Woensibiy. 122; DE VLIEGMACHINE. BUITENLAND. 5e Jaargang. No. 1469. Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN. Interc. Telefoon 935. Postbus 6. dit blad verschijnt elken dag, uitgezonderd zon- en feestdagen DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco per post 1.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 2V9 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent. Augustus 1914 De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels .0.75, elke regel meer 15 cent Ingezonden mededeelingen van 15 regels 1.50, elke regel meer 30 cent. met gratis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop (geen handels-advertentiön) 1—5 regels 25 cent, Iedere regel meer 5 cent; aangeboden betrekkingen 1—5 regels 50 cent, Iedere regel »-,er 10 cent. Het. steuncomiié oorlogstoestand 1914 Leiden. Bovengenoemd Comité bericht, dat tot heden aan giften zijn binnengekomen, of beschikbaar gesteld, een gezamenlijk bedrag van 4826.50 gld., benevens 1000 gld. 41/2 pet. Obligatie gemeente Leiden, 100 Mark Duitsch bankbiljet, en 40 Mark goudvoorts, dat op morgen D o n- derdag door een 48-tal dames aan. ingezetenen van Leiden inteekenlijsten voor giften zullen worden aangeboden., Is het nog noodig, aan onze geachte burgers den ernst der tijden te illustree- ren. Is het nog noodig er op te wijzen, dat „de handen ine en" dringend noodzakelijk is, om erger te voorko men? Of zouden wij kunnen volstaan met eene aanhaling der zoo krachtig door onze Koningin gesproken woorden:" 1 „Het is daarom, dat Ik een be roep doe op al mijne landge- nooten, die tot helpen in staat zijn, teneindemetM ijde handen eendrachtig ineen te slaan om plannen te beramen en uit te voeren, opdat aan den nood der t ij den, zooveel als in ons ver mogen ligt, het hoofd worde geboden." Burgers van Leiden, helpt de taak van ons comité vergemakkelijken, door morgen, Donderdag, bij mogelijke afwe zigheid uw gift gereed te leggen of in elk geval voor de inteekening te zorgen, en ga van te voren met u zelf te rade, deze zoo groot mogelijk tc doen zijn. Er zal zeer veel geld noodig zijn, offere ieder naar zïjneof hare krachten. Voor hen, die een som in eens te be zwaarlijk vinden is de gelegenheid open gesteld voor eene wekelijksche bijdrage te teekenen. Moge onze verwachting niet worden beschaa.m d. Het Steuncomité Oorlogstoestand 1914 Leiden: Jhr. Mr. N. C. de Gijselaar, Eere- Voorzitter. W. S. N. van Bockom Maas, Eere-Voorzitter. Mr. J. A. F., Coebergh, Voorzitter. Prof. Mr. J. E., Heeres, On der-Voorzitter. Mr. A. J. Fokker, le Secretaris. Mr. A. Tepe, 2e Secretaris. S, de Boer Azn., le Penningm. P. A.j de Gooyer, 2e penningm. Mr. P. E. Briët. P. Boot, J. Bosch, J. Botermans, J. A. Bots, F. A. van Braam Houckgeest, F. J. Buiterman, J. Pi. J.t Driessen H. W. Fischer, C. de Graaf, J. Graf, R. J. H, Haitink, J. A. van Hamel, J. Harte- velt Azn., D. P. Harting, W. C. He- merik, H. Hogendoorn, C. H. Kouw, Mr. J. C. van der Lip, M|r. J.i Paulus, Jhr. Si. M. S. de Ranitz, H., W Spendel, Gh varr Svvieten, S. Thors, J. P. Ver gouwen, Mr. Egbert de Vries, Dr. H. J. Zwiers. FEUILLETON. 47) Nooit zou hij dan vermoed hebben, dat de uitlaatkleppen, door een verrader doorgev'ijld, gebroken waren, en daar zulk een belangrijke reparatie onmoge'ijk te doen was op dat noten dopje, dat( daar op de golven wiegelde, zou hij nog dienzelfden dag door de JapansChe torpedo's zijn opgepikt, die in de om geving van het eiland kruisten. Het was Kate altijd keerden zijn gedachten weer tot haar terug die door een soort ingeving, dit gevaar had afgewend, de misdaad had ontdekt, het yertrek had mogelijk gemaakt. Zij alleen had het succes der onden- nerning verzekerd. Door haar en Voor haar zou, hij Zijn tocht volbrengen. Wat bij ziijjn opstijging en gedurendle zijn vlucht in een halven circel rondomi het eiland vooral zijn aandacht in