BUITENLAND.
BINNENLAND.
Uit Stad eii Omgeving.
.Se Jaargang
No 1376.
9e £eidóe he SouAomt
Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG. UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAOFN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week
1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post ƒ1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/, cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 15 regels 1.50, elke regel meer 30 cent met gratis
bewijsnummer Bij contract aanzienlijke korting. Grbote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent: aangeboden
betrekkingen 1—5 regels 50 cent iedere regel meer 10 cent
Dit nummer bestaat uil
TWEE bladen.
Palstaanders.
Wat we al eenige malen hebben ge-
onstateerd, n.l. dat de socialisten stevig
an 't verwateren zijn, wekte de be-
orgdheid van het Kamerlid mr. Men-
els, die tot de palstaanders in „de"
artij.Hij verzucht in „Het W eek-
1 a d"
,De S. D. A. P. is den laatsten
tijd al aardig op weg naar dat „wen
nen" aan allerlei practijk, voorheen
onvereenigbaar geacht met het begin
sel der sociaaldemocratie, en het we
zen van den klassenstrijd.
Het centrale regeeringsgezag deelen
met de bourgeoisie in gemeenschap
pelijke „verantwoordelijkheid", het
is „nog" afgewezen, maar het wordt
serieus bediskussieerd als een quaes-
tie van al of niet „tijdigheid." Voor
het toestaan van él klimmende mili
taire begrootingen wordt volledige
vrijheid van handelen verlangd.
Nu zal ook samengaan met de vrij
zinnigen in eersten stembusgang al
is het dan nog maar hier en daar een
provinciaal „blokje" bij voorbaat
worden gesanctioneerd.
En verzet tegen een en ander heet
,revolutionnaire frase". Tegen de op*:
portunistische frase én daad
schijnt men minder bezwaar te heb
ben."
Ja," mr. Mendels, wat zult ge er aan
oen. Men wil ook wel eens wat spoe-
iger succes behalen dan langs den lan-
weg der propaganda, vooral nu zoo
enige voorman uwer partij ondervindt
aangenaam succes is. En heel uw
ingste congres het bloed kruipt
lusch waar het niet gaan kan was
een en al „vroolijkheid" bij de ge
achte dat er zooveel „hooge oomes"
nder de partijgenooten waren. Kom bij
'n stemming nu maar eens aan met
ouderwetsche strijdleuzen, waar de
auwe geestverwanten en hebt ge
ich maar noodig, nietwaar? van
hrikken. Dat gaat gewoon niet. Leven
laten leven is tegenwoordig de leus
er partij. Voor 't haFd schreeuwen is
hard blazen in de plaats gekomen,
wordt de mond niet gebrand.
Een troost hebt ge intusschen, mr.
endels: tegenover den godsdienst, die
geen schipperen weet, staat „de"
irtij nog altijd even pal. Dat zal u
genoegen doen, hè? Juffrouw Enka
wat doet ze in de kou ondervond
ten congresse zelf. Ja op dat ter-
in versaagt de „S. D. A. P." niet
omdat wij Christenen niet versagen,
eden wij' 't .vel, och, dat verloren de
oden ook dien fut nog.. Wees echter
bezorgd, mr. Mendelsop dat ge-
ed zijn wij palstaanders, waarop ge
wapenkunst blijvend kunt toonen.
osit!
algemeen overzicht.
Heden is het te Parijs feest
oning George en koningin Mary
van Engeland
«ngen er hun eerste officieele bezoek,
.entente cordiale" wordt alwéér ver-
irkt. Het houdt niet op en het kan niet
tusschen John Buil en Marianne!
