BUITENLAND. In 's levens maalstroom. BINNENLAND. 6e JAARGANG. No. 1573 BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN. Interc. Telefoon 935. Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bijvooruitbetaling, met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 10 cent per week f 1.25 per kwartaal; bij onze agenten II cent per week, f 1.45 per kwartaal. Franco per post f 1.65 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 2V» cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent DONDERDAG De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels f0.75, elke regel meer 15 cent ingezonden mededeelingen van 1-5 regels fl.50, elke regel meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. DECEMBER. I Aanvragen om Dienstpersoneel van 1-5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. |g|^ Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur- on Verhuur, Koop- en Verkoop (geeo Handels-Advertentiën) van 1-5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent V Om te onthouden. Het Staatsblad bevat een Kon. besluit van den 23sten November, nopens het be roep, ingesteld door het bestuur der V". ij- metselaarsloge St. Lodewiik te Nijmegen, tegen de beslissing van den direclour der directe belastingen, invoerrechten en a«- cijnzen te Arnhem op zijn verzoek om plaat sing van de inrichting dier loge op dc lijst, bedoeld in artikel 4, par. 2, der wet tot regeling van de personeele belasting. Bij dit Kon. besluit is gelast, dat ge noemde inrichting op bedoelde lijst zal» worden geplaatst. Overwogen wordt, dat de Vrijmetse laarsloge St. Lodewijk blijkens hare sta tuten ten doel heeft bevordering van de veelzijdige harmonische ontwikkeling van de menschheid, te beginnen bij het indi vidu, en dat dit doel de inrichting dier loge stempelt tot een inrichting van alge meen nut. Het Kon. besluit is genomen met afwij king van het advies van de afdeeling voor de geschillen van bestuur van den Raad van State. Om te onthouden, zetten wij hierboven, 't Komt nog al eens voor, dat de een of andere vereeniging tevergeefs aanklopt om vrijstelling van personeele belasting. 't Kan dan zijn nut hebben eens te her inneren aan bovenvermelde beslissing var. de regeering, die is genomen in afwijking van het advies van den Raad van State. Een tegenstelling tusscben een vrijmet selaarsloge en een op sociaal terrein wer kende katholieke vereenigingen b.v. moet toch al gauw in het voordeel van de laat ste zijn, zoo men heide beschouwt on der het oogpunt van „algemeen punt". Een vrijmetselaarsloge beweegt zich im mers in het duister en het „algemeen nut" is voor niemand zichtbaar tenzij... wan neer men plotseling de een of ander onbe kenden. Br.-, met een mooi baantje aan staats- of gemeenteruif of een hooge waar- digheid—dja—UoIwmv»», veel invloed kan uitgaan, begiftigd ziet! Dat het „algemeen nut" van een vrij metselaarsloge bestaat in de „bevordering van de veelzijdige harmonische ontwikke ling van de menschheid", klinkt heel mooi, maar geen enkele niet-vrijmetselaar kan inzien, waarin die „harmonische ont wikkeling" dan toch bestaat, O, ja ze begint „bij het individu", staat er in het Koninklijk besluit. Om die „harmonische ontwikkeling" in haar eigenlijke beteekenis te kennen, zal men zich dus als Br.