BUITENLAND.
MAGNA.
5e Jaargang No 1375.
Bureau OUDE SINGEL 34, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAQ, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAOEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week
10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
post 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/, cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent
Dinsdag
April
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 15 regels 1.50, elke regel meer 30 cent. met gratis
bewijsnummer Bij contract aanzienlijke korting. Groote lettere naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 15 regels 50 cent. iedere regel meer 10 cent
Babelsche verwarring.
Een beschouwing in die foN. R. Grt."
'er de in die vorige week te 'sGra-
nhage gehouden vergadering van pre-
kanten en ouderlingen der Ned, Jtilerv,
erk geeft ons aanleiding over de be-
rekingen dier vergadering nog een en
der te zeggen,
Niet minder 'dan 2000 voormannen van
Ned. Hierv* Kerk waren opgekomen,
in den aanvang, bijl het gemeensc'hap-
lijk gebed en gezang, scheen het, dat
en met den meest vredelievenden en
rzoeningsgezinden geest bezield waren.
„Doch toen in den middag", zoo ver-
alt de bovenbedoelde schrijver in de
R. Crt.", „de gedachtenwisseling
ingezet, bleek al spoedig, hoe schijin-
ar deze eenheid was. Voor velen is
een openbaring geweest, dit uur,
larin ze de klanken hoorden uit het
[en hen overgestelde koor in de ge-
eens ch appel ijke kerk. Men kon de ver-
zing, soms ergernis, schrik, over het
gewone ook wel, op de gezichten der
ijzinnigen lezen, toen daar in onver-
tosde opeenvolging de strijdbare helden
r orthodoxen met proteske neusklanken
n banvloek uittrompetten over hen, die
idensche keizers en wijsgeeren boven
n opgestanen Christus heetten te
:llen,"
Zij, die schamper als „de strijdbare
Iden dier orthodoxen" worden aange-
id, zijtn de rechtzinnigen, diie vasthoui-
aan de zoogenaamde „formulieren
eenigheid". Van die formulieren, die
dogmatische eenheid bedoelen^ willen
vrijzinnigen of modernen niets weten,
ide partijen zijn door die algerneene
rgadering piet, zooals [die bedoeling was,
t elkaar genaderd; misschien is de
heidingslijln nog dieper gegroefd. Na
middagvergadering gingen de meeste
Ihodoxen teleurgesteld naar huis, zoo-
in de avondvergadering de modernen
rijk alleen hadden.
Zonneklaar blijkt uit het verloop dezer
rgadering, dat zooals een der s'pre-
rs opmerkte de Ned. Herv. Kerk
zoodanig heeft opgehouden te be-
lan en eenvoudig een genootschap, een
reenigingis geworden, die sprekers
n de meest uiteenloopende richting
or het publiek doet optreden.
Hoe machtig verheft zich boven die
ibelsche verwarring de ééne ware
trk, die is gegrondvest op de rots van
trus, de Roomsch-Katholieke Kerk.
oe heerlijk schittert boven die lichte
re duisternis de waarheid, door Chris-
in de Roomsch-Katholieke Kerk ge-
enbaard.
Dankbaarheid .en medelijden wekt die
'sGraveaihage gehouden vergadering
ons op, daadwerkelijk medelijden
venal.
ALGEMEEN OVERZICHT.
Nu kan en zal vermoedelijk
Amerikaansch-Mexicaansche dans
ginnen. Uitvluchten zijn niet meer mo-
FEUILLETON.
In liet huis van den metselaar .Wittkopp
heen de marskramer al bijzonder goede
ken te maken, want hij bleef daar lang.
en ganschen dag zag men 'hem nog
erig "door het dorp wandelen, dan hier
n daar naar binnen gaande. Eerst den
Igenden middag verliet hij de streek,
bruik makend van de gunstige gele-
nheid, dat een Jonge boer ledige vaten
ar het naaste station bracht. Naar zijd
[genoegd gezicht te oordeelen, moest
I over den hier gedreven handel zeer
Reden zijn.
