WOENSDAG 10 MAART. I9I5. De Oorlog. Nederland en de Oorlog. 6e JAARGANG. No. 1045 e Qeidóoh^Qou/tcmt BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN. Interc. Telefoon 935. Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 10 eent per week f 1.25 per kwartaal; bij onze agenten II cent per week, fl.45 per kwartaal. Franco per post f 1.65 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 278 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1-5 regels f0.75, elke regel meer 15 cent Ingezonden mededeelingen van 1-5 regels f1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Aanvragen om Dienstpersoneel van 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur- en Verhuur, Koop- en Verkoop (geen Handels-Advertentlbn) van 1-5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cont. Dit nummer bestaat uit twee bladen. „Kringetjespolitiek". Van andersgezinde zijde wordt den Rooinschen gaarne verweten, dat zij zich onderling te veel vereenigen voor allerlei belangen waarbij die critici dan even gaarne vergeten, welk alles overheerschend belang ons tot eigen organisatie op veler lei gebied drijft. Al herhaaldelijk zijn die verwijten dezerzijds in 't juiste licht gesteld, maar beschuldiging van kringetjes-politiek, liefst met minachtend gebaar geuit, is tai. Wat doen onze aanvallers echter zelf? Leest om daarvan op de hoogte to ko men volgend verslagje: „Zondag hield het Nederlandsch Vrij- denkersfonds onder voorzitterschap van den beer C. S. Stokvis to Amsterdam de alg. vergadering. In zijn openingswoord wees de voorzitter er op, dat aan alle aanvragen kon worden voldadn, dat en kele moesten worden afgewezen, niet om Uinancieele redenen, maar omdat het bij onderzoek bleek, dat het fonds niet mocht ingrijpen. Uit het verslag van de administratie der levensverzekering „Aurora", aangaande den toestand dier verzekering, blijkt, dat jmet tegenstand der tijdsomstandigheden, „Aurora" vooruit is gegaan, en de in schrijving geregeld doorgaat." Asjeblieft! Ziedaar door „vrijdenkers" toegepast [wat men ons verwijt. Wat heeft men nu nog aan te merken? Zeker, wij organiseeren ons op veel grooter schaal, tellen onze Roomsche vereenigingen op schier ieder terrein ook het maatschappelijk leven, maar wat kan daar tegen ingebracht worden als Kif- zoogenaamde, vrijdenkers, die toch eigenlijk „vrij" genoeg moesten wezen in hun denken om zich van alle banden „vrij" Ie houden, zich genoopt gevoelen een on derlinge steunorganisatie te vormen. En laat een Roomsche daar eens om hulp komen aankloppen, tien tegen een, neen honderdduizend tegen een, dat zulks een geval zou blijken, waarbij „het fonds niet mocht ingrijpen". Zóó vrij denken die vrijdenkers nog niet! Hoe 't zij, laten wij maar rustig door- aan met ons op ieder gebied door orga nisatie. te stevigen. We zijn daarbij beslist op een goed pad, dat tot krachtig leven voert. We beginnen waarachtig te gelooven, dat onze tegenstanders uit jalou.zie ons jonderling werken en streven zoo afkeuren, want zij volgen ons organiseeren onderde- [hand na. En nadoen is de hoogste vorm van ijverzucht. BUITENLAND. Van beide fronten weinig nieuws. Ook de strijd ter zee brengt niet de verwachte ontzetting. Waarom voert Engeland oorlog? De actie der onderzeebooten. De actie der ondjerzeebootem heeft de kaste dagetn ©nikele tnieuwe feiten opge leverd, hoewel over het algemeen nie.t gie- kan worden, dat de operaties van toe „schrik der zeeën" beantwoorden aan hetgeen er van tegemoet werd gezien, roarkt het „Vad." terecht op. Zij blijven zoowel ver beneden hetgeen de geduchte ^dreigingen der Duitschers als de ont roering