BINNENLAND.
Uit Stad en Omgeving.
Nog geweldiger. Volgens „Ons Noor
den", worden sedert eenige dagen op de
schietbanen van de firma Krupp, bij Mep
pen, even over de Nederlandsche grenzen,
proeven genomen met mortieren van 52
c.M. kaliber.
De schietverte van deze stukken, bestemd
om voor de vesting Belfort te worden op
gesteld, zou 40 K.M. zijn.
Een bericht met een vt aagteeken. Naar
uit Aardenburg aan liet „N. v. d. D." wordt
gemeld,heeft de burgemeester vanWenduj'-
ne geseind, dat de overwinning aan de ge
allieerden. Negen korpsen, dat is 70.000
inan, zijn gevangen genomen; tusschen
Chalons en Longwy zijn 300 kanonnen en
31 vaandels buitgemaakt.
Het bericht van den burgemeester wordt
niet bevestigd.
Wij deelen bovenstaand telegram onder
het uiterste voorbehoud mede.
Wat is er te Antwerpen verwoest.
Het aantal huizen bij het bombardement
van Antwerpen vernield moet 300 bedra
gen terwijl er 500 beschadigd zijn.
Nederland en de Oorlog.
Koninklijk Nationaal
Steuncomité 1914.
In de week van 11 tot en met 17 October
is door bovengenoemd comité ontvangen
ƒ21.133.32. Het totaal ontvangen bijdragen
en toezeggingen bedraagt 571.555.Gb.
Stelling-Hollandsch diep en
Volkerak.
Volgons ontvangen medcdeeling, zullen
schepen, welke di s nachts zonder licht varende
worden aangetroffen in het watergebied van
«Ie Stelling van het Hollandsch diep en Vol
kerak, worden beschouwd als verdachte sche
pt n en opgebracht naar Willemstad.
Belgische vluchtelingen.
Wij laten hier den letterlijken inhoud volgen
van hot rondschrijven, dat in Nederland zal
worden verspreid, van onzen consul-generaal
te Antwerpen:
De consul-generaal der Nederlanden te Ant
werpen bericht hierbij, dat volgens zijn oordeel
de toestand tc Antwerpen volkomen rustig
en ordelijk is.
Aan niemand wordt eenige overlast aange
daan. O ui het dagelijksch leven tVeder op
gewonen gang te brengen, is het bepaald
noodig, in het belang van de Belgische bevol
king, dat de vluchtelingen naar Antwerpen
terugkecren en hunne bezigheden hervatten.
De consul-generaal voornoemd kan, naar
aanleiding van een onderhoud niet den tegen-
woordigen keizerlijken gouverneur der stad
Antwerpen, aan het bovenstaande toevoegen,
dat hem door genoemde autoriteit de meest
geruststellende verklaring werd gegeven, te
weten, dut Zijne Excellentie zich geheel zal
houden aan de Haagsche Conventie, zoodat
de belangen beider partijen worden gediend
door bij verdrag bepaalde voorwaarden, volgens
wi lke de privaat eigendommen, de persoon
lijke vrijheid en de eer van vrouwen en meisjes
ten volle worden gewaarborgd.
Voorts, dat volgens de uitdrukkelijke ver
zekering t'c.- Duitsche autoriteiten, ordclie-
vende jo: g; lieden, die niet tot het leger te-
hooren, en i u.gcrvvachten kunnen terugkeeren.
Genoemde autoriteiten denken er in het
minst niet aan, laatstbedoelde lieden krijgs
gevangen te maken, op te eischen of naar
Duitschland te vervoeren.
Het is de oprechte wcnsch der Duitsche
autoriteiten, dat dc bevolking van Antwerpen
en "omliggende plaatsen aan hen haar ver
trouwen zal schenken, opdat zij in het belang
der burgers zullen werkzaam zijn en rust en
orde zullen kunnen verzekeren.
Antwerpen, 17 October 1914.
Dc consul-generaal voornoemd.
J. A. VAN DEN BERGH.
De huurbons.
,,IIet Volk" meldt, dat de gezamenlijke
huiseigenaren te Schiedam in hun vereeni-
ging hebben besloten geen genoegen te
nemen met een bon voor de halve huur
als kwijting voor de gelieele huur, het zgn.
