BINNENLAND.
Nederland en de
Oorlog.
Gd Stad en Omgeving.
Kardinaal delta Voipc. de deken dor
i'>V v hintf Hrni 3C fPOde,
govtc^gebt»rtniiutfcf c »K>ol nrii,
Vervolgens trad Dam dc Sixtljnsch'e
kapel binnen cn nam plaats op den troon,
om de huldiging der JkJardinalcn te ont
vangen.
De kardinalen omhelsden ulem Paus en
kusten Hem vervolgens de hand, waarna
Paue hen omihieltd* en hun den 2egen
gaf.
Kardinaal della Vol,pe stak den vis-
8chersring aan den vinger 'des Pausen,
welken deze vervolgens aan den ceremo
niemeester overhandigde om er zijn naam
in te doen graveer en.
De Paus, gevolgd door de kardinalen,
begaf zich dan naar 'Zijn vertrekken, en
vervolgens naar de basiliek van Sint Pie-
ter om den zegen te geven.
Onmiddellijk daarna keerde de Paus
naar de Sixtijnsche kapel terug, waar Hij
opnieuw door de kandinaLen gehuldigd
werd.
Om kwart voor twaalf verscheen, vol
gens een ander Reuter-telegram, dc nieu
we Paus, Benedictus XV, op het balcon
voor de- St. Pieter, waarover een kost
baar rood tapijt met gouden franjes, ge
spreid was.
Nauwelijks kondigde het pauselijk hof
de aankomst van den nieuwen Paus aan,
of jubelkreten stegen uit de menigte op.
Dan verscheen iEemedictus XV J,n pause
lijk gewaad. Na de voorgeschreven ce
remonies vervuld te hebben, gaf de Paus
den Apostolischen Zegen, welke door de
geloovigen knielend wend ontvangen.
Daarna begaf de Paus zich rechtstreeks
naar Zijn vertrekken, toegejuicht door
de menigte, die vervolgens 'de basiliek
verliet
i
Gisteren hebben wij zeer in het kort
een levensschets gegeven van Z. H. Paus
Benedictus XV. Hieronder volgt teen uit
voeriger schets, ontkend aan de „Msbd."
„Dadelijk valt er op te wijzen, hoe de
naam van den nieuwen Paus nauw ver-
ecnigd is met dien van den grooten
Staatssecretaris van Leo XIII, Z. E. Kar
dinaal Rampolla. Mgr. della vChiesa im
mers was van 1883 (tot 1903, dus gedu
rende twintig jaren, onafgebroken de
rechterhand, mag men wel zeggen, van
Kardinaal Rampolla, eerst ais (nuntius van
Madrid en daarop als Staatssecretaris van
Leo XIII.
Toen Pius X hem Idan ook, vóór en
kele maanden slechts, tot (de hooge waar
digheid van het kardinalaat Verhief, in
I et consisitorie van 25 Med j-1. ontving
Mgr. della Chiesa den kardinaalshoed,
zagen velen in die Verheffing een deli
cate gedachte van Pi us 'X z.g. om de
plaat- van den overleden kardinaal Ram
polla in het H. pollege te doen innemen
>or den aartsbisschop van (Boulogne,
die z.-»o nauw met (den Staats-secretaris
van Leo XIII verbonden ivvas geweest
Maar tevens wilde Paus Pius X z.g.,
die zoo scherpen blik immers toonde in
het wrk.ezen van zijn medewerkers voor
het Op.HïrbestuJur der Kerk, fle grootte
ïven en talenten van ,den aartsbisschop
v in Bologna in het Volle licht brengen,
ue vele verdiensten, die Mgr. Chiesa
reeds voor de Kerk verworven had, be-
loonen,
i_>e nieuwe Paus werd geboren te
Pegni, in het diocees Van Genua, den
21 sten November 1854 uit ,een adellijke
familie. I
De jonge markies Giacomodella Chiesa
nvaakte zijn filosofische en theologische
tudies te Rome. Op het seminarie Ca-
pranica ontving hij, tegelijk met den late-
ren kardinaal RampoLa en (de kardinalen
Vannutelli, zijn opleiding tot het pries
terschap, terwijl hij tevens (de cursussen
van het Collegium Romanum /volgde. Nog
leert op dit roemruchtig Collegium de
herinnering voort aan het schitterend suc
ces, dat dc studies Van den jongen Gia
como kenmerkte.
