11 BUITENLAND. De Oorlog. BINNENLAND. BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN. Interc. Telefoon 935. Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering het GEÏLLUSTREERD .0 JAGSBLAD voor Leiden 10 cent per week f 1.25 perkwartaal; bij onze jenten II cent per week, 11.45 per kwartaal. Franco per post f 1.65 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 2V. cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent """-ï1"" Een verrassend getuigenis. We schieten toch wel op met het herstel het Nederlandsche gezantschap bij en Paus. In de Eerste Kamer werd gisteren op dat erstel aangedrongen door de Roomsche peren Reekers en Waterschoot van den raeht. Weliswaar nam minister Loudon in zijn ntwoord slechts de koel-sympathieke hou- aan, dat z. i. de tijdsomstandigheden lans niet geschikt waren voor het zenden een gezant naar het Vaticaan, waar- genover hij overigens principieel niet jandig zeide te staan, maar er komt ijkbaar kentering in de geesten en dit steekent nog heel wat meer dan de hou- ng van een minister. Niet alleen werd van de overzijde geen genspraak vernomen, maar de Roomsche irekers vonden zelfs steun bij den Anti- •volutionairen senator Van den Be'rgv for wien bovendien geprezen werd de lo- ca, welke gelegen was, in de oppersouve- iiniteit van den Paus in de middel- luwen. Zulk een vorst ,,ne porte ombrage personne" want hij staat geheel buiten strijdige belangen. Het Vaticaan heeft en handel, geen industrie, geen leger, en vloot en gebruikt een taal die nergens eer gesproken wordt: het Latijn. Wel raden nu de Protestantsche landen en ie, waar de Grieksche kerk heerscht, zich een herstel dier opper-souvereiniteit iet kunnen neerleggen, zeide de heer v. Berg, maar dit belette hem niet, het enschelijk te vinden, dat Nederland K»; et Vaticaan vertegenwoordigd is. "Dit is waarlijk een verrassend getuige- s, ook om de plaats waar het werd afge- !d. De logica der Roomsche middeneeuwen kent door een Protestantsch lid der Eer- Kamer! JAARGANG. No. 162J? ÏDe £eidóeJie (Bou/cmü DONDERDAG FEBRUARI. I9I5. De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1-5 regels f0.75, elke regel meer 15 cent Ingezonden mededeelingen van 1-5 regels f 1.50, elke regol meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. BIJ contract aanzienlijke korting. Broste letters naar plaatsruimte. Aanvragen om Dienstpersoneel van 1-5 regols 50 cent, iedere regel meer 10 cent. Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur- en Verhuur, Koop- en Verkoop (geen Handels-Advertentiën) van 1-5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cont. Van het Westelijk oorlogsterrein weinig euws. Op het Oostelijk ooriogsterrein ordt de strijd met groote heftigheid lortgezet. De houding van Bulgarije. an het Westelijk Oorlogs terrein. Van Duitsche zijde zijn de berichten zeer ibcr. iHet Fransche communiqué van 9 Febr. Bidt.In België hebben bij tusschenpoo- n artillerie-gevechten plaats gehad. Ype- m en Veume werden beschoten. De Belgi- iie artillerie heeft een hoeve verwoest en verdedigers op de vlucht gejaagd. Op den weg van Béthune naar La Bassée ibben dc Franschen een molen bezet, waar vijand zich had genesteld. Soissons is gebombardeerd met brand ramen. In Argonne ontwikkelde zich het gevecht Dtïom Bagatelle in een der dichtste ge deelten van het bosch en nam een zeer on geregeld verloop. Het front werd over het geheel aan beide zijden gehandhaafd. Tusschen de Oise en de Aisne schoot de Fransche artillerie een „Taube" neer, die brandend neerstortte in de