Botterdamsche stelsel. Eenige vonnissen :ot
uitzetting zijn aanhangig.
De vier t-e Stettin bestelde
torpedobooten.
De Minister van Marine heeft bij de
Tweede Kamer een bedrag van 900.000
aangevraagd als eerste termijn voor den
bouw van vier torpedobooten, voorzien van
surbines van gelijk type als die, welke hij
de Vulcan-Werken te Stettin in aanbouw
waren.
Omtrent deze laatsten wordt medege
deeld, dat twee der booten in Augustus
1914 werden te water gelaten en dat we
gens voorschotten op de aannemingssom,
onder persoonlijke borgstelling, ingevolge
de conlractsbepalingen, een bedrag werd
betaald van 354.685.21.
Blijkens schrijven van genoemde firma
is evenwel op het zich in het Duitsche Rijk
bevindende krijgsmaterieel beslag gelegd
en behooren daaronder ook de genoemde
vier torpedobooten.
Het ligt in het voornemen om op grond
van het niet kunnen afleveren en de on
zekerheid omtrent den tijd, waarna, na af
loop van den oorlog, weder booten zouden
kunnen worden opgeleverd, het contract
met de Vulcan-Werke te ontbinden.
Waar het in 's lands belang dringend
noodig is den aanbouw van de booten van
bovenbedoeld type weder ter hand te ne
men, zal, in afwachting dat de gelden bij
vernieuwing door de Wetgevende Macht
zullen worden gevoteerd, het contract zoo
spoedig mogelijk met de daarvoor meest
geschikt geachte firma binnenslands wor
den aangegaan, aangezien het hier geldt
do aanschaffing van materieel, waarom
trent door de Staten-Generaal reeds vroe
ger een beslissing genomen was.
I)e verplichte Winkelslniting te Amsterdam.
Zooals wij giste r 'U meldden, is de verordering
op dc winkelsluiting te Amsterdam gehand
haafd. Enkele wijzigingen zijn er echter in
gebracht. Aan B. en W. is de bevoegdheid
verleend eene al dan niet voorwaardelijke
ontheffing te verleenen van de verbodsbe
palingen der verordening ten aanzien van een
winkel, die op 15 September 1911, den dag
der invoering van dc verordening, wegens znne
ligging of den aard van zijn debiet op clen
verkoop n& het sluitingsuur was aangewezen.
Dc ontheffingen worden niet verleend dan na
verhoor van eene commissie van vijf leden en
vijf plaatsvervangende leden, door B. en W. te
benoemen.
Zooals men ziet worden in deze bepaling
niet met name aangeduid de winkels in
voedings- en genotmiddelen. Zij is meer al
gemeen gesteld.
Verworpen is het voorstel van de heeren
Hendrix en Nuyens om tout court aan alle
winkels van deze soort vrijstelling te verleenen.
Om de winkeliers, die klagen over de con
currentie der ventere, tevreden te stellen, werd
besloten, het venten met geringe eetwaren te
verbieden (behalve* des Zondags op dje uren,
dat de winkels moeten gesloten zijn).
Het getal bijzondere dagen werd eenigermate
uitgebreid. Besloten werd dat de winkels 14
dagen, inplaats van een week, vóór St-Nicolaas
mogen geopend blyven tot 11 uur 's-avonds.
Van belang ig voorts, dat voortaan niet alleen
de verkoopers, maar ook de koopers gestraft
zullen kunnen worden.
I)ioc. Bond van R. K. Drankbestrijders-
I vereenigingen In het Bisdom Haarlem.
Deze bond houdt zijn algemeene feestver-
gadering tot viering van het 10-jarig bestaan
op Maandag 9 November a.s., des avonds 7
uur in Diligentia. Lange Voorhout te 's-Gra-
venhage.
Dc feesfrede zal worden uitgesproken door
den Zeereerw. Pater Borromeus de Greeve
O. F. M.
De dames Marie v. d. Vijver (zang), Toetie
van Gorkum (viool) en Netty van Looy (piano),
benevens het Vliegend Koor der R. K. Vcr-
eeniging voor den Volkszang, hebben wel
willende medewerking toegezegd.
