e Geicbofte Goti/fcotit
No 1392.
11
BUITENLAND.
pUILLETON,L
,54) MAGNA.
BINNENLAND.
5e Jaargang
Bureau OUDE SINGEL 54. LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
dit BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAO, UITOEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN
DE ABONNEMENTSPRIIS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week
ƒ1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/, cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent
Maandag
M[ei
19!4.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent
Ingezonden mededeelingen van 15 regels f 1.50, elke regel meer 30 cent. met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Qroote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent: aangeboden
betrekkingen 1—S regels 50 cent, Iedere regel meer 10 cent
Vredesvorst.
Gelijk men weet, heeft tusschen den
Paus en het hoofd der R. K. Kerk in
(Mexico een wisseling van telegrammen
plaats gehad, waarbij1 het verlangen naar
een duuirzamen vrede in dat land werd
[uitgesproken.
Natuurlijk zal niemand ook Zj. H.
niet, van wien het initiatief in deze uit
ging verwacht hebben, dat de oorlog
voerende partijen nu terstond het zwaard
in den schede zouden hebben gestoken.
Daarvoor laaien ginds de hartstochten
te hoog op; daarvoor is veler eigenbelang
te innig bij den strijd betrokken.
Wel echter wezen die draadberichten
er een keer te meer <y>, tot wien de
(combattanten zich zouden kunnen wenden
om waarlijk onpartijdige interventie.
Wijs ons toch één vorst ter wereld,
die zoo frank en vrij1, zonder blaam van
cwie ook te vreezen te hebben, dergelijke
telegramwisseling kan uitlokken en pu-
bliceeren als de Vorst van het Vaticaan.
Uitlokken en publiceeren als een wenk
tot den vrede.
Zeker, er zijn souvereinen, die groote
aardsche macht aan hun woord zouden
kunnen bijzetten, maar eerstens zouden zij
andere souvereinen, wier macht de hunne
evenaart of overtreft, met,, de vredes
boodschap uit hun tent lokken en twee-
dens doen zij allen beter door de hand
in eigen boezem te steken.
Oorlogsdreigend is thans toch het aan
zien der gansche wereld, waar alom
brandstof ligt opgehoopt, terwijl op vele
plaatsen de puinen nog rooken. En hoe
kan iemand, die in eigen huis zich tot
de tanden wapent, anderen van vrede
sp.eken? Om te zwijgen van door meer
deren pas gevoerde oorlogen, waaraan
de herinnering nog levendig is.
Neen, geen gezaghebbend staatshoofd
valt aan te wijzen,.van wien een vredes-
uiting, als waartoe de Paus het sein gaf,
in gemoede zou kunnen worden aanvaard!.
Maar wel Pius X- kon zijn stem ver
heffen, zonder dat iemand er aanstoot
aan vermocht te nemen.
Z. H. kon zulks doen, wijl ieder over
tuigd is, dat alle eigenbelang verre van
hem is. De* Paus zoekt naar olie noch
goud, naar voordeelige tractaten noch ver
overingen. Alleen het heil der volken is
Zijn doel en dit beseft de wereld.
En ook kon Z. H. spreken, gelijk hij
deed, wijl hij ondanks den diefstal
zijner Staten, welke trouwens toch tot
de kleinsten der wereld behoorden
nog altijd groot gezag bezit, voortsprui
tend uit de onverwoestbare organisatie
der Roomsche Kerk.
En zoo zetelt te Rome de eenige Vre
desvorst.
algemeen overzicht.
