ALBERT RIH
Nederland en de
Oorlog.
vol ver, waarmee hij geschoten had, was
•nog niet eens met een kolf voorzien, dus
waarschijnlijk direct ,uit de fabriek; ik
zag zulk een wapen.
Uit bijna ieder huis, haag of hinden-
laag wordt geschoten door de bevolking
op alles, Wat Duitsch is. Het Roode
Kruis beschut zelfs niet dengeen, die
het draagt. Bestaat er tegenover zulke
bejegening het woord is eigenlijk te
goed voor die afschuwelijke daden
een ander middel, dan dat, hetwelk thans
aangewend wordt: dat alles weggeveegd1
wordt, wat voor de troepen dergelijke
hindernissen geboden heeft, die hoon zijn
op het volkenrecht? Men vraagt zich af:
is het niet een afgrijselijke droom, die
hien gehad heeft? Helaas neen! De ge
wonden, die offers werden van de ge
pleegde kanabalistische gruwelen, liggen
in de hospitalende .getuigen er van
Zijn onder de dooden en levenden.
Zal de menschheid dit ooit kunnen
vergeten? Eén troost blijft ons, tegen
over het verschrikkelijke staat het ver
heffende. De DuitsChe vluchtelingen, die
na vele moeilijkheden en ontberingen
hier uit Frankrijk en België aankwamen,
hebben nauwelijks woorden van lof ge
noeg voor de behandeling, die ze .van
Hollanders in Maastricht, Vaals, of waar
ook, ondervonden hebben. In uitgeput-
ten toestand kwamen ze aan^ verkwikt,
gevoed, verpleegd werden ze op de
meest hulpvaardige wijze, zoodra ze
Hollandsch grondgebied bereikten.
Üp de Fransch-Duitsche grens.
Naar uit Bazel wordt geseind aan de
„Qiornale d'Italia" zou een gevecht heb
ben plaats gehad in de omgeving van^
Mülhausen tusschen aanzienlijke Fran-
sche en Duitsche troepenmassa's, waar
van het resultaat voor de Fransche troe
pen gunstig was. Het zou hier gaan om
een belangrijk succes voor de Fransche
troepen.
Het volgende is ambtelijk medege
deeld door het Fransche departement
van oorlog. Zondagavond half 12:
De voorwaartsche beweging ontwik
kelt zich langs het geheele front van
Réchicourt tot St. Marie aux Mines, in
de Vogeezen. Wij hebben St Marie aux
Mines vermeesterd en zijn opgerukt tot
vaan de streek van St. Bloise. De Fransche
troepen, die eergisteren Donon hadden
bezet, zijn voortgerukt. Hun opmarsch
was buitengewoon snel in het dal van
de Schirmech, waar zij gisteren 500 en
\andaag 1000 gevangenen maakten. De
ijand liet tal van uitrustingsstukken in
den steek.
In de buurt namen wij kanonnen van
groot caliber en veldstukken met cais
sons.
In de buurt van Blamont en Cirey
drongen de Franschen door tot aan de
hoogten Lorquim en vermeesterden den
tros van een Duitsche ruiterij-divisie
met inbegrip van' 19 vrachtauto's. On
danks de verliezen, die zij in de ver
schillende gevechten hebben geleden, is
het moreel van de Fransche troepen uit
stekend. De officieren hebben de groot
ste moeite om de onstuimigheid van
hun mannen te bedwingeri.
Aan de Russische grens.
De inneming van Insterburg en Gum-
binnen in Oost-Pruisen, door de "Russi
sche troepen, wordt volgens een tele-i
gram uit St. Petersburg aan de „Tel."
officieel bevestigd. Het veroorzaakte een
roote voldoening. De bijzonderheden
\an de operaties in Oost-Pruisen kunnen
nog niet verkregen worden. Russische
scherpschutters deden verscheidene Duit
sche aviateurs dalen.