der Engelschen en de bezorgdheid to neutralen deden verwachten. De lijsten der stoomvaartberichtem in dë couranten zien er dan ook wel een weinig tttfers uit dan men gevreesd had. De nieuwe feiten zijn slechts 3 in getal, "i verder hebben wij niets dan enkele ^vullingen te boeken. Tot deze laatste behoort, dat de mailboot w&schen Boulogne en Folkestone, die op Febr., kort na het verlaten van laatst bedoelde plaats, door een onderzeeër be knoten werd, de „Victoria" van de South wstonn Railway Cy. is geweest. Hoewel Jt gelukkig niet tot een ongeluk kwam (de torpedo miste) is het toch wel de moeite waard dezen aanval op een pas- ^giersboot te vermelden, nu het feit offi- door de Admiraliteit bevestigd wordt. Trouwens dit geval staat niet alleen. 6011 andere passagiersboot, de „Ly- 'avan Yersey naar Southampton, met passagiers, werd aangevallen; maar !f ditmaal miste de torpedo. Officieel geoonstat.eerd wordt nu ook, oen Duitsche onderzeeër op het En- hospitaalschip „St. Andrew" jacht heeft gemaakt. Daar dit op 26 Februari plaats had, moet er ook nog een ander geval van dien. aard zijn geweest, want in een bericht van 23 Februari werd even eens melding gemaakt van een. Britsch ■hospitaalschip, dat eenige dagen te voren door een onderzeeër was aangevallen. Daarover zijn toen van alle kanten pro testen opgegaan, maar klaarblijkelijk zon der resultaat. Eien der nieuwe feiten is het torpiilleeren van de kolenboot „Berylrove", met 33 man aan boord; de plaats waar dit gebeurd is, wordt niet nader aangegeven. Daartegenover staat het rammen van een Duitsche duikboot door het Engelsche stoomschip „Thordis" op 28 Februari bij Beachy Head. De onderzeeër is echter niet onklaar geraakt, maar bekwam genoeg averij om genoodzaakt te zijn naar de Duitsche vlootbasis terug te koeren. Verder namen Engelsche torpedojagers revanche door de Duitsche onderzeeër U 3 'in het Kanaal in dein grond te boren. De bemanning, 29 man sterk, werd gered. Men kent de smadelijke kennisgeving van de Engelsche Admiraliteit aangaande het lot dezer equipage; zij heeft zich zóó vaak schuldig gemaakt aan het doen zinken van ongewapende koopvaardijschepen, dat zij niet de eervolle behandeling zal onder vinden, die aan andere gevangen genomen Duitsche zeeofficieren en. scheepsbeman ningen ten deel viel. In deze kennisgeving wordt herinnerd, dat de passagiersboot „OrioiLe" nog altijd vermist wordt, en het vermoeden uitge sproken, dat ook dit schip, met zijn beman ning -van 20 koppen, als slachtoffer van de U 8 is gevallen. Van dit stoomschip werd sinds 29 Januari, toen het v.an Londen naar Hóvre vertrok, niets gehoord. Maar op 10 Februari spoelden bij Rye in het Ka- naai reddingsboeien van dit schip aan. Het lot van dit vaartuig schijnt dus niet onzeker. Te memqreeren valt nog, dat in het be richt van 10 Februari aangaande de „Oriole" he,t vermoeden werd uitgespro ken, dat zij getorpilleerd was door dezelfde onderzeeër, die de „Tokomaru" en de „Ikaria" in den grond had geboord. Daar op slaat blijkbaar het verwijt der Engel- sche Admiraliteit aan den commandant en die bemanning der U 8. Dat zijn allemaal herinneringen van vóór het begin van dan onderzee-oorlog. Thans nu hij reeds bijna 3 weken aan den gang heet te zijn, is het, na een heftig be- begin stiller dan vóór dat tijdstip. Stiller met den verdelgingsoorlog aid., wat de scheepvaart betreft, deze gaat haar gang als voorheen. De strijd te land. De strijd te land is nog steeds niet ger komen in een stadium, dat eenig resul taat van beslissenden aard kan worden gemeld. Het blijft- bij kleine gevechten zoowel op het Westelijk als op het Oos