BUITENLAND.
DE VLIEGMACHINE.
BINNENLAND.
5e Jaargang.
No. 1458.
Bureau OUDE SINGEL 34, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week
ƒ1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post ƒ1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 279 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 15 regels 0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent. met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-ad vertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regel **r.èr 10 cent.
ALGEMEEN OVERZICHT.
Oorlog tusschen Oostenrijk en Servië.
Nog steeds blijft Europa in spanning
of de reeds uitgebroken oorlog tusschen
Oostenrijk en Servië gelocaliseerd zal
blijven of niet Een beweging slechts
van Rusland en... Europa staat in brand.
In Weenen, in Petersburg en Berlijn
dansen de massa's brooddronken een
oorlogsdans.
Wat bekommeren zij er zich om of er
al of niet een aannemelijke reden is om
de kanonnen aan het woord te laten en
een slachting van honderdduizenden voor
te bereiden.
Er waren er nog die hoopten, dat
keizer Wilhelm al zijn invloed zou aan
wenden om zijn grifzen vriend den ouden
Frans Joseph terug te houden van het
uitspreken van het noodlottig woord, d^t
vernietiging moet brengen. Men Leeft
er niets van gemerkt, misschien zou het
ook niets geholpen hebben. Luidde niet
Wilhelmus laconisch antwoord op Grey's
bemiddelingsvoorstel, ongeveer aldus
JNuttelooze moeite, Oostenrijk wil den
oorlog?
Het voorkomen van een oorlog tus
schen Oostenrijk en Servië is dus abso
luut buitengesloten. Dood en vernieling
zullen wederom op den Balkan hun in
trede doen. Do brutaliteit van Servië om
tegen te spartelen, nadat het machtige
Oostenrijk met zooveel woorden had ver
klaard voor Zaterdagavond zes uur moet
gij u zonder eenige reserve aan al mijne
eischen onderwerpen, komt het duur te
staan. In den Balkanoorlog heeft het
reeds vele duizenden van zijn zonen
moeten offeren en welke offers zullen,
thans nog worden gevraagd?
Maar de groote vraag is zal de ellende
van den oorlog zich beperken tot deze
twee landen, of zal ze zich over heel
Europa uitstrekken?
We lezen van verschillende pogingen
om den strijd te localiseeren, wat heel
goed verwezenlijkt kan worden. Het
gerezen conflict is van* zuiver locaal be
lang, terwijl Oostenrijk reeds aan Rus
land te kennen gaf, dat het de integri
teit van het Servische gebied zal eerbie
digen en zelfs wenscht. af te zien van
een bezetting van Belgrado.
In Rusland hecht men echter niet veel
geloof aan deze mededeeling en enkele
berichten doen vreezen, dat Rusland zijn
afwachtende houding zal laten varen en
zich zal gaan mengen in den strijd, wel
ke tusschen zijn vijand Oostenrijk en zijn
beschermeling Servië is ontbrand.
Het staat thans jnamelijk vast, dat Rus
land op groote schaal aan het mobili-
seeren is.
Daardoor wordt de kans, dat de strijd
tot de twee oorlogvoerende mogendhe
den beperkt zal blijven, natuurlijk veel
geringer.
Want Duitschland heeft reeds te ken
nen gegeven dat elke Russische mobili
satie door een mobilisatie in Duitsch
land zal gevolgd worden.
FEUILLETON^
38)
iIk verlaat ui (pief, Zjjt ge gewapend
r— Ja, maar "ik bid u, ga tóch paar boven
i— |Wat gaat ge doen?
iNaar boven om te rien. Dat zijtn
signalen van een man; (die gaat en komtv
Voor wien? Ik vrees voor den vijand.'
i(Begeef u toch niet in gevaar voordat
ik niet kapitein Broadway terug ben!
iDat kan ik [U niet beloven. Alles
zal afhangen van*..»!. i v 1 l
(Hij1 hield opi. De lichten waten nu beter
waar te nemen boven den hoogen wand.
Hij nam het meisje bijl de hand, trok
haar naar den muur vain steenkolen, want
als zij weer naar Ide trap terug wilde
gaan, hadden zij veel ikans gezien
worden doo,r 'deingeme, [die naar berieden
kwam».
De helling, die Was aangebracht om
den aeroplaan naar het platform te ver
voeren, teekendje .op' (een Jpiunt van Bern
wand een diepe schaduw ai Zij" liepen
naar dit punt toe en tegen elkaar gel-
drukt, bleven zij onbewegelijk staan en
hielden huin adem in.
