MAGNA.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
5e Jaargang
No 1401.
Biu'ftaii OUDE SINGEL# 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 035 Postbus 6.
DIT BI .AD VERSCHIJN! ELKEN DAQ. UITGEZONDERD ZÓN- EN FEESTDAGEN
ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
ti het Of.'LLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week
i i.'O per kv .triaalbij onze agenten 10 cent per week, 1.3Ö per kwartaal. Franco
pe> po .i 2.50 per kwartaal.
At -jJrii!ijke nummers 2V» cent, met Oeïllustreerd Zondagsblad 5 cent
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent
Ingezonden mededeelingen van 15 regels 1.50, elke regel meer 30 cent. met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting, Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-advertentign) i—5 regels 25 cent. Iedere regel meer 6 cent: aangeboden
betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cenL
V Af, ziet.
vrl;.Tnr:igen hebben gisteren op
'- i - r:,. kunt ge de menschen 't
bijeen krijgen op verschil-
le i, plaatsen van ons land openlucht-
o;.: mkonni .u gehouden ter bespreking
van den pciititken toestand.
r'..t véren zijn er vlug' bij, dat moet
gtzegd zijn, want heel deze actie moet
d.urlijk al dienen voor de volgende
stenbus.
Zt vli heeft er zeker piet
veel vertrouwen in, dat ha'ar samenwer
king op het Binnenhof schitterend zal
ÖUjVen en trad daarom <nu vas't alomme
voor 't tcte publiek op oni haar 'een
dacht te toon en.
Stonden niet linker sprekers van aller
lei pluimage rood'e veeren vooralsnog
uitgezonderd eendrachtiglijk af te
j/even or* de vorige regecring en roerend
is waarschuwen professor Eerdmans
was er ook bij tegen het clericale
gevrar!
Door too iets moois werd immers
wheel overschaduwd, dat juist den vori
ge.' ~a ten Binnenhove de linker een
dracht zoo ver zoek was, dat de heeren
Duyrc.r r van Twltt en hchaper er beiden
op kon den smalen»
was nu nog maar bij gelegen-»,
beid een b< las tuig ontwerp, dat op
:-?n 'j 'V na gevild v. Behoeft gé niet
(e vragen, wat er voor den dag zal
treden ais de groote politieke quaesties
car. orde komen, waarbij ook de
sc V w - ncodig zullen zijn om de
mwwdei'hrw 'i dek;:en,
:u\ ho elieflijk 'tis, als de vrij-
ari;;i.,w broeder.-; in de open lucht samen
..aarbij wat niei voor aller ooren
-i Vr' «hlig is, lichtelijk kan verstuiven
•:e ruimte;
Maar, ai, wanneer ze in enger kring
moeten samenwerken aan practische din-
|en, Dan wordt 't plukharen en stuiven
de veeren in 'fc rond;
KAMEROVERZICHT,
TWEHDE KAMER.
K iihsZik omslcn belasting.
De discussies over de Rijksinkomsten-
k." ting geraken langzamerhand ten
Zi, zijn gevormd buiten den mi
rt? )m. '.v'oensd.wy vormde de hoofd-
tchwE--i h:t vrije'nnig-democratisch voor-
w de progressieve inkom'-
i:veneens progressieve aan-
ar:,ir.oensbel. wmg te stellen.
ven •••.-ping "van dit voorstel
de rechterzijde geholpen door de
iv.ij-liheraien en een groot aantal unie-
Itóez&len <44 tegen 28 stemmen).
w te voorzien, dat het zoo zou
V-open. r moet voor denwetgever een
•www zijn bij het belasting-heffen. Ook
w-trwo:; dc- belastingbetalers tot de
ww.-.. wnde klasse behooren. Alleen voor
T-'i, r-r leuze geldt: „eigendom1
d>«tw 'f." ulh.cn voor hen kan het
w vermogende belas-
n al. rEroericn uit te knijpen.
wij wt-md er ten opzichte
L E T O N.
