BINNENLAND.
Uit Stad en Omgeving.
ri'V.ers bii d* Oec ipas en op de Ooste
lijke Kai'puthcnJiiiie verder te belemme
ren.
De strijd in de Karpathcn wordt moei
lijk gemaakt door de hooge sneeuw. Toch
gedragen zich daar de Duitsche troepen
uitstekend:
Uit l'etrograd wordt d.d. 3 Febr. ge
meld: Hedenmorgen te tien uur bezetten
de Russische troepen Voliacki Dlovvska.
In Egypie.
Volgens berichten uit Kaïro deden de
Turken in den vroegen morgen van
Woensdag wederom een poging tot na
dering van Tossoem. Hun artillerie be
schoot Tossoem.
De EngSlsche artillerie, geholpen door
het vuur der schepen in het kanaal van
Suez, beantwoordde dit.
De Turken beproefden het kanaal over
te steken, maar waren tegen 3 uur 's mid
dags genoodzaakt terug te trekken. Zij
verloren 8 officieren en vele dooden, 282
man werden gevangen genomen.
Van de Engelschen werden 2 officieren
en 13 man gedood, 52 gewond.
Bij Kantara deden de Turken een aan
val maar werden teruggedreven en lieten
21 dooden en 25 gewonden achter.
De Turken waren 1200 man sterk en
beschikten over zes batterijen.
Vtdgens een te Konstantinopel ontvan
gen bericht werd te Kaïro een aanslag
gepleegd tegen den opperbevelhebber van
Egypte, generaal Magwe-11, die ongedeerd
moet zijn. Zijn adjudant werd gedood. De
dader zou een Indisch mohammedaan
zijn.
Verschillende Oorlogs
berichten.
Uitwisseling van gevangenen. Op
oorlogvoerende mogendheden, om de c:
het voorstel van Z. II. den Paus aan de
vieile personen, die gevangen worden' ge
houden en den leeftijd van 55 jaar be
reikt hebben uit te wisselen, werd door
alle goedgunstig beschikt.
De loge en de kathedraal van Reims.
Toen dn Augustus 1914 aldus een
ongenoemde bewoner van Reims in de
fDurlt'schcl „Pe-trusblatter" het Fran
sche leger bij Rijssel door de Duitschers
verslagen was, begaf zich een deputatie
uit de stad Reims naar den minister van
oorlog om Reims tot een open stad te
verklaren en het de verwoestingen van
een bombardement te besparen.
Het verzoek werd afgewezen. Ik ben
in staat om aan de hand van ontegen
sprekelijke documenten, die in mijn be-
zijn, daarover deze bijzonderheden
mee te deelen.
De grootmeester en eenige leden der
plaatselijke vrijmetselaars-loge van
Reims begaven zioh naar den minister
president (br.-. Viviani) te Parijs en ver
klaarden hem: ,,De kathedraal moet
worden opgeofferd om de stad te redden.
Plaats eenige mitrailleuses op den toren
van de kathedraal, dan zullen de Duit
schers den toren bombarde eren in plaats
van de stad. Op deze wijze bereiken wij
de door ons zoozeer gewenschte vernie
tiging, zonder daarvoor de verantwoor
delijkheid te dragen, en onze huizen
worden gespaard.
Zoo gezegd, zoo gedaan. Dat is de ge
schiedenis van de kathedraal van Reims,
over welke de ibogebroedens nu zooveel
krokodillentranen vergieten. Ik heb
Reims verlaten, terwijl de kathedraal
zich in een ellendigen toestand bevond,
maar het paleis der vrijmetselaars was
ongedeerd; een zeer eigenaardig teeken."
De bankbiljetten der Socfété Générale.
