157) MAGNA. BUITENLAND. Se Jaargang No 1395. Bureau OUDE SINGEL# 54, LEIDEN. latere. Telefoon 935. Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAQ, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Lelden 9 cent per week ƒ1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco per post 1.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 2V# cent, met Oelllustreerd Zondagsblad 5 cent De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75» elke regel meer 15 cent Ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent. met gratie bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Kleine AdvertentiSngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop (geen handels-advertentiön) 1—5 regels 25 cent, Iedere regel meer 5 cent; aangeboden betrekkingen 15 regels 50 cent iedere regel meer 10 cent v Katwijk. .Het besiuit van het bestuur der R. IC Centrale Kiesvereeniging „Katwijk-Lei derdorp", om nl „de besprekingen aan gaande een éventueele candidatu;ur voor (het Kamerdistrict uit te stellen tot ge bleken zal zijn, of mr. O. J. E^ Baron van Wasseiiaer van Catwijck zijn benoe ming tot lid der Eerste Kamer aanneemt berust o.i. op een volkomen juist inzicht ,Ware de toestand niet vertroebeld, doordat de Christ-Hist reeds, vóór iede re onderhandeling, optraden als de eenig- gerechtigden op den vacant komenden ze tel, dan zouden wij er anders over oor- deelen. Aanvankelijk, toen baron van flVassenaer het besluit nam over het aan nemen van zij'n benoeming tot Eerste- Kameriid niet te beslissen, voordat bleek, oi er eensgezindheid onder de rechtsche partijen bij de candidaatstelling zou heerschen, aanvankelijk geloofden wij in 'de bedoeling van baron van Wiassenaer en diens geestverwanten, om die eens gezindheid te willen bereiken door onder ling overleg, waarbij geen der ^partijen te voren zich onwrikbaar op een be paald standpunt stelde. Uit de handelin gen van een groep Chr.-Hist. (aan de „Tel." wordt gemeld, dat in de verga dering van den Chr. Hist. Kiesvereeniging te Katwijk, waarin dr.'J. Th. de Visser candidaat werd gesteld, slechts 12 per sonen aanwezig waren het bestuur meegeteld), waartegen niet klaar en krachtig door andere partijgenooten werd geprotesteerd, mogen wij! conclu- deeren, dat baron Van Wassenaer het verkrijgen van eensgezindheid onder de rechtsche partijen gelijkluidend acht met het toegeven aan de wenschen der Chr- iHistorischen, met het stellen van een Chr.-Hist. candidaat. En zulk een houding staat gelijk met dwingen. De Katholieke partij, die er toch werkelijk niet van beschuLigd kau worden, dat zij te Veel ijvert voor eigen candidaten, dat zij niet weet van toe geven en inschikken, is ecliter aan zicli- zelve verplicht zich door geen enkele andere politieke partij een dwang te laten opleggen. Daarom vraagt zij een klaren toestand, waarin van pressie geen sprake meer zal zijn. Het besluit van het bestuur der R. K. Centrale „Katwijk-Leiderdorp" zal in ieder geval de politieke atmospheer zui veren van wat er broeit aan ondoordacht dom draven eenerzij'ds en ontevredenheid en wrok anderzijds. V „Kinderwerving". Er is een brochuurtje verschenen over het Marine-personeel', waarbij1 ook onze stad zijdelings betrokken is, zoodat we er hier ever. aandacht aan willen wijden. Schrijver (S. P. l'Honoré Naber) be toogt, dat bij de aanneming van jeugdig |Marinepersoneel' de slechte resultaten in de laatste jaren alleen te danken zijn aan het feit dat geen jongens meer aange nomen worden beneden de veertien jaar. Vroeger konden zij in dienst treden on middellijk nadat zij de lagere school ver laten haddenthans niet meer. Dat is. feitelijk de kern waarom het geheeie FEUILLETON. Mrs. Morsley had hem reeds kaartjes verschaft. Voor d'e-quaes tie van het toilet behoefde Edith geen zorg te hebben eenvoudig wandeltoilet. De Engelschen zijn veel te practisch om bij zulke gelegenheden onnoodige praal te vercoonen. Mrs. Morley zou 'bovendien haar eigen equipage sturen om haar af te halen. De Geheimraad was er