VRIJDAG 12 FEBRUARI. 1915. BUITENLAND. De Oorlog. DE DUIKER. 6e JAARGANG. Wo. 1623 3)e y^idóo\i&(Soii/tcml BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN. Interc. Telefoon 935. - Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 10 cent per week f 1.25 per kwartaal; bij onze agenten II cent per week, f 1.45 per kwartaal. Franco per post f 1.65 per kwartaaL Afzonderlijke nummers 21I2 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels f0.75, elke regel meer 15 ceirf Ingezonden mededeellngen van 1-5 regels fl.50, elke regel meer 30 cent, met gratP bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Aanvragen om Dienstpersoneel van 1-5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur- en Verhuur, Koop- en Verkoop (gee' Handels-Advertentlën) van 1-5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent. In de Argonnen en de Vogezen hadden sciiermmutseiingen plaats.Ten N. van dsn Weichel behaalden de Duitschers enkele kleine plaatselijke successen. De Turken beweren dat Russische oor logsschepen in de haven van Trebizonde A;nerikaansch stoomschip zouden ien in den grond geboord. In het Britsche Lagerhuis kondigde Asquith aan, dat de regeering nieuwe maatregelen n den Duitschen handel overweegt. Binnenkort zal een nieuwe conferentie Scandinavische mogendheden over de maatregelen ter zee te Stockholm plaats hebben. Van het Westelijk Oorlogs terrein. Over de beschieting der Belgische kust vinden wij nog de volgende bijzonderhe den in een telegram uit Sluis van 9 Fe bruari aan de „Tijd": Twee kruisers en zes torpedobooten la gen reeds twee dagen in het gezicht van Osfcende, waar de verschillende Duitsche stellingen met tusscbenpoozen onder vuur genomen werden. Gistermorgen te 9 uur verschenen van dit eskader de twee kruisers voor de kust lij Zeebrugge. De Duitschers, blijkbaar begrijpende, dat hun stellingen beschoten gingen worden, begonnen een heftig vu ren op deze twee schepen, zonder dat deze laatste antwoordden. Niet onmoge lijk was de bedoeling hiervan eerst eens nauwkeurig op te nemen, waar de Duit- iche vuurmonden zich ongeveer bevonden. Het grootste deel der Duitsche batterijen stond evenwel niet in werking tegen En gelsche schepen, doch tegen c-en Engel- sche vlieger, die heel kalmpjes tot drie maal toe op een niet aanzienlijke hoogte van Zeebrugge tot Knocke heen en weer vloog, op de Duitsche batterijen bommen werpend. Tegen 10 uur kwamen óók vier torpe dobooten van dit eskader in zicht en na derden zoo dicht mogelijk de ku9t. In een half uur tijds richtten fcij tal van gra naten op de Duitsche stellingen, waar door twee batterijen ten Zuiden van Zee brugge tot zwijgen werden gebracht, al werden zé~niet vernield. Dit is een vast staand feit, daar ik zelf Duitschers ge sproken heb, die bij deze batterijen wa ren ingedeeld. In de openbare school van Zeebrugge, die bij een vorig bombarde ment reeds beschadigd werd, ontstond brand. Ook de haven heeft van hot }>om- bardement geleden. Of de onderzeeërs van Zeebrugge ook in actie geweest zijn, weet ik niet. maar na een half uur trokken de torpedo's zich terug tot achter de kruisers en uit het gezicht van de kust. Meteen echter begonnen toen de kruisers te vu ren, wat nog een kwartier aanhield' en waarna hot geheele eskader verdween. Hot Duitsche hoofdkwartier meldt: De aanval in de Argonnen deed de Duitschers terrein winnen. De Franschen verloren officieren en 307 man, voorts 2 machine geweren en 5 kleine schietwerktuigen. Ook in hot midden en zuiden der Voge zen hadden" de Duitschers enkele kleine successen. Het Fransche communiqué meldt: In Champagne werd een