-, moeten laten registree- ren. Maar.... de contributie, welke voor het lidmaatschap van de Loge wordt ge vraagd, bevat o. a. de afzwering van den godsdienst... En dat durft men noemen een inrichting van algemeen nut." O, tijden en zeden! De vierde Duiische kruiser bij de Falklandseilanden tot zinken gebracht. Het Fransche communiqué meldt enkele Fransche vorderingen en de verovering van eenige loopgraven door de Franschen. Op het Oostelijk oorlogsterrein duren de gevechten voort, zonder tot een be slissing te zijn gekomen. Het voorstel van den Paus tot een Kerstwapenstilstand moet zijn verworpen. De zeeslag bij de Falklands eilanden. Uit B e r 1 ij n wordt gemeld: Volgens een officieel Reuter-bericht uit Londen werd het Duitsche kruisereskader den 8sten December te halfacht 's morgens nabij- de Falklandseilanden door een En- gelsch eskader onder bevel van den vice; admiraal Sturdee gesignaleerd en aange vallen. Volgens hetzelfde bericht zijn in het gevecht de Sc harnhorst, Gnei- senau en Leipzig gezonken en twee kolenschepen in handen van de Engel- schen gevallen. Den Dresden enNiirnberg geluk te het te ontkomen. Zij worden blijkbaar vervolgd. De Duitsclie verliezen schijnen zwaar te zijn. Een aantal overlevenden van de gezon ken schepen werden gered. Over de sterkte van de Engelschen, wier verliezen gering moeten zijn, geven de Engelsche berichten geen bijzonderheden. Intusschen is tot ons een ander bericht uit Londen tot ons gekomen, waarin wordt gemeld, dat ook de Duitsche kruiser Nürnberg tot zinken is gebracht en de Dresden wordt achtervolgd. De Nürnberg was een kleine krui ser, met een waterverplaatsing van 3400 ton. Het schip was in 1906,gebouwd en met 295 koppen bemand. De bewapening be stond uit 10 stukken van 10/40, 8 stukken van 5/55, 4 mitrailleurs en 2 torpedo-lan- ceerin richtingen. De DuitooJiers» in rranKnjK en België. Officieel wordt uit het groote Duitsche hoofdkwartier gemeld: In de streek van Souain bepaalden de Franschen zich gis teren tot heftig artillerievuur. Een her nieuwde aanval, aan den oostelijken rand van het Argonnenwoud, door de Franschen ondernomen'op Vaugrois en Boureuilles kwam niet vooruit, doch werd gekeerd door het vuur onzer artillerie. De vijand leed klaarblijkelijk groote ver liezen. Drie vijandelijke vliegers wierpen gis teren op de „open, niet in het operatie gebied liggende stad" Freiburg in Baden tien- bommen; schade werd niet aange richt. Dit wordt slechts gemeld, om het feit vast te stellen, dat opnieuw, zooals meer malen in dezen oorlog in een „open, niet in het operatiegebied liggende stad" door den vijand bommen werden geworpen. Fransch communiqué d.d. 10 Dec.: De dag van gisteren is kalm voorbijgegaan in België en in de huurt van Atrecht, De Franschen zijn eenige honderden meiers vooruitgegaan .in de streek van Quesnoy. De Fransche artillerie heeft nog steeds de overhand over de Duitsche aan tie Aisne en in Champagne en heeft de Duit- schers genoodzaakt eenige loopgraven bij Reims te ontruimen. De Franschen maken nog voortdurend vorderingen in Argonne en hebben daar nog eenige loopgraven genomen. Zij hebben zes tegenaanvallen afgesla gen. Het terrein, door de Franschen ge nomen, wordt overal versterkt. De Russen. Duitsche bladen hebben reeds beweerd, dat Lodz nu voor goéd Duitsch was. Dit schijnt wat voor barig, merkt de overzichtschrijver van het „Vad." op. Men denke slechts aan Suwalki! Daar was reeds liet geheele bestuur georgani seerd en op Duitsche leest geschoeid. En nu is er geen Duitscher meer in dat gou vernement. Men wachte dus nog wat af voor men het „Finis Poloniae" uitspreekt. Wat Galicië aan gaat, daar schijnen de Russen zich geconcentreerd te hebben ten Z. en ten O. van Krakau, onder welks vestingmuren reeds dagen lieyig gevoch ten wordt. In Hongarije doen de binnengedrongen Kozakken, daar zij te klein in aantal zijn, nog niet veel kwaad. Zij draven de