De Russische troepen vielen over de
grens de Polen niet ^astig, die blijkbaar
geen weerstand bieden aan hun opruk
ken. De Duitsche inwoners wapenen zich
echter overalhun huizen voorzagen zij
\an kijkgaten. De Russische vliegers-ver-
kenningsdienst strekte zich tot ver over
'de grens uit, len verkreeg inlichtingen yan
de hoogste waarde. i
m de Oostcnrijksch-Mont'.negnjnsche
i rens.
Het Montenegrijnsche persbureau be-
ri.iit, dat de Montenegrijnsche troepen
t ans al twee dagen aan het vechten zijn
i de buurt van den berg Liskanitz, bij
jraiiovo. Zij strijden tegen aanzienlijke
Oostenrijksche troepenmassa's. De Mon-
tenegrijnen hadden tot dusver '45 doo
den en gewonden.
Het 16de Oostenrijksche legerkorps
eeft de Westgrens van Montenegro
langs de linie KriwatsGrahovo aan-
gev allen. Het 15de Oostenrijksche leger
korps trekt aan op de linie Tsjaunitsa
Gatsjko.
De Oostenrijksche vloot bombardeert
de Montenegrijnsche stellingen op den
Lowtsjen.
Gemengde Oorlogsberichten.
In de Midde llandscheZee.
Het persbureau 'meldt, dat de Fransche
vloot in de Mic'dellandsche Zee de Adria-
tische Zee tot Cattaro heeft schoonge
veegd. Op 'een kleinen Oosten rijks ch en
kruiser van (het (Aspemtype [werd gevuurd'.
Het zonk-
Een torpedoboot gezonken,
Die Zweedsche stoomboot „Marie" meldt
.dat dn |de buurt van Hiangoe een Russi
sche torpedoboot (gezonken is,. Negen
tig ,man zijn verdronken. f
Christel ijkeernst. Een groote
christelijke ernst 'heeft zich van Berlijin
meester gemaakt. Alle openbare gebou
wen zijn, Voor zoover zij niet voor andere
militaire doeleinden ,worden gebruikt,
ingericht voor (het Roode Kruis, Het s e-
delijk bestuur /heeft een, plakkaat doen
aanplakken, waarin ter op gewezen wordt,
dat vermakelijkheden van frivolen aaid
als theaters, danslokalen, tingel iange-u,
tenz. verdienen gesloten te worden in
deze ernstige tijden, daar het in d e in
richtingen ver:pilde &eld beter voor hei
lenigen van den oorlogsnood kan wo.dji
aangewend
Wij w.,zen er ernstig en mei nadruk up,
dat ieder v rplidit -s zooveel mi gelijk aan
zijn betalingen te voldoen, w l liij niet mede
verantwoordelijk zijn voor het uitlokken van
een algcmeene ramp.
BINNE.vLAND.
Tielegrammen aan militairen,
Aangaande de verzending van tele
grammen aan 'miilitaren behoorende tot
de gemobiliseerde legermacht, zijn dooi
den Diirecteur-Generaal |der Posterijien en
Telegrafie onderstaande Ir egel en g.trof.en,
,Bedoelde telegrammen kunnen zonder
plaats van (bestemming worden aangeno
men in het .adres is echter steeds nauw
keurig te vermelden het troependeel,
waarbij de geadresseerde is geplaatst
Deze aanwijzing blijft bij de vaststelling
van den prijs van het telegram buiten
beschouwing. De [telegrammen worden
door die kantoren uitsluitend naar Am
sterdam of Rotterdam geseind, van waar
uit ze paar de op die kantoren bekend#
plaatsen van bestemming worden over
gebracht i
Wanneer het troependeel, waarbij de
geadresseerde zich bevindt, paar een on
bekende bestemming verplaatst is, wordt
het telegram tnaar Amsterdam of Rot
terdam teruggeseind (met het dienstbdj-
voegsel: „Eindkantoor gewijzigd" daar
heen overgebracht
Kan op geen der boven omschreven
wijzen het telegram den geadresseerde
in handen komen, dan is het aan den
postdienst ter plaatse af te geven, door
welken dienst het telegram per post ver
zonden wordt 'aan het Hoofdexpeditie-
-cantoor van tie Veldpost te 's-Graveu-
Ihage, waar getracht wordt alsnog het
telegram per (post zijn bestemming te
doen bereiken.
