Robert kreeg achterdocht.
„Hij onderzocht de buis, die aan den
helm bevestigd was.
„Het was duidelijk te zien, dat zij afge
sneden was en niet gebroken. Het kon
slechts door menschenharwlen gedaan
zijn.
„Er was geen twijfel meer mogelijk.
„De ongelukkige waa omgekomen a2s
slachtoffer van den wraak of hebzucht
zijner gezellen.
Robent meende de misdaad niet meer te
zullen ontmoeten e<n daar vond hij haar
weder op den bodem der zee... op de So
relles!....
„Bij het gevoteil van weerzin, dat zich
van hem meester maakbe, volgde weldra
eenige (ongerustheid.
„Van wïie kon dat ilijk zijn?...
„Wie had het geheim geraden van den
schat van de Avenger?
„Niettegenstaande zijn weerzin, bond
Robert het lijk vast aan een touw cui gai
het teeken tot opstijgen.
„Toen hij de schuit bereikt en zich van
zijn helm ontdaan had, ontstelde John
van zijn bleek gelaat en vroeg, wat er ge
schied was.
„Robert was bijna niet in etaat tie ver
tellen, wat hij gezien had.
„Toen John Slopbh het zoo wat begre
pen had, was hij zeer ongerust.
„Robert en hij durfden elkaar hun ge
dachten niet toevertrouwen, maar dezelfde
angst gneeD beiden aan.
„De onzekerheid was be wreed.
„Robert deed een krachtige por' op
zich zelvieai en beval John Slough iiet li
chaam op be halen.
„De oude Slough gehoorzaamde, en een
koud zweet bevochtigde do slapen van
Robert, toen hij het Lichaam uit het water
zag komen, rechtop, als een vreeselijke
verschijning.
„Hij was te bewogen om John Sdough
te helpen en terwijl de oude man den
helm losschroefde, welke het gelaat van
dien drenkeling bedekte, stond die vadier
van George met de hand tegen het hart,
dat dreigde te bersten.
..Eensklaps si!aakte John Slough eon
kreet.
„Ga heen, meester, kijk niet, in 't he
melsnaam, kijk niet!"
„Tegelijkertijd ontrukte hij het lijk aan
den blik van Robert, door or zich over to
buigen.
„Doch Robert duwde hem tor zijdo cn
viel op de knieën.
„Daar zag hij toet lijk van zijn Gooi ge,
zijn welbeminden zoon.
„De geopende oogen schenen den vader
aan te staren en hein te verwijten, dat hij
zijn zoon niet had weten te verdedigen.
„Robert viel achterover alsof hij getrof-
lien was door een hamerslag. Toen hij we
der bij kennis kwam, bevochtigde John
Slough zijn gelaat met zeewater.
„Robert zag hem met verwarden Mik
aatn.
„Doch daar kwam hem weder de werke
lijkheid in den geest.
„Waar is hij?... Waair is hij?... Ik vil
hem zien!" riep hij uit
„Zijn oude vriend ondersteunde hem en
toonde hem een menschelijke vorm, welke
zichtbaar was onder oen zeil, dat er bij
wijze van een laken over gespreid was.
„De krachten begaven hem wieder c-n
nogmaals viel hij neder.
„Groote tranen biggelden langs de wan
gen van den ouden zeeman, en aan de be
weging zijner lippen kon men zien, dat
hij bad.
„Hoeveel uren er aldus verliepen? Robert
heeft het nooit yeweten, maar toen hij bij
kwam, stond de zon aan de kimmen.
(Wordt vervolgd.).