In het huis van den metselaar heersch.te
hter groote vreugde. De jonge boie-
nvrouw, die er zich des morgens in de
oegte heen had laten brengen, zat er
hdeleunstoel en was aan'tvertellen, hoe
marskramer bij haar in huis geko-
lfn was,
- Ik had medelijden met den ouden
an; ik dacht, dat hij zich wat wilde
armen. Op eenmaal nam hij echter de
[°<ie doek van 't hoofd en trok de
uit... „Goede hemel: Mijnheer pas-
50r van Feldhaus", riep ik 1 t "De eer-
"aarde heer keek mij1 waarschuwend aan
gelijk, ziedaar het'jongste antwoord van
president Wilson op telegrammen van
Huerta, waarin deze blijft bij 'zijn eisch
dat de Amerikanen „schot voor schot"
het Mexicaansch saluut zullen beant
woorden, en verder aan het gebeurde te
Tampico de arrestatie der Yankee
zeelieden peutert door kritiek op al
lerlei bijzonderheden. Niet minder dan
22 torpedojagers zijn in gezelschap van
verscheidene slagschepen en kruisers uit
Pensacola naar de Golf van Mexico ge
dirigeerd.
De dans kan beginnen, indien althans
Huerta niet nog zich bedenkt en toe-i
geeft. Doet hij zulks niet, dan volgt 'n
blokkade van de kust van Mexico en
zullen de Yankees zich meester maken
van Tampico en Vera Cruz. En nu is
laatstgenoemde stad voor Huerta van te
groot belang in verband met zijn strijd
tegen de rebellen.
Weliswaar zou Huerta in de oogen
zijner aanhangers een beter figuur slaan
daar zich tegen Amerika te blijven ver
zetten, doch daartegenover zou het na
deel staan, dat hij de Vereenigde Staten
zou noodzaken tot dwangmaatregelen,
waarvan het gevolg zou zijn, dat hij ver
moedelijk spoedig van het staatstooneel
zou verdwijnen.
w W'antyan die voorspelling der Huerta-
partij, dat, ingeval de Yankees tegen
Mexico geweld zouden gebruiken, de
elkaar bevechtende Mexicanen hun on
derlinge veeten zouden vergeten en eens
gezind front zouden maken tegen den
aanvaller, schijnt niets te zullen komen.
De rebellen vechten, blijkbaar door
Huerta's benauwde positie aangemoe
digd, met frisscheren moed dan ooit.
Uit Chihuahua wordt gemeld dat 20000
man bondstroepen Zaterdag bij Salinas,
ten noorden van Monterey, door een
kolonne rebellen verslagen zijn, dat de
rebellen nabij Monterey in alle richtin
gen de spoorrails opbreken, teneinde het
zenden van versterkingen te voorkomen,
enz.
De tweedracht onder de Mexicanen
blijft dus voor Wilson en zijn regee
ring een niet te versmaden bondgenoote.
Nog daargelaten de beantwoording
der vraag: hoe komt de regeering te
Washington er plotseling toe in het ge
beurde te Tampico een aanleiding te
vinden om haar onthoudingstactiek op
te geven? betoont de Fransche en
Duitsche pers zich met die veranderde
houding alles behalve ingenomen. De
„Gaulois" berekent, dat de groote fi-
nancieele belangen, welke Frankrijk in
Mexico heeft, en die nu sterk in het ge
drang dreigen te komen, meer dan 2000
millioen francs bedragen, waarvan "870
millioen zijn belegd in Mexicaansche
staatsfondsen, 1080 millioen in spoor
weg, mijn- en bankaandeelen en de rest
in nijverheidsondernemingen. Andere bla
den kritiseeren de motieven, welke Wil
son vindt in het gebeurde te Tampico
en spreken van een voorwendsel.
„Wiat de regeering der Ver. Staten
thans doet, zegt het „Journal des Dé-
bats", is geheel in overeenstemming met
en fluisterde: „Als giji er nog meer weet,
die biechten willen, zeg hen dan, van
avond of morgen vroeg bijl den metselaar
Wittkopp te komen*" Nu, daar ging mij!
een licht op. Voor ik echter antwoorden
kan, had hij" de kiel weer aan en was
hij vertrokken. Dat is nu het werk van
de gravin..
Dat God het loone! fluisterde de
oude uit zijln bed. Nu kan een mensch
ten minste rustig gaan hemelen*
Ja, en dat in onze kamer hier de
Heilige Mis gelezen isl Dat hadden wij
ook niet gedroomd, begon de metselaars-
vrouw. Wat een eer. 't Is of de kamer
er nu geheel anders uitziet. Zooals wij
nu, moeten ook de eerste Christenen ge
dacht hebben..