Gelukt dit Piet, dan is van de nietj-
tlevering dezer telegrammen noch door
de telegraaf-, noch door de postkantoren
aan den afzender kennis te geven.
Een internationaal asyL
'Zooals we reeds in het kort mededeel
den, is 'in |Scheveningen een internatio
naal asyl voor vluchtelingen opgericht
De bedoeling is, daarin onder te brengen
burgers die voor en door den oorlog
gevlucht zijn, onverschillig van welke na
tionaliteit
Ben comité, bestaande uit eenige da
mes, heeft izich voor dit werk beschik
baar gesteld, terwijl de Maatschappij Zee
bad Scheveningen 90 beid-den, keuk-dn,
linn-enzaal, enz. in het so us terrein van
het Oranje-Hotel afstond.
Het Comité wendde zich ook tot an
dere steden, 'om het zelfde voorbeeld te
volgen, en het mocht van Nijmegen reeds
bescheid ontvangen, dat een leeg hotel
voor het menschlievend doel gereed staat.
Andere plaatsen deden eveneens guns
tige toezegging.
Op het oogenblik vertoeven 14 per
sonen in het ,asyl: een vrouw uit Ant
werpen, wier man, een Duitscher, zich
als vrijwilliger (naar de grenzen begaf,
meenend, dat Vrouw en kind in Antwer
pen veilig goudien ,zijn. Deze moesten
•echter vluchten. (De vrouw, een Holland*,
sche van geboorte, weet niet, waar haar
man op het oogenblik zit en hij is ge
heel onkundig lyan haar verblij plaats*,,Dan
zijp er ie en Hollandsche man en vrouw
uit Parijs, met... tien kinderen, vijf ver
toeven op 'Scheveningen, de vijf anderen
zijn heden 'onder veilig dak gebracht,
Voorts zijn (er nog twee Russinnen.
Inkwartiering en vegetarisme
'Onder de piet talrijke gevallen van
het weigeren van inkwartiering of voe
ding aan isoldaten, die zich te Amster
dam voorgedaan Jiebben, is er een, zegt
het Hbld., (.waaraan de komische zijde
niet ontbreekt.
Volgens de wet moet aan de inge
kwartierde soldaten (o.a. per dag één
maal vleesch, visch of spek verschaft wor
den. Het (toeval wilde, dat vier onzer
militairen gevoed 'moesten worden door
het „vegetarisch restaurant". D'aar kre
gen zij geen van bovengenoemde spijzen,
wel boonen, 'erwten, enz.
Volgens een Ider artikelen der inkwar-
tieringswet moet ide maaltijd van eenl
onderofficier of een soldaat bestaan uit:
aardappelen en groenten of droge peul
vruchten, en voorts in vleesch, spek otf
visch en daarenboven *0.75 K.G. goed
gebakken brood, tweemaal per dag thee
of koffie, ien verder het noodige drimk-
water.
Zij gingen (daarover klagen bij de po
litie, die proces-verbaal opmaakte en dit
naar den -ambtenaar van het 'Openbaar
Ministerie zond. (Deze zal dus te beslis
sen hebben, of er een vervolging zal
kunnen worden (ingesteld.
De tijden veranderen, maar de
-m e n s c h e n <n 1 e t
Te Frankfort a/d Main Is bij een exa
men aan het Qöthe-gymnasiuin de vol
gende plaats uit Livius opgegeven, waar
in de 'consul L. Aemillius Paullus, voor
hij uittrekt Paar den derden Macedoni-
schen oorlog '(171168 v. Chr.), in een
raadgeving aan 'de burgerij zegt:
„Houdt alleen datgene voor waar, wat
ik u of de senaat senrijf. Versterkt doo-r
uw lichtgeloovigheid geen geruchten,
waarvoor niemand 'de verantwoording op
zich neemt. W;ant ik zie, het gaat j-uist
in dezen "oorlog gelijk zoo dikwijls; nie
mand is zoo sterk tegenover praatjes,
dat hij Ier niet toch van onder den in
vloed komt. Waar er maar twee bij elkaar
staan, ja waarachtig in elk gezelschap
zijn er 'lieden, die de legers naar Mace
donië voeren, 'die precies weten, waar
het kamp "moet zijn, welke punten be
zet moeten worden, wanneer en door
welken pas fin en Macedonië moet bin
nenrukken, waar de opslagplaatsen moe
ten zijn, langs welken weg te water en
te land de aanvoer moet geschieden, wan
neer men -met den vijand slag moet leveren
en wanneer fmen beter doet met af te
wachten".