beslag nam, waren niet de Japansche pantser- schepen die met geringe snelheid aan den horizon heen en weer kruisen, noch de vuurstralen der houtwitzer-granaten, die opnieuw op het eiland neerregendjen, maar de vlag die zachtjes wapperde in ALGEMEEN OVERZICHT Oe Oorlog. De berichten aangaande den stand van zaken in Belgie zijn nog niet erg duidelijk. Telegrammen uit Brussel d.d. 11 Au gustus melden het volgende: De vijandelijkheden begonnen gisteren bij Ttesbay tusschen Duitsche cavalerie ïen onze voorposten. De Duitsche rui terij begon met een stelselmatige ver kenning van Hesbaye, om1 de stellingen van ons veldleger te vinden. De ruiterij werd gevolgd door afdeelingen infanterie. Eergisteren begaven zich afdeelingen cavalerie van de Maas door de omstreken van Lixe op weg naar Zuid-Limburg, in de richting Jongeren en Sint Truien en naar Hesbaye* Te Hannut kwamen ongeveer 300 man ruiterij!, die voorzien waren van mitrailleuses, in aanraking met den vijand. Er werd voornamelijk gevoch ten op de lijn van Stint Truien naar Tirlemont, halverwege tussclien de plaats jes Orsmaal en Gussenhoven en omstre ken fOok is er gevochten bij Tongeren, en wel te Stockum. 'Overal is de Duit sche cavalerie met verliezen terugge- Deze gevechten zijn het voorspel van een Duitsch offensief ten Noorden van Luik. Elk oogenblik [komen er berichten van meer belangrijke gevechten en men ver wacht binnen twee of drie dagen een veldslag. Een ander telegramVolgen3 de -bla den js het eerste niet onbelangrijke ge vecht tusschen Tirlemont en 5>t Truien bij 'Orsmael en Gussenhoven geleverd. Sterke troepen Duitsche ruiterij, geschat op verschelende duizenden man, voor zien van machinegeweren, die door paar den werden gedragen, hebben een hun tegemoet gezonden regiment landers aan gevallen. De strijd begon met geweervuur; daar op chargeerden de landers en #wier;pen ieen deel der aanvallers terug. De hoofd macht der Duitschers kwam toen opzet ten en bracht de machinegeweren in werking. Voor de overmacht en ten einde niet onnut zijn krachten te verspillen is het regiment lansiers na een krachtige verdediging teruggetrokken. De Belgische troepen hebben twee óffi- deren en een klein aantal manschappen aan dooden en gewonden verloren. Vanochtend is de strijd op het front SL Truien—Jodoigne (ten weden van St. Truien) hervat. De Duitsche ruiterij heeft herhaaldelijk gepoogd door de Belgische troepen heen te breken, maar 't is haar nergens gelukt Onze vooruitgeschoven troepen hebben zich in hun stellingen gehandhaafd. Van beide kanten hebben nog slechts voorposten aan de gevechten deelge nomen. De D'uitschers hebben onder het voor den morgenwind, het was het palladium van' de kleine vesting. En thans de oogen op het blauwe lint gevestigd, dat Kate aan het vlaggetje van den aeroplaan had gebonden, hoorde hij, door het hevig gesnor der machine en het ruischen der vleugels heen, de echo der beloften, die in enkele oogenblikken zijn leven hadden vervormd. Hij herhaalde ze bij zichzelf, hij zegde telkens zachtjes dien korten naam met zijn streelenden zoeten klank. En, hetzij hij al de voornaamste deel en van de „Katebird" eens dadelijk in wer king wilde zien, hetzij hij een aandrang gevoelde om naar den hemel te stijgen, op het oogenblik, dat geheel zijn innerlijk wezen opsteeg tot de vreugd dier liefde hij liet het stijgroer eensklaps een tamelijk scherpen hoek maken. De aeroplaan, die een twintigtal meters boven de golven zweefde, gehoorzaamde aan die bewegingoogen blikkel ijk keerde hij jzijn vleugels naar den wind en in één sprong was hij honderd meters bovien het watervlak, welks kleine van zonlicht flik kerde golfjes oplichten uit een effen azu ren vlakte», En de wonderbare vogel zou almaar hooger gestegen zijn. naar de zon, die uit de golven van den Stillen Oceaan was opgestegen, zoo Maurice Rimbaut, weer de noodige