Een ramp, die aan 1909 doet denken
heeft Italië en wel voornamelijk Cata
nia op Sicilië getroffen. Een
aardbeving
die door haar heftigheid de grootste,
onrust onder de bevolking verwekte,
moet volgens de telegrammen een golf-
„Ook het verkeer met lieden van zoo
luiteenlbopende meeningen, weet zij op
haar opgewekte wijze uitmuntend te on
derhouden en daarom is zij niet alleen
in mijn partij-kringen, maar ook in die
der tegenstanders een gaarne gezien per
soon, naast wie haar echtgenoot zich
bescheiden in de schaduw heeft te hou
den. (Deze laatste nu is mij echter een
.wapen, waarmee ik haar verdienste in
het nauw drijf). Het liefst is het haar
werkelijk als zij zich aan onzen kleine
kan wijden, met wierf zij nu juist ener
gieke ioopoefeningen houdt. Gij zult,
hoop ik, zelf nog eens zien, hoeveel zon
nig geluk mij in dezen donkeren tijd
geschonken is.
„Hebt gij nog immer, geen bericht
yan uw broeder? Uw arme ouders lijden
zoo zwaar onder dezen slag. Mijn zuster
bezoekt uw vader zeer dikwijls en spreekt
hem over u. Uw moeder weigert helaas
hardnekkig haar te willen zien, alsof zij
aan het ongeluk schuld had. God neme
Spoedig het zware kruis van hunne
schQudets.
vormige aardschok geweest zijn van bi-
zondere kracht. In de plaatsen rondom
Acireal'e vooral te Mangano, Zerbati,
Pennisi, Santa Venerina, Belpasso en Li-
nera, richtte de aardbeving ernstige scha
de aan. Verschillende boerderijen zijn
totaal1 vernield, vele families zijd dakloos.
De boeren vluchtten naar het veld, waar
zij, verstijfd van schrik, getuige waren
van de verwoesting van hun woningen.
De groote wegen zijn voor een groot
deel bedorven en op verschillende plaat
sen bedenkelijk verzakt. Het spoorweg
verkeer van Giarre naar Mangano is ge
stoord, daar de grond l'angs de tunnel
gescheurd is. Ook het telegraaf- en tele
foonverkeer is gestremd.
Op het eerste bericht van het ongeluk
werd in Acireal'e een groote hulptroep
georganiseerd. De prefect van Catania en
de autoriteiten begaven zich onmiddellijk
naar het gebied van de aarbeving, dat
geldkkig niet zeer uitgestrekt is. Ook
het Roode Kruis was spoedig met 200
menschen ter plaatse. Treinen met red
dingsmateriaal kwamen met korte tus-
schenpoozen binnen, automobielen brach
ten ingenieurs en geneesheeren aan.
De weg van Acireale naar Santa Vene
rina biedt een troosteloozen aanblik.
Overal ziet men draagbaren, waarop ge
wonden liggen ,die hoofdzakelijk uit San-"
ta Venerina komen, waar de aardbeving
het hevigst was en waar bijna alle hui
zen ingestort zijn. In het hospitaal van
Acireale zijn reeds vele gewonden opge
nomen. Linera is totaal' verwoest Onder
de puinhoopen liggen vele gewonden en
eenige dooden. De brandweer en man
schappen van het Roode Kruis zijn be
zig met het uitgraven van bedolven men
schen.
Het aantal slachtoffers wordt tot nu
toe geschat op 100 dooden en 120 ge
wonden. In Linera alleen zijn 50, in
Giarre 20 dooden geteld.
Te Catania veroorzaakte de paniek een
muiterij1 in de gevangenis, die echter
onderdrukt werd.
Cosentini is volkomen verwoest. De
prachtige villa's zijn niets anders nrecr
dan groote puinhoopen. Het kermen dei-
gewonden en levend bedolvenen vervult
de lucht.
De menschen, die zich wijden aan het
reddingswerk, verkeeren voortdurend in
levensgevaar. Men meldt verder uit het
dorp Bongiardo en uit de gemeente Etea,
dat daar 10 personen gedood en 20
gewond zijn. Ook in Pisano zijn dooden
en gewonden.