Nadat de markies meerdere doctorartien
behaald had, ging hij tover naar de be
kende Acadeniia dei nobili lecclesiastjiici,
waar hij'Zijn spedalc^studics (maakte, voor
ue kcrKelijke diplomatieke loopbaan ven-
eiscnt.
e groote talenten, die (de prelaat daar
rr.c- r en meer ontplooide en die met den
n kei ijker zich ontvouwden, verkla-
rct net vertrouwen, dat de hoogere ker
kelijke autoriteiten dadelijk in hem stel
den.
Een viugge, levendige geest (kenmerkte
den 'ongrn prelaat mèt een fijnen, die-
en kijk. die bij de moeilijkste aangele-
nheden (dadelijk den d'epsten igrond van
de meest ingewikkelde kwesties' wist te
doorpeilen Daarbij had Mgr. Chiesa de
gave zijn gedachten op gemakkelijke en
elegante wijze v eer te geven. Een ijze
ren geheugen stelde hem tevens in staat
alle opgedane ervaringen en wetenswaar
digheden vruchtbaar te maken en in alle
omstandigheden toe te passen.
Even hoog en schitterend ,als de ont
wikkeling van zijn geestesgaven ,was toen
reeds zijn karakter. Bescheiden ien niet
op den voorgrond dringend, was hij van
een onbuigzame rechtschapenheid, maar
tevens van een uitnemende en haast tref
fen d-trouwe aanhankelijkheid. Vooral was
mgr. della Chiesa een buitengewoon
vroom priester.
Meerdere jaren was hij dc overste van
de Derde Orde van Franciscus, door den
veel-betreurden kardinaal Vives v Tuto
voor de geestelijken ingesteld in de kapel
van het internationale huis voor massae
geestelijken. Zijn voorganger als zooda
nig was mgr. Radini «Tedeschi, den bii-
schop van Bergamo, Oeen conferentie liet
tfr ijverige priester voorbijgaan cn steeds
Iv Wc hij de nmudtlijkschie retraite, on*
datiks de veelvuldige diplomatieke werk
zaamheden, |die den jongen prelaat reeds
in beslag namen.
In 1887 immers was mgr. della Chiiesa
als „minutant" in het Pauselijk staatsse
cretariaat getreden, waar hij do ijverige
medewerker was van kardinaal Rampolla.
In April 1901 werd hij tot substituut ver
heven, toien mgr. Tripepi kardinaal ge
creëerd werd.
Na den dood van Leo XIII, toen kar
dinaal Merry del Val, onder Pius X z.g.
aan het hoofd van ,het staatssecretariaat
kwa m te staan, bleef .mgr. della Chiesa
op het Staats-secretajiaat nog een viertal
jaren werkzaam.
Toen kardinaal Svampa als aartsbis
schop van Bouliogna oveerleed, riep Paus
Pius X z.g. hem ,tot zijn opvolger» En
zoo hoog was de achting van den over
leden Paus voor den prelaat, idat hij hem
zelf in de Sixtijnsche kapel tot bisschop
wijdde.
Reeds als substituut van het Staats
secretariaat had mgr. della Chiesa reedis
blijk gegeven van een grooten apostoli
schen ijver. Herhaaldelijk vond hij gele
genheid om, ondanks zijn drukken diplo-
matieken werkkring, zich als priester
in den vollen zin van het woord te 'doen
gelden. Hij hoorde dikwijls biecht in
de kerk van den H. Eustachius en ver-
kondigdemeermalenhet woord Gods aan
tie vele pelgrims in Rome. En altijd'
kenmerkte een djepe kennis en vooral
een warme, innige godsvrucht zijln pries*-
texlijke woorden.
Als aartsbisschop van Bologna, sedert
16 December 1907, oefende hij een
krachtig en vruchtbaar apostolaat uit:.
In Mei j.ll werd de aartsbisschop
door Paus Pius) X z.gf. tot kardinaaU-
priester verheven.