Duitsche aanval op de bosschen onlangs door de Franschen genomen ten noorden van Menil-les-Hur- lus afgeslagen. In de Argonnen was de strijd om den grond rondom het Maria Thenesia^veld werk zeer hevig. Volgens bert. laatste be richt waren de Duitsche troepen onge veer een brigade sterk en handhaafden de Franschen al hun stellingen. In de Vogezen heerschte een dikke mist en viel veel sneeuw. Een infanteriegevecht had gisteren plaats te La Fontenelle. In Ban de Sapt deden de Duitschers met bijna twee bataljons in den zeer don keren nacht een aanval, waarhij de Fran schen eenig terrein moesten afstaan, dat zij gisteren bijna geheel terugwonnen door een aantal tegenaanvallen. Van het Oostelijk Oorlogs terrein. Hoewel de strijd op het Oostelijk oor- Logsterrein verwoed wordt voortgezet, be reiken ons toch weinig bijzonderheden daaromtrent. Een Oostenrijksch communiqué luidt: In Russisch Polen is de toestand on veranderd. Op het Karpathenfront werden in het gedeelte ten Westen van den Uszok-pas Russische aanvallen en eenige plaatselij ke opmarschen met zware verliezen voor den vijand afgeslagen. In het Woudgebergte en in Roekowina hebben wij nieuwe successen te boeken. Meerdere honderden gevangen en talrijke machinegeweren violen in onze handen. Het Duitsche Hoofdkwartier meldt: Aan de grens van Oost-Pruisen is ook Woens dag (10 Februari) met vrij goeden uitslag voor de Duitschers de strijd voortgezet of schoon de zware sneeuw de bewegingen der troepen belemmerde. De uitkomst van de botsingen met de Russen kan men nog niet duidelijk ovenzien. Op het terrein van den strijd in Polen rechts [dus ten N.] van den Weichsel had ean vooruitgeschoven beweging in de streek ten N. van Sjerpets, waardoor de Russen werden teruggedrongen, tengevol ge dat de Duitschers eenige honderden Russen gevangen namen. Links [ten W. en ten Z. van den Weich sel zijn geen bizondere gebeurtenissen voorgevallen. Boekarester bladen bevestigen, dat de Russen in de Boekowiina een ernstige ne derlaag hebben geledeai. Vooral bij Kim- pofloeng zou de nederlaag der Russen al lerernstigst zijn 'geweest. Daar namen de Oostenrijkers en de Duitschers 3800 Rus sen gevangen en veel materiaal, waaron der twee "stukken zwaar geschut. De Rus sen zouden 28 K.M. teruggeworpen zijn en zouden in de grootste wanorde zijn ge vlucht en nog steeds worden vervolgd. De Russen zelf zwijgen over den toe stand. Dacia en Wilhelmina. De „Dacia" en de „Wilhelmina" zijn op 't oogenblik namen van schepen, waarom belangrijke zeehandels-quaesties worden uitgevochten, die volkenrechtelijke prece denten zullen vormen. Ten eerste: de geldigheid van vlagver- wisseling van handelsschepen, waardoor ze gedurende oorlogstijd in neutralen eigen dom overgaan. Ten tweede: de bevoegdheid van neutra len, om oorlogvoerende landen van levens middelen te voorzien. Beide, uiterst principieele punten, zijn van uit Amerika aan de orde gesteld, en aan Engeland voorgelegd. Heeft dit land tot dusverre steeds de neiging gehad posi tieve, algemeene uitspraken te ontgaan een oude, beproefde taktiek 't lijkt wel of tegenover den gezamenlijken aandrang van „Dacia" en „Wilhelmina", gesteund door de belangstelling van Wilson's gouver nement, een duidelijke verklaring niet zal kunnen uitblijven. De „Dacia" is een Duitsch handelsschip van de Hamburg-Amerika-lijn, bij 't begin van den oorlog in een Amerikaansche haven liggende, en daar gebleven uit vrees, an ders op zee door de Engelschen goede prijs verklaard te worden. Het verkeert in de zelfde positie als talrijke andere schepen, in verschillende neutrale havens over de wereld. Nu