Duitsche linies. Een later communiqué van denzelfden dag zegtEr zijn geen belangrijke berich ten ingekomen. Wij hebben een mijngalerij in de lucht laten vliegen voor Fay ten zuid-westen van Peronne. Een communiqué van 10 Febr. luidtEr hebben vrij ernstige artillerie-gevechten plaats gehad op verschillende punten van het front, vooral aan de Aisne en in Cham pagne. In Lotharingen heeft slechts een weinig beteekenend infanterie-gevecht plaats ge had en wel ten noord-oosten van Manon- viller, waar een der Fransche detachemen ten vijandelijke posten terugdreef uit het Remon-bosch in de richting van Leintrey. Van het Oostelijk Oorlogs terrein. Over het geheele Oostelijke front duurt de strijd voort. In het Noorden van Oost-Pruisen winnen de Russen terrein. De Russische actie op den linkeroever van de Weichsel, die tegen Thorn gericht is, wordt voortgezet De buitengewoon hevige strijd op het front voor Warschau heeft nog altijd tot geen resultaat geleid. Uit de trouwens zeer weinige gegevens is niet te concludeeren, of Von Hindenburg inderdaad vordert, dan wel of de Russische actie, die er op gericht schijnt zijn linkervleugel (aan de Weichseti en de Bsura) te omsingelen, met succes wordt gevoerd. Aangaande de Karpathen zijn de berich ten iets gunstiger voor de Russen. Volgeng een Engelsch bericht zou de Uszok-pas, na de in hun bezit zijnde Dukla-paa de voor naamste weg over de Karpathen, nog altijd in hun handen zijn. Uit de berichten wordt de indruk bevestigd, dat de Russen in het Westen van den Karpathen-keten terrein winnen, en zich niet te veel inspannen om het Oostelijk gedeelte (naar de Bukowina toe)*, dat van veel minder waarde is, te verdedigen. Het Duitsche bericht over de actie in de Karpathen, is niet opgewekt van toon. Ge klaagd wordt over zware worstelingen en bittere moeilijkheden, die men te doorstaan heeft, en dit met geen ander resultaat dan dat men reeds tevreden moet zijn als de vijand voet voor voet terug kan worden ge drongen. Zal Bulgarije mee gaan doen? De overzichtschrijver van het ,,Vad." merkt op: Er is één punt, waar Bulgarije slechts door 50 K.M. niet-Bulgaarsche grond van bet grondgebied van Oosten- rij k-Hongarije gescheiden is. Het is dèAr, waar de Donau zich door de gebergten ter weerszijden van zijn oeivers een weg baant tusschen en over rotsen on stee- nen: de zoogenaamde IJzeren Poort, een gevreesd punt voor de scheepvaart. De Noordelijke oever is Hongaarsch grond gebied; aan den Zuidelijken oever strekt het Oostelijke deel van Servië zich in een smalle punt langs den stroom uit. Aan gene zijde van dié strook, 50 K.M. breed, begint Bulgarije. Op dit punt trekken de Duitschers nu versterkingen samen, die zij aan het Wes telijk front hebben onttrokken. Volgens een Italiaansch blad zou het doel daarvan zijn, dit smalle ge deelte van Servië te bezetten, en zich zoo een brug te vormen van de Do'nau-Monar- chie naar Bulgarije, dat op zijn beurt de brug is naar Turkije. Gelukte de uitvoering van dit plan, dan zou de alsdan tot Vierbond geworden Driebond, tijdens den oorlog één aaneen gesloten gebied vormen, dat zich van de Noord- en de Oostzee zou uitstrekken tot de Zwarte Zee en den Bosporus. Zooals Duitschlajid. nu zijn troepen linea recta naar Oostenrijk zendt, zou het die dan ook naar Bulgarije en Turkije kunnen zenden. Bulgarije nog mokkend over het mis lukken van zijn hoog opgezette Balkan- politiek, door Servië tot een tweeden oor log gedwongen toen het door den eersten reeds uitgeput was, is er niet in geslaagd, van Servië de teruggave