;f de r.izuv. pa u i den keizer 'met
o 1'.uzc in kenni3 ueeft ^gesteld, vol-
toc: .Magma, een blik op de courant
repend, de WOOttttt van- den knaap.
De meester üfegt, dat er dan vrede
gEMntf berichtte hij vettdlar, naar zijn moe-
w nde Dan feral U ,toch weer
vroolrx en rijden wij naar grootmoe en
grootpa ..een voegde hij er bij, de reden
"w ;.;jn be'engs telling in kerkelijk-poli-
- -.wgj.'.kken openhartig verradend.
'wn:hg/I z"frs- -^splannen tot dus-
l ov en, dat zij. zoo-
keg w geen yréde. was, niet 'van hier
Wgg" r/t'dn
- r.w r. zullen wij zien, wat we
doer w *nc ri-ite zijl Oij moet echter
k'Jhoorwirr, wezen, opdat gij u niet te
ïïCtt-ïmeu hein, ai j>ipa komt
i n.u haT cli voorgeschreven, den
foa-.p nu en idan over zijn vader te spr&-
kww wj hai l iicm steeds in den waan
??lat'T1< dat -• -op een wet nschappélijkie
w. Nwr kinidwraard 'had hijj deze
<e>. n/igheid' als eenvoudig feit opgeno
men n er zich vcrdier het hooid niet
•T'Wc gebroke n Tegenwoordig gebeurde
het wel, dat hl, .met een vragenden blik
van het lot van het amendement-Patijn
dat het heffingscijfer der aanvullende
vermogensbelasting van f0.50 op f0.75
per 1000 gld. wilde brengen (met eeni-
ge degressie voor vermogens beneden de
f 60.000). Doch ook dit amendement is
verworpen. Het kreeg tegen zich de
stemmen van rechts, dc vrij-liberalen en
een 4-tal unie-liberalen, (de heeren Bcr-
gesius, Dolk, De Meester, Roodhuijzen)
39 tegen 33 stemmen.
ALGEMEEN OVERZICHT.
Volgens nadere berichten uit Durazzo
valt aan ide verraderlijke 'plannen van
Essad pasja niet meer te twijfelen en is
het alleen aan het snelle en vastberaden'
optreden van den vorst te danken, dat
Lssad verhinderd werd gevolg te geven
aan zijln voornemen om zich van den
vorst meester te maken.
De jongste officieele berichten betref
fende i Ui
Albanië
bevatten het volgende:
Met het oog op ide oproerige bewegin'g
ten Noondoosten van Durazzo, welke, zich
tot Chlak, 12 kilometer van Durazzo, ver
breidde, had vorst Wilhelm, den Koiland-
schen majoor Sluys, officier van dc gen
darmerie, met het commando te Durazzo
belast. Essad pasja had zich met een
sterke gewapende troepenmacht uit voor
zorg in zijln huis opgesloten. In den loop
van den nacht bracht men er groote hoe
veelheden ammunitie heen. Daar majoor
Sluys de houding van- Ecsad -pasje—ge
vaarlijk achtte voor orde cn veiligheid,
sommeerde hij Essad pasja om '3 uur
's morgens zijn Tijfgarde heen te zenden,
die geen wettige ieden van bestaan had,
en zijln wapens uit te leveren. In plaats
van aan jdit bevel te gehoorzamen, liet
Essad' pasja een beschieting openen, De
Hollandsche majoor Zag zich toen ge
dwongen geweld te gebruiken tegen de
versterkte positie van Essad pasja. Nadat
een wel onderhouden geweervuur van
beide kanten was gewisse^, liet men ka
nonnen aanrukken om Essad eu zrijn vol
gelingen meer ontz% in te boezemem
Toen de eerste geweerschoten vielen,
waren detachement Oosten rijks cl",-Ho n-
gaarsche en Italiaansche matrozen ont
scheept Zij namen onmiddellijk positie
in de nabijheid var. het vorstelijk paleis
om het tegen mogelijke aanvallen te be
veiligen, Inmiddels doorkruisten gewa
pende nationalistische benden, de straten
der stad. Na het tiende kanonschot werd
de witte vlag op de woning van Essad
pasja geheschen. (Hl, veikiaand'e jzich daar
op bereid zich over te geven, mils hij
dadelijk op een Italiaansch schip naar
Italië werd gebracht De vorst eischte
echter, dat hij aan de. Oostenrijksch-ita
liaansche detachementen overgeleverd en
in bewaring gesteld zou worden aan
boord van het Oostenrijksch-i Icxngaarsche
stationsschip „SzT. h sa eenig ge-
parlementeer stem ---od in dez voor
tot zijn moeder op?*;., maer vraag j
had' hij nog niet c;estejd. Dat zijn vader
de wetenschappen 100 minde wa3 trou
wens een gedachL; v/^llte zijl gevoelens
niet teederder maarte.