uter uit haat van laatstgenoemde tegen
iitschland; want daaruit opruit (ten slotte
„entente cordiale" en heel de „triple
tente" voort, 't Is niet waarschijnlijk,
dit bezoek ertoe zal bijdragen om
politieke betrekkingen' tussehen Groot-
itannië, Frankrijk en Rusland te wijzi-
0 in dien zin, idiat tegenover den Drie-
"d een andere Driebond tot stand
"nt. En toch zou men dit te Parijls
irne willen; in Rusland gevoelt men
we! iets, maar_ toch minder voor,
Engeland bitter weinig. ,yH,et is niet
tölijk", schrijft de „Daily Telegraph",
'gumenten voor "die verandering te vin-
n, maar zij zijn voorbarig en niet steek
eend. In Europeesche vraagstukken is
1 niet alleen onverstandig, maar on
gelijk vooruit te loopen op de ge
kheid der openbare meening, die al
to de factor is,welke aan verdedigende
aanvallende overeenkomsten en ver
ben gezag en gewicht verleent."
En wie kan nu .beweren, dat de weg
*fiend is voor een bondgenootschap,
hetwelk Rusland, Frankrijk en Engeland
tot gemeenschappelijk optreden en een
zelfde .politiek verplicht? „Wij zijn nar
tuurlijk gehouden, het geval van ons
eigen standpunt te bezien en er bestaan
tal van r edenen, aan Engelsehe en buiten-
landsche dplomaten wclbekendg waarom
Engeland moet wëigeren, zich in tegen
stellingen en verwikkelingen te laten be
trekken, waarmede het niets te maken
heeft en die uitsluitend het vasteland
betreffen." O zoo! John Buil moet van
dat stelselmatig voederen der revanche
idee niets hebben. „De „'entente" geeft
aan Frankrijk en Engeland een waar
borg tegen aanvallen, doch verplicht vol
strekt niet tot ondersteuning eener aan
vallende politiek, hetgeen trouwens geen
.van beide mogendheden verlangt. Wij
wenschen geen andere volken te be
dreigen, doch met alle in eervollen vrede
te leven. Wij trachten Frankrijk niet af
te schrikken van het sluiten van vriend
schap met anderen en wij, -maken zelf
aanspraak op datzelfde recht.
„Aangezien die „entente" haar groote
waarde reeds heeft bewezen, zijn Frank
rijk en Engeland vast besloten, ze tot
het uiterste te ontwikkelen en haar duur
zaamheid te verzekeren."
Het stadium, waarin de Mexicaansch-
Amerikaansche aangelegenheden zich
thans bevinden, kan zonder eenig be
zwaar genoemd worden:
Liet stadium van oorlogsverklaring
Wel verklaart Wilson, dat er van een
oorlbg geen sprake is, wijl zijn (Regee-
ringt in iet tegen het l'and en evenmin
tegen het volk, maar gjikel tegen den
president ioptreedt, maar wijl! deze presi
dent in de hoofdstad zetelt, een l£ger
bezit :en door alle (mogendheden, be
halve de Ver. Staten, is erkend, mag
in het beweren van den heer Wiitson
niets dan een onhandig woordenspel!
worden gezien en kan men veilig zeggen
dat de oorlog werd verklaard.
Eergisteren werd in het Congres te
Washington een presidentieel^ Bood
schap voorgelezen, waarin toestemming
van het H,uis wordt gevraagd om' de
gewapende macht te gebruiken ten einde
de ieer en de waardigheid der natie te
doen (eerbiedigen. j
De oorlogschepen, op weg naar Tam-
pico kregen "bevel hun snelheid te ver
meerderen.
De president heeft in een intervjieuw
gezegd, dat hij alleen recht zocht.
Te Vera Cruz hebben de Amerikaan*
sChe koopvaardijschepen bevel gekregen
de haven te verlaten en de buitenland-
sche "vrouwen in de stad is .een sichuilL
pi'aats geboden op de slagschepen.
Uit de hoofdstad Mexico trekken de
Amerikanen naar Vera Cruz en zoo ziet
men precies zich herhalen, wat inden-
tijd met Cuba is geschied. Om de rust
te herstellen, werd het heele land ^e(-
slloten.