Boven hen kraakten de lichte planken,
die tusschen "de rails liepen.
Van den anderen kant echter liggen
op het oogenblik verschillende berichten
voor ons, die een eenigszins geruststel
lenden inldruk maken.
Zoo o.a. een Reutertelegram uit Lon
den, waaruit blijkt dat de Engelsche
regeering nog voortdurend alle pogin
gen in het werk stelt om het terrein van
den strijd te beperken, en dat men met
vertrouwen hoopt dat zekere Europee-
sche mogendheid er in slagen zal een en
tente tusschen Oostenrijk en Rusland te
bewerken.
Een vredelievend karakter draagt ver
volgens een door een invloedrijk Rus
sisch orgaan uitgesproken meening.
Dit orgaan acht het een ramp, als
Rusland dadelijk Oostenrijk binnenrukt,
doch oordeelt zulk een snellen stap van
Rusland niet waarschijnlijk.
Het is van opinie, dat de Oostenrijk-
Hongaarsche bemerkingen op het ant
woord van Servië als basis zouden kun
nen dienen voor onderhandelingen. Na
dat het prestige van Oostenrijk door de
oorlogsverklaring is bewaard, zijn de
voorwaarden voor een bemiddelend op
treden gunstiger, meent het blad.
Men wachtte zich echter, zich door
deze berichten tot optimisme te laten
verleiden. t-
Het manifest van Keizer Frans Jozef.
Aan mijne volken.
Het was mijn meest vurige wensch
dat de jaren, die mij door Gods genade
nog gegeven zouden zijn, gewijd zouden
wezen aan werken van den vrede en aan
het beschermen van mijn volken voor
de zware offers en lasten van den krijg.
In den raad der Voorzienigheid is het
echter anders besloten. De drijverijen
en de haat van den tegenstander dwin
gen mij, tot bescherming van de eer van
mijn monarchie, tot verdediging van haar
aanzien en haar machtspositie, en tot
verzekering van haar bezit, na lange ja
ren van vrede, weer naar het zwaard te
grijpen.
Ik vertrouw op mijn volkeren, die zich
bij alle stormen steeds in eenheid en
trouw om mijn troon schaarden en voor
de hoogste macht van het vaderland al
tijd bereid waren tot de zwaarste offers.
Ik vertrouw op Oostenrijk's dappere
van toewijdingsvolle geestdrift vervulde
legermacht. Ik vertrouw op den Almach
tige, dat Hij aan mijn wapens de over
winning verleen e.
FRANS JOSEPH,
I STEUROKH.
Voortzetting de vijandelijkheden.
Uit Weenen wordt geseind, dat de
Serviërs hedennacht om half twee de brug
tusschen Semlin en Belgrado in da lucht
bliezen. ,De Oostenrijk-iHongaarsche in
fanterie en artillerie beschoot in vereeni-
ging met de Donaumnonitoren de Ser
vische posities aan gene zijidie van de
brug. |Dle Serviërs trokken na een kort:
gevecht terug. De verliezen aan Oosten
rijk - Hongaarsche zijde zijn zeer onbe
duidend.
Gisteren slaagde een kleine pioniers-
afdeeling in samenwerking met de doua-
De man .niet de signalen ging naar
beneden.
(Een poosje later sprong hij op den
grond en verscheen toen in het volle licht.
(Het was wel degelijk (Kerdok.
Maurice Rimbaut verwachtte, dat hij
de lantaarns van gekleurd glas nog bij
zich zou hebben. Rij had ze piet meer.
'Zonder twijfel had hij ze boven gelaten,
op een plaats, waar ze triiet gemakkelijk
zouden gevonden Svorjden.
Kerdok was paar een plaats in de
grot gegaan, waar aan een sterken haak
het uiteinde van den ketting, idle djeri
aeroplaan vasthield, wtas bevestigd.
Plotseling bleef hij stils.taan'.
Hij was bij het uiteinde van een vleu
gel en keek er naar of er een wonder
Was gebeurd. r(
Een wonder, werkelijk, want die vleu
gel schommelde.*.
D;e ingenieur was er niet in geslaagd
de schommeling geheel tegen' te houden.
Wie was er dus geweesit?
iEen poosje nog bleef de kleurling
staan en nam1 den Vogel met gefronste
wenkbrauwen Waar.
Vervolgens keek hij achtereenvolgens1
naar alle punten Van de grot en zocht
den onzidhtb'aren Vijand, dien hij daar
vermoedde en Maurice Rimbaut voelde,
dat het meisje dichter tegen hem aan
kwam.^..