blijkbaar op üit, zijn dochter alle zwarigheden uit den weg te ruimen. Edith was de vernieuwing dier kennis making niet zeer welkom. Maar 't was in ieder geval toch interessant, op deze wijze de voorname Londensche wereld te zien en zoo nam zij die uitnoodigjng aan. LIL Equipage op equipage naderde het lokaal van het Duitsche Casino. Een (menigte volks had zich voor den ingang verzameld, on de voorname gasten te be wonderen, die' voor 't meerendeel in de namiddaguren van twee tot zes aankwa- en de latere voor de groote massa der bezoekers overlieten, Eenige opzichters hielden vrij baan voor de aankomenden verschijnsel! der sterk verminderde aanne ming \zidh groepeert In 1909, 1910, 1911, 1912, 1913 (tot 8 Nov.) bedroeg het aantal pangenomen jongens respectie velijk 337, 192, 189, 140 en 79. Waarom wij er hier op wijzen? iWiel: bezitten we in onze stad niet de „Kweekschool1 voor Zeevaart", wier Jantjes sioms, zoo typisch onze straten stoffeeren. Als Leidenaars gaat ons, natuurlijk het welzijn ook1 van deze inrichting ter harte en nu was het ons reedst opgevallen, dat het aantal' paradeerende en wandelende matroosjes zeer verminderd was. Wat we betreuren ook voor Leiden. Hoe daarin verbetering te brengen Volgens iden heer Naber kan de Marine het nog lang met vrijwilligers doen, mits de leeftij'd van aanneming weder vroeger gesteld wordt, de destijds zoo gesmade kinderwerving weer in eere wordt her steld Hoe gaarne we ook de Leidsche Kweekschool zien bloeien, dit middel lijkt ons toch te kras. Het gaat waar lijk niet aan, kinderen, zoo pas van de school, een dienstverband te doen aan gaan. Daar kwamen allerlei ongelukken van, zoodat het terecht is afgeschaft. Maar iets anders ware o.i. in die richting wel' te doen. Men neme wel de jongens reeds aan zoodra ze van school komen, maar late het dienstverband pas na eenige jaren aanvangen ,als zij eerst eens gezien hebben wat er bij de Marine te koop is. In plaats van kinderwerving krijgen we dan kinderopleiding met rijper be roepskeuze. 't Zal iets kosten, maar voor een goede bemanning onzer vloot moeten we ook wat over hebben. KAMEROVERZICHT. TWEEDE KAMER. Een echec. Vrouwenarbeid. De dag van gisteren heeft den minister van Financiën, den heer Bertling, een niet zoo gering echec gebracht Hij had, in tegenstelling met minister KcLman, die de uitvoering van de inkomstenbelas tingen uitsluitend aan het dienstvak der directe belastingen wilde toevertrouwen, de voorkeur gegeven aan een splitsing en wilde een deel van den arbeid aan de ambtenaren van de registratie op dragen. De commissie van rapporteurs was het echter niet eens met den heer Bertling, wilde liever het systeem van den heer Kolkman doorgevoerd zien en had daar toe een amendement ingediend, dat giste ren werd aangenomen, zelfszonder hoofdelijke «temming. Als dat geen ge weldig echec is voor een minister, is niets meer als zoodanig aan te merken. En ons dringt de verzuchting uit het hart: Wat is er toch een intellect aan de verlichte linkerzijde, en wat zijn de rechtsche ministers toch altijd dompers geweesti! Bij de regeling der schattingsconimis- siën wilde een amendement-Knobel de mogelijkheid openstellen, dat vrouwen tot lid dier commissiën worden benoemd. en trachtten orde te houden onder het gewoel der menschen, die zich aan beide zijden van den weg opgesteld hadden. Dring niet zoo naar voren, Jim, zeide een oude vrouw, wier scheef ge trokken hoed haar een waar heksachtig voorkomen gaf. Dring niet zoo naar vo ren. Het is geen aangenaam gezicht voor ons Engelschen, dat al die voorname heerschappen hun geld hier voor de vreemden offeren, die ons het brood uit den inond stooten en van den arbeid berooven. Men moest ze maar het land uit zetten. Als ze niets te eten hebben, die armzalige kerels, knorde een pootige knaap, die met zijn gereedschap in de hand zich hier eenige rust gunde om zij'n nieuwsgierigheid te bevredigen. Die in den vreemde is, heeft het toch al zwaar genoeg, zoo sprak een jonge vrouw hem tegen, die, een