Naar uit Washington aan de „Matin"
wordt geseind, wordt de
Mexicaansche toestand
meer en meer ernstig en heerscht bij
de Amerikaansche regeering een voort
durende vrees, dat zij haar passieve ge
dragslijn zal moeten verlaten, wanneer,
hetzij een wanhoopsdaad van Huerta, het
zij een plotseling uitbreken van een anar-
clustischen toestand het leven der bui
tenlanders in gevaar zou komen.
Daardoor wint de meening veld, dat
een militaire expeditie tegen de hoofd
stad onvermijdelijk wordt.
Volgens de New York Herald ontvan
gen de regeering te Washington en de
Eurcpeesche gezantschappen aldaar dege-
„Van graaf Dornick hooren wij ook
niets. Men weet slechts dat hij een lan
ge reis naar Amerika is gaan maken.
Hij moet zijn vertegenwoordiger in
rechten volmachten voor jaren vooruit
gegeven hebben. Wat treft dat alles zeld
zaam met het verdwijnen van uw broe
der samen en hoeveel raadselachtigs ligt
daarin.
„Ik gun u uwe vrijheid van harte,
maar toch betreur ik nu de koene onder
neming, die u bevrijdde. De tijd van ge
vangenschap was nu spoedig voorbij, en
dan kondt ge uw werkzaamheden hier
weder hervatten. Het is een harde be
proeving, als van de weinige krachten,
die wij in de journalistiek hebben, er
ons nog ontnomen worden. Zoudt gij
niet eens op uw post hier kunnen terug-
keeren? O die vrouwen met haar niet
op de gevolgen lettend ingrijpen. Mijn
vrouw lacht om het geval en zegt, dat
zij zich nooit aan zulk een energieke in
menging zou hebben schuldig gemaakt.
„Wieet gij overigens, dat uw koene
redster nu ook in uw eilandenrijk ver
toeft. Zij was hier altijd maar voor kor
ten tijd, maar dan zagen wij haar vaak.
Zij stelt er intusschen steeds meer prijs
op, in de wereld rond te zwerven. Zij
zegt, dat zij overal het schoone zoekt,
in welken vorm dat ook zij. Mocht zjj
lij'ks on uNbarende rapporten uit.de Me
xicaansche hoofdstad. Zoo heet het, dat
't leven van Long, die na Ö'Shaughnes-
sy's vertrek de Amerikaansche zaakge
lastigde is, bedreigd wordt en dat Huerta
Silliman, den Amerikaanschen consul te
Saltllo, heeft doen gcvaiigen zetten. Hu-
erta's doel met dergelijke willekeurige
handelingen zou zijn, cle Yereenigde Sta
ten te prikkelen tot een opinarsch naar
Mexico.
Het Amerikaansche departement van
marine hee.'t den monitor Czark, bewa
pend met twee twaalfduimskanonnen,
last gegeven zien bi; de voor Tampico
liggende vloct van sChqut-bij-nacht Mayo
te voegen. "Daar de Ozark weinig diep
gang heeft, kan men er "de rivier Panuco
(waaraan Tampico ligt) mee opvaren.
Op een desbetreffend verzoek om in
lichtingen heeft admiraal H v.d tele
grafisch geantwoord, dat de opstande
lingen Mazatlan nog niet hebben ver
overd. De strijd om die stad duurt voort.
Bryan deelt mede, dat d: voer Huerta
bestemde munitie aan boord van de Kron-
prinzessin Cacilie, welk schip thans in
de haven van Puerto Mexico ligt, naar
Duitschland zal-worden teruggezonden.
Naar de Albanische Correspondenz
mededeelt, zijn Vrijdag alle leden der
Internationale commissie
met Zografos, den president der voor-
loopige Epirotisch^ regeering, en Kara-
ponas, minister van buitenl'andsche zaken,
te Santa Quaranta bijeengekomen. Aan
gezien zij daar echter geen onderkomen
konden vinden, zijn zij naar Korfoe ver
trokken, om daar de onderhandelingen
voort te zetten.
De strijd duurt evenwel' nog voort.
De opstandelingen hebben zich bij Her-
sek, ten zuiden van Koritza, in een sterke
stelling verzameld.