heeft een Amerikaan (van Duitsche afkomst), het schip gekocht, en het recht verkregen, de Amerikaansche handelsvlag te voeren. Het zal „Margaretha" heeten. Volgens een telegram uit Norfolk (Vir- ginië) is het schip gisteren uitgevaren. Het zal nu waarschijnlijk door een Engelsch schip worden opgebracht en de reederij voor het Engelsche Prijsgerecht gesteld. Daar willen de Amerikanen dan ook hun standpunt bepleiten, en moet worden be slist, of de eigendomsovergang op den neu trale als geldig wordt erkend. Zoo ja dan is natuurlijk van prijs 'erklaring geen sprake, en kan het schip vrij varen. Dan heeft de muis ook nog wel een staart. Want dan zullen vele andere Duitsche schepen, die op 't oogenblik werkeloos en winsteloos liggen, misschien op dezelfde wijze in de vaart kunnen worden gebracht! En de Duitsche reederijen, die nu haar kapitaal dood zagen liggen, krijgen het dan tenminste in geld, in handen. Nog sterker Wordt het belang voor Enge land in 't spel, door het geval, dat met de „Wilhelmina" opgeworpen is. Dit schip regelmatig onder de neutrale, Amerikaan sche, vlag varende, was bestemd van uit Amerika eene lading graan naar Duitsch- Iand te vervoeren. Hiermede wilden de Amerikaansche handelaren de stelling geldig maken, dat zij als onzijdige kooplui het volle recht hebben, handel in levens middelen te drijven met het Duitsche volk. De lading is nu, naar uit Falmouth wordt geseind, in beslag genomen. Dit wil nog niet zeggen dat de lading nu ook verbeurd verklaard wordt. Het Britsche ministerie van Buitenlandsche Zaken heeft naar nog dezer dagen de .Times" meldde, medegedeeld dat de quaestie over de lading zou worden onderworpen aan een prijsge recht, opdat een beslissing zou worden ge nomen. Verschillende Oorlogs berichten. De Jesuïeten te Luik. Men schrijft van Duitsche zijde aan de „Tijd": Het dagblad „La Union" te Santiago bericht het volgende: „De Lezers zullen zich herinneren, hoe beweerd is, dat de gruwelen van de Duit schers met de verovering van Luik begon nen. zooals b.v. het fusilleeren van 30 Jesuïtenpatens, omdat deze door de Duit schers met de wapens in de hand werden aangetroffen. Dit is echter een ongehoor de verdraaiing der feiten. De zaak heeft zich als volgt toegedra gen: Toen de Duitschers Luik binnen trokken, nog vóór zij het bestuur der stad hadden overgenomen, begon het gepeu pel te rooven en te plunderen. De Belgi sche socialisten, die als heftige tegen standers van de Katholieke Kerk bekend etaam. maakten van de gelegenheid ge bruik. om de Jesuïtenschool aan te val len. Reeds waren 20 van deze JeSuïtèn vermoord, toen het een van de overleven den gelukte, hulp te verkrijgen van den Duitschen opperbevelhebber. I>eze snelde onmiddellijk toe en redde de nog overgebleven Jesuïten. Het waren dus de Duitschers, die den kloosterbroe ders het leven gered hebben en ze onder veilig geleide naar Holland zonden". Aldus wordt verhaald door een van de in leven gebleven Jesuïten aan zijn orde broeders te Buenos Aires. Naar aanleiding vam het bovenstaande Duitsche communiqué is onze redactie gemachtigd, al de beweringen, in dit communiqué vervat, tegen te spreken. De beschuldiging, dat de Duitschers 30 Jesu- ieten te Luik zouden hebben gedood, is onwaar, maar ook onwaar is de tegen spraak, die vermeldt dat de Belgische so cialisten 20 Jesuïeten gedood hebben. Er is te Luik geen enkelen Jesuïet gedood, er is geen Jezuïetenschool aangevallen, er zijn nooh Jesuïeten door den Duitschen opperbevelhebber gered, noch naar Hol land gezonden. Voor de rest zijn Jesuïe- tenpaters geen „kloosterbroeders", en heeft geen enkele Jesuïet