kind op den arm, een ander aan den rok, insgelijks naar voren was gedrongen. God weet, dat wij al onze verdiensten moeten afgeven, zoo duur is het in uw Londen. Ik heb het mijn man dikwijls genoeg gezegd, dat wij het thuis beter hadden, sprak zij in haar gebroken En gelsch ,en haar armerlijk uiterlijk zoowel als de bleeke gezichten der kinderen be vestigden haar woorden. Terug en niet zoo naar de deui: Daartegen maakte de antirevolutionaire afgevaardigde, de heer Beumer, bezwaar op principieele en practische gronden. ïn een rede, die noch den spreker, noch de vrouw tot eere strekte, kwam de heer Schaper in een bot-inaterialistische be schouwing tegen den heer Beumer op. Jen slotte werd het amendement aan genomen. Voor stemde de linkerzijde, de Katholieke afgevaard:gden Aalberse4 Boo- gaardt, Duynstee, Jansen, v. Sasse van IJsselt en juten, de Christ.-Historischen Ankerman, v. Bijlandt, De Geer, Lohman en Bichon. Met de anti-revolutionairen stemden tegen de Katholieke heeren Bec- kers, v. d. Berg van Heemstede, Fruytier, Kooien, Van Nispen (Rh eden) en Van Wijnbergen. Wij' meenen, dat men noch om prin cipieele, noch om practische redenen de vrouw van dc in het amendement be doelde werkzaamheid behoeft uit te slui ten, en juichen daarom de aanneming van dat amendement ioe. Er is Hier, dunkt ens, n sprake van een absolute gelijkstel ling tusschen man en vrouwook de aard van de vrouw maakt haar, dunkt ons, niet ongeschikt voor de uitoefening dier werkzaamheden. ALGEMEEN OVERZICHT. Aanvankelijk was uit den uitslag der herstemmingen in Frankrijk niet duidelijk te maken hoe de nieuwe Fransche Kamer er uit zou zien door den grooten aan was van de geunifieerde 'socialisten. Het blijkt nu dat deze roode groep Fran- krijk's politiek zal beheerschen. Want jaurès heeft; getoond de zelfde slaaf sell e onderworpenheid van de radi caal-socialisten te z; 1 en voortzetten. De ,Croix" noemt dan ook het resultaat der verkiezingen „verfoeilijk". Men kan van deze meerderheid alles vreezen. Dat dit blad juist gezien heeft blijkt uit het volgende: Het hoofdbestuur van de geunifieerde radicalen en radicaal-socialisten publi ceert thans zijn eigen statistiek, volgens welke de radicalen tezamen met de ge unifieerde en onafhankel'ijke-socialisten ten koste der uiterste linkerzijde teza men over 321 zetels in de nieuwe Ka mer beschikt. Het partijorgaan de „Ra dical" voegt eraan toe, dat de demo cratische en socialistische partijen nog nooit over zulle een meerderheid in het parlement hebben beschikt. Inderdaad was het anti-klerikale blok tijdens het ministerie-Coinbes sjechts mogelijk door de aansluiting van een deel der rechtsr radicalen en van de democratische lin kerzijde terwijl thans de linkerzijde de meerderheid kan vormen en de verant woordelijkheid draagt van de politiek van de eerste vier jaar, als de samenwerking mogelijk is. Voorloopig kan dus het kabi- net-Doumergue zich handhaven, maar de vraag is of Jaurès zal vasthouden aan zij'n eisch den 3-jarigen oefentijd op te geven en dan is er dezen zomer het proces tegen mevrouw Caillaux, dat ook dringen, sprak de opzichter, een man in het oog houdend, die zoo juist naar vo ren gedrongen was en tegen een pilaar aan den ingang geleund stond. Een breedgerande vilthoed verborg zijn trekken. Het blonde, tamelijk lange haar hing hem over de kraag van zijn jas, een blonde baard bedekte hem de wan gen; het gansche uiterlijk van'den man droeg de sporen van Verwaarloozing. Een hand verborg hij met theatrale be weging in zijn borst. Ondanks zijn af gedragen kleeren maakte hij den indruk alsof hij in de betere standen behoorde. Óok zoo'n verhongerde Duitsche kunstenaar, had de opzichter gezegd, toen hij aan het bevel gehoorzaamd.had. en met zekere hoffelijkheid een schrede terugtrad. Het gesprek rondom hem scheen hij niet te hooren. Zijn blikken dwaalden hier en daar over de menschen heen blijkbaar zonder naar iets bepaalds te zjen. Slechts als hij naar den in gang keek, nam zijn gezicht een onheil