Dc Belgische onderwijzers.
Wij lezen in het Kath. Schoolblad:
De Belgische onderwijzers zijn er tengevolge
van den oorlog al even naar aan toe als hun
landgenooten. Noch van den Staat, noch van
de gemeenten ontvingen zij de laat6te maanden
salaris, zoodat zoowel bij de uitgewekenen als
de achtergeblevenen de toestand kommervol
is en tot pauperisme dreigt over te gaan.
Door gedelegeerden Uit de drie grootste
onderwijzeis-vcreenigingen. n.l. de heeren
Mieras teBeesd (voor 't N. O. G.) P. Otto
te Bloemendaal (voor de Vereeniging van
Hoofden van Scholen) en Ph. van der Vos
(voor den Bond van Nederl. Onderwijzers) is
een commissie gevormd voor ondersteuning
van onderwijzers van andere nationaliteit.
Deze heeren vormen tevens het waarnemend
dagelijksch bestuur van het Internationaal
Bureau van Onderwijzersvereenigingen.
Het Hoofdbestuur van het Nederlandsch
Onderwijzers Genootschap besloot in de jongste
vergadering uit de gewone middelen een be
drag van ten hoogste f1000 aan genoemde
commissie af te staan.
De afdeeling Groningen besloot als eerste
bijdrage voor de ongelukkige Belgische colle
ga's f75 op te zenden.
De Courant In oorlogstijd.
Het „Berliner Tageblatt" van Zaterdag jl. be
vatte niet minder dan twintig bladzijden ad
vertenties. En dat in een oorlogvoerend land
hetwelk den economischen druk van zulk een
tijd zwaar moet voelen!
Zou hier alleen het idee „wc moeten de
krant steunen" in 't spel zijn? Of welbegrepen
eigen belang van den Duitschei-, die, bij al zijn
andere sterk sprekende eigenschappen, ook
bovenal die van een goed zakenman vertoont?
Boeken worden nauwelijks meer gelezen,
kranten daarentegen verslonden. De Duitschers
blijken er zich van bewust te zijn, dat in deze
dagen een dagbladadvertentie honderd maal
meer „trefkans" heeft dan in kalmer tijden.
Gemeenteraad van Leiden.
(Vervolg.)
De heer v. d. Eist zegt, dat de voor:
zitter met een andere verdediging geko
men is dan in de stukken staat. In de stuk
ken is sprake van art. 19 van de verorde
ning. En waar B. en W. zich beriepen op
art. 19, daar diende dan ook het salaris
te worden uitbetaald.
De heer Aalberse sluit zich wat het
juridische betreft bij den vorigen spreker
aan, maar hij kan zich ook plaatsen op
het standpunt nu door den voorzitter aan
genomen. B. en W. zouden nu ook den
Raad sanctie moeten vragen juist krach
tens art. 19 den onderwijzers het reeds
betaalde geld te laten behouden. Spreker
zegt dat het natuurlijk geenszins zijn be
doeling is, dat geld terug te vorderen. Het
adres van den Bond van Onderwijzers
heeft hem verwonderd en hij zou het een
onbillijkheid vinden met het oog op den
buitengewonen tijd de onderwijzers te be-
voordeelen boven anderen. De onderwijzers
blijven altijd in een gunstige positie. Zij
krijgen salaris, na den oorlog vinden zij
hun plaats terug. Hoe geheel anders i:> het
b.v. met den kleinen Middenstand.
De v o o r z it te r zegt, dat hij had ge
dacht dat de zaak in eens uitgemaakt had
geworden, dat het voorstel zonder discus
sie was aangenomen geworden. Vooral
had hij dit gedacht omdat in een gemeente
raad als te Amsterdam over een gelijk
voorstel niet eens discussie is gevoerd. On
der die gejachte is het stuk opgemaakt.
Hadden B. en W. geweten dat de zaak tot
een juridisch geschil aanleiding zou geven,
dan hadden zij wellicht anders geschre
ven. Maar zij waren in de verondeisteiüng,
dat deze aangelegenheid tot geen moeilijk
heden aanleiding zou geven.