bovenstaand sensatieverhaal aan „ordebroeders te Buenos-Ayres" gedaan. Roemenië en het Vaticaan. Enkele Ita- liaansche bladen hebben, zoo meldt de Ro- meinsche correspondent van de „Köln. Volksztg.", het feit, dat prins Wladimir Chika, de Roemeensche gezant bij het Qui rinaal dezer dagen door den H. Vader in particuliere audiëntie ontvangen werd, in verband gebracht met de loopende geruch ten, dat de diplomaat door zijn regeering naar Boekarest was teruggeroepen. Het is tot dusver immers altijd gewoonte geweest, dat de gezant van een bij den koning van Italië vertegenwoordigd land slechts dan een bezoek bij den Paus bracht als zijn ambtelijke zending ten einde gebracht was. Echtér gaan de veronderstellingen nog verder, doordat men in het bezoek van prins Chika een toenadering van Roeme nië tot den H. Stoel ziet en de mogelijkheid, dat onderhandelingen zijn aangeknoopt, die eventueel tot het sluiten van een con cordaat of tenminste tot een overeenkomst betreffende een onderlinge diplomatieke vertegenwoordiging zullen leiden. Mochten die veronderstellingen op goe den grond berusten, dan zou men hierir een nieuw bewijs te zien hebben van dr toenemende erkenning van den grootest geestelijken invloed van het Vaticaan In deze veel-bewogen tijden. 200 Duitschers zoek. Dinsdagnacht heerschte er te Antwerpen groote opschud ding. Bij het appèl aldus meldt de „Te legraaf" werden n.l. 200 Duitschers ver mist. Onmiddellijk werden bij tal van bur gers huiszoekingen gedaan. De huizen wer den van boven tot beneden doorzocht en zelfs werden kasten opengebroken, om te zien of zich daarin geen manschappen ver scholen hadden. In sommige woningen werden kleedingstukken der gedeserteerden ontdekt. De personen, in wier woning door de soldaten achtergelaten voorwerpen ge vonden werden, zijn gearresteerd. Nieuwe Engelsche maatregelen. In het Lagerhuis deelde Asquith mede, dat de re geering opnieuw de quaestie overweegt om scherper maatregelen te nemen tegen den Duitschen handel met het oog op de schan delijke schending van de beginselen der oorlogvoering door de Duitschers. Ik hoop zeide hij binnenkort aan te kondigen, waarin deze maatregelen zul len bestaan. (Luide toejuichingen.) Russische kruisers boren een Ameri- kaansch handelsschip in den grond. Of ficieus wordt uit Constantinopel medegedeeld; dat twee Russische torpedobooten, die den 8sten dezer voor de haven van Trebizonde kwamen, op het Amerikaansche stoomschip „Washing ton", dat daar voor anker lag, geschoten hebben. Het schip werd aan de boeg en den achtersteven beschadigd. Twee later aangekomen Russische kruisers openden met hun zware kanonnen een hevig vuur op de „Washington" en brachten dit schip in enkele oogenblikken tot zinken. De Amerikaansche vlag waait nog van den boven water uitstekenden mast en legt getuigenis af van deze daad van bar- baarschheid. Na deze heldendaad richtte de vijand het vuur op de stad, voornamelijk op het hos pitaal, waar hij den dood van twee gewon den en twee andere zieken veroorzaakte. Deze handelwijze der Russen, die ook de vlag van een neutrale groote mogendheid beleedigden, verdient ter kennis der be schaafde wereld gebracht te worden. De vredesvooruitzichten. In het Lager huis vroeg Jowett, of om een einde te ma ken aan het afschuwelijk verlies aan men- schenlevens in den oorlog, de Britsche re geering bereid was, openlijk te verklaren op welke grondslagen het Britsche Rijk en zijn bondgenooten geneigd zijn over vredes voorwaarden te spreken. Grey antwoordde, dat de jongste open lijke uitlatingen van Duitschland geen aanleiding geven om te vermoeden, dat het