voorzichtigheid in acht wendsel dat onze soldaten zich in de huizen langs de wegen verscholen, op die huizen geschoten, ze in brand gestoken ein de bewoners gedocd. Het station te Lan den en tal van huizen zijn in vlammen opgegaan. Ook uit Belgisch Limburg worden der gelijke feiten gemeld. Uit dit laatste telegram blijkt, dat de Duitsche troepen reeds weder belangrijk gevorderd zijn, ook meer zuidelijk dan aanvankelijk werd aangegeven (de lijn HasseltTongeren) St. Truijen ligt onr geveer 20 kilometer zuidwestelijk van Hasselt, Thienen (Fransch Tirlemont) wieer meer op Leuven en Brussel aan. Bij het plaatsje Landen, aan den spoor weg LuikBiussel gelegen, komen vijf spoorlijnen saam., Jodoigne ligt nog weer verder westelijk, irpim 12 K. M- ten zui den van jSit Truyen. Blijkbaar beschikken de Duitschers hier reeds over een belangrijke macht en heeft de Belgische voorhoede het niet raadzaam geacht zich met deze in den slag te begeven. Een telegram vam gistermorgen uit Maastricht meldt: Een niet controleerbaar gerucht doet hier de ronde, volgens hetwelk in de Kempen tusschen Belgische, Fransche en Duitsche troepen zeer ernstige gevech ten zijn geleverd, :die ten nadeele van de laatsten zouden geëindigd zijn., Bet Handelsblad van Antwerpen van gistermorgen half elf meldt, dat een slag ophanden is. De Franschen, Engelschen' len Belgen gaan methodisch vooruit. Door het geheele LBielgische volk gaat van mond tot mond de verwachting, dat de groote slag waarop gewacht werd. aanstaande iser zijn zelfs bladen did spreken van een „volkerenslag". Volgens sommige berichten schijnt het, dat jde beweging- der Duitsche troepen zich richtte naar de Kempen, in België, wat de Veluwe is in Holland, een groot dieluviaal terrein met veel heide pi denr ndnbosschen, afgewisseld door bouwland rondom de dorpen en stadjes en door weiland langs de beekjes. Maar andere berichten duiden als het terrein van den te verwachten slag dc( Hiesbaye aan, het rijke kleiland tussclien Luik ien /Leuven, waar tarwe- en beetwor- telvelden elkander afwisselen, en waar het geboomte schaarsoh is. Via Aken worden voo, tdurend verster kingen voor het Duitscne leger aange voerd. Deze blijven slechts kort in de streek ten Z. van Nederlanidsch Lim burg, en trekken dan over de bruggen bij Lixhe en Visé de Maas over. Maar daarna verneemt men over hun bewe gingen weinig meer, dan wat ojp te ma ken is uit het hooren van 'kanongebulder op verren afstand, en uit de bericliteni van vluchtelingen. Iu verschillende Hol- landsche bladen, wier oorlogscorrespon denten in de Hesbaye of in da Kempen poogden door te dringen, leest men slechts klachten over het mislukken daar van. I Van de plaats, de bewegingen, de plannen en de samenstelling van het ijeger, nemend niet het vlak, dat naar den wind gekeerd was, had omgedraaid. Benige seconden later gleed die aero plaan weer een twintig meters boven de oppervlakte van het water voort met wis kundige regelmatigheidmen voeLe, dat, als haar bestuurder het gewild had, hij ze met het uiteinde van haar staart even het water had kunnen raken* Magnifiek! Maurice, magnifiek1 Dat waren de eerste woorden, d e de Ameri kaan sprak. De ingenieur beantwoordde ze met de vraag: De dichting Archibald ?H.... Ge let toch op de magneetnaald? Alles is nog in o-rde, Maurice; wat de naald betreft, ze is sedert het vertrek niet meer dan twee of drie graden- of naar den eenen of naar den anderen kant afgeweken, pm telkens weer op 112 gr;, terug te komen. Honderd twaalf graden.datis de rich- tingshoek voor .bet eiland Galmt niet waar Ofwel anders gezegd voor Hono lulu. |W|ees gerust, ik he(b 'zeer nauwkeu rig gemeten. En met zijn vinger wees hij op de wijzerplaat van een compas, dat hij voor zich had de lijn aan, .die de as van het toestel voorstelde. Deze lijn vormde met de blauwe spits der magneetnaald nauwkeurig den rich- tingshoek. waartegen