Nu Frasjeri ingenomen is, dreigt een
nieuwe, met rrissche en sterke krachten
te ondernemen aanval' op Koritza. Men
houdt de inneming van Koritza door de
opstandelingen voor een spoedig feit.
Het maakt den indruk alsof de Epiroten
nog voor het begin der onderhandelingen
overwinningen willen bevechten om hun
aanspraken te kunnen ondersteunen. Een
deel van de te Tirana gelegerde Albanee-
sche troepen is reeds op weg naar Ko
ritza maar het is de vraag of zij nog
vóór den val' van de stad zullen aanko
men.
GEMENGD.
Het Zondagavond gepubliceerde
bulletin zegt, dat de nachtrust van kei
zer Frans Jozef iets meer door hoestbuien
onderbroken werd. In de catarrhale ver
schijnselen valt eenige, zij het ook ge
ringe, vermindering te bespeuren. Ove
rigens is ip den toestand geen ver
andering gekomen.
In een verslag Van de woorden,
door Z. H. den Paus gericht tot de
leiders van het te Rome gehouden
d r a n k b e s t r ij d e r s-c o n g re s, wordt
door de „Croix" meegedeeld, dat de H.
Vader aan het Italiaansche Kruisverbond
heeft verklaad, zich als lid te hebben
doen inschrijven van de „Nuova Crocia-
ta". De H. Vader heeft zich verbonden
toch het schoone en ware zoeken daar,
waar het alleen te vinden is
Wees Oode bevolen eii in trouwe
vriendschap.
Bernard van Behrenberg."
Aan Frans had de brief menige zucht
ontlokt; hij was nog niet in de stem
ming, de geestdriftige wereldbeschou
wing van baron Behrenberg te deelen.
Het langst bleef zijn blik rusten op het
gedeelte waarin van zijn schoone redster
sprake was. Verwijlde zij werkelijk op
Engelschen bodem? Dacht zij aan hem
of was zijn lot voor haar een voorbij
gaand iets geweest?
Hij wist zoowaar niet, of het vrees
of onrust was, die zich bij dit bericht
van hem meester maakte.
Frans Hellbrinck bevond zich sinds
een jaar in een kloosterinrichting in En
geland, hem door aanbeveling, welke
Edith had verschaft, aangewezen. Zij had
zich indertijd terstond tot den uit het
land verbannen bisschop van Bruckhoven
gewend, teneinde zijn medewerking te
vragen om voor Frans Hellbrinck een
toevluchtsoord te vinden. Haar verzoek'
had het gelukkigste gevolg gehad. In
verband met hetgeen Hellbrinck had ge
leden en waarvoor hij geleden had, was
1 deze dubbel MendeHjk opgenomen,
zich te onthouden van alle gedisNleerde
dranken. (Tijd).
Te Parijs i$ de Katholieke afgevaar
digde Henry Taudière, professor in de
rechten aan het Parijische InsLtut Catfto-
lique, overleden. Verleden jaar was
hij als opvolger van S|avary de Beauregard
in het Vendeesche district Bressuire voor
het eerst gekozen en voor veertien dagen
was hij met verpletterende meerderheid
als afgevaardigde herkozen. De overlede
ne was, naar de „Univers" meldt, een
onvervaard Katholiek van de daad, die
vooral door zijn raad en zijn voorlichting
tal van Katholieke organisaties vooruit
hielp.
De bekende Katholieke Belgische
staatsman Woeste, minister van staat
en Kamerlid, is met zijn afstammelingen
in den gravenstand verheven.