vlakte in. Maar zij galoppeeren er uit. De Oos tenrijkers hebben blijkbaar de noodige voorzorgen met het oog op die invallen genomen. Toch wordt de positie der Oostenrijkers er niet gemakkelijker op, vooral nu in Servië de krijgskans in hun nadeel is ge keerd. Uit. het Westen tot aan Belgrado voortgedrongen over een front van een 100 K.M., zwaar strijdend, maar steeds zege vierend, zijn zij nu opeens weer op hun rei htervleugel tot aan de Kolubara terug geworpen, juist op het oogenblik, dat men begon te twijfelen of Servië niet door Oos tenrijk vermorzeld zou worden. De nederlaag, hen tusschen Valjevo en Usitce toegebracht, schijnt van beteeke- Welken invloed dit succes van Servië op de stemming der Balkanvolken zal hebben, zal nog moeten worden afge wacht. De gemoederen zullen er niet rustiger op worden, nu Turkije het onbegrijpelijke avontuur heeft bestaan in een klein klein plaatsje aan de Zwarte Zee, Burnas, in het district Akkerman, dat tot het Rus sische gewest Bessarabië behoort, een handjevol cavalerie (23 man, zegt het be richt) te landen, die door de Russen „te gengehouden en ontwapend" werden. Op zich zelf een onderneming van geen beteekenis. Maar Bessarabië ligt vlak te gen Roemenië, waar deze daad niet kan strekken om de gemoederen beter te stem men ten opzichte van Turkije. En men weet het: als er op den Balkan één begint, grijpen alle Balkanstaten naar de wapenen. Wat is 't vooruitzicht schoon! Verschillende Oorlogs berichten. Prins Joachim ontsnapt in een vlieg tuig. Het bericlit, dat het bij de ge vechten in Polen, den zoon van den Duit- schen keizer, prins Joachim, alleen mo gelijk was geweest aan gevangenschap te ontkomen, door de vlucht in een aero plane, wordt bevestigd door den corres pondent van de „Times" te Petersburg, die hieromtrent liet volgende verhaalt in een telegram van 7 December: Luitenant Bolikudi, die te Petersburg gewond terug keerde, deelt in de „Kurier" mede, dat prins Joachim van Pruisen op 24 Novem ber in een aeroplane ontsnapte toen de Russen een plaats bezetten, die met B. (waarschijnlijk Breziny) wordt aange duid. Bij het binnenkomen van het dorp vernam de luitenant van de Russische officieren, die tijdelijk krijgsgevangen waren geweest, dat prins Joachim daar het bevel voerde. Toen het gevecht een voor de Duitschers ongunstiger keer nam besteeg de prins zijn paard en galoppeer de naar de achterhoede. Op clat oogenblik kwamen drie Duitsche aeroplanes, die boven B. vlogen neer en trachtten den prins op te nemen, maar de Russische artillerie schoot ze stuk. .Een aanzienlijk deel van de vijandelijke strijdmacht was nauw door de Russen ingesloten en de prins werd bedreigd met gevangenne ming, toen plotseling een ander vliegtuig daalde, hem opnam en, weder opstijgend, snel verdween. Veurne beschoten. De „Times" ver neemt uit Noord-Frankrijk, dat Dinsdag morgen Duitsche granaten in Veurne vie len. Zij waren gericht op het spoorweg station. Hoewel de naastbijzijnde vijande lijke kanonnen waarschijnlijk nog zeven mijlen ver weg stonden, troffen toch twee granaten doel. Een granaat kwam nter naast een trein vol met Belgische gewon den. Tal van coupévensters werden ver nield en drie man werden gewónd. Het aantal gedoode slachtoffers van den aanslag van de „Taube" op Hasebrouck op Maandag bedraagt negen Britsche soldaten en vijf burgers; 25 personen werden gewond. Mijnen in de Zwarte ,Zoq. De Russi- néutrale scheepvaart, dat dé mililaïre- noodzakelijkheid haar dwingt mijnen te leggen voor de Russische en Turksche havens van de Zwarte Zee. De Russische regeering is van oordeel, dat