Gij kondt tante CLvasse de courant
wel eens brengen; zij iai er ook genoe
gen in hebben, sprak Magna nu. Lees
haar voor, wh't d?nrin staat en veVtel
haar, hoe schoon te Bruckhoven gevlagd
werd.
En mag ik van middag, nu wij vrij
hebben, weer rijden? bedelde hip
Als gij je schoolwerk af hebt, vermaan
de de moeder. Maar hoor ééns Dity.
waar zijd de couranten en de brieven,
vroeg zij, terwijl de knaap reeds uit de
kamer ijjlde.
Die heeft Jddnrich;Hiji brengt ze
U dadelijk, als hij Elector afgespannen
heeft, riep Dity, nog geheel van de ge
dachte aan zijtn paard vervuld. Ik zal
het hem nog ee:is gaan zeggen.
Eenige oogenblikkt;: later was Magna
in het bezit van de por t en Ofschoon cr
eenige brieven bi warren, kon zij zich-
toch niet weerhouden, heden eerst een
blik in de couranten te werpen.
Alle bladen waren vol over de Paus
keuze en gaven meerendieels zeer gunsti
ge beschrijvingen van dien nieuwen op
perherder» Aan zijn eerste daad tegenover
dien keizer hechtten vooral de couranten
waarden toe. 'Na de overbrenging van
Essad pasja hielden nationalisten betoo
gingen voor het paleis. De vorst kwam
met iden kleinen prins op den arm op
het balkon. Een natioralist richtte het
woord tot den vorst Daarna sprak de
vorst de Albaneezen m<et eenige woorden
toe. Gisteren is Essad pasja op bevel van
den vorst van de „Szigetvar" overge
bracht aan boord van een Italiaansch
oorlogsschip, dat koers neeft gezet naar
'BrindisL Voordat hij ia vrijheid werd
gesteld, heeft hij een verklaring onder
teekend, waardoor hij' zich verbindt, zich
niet meer met de buitenlandsche zaken
van Albanië in te laten. ,Te Brindiisi aan
gekomen, is hij direct naar Rome ver
trokken. De prins heeft id'en ministers, die
hun ontslag hadden aangebeden, verzocht
om hun portefeuilles te behouden. Hassan
bei Pristjina heeft zich yoorloopdg belast
met de portefeuilles van Essad pasja, te
weten oorlog en binnefilandsche zaken.
De oproerige beweging onder de boe
ren in den omtrek van" Durazzo is op
vredelievende wijie geëindigd. In de stad
is het rustig.
Uit
Mexici
niet veel nieuws, dan sdït generaal Villa
een troepenmacht id.er regeering van 5000
man heeft verslagen bij!|Paredon„ De re-
geeringstroepen werden Jzwaar geteisterd,
en onder de gesneuveld^ zijln twee gene
raals. Villa maakte 800 gevangenen. Ook
vermeesterde hij verscheidene machine
geweren en een grootel hoeveelheid am
munitie. f' 1
'Het Engelsche gezantschap te Washing
ton verneemt, dat het go "de olievelden
venTampico voor de vreemdelingen vei
lig is, als zij bedachtzaam te werk gaan.
De invoerrechten worden evenals vroeger
geïnd, maar de banken zijn gesloten en
er zijtn geen ruilmiddelen beschikbaar,.