van Macedonië te erlangen. Het Zuidelijk deel van de Dobrudscha, dat, toen Bulgarije door die beide oorlogen lamgeslagen lag, door Roe- mènië zich werd toegeëigend, zou het kun nen terugkrijgen indien he>t zich bij dien staat tegen Oostenrijk aansloot. Maar Macedonië is meer waard. Indien het zich tegen Servië keert en zich bij Duitsch- land-Oostenrijk aansluit, rekent Bulga rije er op, het verloren Macedonië te kun nen heroveren, en tegelijkertijd door vreesaanjaging of oorlog tegen Roemenië, het verloren Dobrudscha-land te zullen herkrijgen. Verschillende Oorlogs berichten. De Paus en de oorlog. Een telegram uit Rome meldt, dat de sect_QjrLa--v-a.n_.de Congregatie van het H. Officie, kardinaal Merry del Val, in een schrijven den kar dinaal-staatssecretaris Gasparri, medege deeld beeft, dat de vaderlijke liefde, wel ke de Paus aangespoord heeft, om bij de mogendheden voor de bevrijding der ge vangenen op te treden, Hem nu de ge dachte ingegeven heeft om bij den Koning der Koningen voor de bevrijding der zie len, die in het vagevuur gevangen zijn, te smeeken, opdat zij spoedig het hemel rijk mogen binnentreden. Tot dit doel heeft de Paus toegestaan, dat aile "H.H. Missen, welke geëfürende den oorlog en waar ter wereld ook door een priester voor de zielerust van ten, die in dezen geweldigen oorlog gesneu veld zijn, worden opgedragen, in hetzelfde voorrecht zullen deelen, als die H.H. Mis sen, welke aan een geprivilegieerd altaar gelezen worden. Hoe de oorlog te doen eindigen? Men meldt uit Washington I-'uOj. senator a Folette is in den Senaat voorgesteld een internationale conferentie te houden van vertegenwoordigers van neutrale landen teneinde middelen te beramen om den oor log te doen eindigen, een volkeren-rechtbank te stichten en den wereldvrede tot stand te doen komen. Als een plicht werd voorge steld voorschriften in toepassing te bren gen, waarbij de uitvoer van munitie ten be hoeve van oorlogvoerende partijen werd verboden. De motie biijft ter tafel en zal nader worden overwogen. Antwerpsche diamantbewerkers. Het Vlaamsch/e Nieuws schat het aantal werk- looze diamantbewerkers te Antwerpen op 6700. Er draaien een goede 400 molens, een tiental fabrieken van Berchem én Burgerhout meegerekend. Dienstweigering uit angst. De Da da" heeft Dinsdag de haven van Norfolk in Virginia niet kunnen verlaten, omdat negen leden der bemanning dienst wei gerden uit angst voor aanhouding door de Eagelsche vloot. Duitsche duikboot verongelukt? Men meldt uit Duinkerken: kapitein Hars, commandant van het Fransche stoom schip „Ville Lille", dat uiit Bordeaux kwam. verklaart, dat hij op 4 Febraari tegen 2 uur een schip zag ontploffen zes mijlen ten N.-O. van Duinkerken. In ver band met plaats waar heit geschiedde, meent hij dat het schip slechts een Duit sche duikboot uit Zeebrugge kon zijn, die moest zijn gestooten op een mijn. Fransche vlieger boven Gent. Een Fransche vlieger vloog Donderdagavond over Gent en vernielde een loods, die een groote hoeveelheid benzine bevatte. Nederland en de Oorlog. De groote Staat'sleening. Op de groote staatsleening is thans in eersten termijn totaal rond 255 millioen of 93 pCt. gestort. Hierin is inbegrepen een bedrag van 44 millioen 200.000 gulden dat is beleend gé wordén, waarin de Nederlandsche Bank ongeveer 41 millioen uit eigen middelen neen, bijgedragen. 