VR0UWENADEL." BUITENLAND. -e Ja sr <n« No 1425. Bureau OUDE! SINGEL, 34, LEIDEN. Interc. Telefoon 935. Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAO, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAOEN DE ABONNEMENTSPRIIS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Lelden 9 cent per week ƒ1.10 per kwartaal; bi) onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco per post 1.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 2cent, met Oetllustreerd Zondagsblad 5 cent Zaterdag 2Ö Juni De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent Ingezonden mededeelingen van 15 regels 1.50, ellce regel meer 30 cent. met gratis bewijsnummer Bij contract aanzienlijke korting, Oroote lettere naar plaatsruimte. Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop (geen handels-advertentlën) 1—5 regels 25 cent, Iedere regel meer 5 cent: aangeboden betrekkingen 1—5 regels 50 cent Iedere regel meer 10 cent Uit nummer bestaat uit DRIE BLADEN en een GEÏLLUS TREERD ZONDAGSBLAD. ft Verleden week Zaterdag vermeldden "wij, dat te Nijmegen is opgericht een vereeniging „Vrouw en ad et", wier leden fcich ten doel stellen de christelijke be1- ginselen betreffende de vrouwelijke klee ding èn zelf in beoefening te brengen -èn bij anderen te verspreiden. Ook op andere pilaatsen in het bisdom. 's-Herto- genbosch zijn plannen voor een derger lijke vereeniging in wording^ Tenzij; het Kerkelijk 'Gezag anders mocht beslissen', achten wij in het Haanlemsche diocees, Kvaarin de Roomsche Vrouwenbond in vallen groei is, vereenigingen als „Vrou- fvenadel" overbodig, De actie van den Roomschen Vrouwenbond toch is univer seel, zij ontplooit zich in alle uitingen'' van vrouwelijken arbeid op godidicnstig, maatschappelijk en sociaal gebied, op elk terrein van het openbare ieven, zij ont wikkelt zich in alle organisatorische da den, die door en voor de vrouw kunnen [worden gesteld. Maar dat idan ook door aule plaatselijke afdeelingen van den Roomschen Vrouwenbond een zellfde doel worde nagestreefd, alls beoogd iworldt door jde vereeniging „Vrouw en ad ei" te Nijr wegen Een dergelijke actie toch mag worden genoemd een eisch des tijds. jiioe zij moet worden gevoerd, is een kwestie van tl a c t i e k, die op verschi llende wijzen kan worden opgelost. Oins Schijnt b.v. een openbare vergadering, toegankelijk voor aile Katholieke vrou wen en meisjes, waarin de ernstige geva ren, die aan de mondaine vrouwenkleei- ding zijn verbonden, door een geestelijke en een spreekster overtuigend worden aangetoond, een prachtig propaganda middel. Het is zeker, dat een dergelijke actie spot en hoon opjaagt in het kamp van het moderne heidendom. Maar Idle stof- "wollken mogen de onzen (niet verblinden1! Dlat nog vele vrouwen ien meisjes, die In den [grond van haar karakter .gods.- idïenstig zijn, de ernstige gevaren, die de excessen, de buitensporigheden van de moderne vroinwenkiLeeding met zich brengen, niet erkennen, is voor een. deel het gevolg van het coquettearen met de eischen van de mondaine mode, van het [gemis aan moed om de ondeugd' van uit de hoogte te behandelen, van de vrees om als „braaf te worden aange zien. Voor hen geldt echter de geweldige waarheid neergelegd in, het woord (van den apostel Jacobus: „Wie de Vriend dezer wereld zijin wil, wondit de vijand van God", Voor een ander deel is het niet er kennen van den ernstigen toestand toe te schrijven aan het vereenzelvigen van. de