In en er in, twee S(errische schepen met
munitie en mijnen buit te maken. Die
pioniers en douanen overmanden na een
kort, maar heftig gevecht de numeriek
sterkere bemanning en vermeesterden het
schip, alsmede de gevaarlijke lading. Het
schip werd door twee Oostenrijk-Hon-
gaarsche Donauschepen weggesleept
Van de vesting van Bielgrado uit is
een Oostenrijksch stoomschip met mar
chinegewerem beschoten. 'Niemand werd
gewond. De begeleidende Oostenrijksche
monitoren beantwoordden het vuiren.
Volgens de „Voss^ Ztg." hebben twee
•Donau-monitoren hedenmorgen om half
Vier een aanval gedaan op de citadel
van Belgrado. Die kazerne van de vesting
en de electricifeitswerken werden in brand
geschoten. Een 'Oostenrijksche batterij
houwitsers ondersteunde den aanval dier
schepen. Om half vijf werd het vureri
door de Oostenrijksche schepen gestaakt
Nader meldt men omtrent dit gevecht
uit Semlin
Om 1 uur 's nachts werden de bewo
ners van Semlin door schoten uit den
slaap gewekt Eerst knetterde een ge
weldig geweervuur Cu kort daarop don
derden jde kanonnen. Mjön vernam, dat
teen Donau-schip door Serviërs met mi
trailleurs beschoten was» De Oostenrijkr
Hongaarsche troepen beantwoordden bet
vuur. Dit gevecht duurde slechts korten
tijd. Ondertusschen lieten die Serviërs de
Save-brug in de lucht springen. Van den
oever bij Semlin ziet Intern, dat het ijzeren
geraamte der brug in tweeën is gebroken.
De eeme helft hangt ten deele over den
stroomneer. De pijlers schijnen echter
behouden te zijn gebleven. Om half vier
kwamen de drieDiorau-tmonitoren, „Te
rnes"; „Bodrog" en „Santos", in fictie.
Te Semlin snelde iedereen naar den oever
om de beschieting van Belgrado te kunnen
gadeslaan. Uit het- Wiesten vernam men
«een hevig geweervuur toen de drie mo
nitors in slaglinie den Servischen Donau-
oever bij de vesting Kalymagdam, den
ouden Turkschen naam voor den citadel
van Bielgrado, naderden.
De „Ternes" vuurde bet eerst. Men zag
een granaat boven de hoog gelegen ves
tingkazerne ontploffen. Thans openden
ook de andere schepen een geregekf
vuur. Van het dak der vesting-kazerne)
stegen zwarte rookwolken op. Het dak
was getroffen en in brand geschoten. Ook
op een andere plaats, onder de vesting
Kalymagdam; in de nabijheid dier electri-
citeitswerken, zag men vuur oplaaien.
Deze brand werd gebluischt, maar de
kazerne, die telkens opnieuw door gra
naten getroffen werd, staat in lichtelaaie.
Nu en dan mengt zich onder de gra
naten een schrapnell, kenbaar aan de
kleine witte wolkjles. Hiet vuur der moni
tors werd van den Oostenrijkschen oever
door batterijen gesteund.
Van Servische zijde werd slechts met
geweervuur geantwoord. Juist op bet
oogenblik, dat een hevige kanonnade los
brandde, verlichtten de èerste zonnestra
len den Donau.
De monitors nadertlen den Servischen
oever steeds dichter onder het voort-
Beweeg u toch niet! fluisterde hij
haar aan het oor.
Plotseling bemerkte Kerdok de me-
dalie, de cyclamen en bet blauwe lint
en rijn trekken ontspanden zich weer.
Hij begreep, dat de dochter van den
commandant in rijn afwezigheid in de
grot was geweest en weer kalm naar
boven was gegaaneen idylle anders niet
Een soort grijnslach ontblootte Zijn
gele tanden en de jongelieden, die ge
heel onzichtbaar waren, zagen hem op
nieuw alle hoeken gadeslaan en zich
richten naar de deur van de wenteltrap.
Hij ging de eerste twee trederi op
en luisterde en deze houding was zoo
vreemd, dat Maurice Rimbaut Zijn hand
in rijn zak) stak en zijin revolver greep.
De hand van het meisje voelde het
wapen..,.
De jonge man voelde, dat Zij nog
meer beefde.
Zeer zacht zegde hij:
Wees maar niet bang!.v Vooral
'geen bewegingen maken
Zjj nam de hand die vrij Was geble-
in de hare, daar zij zich zoo beter be
schermd voelde.