Deze korte, dorre levensschets moge
wel reeds voldoende Zijity om h^twoord
te rechtvaardigen, dat men, met een zinl-
spelïng op den naam door den nieuwen
Paus gekozen, op hem zou kunnen toe
passen: Benedictus qui ven it in nomine
Domini. (Gezegend hij, die komt in dien
naam des Heeren)".
De laatste Paus, die den naam Bene
dictus droeg, Benedictus XIV, is in 1675
te Bologna geboren en later ook aarts
bisschop van die stad geweest Men kan
hieruit begrijpen, de voorkeur, welke de
nu tot Paus gekozen aartsbisschop van
Bologna voor dien naam heeft.
Paus Benedictus XIV, die van 1740 tot
1758 de tiaar droeg, is een der geleerdste
Pausen geweest
De Amerikaansche kardinalen, O-'Con-
nell en Gibbons, zijn ieerst gisteren, na
de verkiezing van den nieuwen Paus te
Rome aangekomen.
Haringvis sch er ij.
In een gistermiddag in het Zuid-Hol
lands che Koffiehuis te 's-Gravenhage ge
houden vergadering van afgevaardigden
van reederijveroenigingen, werd een voor
stel gedaan om niet één schip, maar
twee vaartuigen te charteren, n.L eem
sleepboot en een stoomtrawler. Deze
vaartuigeen mogen niet in Engeland ko
men. Zij zullen berichten .uit Nederland
naar de „visscherij" brengen jen omge
keerd vandaar naar Nederland.
Dit voorstel zal in behandeling worden
genomen door de verschillende reederij-
vereenigingen en heeft alle kans van sla
gen.
De laatste dagen zijn ved vaartuigen
uitgegaan, zoodat het zeer wenschelijk
is, idat toezicht wordt (uitgeoefend
Het graanvraagstulki.
Naar wij uit goede bron vernemen,
worden voor "buitenlandsch graan thans
zoodanige prijzen gevraagd dat men hier
te lande althans in die eerste weken
op een gedeeltelijke vervanging van het
tarwemeel door een andere (meelsoort
bedacht zal moeten zijn. ((\n dan jongsten
tijd zijn bij een broodbereiding, met goe
den uitslag, reeds enkele proeven geno
men met een Zeker percentage rijstemeel
of aardappelmeel). In verband hiermede
is thans een verbod van rijstuit-
voer uitgevaardigd, terwijl' een vast
stelling van overheidswege van [die maxi
mum-prijzen van inlandsche tarwe en rog
ge niet onwaarschijnlijk geacht wordt
De „Ta mbo ra" opgebracht
Het stoomsdiip „Tambbra" van den
Rotterdamschen Lloyd, op de thuisreis
van Java, passeerde 31 Augustus Oues-
sant Sedert kreeg de Maatschappij geen
nadere berichten, zoodat vermoed wordt
dat het stoomschip hetzij door de Fran,
schen, hetzij door de Engetechen aange.
houden is en opgebracht Onder het
groot aantal' passagier^ aan boord is
ook mevrouw Idenfburg, de .echtgenoo.
te van den Gouverneur-Generaall
Uitvoerverbod:van rijst
De Staatscourant" van gisteravond
(No. "207) bevat een Kon. besluit van
3 Aug. (Sfbll no. 369a) luidende:
De uitvoer van rijst is verboden van
den dag van ide afkondiging van dit
besluit, totdat hieromtrent nader bij Ko-»
ninkl'ijk b«luit zal wordan baaltat"
Het besluit ls afgekondfigd 3 Sept.
1914,
Alcohol cn oorlog.
Door den heer Gerhard werden be
treffende het verbod tot het verbrui
ken van alcoholische dranken de vol
gende vragen gericht tot den Minister
van Landbouw, Nijverheid en Handel:
1. Verdient het naar het oordeel' van
den Minister geen ernstige overweging
om het verbruik van granen en andere
voedingsmiddelen voor de vervaardiging
van alcoholische dranken te verbieden
voor den geheel'en duur der huidige bui
tengewone omstandigheden?
2. Is de Minister bereid onmiddellijk
de noodige maatregelen te treffen?
Minister Treub antwoordt:
1. Het verdient naar de meening van
den ondergeteekende geen aanbeveling
om het verbruik van granen en 'andere
voedingsmiddelen voor de vervaardiging
van alcoholische dranken te verbieden,
aangezien daardoor de gistproductie on
mogelijk zou worden. Bovendien is de
Minister van meening, dat niet meer dan
strikt noodzakelijk is, in het economisch
leven behoort te worden ingegrepen.