De „Frankf. 'Ztg." voegt erbij, dat hij-
deze woorden "van Luvius zijn lezers ter
overweging geeft 1
Een practische (raad aan mili-
v, tainen.
Men schrijft aan de „N. Crt.":
Nu bijna alle gedachten zich bezig
houden met militaire zaken is het "wel gei-
schükt, den raad te v-erspreiden van een
oud-militair wie weet, of de onzen
er hun voordeel niet mee kunnen doen.
De man .spreekt uit eigen ervaring,
omdat hijl jarenlang bij onze koloniale
troepen gediend heeft, en o.a. de Atjeh-
expeditie meemaakte.
In Indië hadden de troepen natuurlijk
veel te lijden van de warmte en bij lange
marschen, wanneer door stof en zweet
de poriën in hals en gezicht verstopt
werden, steeg de lichaamswarmte tot een
ondragelijke tempera tuur.
Om dit te verhelpen werd door den
troep zelf een middel bedacht, dat zeer
eenvoudig en goedkoop was, en met veel
succes werd aangewend.
Om hals en gezicht af te drogen is de
zakdoek zooal aaanwezig spoedig
niet zeer geschikt meer en dan bewijst
een sponsje, dat b.v. met een bandje
aan een knoop kan worden opgehangen,
zeer goede diensten.
Het wordt zooveel mogelijk bevoch
tigd en verfrisclit en geeft dan, wanneer
gezicht en hals ermede afgewasejchen
worden, direct verlichting.
Ook kan ees natte spons, op het hoofd
onder den helm gelegd, veel nut doen.
Door de warmte der hoofdhuid verdampt
het vocht in de spons, en zoo k'orfit er
een heerlijke verkoeling, die hert weer
standvermogen van den soldaat niet on
belangrijk bevordert.
Wanneer men bedenkt ,dat het win
nen van een slag vaak afhangt: van de'
meer of minder lange marschen, die de
manschappen kunnen afleggen, dan blijkt
wel, van hoeveel belang het onschul
dige middel is.
Het eenvoudige middel heeft zeer vaak
dienst gedaan en zou'ook voor de troer-
'pen hier te lande in vele omstandigheden
zeer aan te bevelen zijn.
De oorlog -en de bouwvak keu.
In de „Aanbestedingscourant", die
men ons zendt, vinden wij het volgende:
Waarom staakt men tijdelijk met het
aanbesteden van uit te voeren werken
Het zou toch een maatregel zijn niet
alleen tegen het oppotten en opgepot
houden van „het geld"L om daarmede
door te gaan, maar ook' in bet belang
van de weikeooshe d. Kurun;en provinciën
en gemeenten hierin niet voorgaan
jH e t juiste antwoord.
Uit een brief van een DiuitsCher aan
een Nederlandsch vriend:
„Mijn beide broers zijn naar de gren
zen. Ik hoop van harte, dat ik ze gezond
'en wel terug zal zien. Zoo 'niet, dan/
weet ik dat ze gevallen zijjn voor een
rechtvaardige zaak".
De vriend in Nederland antwoordde:
„Ik hoop voor u, dat ge uw beidje
broers gezond en wel terug zult zien.
Wij voor ons hopen, dat de Zware stor
men ons land zullen sparen en daartoe
nemen wij de meest volstrekte onzijdig
heid tegenover alle andere mogendheden
in acht".
Burgerwacht.