Tussdhenkomst van vreemde mogend
heden, zelfs van Engeland, dat zulke
groote belangen in Mexico heeft, schijint
niet fte Verwachten. Maar toch is 'er
nog een mogelijkheid, dat het Ameri-
kaansche ondernemen weerstand ont
moet.
Een telegram uit El Paso, 19 April,
meldt, dat, naar in de toonaangevende
kringen dier opstandelingen te Juarèz
verluidt, de opstandelingen zich zullen
rustig houden, zoolang de Vereenigde
Staten .zidh bepalen "bij 'een blokkeering
der i[jaVens Tam pi co en Veracruz, zoo-
dra echter van de zijlde der Amferikaneit
een kanonschot wordt gelost, zullen de
Mexicanen al hun onderlinge veeten ter-
zfijdeis chiuiven, om eensgezind de Ame
rikanen (te bevechten.
Diat is reeds meer gezegd en bij! den
ouden haat tegen de Amerikanen niet
onwaarschijnlijk.
De unionistische leiders, hebben "er iw-eer
iets nieuws op gevonden om
de Ulster-kwestie
weer op te warmen en de oppositie tegen
de regeering op temperatuur te houden.
Reeds herhaaldelijk hadden zij het ge
rucht verspreid, dat de ,regeering met de
troepenbewegingen, die tot de dienst
weigering van generaal Gough en de
zijnen leidden, een aanslag op"Ulster in
den zin had en, wanneer haar plannen
door de dienstweigering niet mislukt
waren, een overrompeling van het graaf
schap had doorgezet. De geruchten wer
den herhaaldelijk en met klem door de
regeering weersproken, waarbijl verklaard
werd, dat men geen andere bedoelingen
gehad had dan de politiemacht op enkele
plaatsen een wéinig te versterken ter be
scherming van idel (militaire opslagplaatsen.
Nu was de unionistische pers dezer
dagen weer met een nieuw stuk geko
men om den oudlen geruchten (nieujw leven
te geven» In meerdere bladen werd ver
zekerd, dat generaal Paget aan zijd offi
cieren verklaard zou hebben, dat inder
daad 25.000 man naar Ulster zouden op
rukken, dat het graafschap door oorlogs
schepen geblokkeerd zou wordens dat de
voornaamste leiders gevangen genomen
zouden worden, dat hij (Paget) zelf bij
het eerste gevecht in die gevechtslinie
zou zijn en meer dergelijke. Door de
unionistische bladen warden deze verkla
ringen, die al dan niet authentiek zijb
dat is nog niet uitgemaakt op
handige manier uitgesponnen om stem
ming tegen de regeering te maken.
Eergisteren kwam de kwestie in het
Lagerhuis ter sprake. Xolonel Chaloner
eischte van de regeeriug, dat zij een ge
rechtelijk onderzoek zou doen instellen
naar het plan tot overrompeling van
Ulster. Asquith bepaalde zich er een
voudig toe op te merken, dat hij geen
redenen zag om een dergelijk onderzoek
in te doen stellen. De unionisten waren
daar natuurlijk niet mede tevreden en
Bonar Law verklaarde dan ook, dat hij
dezer dagen op de kwestie zou terug
komen.
GEM! NOD.
Volgens het bulletin over den gezond
heidstoestand van keizer Frans Jo
seph waren de catarrhale symptomen,
geconstateerd in den rechter longtop^ een
weinig minder hevig (dan |den yorigen idagt
De temperatuur was insgelijks minder
hoog, de polsslag minder snel» De eet
lust was toegenomen, de algemeene toe
stand was aanmerkelijk beter» De hoest
hield echter nog aam
(Het correspondentiebureau .Wilhelm
verneemt van bevoegde zijide in Schoen-
brunn: Die toestand van den keizer was
gistermorgen verblijdend' goed» Hij bracht
den nacht kalm door, sliep rustig evenals
den vorigen nacht, maar langer dan an
ders» Om half vijlf stond de keizer op. H(ij
gevoelde zich frisch en was opgeruimd.
De temperatuur was gistermorgen 36.4.