De heer H e er e s blijft hPt onbillijk v'n-
den dat men ter wille va nde gemeente
de verordening buiten werking ste't. Spro
ker kant zich tegen de wijze waarop deze
zaak is toegelicht. Juist waar art. 19 in
het leven js geroepen om de bezoldiging te
regelen van onderwijzers onder de wape
nen, daar had het hier mild toegepast moe
ten worden, waar sprake is van onder de
wapenen in den letterlijken zin van het
woord. Spreker heeft zich door geen adres
laten leiden van den Bond, maar enkel
en alleen door de wijze waarop B. en W«
deze zaak hebben toegelicht.
De heer Carpentier Alting
raadt aan, waar B. en W. nu met gegevens
gekomen zijn, die maar niet in eens te
beoordeelen zijn, de zaak aan te houden
tot een volgende zitting.
De voorzitter is tegen aanhouding.
Wanneer men de zaak eenvoudig beschouwt
zonder den juridischen kant, kan men ge
woon voor of tegen het voorstel van B. en
W. stemmen.
De heer v. 'd. Lip vindt de zaak een
voudig genoeg, volgens de letter hebben
we alleen met art. 185 van de Grondwet
te maken. Noch de Militiewet noch de
Landweerwet spreken van gevallen van
mobilisatie zooals wij die op het oogen-
blik kennen.
De heer Fokker vindt de zaak te in
gewikkeld. Na de toelichting in de stukken
door B. en W. zijn wij heelemaal niet voor
bereid geweest om na te gaan de betee-
kenis van de artikelen in Militie- en Land
weerwet. Hij is daarom ook voor aanhou
ding.
De voorzitter zegt, dat B. en W.
geen tijd hebben om nogmals deze zaak
toe te lichten. Hij ontraadt de zaak aan te
houden. Mocht men dit toch doen dan ver
wijst spreker naar de artikelen in Grond-,
Militie -en Landweerwet.
De heer Carpentier Alting
stelt nu voor om dit punt van de agenda
in een volgende vergadering te behande
len. Het voorstel wordt ondersteund.
Het voorstel wordt verworpen met 15
tegen 12 stemmen. Het voorstel van B. en
W. wordt vervolgerfs zonder hoofdelijke
stemming aangenomen.
9o. Voorstel om goed te keuren dat het
geheele bedrag, dat door de Lichtfabrieken
over het jaar 1915 van de haar verstrekte
kapitalen aan de gemeente wordt afge
lost, onder de gewone ontvangsten wordt
gebracht.
De commissie van Financiën rappor
teerde juist toen de zitting een aanvang
nam, dat zij eenparig van oordeel is, dat
het genoemde middel niet mag worden
aangegrepen, hoewel zij het op hoogen
prijs stelt, dat B. en W. met het oog op
de ontzettende zware lasten die door rijks-
en gemeentebelastingen op de ingezetenen
zal worden gelegd, eenige verlichting
trachten te brengen. Het is een stap in de
verkeerde richting, het is een stap <-p een
weg, die tot schromelijke ontreddering der
gemeente financiën zou leiden.
De heer Heeres stelt voor lit voorstel
van B. en W. bij de begrooting te behan
delen.
De heer. Bosch zegt, dat hij lang en
breed over deze zaak te spreken heeft.
Wordt de zaak echter aangehouden, dan
ziet hij van het woord af.
De heer S ij t s m a vindt dat bij de be
grooting genoeg te behandelen valt, bij is
daarom voor om nu maar aan te vangen.
De voorzitter zegt, dat B. en W. de
begrooting hebben willen onlasten. Hij
heeft echter niets tegen het voorstel van
prof. Heeres, ofschoon de leden in de me
morie van antwoord geen antwoord van
B. en W. zullen vinden. Hebben de leden
geen bezwaar dan nemen B. en W. het
voorstel over.