spellende uitdrukking van vastberaden heid aan. De voorname gasten begonnen het lo kaal weder te verlaten. Scharen van da mes en heeren liepen naar hun rijtuigen die in de straat stonden. Ondanks haar aanvankelijke afkeer had Edith gich .wel geamuseerd. Mrs. Morsley kan leiden tot groote opwinding en het bestaan van het ministerie in gevaar kan brengen. Men zegt, dat Messimy,- radicaal Ka merlid en gewezen minister van oorlog, aan de nieuwe Fransdie Kamer, die den le Juni zonder bizondere oproeping sa menkomt, zal' voorstellen den driejarigen diensttijd met een half jaar te bekorten. Dat zou een concessie zijn van de radicalen aan de socialisten, bedoeld om het „blok" in stand te houden. Over de ve rkiezings-in cidenten die Zondag te Rijssel zijn voorgevallen, verlustigen de niet-Katholieke bladen, ook hier te lande, zich in het geven van zoo uitgebreid mogelijke bijzonderheden over het „bedrog" der „geestelijke broe ders" .uit België, die met valsche kiezers- kaarten gestemd zouden hebben en in het "bezit nog van verschillende kaarten gevonden werden. Tegenover die te hooi en te gras aan anti-clericale Belgische bladen ontleen de bijzonderheden, stellen wij hier het verloop der feiten zooals de „Croix du Nord", die ter plaatse uitstekend is, in gelicht, dat geeft. „Volgens ons persoonlijk onderzoek, aldus het genoemd blad, gaat het om vier knechten of bedienden, in betrek king bij congregaties, wier leden door de ostracisme-wetten van het blbc, uit hun land verdreven werden. Franschen van geboorde als wij, de bloedige belas tingpenningen betaald hebbende als al hun medeburgers, hadden de broeders ook al hun burgerrechten behouden. Zij waren dus kiezers. Zij waren wettig inge schreven, hetzij te Rijssiel, of ergens an ders, en zij konden als alle andere bur gers hun biljetten doen afhalen door een vertegenwoordiger, die hun vorige kiezerskaart toonde. Dat is de wet en dat zijn de reglementen. Alleen hebben enkele van die verban nen broeders, die door hun werkzaamhe den in België weerhouden werden en dus zelf niet konden gaan stemmen, hun bil jetten aan de broeders meegegeven, die wel naar Frankrijk gingen om hen te doen stemmen. En daarin hebben zij na tuurlijk misdreven. De „Dépêche" van Rjjssel' voegt er nog bij, dat dergelijke „bedriegerijen" als Zondag jl. verschillende malen ge pleegd waren, zonder dat zij tot eenige protesten aanleiding gaven. Ditmaal ech ter moet er zooveel gerucht van worden gemaakt, omdat de „boosdoeners" bur gers waren, behoorend, zij het nog zoo verwijderd, tot een religieuse congre gatie. Vandaar het „groot gerucht" ook in onze liberale bladen 1 Mexico en de Vereenigde Staten Generaal Funston, de bevelhebber der troepen te Vera Cruz, heeft bericht ont vangen, dat de Amerikaansdhe soldaat Parks, ordonnans van luitenant-kolonel Taggart, den zevenden Mei te Tejeria is terechtgesteld. Naar 't heet had Parks zich den vorigen dag buiten de linies ge waagd en was hij daar gevangen geno men door een afdeeling Mexicanen, die was haar veel beter bevallen dan eerst, toen haar dubbel spel met den kunste naar en Dornick haar zoo grootelijks mishaagd had. Hoe had zij echter dat kleine, leelijke mannetje tot echtgenoote kunnen kiezen. Airs. Morsley had nog wat langer moeten blijven, daar zij tot het comité behoorde, en dus de voorname gasten uitgeleide moest doen. Daarom was de stroom der bezoekers reeds verdwenen, toen zij zich met haar gasten tot vertrek ken gereed maakte. De Geheimraad bood de schoone me den armEdith kon den arm van mrs. Morsley niet vergeten en liep voor uit met hen de trappen af. Toen zij naar buiten traden ontstond er een plotselinge beweging onder de toeschouwers, alsof iemand naar voren drong. „Nu, gooi mij de kinderen niet om", riep de jonge vrouw, de kinderen tot zich trekkend. Op hetzelfde oogen- blik weerklonk een doordringende kreet en de vooraanstaanden zagen de dame aan den arm van den kleinen heer plot seling wankelen. Verschrikt liet mr. Morsley haar ter aarde zinken. De nabij