redelijke bestrijding idier onzedelijke mode met een bekrompen preutschheid. Door de preutschheid wordt nooit een Roomsche actie gediend!. Men eische niet de statige deftigheid van idle matrone in de kleed ij van de jeugd, voor wie eer? bekoorlijke elegance, harmonieerend met de frischheid en kleurigheid van het jonge, blije leven, volstrekt niet onpassend is. Wat den ouderdom potsierlijk maakt, kan voor de jeugd zelfs zeer schoon zijn. Wiij zeggen: een bekoorlijke elegance wat onder de tyrannic van de mondaine mode „elegant" wordt genoemd, is voor iemand, die Katholiek denkt en Katholiek voelt, terugstootend en ergerniswekkende Mogen dan misschien enkelen bij hun bestrijding van de hedendaagsche mode zich schuldig maken aan preutschheid, de geheele actie als preutsch te brand merken, zou verraden een betreurens waardige verblindheid of,... een verhar de gewetenloosheid. Als wij, dat bewe ren, klinkt ons tegen de waarschuwende stem van den Herder van dit diocees. Z* D. H. de .Bisschop van Haarlem sprak bij gelegenheid der inwijding van het ketrai ten huis De Thabor" te Rotter- idam het volgende ernstige woord „Laat mij u zeggen, dat ik ernstig be zorgd ben ook voor de zedelijkheid van ons lUndw Men is begonnen met kinderen half te'kleeden. Zoodoende wordt in de jeugd het gevoel van schaamte ver zwakt. En nu slaat het over op de groo- ten. En zelfs onze Katholieke vrouwen laten zich dwingen door een tyrannieke mode, zooals het Christelijke vrouwen om een zacht woord te gebruiken niet past. i Ik ben bevreesd, dat ook wij, dat ons volk, zoo geneigd om in te voeren wat uitheemsch is, zich die ongelukkige mode zal laten opdringen. Daartegen moet gewaakt; door zedige kleeding moet ons volk toonen, dat het niet noodig is te bukken voor een mode, die er iioe strekt om allerlei onzedige gedachten bij de mannen op te wekken^ Ik doe een beroep op de Katholieke vrou wen, dat ze zich niet daartoe zullen lee- Inen en zich zullen verzetten tegen de tyrannie van een wereld, die verderven wil", Wiij zullen, om niet te veel plaatsruimte in beslag te nemen, niet citeeren uit de [herderlijke brieven van het gezamenlijk Episcopaat van Duitscliland, Frankrijk en België. Dat de strijd tegen de mondaine fmodc niet overdreven is, maar "hoogst [noodig, moet toch eigenlijk voor een ieder overduidelijk zijn. Ons, Katholieken, wordt zoo dikwijls verweten, dat wiij de vrouwen niet willen plaatsen op dat hooge standpunt, waar op1 de hedendaagsche beschaving haar Verheffen wil, omdat wij ons verzetten tegen het z.g. feminisme, tegen de z.g( vrouwen-emancipatie. Het is een verwijt, dat pijnlijk botst tegen onze Roomsche overtuiging. Onze geschiedenis van twintig eeuwen Üoochen- straft door de kracht der feiten deze brute bewering. De gereld, bet moderne heidendom, [zou de vrouw verheffen*... 't Is waar, zij plaatst haar in een gouden schittering van uiterlijke staatsie, in de walmend^ wierook van verfijnde ten yenveekelijkende (.[.honneurs", maar ivvat zijl was in het oude heidendom', i s. zij in die hedenjdaag- sche wereId-zonder-Godslavin, slavin van lusten en luimen, grillen en nukke®, passie en willekeur. En, zoo beschouwd, [past de vrouw zoo goed de moderne kleedij. 