Binnenkort zal een aanvang gemaakt wor
den met de uitgifte van de nieuwe Belgi
sche bankbiljetten der Société Générale de
Belgique van 100 frs. Zij verschijnen op pa
pier in vierkleurendruk, welk papier uit
een Belgische fabriek afkomstig is. Op de
voorzijde komt de Fransche tekst en op de
achterzijde de Vlaamsche met het portret
van koningin Marie Louise, de tweede
echtgenoote van Leopold I, daar een cliché
van dit portret aanwezig is. Daarna zal
worden overgegaan tot de uitgifte van de
biljetten van twintig, vijf, twee en één
lranc.
Antwerpsche diamanthandel. Uit Ant
werpen verneemt de „Voss. Ztg.", dat de
diamanthandel zich begint te herstellen.
Da markt is onveranderlijk vast. Het Lon-
densche syndicaat verkocht voor 1.6 mil-
lioen naar Amerika, de hoogste verkoop
sedert het begin van den oorlog tegen de
zelfde prijzen als voor den oorlog. Er is
eenige meerdere vraag naar kleinere stee
non tegen den prijs van 50 175 francs
per karaat, die ook door Duitschland wor
den gevraagd. Na het afkondigen van den
vrede wordt een krachtige opleving ver
wacht.
Goud vasthouden. Naar de „Now
Wremja" mededeelt, heeft de gouverneur-
generaal van Finland een voorstel inge
diend, om aan de Finsche Bank toe te
staan, indien zulks noodig mocht blijken,
de inwisseling van- papiergeld tegen goud
te staken, opdat het goud niet wegvloeit
voor uit het buitenland ingevoerde goede
ren.
Roemenië's onzijdigheid. Volgens een
telegram uit Boekarest aan de Times is
de regeering niet voornemens spoedig de
onzijdigheid te schenden hoewel de mili
taire toebereidselen worden voortgezet.
Zoolang de Servische regeering haar te
genwoordige houding blijft volgen schijnt
geen ingrijpen van Roemenië te wachten.
De Roemeensche gezant te Sofia, die een
paar weken te Boekarest vertoefde, is naar
zijn post teruggekeerd, met de opdracht de
vriendschappelijke gevoelens van Roeme
nië te verzekeren, doch geen aanbiedingen
van consessies te aanvaarden.
De geruchten van een ontmoeting tus-
schen de koningen van Roemenië en Bul
garije en van een huwelijk tusschen den
Bulgaarschen kroonprins en een der doch
ters van koning Ferdinand van Roemenië
zijn van eiken grond ontbloot zegt verder
het telegram.
Een veroordeeld krijgsgevangene. De
Engelsclie krijgsgevangene Lonsdale, die
wegens een gewelddadig optreden tegen
een onderofficier in het gevangeniskamp
te Düberttz ter dood was veroordeeld, heeft
gratie verkregen. Zijn straf is veranderd
in een gevangenisstraf van twintig jaren.
De drukte in de havens en het arbeiders
gebrek. De Board of Trade te Londen
heeft een commissie benoemd om een on
derzoek in te stellen naar de overvulling
der havens, ten gevolge van de aankomst
van een buitengewoon groot aantal sche
pen en het gebrek aan arbeidskrachten.
De bemanning van dë „Emden". Te
Berlijn is liet bericht ontvangen, dat het
schip „Ayesha", de schoener waarop een
aantal mannen van de „Emden" bij de
Kokoseilanden in zee zijn gegaan, onder
bevel van den kapitein-luitenant Von
Mücke, met dit landingskorps nabij Ho-
d-eida, aan de Zuidkust van Arabië, is aan
gekomen; de Duitschers werden door de
Turken met geestdrift ontvangen.
Na de reis door straat Perim, die plaats
had onbemerkt door de Engelsche en
Fransche bewakingstroepen, heeft de be
manning de landing volbracht in het ge
zicht van een Fransch oorlogsschip.
Nederland en de Oorlog.
Trotseeren van gevaren door
onze militairen.
Door den (fpperbevelhebbér van Land- en
Zeemacht is de volgende dagorder uitgevaar
digd.
Dagorder!