doel, dat Jowett beoogde, zou worden bevorderd door het volgen van den door hem aangegeven weg. (Luide toejuichin- gen.) De belasting in België. Men meldt uit Maastricht aan de „N. R. Ct." Met het oog op de verhoogde belastingen, die er in België worden geheven van de afwezigen, wilden vele Belgen, die zich hier ter stede bevinden, naar hun land terugkeeren. Dit blijkt echter voor de raeesten een onmoge lijkheid. Immers sedert enkele dagen is FEUILLETON. tO) Een maand later had het de tenten opgeslagen op de kust van Provence, tus- schen Toulon en An tiles. plaats waarbij de „Sutledje" was gezonken, was geheel onbewoond. Men moest zeer ver loopen, eer men een wo ning bereikte. Na eenig zoeken bemerkte men echter op drie mijlen afstands op een heuvel een tamelijk groot huis; het was sen boerenwoning en eenvoudig inge richt. .,Er lag een groote tuin of liever boom gaard omheen, vol fruitboomen. De eigenaar, die te Toulon zaken deed, verhuurde het tegen zeer ^billijken prijs, en weldra namen Ellen en Mary bezit van hun nieuwe woning. ),De kleine kolonie ging onder dak in .hutten, welke Disney op de plaats van het werk Met opslaan, en reeds acht dagen later waren de werkzaamheden begon nen. >.De zuidelijke natuur maakte op Ro bert een levendigen indruk. Hij had im- m®r geleefd onder den nevelachtigen he- van Engeland, en de schitterende zon van Provence scheen hem een nieuw he- Jtellichaam, Het blauwe water van de T^ddeHandsche- Zee geleek zoo weinig op ^grijze golven van de Theems, dat hij ®ooiKle voor het eerst de zee te zien. ■■Ellen en zelfs de kalme Mary deelden gevoelen van Robert; maar Disney en Diejro waren reeds lang bekend met'de warme landen en hielden zich dus minder bezig met de schoone panorama's dan met hun werk. „Weldra werd het leven meer geregeld. „Ellen bestuurde het huishouden zoo goed, dat na verloop van een maand zij zouden hebben kunnen gelooven weder in Whitstable te zijn. „Twee dienstboden waren belast met het grovere werk, en alles in het huishouden nam een glans van helderheid aan en van zorgwuldig onderhoud. „Voor aan de straat lag het salon en de eetkamer. „Ieder had daarenboven nog een eigen kamer. „Disney had een torenkamer in gebruik. Hij had juist die kamer gekozen, omdat hij van daar uit, met behulp van een verrekijker, zijn werk in oogenschouw kon nemen en zijn arbeiders. „De twee dienstboden woonden in een afzonderlijk huisje. „Reeds van heit begin af was bet leven geregeld als op een oorlogsschip. „Bij het opkomen van de zon vertrok ken de drie mannen; zij arbeidden dan gedurende den dag, ontbeten in de hutten bij de werklieden, en eerst des avonds keerden zij terug naar de woning, waar het avondmaal hen wachtte. „Dikwijls kwamen Ellen en Mary op de kust wandelen, en hun tegenwoordigheid Wan immer een feest voor de arbeiders. „Het werk vorderde eerst langzaam. „Voor alles moest men de ligging van het 9chip opnemen. Disney wilde deze eerste verkenning aan niemand overlaten dan aan zich zeiven; maar hij stond Ro bert toe hem te vergezellen. Alles was ge reed. De luchtpompen waren beproefd evenals dè menschen, die er voor moesten zorgen. „Men kon zonder vrees neerdalen, en Robert was dan ook niet bevreesd, of schoon hij nog nimmer in het binnenste van een verongelukt schip was doorge- drongen._ „Hij wist, dat de schemering, die an ders tot een zekere diepte het water door dringt, den duiker, die in die ruïne door dringt, ontbreekt. Hij wist, dat daar alles zwart en huiveringwekkend is. Maar de oude Tom had hem gehard tegen vrees, en zonder het minste gevoel van onge rustheid daalde de jonge duiker met