'Zij beeft niet uit te bloeien in blanke bloesems teen -eigen leven, niet te ontplooien in vollen rijkdom een per soonlijk streven, (haar leven en strevep {moet worden afgelost in bet behagen, niet aan het hart, maar aan ae zinnen van den man. En ,dat kan zij in de mo derne kleedij, waardoor zij; blinkt in d'e bedriegelijke schoonheid van een ge pleisterd graf, ,Tegenover deze „emancipatie", die de [moderne „cultuur" aan de vrouw heeft gebracht, staat de eer, welke wij, als Kar tholieken, haar schenken, Zoekt in onzen tegenwoordigen tijd, volgens, [de woonden Van Mgr. Gallier, de duivel door de vrouwen de wereld te verderven, de Ka tholieke Kerk wil door de vrouwen de wereld gelukkig mak-en. Zij weet, dat de vrouw het intiemst# gedachten- en begeerten-leven van den iman kan richten, dat de moeder beslissen Ikan, wat ons Nederlandsche volk, wat [Katholiek Nederland worden zal. De Roomsche vrouwen stellen zich ieder afzonderlijk :en allen te zamen on der de krachtige schutse en het iilnsitre voorbeeld van ,Haar, die volgens Gods bestel in het Verlossingswerk onontbeer lijk is geweest, die in haar maagden-rein heid en moeder-rijkdom over alle eeuwen heen heerlijkste schoonheid beeft uit gespannen. Uit de ruïnen van het hedendaagsch heidendom en de verzinkende beschaving (worde door en voor |de vrouwen gered de menschel ijk e waardigheid. Dat is ons Roomsch feminisme, on ze Roomsche vrouwen-emancipatie ALGEMEEN OVERZICHT. Albanië. De gebeurtenissen wisselen elk'ander snell af in Albanië',. Zoo komt er eeb telegram, meldende, dat alles rustig is, hetwelk dan weer spoedig gevtolgd wordt door een ander, -meldende, dat de toe stand onrustbarend is. Zoo gaat het de geheelë week' reeds door. Albanië und k'ein En dé. Nu bl'ijlkt weer, dat de Al- baneesche regeering in conflict gekomen is met de internationale controle-com missie, welke door de groote mogend heden over Albanië is gesteld'.. De „Lo- kal' Anzeiger" deelt er een en ander oVer mede. De Albaneesche regeering had van de Oostenrijksche Lloyd het .stoomschip Herzegewina gebuurd om de stad Kar- waja, een broeinest der opstandelingen, te beschieten)., In een half uur tijlds had men twintig granaten In dc stad gewor pen, Met de verrekijkers kon j»en z'en hoe verscheidene granaten op de buizen sprongenf. In het stadje ontstond een paniek; de menschen vluchtten half ge- ld'eed naar buiten!. Cm 5 uur versche nen plbtseling 100 opstandelingen op het strand en openden een levendig ge weervuur op de stoomboot, die met eenige kartetsen antwoordde, waarvan er een in een groep opstandelingen viel en verscheidene wondde), Daar de op standelingen geen dekking, hadden, trok ken Zij tenugt De boot naderde nu Du- razzo en ging voor anker op een plaats van waaruit Sjak kon worden beschoten, dat men Van zee uit -niet kan zien, daar het achter de heuvels ligt. Men kon daarom de uitwerking van het bombar dement niet waarnemen!. Er weirden 12 schoten pp Sjak gelbst, toen werd het vuur gestaakt. De admiraal yan het Engelstih oor logschip, die als oudste in ,iaren het hoofd is van de internationale controle commissie, was bij het hooren van dit bericht zeer gebelgd, omdat dq commis sie hierin niet erkend was'. Onmiddellijk zo,u hij aan de Herzogo- wina geseind hebben, dat, als' ze het vuur niet staakte, ze zelf dfoor de inter nationale vloot gebon\jbardfeerd zou wor den. Vervolgens moet de Eingehche ad miraal zich naar het paleis begeven heb ben om tegen somtnigë maatregelen, die tegen de opstandelingen getroffen Zijn, te protesteeren, daar ze een inbreuk; vormen op de onzijdigheid van de mo gendheden, die te D'irlïzo door oorlbigs- •sche.pen vertegen\vitc<S'g& ZijiC Dp op standelingen