Het is met groote voldoening, dat door mij
is kennis genomen van de rapporten betref
fende de mijnen waarop het personeel van de
Koninklijke Marine, bijgestaan door eenig
personeel van de Landmacht, zijn plicht heeft
vervuld zoowel bij het opruimen en onscha
delijk maken van op onze kusten aange
spoelde en van in zee drijvende mijnen, als
de werkzaamheden noodig voor het nazien
en verwisselen van de mijn versperringen iu
de Nederlandsche zeegaten. Terwijl ik met
weemoed terug denk aan de slachtoffers, die
bij de uitoefening van hun dienst zijn gevallen,
verheugt het mij te vernemen dat het perso
neel zich niet laat afschrikken door de aan
sommige werkzaamheden verbonden gevaren,
en voortgaat met onverflauwden ijver en toe
wijding zijn plicht te doen, en het is mij een
behoefte hiervoor openlijk mijne bijzondere
tevredenheid te betuigen.
Geneeskundige hulp.
De minister van staat, minister van
binnenlandsche zaken, brengt ter kennis
van geneeskundigen, dat door de oproe
ping van reserve-officieren van gezond
heid in onderscheidene gemeenten van
het land gebrek is ontstaan aan voldoende
geneeskundige hulp.
Aan artsen, die bereid zijn de openge
vallen plaatsen tijdelijk te bezetten, wordt
verzocht, met opgaaf van hun voorwaar
den, daarvan mededeeling te doen aan
den voorzitter van den Centralen gezond
heidsraad, dr. W. P. Ruysch, te Utrecht.
De gelande Fransche
vliegers.
Nader meldt men nog uit Noord-Beve
land:
Het vliegtudg, Woensdagmiddag op
Noord-Beveland tusschen Cats en Colijns-
plaat neergekomen, was een groote mili
taire tweedekker, gemerkt V 245. De vlie
gers, die op een klaverland trachtten te
landen, kwamen gedeeltelijk over een
sloot, waarna de machine in een omge-
pioegden akker bleef steken.
De Fransche officieren, waarvan er een
Hollandsch sprak, verklaarden in Duin
kerken te zijn opgestegen.
Een boerenjongen werd voor zijn klee-
ren tevergeefs een groote som gelds aan
geboden, zoodat het hun niet gelukte, on
gezien te ontsnappen.
Duitsch goudgeld.
Men schrijft van de Geldersche grens:
Naar wij vernemen, heeft de Duitsche
Rijksbank het plan, alle ingevorderde
goudstukken opnieuw te stempelen en
van een lauwerkrans te voorzien. Alle an
dere goudstukken, die na den oorlog te
voorschijn komen, zullen door de open
bare kassen slechts met onbeduidend
koersverschil aangenomen worden. Hier
door zal het bovendien gelukken die men-
schen te bestraffen, die tijdens den oor
log uit overdreven angst hun goudstuk
ken hebben ingehouden.
Maximumprijzen.
Circulaire van den Minister van Land
bouw, Nijverheid en Handel, gericht aan
de Burgemeesters dd. 3 Febr. 1915.
Ik heb de eer U hiernevens te doen toe
komen een nieuwe lijst van artikelen met
de daarvoor voorloopig aangenomen ma
ximumprijzen, welke lijst de vorige, vast
gesteld bij circulaire van mijn ambtvoor
ganger d.d. 4 Augustus 1914, no. 8816, afd.
Handel, vervangt.
Bij aldien U blijken mocht, dat de vast
gestelde maximumprijzen voor uwe ge
meente te hoog of te laag zijn, of wanneer
voor andere artikelen b. v. brandstof
fen een sterke stijging van prijzen in
den kleinhandel plaats vindt gelieve U mij
daarvan onverwijld mededeeling te doen.