onder die omstandigheden de neutrale scheepvaart in de Zwarte Zee groote gevaren zou kun nen loopen. In elk geval wijst de regee ring alle verantwoordelijkheid af \oor ongelukken, welke voor onzijdige schepen het gevolg kunnen zijn van het in aan raking komen met mijnen, in de Russi sche en Turksche wateren geplaatst. De Kerstmis-wapenstilstand. Naar de Romcinsche correspondent van het „Ta- -geblatt" verneemt, is het voorstel van den Paus tot een wapenstilstand gedurende de Kerstdagen afgeslagen. Het is gestuit op Russisch verzet. Alle mogend lieden, rnet inbegrip van Turkije, hebben hun instemming met het voorstel betuigd. Groote overwinning der Serviërs? Te Rome is een officieel telegram ontvangen uit het Servische hoofdkwartier, melding makende van een groote overwinning der Serviërs. De steden Valjevvo en Uzitze zijn hernomen van de Oostenrijkers, van wie twee legerkorpsen volkomen zijn uiteen geslagen. Een enorme voorraad rs buit gemaakt door de Serviërs, die bovendien FEUILLETON. (Het auteursrecht van (leze vertaling is voorbehouden). 44) Vrouw Galin was niet minder getroffen door de droeve tijding dan Rose, maar haar geest was levendiger en bezat meer veerkracht. Zij was terstond op de hoogte met den stand der zaken en maakte aan de oude dienstmaagd, zoowel als aan Marcelle, verschillende omstandigheden, die haar duister waren gebleven, duide lijk; o. a. het bestaan en de verschijning der erfgenamen, waarvan Bose geen be grip .had. Als Rose niet van iemand hield of geen achting toedroeg, dichtte zij dien persoon terstond fouten en gebreken toe; zij wischte hem daarna eenvoudig uit haar geheugen als iets wat niet bestond. Deze soort van veroordeeling en verbazing be zorgde de goede vrouw, die alles vergat, wat haar onaangenaam was, een groote kalmte van gemoed; maar de keerzijde van deze medaille was de onbekendheid, waarin zij verkeerde, met de gewoonten en daden der personen, die zij uit haar herinnering geweerd had. Een ander zou zich wel de zeldz'ame en korte bezoeken van mevrouw Grenardon herinnerd hebben, die zich nooit vertoond had dan om geld te leenen van haar nicht, en aan wier regelmatig verschij nen voor een jaar of tien een zoo zotte troost verbonden was, dat juffrouw Her mine, wie 't toch reeds lang verveelde zoo lastig gevallen te worden, de koe bij de horens had gevat en haar nicht verzocht had, haar bezoeken maar voor onbepaal- den tijd te staken. Zij zou ook geweten hebben, dat de Permeny's even begeerig maar zachter, wat de vormen betreft, indertijd juffrouw Hermine er, door smeekingen en kruipe rige beleefdheden, toe gebracht hadden, zich te verbinden den jongen man Te le- gateeren; eenmaal die belofte gedaan, hadden zij zich zoo veeleischend getoond met betrekking tot voorschotten op dat legaat, dat de goede vrouw hen op zeke ren dag verontwaardigd de deur had ge wezen. Van af dien tijd hadden die lieden niet opgehouden alle personen, die met juf frouw Hermine in goede verstandhouding stonden, lastig te vallen met verzoeken, om een goed woordje voor hen te doen. De dokter, die ook door hen met brieven werd overstelpt, behoefde niet in juffrouw Hermine's bureau naar hun adres te zoe ken: hij wist die maar al te goed. Rose zou dan ook geweten hebben, dat die lieden Marcelle haatten, veronderstel lend, dat deze hun de kans op de erfenis ontroofde, en dat het daarom dubbel on voorzichtig was, haar ""mét juffrouw Her mine alleen te laten.... Maar Rose wist niet, gewoon als zij was, met ooglappen door het lev?n te wandelen en slechts recht voor zich uit te zien. Vrouw Galin zag verder dan haar