50 millioen gulden is gestort door ïn- ruiling van schatkistpapier. Kon. Nat. Steuncomité 1914. Totaal der 25ste lijst f 58240.12 Totaal der vorige lijsten 1644779.311/» Totaal ontvangen bijdragen en toez. 1703018.431/, Bovendien is uit Soerabaja een zending van 4 kisten, uit Batavia 13 en uit Medan 2 kisten gedragen kleedingstukkm ont vangen. Distributie van steenkolen. Hoewel er reden is aan te nemen, dat een kolennood in Nederland zal kunnen worden vermeden, heeft toch de uit het Koninklijk! Nationaal Steuncomité ge vormde Nijverheidscommissie, gemeend haar aandacht aaai deze zaak te moeten wijden. Er werd een commissie gevormd onder voorzitterschap van den heer Prof. Is. P. de Vooys, voorzitter van de Uitvoerende Commissie van het Koninklijk Nationaal Steuncomité. In deze commissie hebben zitting zoowel de vertegenwoordigers van de groote verbruikers als van de produ centen en de voornaamste importeurs van steenkolen. Uit de besprekingen in de vergaderln- iren dezer Commissie, is gebleken, dat alle grond bestaat te mogen veronder stellen, dat bij een goede distributie van steenkolen hier te lande weinig gevaar is dat hieraan gebrek zal ontstaan. Evenwel zal voor het contractjaar April 1915April 1916 niet kunnen gerekend worden, dat een ieder juist van die soorten, die hij in andere jaren placht te gebruiken, de door hem verlangde hoeveelheid zal kunnen ontvangen; men zal dus voor een gedeelte genoegen moeten nemen met andere soorten. Ten einde nu tot een rationeele verdee- ling der beschikbare hoeveelheden en soor ten te geraken heeft zich een kolenbureau gevormd, waarin onder presidium van den voorzitter van de sub-commiss-ie voor de Nijverheid, ziititAng hebben de heeren D„ G. van Beuningen, Mr. Dr. W. F. J. Fro- wein, Victor R. Los, W. Schweitzer, F. H. Fentener van Vlissingen en W. van der Vorm. Dit bureau zal onverwijld zijn taak ter hand nemen. De Staatsmijnen, de Laura en Vereeni- ging, de Willem en Sophia, de Dominiala Mijnen, de Steenkolen HandeLsvereeni- ging, de Scheepvaart en Steenkolen Maat schappij, de firma's W. Hoven Zn. te Rotterdam, H. C. A. Henny, te Amster dam, W. H. Berghuijs, te Rotterdam, Hengstenberg Co., te Ruhrort en de Zuid-Ned. Kolen-Mij. te Breda, hebben hare medewerking toegezegd. Ter verlichting van deze veelomvatten de en moeilijke taak worden niet alleen alle afnemers van hen die hunne mede werking hebben toegezgd, doch ook zij die met het verkrijgen van steenkolen voor het komende con-tractjaar moeilijkheden ondervonden verzocht, ten spoedigste de opgaven van de hoeveelheden en soorten steenkolen, cokes en briketten, die zij in het komende contractjaar behoeven, bij voorkeur door bemiddeling van hunne te genwoordige leveranciers schriftelijk in te dienen bij hot secretariaat van het Ko- 1 TT»no-V,+ De offertes zullen hierna door bemidde ling van het Kolenbureau aan de afne mers worden toegezonden. Zij, die nadere toelichting wenschen, gelieven zich eenvoudigheidshalve te wen den tot het bovengenoemd secretariaat, terwijl er steeds gelegenheid zal worden gegeven aan hen, die door de inlichtingen op het secretariaat ontvangen, niet bevre digd mochten zijn, zich te vervoegen bij de kolencommissie, die daartoe iederen Donderdagochtend van 1012 uur zal zitting doen houden op de Nieuwe Uitleg 12 te 's-Gravenliage. Erwten- en boonenzaad voor groententeicio. Daar de teebt van zaden, waaronder ook erwten en boonen, voor tuinbouw- doeleinden hier te lande grootendeels op de verzending naar het buitenland is aan gewezen, is aan erkende Nederlandsche zaadhandelaren toegestaan, evenals in andere jaren eene zekere hoeveelheid za den dezer peulvruchten uit te voeren. Hiermede zal wellicht nog worden voort gegaan. Intusschem wordt aan