Men verneemt, dat de vertegenwoordi
gers van Engeland, Nederland en de Ver-
eenigde (Staten {samenwerken om. [de iiecht-
Jiiatige eigenaars van de ^etroleum-eigen-
d,om.men te beschermen, en te verhin
deren, dat onverantwoordelijke elementen
hen gedurende bun afwezigheid van
eigendommen en concessies zouden be-
rooven.
Home Rule
heeft in de zitting van het Lagethuis bij
de derde lezing van dit ontwerp aanlei
ding gegeven tot stormachtige tooneelen,
die eindigden toen de voorzitter wegens
de aanhoudende wanorde de vergadering
verdaagde. Toen Asquith de zaal verliet,
stonden de ministerieelen als één man
opt en juichten, met zakdbeken wuivende,
dat het daverde.
Een afvaardiging van kiesrechtvrouwen
heeft getracht door te dringen in het Ko
ninklijk paleis. Er waren echter voor
zorgsmaatregelen getroffen, zoodat dit
mislukt is, doch niet zonder een nogal
hevig gevecht, waarin de politie niet
schroomde gebruik te maken van stokken
en Ide hoeven der paarden; 46 personen,
waaronder mevr. Pankhurst en Sylvia
Pankhurst, zijn gearresteerd.
der tegenstanders groote waarde en zijl
knoopten de ve.ürckkendste vermoedens
daaraan vasi Op Magna maakte dit na
tuurlijk geen Indruk. Zij' wist reeds, dat
zij bij de eerste hen onaangename wen
ding der zaken als een wilde bende op
den Paus zouden aanvallen en hem meer
zouden smaden dan zij hem nu loofden.
Zij nam nu de brieven.
Reeds de eerste riep helderen zonne
schijn op haar gelaat Het was een korte
brief van haar broeder, waarin deze de
geboorte meldde van een tweeling, jon
gens, en wel op zoo humoristische wijze,
dat daaruit doorslaand bleek, hoe geluk
kig alles was verloopen en hoe verheugd
het ouderpaar was over dezen dubbelen
zegen.
„Jongens, steédis maar jongens, alle
maal krachten, hoop ik voor het toekom
stige Centrum, schreef Bernard opge
wekt Een van hen schijnt zich reeds van
zijn roeping bewust, zoo luid laat hij zijfn
stem hooren, zoo nadrukkelijk draagt hij
zijn vorderingen voor.. ;\Vilt gij niet eens
komen, lieve zuster, om ons te helpen
de kinderen voor het Christendom op te
voeden Dat de eerste jongen dien naam
„Magnus" krijlgt, staat vast, maar dat is
niet die luidruchtige pirotesteerendeware
grootheid is stil, en zoo God het wil,
heeft hij van zijn tante nog meer dan
haar naam. O, kondt gij toch eens be-
GEMENGD.
Dinsdag 19 Mei heeft Koning Al-
bert de-nieuwe gch oo 1 w e t-Poui le t
onderteekend en wordt heden door den
Moniteur afgekondigd, zij treedt dus in
werking vóór de verkiezing van a. s. Zon
dag, zooals de regeering, niettegenstaan
de allen weerstand, het had beloofd.
Bij keizerlijke boodschap is de
Rijksdag gesloten, nadat zij de nieu
we spionnage-wet, waarbij de strafbepa
lingen verscherpt zijn, had aangenomen.
Volgens de Standard zal den her
tog van Connaught het ambt van on
derkoning van Ierland, als opvol
ger van lord Aberdeen, worden aangebo
den. Naar men weet, keert de hertog
van Connaught, thans nog gouverneur-
generaal van Canada, in October naar
Engeland terug.
Bij de aanvaarding van het pre
sidentschap der Turksche Kamer
heeft Halil bei in een rede de krijgs-
gebeurtenisseri herdacht. Hij eindigde
met de volgende woorden: /Ik druk
u op het hart, het schoone Saloniki, noch
Monastir, en Janina, noch heel Roemelië
ooit te vergeten, noqh dat aan gene zijde
van de grens broeder- wonen, die moe
ten worden bevrijd. Alleen dan zal het
mogelijk zijn de foufen van het verleden
te herstellen."