De heer Aalberse is het eens met
den heer Sijtsma. Indien wij toch geen
antwoord in de memorie vinden, die van
avond uitkomt, dan kunnen wij beter met
het voorstel aanvangen. v
De heer Heeres zegt, dat mèil dan
kennis kan nemen van de discussies in de
afdeelingen. Hierbij sluit de heer Fok
ker zich aan, daar een der leden gelegen
heid heeft gevonden, zijn bezwaren in den
breede tegen het voorstel te ontwikkelen.
B. en W. nemen het voorstel van den
heer Heeres over, hetgeen zonder hoof
delijke stemming wordt aangenomen.
lOo. Voorstel tot beschikbaarstelling van
gelden ten behoeve van de verbouwing dei-
school 3e klasse No. 1 aan het Plantsoen
Het voorstel wordt aangenomen.
llo. Voorstel inzake de gewijzigde be
stemming van de overgebleven gelden van
de cholera-commissie van 1866.
Het voorstel wordt aangenomen.
Bij de rondvraag vraagt de heer Mul
der of het niet mogelijk is, nu- de brug
aan de Donkersteeg haar voltooiing na
dert, de bodewagens een staanplaats te
geven op de Hooglandsche Kerkgracht. Be
langhebbenden zullen niet meer hebben
te zoeken, mogelijke ongelukken worden
voorkomen en de Hoogstraat verbetert er
op.
De heer Fokker vraagt of dit wel in
het belang van den middenstand zal zijn.
De heer F i s h e r zegt namens B. en W.
dat deze aangelegenheid bij het D. B. aan
hangig zal worden gemaakt.
Niets meer aan de orde zijnde sluit de
voorzitter de vergadering.
Roomsch Kath. Dioc. Vrouwenbond.
De afd. Leiden van bovengenoemden
bond kan in haar aanalen een succes
boeken, dat menige zustervereeniging haar
zal benijden. De zaal toch van „In den
Vergulden Turk" was gisteravond tjok
vol, geen plaatsje was meer te krijgen en
toen pater de Greeve zijn schitterend plei
dooi voor de R. K. Vrouwenbeweging had
gehouden, was de vereeniging verschillen
de leden rijker.
Mevr. Wijers— Smeets, de presidente der
afdeeling. opende de vergadering met den
Christelijken groet en gaf het woord aan
de secretaresse mej. D. Coebergh tot uit-
brenging van het verslag der vorige ver
gadering. Nadat de presidente eenige
mededeelingen van huishoudelijken aard
had gedaan kreeg pater Borromeus de
Greeve het woord tot het uitspreken van
zijn rede: „De R.K. Sociale Actie en de
R. K. Vrouw".
Na een korte inleiding vraagt de ge
vierde redenaar, waarom de groote massa
van vróuwen zoo weinig wil weten van het
„Vereenigd U". Een der oorzaken is on
wetendheid. De groote massa js onver
schillig. Bij de onwetendheid komt een
groot aantal vooroordeelen. Vroeger deed
men dat ook niet, wordt gezegd, de huis
moeder hoort te huis, de vrouwenbond is
een mode-quaestie. Zij willen zich laten
zien en hooren. De vooroordeelen zijn legio
en er zal heel wat moeite moeten gedaan
worden voor de algemeene sympathie ge
wonnen is. Een algemeen program kan
nog niet worden voorgelegd. Door bijeen
te komen moeten we leeren .handelen moe
ten wij naar omstandigheden.
Hoe moeten de onveranderde beginselen
van het Christendom toegepast worden op
de vrouwenquaestie, hoe moet de vrouwen
bond die beginselen in practijk brengen,
hoe staat de kath. vrouw tegenover de
Kath. Soc. werken? Heeft de vrouw belang
bij het triompheeren van de Kath. Soc.
beginselen, deze behoeven de medewerking
van de vrouw. De godsdienst heeft de
vrouw verheven in haar wezen en werken.