de bin- nenlandsche verbruikers, dat zijn in de eerste plaats de groententelers, in overwe ging gegeven zoo spoedig mogelijk de benoodigde hoeveelheid zaadgoed van erwten en boonen in te slaan. Mochten FEUILLETON. DE DUIKER. Disney had toen juist een werkplaats jericht te Dover., voor onderzeesche wer- [•811. en er werd besloten, dat de beide in- eriieurs bij hem in de leer zouden gaan. .Tom beweerde, dat het niet voldoende »as ingenieur te zijn, maar dat zij ook moesten leeren wandelen in de hei- ere duisternis, zooals de duikers het noe- len. „Robert had immer van dat avontuur- jk beroep gedroomd, en hij nam het met reugde aan. ..Maar het is toch een gevaarlijk werk. e duikers hangen van de anderen af. let leven wordt hun als het ware door inpers toegestuurd. Een oogenblikkelijk Qachtzaamheid van dezen, e>en verkeerde eweging, en de duiker is verloren. Of wel 'anneer het glas van zijn helm breekt, is c dood het onvermijdelijke gevolg. ■Dit beroep trok Robert reeds sedert kindsheid aan, en de vreugde is niet beschrijven, waain hij verkeerde, toen jn pleegvader hem de eerste les gaf. »Hij vond nauwlijks iets ijzingwekkends het onbekende, dat toch iedereen aan- r'!Pt gelijk den soldaat bij het eerste ge ëcht, "he rnnte Tom was verheugd, toen hij Pizoon li.-, nrier zo.fr. -m hij wilde hem p op zijn eersten tocht begeleiden. Ro- r"; A«J4V ank-dijk voel hinder van de f '~Ulie welke de lieden vaa U*t vak tand- en oorpijn noemen; maar hij was jong, krachtig en zoo vol geestdrift, dat hij snelle vorderingen maakte. ..De oudere duikers waren verbaasd over zijn behendigheid en moed. ,,Diego toonde minder geschiktheid. Hij beproefde onder leiding van Disney te dui ken; maar men kon spoedig zien, dat die gevaarlijke onderneming hem niet be haagde. ,,Hij beschouwde haar ongetwijfeld als te min voor zijn beroep van ingenieur. ..Misschien ook was hij bevreesd, en de oude Tom, die het vermoedde, zeide meer dan eens, lachend ,,Ziet ge, Diego, wanneer men bang is, wordt men geen duiker. Maar het is voor onze familie toch al mooi; gij zult schoone plannen voor machines maken, terwijl Robert en ik de schaften uit dea grond zullen halen. „Aldus verliepen er zes maanden. ,,De tijd was verdeeld tusschen de wer ken te Dover en het vreedzame tehuis. „Welk een vreugde, wanneer de drie mannen Zaterdagavonds op den heuvel gekomen waren en zagen, hoe de stralen der ondergaande zon de vensters van hun huis purperkleurden. „Ellen en Mary wachtten hen op. „Somtijds verborgen zij zich tusschen het hout. „Tom hield dan het paard in. Robert en Diego zochten hen. Dan klonk eensklaps vroolijk gelach; daar waren- zij. „Dan groette men elkaar met teeder- heid en ging het gezamenlijk naar huis. „Vervolgens werd de tafel gedekt voor het avondmaal, dat gei)ruikt werd onder vroolijk gesnap. ..Voor Robert bestond dan de geheele wereld in dat kleine huisje. „Hij had geen verleden; hij zag de toe komst niet zwartgallig in, en hij had wel altijd zoo willen leven. „Maar God had het anders bestemd en die gelukkige tijd duurde niet lang. „Terwijl vader Tom te Dover was, ont ving hij op zekeren dag een brief uit Lon den, hetgeen zelden gebeurde. „Des avonds zeide hij tot zijn beide zo nen, dat zij den volgenden dag naar huis zouden gaan. Deze onverwachte komst verwekte groote vreugde te Whitestable. „Toen het avondmaal geëindigd was,, en Ellen de thee opdiende, welke door Mary was gezet, sprak de oude Tom als volgt: „Kinderen," zoo zeide hij, „ik moet u spreken over een ernstige zaak. Ik heb eeh groot plan, en bij dat