Een rilling ging den jongen man door
de leden van het hoofd tot aan de voeten.
De tragische zijde van den toestand
bestond niet meer voor hem.
Meegesleept door een onweerstaanbare!
durend gebulder der kanonnen. De rook
der schepen lag als een zwarte sluier
over den Donau, 'terwijl de witte rook
wolkjes der ontploffende shrapnells bo
ven de vesting van Belgrado hingen. Om
half vijf staakten de monitors het vuur en
verlieten zij den Servischen oever. Daar
op trad voorloopig ruist in.
Toestand in Europa.
President Poincaré is gisternamiddag
in verband met den internationalen toe
stand te Parijs terug gekeerd. Zijn voor
genomen bezoek aan Noorwegen was in
der haast afgeschreven. De anti-oorlogs'-
meetings te Parijs zij'n door den Minis
ter van oorlog verboden. Te Parijs is
de vrij algemeen heerschende meening
dat het verloop der gebeurtenissen geen
definitieven koers ten goede of ten kwa
de zal nemen voor over 5of 6 dagen; tijd
dien men zich ten nutte zal maken tot
het voortzetten der maatregelen voor de
nationale verdediging.
Men acht het niet waarschijnlijk, dat
de Oostenrijksche troepen het Servische
grondgebied zullen betreden vóór de eer
ste dagen der volgende week.
Dit laat eenige speling voor een nog
altijd mogelijke diplomatieke actie te
Weenen.
In Londen is gisteren de toestand
in Europa ter sprake gebracht in het La
gerhuis. In antwoord op een vraag be
treffende de internationale crisis, zeide
minister Asquith: De toestand is van
buitengewoon ernstigen aard. Ik kan
slechts zeggen, dat de Engelsche regee-
ging niet ophoudt met haar pogingen,
om alles te doen, wat zij kan, om het
conflict te localiseeren.
Berlijn. Tegenover een medewerker
der „National Zeitung" heeft een hoog
geplaatst diplomaat te Berlijn zich als
volgt uitgelaten: Niemand kan zeggen,
welken loop de gebeurtenissen zullen
nemen. Tot op dit oogenblik hebben zich
nog geen feiten voorgedaan, die het
ergste doen vreezen. Doch de toestand
wordt door alle diplomatieke en politie
ke kringen als buitengewoon ernstig ber
schouwd. Wij voelen en vermoeden, dat
wij voor belangrijke gebeurtenissen
staan en dat er in de eerstvolgende uren
beslissingen kunnen vallen, waarvan den
vrede in Europa afhangt. Al wordt he
den uit Petersburg bericht, dat de Rus
sische regeering het conferentievoorstel
van sir Edward Grey aanvaardt, dan
is dit thans toch van geen waarde meer.
Veel gewichtiger schijnt het «en mis
schien kan men daarin een lichtstraaltje
zien dat de gedachtenwisselingen tus
schen Weenen en Petersburg nog steeds
worden voortgezet. Dit feit, dat schijn
baar van weinig belang is, heeft toch
iets geruststellends en houdt de moge
lijkheid eener overeenkomst in zich. De
laatste beslissing ligt niet te Berlijn,
of Weenen, maar te Petersburg. Het is
mogelijk, dat Rusland de gebeurtenissen
in Servië voorloopig als eenvoudig toe
schouwer zal volgen en eerst tot een
interventie zal overgaan, wanneer dit
noodzakelijk blijkt. De onzekerheid, in
kracht mlurmelde hij in een zucht:
Kateik bemin u..,. Wees niet bang;
De kleine hand begon te beven.
Hij herhaalde:
Kate, ik houdt zooveel van u
En ofschoon zijn stem niet meer ge
luid maakte dan de vleugels vani een
nachtvlinder, die om de electrische lam
pen zweefde, begreep hij, dat ze hem ge
hoord haid, want zij fluisterde aan zijn oor:
O! Maurice..,.
Zij wachtten met ingehouden adem.
Kerdok was weer gerustgesteld en
sloot de trapdeur. i
Zonder leven te m'aken, schoof hij een
grendel toe, die vroeger niet door den
ingenieur was opgemerkt en waarvan het
bestaan hem1 onverklaarbaar was'.
Want in welk geVal was het noodzake
lijk den toegang naar de grot te sluiten
voor degenen die in het fort waren
Voor hen, die echter vani buiten kwa
men, Was het van belang, dat de toegang
tot de trap was afgesloten, want hier
door kon mem alleen het fort binnen
komen zonder last te hebben van ge
schutstore us' en! mitrailleuses.