zijn pleegvader naar het wrak der „Sutledje". „Digo was op een der schepen, en de meesterknecht, John Slough, op een an der; de laatste was belast met de-lucht pompen. „De gissingen waren juist. Disney en Robert kwamen juist op de brug van de „Sutledje" terecht. „Het schip lag niet zeer diep; maar het was vijftien voet in het zand gedrongen. „De voorsteven, die tegen een rots was terecht gekomen, lag geheel uit elkaar, en de hevigheid van den schok bad het schip in tweeën geslagen. „De masten waren door den storm ge broken of onder de schipbreuk afgehakt Er waren nog slechts stompen van over gebleven. „Disney had weldra den weg gevonden^ en hij gebood Robert hem te volgen. „Zij gingen behoedzaam vooruit, met eene hand rondtastend, opdat niet door •en botsing het gla« van hun helm zou breken, met de ander het reddingskoord vasthoudend, bereid om het teeken te geven. „Wanneer Robert het hart klopte, was dit niet uit vrees. In de golven van Lyon gedreven door een der winterstormen, welke zoo gevaarlijk zijn in de Middel- landsche Zee, was de„Sutledje" op zijde geworpen door de vreeselijke zee, en bijna alle schepelingen waren omgekomen. „De visschers hadden tusschen de rotsen de verminkte lichamen der matrozen ge vonden, die zich in de golven gestort had den; maar de meeste opvarenden waren door den dood verrast in hun hutten, en de dood had er hunne lichamen gelaten. „De schat werd bewaard door lijken. „Bij den twijfelachtigen schijn, welke door de geopende luiken van het wrak drong, bemerkte Robert ze overal: onder zich, rond zich, boven zich. „Op het oogenblik, waarop Robert met de hand aanraakte van een jong meisje, begreep Disney dat Robert zou wankelen. Hij nam hem bij den arm en trok hem mede. „De oude duiker bewoog zich in dat sombere, graf met een onbegrijpelijke ze kerheid. „Het goud moest eigens verborgen zijn bij de huit van den kapitein. Het kon zijn, dat de achtersteven diep in het zand be dolven was, en in dat geval zou alle ar- boid ormoerelijk zijn wegens de duister nis. welke er dan zou heerschen. „Doch het tegendeel was geschied: de zee, die haar werk gedaan had, scheen de plannen der duikers te willen begun stigen. „De achtersteven was terechtgekomen op de rotsen, die hem in de hoogte hiel den maar in het midden van het schip had de kiel een drassigen bodem gevon den, en het gevolg er van was, dat het doormidden gebroken was wegens den last. „Deze ontdekking was kostbaar, en de duikers maakten er gebruik van. „Beiden gewapend met een breekijzer, haalden zij de planken van de hut uiteen, en daar zagen zij tien kisten van mid delmatige afmetingen. „Elk daarvan moest goud bevatten voor een waarde van 10,000 pond sterling. „Bij dit eerste bezoek konden zij slechts het bestaan van den schat vaststellen. „De twee duikers hadden toch al veel gewonnen. Zij drukten elkaar de hand en sloegen weder den terugweg in. „De arme Robert huiverde, wanneer hij een der lichamen aanraakte, die daar ronddreven. „Toen hij weder boven water was, eo men hem zijn helm afschroefde, was hij zoo bleek, dat Diego zeer vreesde, dat de schat verloren was. „Hij ondervroeg zijn schoonbroeder met blik en gebaar, en zijn vrees was zichtbaar. .„Toen hij gerust gesteld was omtrent het gevolg der onderzoekingen, helderde zijn gelaat plotseling op, en Robert dacht, dat het verlangen rijk te zijn hem wel zeer in de macht moest hebben, daar hij voortdu rend van de kisten met goud sprak en wei nig van de gevaren zijns vaders. „Dien dag kwam er twijfel in het hort van Robert. (Wordt vervolgd.)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1915 | | pagina 1