staander, dre nken om ha' r heen De oude met den c' e.vn hoed 'vog zich over haar en ;Nireeuwd: t rs'.ond daar op: Zij is gestoken!" Deze Wyo.Jvii planiteu zich van mond hem paar Tejeria bracht. Daar is hij^ ofschoon hij de Amerikaansche uniform' droeg, als een spion behandeld en dood geschoten. Generaal Funston heeft opheldering gevraagd aan generaal' Maas over dit voorval. De postverbinding van Vera Cruz met de Mexicaansche hoofdstad is( geheel' verbroken. Er liggen meer dan tweehon-j derd postzakken op verzending te wach ten. Over de bemiddeling verluidt, dat de jevolmadhtigden van Argentinië, Brazi lië en Chili ter Conferentie te Niagara Falls komen met een uitgewerkt voorstel, zoodat de beslissing binnenkort kan vallen. GEMENGD. - Het laatste bulletin over keizeF F ra ns Jozef luidt: In de katarrhale aandoening is geen noemenswaarde ver andering gekomen, 's Keizers algemeene toestand blijft bevredigend. Z. M. heeft de gewone audiënties gehouden. In goed ingelichte Fransche krin gen loopt het gerucht dat de Tsaar van Rusland in den loop der maand October het bezoek van president Poinca- ré zal beantwoorden. De Grieksche en Servische afge vaardigden, di e vergaderen over een overeenkomst betreffend Saloniki, zijn tot overeenstemming gekomen volgens een telegram uit Athene. - De onderhandelingen tus schen de gedelegeerden van Albanië en Epirus op Korfoe moet een bevredigend verloop nemen. De toestand is verbeterd. - Uit Durazzo wordt aan de „Neue Freie Presse" bericht: D^ internationale commissie tot vaststelling der grenzen van noordelijk Albanië heeft ingevolge meeningsvers chili en tusschen den afgevaardigde van Italië cn dien van Frankrijk, welke laatste zich bovenmate ten gunste van Montenegro inspande, haar werk gestaakt en is naar Skoetari teruggekeerd. Bij een aanvullende ve r k i e z i n g voor het Lagerhuis, welke in het Engel- sche district Grimsby werd gehouden, werd de unionist Fielder met 8471 stem men gekozen, terwijl op den liberaal Bannister 8193 stemmen werden uitge bracht. De unionisten behouden den ze tel. De Columbiaansche Senaat heefv in tweede lezing het ontwerp-ver drag met de Vereenigde Staten behan deld. Een commissie, samengesteld uit senatoren van alle departementen, advi seerde eenstemmig tot aanneming. Groepen van onbekende personen heb ben van de openbare tribune de leden van den Senaat beleedigd en tegen de onderhandelingen geprotesteerd. Enkele Engelsche bladen weten te melden, dat de Duitsche kroonprins dezer dagen naar Engeland zal ko men. Bij die gelegenheid zal hij ook een bezoek brengen aan Aldershot en het 11e regiment huzaren, waarvan hij kolo nel is, inspecteeren. Men denkt, dat de kroonprinses, die, naar verluidt, Lon den boven Berlijn moet prefereeren, haar echtgenoot zal vergezellen. tot mond voort; kreten van ontzetting werden van alle zijden vernomen. De een stiet den ander op zijde en niemand be merkte, dat intusschen de man met zijn lange haren zich verwijderd had, hoewel zijn breedgerande hoed, op den grond gevallen, door de menigte vertrapt werd. Met krachtige stooten baande een ver tegenwoordiger der openbare inacht zich een weg tot de ongelukkige. Edith was bewusteloos. Toen men haar behoedzaam oprichtte, vertoonde zich aan de linker zijde op haar mantel een roode vlek, die voortdurend grooter werd. Ook mrs. Morsley trad naar voren. Met. starren blik keek zij naar de wond, niet recht wetend, wat zich daar had toege dragen. üp Fraulein Schulze 'n moord aanslag gepleegd? Waarom? Wie kon het gedaan hebben? Een vreeselijk vermoeden doorschokte mrs. Morsley. Ontzet staarde zij in het rond als moest zij een bekend gezicht ontdekken Verwarde stemmen riepen door elkaar dat een man met een breed geranden hoed bij den ingang had gestaan; die had waarschijnlijk den moordaanslag ge pleegd. Mis. Morsley wankelde als door een slag getroffen. Haar tegenwoordigheid van «eest verliet haar echter niet. (Wordt vervolgd)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1914 | | pagina 1