neus lang was, en toen de eerste droefheid en verwondering voorbij'was, vy.m zij Mar celle een waar examen af, ten einde goed op de hoogte te komen met alles wat op de treurige gebeurtenis betrekking had. Het scheen haar zeer hard, dat het arme kind aldus van de liefderijkste verzorging was vervallen tot de bitterste armoede. Intusschen, daar geen enkele beschikking te haren gunste genomen was, moest er rekening mede gehouden worden. O, riep Marcelle plotseling uit. Ik vergat mijn doos; ik weet niet wat er in is. Zij. haalde de geopende doos te voor schijn en da.arna nog herhaaldelijk in haar zak grabbelend legde zij', te midden van dien schat van zonderlinge voorwer pen, welke jonge meisjes weten te verza melen, een aantal goudstukken en ge vouwen papiertjes op tafel. Wel, wel, riep vrouw Galin uit, dat is een klein fortuin, wat gij daar hebt! Inderdaad, aan bankbiljetten en goud stukken bezat Marcelle meer dan duizend francs. 't Is wel wat om er zich mede te be helpen, zuchtte Rose, maar óm er van te leven is het al heel weinig.... Gelukkig heb ik geld van mejuffrouw, dat ik wel zal oppassen niet aan die erfgenamen te geven. Mejuffrouw had mij, op den dag voor mijn vertrek, gezegd, het geld bij haar bankier' te brengen, maar in de drukte heb ik het vergeten, 't Is nog drie duizend francs, waar niemand iets van weet, behalve de dierbare overledene, die mij niet zal komen tegenspreken.... Dat geld behoort u, Marcelle, voor mij was 't niet bestemd; ik heb bovendien genoeg om mijn eindje te halen. Het zal uw bruid schat zijn, arm kind. Marcelle zag verbaasd het kleine for tuin, dat voor haar lag, aan. 1-Iet behoort niet aan mij, zeide zij langzaam. Ik .weet van mejuffrouw zelf, dat zij je lot wilde verzekeren. Ze zou nog veel meer gegeven hebben, als ze maar tijd had gehad haar testament te maken.... Ik zeg, dat het u toebehoort en dat gij het behouden moet. 't Zou waarlijk zonde zijn, het aan de erfgenamen te geven, die juffrouw Hermine bij haar leven niets dan verdriet hebben gedaan. Wij zullen er eens over denken, zei- de vrouw Galin. Voor 't oogenblik zou ik Marcelle wel wat eten klaar willen ma ken en haar daarna te bed leggen. Zij is zoo bleek en zoo veranderd, dat ik mede lijden met haar heb. Het meisje trachtte te eten en te slapen uit gehoorzaamheid; maar haar overspan nen lichaam en geest schonken haar nog geen rust. Zij strekte zich uit op de dunne stroozak, die 't voornaamste bedgcrij uit maakte; met gesloten oo'gen maar ge opend oor, gaf zij zich over aan de menig te van herinneringen, die op dit oogen blik haar gedachten doorkruisten. Wat zullen wij met haar aanvangen? vroeg vrouw Galin, toen de twee oudste kinderen naar school waren en de jongste in den tuin was gezonden om kool .te snijden. Ik zeg u, dat de drieduizend francs voor haar zijn; we zullen ze op haar naam laten zétten; dat zal altijd iets zijn, om rnet wat zij reeds heeft, er ten minste droog brood van te hebben. Kunt gij haar uw vak niet leeren? Dat is altijd mijn betloeling gew.ccst, 20,000 gevangenen maakten en 60 kanon nen veroverden. Een ontzettende botsing. De „Times" verneemt uit Petrogrado, dat twee mili taire Duitsche treinen, beladen met pyroxi- line en bommen in het gouvernement Kielce in groote vaart op elkander zijn geloopen. Beide treinen werden volkomen vernietigd en geen enkele van de begelei ders is er levend af gekomen. De ontplof fing was zóó hevig, dat ze op een afstand van meer dan 30 mijlen werd gehoord. Koningin Elisabeth in Engeland. De „Indépendance Beige" van 3 December meldt: „Onze bekoorlijke souvereine is