Zij heeft grootheid en'kracht gegeven en
haar omhooggeheven uit de vernedering
van het Heidendom. De Eerw. spreker zet
nu in gloedvolle woorden uiteen welke de
plaats van de vrouw in het Heidendom
was, hoe zij behandeld werd als een huis-
en lastdier en hoe nog heden in het onbe
schaafde heidendom de toestand dezelfde
is als voor eeuwen terug. Mag de vraag
niet gesteld worden, dat beschaving en
ontwikkeling de vrouw haar plaats gege
ven hebben in de maatschappij. Regeert
aiet de vrouw zonder de godsdienst?Wordt
zij niet met zorg omgeven en met geschen
ken overladen? Is het beschaafde Heiden
dom niet bijzonder galant tegenover de
vrouw? De ware beschaving zou zij niet
van die kant verkregen hebben, de ware
beschaving heeft zij te danken aan het
Christendom. De vrouw is groot geworden
onder de Kerk, Christus heeft de vrouw
rein gemaakt, 't moederschap geheiligd en
beschermd, de vrouw gemaakt tot bruid
in de kloostercel, tot koningin in het huis
houden. Waar de Heidensche liberale idee
triompheert, daar is geen eerbied voor de
vrouw. Zoolang zij jong en mooi is er
kent men haar. De dienstbode is een be
taalde kracht meer niet, om haar zedelijk
leven maalt men niet. Men geeft niet om
het zedelijk leven van de meisjes. Waar de
vrije avonden worden doorgebracht, daar
over bekommert men zich niet. Waar het
salaris van winkeljuffrouwen en van hen
die werken fn de huisindustrie vaak niet
toereikens is, zoeken honderden en duizen
den op de schandelijkste wijze iets bij te
verdienen. Het is treurig gesteld met het
meisje in de wereld. De wereld doet niets
voor het meisje, voor de vrouw, als dat zij
medewerk en oorzaak is dat velen beder
ven en ondergaan door lectuur, het thea
ter, bioscopen en tingeltangels. De schrik
slaat brave ouders om 't hart, wanneer zij
gedwongen worden hun kinderen in be
trekking te zenden. En wanneer die meis
jes dan in 't dorp of de plaats terugko
men, dan steken zij wel boven de anderen
uit met tangoblousjes en tangoschoentjes
en brengen zij mede een hand goud, maar
spoedig bemerken de ouders, dat er iets
veranderd is in het zieleleven, de adel van
de ziel verloren is.
De -gehuwde vrouw wordt nog minder
erkend. In het moderne Heidendom pre
dikt men vrije liefde. Voor de rechtbanken
der -wereld wordt iederen dag gepleit om
de banden des huwelijks te ver
breken. De echtscheiding geeft voe
ding aan allerlei hartstochten. Ook
de moeder wordt niet gespaard. Haar
gouden kroon in van 't hoofd gerukt en
zij is geklonken in ijzeren ketenen. In de
moderne salons ziet men geen madonna's
meer, maar de Engelsche platen waarop
de.vrouw haar paard kust. Het moderne
heidendom doet niets en kan niets doen
voor de vrouw, voor het meisje, de gods
dienst alleen kan haar beschermen. Er
valt zoo veel voor de vrouw te doen, ook
in het sociale leven, er valt zoo veel tc
doen voor de vrouw om de Sociale vraag
stukken van onzen tijd mede te helpen
oplossen. Wij hebben de vrouw noodig,
want hebben wij de vrouw gewonnen dan
bloeien godsdienst en zedelijkheid in
maatschappij en huisgezin. Mannen
maken de wetten, maar vrouwen de ze
den, -maar de wetten zijn een uitvloeisel
van de zeden. De jonge meisjes moeten
hun ideeen hooger stellen dan in taart
jes eten, mooie blousjes, mooie pakjes,
tennis en hockey clubs. Ook haar woord
kan grooten invloed hebben. Wat
kan de vrouw, de moeder niet
doen? Nog altijd blijft het woord
bewaarheid: „de moeder, de hand die de
wieg schommelt, regeert de wereld." Welk
een groot veld van Kath. Sociale, actie ligt
er niet open voor de vrouw. De actie voor
de goede pers zal schitterend slagen, wan
neer zij medewerkt, wanneer zij aan
houdt, dat gebannen worden liberale en
neutrale dagbladen, neutrale weekbladen
en tijdschriften. Ook het vraagstuk der
drankbestrijding zal zonder de vrouw
nooit opgelost worden. Ja de vrouw heeft
een apostolaat. Wat kan zij niet doen in
haar huis door de actie van gebed. Want
bidden moeder en dochters niet, wat moet
er dan van terecht komen. Wat kan zij
niet bereiken door het apostolaat van het
woord. Zij behoeft geen predikatie te hou
den, maar een goed woord door de vrouw
te rechten tijde gesproken, brengt zooveel
vruchten voort. Wat vermag zij niet door
het apostolaat van de goede daad, door
het geven van aalmoezen, door het geven
van een goed voorbeeld, door het sterken
van de ziel van hem of haar, die op het
ziekbed nederligt. e
Heeft de vrouw een apostolaat in huis,
ook daarbuiten. Zij kan de Kath. Soc.