2. Op grond van het bovenstaande is
de (Minis er niet voornemens eenige: maat.
de Minister niet voornemens eenige
maatregelen ter zake te treffen.
De Belgische vluchtelingen.
De oudste Bel|gisone pastoor te Olde.
broek, die aan H. M'. de Koningin der
Nederlanden het reeds gepubliceerde
telegram van innige dankbetuiging der
Belgische vluchtelingen had afgezonden,
had het voorrecht daarop het voljgende
antwoord te ontvangen:
J. Drees, pastoor uit Mouland, kamp
Oldebroek.
iDe .Minister van Buitenll Zaken ver
zoekt u ingevolge de bevelen van H. Mi.
de Koningin, Hoogstderzetver dank te
aanvaarden en over te willen brengen
aan allen, die hunne gewaardeerde ge
voelens hebben geuit
(w.g.) Loudjon.
Kon. Nat Steuncomité*
Door het Kon. Nat. Steuncomité is
in de week van 23 tot 29 Aug. een
bedrag ontvangen van J 68.913.71» Er
is nu een totaal van f332.706.4AVa on^""
vangen.
Bakproeven.
Het station voor Maalderij ien Bak
kerij te W.ageningen heeft in den laatsten
tijd met het oog op de benarde tijdsom
standigheden bakproeven uitgevoerd ten
doel' hebbend na te g#an, of naast tar.
webloem ook andere grondstoffen voor
het gebuilde brood zouden Jtfunnen die
nen. Deiels zijn deze proeven op verzoek
van den minister van landbouw, nijver
heid en handel geschied
Omtrent de resultaten kan het vol
gende worden medegedeeldEen ver-
menging van 3/4 deelen tarwebloem en
1/4 aardappelmeel iaat zich zeer goed
verdedigen, daar het daarmede Verkregen
brood, zelfs met water (en dus nog meer
melk, redelijk smakend kan wordlan ge
noemd. Gebruikt jnen van beide meel
soorten gelijke deelen, dan is het brood
nog wel eetbaar, doch smakelijk is het
niet. Het heeft te weinig brood structuur,
samenhang ontbreekt, zoodat het zeer
snel 'kruimelig .wordt, uitdroogt, len moei-
iijk is te eten. De smaak is zoo niejj
bepaald slecht, toch in geenen deele goed
te noemen.
Voorts is OiP te meiken dat dergelijk
brood licht schimmelt tengevolge yan het
zeer hooge zetineelgehalte. Zulks is bij
bewaring van monsters al gebleken. Te
vens dient men er (rekening mede te hou
den, (dat, vooral indien men voor de helft
aardappelmeel gebruikt, het eiwitgehalte
van het brood uitermate laag 'is en de
voedingsverhoufling (zetmeel tot eiwit)
veel te ruim wordt. Deze verhouding
is in gewoon waterbrood pLm. 6^:1
en wordt ongeveer 12:1.
De eiwitvoeding komt derhalve zeer
veel te kort; daarmede zou rekening moe
ten Worden gehouden, ook al om deze re
den, dat de mogelijkheid bestaat, dat vele
menschen een dergelijke broodsoort niet
in groote hoeveelheid (kunnen nuttigen
zonder stoornis in Ide spijsvertering. De
ervaring zou verder moeten leeren, welke
afmetingen deze veronderstelling kan aan
nemen. 1
Wat den smaak aangaat, is toevoeging
van een geringe hoeveelheid (roggemeel
van bijzonder gunstigen invloed. Ook
maakt dit het deeg (taaier, wat ten slotte
den samenhang van de (kruim van het
brood ten goede komt
Door bakproeven is vastgesteld, flat
brood bereid van 5/s tarwebloem, Vs rog
gemeel en 2/s aardappelmeel, zelfs als
het met water bereid wordt, beslist sma
kelijk kan genoemd worden, én zeer
goed kan worden genuttigd. Met melk
gebakken bl'ijft het ook voldoende lang
smakelijk. Indien voor de bereiding
tarwemeel, i/s roggemeel en s/s aardap-
meel' gebruikt wordt, en zelfs half melk
en half water gebezigd wordt, is het
gebak weinig smakelijk te noemen.
iWat de proeven betreft, waarbij een
mengsel van tarwemeel en rijstemeel ge
bruikt is, zijn de resultaten als volgt:
De proefbrooden, verkregen door toevoe-
[ging Van 30 pet; (rijstemeel aan tarwemeel,
kunnen alleszins goed genoemd wonden.