De Spaanse he begrooting
voor 1915 stelt vast een bedrag van
1.455.961.765 peseta's aan uitgaven en
een bedrag van 1.355.075.818 peseta's aan
inkomsten. Het tekort zal worden gedekt
door de uitgifte van obligaties. De minis
ter van Financiën deelde aan de Kamer
mede, dat de belasting op suiker op 25
peseta's per 100 K.G., die van buitenland-
sche suiker op 60 peseta's per 100 Kg.,
die van zout op 20 peseta's per 100 Kgv
en die van zout voor conserven op 10
peseta's per 100 Kg. is gesteld. De Cir
culatie van geldswaardige papieren zal
tot een bedrag van 2.500.000.000 peseta's
worden opgevoerd, met een garantie van
60 pCt. aan goud, restant tot 80 pCt
aan zilver.
Het Atheensche blad Ethnos publi
ceert de nieuwe organisatie van "het
O r i e k s c h e leger, die eerlang aan de
goedkeuring van het parlement zal wor
den onderworpen. Diensvolgens zal het
leger bestaan uit 14 divisies, vercenigd
tot vijf legercorpsen. Een 15de divisie
zal worden gevormd, als daarvoor het
noodige kader beschikbaar is. De sterkte
van het leger zal, als de plannen der
regeering worden goedgekeurd, 390.000
man bedragen.
Op het Kreckower exercitieveld zijn
Zaterdagmiddag twee militaire vliegers,
de luitenants Faber en Kurtz, die tijdens
een oefeningsvlucht van Schwerin naar
Posen daar wilden landen, van een hoog
te van 200 M. gevallen. Beiden wa
ren terstond dood.
De politie heeft een vrouwelijke
kantoorbediende, die van een te Hamburg
gevestigde werf een deel van het plan
voor een oorlogsschip had gestolen
en het aan een Fransch spionagebureau
verkocht gevangen genomen. Zij had bo
vendien getracht een andere vrouw te
overreden, haar meer materiaal voor het
zelfde doel te verschaffen.
In de stad Kopys zijn door een
brand negentig huizen, w.o. 75 win
kels en vier synagogen verwoest .Twee
honderd gezinnen zijn dakloos gewor
den. Men heeft te doen met een geval
van brandstichting; de dader is gearres
teerd en heeft bekend.
Katwijk.
Naar wij vernemen, is met al'gemeene
Na al de opwindende gebeurtenissen
was Frans het afgezonderde leven hier
een weldadige tegenstelling. De orde
zelf echter boezemde hem het hoogste
belang in. Hoezeer haar medeleden ook
naar het hoogste doel streefden, wa
ren zij toch ook geroepen den kamp
met de wereld aan te binden en op hun
eigen gebied te, strijden. Alles wat kunst
en wetenschap aanbood vond hier weer
klank, en op alle vragen van den dag
werd acht geslagen. De meesten der ou
dere leden waren mannen, die een leven,
rijk aan ervaring en ernstige studie ach
ter zich hadden; velen hadden bij de
meest verschillende volken en de meest
uiteenloopende streken der aarde ge
werkt.
Daar hun hoofdzaak was en bleef,
door voorbeeld en leer tegen den stroom
van ongeloof, genotzucht en ontevre
denheid, die zoo machtig door de wereld
dreigde heen te gaan, was het zeer na
tuurlijk dat de wereld hen de grootste
vijandschap had gezworen. Zij waren in
tusschen aan haat en vervolging zoozeer
gewoon, dat zij cr nauwelijks meer acht
op sloegen. Kortelings hadden zij weer
in Duitschland de gevolgen van dien
haat ondervonden.
De grootsliheid van dat werk had
Frans, ongemeen aangetrokken .en had
stemmen door de Christ.-Hist. Kiesver-
eeniging te Katwijk candidaat gesteld
de heer dr. J. Th. de Visser.
Aan de districtsvereenigingen zal' ver
zocht worden de candidatuur over te
nemen en te steunen, evenals aan de anti
revolutionaire en r.-kath. kiesverenigin
gen.
In verband hiermede oordeelën wij
zeer ad rem wat de „Meiboom", antin.
we:'blad voer Leiden en Oinctr. schrijft:
„De vraag is, of de Chr.-Historische
Kiesvereniging te Katwijk goed deed,
met zoo overhaast een candidatuur aan
te bieden. Dat prikkelt steeds als bewijo
van wantrouwen. Waarom zooveel1 haast,
vraagt men, als de zetel u inderdaad toe
komt?