actie steunen met haar geldelijken en mo-
reelen steun. Door lid te zijn van de 3e
Orde, de congregatie, de H. Familie, door
weikend lid te zijn van de vereeniging tot
bescherming van meisjes, door daadwer
kelijk te steunen het schoone werk van
de drankbestrijding en de Patronaten.
Hoe dikwijls wordt niet gehoord: Ik heb
voor dat alles geen tijd. En waar moeders
van groote huisgezinnen, waar toch alles
geordend is, wel tijd hebben voor die
heerlijke Sociale werken, de uurtjes pas
sen en meten, waarom dan het meisje, de
vrouw niet. Ik heb wel wat anders to
doen, wordt beweerd, de vrouw behoort
te huis. Waren zij dan maar te huis!
Neen, maar zij zijn wel lid van allerhande
clubs en hebben tijd voor alle beuzelarijen
behalve voor het werk dat opheft en ver
edelt.
In zijn slotwoord heeft de gewijde spre
ker in heerlijke woorden krachtig uiteen
gezet, waarom de Katholieke vrouw, het
Katholieke meisje te huis beh'oórl In «er*
R.K. bond. Ook de algemeene Vrouwen
bond strijdt voor de verheffing van de
vrouw, voor de verbetering van de maat
schappij. Maar hij doet het anders, het
beginsel is anders. De R.K. Vrouwenbond
kan zeker zijn van de eind-victorie. Waar
om? Omdat haar beginselen zijn die van
de R.K. Kerk en de R.K. Kerk moet triom
pheeren. De dood triompheert over per
sonen en stelsels. Groote mannen heeft
hij weggerukt en met hen hun stelsels. En
toen de groote paus Pius X daar neerlag
op zijn praalbed, heeft toen ook de dood'
getriompheerd? Hij heeft wel den eik uit
gerukt, maar een nieuwen boom moeten
planten. Wij hebben een nieuwen Paus
in Benedictus XV. Wij hebben de beloften
der eeuwen. En wanneer de vrede zal ge-
teekend zijn, wanneer de kruitdamp zal
opgetrokken zijn, hoe de grenzen verdeeld
zullen worden, het rijk van Christus zal
hetzelfde blijven. (Applaus.)
Mevr. M. Wyers-Smeets bedankte den
Eerw. Pater voor zijn schoone en gloed
volle rede en riep hem onder appalus
der vergadering een spoedig weerzien toe.
Belgische kinderen in Leiden.
Gistermiddag 4.13 arriveerden alhier met
den trein van Roosendaal 52 alleenstaande
kindertjes van 3 maanden tot.... tien jaar,
(meest meisjes).Het was een allerdroevigst
tooneeltje. De kinderen waren door me
vrouw Kellenaars en de dames propagan
disten van het R.-K. Huisvestingscomité,
mej. Janse, mej. de Graaf en mej.
Timmerman, te Roosendaal afgehaald.
Vijftien gingen onmiddellijk door naur
Haarlem.
In Zomerzorg werden de overige 37 ont
haald op een versnapering, waarna 'n
kiekje van het troepje werd genomen. Ver
volgens gingen de kinderen met hunne ge
leidsters en vergezeld van pater Spierings
uit Amsterdam naar de Zusterkens der
Hooigracht, waar zij, in afwachting lot
plaatsing in gezinnen, zijn ondergebracht.
Aangrijpend was de aankomst in 't gesticht,
waar de liefdezusters de kleinen met
open armen ontvingen.