telijk Oorlogsterrein. In het Westen toont zich nog altijd het Duitsche leger een geduchte kracht, even zoo op het Oostelijk Oorlogsterrein, waar bet zich telkens opnieuw met grooten durf tegen de Russische troepen op dringt. Maar, zooals gezegd, belangrijke wapenfeiten doen zich niet voor, en onze lezers zullen het misschien eerder toe juichen dan bejammeren, als wij hen vandaag eens niet gaan vertellen van de meters loopgraaf, die genomen, hernomen en weer genomen zijn Waarom voert Engeland oorlog? Ln dezen oorlog, aldus het Londensche blad, de „Times", strijdt Engeland om precies dezelfde redenen, waarom 'het streed tegen Phillips II, tegen Lodewijk XIV, tegen Napoleon. Het strijdt voor de onderdrukten, het is waar, in België en in Servië, en het verheugt zich hierover. Het heeft zijn grootte bondgenooten in de verdediging van -hun gebied en hun thuis tegen den aanvaller; het is tro.tsch voor zoo heilig een doel bloed en geld te offe ren. Maar het vecht niet in de eerste plaats voor BeLgië of voor Servië, voor Frankrijk of voor Rusland. Die 'komen slechts in de tweede plaats, de eerste plaats .is voor Engeland zelf. Het is voor Engeland en zijn Empire dat zijn zonen worstelen en sterven in de loopgraven en op de velden van Picardië en Artois, dat zijn vloot de wacht houdt in de Noordzee en dat zijn kanonnen bulderen van Stillen Oceaan tot Dardanelles Onze soldaten en onze zeelieden verdedigen hun thuis en dat van hun landgenooten op Fransch gebied en in de Turksche wateren, juist zoo alsof ze vechten tegen Duitsche sche pen bij Harwich. Als Duitschland orze bondgenooten vernietigt is ook ons lot be zegeld. Ons Empire is de hinderpaal voor Duitschland op den weg naar de wereld heerschappij. Het doel van Duitschland is de triple entente te vernietigen, maar alleen om het vrije Rijk van Engeland te gronde te richten en op de ruines hiervan een Duitsoh wereldrijk van militarisme en bureaucraten te vestigen. En om die ramp te voorkomen zendt Engeland de machtigste legers uit zijn geschiedenis naar de Slagvelden in Frank rijk, zal het zim laatsten- shilLing, zijn laatsten man ten offer brengen. Verschillende Oorlogs berichten. Bommen op Ostende. Vier marine- aëroplanes hebben gistermiddag een tocht gemaakt naar Ostende en daar elf bom men geworpen op een onderzeeër, die ge repareerd werd en vier bommen op de militaire hoofdkwartieren in het Kur,- haus. Alle machines en vliegers zijn te ruggekeerd. Er is waarschijnlijk groote schade aan gericht. Onderzeeërs werden niet gezien. De werkloozen in Duitschland. De Vorwarts meldt, dat het aantal werkloo zen volgens mededeeling van het bureau van Statistiek te Berlijn tot 10.07 pCt. daalde. Het arsenaal te Antwerpen in de lucht gevlogen. Maandagmiddag te drie uur is het arsenaal bij Antwerpen in de lucht gevlogen. Er waren 14 dooden en 73 ge wonden, allen Duitschers; 2 Belgen die daar voorbij kwamen zijn eveneens ge dood. De gewonden zijn naar het hospi taal overgebracht door militaire auto's. De oorzaak is onbekend. Het gebouw is vernield. Men seint van de Belgische grens aan het V. D.