Te Eindhoven zijn door den burge
meester alle mannelijke ingezetenen van
16 tot 60 jaar opgeroepen tot het vor
men van een vrijwillige burgerwacht.»
Bij niet voldoende deelneming zal een
verordening in het leven worden ge*
roepen, tvaarbij aan ingezetenen den
plicht voor persoonlijke diensten wordt
opgelegd.
Verzoek aan sokkenbrehisters.
In de „D. Crt." verzoekt een officiers
vrouw met nadruk aan de hulpvaardige
vrouwen en meisjes, die sokken breien
voor militairen, géén naad in hiel of
voet te breien, daar dat bij groote mar
schen zeer hinderlijk is.
De neutraliteit van
Nederland.
Een bevel van den com'mandant van
het 7e legerkorps te Munster uitgevaar-
digd, bevat een voor Nederland belang- 1
rijk gedeelte. Daarin wordt gezegd: Het
ligt In onze bedoeling met Ho'land in
zoo vriendschappelijk mogelijke verhou
ding te blijven. Daartoe ls bevolen, op
de voor het verkeer vrij gelaten straten
en spoorwegen Ho landers, d e hun na
tionaliteit bewijzen kunnen, van en naar
DuitsChland geen moei! ijk lieden in den
weg te eggen. Ha idkar.e i en rijwielen,
welke zij meueneiiien, wage is e i paar
den, mogen slechts dan naar Holland
passeeren, als zij uit Holland gekomen
zijn en bewezen wordt, dat zij voor
transportdoeleinden in DuitsChland wer
den ingevoerd.
Voorts heeft de com'mandeerende ge
neraal bevolen, dat HollandsC/ie dienst
plichtigen, die zich in Duitschland bevin
den, vrij de grenzen naar Holland mo
gen passeeren. De Duitsche grenswacht
heeft tot nu toe dan ook reeds vele Hol
landsche soldaten ten deele in uniform
en gewapend, uit DuitsChland naar Hol
land laten gaan. Diaaruit ziet men, dat
DuitsChland er prijs op stelt Nederland
in de gelegenheid t.e stellen zijn neutra
liteit te handhaven.
De b roodp rijzen.
Wij lezen in de 1tN. H. Crt."1 van
gisteren het volgende, wat ook voor
Leiden en andere plaatsen van belang
kan zijn.
Vandaag slaat de prijs van het brood
het volksvoedsel bij uitnemendheid
op.
„Omdat de Minister den prijs van het
meel verhoogd heeft", zoo adverteeren
de broodfabrieken.
Nu moet allereerst gezegd worden,
dat dit onwaar is.: de minister heeft
alleen den maximumprijs die voor
tarwe gevraagd mag worden, vastgesteld.
Doch er is wat anders. 1
Als wij zien onder „Marktberichten"1
van heden, vinden Wij dat de beste tarwe
op de Haarlemsche graanmarkt heden
opbracht f8.a f7.80. Dit is tarwe
van den nieuwen oogst. En de
prijs is volkomen normaal, volstrekt niet
hooger dan anders, eerder lager dan me
nigmaal in anderen tijd.
Waarom moet dan het brood opge
slagen
Men zegt ons: omdat de groothande
laren aan de Zaan, die den minister
den maximumprijs hebben opgegeven
(van f 14.1) er hun duizenden aan
verdienen moeten....
Hier behoort een onderzoek ingesteld
dunkt ons. Wanneer het imm'ers aan win
keliers terecht verboden is, te hooge
prijzen te vragen, dan is dat nog méér
verboden aan den groothandelEn wan
neer de nieuwe tarwe dan den norma
len prijs opbrengt op de markt, Waarom'
zouden dan de groothandelaren door on
gemotiveerd hooge prijzen te vragen, het
eerste volksvoedsel in prijs opdrijven?