acht dagen bij hare kinderen in Engeland ko men doorbrengen. Voor het vertrek van Koning George naar het front, werd zij in den koninklijken familiekring ontvangen., Aan het diner in het paleis, namen de bar. tog van Brabant, de graaf van Vlaanderen en prinses Maria-José deel. Maandag heeft koningin Elisabeth ko ningin Alexandra met haar geboortedag gelukgewenscht. Dinsdag vertrok zij naar Folkestone en kwam Woensdag in Frank rijk aan, bij koning Albert aan liet front terugkeerende, om haar edele taak van troosteres in onze ambulances weer op zich te nemen." Nederland en de Oorlog. Strenge cen.suur, Men schrijft uit Oldenzaal Hoe streng de censuur in Duitschland is op alle lectuur uit ons land, kun wel blij ken uit liet volgende arbeiders, van hiel en elders, werkzaam in de textielfabrieken van naburigs Duitsche plaatsen en binnen onze gfeïTZSh vs17,',tirhïmimen in N^aë?lüftusei^3imi£li-ii..^^kkcid. mede te nemen over de grens. DoÊt-L-o^iders. worden nu in de gelegenheid gesteld, 'in fabrieken papier ter verpakking hunner boterhammen mede-te nemen. Zijn niet temin hun eetwaren in bedoelde couranten gewikkeld, «lan wordt dit papier aan dc grens in beslag genomen. Een Engelschman over de Belgische vluchtelingen. In de „Times" is opgenomen een rap port van het parlementslid Sir Gilbert Bar ker, die op verzoek van liet Amerikaansch Comité tot hulpverleening aan België naar Holland is geweest om een onderzoek in te stellen naar den toestand der vluchtelin- „lk wist niet, kon niet weten, aldus be gint zijn verslag, in welke ellende, in wel ken nood België verkeerde, welke de drin gende behoefte waren van het volk, eer ik een bezoek bad gebracht aan dc Hollandsclï- Belgische grenzen te Maastricht, Eysden cn elders. Te Eysden zag ik vluchtelingen de grens over trekken Holland binnen met al hun aardsch bezit op den schouder of in hun handen, of met heel-en-ul niets, zoe kende de gastvrijheid van een klein land, dut zelf, schoon bet onzijdig is, den pijn lijken druk en de zware kosten van den antwoordde de waschvrouw; maar baar. zoo bemind en welopgevoed ziende, ben ik aan iets beters voor haar gaan denken... Enf in, wij blijven haar toch nog over, Rose. En we denken er niet aan, haar to verlaten. Natuurlijk niet! riep dc goede dienst maagd uit. Ik weet niet hoe het komt, vrouw Galin, maar ik heb die kleine al tijd beschouwd als een dochter, die dc hemel juffrouw Ilermine toegezonden had, om haar over. te troosten, dat zij niet gehuwd was en zoo, zonder huisgezin en zonder kinderen, oud moest worden...; Weet gij, waarom zij niet gehuwd was. Neen, antwoordde vrouw Galin. Dan zal ik liet u vertellen, omdat het haar lot eer strekt, da arme ziel! En ik spreek ook zoo graag over haar. 't Is mij, alsof zij niet dood is, zoolang ik haar. naam kan uitspreken. De goede vrouw wischte eenige op rechte tranen uit haar oogen cn begon. Zij was aanvallig genoeg, onze jon gejuffrouw Hermine; het ontbrak dan ook niet aan mededingers _naar haar hand. Daar haar moeder sedert verscheidene jaren overleden was, werd zij door haar, vader in de wereld gebracht. Tot haar. drie-en-twintigstc jaar wildé zij van geen huwelijk weten; toen ontmoette zij echter, op iederen dag een beminnelijk jong- mensch die haar het hof maakte en haar. behaagde. Het was een aardig lieer, <Jio gezellig praten kon maar niet rijk was; dit laatste beteekende echter niets, want juffrouw Ilermine bezat een flink for tuin, grooter dan nu, want haar vader heeft geldelijke verliezen, geleden. (Wordt vervolgd.)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1914 | | pagina 1