Gedurende den nacht verdween de koorts
geheel De keizer ontbeet met eetlust
Alle subjectieve en objectieve verschijn
selen wijzen er op, dat er ,geen reden
tot bezorgdheid bestaat;.
iGisternacht is d e t we ede b u rge-
m e e s t >e r v a n K s 1 in „(Eduard Alexan
der, op verzoek van de Kösliner autori
teiten, door een beambte der Berlijnsche
politie gearresteerd. De arrestatie ge
schiedde op grond van het vaststellen
van oplichterijen door den tweeden bur
gemeester, die zich door middel van
valsche papieren deze positie had weten
te verwerven, gepleegd» De man heet in
werkelijkheid Hein rich Thormann en
werd reeds vroeger, toen hij als assistent
bij het districtsbestuiur in Nieder-Barnim
werkzaam was, wegens oplichterij bij
verstek tot een gevangenisstraf van 400
dagen veroordeeld,.
Volgens berichten uit Skoetari, bij
het ministerie van binnenlandsche zaken
aldaar ingekomen', zijln de Montene-
grijnsche troepen den 19en dezer
de grens overgetrokken en hebben zij
Veletiko en Brodosi (Castrati) bezet. De
gouverneur zond officieren naar die plaat
sen, teneinde het feit je constateeren en
een beroejp 'te doen op id'e internationale
commissie te Durazzo» Naar verluidt, zou
de prins von Wied voornemens zijn zich
binnenkort als koning van Albanië te
laten uitroepen»
Ondanks de staking in de Italiaan-
sche tabaksfabrieken, wordt onaf
gebroken voortgewerkt in de fabrieken
te Cagliari, Bari en Verona. iH.et werk
wordt, hoewel met verminderd personeel,
voortgezet in de fabrieken te Modena,
Bologna en een fabriek te Napels. De
vrijheid van arbeid is overal verzekerd.
Een deel yan het personeel te Milaan,
Turijn en Sestri bood zich aan om weer
aan het werk te gaan»
Gedurende de laatste dagen zijn te
Leipzig 40 gevallen van vleeschver
giftiging voorgekomen. Bij een slager
is een stuk vleesch door de justitie in
beslag genomen, dat bacteriologisch zal
worden onderzocht»
De rooverhoofdman ,jWitte Wolf'
heeft een proclamatie uitgevaar
digd, waarin tyj1 zegt China te willen
bevrijden van den verrader Joansjikai. Hij
wekt het Chineesche volk op 'hem in dien
strijd te steunen»
Een Koninklijk bezoek.
Bij haar bezoek gisteren aan het R.
K. Weeshuis in Den Haag is H. M. de
Koningin-Moeder het eerst gegaan naar
de jongensafdeeling. Op de binnenplaats
speelde het fanfarecorps, onder directie
van den heer van Heijst, het Wilhel
mus en een marsch; in de kleine jon
genszaal heeft een jongenskoor nationa
le liederen gezongen en zegde een der
j)ongens een gedicht op. Ook in de
school vertoefde H. M. eenige oogen-
blikken, terwijl er onderwijs gegeven
werd. In de gymnastiekzaal werden on
der leiding van sergeant E. v. Nieuwen-
huijzen, van de grenadiers, eenige oefe
ningen uitgevoerd.
In de meisjesafdeeling werd H. M.
ontvangen door de moeder overste en
zuster Suzan, een meisje bood H. M.
een ruiker rose anjelieren aan. Op de
meisjes-ziekenzaal "heeft H. M. zich met
de patiënten onderhouden, aan wie H.
M. een souvenir aan haar bezoek over
handigde. In de zaal der groote meis
jes werd H. M. het Wilhelmus (oor
spronkelijke toonzetting) toegezongen,
waarna nog werd uitgevoerd het Kyrie
Eleison en de Gloria (üregoriaansch).