Eveneens verzoek ik U mij onverwijld te
berichten, wanneer blijkt, dat de vastge
stelde maximum-prijzen geen voldoende
winst voor den kleinhandel overlaten, om
dat ik daaruit wil afleiden, of het noodig
is maximum-prijzen voor den groothandel
vast te stellen.
Ik stel mij voor. maandelijks met de sub
commissie uit het Koninklijk Nationaal
Steuncomité 1914 inzake voeding van
mensch en dier overleg te plegen omtrent
deze lijst en haar, zoo noodig te wijzigen.
Deze lijst vervangt de vorige:
Lijst wan eenige der meest voorkomende
artikelen met daarvoor voorloopige aan
genomen maximum-prijzen.
(Deze prijzen hebben uitsluitend betrek
king op de gewone qualiteiten. De Luxe-
sorteeringen, waarvoor in gewone tijden
reeds veel hoogere prijzen worden betaald
blijven buiten aanmerking.)
Koffie (Santos) per K.G. f 1.16
Koffie (Java) 1.40
Suiker (witte geraffineerde) 0.55
Suiker (basterd of bruine) 0.55
Stroop 0.30
Roggebloem 0.25
Tarwebloem 0.25
Boekweitmeel 0.32
Witbrood 0.
a. gebuild tarwemelkbrood 0.26
b. geb. tarwehalfmelkbrood 0.24
c. geb. tarwewaterbrood 0.22
Bruinbrood 0.20
Roggebrood (zie hoof)
Rijst (andere dan Java) 0.25
Gort 0.32
Boekweitgrutten 0.30
Havermout 0.30
Bruine boonen 0.25
Bruine boonen per kop öf liter 0.20
Capucijnererwten per K.G. 0.30
Capucijnererwten per kop of liter 0.25
Aardappelen per K.G. 0.07
Zout 0.09
Boter 1.75
Margarine 1.
Volvette Goudsche Mei- en
Sept.-kaas m. Rijksmerk per K.G. 0.62s
Volvette Goudsche Mei- en
Septemberkaas 0.60
Volvette jonge Goudsche
kaas met Rijksmerk 0.52s
Volvette jonge Goudsche
kaas 0.50
Edammer Mei- en Septem
berkaas (40+) 0.55
Jonge Edammerkaas (40 0.50
Goudsche kaas (40 0.47'
Kaas in Edammer en
Goudsch model (30 0.40
Kaas in Edammer en
Goudsch model (20 0.35
Friesche nagelkaas 0.30
Leidsche en Delftsche ko
mijnekaas 0.55
Boterolie per Liter 0.63
Raapolie 0.57s
Zeep (zachte groene of gele) per K.G. 0.26
Soda 0.07
Petroleum per Liter 0.11
Een uniforme prijs voor roggebrood, gel
dend voor het geheele land,kan in verband
met de zoo uiteenloopende bereidingswijze
in de verschillende provincies niet worden
vastgesteld. Daarom zal zulks voor elke pro
vincie afzonderlijk geschieden, in overleg
met de provinciale Rogge-commissies.
De Vogelwet.
Door den Commissaris der Koningin in
de provincie Zuid-Holland werd de vol
gende circulaire aan dë burgemeesters
dier provincie gezonden
De Minister van Landbouw, Nijverheid
en Handel deelt mij mede, dat den secre
taris van de Nederlandsche Vëreeniging
tot bescherming van vogels voortdurend
klachten bereiken- uit verschillende deelen
des lands, dat, ten spijt van de nieuwe
Vogelwet, beschermde vogels te koop wor
den aangeboden en vervoerd worden door
vogelverkoopers en poeliers.
Zeer algemeen zijn de klachten omtrent
het stelen en verkóopen van oude en jonge
ooievaars. Nu de ooievaar toch reeds zoo
snel vermindert, schrijft de secretaris, is
het dubbel te bejammeren dat het aantal
dezer vogels ook nog op deze wijze krimpt.
Voorts kwamen, wat deze provincie be
treft, berichten in omtrent het te koop heb
ben van schildvinken, bastaard nachtega
len en koolmeezen.