Wij doen een beroep op allen, die
hier inlichtingen kunnen geven wij-zelf
hebben onze inlichtingen uit de beste
bron. En wij doen óók een beroep op
de autoriteiten, opdat deze zullen waken
voor een eventueele prijsopdrijving,
zoowel als dit uitgaat van den groot
handel, als dat ze het doen, wanneer
de kleinhandel dat zou Willen probeeren I
De Haagsche Tram wegstaking.
iHet juiste aantal ontslagen tram-
beambten, die niet meer voor plaatsing
bij de H^ T. M. in aanmerking komen^
bedraagt, volgens de „H. Crt", 33. In
den loop van het jaar zullen 31 bij
eventueele vacatures herplaatst worden;
20 beambten komen met 1. September
weer in betrekking.
Het biddende Maastricht.
De bijzondere (correspondent van de
„Tijd" te Maastricht, schrijlft dd. 16 Au
gustus
Gisterenavond, op ,'den feestdag van
O. L. ;VHemelvaart, werd in de .O. L. V.
parochie opnieuw Teen noveen begonnen
met bid weg Iter eere van G. L. V. Sterre
•der Zee, (Ik had reeds den geheelen dag
troepen biddende (mannen en vrouwen
uit den lo m trek zi en binn enkom en, en
plaats nem^n op het plein vóór den
tempel. Ik |had gezien, hoe de noodkist
in de 'Sint (Servaaskerk den geheelen dag
druk was vereerd, en hoe de HJ. H, Mis
sen in alle kerken buitengewoon druk
waren bezocht. IDoch wat ik in het late
avonduur heb igezien en gehoord is een
schouwspel geweest van zoo'n ontroe
rende beteekenis, dat het nimmer te ver
geten is.
Om half jnegen begonnen de klokken
te luiden (en de honderden 'bezoeksters
van het genadebeeld van O. L. V. Sterre
der Zee, traden op het plein en openden
den bidweg. .En maar aldoor sloten zich
biddende meisjes en vrouwen aan...„ Zoo
zag ik gedurende meer dan drie kwar
tier den ;bidweg piasseeren: eerst de vrou
wen, dan de mannen, alles luid bidden
de..^. „O. 'L. V. Sterre der Zee,, bid voor
ons, 'O,. |L. V. Sterre der Zee, bid voor
ons",.... De leene groep volgde de andere...
't smeekbidden :wend steeds hartroeren
der,... Hjier (de hooge schelle stemmen
van vrouwen (e>n knapen, ginds de diepe
mannenstemmen,. "Het'was een gebed van
Bielgen en Hollanders, in verschillende
toonaarden en dialecten, doch voor Gode
één smeekbede.... (Die mannen liepen met
ontblooten hoofde, 'de priesters droegen
eveneens het hoofddeksel in de hand...
En maar steeds riepen de klokken d:e
geloovigen op "tot deelname, en steeds
bleef de bidweg trekken. Zij", die den
j weg hadden afgelegd, posteerden zich
op het O. L. V. plein, en de geloovigen
sloten zich aaneen, stonden schouder aan
Ingezonden Med tlee'mj;
4 30 cent per r 'i el.
DENKT OM
AIEUBELAIAGAZI,
Aks iï iLii 3G,
schouder, als (de graanhalmen op
akker.' Duizenden ien duizenden vul
gestadig het plein. Diaar verschijnt
pastoor van O, L. V, op de trappen
een kapelaans-woning naast de kerk;
electrische licht jcet allies in een J
licht als 'van de heldere mididagzonn
Eén geluid golft over het plein, uit
duizenden kelen,.... jHiet is hartroere,i
Wees gegroet, (Maria.... O.. L. V. Sl
der Zee, Ibid voor ons.