zij optrekken, verneemt men zoo goed als niets. Bestaat het uit Biel gen alleen? Uit Belgen' en Franschen? Uit Belgen, Franschen en Engelschen? De berichten laten ons dienaangaande geheel in het onzekere. Ook omtrent de bedoeling van den Duitschen op'marsch verkeert men in twijfel. Is het te doen om te zorgen, dat het Duitsche leger geen vijandelijke troepenmacht van be- teekenis ((n zijn rug overlaat? Wil men Brussel bedreigen? Of is die samentrek king van al die duizenden gericht tegen Antwerpen De eerstvolgende dagen zullen daarom trent waarschijnlijk zekerheid brengen* Mishandeling van priesters; In de „Patriote" protesteeren een Brusseh|Ch geestelijke en een klooster ling tegen de wijze, waarop religieuzen door de spionnenvrees der „padvinders" 'worden lastig gevallen. Alleen het dra gen van een kloosterkleed schijnt reed} voldoende om1 Duitsch spion te heeten. Jongens Van li2 en 13 jaar molesteeren met verregaande brutaliteit de geestelij ken, die naar nunne meening in de ter men vallen, om voor spionnen te worden gehouden, hetwelk men dadelijk is, als men durft Vlaamsch spreken of Fransch met een ander accent dan dat der pad vinders. Een paler in het Zuid-westen van Bel gië, uit een trein stappend, werd ge volgd door vier individuen, van wie een hemi met een zeis bedreigde en aldu£ tot stilstaan dwong. Een groote menigte liep te hoop, duidelijk van haar anti pathie tegen den „spion" blijk geiend. Gelukkig bleef de pater koelbloedig en ten stadhuize werd de zaak opgehelderd. Een andermaal meende een onbekende de Duitsche afkomst Van een geestelijke te ontdekken jn de gelaatstrekken van een kloosterbroeder. Meer was er niet noodig om1 de menigte om hem te doen losstormen. Een heer, die den broeder kende, kwam1 tusschenbeide en zorgde dat hij per tram vertrekken kon naar zijn klooster. Woensdag wilde een pater Van dat zelfde klooster, die zich niet had kun nen inschepen voor de Australische mis sie, door Brussel naar zijn familie t&- rug'keeren. Men hield hem voor een spion wierp hem op den grond, sloeg hem1 met vuisten en wandelstokken., Indien de politie eindelijk niet een einde bad gemaakt aan deze mishandeling, had, de woedende menigte den missionaris! wel licht gelyncht. Men dringt aan op strenge maatrege len tegen zulke buitensporigheden, daar anders wel iedere apache van de heer- schende stemming kan gebruik maken om de ergste misdrijven tegen geeste lijken en kloosterlingen te bedrijven. De populariteit van koning Albert. De „Patriote" schrijft: „Wij vervullen een patriottischen plicht door te zeggen en te herhalen: Sedert den aanvang der vijandelijkheden heeft de koning een onvermoeibare toewijding geloond Voortdurend, hééft hij de linies Uw koers is zoo recht als een pijl, zei hij ,11a een nieuwe waarneming van enkele oogenblikken. En een poosje later voegde hij er bij De snelheid laat anders ook niets te wenschen over*... Ik had nooit gedacht, dat 'm'en zoo snel vooruit kon komen*... 1Maar ge moet dan ook niet verge ten, dat Wij een motor hebben van 80 paard-ekracht en dat er niet licht een aeroplaan zal gevonden worden, die een dergelijke beweegkracht bezit Welke snelneid hebben wij? iWte loopen zeker meer dan 100 kilometers per uiur, maar ik heb nog niet genoeg ondervinding op dit gebied, om te kunnen constateeren of we 120 dan Wiel ,150 kilometers maken. Wiiji kunnen de snelheid slechts berekenen, door de afgelegde afstamden te weten en daar toe hebben wij bepaalde herkennings punten noodig. W;at is het eerste eiland» op onzen tocht? ,De Amerikaansche luitenant ontvouw de een kaart, die hij van te voren reeds in een leeren zakej bij zich had gestoken. Zij was geheel wit en vertoonde alleen een gedeelte van den Stillen Oceaan en een menigte merkteekens, die de diepten aangaven, welke alle wisselden tusschen 4000 en 6000 meters. Alleen boven op de kaart