Waarom niet liever gewacht tot de
commissie uit de drie gecoaliseerde par
tijen beslist heeft?
Ook de anti - revolutionairen eri
roomsch-katholieken mogen wel gehoord
worden".
Wij herhalen, wat wij reeds met klem
hebben betoogdVóór alles dient te blij
ven bewaard de eenheid en de vrede
onder de coalitie-partijen. Maar wel stel
len de Christ.-Hist. die eenheid en die
vrede door hun voorbarig besluit op een
zware proef!
De heeren Rodrigues de Miranda te
Amsterdam en mr. D. A. van Eek, oud
burgemeester van Boskoop en voorzitter
van de afdeeling Leiden der S. D. A. P.,
worden genoemd als degenen die het
meest in aanmerking komen om in Kat
wijk vanwege de S. D. A. P. als tel-can-
didaat de worden gesteld. Eerstgenoem
de genoot die eer ook in 1913.
Ramaer geeft in zijn werk„Religie in
verband met de politiek in Nederland"'
deze verhoudingscijfers jn het Kamer
district Katwijkchrist.-historisch 14,5,
anti-rev. 27,4, katholiek 40,6.
Een booze week
schrijft de A.-R. „Rotterdammer" boven
de volgende driestar:
Voor Neerland's „protestanten" is het
een booze week geweest.
De protestant, Prof. Eerdinans, in de
Tweede Kamer een onbehagelijke figuur
gemaakt en als praatjesmaker aan de
kaak gesteld I
En dan in één week twee Roomsch-
Katholieken op dusdanige wijze in het
gestoelte der eere geplaatst, dat eene
ijskoude anti-papistische rilling niet ach
terwege kan blijven.
De Roomsch-Kathol'ieke Prof. Struy-
óken in den Raad van State benoemd!
De Roomsch-Katholieke generaal Van
Voorst tot Voorst tot voorzitter van de
Eerste Kamer aangewezen!
Wij vinden het voortreffelijk.
Maar is het niet tartend voor de man
nen van het Protestantsch bewustzijn,
die bij de stembus van verleden jaar
de schare tegen Roomsche overheer-
sching opriepen, dat zoo iets kan ge
beuren
Binnen één week zoo veel papistische
narigheid hoe kan Minister Cort van
der Linden het over zijn hart krijgen
Schijnt het niet of hij zich tot edele
taak gesteld heeft om de holheid van
hem de smart, niet meer voor het va-
derlnd te kunnen arbeiden, verminderd.
De opdracht, zijn broeder terug te
zoeken, had hij sindsdien trachten te
vervullen. Hij had vernomen, dat de
dame, die in Berlijn en Florence zijn
beschermster geweest was, gehuwd was,
en nu als mrs. Marsby met haar man
te Londen woonde. Een verzoek aan de
ze dame, om hem over zijn broeder in
lichtingen te verschaffen, was koel af
gewezen. Zijn broeder had zich haar be
scherming en haar weldaden zoo onwaar
dig getoond, dat zij iedere betrekking
met hem afgebroken ten hem verboden
had, haar weg ooit weer te kruisen. Door
een groote bestelling had zij. nog ge
hoopt hem eenige hulp te verstrekken,
maar oolk daarbij' had hij alle verwach
tingen den bodem ingeslagen. Frans was,
na al hetgeen hem omtrent August's le
ven in Berlijn bekend was geworden,
wel geneigd, de dame geloof te schen
ken, hoewel eenige woorden, waarmede
Fraulein Sehulze van het geval melding
maakte, wel een andere oplossing deden
vermoeden. Ook Edith had geen voor
liefde voor zijn broeder, maar toch zag
zij hem voor een slachtoffer van de da
me aan.
(Wprdt yexyolgd)