kunnen niet weten, wat tusschen de Albaneesche regeering en een particuliere maatschappij overeenge komen isL [De Albaneesche regeering zelf ont kent, dat de admiraal tusschen beide ge komen is, daar dit een inmenging zou zijn in de binnenlandsche aangelegen heden van Albanië!. Ook thans na het jongste gevecht, waarin de regeerin'gstroepen zulk een gevoelige nederlaag hebben geleden, moet wederom duidelijk gebleken- zijn, dat de opstandelingen volkomen op de hoogte waren van de plannen der ver dedigers1. De indruk wordt steed's ster ker, dat het verraad in alle hoeken van 't paleis en van Durazzo schuilt! Verraad slluipt door de straten en alle militaire plannen worden dadelijk!, nadat Zij zijn opgesteld, aan de opstandelingen mede gedeeld. Schandelijke trouweloosheid maakt het Werk van de Nederlandschei officieren en van de kleine schare verde digers tot een zeef, waardoor alles weer wegloopt, zoodat er nooit een tastbaar resultaat overblijft. Het gevecht, waarin kolonel Thomson sneuvelde, was eveneens -een gevolg van verraad hij had plannen gemaakt om Maandag tot den aanVal over te .gaan, en de vijand, die van dit plan in kennis; gesteld was, poogde daarom in den nacht van Zondag op Maandag de stad te verrassen'. En net schijnt, dat majoor Kroon, die het bevel' yan Thomson over nam, een soortgelijk avontuur hadlL De rebellen toonen daarbij een militaire ken nis, die verwonderd doet vragen of zijl een Moltke in hunne gelederen hebbent Volgens de Neue Freie Presse is van Zeer bevoegde zijde in (Wieenen ide tijding binnengekomen, dat de sleutel tot de signalen waarmee met de opstandelingen .gecorrespondeerd is, in de woning van Murrichio gevonden is. Wordt de tij ding bevestigd, dan mag men nieuws gierig zijn wat Aliotti doen zal. Voor ieder is het volkomen duidelijk dat door de Mogendheden in Albanië een jpolitiek gevoerd wordt, van 't laag ste soort. Men voelt het bedrog, maar niemand is in staat de werkelijke daders te ontmaskeren. De Neue Freie Presse die de laatste dagen een heftige campagne voert tegen al die intriges, laat zich in haar num mer van gisteren ook weer niet onbe tuigd. Het blad vraagt zich af wat Euro pa toch bezielt, dat het deze moordpartij laat voortduren in een land, dat het als 't ware zelf in het leven heeft geroe pen en dat nog door de internationale controle-commissie, dus door Europa zelf, grootendeels wordt bestuurd. Ver geet het zijn waardigheid op die wijze, dan ligt de schuld daarvoor in de" on- eenigheden, die tusschen Oostenrijk en Italië 'gebleken zijn. Sedert den dag waarop de Monarchie in Italië op krasse wijze werd aangevallen, en Alliotti zijn rapport over de verbanning van Essad- pasja vol hatelijkheden tegen de Oos tenrijksche diplomatie liet publiceeren schijnt Albanië voor de mogendheden der Triple Entente een welkome gele genheid te bieden, de scheur in het Drievoudig verbond te verbreeden. Al banië moet als werktuig dienen, om het wantrouwen aan deze zijde, de haat aan gene zijde van de Alpen 'te doen toe nemen. En daarom mogen de opstande lingen, deze Boksers van Albanië, onge hinderd moorden en branden en de posi tie van den door Europa aangewezen vorst onhoudbaar maken. Merkwaardig is het ook, te consta- teeren dat alle berichten welke van Ita- 'iaansche zijde komen, ontzaggelijk oven- dreven zijn, zoodat de „Wlahrheit" van de „Dichtung" er niet meer te onder scheiden is. Griekenland en Turkije. Eindelijk schijnt er naar de