Met water gebakken kan men dit brood
goed eetbaar achten. Het 'eiwitgehalte
is slechts weinig beneden dat van goed
wittebrood. Wordt voor de bereiding ge
bruik gemaakt van melk, dan kan men uit
gaan van */s tarwemeel en tyfc rijstemeel.
In verschillende plaatsen van ons land
lijn proeven als bovenstaande thans MNjdI
genomen, ien daarbij heeft men ook ge
tracht het tekort aan leiwit aan te vullen
dvK>r eiwitstoffen opzettelijk toe ue voe
gen- Het is dien id.rectcur uit medeideelin»
gen gebleken, dat o.a. hiervoor gebruik
is gemaakt van een product, in hoofdzaak
bestaande uit water en meLkcaseine(meik
ei wit) met een eiwitgehalte van plm. 14
pet, een handelsproduct, uit melk ge
wonnen.
Deze vloeistof is geconserveerd met
borax of met boorzuur. Dit artikel wordt
de bakkerij aangeboden o.a- Voor die be
reiding van beschuit en komt dus thans
ook reeds in een gewoon voedingsmiddel
als brood voor. Zal men een groot deel
van het ontbrekende eiwit vervangen, dan
moet veel van dit product gebruikt wor
den en wordt ide afnemer onthaald op
een vrij groote dosis boorzuur, dag in
dag uit.
Hiertegen kan niet genoeg worden ge
protesteerd. In een manster brood, ge
bakken op deze wijze, werd aan het
station de aanwezigheid van boorzuur
aangetoond. Het beste zal dus zijn, iets
i .nder aardappelmeel te gebruiken, n'l
•Va tarwebloem, i/g roggebloem >en 1/4
aardappelmeel. Dit mengsel geeft goed
Iwaterbrood en «nog beter Imie kjbirood. Toe
voeging van eiwit kan dan als veel min
der noodig beschouwd worden.
Een straf?
Men schrijft ons van zeer geloofwaar
dige rijde:
Wie gaarne voor „bewust" of „vrij -
geestig" doorgaat zal 't volgende gretijg
een „toeval" noeanien, maar gebeurd is
het, niet langer geleden dan Maandag
van deze week.
Een ingezetene van Den Haag we
•kunnen naam en woonplaats noemen
die Roomsch werd geboren cn opge
voed, maar „er niets aan doet", verbood
Maandag zijn R. K. dienstbode, in de
jweek naar de kerfc te gaan. Zij vroeg er
om, doch kreeg vriendelijk ten ant*
woord: „Je zult je beencn breken op
de kerktrappen als je gaat."
Maar nog eer de dienstbode dien ze-
gewensch in vervulling kon zien gaan
was mijnheer, toen hij ging fietsen, aan
gereden met het (gevolg, dat... hij een
beenlbra'k, waarvoor hij idienzelf|den (Maan
dag naar een Ziekenhuis werd vervoerd.
Profetieen over den oorlog.
Nu de wereldoorlog met al zijne ver
schrikkingen is losgebroken, schijjnen ook
allerwege de meest uiteenloopende pro-
fetiën opgeld te doen. Meer dan ooit
vraagt men wat de toekomst in haren
schoot verbergt. En ïn plaats van zijne
berekeningen te vestigen op de natuur
lijke factoren, als stenkte en snelheid
der legers, geoefendheid en discipline der
krijgers, superioriteit van geschut, moei
lijkheid van terrein en zooveel andere
omstandigheden, idie de oorlogskans be-
invloeden, gaat de goede gemeente voor
lichting zoeken in middelen, die zij als
bovennatuurlijk meent te moeten beschou
wen. Oude zoogenaamde voorspellingen
van een Joannes van Leliëndaal, de Sou
venirs profétiques van Marie Lenorhiand
en dergelijke producten doen weer op
geld, zelfs in kringen, waar men dit niet
veronderstellen zou.