-bureau: Gistermiddag omstreeks 3 uur heeft een ernstige ontploffing plaats gehad in het arsenaal te Antwerpen, beter bekend on der den naam van pyrotechniek vlak bij den steiger van de Harv ichbooten. Er- werden daarbij 14 mensk i .gedood eir 70 gewond, meest allen Duitschers. Het ge bouw is bijna geheel vernield. Alle ruiten van de huizen in den om trek zijn gesprongen. Aan de Zwarte Zee. De Russische vloot, bestaande uit vijf slagschepen, drie kruisers, tien torpedobooten en verschei dene stoomschepen verscheen op 7 Maart des morgens voor de kolenhavens van 't Eregligebied (Anatolië) aan de Zuidkust van de Zwarte Zee en beschoot de havens Zoengoeldak, Kosloe, Eregli en Alabli. Op Zoengoeldak werden meer dan dui zend schoten gelost. Een stoomschip werd tot zinken ge bracht. In Kosloe geraakten eenige hui zen in brand. Te Eregli, waarop vijfhon derd schoten werden gelost, werden vier stoomschepen en een zeilschip tot zinken gebracht, waaronder een Italiaansch en een Perzisch stoomschip. Nog twee stoom schepen werden beschadigd. De strijd aan de Dardanelles De Agence d' Athene meldt, dat een mist ver hinderde de uitwerking van de beschie ting waar te nemen, doch drie torpedo jagers die de Dardanellen voorbijvoeren, constateerden dat de daar gelegen plaat sen door de inwoners ontruimd zijn. Een aanslag op den koning van Grieken* land. Uit. Milaan wordt aan de „Frankf. Zeit" bericht: „Naar het heet, is de Epi- retische bendenaanvoerder Athanasios Kutzivi te Athene dn hechtenis genomen, omdat hij een aanslag op liet leven van Koning Konstantijn op touw wilde zetten. Verboden modetentoonstelling. Naar de „Vossische Zeitimg" meldt, zou in het hotel Kaiserhof te Berlijn een bekende mode-firma uit Zürich een tentoonstelling van haar modellen houden. Dezie is echter door het oppercommando in Brandenburg verboden, daar men van meening was, dait or ook Fransch© modellen zouden worden tentoongesteld. De firma hooft trachten te bewijzen, dat het materiaal en het werk alleen door Duitsche of Duitsch-Zwitser- sche firma's en arbeiders geleverd was. Hot oppercommando is echten* onverbid delijk gebleven. De Benlijnsche Kamer a an Koophandel heeft op het ooffemblik de zaak in behandeling. Dat do tentoonstelling niet voor het groote publiek bestemd was, blijkt uit deze bijzondorheid: de toegangs prijs was op henderd mark bepaald, die •echter van de rekening afgetrokken wer den, als men inkoop-en deed. BINNENLAND. Het Duitsche gezantschap. Volgens den Berlijnschen correspondent van De Telegraaf zal de ongesteldheid van den Duitschen gezant te 's-Gravenhage de heer von Miiller, de Duitsche Reg. aan leiding geven om te 's-Gravenhage een diplomatiek agent te benoemen, die voor- loopig met de behartiging der Duitsche belangen belast zal worden. In goed ingelichte Berlijnsche kringen zou men aan deze mutatie groote betee- kenis hechten, omdat 's heeren von Mül- ler's plaatsvervanger, die als „een zeer energieke persoonlijkheid" wordt ge schetst, geacht zou worden den invloed te herwinnen, die men beweert dat de heer von Müller hier verloren heeft. Wat hiervan ook moge zijn, wij verna men, dat het niet in Duitschlands bedoe ling ligt wijziging te brengen in de ten aanzien van Nederland gevoerde politiek. Zooals men zich herinnert werd ook voor den Franschen gezant, den heer Pel let, een plaatsvervanger benoemd, n.l. de heer Allizé maar dit geschiedde reeds in Augustus. Uit de bollenstreek. Men schrijft aan de ,,N. Crt.": 't Gaat met het bollenbedrijf niet zooals 't gaan moest Er zijn bloemisten die 't vo rige jaar f 45 voor een mud tulpenbollen van zekere soort kregen en nu blij zijn f 1 te ontvangen. Er zijn weinig bestellingen uit het bui tenland gekomen, en naar wij vernemen zijn er reeds groote firma's die een gedeelte van hun personeel met ingang van Maart om die redenen hebben ontslagen. Kaasvoorraad. De Full Cream Kaasbond te Amsterdam ontving van het Rijks Centraal Bureau voor den uitvoer van kaas de mededee ling dat wordt toegestaan met ingang van heden, van den aanwezigen voorraad nog maals 25 pCt. te verkoopen. Uitvoer van varkens. De minister van Landbouw heeft dien uit voer van