laatste berichten te oordeelien, tusschen Grieke®- land en Turkije eenige ontspanning te zijn ingetreden. Wiel bewaart men het diepste stilzwijgen omtrent de overge legde nota's, maar de oorlogzuchtige stemming in de bladen komt niet meer zoo scherp als eenige dagen geleden. Naar verluidt heeft de Porte op aan sporing der Europeesche mogendheden de clausule, waarin gezegd wordt, dat de Grieksche nota een inmenging be- teekende in de binnenlandsche aange legenheid van Turkije, uit haar ant- wourd geschrapt Het bericht van de opdracht vanTurk- sche officieren in Londen, waarvan ook wij gisteren melding maakten, wordt officieel tegengesproken. Het gezant schap in Londen was van een en ander niets bekend. Volgens een telegram uit Konstanti- nopel zou (g[isteren te Broessa een bloe dige botsing hebben plaats gehad tus schen Grieken en Turken. Portugal. In de Patriote vinden wij weer eenige bijzonderheden uit Portugal, waaruit blijkt, hoe zegenrijk! dat land door het anticlericaal regiem wordt bestuurd. De Lissabonsche correspondent keint aan zijn blad het volgende: Bij den aanvang van het repu- blikeinsch bewind, spiegelden de leiders de goegemeente voor, dat groote wed vaart in den lande zou gaan heerschen. De lichtgeloovigen beginnen nu in te zien dat z<ii bedrogen zijn. Het nieuwe regime werd ingeluid als het ideaal van zuinigheid en vrijheid. Op schrikbarende wijze zijn echter de staatsuitgaven en de belastingen geste gen. Bij den val der monarchie bedroe gen zij 74140 contos in 191112 ech ter 76000, in de volgende jaren 78512 78030, 78070 contos. Tijdens de republiek zijn dus de uit gaven met 4272 contos gestegen. De republikeinsche demagogen riepen vroeger in de volksvergaderingen „Geen nieuwe belastingen voor het volk", toch is de grondbelasting van 3.194 onder de monarchie op 6.540 contos onder de republiek gestegen, dat is dus 3.140 contos meer. Ook de belasting per hoofd is van 2000 reis op 5000 reis gestegen. Deze cijfers zijn welsprekend en too nen aan tot welk een trap van. welvaart en financieele zuinigheid wij in viler jaar tijds gestegen zijn. Het is een treurige ervaring geweest En de vrijheid? Men huivert om in het publiek te spreken; Overal moet men zijn woorden wikken en wegen. In de straten, op de trams, in zijn eigen huis zelfs wordt imen beluisterd Het schaamtelooze orgaan „O Mun- do" durfde enkele dagen geleden zelfs verlangen, dat de monarchisten buiten de wet zouden worden gesteld en als gewone misdadigers behandeld. Zoo eischen het „broederschap" en „gelijkheid." Gisteren werden de beide monarchisti sche bladen de „Diario da Mamha" en de „O Dia" verboden en de exemplaren door de politie in beslag genomen. In het parlement vroeg een afgevaar digde hoe dat te rijmen viel met vrijheid van drukpers, Bernardina Machado ant woordde laconiek „die bladen beleedi- den de republiek." Het antwoord was kort en bondig, de republiek verdedigt zich. Wianneer men denkt aan de matelooze aanvallen der republikeinsche bladen tijdens de mo narchie, vraagt men zich af waarom ver dedigde de monarchie zich niet beter? Door Angelo open te stellen voor den Duitschen handel heeft de regeering de Portugeesche katoennijverheid schier ge ruïneerd. Daardoor is een materieele schade aangebracht van 40000 contos, terwijl 5000 werklieden tot bittere ellende ge komen zijn. Deze werklieden bedelen nu in de straten van Lissabon, en zij hebben de bladen verzocht inschrijvingen te