De Grieksche overheid heeft de
huizen van Muzelmannen doen ontrui
men, waar Grieksche vluchtelingen zich
met geweld gevestigd hadden. De huizen
zijn aan de eigenaars teruggegeven.
Volgens een officieel telegram uit
Centa hebben Marokkanen het fort Ma-
niola aangevallen, doch zijn er met
groote verliezen teruggeslagen.
De Spanjaarden hadden vier dooden.
De u i t s 1 a g van de v e r k i e z i ng
voor Noord-oost Derbyshire is: Bowden
(unionist) 6468, Houfton (liberaal) 6155
Martin (arbeiderspartij) 3669 stemmen.
De unionisten hebben een zetel gewon
nen.
Het Amerikaansche oorlogsschip
Connecticut heeft, in antwoord op een
draadloos telegrafisch verzoek om hulp,
100 passagiers gered van het stoom
schip Atlanta, dat, 100 mijlen ten noor
den van Tampico, op de kust zittend,
aan stukken geschoten werd. De passa
giers bestonden voor het grootste deel
uit vreemdelingen, die naar Tampico te
rugkeerden.
De Secoio bericht uit Palermo, dat
de werking van den vulkaan Strombo-
li een stadium is ingetreden, dat de be
volking in groote vrees doet verkeeren.
Groote rotsblokken worden omhoog ge
slingerd, terwijl hevige aardschokken ge
voeld worden.
De Amerikaansche Senaat heeft
zonder debat goedgekeurd, dat de duur
van de a r b i t r a g e-verdragen mot Oos
tenrijk en Nederland met vijf jaar
verlengd worden.
Donderdagochtend is in een werk
plaats van di Poetiloffabriek brand
uitgebroken. De brand, die 2 uur duur
de, heeft ook nog iwee andere werk
plaatsen verwoest. Verscheidene onder
sluiten het familiefeest mede te - vieren!
Tiny verlangt daar zoo innig naar» Hoe
zeer ik uwe redenen gegrond vind en de
opzetting van uw houding billijk, vind
ik in dit geval toch wel een uitzondering
geoorloofd. De reis neemt, zoo gij wilt.
slechts eenige dagen in beslage Gij kunt
als begeleider Dity medebrengen, wat
ons zeer verheugen zom. Telegrafeer ons
het uur uwer aankomst, wij hopen met
zekerheid, dat gij ons verzoek zult in
willigen."
Magna's blik rustte droomerig op den
brief. Hoewel gewoon aan haar 'kluize
naarsleven, gevoelde zij toch een opwel
ling van vreugde, eens uit die veeljarige
eenvormigheid te geraken. Wel was die
wereld tot haar gekomen als zij* met de
pen in d'e hand aan haar verbeeldings
kracht vrij spel liet, 'maar nooit had' zij
toch het verlangen naar een verandering
van streek geheel kunnen onderdrukken.
V<^>r ditmaal stond dan ook haar besluit
vast, den wensch der haren op te volgen.
Met jeugdige drift stond zij opi, om de
toezegging persoonlijk op te zenden, toen
een bediende met een telegram binnen
kwam. Een gevoel van vreeze kwam over
haar, en haar gedachten vlogen naar de
naastenhaar zuster en de kinderen. Het
bericht kwam echter piet uit Berlijn».^
zij herademde.
Daarop echter zonk zij verbleekeird op
deelen van in aanbouw zijnde schepen,
zijn vernield. De oorzaak is waarschijn
lijk onvoorzichtigheid. De schade be
loopt ongeveer 200.000 roebel.
Een ongeluk in de achterstook-
kamer van den Franschen torpedojager
Renaudin, welke te Bizerta manoeuvreer
de, had den dood van vier leden der be
manning tengevolge, 1 werd gekwetst.
Aaokomst van het Deensche
Koningspaar.