Beleefd wordt men verzocht bij de zus
ters op de Hooigracht niet om 't opne
men van kinderen aan te bellen, daar voor
deze 37 reeds meer dan 1000 aanvragen hij
't R.-K. Huisvestingscomité inkwamen, en
deze dus voorgaan.
Men kan zich dus die moeite besparen.
Nader vernemen we nog dat ook onder
't troepje een allerliefst vondelingetje is van
enkele maanden.
Belgische vluchtelingen.
Comité „Zomerzorg" Leiden.
Het Comité vraagt inlichtingen naar do
navolgende personen
Coencu, Elisa, bode bij den heer Max Gri-
sar te Antwerpen.
CroesVerscliueren, Virginie en 6 kinde
ren, uit Mechelen.
Delen, Achile, uit Antwerpen.
DieltjesCaes, Thérése en kinderen Jeanne
en Jozef uit Borgerhout.
Freeken—Ferens uit Kemsele.
Freeken, Alphonse.
Gijsels, Jacobus en vrouw Prins uit Bor
gerhout.
Mad. HouvenaeghelNobels e n2 kinderen
uit Antwerpen.
Mad. HuismansLepaye en zoon Marcel,
uit Mechelen.
LemmensVan de Velde, Thérése en haar
zoon Antoine.
Liberloo, Jelie, Ketstdaat 63, Borgerhout.
Robbe, Theophiel en Celesta.
Wwe. Ruts en familie uit Borgerhout, St.
Jozef str. 12.
Thijs, Joannes en familie uit Borgerhout,
St. Jozefstr. 14.
Velde, van de, Thennis Henri uit Mexem.
Verschueren, Theophiel met vrouw en Kind.
Wouters uit Berchem.
Geschenk voor de Universiteit. Door
"den heer dr. J. A. Korteweg, oud-hoog
leeraar aan de. Rijksuniversiteit te Leiden,
is aan het Rijk, ter plaatsing" in de biblio
theek dier Universiteit, ten geschenke aan
geboden eene groote verzameling genees
kundige werken.
Ned.-lndië. Bij resolutie van den Mi
nister van Koloniën is mr. L. W. H. de
Leeuw alhier, ter beschikking gesteld van
den Gouv.-en. van Ned.-lndië, om te wor
den geplaatst in rechterlijke betrekkingen
daar te lande.
De gevonden grafzerken. Omtrent de
merkwaardige grafzerken uit de 15e en 16e
eeuw, gevonden bij de verbouwing van het
Groot Auditorium, deelt prof. dr. F. Pijper,
hoogleeraar aan de universiteit, het vól
gende mede:
De opschriften van twee steenen zijn
gaaf en ongeschonden. Het schrift daar
van is zeer fraai en duidelijk leesbaar. Dit*
kan niet gezegd worden van de andere
werken, waarover blijkbaar vrij lang
heengeloopen is geworden, zoodat de let
ters gedeeltelijk afgesleten zijn. liet
fraaiste opschrift is dat van den zerk, die
het graf gedekt heeft van een priester,
kenbaar aan de miskelk, met een II. Hos
tie er boven, die in het midden in relief
zijn aangebracht. Do priester was Joannes
a Palude, in het Nederlandsch Van den
Broeck. Hij behoorde tot de orde der Do-
minikanen of Prediklieeren. Blijkens het
opschrift heeft hij behoord tot het klooster
der orde te Leuven .De bewoners gingen
lang prat op zekere herinneringen aan
Albertus Magnus en Thomas van Aquino,
beiden Dominikanen, die daar vertoefd en
elkander ontmoet zouden hebben. In den
tijd van Joannes Palude behoorden lot
dit klooster Eustachius van Zichem en Ja
kob van Hoogstraten, twee geleerden die
)Ln hunne werken de hervormingen be
streden en ook als inquisiteurs dienst ge
daan hebben (hunne werken zijn herdrukt
in de bibliotlieca reformatoria). Zooals be
kend is, vormde het tegenwoordige univer
siteitsgebouw te Leiden eertijds de kerk
van het klooster der Dominikanessen of
Witte-Vrouwen. Van deze Witte-Vrouwen
is Joannes Palude biechtvader geweest*