En nog maar steeds is de bidweg
ten einde. (Van den Westkant van
plein komen (ze nog steeds aan de g«
vigen en hun gebeden echoën nogi
ten ver.... Reeds lang zijn de klokke
wen in ruste.... Tegen half tien is
plein stampvol; |ze!fs in de nabijge!(
straten staan (de geloovigen. Mins
10.000 personen van allen rang en s
en van liederen leeftijd bidden met
pastoor verschillende gebeden,.... voa
gangers, die trachten te passeeren, ri
in de 'menschenkluwen verward als
visch in het pet... Er is geen doorkoi
m'eer aanhet straatverkeer staat
Dan klinkt tpver (bet (plein het zoo bekt
ied van L,. V., iSterre der Zt
Alle coupC/etten 'worden gezongen,
godsvrucht, met eerbied. Aller ged
te verwijlt bij de Moeder Gods,
door haar (voorspraak bij haren go
lijken Zoon pns land te behoeden tf
den geesel (des oorlogs^..,. En onder
strak blauwe, «met sterren bezaaide kl
Ijord der luchten zweven de gelui
nog langen (tijd, en de echo hert
zich ien (blijft zich herhalen.'
Op eens leene doodsche stilte...
I iD'e volijverige herder der O, L
parochie, pastoor (Jacobs, gaat sprekt
ver draagt ^ijn, heldere stem, en i
kunnen hooren, hoe hij nog meer gel
vigen verwacht, Idie aan den bidweg
len deelnemen. Nog zoovel en blijven!1
of schamen izich! Hjoort, hoe hij te vi
trekt tegen ide onchristelke weelde, tt
de onzinnige damesmode; daar moet
einde aan (komen. En in welgeko
kiesche bewoordingen schetst hij dei
deontaardiing, die iGode niet kan we
vallig zijn, (Hem stuiten moet—
Het was (half tien, toen pastoor Jat
de duizenden (zegende^.
En hetzelfde schouwspel zal iede
avond spreken lyan het volle vertroui
van de 'Zuid-Limburgers in O. L
Sterre der iZeeu.j, v
Priesters in den oorlog.
Wij lezen in de „Msbd." het volge
kruiskopje
Blij het uitbreken van den oorlog i
zen wij op het wel treffend feit,
de Duitsche Jezuïeten, door hun vat
Jand „ausgewiesen", bij den eersten n
van oorlog het geweer op schouder ti
'den gelegd om hun vaderland te vei
digen.
Door sommigen werd dit zoo versti
dat de Duitsche Jezuïeten van Valk
burg zich zoo maar uit vrijen wil bij
leger hadden .aangemeld om als strij
voor het ondankbare vaderland in
eerste gelederen te wordejn gesteld.
Als wij van het „geweer op ,sd>
der" spraken, dan bedoelden Wij te i
gen, dat de Duitsche Jezuïeten, die
vreemden bodem moeten leven en st
ven, nu in dezen benarden tijd wel d
het vaderland werden erkend om
'militieplichten te vervullen.
Want de Duitsche Jezuïeten mo«
al geen voordeel van hun vaderland!
nieten, hetzelfde vaderland maakt
aanspraak op hen, als er offers., moe
worden gebracht.
En zoo vallen dan ook de Duita
Jezuïeten onder de militiewet.
Maar de Duitsche wet is God zij di
niet zoo goddeloos als de Franypht,
de gewijden des Heeren verplicht
wapenen op te vatten zoodat tit
15.000 Fransche priesteipi onder dei
penen z!ijn.
Zij, die een hoogere wijding hebt
ontvangen, en nog militieplichtig a
worden volgens de puitsChe wet bij:
leger ingedeeld als aalmoezenier ent"
pitalier.
Tegen welke beide functies geen 1
tholiek priester bezwaar kan hebben
In beide kan bijl zijn zending "van vri
en troost vervullen.
En zoo stonden ook op den eerst
dag der DuitsChe mobilisatie de Di
sche Jezuïeten van Valkenburg ger<
om1 als priestersj hun landgenooten
te staan in de schrikkelijke uren desj
(vaars.
Van de 200 Diuitsdie Jezuïeten
Valkenburg, die als militieplichti/g v
den opgeroepen, keerden er den andei
dag weer 140 naar Valkenburg ter
omdat de regeering hun diensten vtx
loopig nog niet behoefde te gebruiki
Wat een schoon voorbeeld geeft t
het ProtestantsChe Duit. c'dand ai
zoogenaamde katholieke Frankrijk,
zijn bevolking grooleiideels hai e prie-te
ontneemt, juist in de ure der zwaJ
beproeving.