was de rij der Sandwich-eilanden zichtbaar alseeni- der voorposten bezocht, waar hij geest driftig door de dappere manschappen, die hem1 verafgoden, werd toegejuicht. Hij wil zelfs niet, dat men Hem1 groet: hij stijgt eenvoudig uit zijn auto, treedt glimlachend met uitgestrekte hand op de soldaten toe, om met hen als kamera* den te praten. Het woord is van hem': „Wij zijn kameraden zeide de koning wij moeten allen elkaar helpen en de hand drukkenEn zich wendend tot een soldaat, die een enveloppe in de hand houdt: „Hebt ge aan uw ouders geschreven Geef mij dien brief, ik zal mij er mede belasten..." OokJ belast hij zich met de pakketten brieven in het hoofdkwartier. Maar men moet onze soldaten hoo ren! Nauwelijks is de koning weer in zijn auto gestegen pf de vreugde en geestdrift onder de manschappen breekt los: „Hebt ge hem gezien, de koning? Hij is verbazend, hè, onze Albert!!" Ja, zeker! Hij is verbazend en hijf wordt aangebeden door al onze solda/- daten, voor wie hij een „kameraad" is vol Sloewijding! Een geëerbiedid chef! Een generaal, die gehoorzaamd wordt tot in den dood!...." Ue strijd in Elzus-Lolharingen. Met veel ophef wordt uit Berlijn melding gemaakt van Duitsche overwiiv- ningen in Elzas-Lotharingen. Als zeker kan worden beschouwd, dat de Franschen uit Mühlhausen zijn teruggedreven, daar dit ook door het ministerie van oorlog te Parijs is gepubliceerd. Wat van de andere oorlogsberichten waar is, zal nog moeten worden afge wacht. Zoo meldt een telegram' uit Ber lijn Een vooruitgeschoven gemengde brigade van het FransCbe 15e legerkorps is door de Duitsche grenswacht bij La Garde in Lotharingen aangevallen. De Franschen .werden met zware verliezen in het bosch van Parroy, ten Noordoos ten van Lunéville, teruggeworpen en lie ten in Duitsche handen een Vaandel, twee batterijen, vier machinegeweren en 700 gevangenen. Een Fransche generaal is bij dit ge vecht gesneuveld. Oosteiu ijksche troepen in den Elzas. De RomcinsChe correspondent van de „Echo de Paris" meldt, dat Oostenrijkl- sche versterkingstroepen, die de Duit schers moeten helpen, in den Elzas bö- gi.nnen aan te komen. Acht en veertig treinen, vol met Tyv- roolsche troepen, zijn te Leopoldshöhe aangekomen en andere Oostenrijksche regimenten rukken door Beieren en Wurtemberg op. Duitsche Lezing over de Krijgsverrichtingen. Tegenover de misleidende en ver- valschte berichten, die in het buitens land verspreid werden, deelt het Wolf- burcau het verloop der jongste krijgs verrichtingen mede. In de Oostzee: Libau beschoten en door een mijnenversperring onbruikbaar ge grijsachtige vlekjes, bestippeld met kleine gele cirkeltjes, die seinlichtepi voor stelden. Ongerekend de kleine eilandjes, die zich het eerst aan de blikken Idler vliegers voor deden, omvatte de archipel acht eilanden, vd'er groote en vier kleipere, het eerstq van de rij was het eilandje Nühau, 1900 kilometers van Midway verwijderd, en het laatste, 550 kilometers verder gelegen, het groote eiland Hawaï,- in oppervlakte gelijk aan al de andere samen, dat :d,e ont zaglijke kraters van zijne twee vulkanen, ten hemel zendt Oahu, het eiland waarop Honululu ge bouwd was, ide hoofdstad van den jHawaï- schen archipel, was het derde van de groep. 'Heelemaal onderaan op de kaart be vond zich links 'de groep der Samoa-eilaai- den en rechts ide Taouinatou- en de Ge- zelschaps-archipel met Tihitt Maar al deze Polynesische eilanden waren 4 a 5000 kilometers van de Hawaï-eilanden) gelegen. Van de k$iart liet de Amerikaansche officier zijn blikken weiden over ide onme telijke uitgestrektheid der zee, welke door de opgaande zon prachtig werd bestraald. Op deze effen, spiegelgladde oppervlakte zou het kleinste rots topje zich afgetee- kend hebben met de duidelijkheid van een Chineesche schim* (W,ordt verv.)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1914 | | pagina 1