Ik acht het gewenscht, bij deze Uwe aan
dacht op het bovenstaande te vestigen.
Begrafenis van Jan Brom.
Gistermorgen had te Utrecht de begra
fenis plaats van het stoffelijk overschot
van wijlen Jan H. Brom.
Vooraf werd in de Willebrordus de mis
van requiem opgedragen door kapelaan
C. Brom, uit Kampen, broeder van den
overledene, daarbij geassisteerd door pas
toor van de Weyer uit Utrecht als diaken,
en pastoor Dr. Vlaming uit Haarlem als
sub-diaken. De absolutieplechtigheid na
de mis werd verricht door pastoor van de
Weyer.
Aan de groeve op de R. K. begraaf
plaats merkten we onder de zeer talrijke
aanwezigen op: burgemeester Fockema
Andreae, baron Van Lynden, oud-burge
meester, wethouder Harte, de raadsleden
Van Spanje en Swane, Prof. Vogelsang,
de heeren Van Beek Calckoen, Corn. Be
geer, Steenhoff, baron van Hugenpoth
tot Aerdt, Baron van Wijnbergen, notaris,
het Tweede Kamerlid Mr. Kooien uit
Utrecht, Dr. Jan Kalf, kanunnik deken De
Wit uit Utrecht, deken Fock uit Amers
foort, pastoor Dr. Ariens uit Maarssen,
pastoor Blaessen uit Drempt, Jan Stuyt,
architect uit Amsterdam, J. v. Gils, bouw
kundige uit Rotterdam, een deputatie van
den Kunstkring „De Violier", de heeren
Averkamp en Wensink, uit Amsterdam,
deputaties van Kunstliefde en de Schoon
heidscommissie uit Utrecht; voorts mgr.
dr. Janssen uit Jutphaos en kapelaan
Rientjes als vertegenwoordigers van het
St. Bernulphisgilde, enz.
Nadat de kist die door een zestal kran
sen gedekt was, in de groeve was neer ge
laten, werd de beaarding verricht door
pastoor van de Weijer, uit Utrecht.
Aan de groeve werd niet gesproken.
Een schandaal.
In „Zeelandia" deelt een landweerman
mede, dat te Ellewoutsdijk, waar de sol
daten en militairen op uitstekenden voet
met elkaar verkeeren, in de protestarit-
sche kerk een predikant is opgetreden,
van wien men aankondigde, dat hij zou
spreken over den oorlog. Daardoor was
er groote bel an gistel ling, vooral bij de
soldaten. De predikant sprak echter niet
over den oorlog, ten minste weinig.
„Neen", schrijft de landweerman II. J.
Colsen, „het was gemunt op ons katho
liek geloof. Wij werden als katholieke
soldaten gesard en bespot in ons katho
liek geloof; onze instellingen en Sacra
menten werden op de ergste wijze aan
de kaak gestedd. Onze Paus werd een
huichelaar genoemd, onze pastoors ge-ld-
vrekken, enz. enz. Is het te verwonde
ren, dat na afloop vele burgers en sol
daten sterk hunne afkeuring er over te
kennen gaven. Ik ben zelf na afloop den
spreker gaan opzoeken om den volgen
den dag in een openbaar gebouw tegen
hem in debat te treden. Maar neen, hij
wilde niiet. Of durfde hij misschien niet?"
De landweerman meent dat het plicht
ware geweest van den te Ellewoutsdijk
gevestigden predikant en van de kerk
meesters om den spreker het woord te
ontnemen.
Vergelijk met deze houding nu eens
het gebeurde, waarvan dezer dagen „De
Nederlander" gewag maakte, toen jn een
kleine plaats, waar geen rechtzinnig
predikant was, een Gereformeerd offi
cier met zijne manschappen aan den ka
pelaan verzochten een 6tichtend woord
te spreken en deze katholieke priester
het deed, met groote bereidwilligheid en
tot voldoening van zijn protestantsch ge
hoor.