Alvorens H. M. vertrok dankte de
voorzitter van het regenten-college Ko
ningin Emma voor het bezoek. Hij ein
digde met een zegenwensch voor H. M.,
voor de Koningin, den Prins en Prin
ses Juliana.
De. Koningin-Moeder verklaarde daar
op, (dat het bezoek zeer aangename Jierin-
neringen bij haar zou achterlaten. Met
voldoening had H. M. gezi'&n, dat de
kinderen er zoo goed uitzagen, dat er
zoovele verbeteringen sedert een vroe
ger bezoek waren aangebracht in het
huis, waar licht en lucht overal rijke
lijk kunnen toestroomen.
H. M. zeide het op hoogen prijs te
stellen, dat de weezen hier zulk een
goede opvoeding krijgen, ook geestelijk,
om hen geschikt te maken voor het le
ven in de maatschappij.
H. M. plaatste in het Gedenkboek in
de Regentenkamer haar handteekening.
H. M. heeft aan regenten een gift ter
hand gesteld, om daarvan de weezen
te onthalen.
Voorzitter der Eerste Kamer.
In de „Telegraaf", komt, zooals wij
gisteren meldden, een bericht .voor dat
de Rechterzijde der Eerste Kamer graaf
van Bylandt, lid der Tweede Kamer voor
Apeldoorn, tot president zou willen be
noemen. De Staten van Gelderland zou
den mr. Van Bylandt dan natuurlijk
eerst tot lid der Eerste Kamer in de
vacature-Schimmelpenninck kiezen.
Dit bericht komt ons, aldus het Cen
trum, alleszins ongegrond voor. Primo
benoemt ni<t de meerderheid, in casu
de Rechterzijde, den voorzitter der Eer
ste Kamer, maar doet zulks de Koningin.
Maar vervolgens telt de Kamer reeds
een voldoend aantal leden, waardig den
voorzittersstoel eventueel te bezetten,
zoodat het niet noodig lijkt daartoe op
zettelijk een lid der andere Kamer te
kiezen, terwijl het ten slotte minder ge-
wenscht moet heeten, den heer Van, By
landt uit te noodigen. van zijn Apel-
doornschen zetel in de Tweede Kamler
op te staan en dien zetel tot inzet te
maken van een verkiezingsstrijd met al
de kosten, moeite en kwade kansen, aan
zulk een strijd verbonden.
De „Gelderlander" merkt naar aanlei
ding van dit bericht o.m. op: hoezeer
wij in andere omstandigheden de ver
vulling der vacature Schimmelpennick
door graaf van Bylandt op den voorzit
tersstoel der Eerste Kamer zouden toe
juichen, wij zouden ernstig misnoegd
zijn, wanneer thans zonder deugdelijke
reden, de katholieken moeten worden
gepasseerd.
Onze coalitiegenooten hebben te too
nen, dat zij zich door geen misbaar over
het Roomsche spook van de wijs laten
brengen. Trouwens jonkheer v. Nispen
heeft bewezen dat men uitmuntend ka
tholiek en onovertroffen Kamervoorzitter
kan zijn."
„Ware", zoo zegt het blad, „de christ-
hist. of anti-rev. partij er door achttien
leden vertegenwoordigd, niemand zou
het in zijn hoofd krijgen haar het recht
op het Voorzitterschap te betwisten.
Maar waarom dan voor de katholieke
partij, enkel eh alleen omdat zij een ka
tholieke partij is, een andere maatstaf
aangelegd.
De Minister van Financiën.
De l'inksche bladen let wel de
linksche bladen zijn niet heel erg
te spreken over dezen minister van Fi
nanciën, naar aanleiding van diens gis^-
teren (gehouden .redevoering.