Anders wondt de kwestie bij eveneens
rondloopende profetiën van eerbiedwaar
dige zalig-verklaande personen. Geen en
kel Katholiek zal ontkennen, dat aan deze
personen door God een min of meer
heldere blik in de toekomst kan vergund
zijn. |W|ij behooren niet tot hen, die na
de Nieuw-testamentische tijden geen pro
fetie meer aannemen. "God kan door som
mige personen de toekomst ontsluieren,
en Hij doet het somwijlen ook. Wij lie
ten ons dan ook niet weerhouden eenige
voorspellingen aangaande den thans woe
denden wereldkrijg op te hemen, zonder
een onvoorwaardelijk geloof aan deze en
dergelijke profetiën te hechten. Eerstens
toch zou onderzocht moeten worden, of
bedoelde voorspellingen letterlijk aïdus
uitgesproken zijn, of ze zijn gegeven als
werkelijke voorspellingen, dan wel als
verwachtingen of bedreigingen, enz.ver
der hoUde men wel in 't oog, dat de
H. Kerk bij iemands heilig- of zalig
verklaring daarmede nog geen uitspraak
doet over de zekerheid der openbarin-u
gen of profetieën van dien Heilige of
Zalige.
Geen lichtgeloovigheid dus, en nog
minder bijgeloovigheid! „Tijd!."
Het geva r voor ons land.
De oud-Minister van Marine, vice-
admiraal jhr. J. A. Roëll, had de wel
willendheid een redacteur te woord te
staan in verband met de militaire si
tuatie van het oogenblik.
„Ik stel op den voorgrond", zeide
Z.Exc., „dat ik reeds sinds vrij gerui-
men tijd den actieven dienst heb ver
laten, zoodat hetgeen ik u zal antwoor
den op de vragen, die u mij wilt stellen,
eigenlijk slechts moet worden opgevat
als de meening van een particulier, wiens
oordeel men vraagt. Meer gezag wensch
ik niet toe te kennen aan mijn woorden.
Het inzicht dus van iemand, die ge
durende vele jaren het land als marine
officier heeft gediend, doch die op het
oogenblik de gebeurtenissen observeert
zonder direct betrokken te zijn bij den
gang van zaken." Vice-admiraal Roëll
verklaarde volkomen overtuigd te zijn,
dat wij er zeker van kunnen wezen,
dat het 4n Duitschlands èn Engeland»
streven is om Nedt.land buiten hei
[dfilkil»1), houd'en' »'nh°evcr hier nu
redenen I beweeg"
redenen den toon aangeven", relde Jt
oud^ms, ,'1 jk £arla(ii de
bed LVfStr,d! waar 'to- »°I°nUa
bezit betreft, door u genoemd recr
deïfd^MD Fel3nd in ,nsu"nde (eer-
eS (nn n k e dan bijvoorbeeld
een Japansche heerschappij zou worden
gewenscht. Afgescheiden nog van de mo
tieven welke met het oog on de Ci
ding der Vereenigde Staten hier in hel
ker nil'? e" waarvan de beteekenis .e-
Ik durf mmtag n'°rden onderschat!
ik durf met volle gerustheid zeggen dat
men ten aanzien van ons koloniaal be.it
met zeer ongerust behoeft te zijn voor'
nverrdeJ°^t»er gebeUrtenisSCn ,hl"s
Jhr. Roëll gaf toe, dat waar men
l'wJct' punten" wil spreken, ,ie
c'den rJ3" ie" !wvoer van levensmid.
.'«Lztik'-'r bijzondere en zeer ern-
-tige 33,,dacht verdient. De Conventie
an Londen kan aanleiding geven tot
idlerlei „bisbilles", welke de dfnlomaUe
Hier'shdt arbe'da kunnen verschaffen.
Mier stuit men inderdaad op een nunt
dat met te luchthartig mag worden be
dereUH de door sommigen in
a„d iC7n"'e bewering, dat het h„.
L 'd ,te doen zijn om Nederland
rukken 'h7 °m het ZOÜ cens '"t tc
- ruKKen, - die insinuatie acht de oud.
minister beslist ongegrond. Het feit dat
falen tot"',!4 