Er bestond geen twijfpl: Kerdok had
overdag den grendel van de zware deur
Verplaatst en deze voorzorgsmaatregelen
deden duidelijk zien wat hijl van plan was.
En nu, wat ging hij nu doen
Na den grendel dichtgeschoven te heb-
welken vorm deze interventie zal ge
schieden, maakt echter den toestand nog
ingewikkelder. In ieder geval dwingt
deze afwachtende houding van Rusland
zijn naasten buurman om op alle even
tualiteiten voorbereid te zijn en de noo-
dige maatregelen te treffen. Het zou
een ontzaglijke ramp voor heel Europa
zijn, wanneer het conflict tusschen Oos
tenrijk en Servië zich tot een algemeenen
oorlog zou uitbreiden, die alle groote
mogendheden zou meesleepen. Het suc
ces der overwinnaars zal echter geens
zins opwegen tegen de enorme schade
die aan eigen land en economische be
langen toegebracht zou worden. De ver
antwoordelijkheid voor dezen laatsten
stap, die geen terug meer toelaat, is
zoo groot, dat men nog steeds hopen
kan, dat de algemeene oorlog niet zal
uitbreken. Deze hoop is echter zeer ge
ring. i
Russische maatregelen.
Uit de verschillende Oost-Pruisische
grensplaatsen komen berichten in over
Russische troepenbewegingen. Zoo moe
ten Russische pioniers, artilleristen en 2
regimenten infanterie het Russische
grensstation Wirballen bezet hebben. Bo
vendien hebben de Russen alle grenswe-
gen bezet.
Een escadron Pruisische ulanen is uit
Stalluponen naar het Duitsche grenssta
tion Eydtkuhnen vertrokken.
Het geheele verkeer langs de grens
van Oost-Pruisen en Rusland ondervindt
een geweldige opstopping.
Ook in het overige Rusland worden
omvangrijke militaire maatregelen geno
men. Het heele Russische legerkorps,
dat aan de Zwarte zee gestationneerd is,
is in actie.
De haven van Riga is door mijnen ver
sperd. i
Uit Lemberg wordt gemeld dat het
geheele personenvervoer van Rusland
naar Oostenrijk is stop gezet
GEMENGD.
Ongelukop een kermis. Men
meldt uit Tudela dat een vuurwerk op 'n
kermis ontploffing veroorzaakte, waar
bij 25 personen werden gedood «en; 50
gewond.
Mijnramp. De Bleichroder Ztg.
meldt uit Kraja: In de mijnschachten van
het kalibergwerk Kraja II had heden
nacht een zware dynamietontploffing),
plaats, waarbij 11 werklieden doodelijk
verwond werden.
Uit Tripolis. Twee colonnes
hebben Maandag rebellen van den stam
Qualon teruggeslagen. Aan de zijde der
opstandelingen sneuvelden 145 man.
De Italianen verloren twee man aan
dooden, waaronder 1 officier en 27 man
aan gekwetsten.
Een beroep op de Nederlandsche
Regeering.
Een op dit oogenblik in een der brand
punten der politieke crisis vertoevende
oud-gezant Van H. M. de Koningin, seint
aan de „Tel." het volgende artiklel.i
ben, !k!eek hij nog eens ovieral rond en
naar den haak snellend, liet hij den ket
ting schieten, i
Langzaam ging de aeroplaiain naar be
neden en rustte 'eindelijk op het wagentje.
Toen stapte Kerdok Tn Jiet schuitje
boog zich over de machine en nam een
instrument, dat hij er vooraf scheen te
hebben neergelegd. Hij draaide een
schroef ,uit, nam het bovenste gedeelte
van een der knalketels er af, drukte
vervolgens op een veer en maakte ein
delijk het uiteinde vari een van de uit
laatkleppen los.
Een oogenblik later nam1 hij de klep
er geheel af en plaatste haar iri een'
bankschroef, die op eenige meters af
stand stond. j
Toen ham1 hij een ander werktuig, en
men hoorde het geluid van een vijl, die
kraste op het geharde staal Van het stan
getje van de klep.
De bandiet, mompelde de ingenieur»
Nu was rijn handelwijze geheel dui
delijk. Hij zou door de stangen van de
kleppen voor de helft of twee derden
gedeelten af te vijlen', ze zoo broos m'a
ken, dat de een na de ander zou breken,
als m'en nog geen twee mijlen had af
gelegd.
De motor zou onvermijdelijk stilstaan,
m'en zou in zee vallen en..,
(Wordt vervolgd.)