drachtige varkens verboden. R. K. Vrouwenbond in het Bisdom Haarlem. Woensdag 17 Maart, des namiddags om 12 uur is er te Delft in de Leesvereeniging eene vergadering van den Diocesanen R. K. Vrouwenbond in liet Bisdom Haarlem, en van de afgevaardigden der verschillen de besturen. De ZeerEerw. heer J. J. de Graaf, Deken van Delft, zal spreken over „Do actie der Katholieke Vrouw". Korte Kroniek. Met die mailbooten van do maatschap pij Zeeland mogen thans lederen dag 200 passagiers van Tilbury Docks naar Vlis- singen reizen. Bij Kon. besluit van 8 dezer is, met ingang van 16 dezer, benoemd tot inspec teur der posterijen en telegrafie te Zwolle, P. N. L. Feltzer, thans directeur van het post- en telegraafkantoor te Doesburg. De gewone audiëntie van den minis ter van staat, minister van Binnenlandsche Zaken, zal Zaterdag e.k. niet plaats heb ben. Staten-Generaal. TWEEDE KAMER. Vergadering van gisteren. De militaire pensioenwetten. De kamer had gisteren te worstelen n et de kwaal van onvoLtalligheid. Tegen half- twaalf bijeengeroepen, kon zij eerst to halftwee, nadat ook te 12 uur het quorum niet aanwezig was, met de werkzaamhe den een aanvang te maken. De heer 11 u- genholtz deed dit met een lange rede over de aan de orde zijnde militaire pensioen wetten, die de lang in uitzicht gestelde verhooging brachten van de pensioenen van het personeel bij de land- en zee macht beneden den rang van officier. De kritiek van den afgevaardigde betref meer heft beginsel waarvan deze pensioen regeling uitgaat dan de voorgestelde ver hooging van de pensioenen. Hij erkende dat in dit 'opzicht de ontwerpen een groote verbetering brachten. De sergeants gaan f40 vooruit en zien hun maximum-pen sioen gehracht op f 400; de sergeant-ma joors komen met f 100 vooruit op f 500 en de adjudant-onderofficiers met f 160 op f 600. Maar tegelijk komt er nu im de ver houding tusschen de pensioenen een mis stand, in zoover het vroegere verschil in pensioensbedrag ad f 40 tusschen boven genoemde rangen gestegen is tot f 100. Oorzaak van deze ongelijke bedeeling acht de heer Hugenholtz gelegen in het stelsel van pensioneeren, dat als onveranderlij- ken grondslag aanneemt het stand- of rang-pensioen, een stelsel dat z. i. plaats moet maken voor een met de Burgerlijke Pensioenwet overeenkomstige regeling, die. alleen de laatstgenoten bezoldiging als grondslag voor het pensioen, heeft aange nomen. De discussie over dit onderwerp is gis teren nog niet gesloten. Tegen de pensioenregeling bij de zee macht had spreker hetzelfde principieele bezwaar, dat het pensioen afhankelijk ge steld wordt van den rang, maar hier nog verhoogd door de onbillijkheid, dat i iet ais bij de landmacht zooveel mogelijk het 3/5 van de eindbezoldiging als pensioen bereikt, wordt, maar slechts het 3/5 van de gemiddelde bezoldiging. Uit Stad en Omgeving. R. K. Huisvestingscomité. Onze stadgenoot de heer Kellenaers, de onvermoeide strijder voor het goed recht der Arme Belgische Kinderen is gisteren avond teruggekeerd na een verblijf van tien dagen in de meest geteisterde streken van Oost-Vlaanderen. De heer Kellenaers heeft voornamelijk het platteland bezocht, omdat daar de armoede het grootst, de ellende het ergst is. De menschen zijn hoofdzakelijk af hankelijk van het Ainerikaansch relief co- mittee, dat alles in het werk stelt om de nood onder de arme bevolking te lenigen. Doordat de aanvoer dikwijls vertraging! ondervindt moet het comittee zijn zegen rijk werk voor eenige dagen riop zetten em dan worden de bewo ners op rantsoen gesteld en wat dat. beteekent kunnen onze lezers zich gemak kelijk indenken. De tocht