Land en Tuinbouw.
Pasteurisatie van de wei.
De Bond van Zuivelfabrieken in Noord-
Hoiland heeft Woensdag te Alkmaar
een algemeene vergadering gehouden ter
bespreking van de verplichte pasteurisa
tie van de wei.
Deze vergadering werd bijgewoond door
de heeren van Hoek, directeur-generaal
van den landbouw, Reitsma, secretaris
van den F. N. Z., Kaan, lid van het hoofd
bestuur van den F. N. Z., en J. Best Wz.,
voorzitter van Holland Noorderkwartier.
Na de mededeeling van den secretaris
van den Bond, den heer G. Nobel, die in
een conferentie tusschen den minister van
landbouw en afgevaardigden van zuivel-
bonden en de zuivelconsulenten verschil
lende bezwaren waren geopperd tegen de
bedoeling van de regeering. Om te komen
tot verplichte pasteurisatie van de wei en
andere nevenproducten, deelde dr. Schey
mee, hoe met de pasteurisatie gegaan is
in de Noord-Hollandsche kaasdistricten in
de maanden December en Januari.
Ingevolge opdracht van den directeur-
generaal van den landbouw verzond dr.
Schey 15 December een circulaire aan de
zuivelfabrieken in Noord-Holland, waarin
gewezen werd op de noodzakelijkheid om
de bijproducten, dus ook de wei, tot 80 gr.
Celsius te pasteuriseeren.
Van de 133 kaasfabrieken ontving hij
tot nu toe van 26 bericht, dat zij met het
pasteuriseeren waren begonnen. Spr. heeft
7 van de fabrieken bezocht, waarbij bleek,
dat hij al dadelijk 2 van de lijst moet
schrappen, terwijl 2 de temperatuur \an
80 gr. C. niet haalden. Eenige fabrieken
zijn al weer met het pasteuriseeren opge
houden. Zij, die het thans nog doen, voor
zien in het algemeen groote moeielijkhe-
den bij de stijging van hun melkaanvoer.
De klachten over het groote steenkolen-
verbruik bij het pasteuriseeren zijn veel
vuldig.
De directeur-generaal van den landbouw
zeide hierna, dat al zijn tegen de te nemen
maatregelen vele bezwaren geopperd, tóch
genomen moeten worden! Er moet strijd
worden gevoerd tegen de zorgeloosheid van
velen, die geen voorzorgsmaatregelen tref
fen, wanneer het gevaar van mond- en
klauwzeer dreigt.
De fabrieken hebben een moreelen plicht
te vervullen door te zorgen, dat de ziekte
niet kan komen van den een bij den ander.
Spr. geeft toe, dat het pasteuriseeren
van de wei bezwaren oplevert, maar waar
om zal men zich in Noord-Holland niet
een kleine opoffering getroosten bij de be
strijding van het mond- en klauwzeer?
De voorzitter, de heer Koster, van Wie-
ringerwaard, sprak na breedvoerige dis
cussie, de hoop uit, dat de verplichte pas
teurisatie voorloopig afgewend zou wor
den, en wanneer ze toch zou komen, dat
dan eenige tijd gegeven zal worden om
zich aan het nieuwe aan te passen.
De toekomst van de Ned. industrie
en handel.
Voor de leden van het departement
Leiden van de Maatschij. van Nijverheid
trad gisteravond in de Nutszaal op de
heer E. H. Begeman, uit Helmond, met
het onderwerp „Hoe kunnen wij ons een
schitterende toekomst voor de Nederland
sche industrie en handel scheppen na den
oorlog?"
Het voor velen zeer belangrijke onder
werp was reden dat de spreker niet over
gebrek aan belangstelling had te klagen.
De voorzitter, de heer J. Hartevelt Azn.,
opende de vergadering en gaf na een
woord van welkom het woord aan den
spreker.