plan hebt gij evengoed belang als ik. Ziehier wat het is. Ziehier wat het is. Ge weet, dat de oude Disney door geheel Engeland bekend is. en dat men bij alle moeilijke zaken tot hem zijn toevlucht neemt. Welnu, hier is een brief van den directeur eener zee- assurantie-maatschappij, met wien ik reeds vroeger zaken gedaan heb. Hij stelt mii een nieuwe onderneming voor, maar deze is wel de moeite waard er eens goed over na te denken. Een sohip der Indische compagnie, de „Sutledje" is vergaan in de Middellandsche Zee, op de kust \an Frankrijk. Er is weinig hoop, dat er nog iets van te redden is, want men veronder stelt, dat het diep in het zand i9 gezonken. De verzekeringmaatschappij heeft aan mij gedacht, om zich voor een gedeelte van haar v-rUte •-? «»p zij wil mij voor een vaste som het schip afstaan benevens den inhoud, maar dan zal ook alle risico voor mij zijn. Zij vraagt 4000 guinjes (104,000 francs). Dat is ongeveer de helft van hetgeen ik bezit. De „Sutledje" is ge laden met katoen maar bevat ook staven goud, tot een waarde van 2,500,000 francs. Indien wij slagen, zijt_gij en uw kinderen rijk. Indien wij "falen, ft Tiet misschien onze ondergang. Ziet, hierover wilde ik u raadplegen." „Bij deze onverwachte mededeeling, toonde Robert meer verwondering dan zenuwachtigheid. Zaken en vooral geld zaken waren voor hem iets zoo vreemds, dat hij er zich noodt den. geest mede bezig hield „Hij wist niet, wat hij moest antwoor den, en hij meende in Ellen's oogen het zelfde te lezen. „Wat Mary betreft, zij scheen niets van de zaak begrepen te hebben. Alleen Diego stelde zeer veel belang erin. Diego nam op zich voor allen te antwoorden. „Hij zeide, dat de zaak te schoon was om te weigeren, en dat er naar Londen moest gegaan worden om inlichtingen te vraeen. „In al zijn woorden lag een geestdrift, welke Robert zeer verrastte, want Diego had immer zeer weinig lust getoond in onderzeesche tochten. „Men kwam overeen, dat hij Disney naar Londen zou vergezellen, en zij ver trokken reeds den volgenden dag. „Gedurende him afwezigheid deelden Ellen en Robert elkaar hun indrukken mede. „Beiden hadden een vaag voorgevoel van een ramp. Het scheen hun veel ver standiger toe, in hun vreedzame woning te blijven, waar zij zulke gelukkige dagen beleefd hadden. „Zij verlangden niet naar rijkdom maar besloten toch den wil van hun vader te volgen. „Drie dagen later kwamen Disney en Diego terug. „Deze was gelukkig. Vol vreugde ver telde hij, dat de zaak beklonken was. „Disney scheen tevreden, ofschoon hij veel kalmer was. „Zij hadden do noodige inlichtingen in gewonnen. Ook hadden zij een matroos gesproken, die ontsnapt was aan de schip breuk van de „Sutledje". Xij hadden hem aangetroffen in een herberg. Van dien matroos had men meer vernomen dan op de deftige kantoren der maatschappijen. „De matroos had hen van alles op do hoogte gesteld, en Disney had de overtui ging gekregen, dat de zaak niet te vejr- sm?ricn was. „Hij wilde er dus toe besluiten alvorens Londen te verlaten, en den volgenden dag ruift had hij reeds het geld betaald. Zoo gaat het bij die doortastende en zakelijke Engelschen. „De teerling was geworpen. „De oude zeeman hield zich onledig met het kiezen van de uitsbekendsto dui kers, welke hij te Dover had. Hij liet te Londen allerlei werktuigen maken, zorgde voor de noodige papieren, om ze aan do Fransche regeering te vertoonen, en het kleine leger begaf zich op weg, zoo goed mogelijk uitgerust. (Wordt vervolgd.)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1915 | | pagina 1