openen. De regeering is onbekwaam werk te verschaffen aan hen, die zij 't brood uit den mond gestooten heeft. Het parlement bekommert zich niet om deze economische crisis en nog min- j der om de werklieden of hun gezinnen. De beraadslagingen over allerlei on beduidende zaken worden zoolang mo gelijk gerekt. Men weet dat de afge vaardigden in Portugal per zitting wor den betaald. En zelfs de man uit liet volk begrijpt 't, 't parlementarisme i9 in Portugal voor de meeste afgevaardigden een broodwinning. Het republikeinsche orgaan van Al- meido „A Republica" schreef onlangs: „Een nieuwe verlenging van de zitting van het parlement zou schandelijk zij.n De Kamer is een trieste come die. Bernardino Machado speelt voor père noble, maar is slechts een ledepop in de handen van Affonso Gosta, die achter de ooulissen alles regelt en schikt. Het huidige regime in Portugal kan, samengevat worden in twee woorden, immoraliteit en droeve comedie. GEMENGD. Vrees el ijk mijnongeluk. Uit Winnipeg (Amerika) wordt geseind, dat in de Hillerest-mijn bij Fernis in B[ritsch Columbia een ontploffing heeft plaats {gehad. Van de 600 arbeiders, 'die in de mijn werkten, zijn er 200 gered. De hoop! om de andere 400. te redden, is opge geven. Er zijn 50 lijken boven gebracht Hartverscheurende tooneelën speelden zich bij de plaats des onheils ai Treinen zijn uit Calgary vertrokken om hulp te verieenenen. Brand in een kolenrnjtfft. In de steenkolenmijn Vieille Marikaye bij Luik is brand uitgebroken. (Tijdens het uitbre ken van den brand waren ongeveer 400 arbeiders in de mijn» wélke gelukkig allen Zijn gered. De brand Ibreidde zich over de fgeheeie mïijn uit De materieele schade is aanzierillijk. Naspel van het Beilïs proces. Tegen de 26 advocaten, idie tijdens de behandeling van het proces-öeilis een voor het ministerie van justitie en het gerecht bölieedigende resolutie onfclertee- 'kenden, is na een proces,, dat 3 dage® duurde, een veroondeeüng uitgesproken. De advocaten Sokolow en Kerenslci wer- fden tot 8 maanden, |de overigen tot 6 maanden gevangenisstraf veroordeeld. De koning van Bulgarije las tig gevallen. De „Agence JBulgare" imeldt, dat de koning in Sofia is terug gekeerd, Bij de reis idoor Servië is een betreurenswaardig incident voorgevallen. Een conducteur drong den wage® van {den koning binnen, naar bjj zeide om zich te overtuigen, dat de koning in de® 'wagon was. Hij liet daarvoor den trein 'tusschen twee stations stoppen. Door personen uit de omgeving van den ko- ining werd hij tot Zijn plicht gebracht, waarna de trein de reis voortzette. De minister-president bracht dit voorval ter 'kennis van den Servische® gezant, die daarover zijn diep leedwezen betuigde. Nader meldt men nog aan de WN. R. ;Crt"In verband met het bericht uiit Sofia, dat de koning van Bullgaijre op zijn doorreis door Servië door een con ducteur, die den wagen id'es konings was binnengedrongen, lastig is gevallen, heeft de Servische regeering een gestreng on derzoek gelast, waarvan de uitslag open baar gemaakt zal worden. De condudeur zal, als het hem ten laste gelegde waar blijkt, gestraft worden. (Het Eucharistisch Congres. Het Eucharistisch Congres, dat dit jaar in Lourdes wordt gehouden, Zal 22 Juli plechtig door ZuEm'. den Kardinaal-legaa+ worden geopend. Zaterdags en Zondags [hebben groote processies plaats. He* Allerheiligste wordt dag en nacht ter

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1914 | | pagina 1