De ^preker begon met er op te wijzen,
dat men allereerst bekend dient te zijn
met de voorwaarden noodig om later de
handen aan den ploeg te slaan, als de
tijd daar is.
Een der eerste voorwaarden is dat ab
soluut moet vaststaan, dat de arbeiders
physiek en economisch niet achteruit zijn
gegaan tegen den tijd dat de oorlog ach
ter den rug ligt, aannemende dat ons land
buiten den oorlog blijft.
Na dit voorop gesteld te hebben, bracht
spreker in herinnering welke treurige
vooruitzichten handel en industrie had
den toen de groote krijg uitbrak; onder
deze droeve omstandigheden kwam nog
de schaarschte van het zilvergeld en dat
tal van kostwinners aan hun gezin wer
den onttrokken, zoodat spreker vraagt:
is er voor ons land zoo'n moeilijke tijd
in de laatste honderd jaren ooit geweest?
Gelukkig kunnen we met voldoening
terugzien op het groote wei-k door onze
regeering verricht. De resultaten, op het
gebied der ondersteuning bereikt, mogen
als de noogste gememoreerd worden,
H. M. de Koningin gaf het. voorbeeld cn
het Koninklijk Nationaal Steuncomité
werd opgelicht. Dit kwam met het ge-
heede volk in aanraking en spreker stond
eenigen tijd stil bij de werking van dit
nuttige lichaam, waarna hij zijn audito
rium bezighield met de uiterst lastige
huurkwestie, waarbij ook H. M. ilaar
krachtigen steun verleende door het schen-
ken van vorstelijke giften.
Thans gaf spreker een opwekking tot
hulp en bijstand bieden aan hen die ge
brek lijden, opdat ons volk in den grooter
strijd niet ondergaat en de barometer'
van onze volkswelvaart niet achteruit
gaat en lager staat bij het eindigen van
den oorlog dan bij het begin. Als wij
zorgen, dat ons werk krachtig blijft, dan
zal het in staat blijken na den oorlog de
vruchten te plukken van de ongekende
welvaart, die er komen zal. Ons land,
dat met alle landen in vrede bleef, zaJ
worden het centrum van welvaart. Van
alle kanten zullen de rijkdommen ons toe
vloeien. Door een nooit gekende vraag
naar allerlei branches zullen de fabrie
ken als het ware uit den grond oprijzen.
Van de groote omzetten der andere lan
den zal een belangrijk gedeelte ons lar.d
binnenkomen. Nederland ligt voor alles
in de meest gunstige positie. Dé scheep
vaart, koopkracht, handel, alles zal er
op ingericht zijn ons de grootste voor-
deelen te bezorgen. Arbeiders, kapitalis
ten, groote en kleine boeren, winkeliers,
allen zullen hiervan profiteeren.
Na dit uitvoerig uiteengezet te hebben,
gaf spreker aan de hand van citaten de
denkbeelden te kennen van den heer D.
W. Stork, groot-industrieel, van Dr. Bos,
lid der Tweede Warner, van den grooten
Edison, die de meest hoopvolle verwach
ting koestert ten aanzien van de Ver-
eenigde Staten en^ïmdere landen, waar
onder ook het onze, van den heer Ilenri
Polak, lid der.Eerste Kamer, den voor
zitter van den Algemeénen Nederland-
schen Diamantbewerkersbond, van den
heer Van Kol, lid der Eerste Kamer, die
zoo vele jaren in onze Koloniën heef*
doorgebracht, en ten slotte van den heer
J. Muysken te Amsterdam, "die allen
overtuigd zijn, dat bij het beëindigen
van den oorlog een groote industrie voor
ons zal' opleven, dat onze handel ver
sterkt zal worden en onze nijverheid zal
bloeien. En niet het minst op scheepvaart
gebied zal dit het geval zijn. Reeds zijn
hiervan de voorteekenen aanwezig in den
vorm van bestellingen aan onze werven.