Zoo schrijft de Kamerofverzichter van
het „Hbld."«:
„Dat minister Bjertling geen groot re
denaar is, heeft men reeds eenige malen
kunnen bemerken. Een zee/ diep denkjejr
schijnt Z.E. ook niet te wezen; de groo-
tere quaesties, die in het debat zijn be
handeld, liet hij alle liggen. Ze schenen
hem weinig aan te trekken. Laat ons ho-
Ïen, dat de heer JBertl'ing goed kan din
eren dat is voor een Minister van
Financiën een voorname eigenschap, al
leent ze zidh weinig tot parlementilire
successen. i
Wij moeten ons bepalen tot een droge
vermelding van een reeksje (uitingen üf|t
's Ministers rede, die inderdaad ook geen
andere pretentie scheen te maken"»
De „N. Rott. Crt." durft den Minis
ter niet zoo straf aan te vallen. 'Het 'bllad
zegt niet te gelooven, dat de minister
„vele punten, in den loop der beraad
slagingen over deze finandeele wet aan
geroerd, stilzwijgend is voorbijgegaan"!
Maar laat er dan aanstonds op volgen
„Wiel echter behandelde hij sommige
zaken (met een verrassende vluchtigheid
en -sprong hijl met een virtuositeit, djie
u soms voor enkele seConden den draad
deed verliezen, van het eene gfeüblied op
het andere over. Zijn rede was geen
aaneensluitend sgeheel, zij was vleelelefr
een bonte verzameling opmerkingen, één
voor één uit de argumententrommel' go-
haard, nu eens ter leering van den heeij
Patijn, dan weer ter overtuiging van 'den
heer Blos, een anderen keer ter w|eierleg-
ging van een of ander lid der rechter
zijde. Een verbrokkelde speech, zonder
groote lijn of breed gebaar"!. i
Voorat dat laatste is niet zoo heel erg
Vleiend.
!Aan het Kameroverzicht van de „Nieu
we 'Crt." ontleen en we 'deze evenmin
zeer vleiende passages:
„Een breede, algemeene uiteenzetting
van den financieelen toestand, een ruim
Uitzicht over de voorziening in de naaste
itoekomst in verband met de eischen,
welke deze stelt wij hebben ze niet
Vernomen"!
En verder:
„Maar kracht zit er toch niet in deze
figuur en leiding zal er van haar nSet
Uitgaan. Het niet onsympathieke, maar
eenigszins holle stemgeluid wordt bijwij
len, vooral in die gedeelten, waar de
spreker zich niet te stevig voelt, geheel
onverstaanbaar. Als de heer Bertlingidan
nog de hand aan zijn snor brengt en
intussdhen doorbromt, is 't pm ture-'
l!u,ursch te worden ge vangt er geen
woord van pp. Zoo is ons van heele
stukken van het antwoord nagenoeg all
ies ontgaan. Begon men onder 't luid
gegons in de Kamer door eindelijk ïet9
op te vangen, dan ging de Minister
tot ,een nieuw punt over"!
Geen enkel linksch blad hebben wie
echter tot nu toe de verzuchting hooren
slaken, dat minister Kolkman nog maar
achter de groene tafel' zat. ,Maar dat zou
ook nog veel erger Zijln, nog veel en
ger, vanwege diens bboze tarief plannen.
LEIDEN, 22 April.
R. K. Vakkern.
In het gebouw der St. Josephgezellen-
Vereeniging vergaderde gisteravond de
R. K. Vakkern. Alle aangesloten vereeni-
gingen waren vertegenwoordigd, uitge
zonderd de textielarbeiders en de slagers
gezellen. De voorzitter,- de heer P,
Heemskerk opende ide vergadering met
den Chr. groet en ga f'n korte uiteenzet
ting van den stand der R. K. vakbewe
ging hier ter stede. Medegedeeld werd,
dat abonnementen op de „R. K. Vakbe
weging" en het jaarverslag van het R.
K. Vakbureau tegen verminderden prijs
bij het bestuur der Kern verkrijgbaar zijn»
De bestuursfunctiën zijn als volgt ver
deeld: Heemskerk, voorzitter; v. d» Staak,
le secretaris; Schouten, penningmeester;
Goddijh, 2e secretaris en v Tol, 2e pen
ningmeester» Als toegevoegde bestuursle-
lll