van den heer Kellenaers en zijn ijverige propagandiste heeft ditmaal een buitengewoon succes gehad. In de zwaar beproefde dorpen Wilrijk, Deurno Grembergen, Lebleeke en Waesmunster wist bij 102 kinderen op te speuren die ontzettend door de armoede geleden had den en gewoonweg er ellendig uitzagen. De nacht van Maandag op Dilnsdag werd doorgebracht in het doorgangshuis van het Belgische Roode Kruis in de Kie vietsstraat te Antwerpen waar de kinde ren liefdevol verzorgd werden. Dit nieuwe doorgangshuis is een groote aanwinst voor het comité. Gistermorgen kwam het gezelschap te Roozendaal aan. Vandaar vertrokken de kinderen onder geleide naar St. Oedenrode, Boxtel, Sevenum en Echt, waar ze allen bij particulieren werden ondergebracht. Als bijzonderheid deelde de heer Kel lenaers nog mede, dat toen hij 's morgens om 7 uur met de propagandiste te Den- dermonde aankwam, zij de eenige reizi gers waren. Toch was er een buitenge wone drukte en speelde de muziek er lus tig op los. Wat was het geval. Er stond een niet te overziene trein vol gepropt met jeugdige Duitsche soldaten uit Kiel en omgeving. De jongens waren stil en nee.r.slachtiig, zij waren op weg naar den Yser en daar moesten zij niets van hebben. De muziek moest de stemming er in hou den. Op een van de wagons was in krijt geschreven: „Wij zullen overal doorbre ken tot Parijs, Londen, Petersburg enz. im ons bezit is". Wie het er op geschreven had? De jeugdige soldaten waarschijnlijk niet. Aanrijding. Gisteravond reed een auto in volle vaart tegen een 'lantaarnpaal op de Turfmarkt, met het gevolg, dat doze geheel overhelde. De auito werd bijna niet beschadigd; ongeiukken kwamen niet voor. ALPHEN a/d. RIJN. R.-K. Zangkoor. Maandagavond werd door het R.-K. Zangkoor der parochie in het juvenaategebouw de jaarvergadering gehouden. De Zeereerw. President opende de verga dering met gebed, waarna ile secretaris de notulen der vorige vergadering voorlas, welko werden goedgekeurd. Alvorens over te gaan tot verkiezing van een nieuw bestuurslid, inplaats van wijlen den overleden Vice-President, den heer B. Rozestraten gevoelde de Zeereerw. President zich gedrongen eenige woorden van hulde en dankbare herinnering te brengen aan den overledene, en drukto de hoop uit, dat bet nieuw gekozen bestuurslid zoo getrouw moge lijk zijn voetspoor zou volgen, hetgeen zeker tot bloei van het koor zou strekken. Daarna werd met groote meerderheid gekozen tot bestuurslid de heer B. Aelbers welke zijn benoeming aanvaardde, herkozen werd als secretaris de heer J. Vlasinan. Na eenige discussies, omtrent de uitvoering der nieuwe Gregoriaansche kerkzang, werd de vergade ring door den Zeereerw. President met gebed gesloten. Een afscheid. Dinsdagmorgen heerschte een ongewone drukte, bet betrof namcl^k het vertrek der ingekwartierde militairen. Reeds lang te voreu was liet stationsplein ge heel gevuld met een overtalrijke menigte, die de vertrekkende militairen hunne laatste be langstelling wilden toonentoen dan ook onder de tonen der muziek het Wilhelmus weer klonk, cn de trein zich in beweging stelde, ging een luid vaarwel uit de menigte op, hetgeen door de militairen niet minucr be antwoord werd. Gedurende de zeven maanden dat dc militairen in beide gemeenten ver toefd hebben, kan dan ook niet anders ge tuigd worden, alsdat de verhouding tusschen burgerij cn militairen, steeds zeer aangenaam is geweest, en zeer zeker zag de burgerij hen slechts noode vertrekken. KATWIJK AAN DEN RIJN. Snijbloemenhandel. Het gaat met den snijbloemenhandel nog steeds naar wensch.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1915 | | pagina 1