Herinnerende aan de uitspraak van
minister Treub, neergelegd in zijn mede
deeling van 9 December, meent spreker
hièruit met recht de vraag te mogen stel
len: is het niet noodzakelijk dat onze
arbeiders gesterkt blijven om hun taak
met kracht op te kunnen vatten als de
oorlog voorbij is en de oogst moet wor
den binnengebracht? Ongetwijfeld is dit
zoo. Ons land staat overal goed aange
schreven én wij worden doof het buiten
land bekwaam geacht tot het volbrengen
van groote dingen. Bedenken wij dit.
Zijn wij Hollanders wel in staat om op
die groote wereldmarkt met succes tt
kunnen meedoen? vraagt spreker daarna,
waarop hij bevestigend antwoordt. Sui
ker, koffie, thee, tabak, benzine, petro
leum, lucifers van Eindhoven en Breda,
kaas, likeuren, electrische en andere
stoomkranen, dekens, gloeilampen, cacao,
boter, margarine, aarde- en glaswerk,
kaarsen, schoenen, dit alles en nog veel
meer wordt door Nederland in geweldige
concurrentie op de wereldmarkt gebracht
als gevolg van durf, volhouden, kennis
van talen en bekendheid met handelsin
richtingen. En dan de wereldnaam, dien
onze ingenieurs wegdragen door hun
prachtige bruggen en waterwerken; in
het buitenland wordt voor millioenen be
taald aan Hollandsche aannemers en in
genieurs. Onze Conrad deed het aanne-
merswerk van het Suez-kanaal. Heel de
wereld spreekt met den grootsten lof van
Nederlandsche fabrikanten. Als men ziet
wat wij hebben gemaakt, is het wonder
dat men niet luide uitroept hoe wij van al
les het beste maken, ja menigmaal in de
wereldproductie aan de spits staan. Doch
onze bescheidenheid is te groot en deze
is oorzaak dat wij te weinig van ons la
ten spreken. Maar dit moet veranderen
en na den oorlog is het de beste tijd er
voor.
En waar het nu onze schoone toekomst
geldt, moeten wij allen meehelpen om
onze arbeiders door deze moeilijke tijden
heen te helpen. Op dit oogenblik zijn
meer dan 70,000 hunner zonder werk en
dezen mogen niet ten onder gaan. Er nt-
staat nu een aantasting van onze volks
welvaart van de ergste soort en de onder
steuning is onvoldoende. Verschillende
volksmannen zijn het er over eens, dat er
een groote mate van ondervoeding van
het volk bestaat. Overal in ons land wordt
gaarne gegeven en gesteund. Doch het
schijnt, dat wij Nederlanders ons niet kun
nen losmaken van het begrip armenzorg,
en nu in dezen abnormalen tijd komt dit
het meest uit. Een algemeene verslapping
van kracht is ontstaan; doch daar wij er
goed voorstaan en veel kunnen geven,
bestaat de gegronde hoop, dat ons voUs
krachtig de arena zal ingaan om den
strijd aan te binden tegen de wereld-cofr
currentie.
Met een levendige opwekking om flin*
te blijven steunen en na de verwachting
te hebben uitgesproken, dat Leiden, waar
een zoo krachtig industrieel leven bloeit,
van den rijken te wachten zijnden oogst
zijn deel zal krijgen, besloot spreker z'Jü
aandachtig gevolgde rede.
Universiteit. Dr. K. H. Roessingh, pi*
dikant der Remonstrantsche gemeente
Boskoop, toegelaten als privaat-docent N
de faculteit der theologie aan de Rijksuni
versiteit aanvaardde hedennamiddag «J
ambt in het Klein-Auditorium van Jlf;
Academiegebouw met een openbare je*
getiteld „De Godsdienst en de Ethiek
Herman Cesterfond9. De jaarvergad»
ring van het Herman Costerfonds zal
dezen jare worden gehouden in het h°e