De dame van het Hof en de overige
leden, uitmakende den eeredienst, toe
gevoegd aari den Koning en de Konin
gin van Denemarken, begaven zich heden
morgen met den trein van 9.36 uit Den
Haag naar Rozendaal met den Belgischen
sneltrein, 'die bij uitzondering aan dat
grensstation zal stoppen, teneinde de
hooge gasten van H. M. bij aankomst
in ons land te begroeten en naar Amster
dam te vergezellen.
Aan het station te Amsterdam, wear
de trein te 4.05 aankwam, waren H. M.
de Koningin en Z, K. H, de Prins ter
begroeting aanwezig.
De groentijd in Groningen.
Men seint uit Groningen, dat in ^en
gisteravond aldaar gehouden vergadering
van het Groningsch Studentencorps op
voorstel van den Senaat besloten is tot
inkorting van den groentijd tot twee we
ken en tot afschaffing van de z.g. don
derjolen..
•Een eerste stap op den goeden weg
om te komen tot van ineer beschaving
getuigende toestanden.
Uit het leven van Mgr.t Leijten.
Men schrijft uit Breda aan de „Limb
Koerier"-:
'n Aardige anecdote hoorden we de
zer dagen uit het léven van onzc-n oven-/
Heden Bisschop. Toen ik student was
aan het klein Seminarie, vertelde ons
een geestelijke, kwam de Eerw. heer
Leijten er alls regent aan. Tijdens; een
daarop volgende vacantie was ik te gast
bij een pastoor in den omtrek van Al
phen, waar, als gezegd, kapelaan Leijren
12 jaar had gewerkt. Men kende hem
op de pastorie goed, vroeg dadelijk, hoe
',t met den nieuwen Regent g ng.
O best, zei dc student. i
De pastoor stopte zijn pijp en ter*
wijl hij opstak en zware rookwolken
uitblies, dacht hij blijkbaar over iets na.
Het gezelschap zag het, wachtte op hert
resultaat Dat kwam met de laa'tl.te roe t
wolk ja, die wordt nog 'ns Bissichop'^
Ja, zeiden de anderen.
En toen Mgr. Van Beek gestorvten
was en de vrienden elkander den naam
noemden van den Pastoor van Bavel,
was 't of de wind dien naam voortdroegl
over het heele Bisdom: vox populi. vox
Dei.
Bouten het Diocees keek men eenigsr
zins vreemd op: een pas.toor van een
dorp, waarvan men nog nooit gehoord
had, zou Bisschop worden
Men wist er niet, dat de bescheiden
haar stoel neder. Haar handen beefden
zoo, dat zij het papier nauwelijks ver
mochten vast. te houiden, en toch las zij
steeds opnieuw het voor een telegram
ongewoon lange bericht uit New-York.
Frans Hellbrinck was de afzender.
„Sinds eergisteren van een bekenden
Duitscher arts vernomen, dat graaf Dor-
nick zwaar ziek hier is aangekomen en
nog altijd maar ziek in het gasthuis ligt
Verbetering niet te voorzien. Geheel een
zaam, slechts vrienden ter verpleging.
Hield voor plicht, u te berichten."
Het papier ontroert haar. Een mach
tige opgewondenheid greep haar aan.
Haar gade, ziet wellicht den dood nabij.
Een oogenblik was het, of de oude lief
de oplaaide. Naar hem heen, naar hem
heen.
Maar gelijk een kwijnende vlam wel
opflikkert als er brandstof bij wordt
gelegd, doch slechts om spoedig weder
te verdooven, zoo verging het ook Mag
na's liefde bij dit bericht. Haar eer
ste gedachte was: tot hem. H nr twee
de: Onmogelijk. Hij had haar verlaten
nu volle acht jaar geleden. Voor acht
jaren had zij hem de hand tot het hei
lig echtverbond gereikt, maar hij had
deze verslapt. 't\Vas voorwaar niet zijn
schuld, dat niet de band geheel verbro
ken was, dat niet een ander haar plaats
innam. /Wordt vervolgd.)