'Houd nu je tongen maar in be
dwang, opdat de pastoor niet in onge
legenheid kome, sprak de oude. Hijl heeft
ook zij'n zeven kruisjes en 'meer al achter
den rug* En als de rentmeester er achter
komt, geeft hij het dadelijk aan.
O, sprak een derde vrouw, schoon
dochter van den oude, de rentmeester
is hem zelf tegengekomen'en "heeft een
wijmkraan van hem gekocht, zoo wist
hij te praten, 't Was aardig om het te
zien. 't Is intusschen maar treurig, dat
zulke diijgen in ons land kunnen plaats
hebben.
de overleveringen van het Wiitte Huis.
Sedert het midden der vorige eeuw heb
ben de Ver. Staten den Mexicaanschen
nabuur nooit veroorloofd zich te ont
wikkelen als onafhankelijke staat Na
dat zij Mexico groote provinciën heb
ben afgenomen, doen zij nu alles om het
in economisch opzicht afhankelijk te
maken." En de toon 'dier Duitsche
pers klinkt al even onvriendelijk. Zul
len nu ook de regeeringen te Berlijn en
te Parijs, die door haar officieuze orga
nen op genoegzaam duidelijke, zij het
dan ook op bezadigde en voorzichtige
wijze, haar antipathie tegen Wilson's
Mexico-politiek hebben doen blijken, ge
zamenlijk tegen die politiek protesteeren
of althans een vriendschappelijk betoog
indienen. Zal John Buil, evenals hij in
den oorlog van de Ver. Staten tegen
Spanje deed, beide mogendheden dwin
gen de handen thuis te houden? Zie
daar vragen, waarop wellicht zeer spoe
dig een antwoord zal kunnen volgen,
doch die president Wilson en zijn. staats
secretaris van Buitenl. zaken Bryan voor-
loopig zullen dwingen hun voorgenomen
vacantiereisjes naar West-Virginië en
Florida voor onbepaalden tijd uit te
stellen.
Omtrent de
groote verduistering van 4 millioen
francs
door een Brusselschen effectenhandelaar
meldt een der Brusselsche bladen het
volgende
Het parket van Brussel houdt zich op
het oogenblik met eene kolossale finan-
cieele ramp bezig, die verscheidene adel
lijke families groote eigenaars en mis
schien ook talrijke kleine renteniers be
treft
Onder de volgende omstandigheden is
de krach ontdekt
Op de Gulden Vlieslaan, niet ver van
de Naamsche poort, staat een groot en
prachtig gebouw, door een ouden wis
selagent, M. A. C. betrokken. Deze is
zeer goed bekend in den financieelen
wereld. De wisselagent moest op bevel
de waarden zijner klanten verkoopen of
er nieuwe bijkoopen. Den laatsten tijd
was C. ook belast de titels te doen ze
gelen, krachtens de nieuwe belastingwet.
En opdat de klanten veel vertrouwen
zouden hebben in het huis van C., hield
de wisselagent er aan hun elk jaar een
volledigen inventaris te sturen. De klan
ten stelden zich tevreden met dit papier
eens te overzien, zonder te onderzoeken,
of Ihetgeen er op vermeld stond wel over
een kwam met hetgeen zich in de brand
kast bevond. Zij hadden te blind ver
trouwen in den wisselagent
Tot de klanten van A C., behoorde
ook graaf de C., woonachtig te Parijs.
Graaf de C. bezit in eene bank der Ko
ningstraat een kluis met 900.000 fr. ti
tels. De sleutel van deze kluis was toe
vertrouwd aan het huis C. Acht dagen
geleden verwittigde de graaf den wissel
agent dat hij maar niet mocht vergeten,
de titels te doen zegelen. O, stel u maar
gerust, mijnheer de graaf, antwoordde
Graaf Dornick was verontwaardigd'. 'HiiJ
had een brief van zijln rentmeester ont
vangen, waarin hem ide jongste gebeur
tenissen in Dornick .werden verhaald', die
zijln ganschen toorn jegens Magna wak
ker riepen. In de helderste kleuren Averd
geschilderd, hoe de gravin het plan tot
een pastoorskeuze door de gemeente had
tegengewerkt Zij had haar werkzaam
heden daartoe zelfs tot de courant uit
gestrekt, want op haar initiatief, zooals
hij zeker geloofde, was in die „Biruckho-
vener Zieitung" een artikel verschenen,
dat het geval van de pastoorskeuze be
sproken had. Hij voegde de courant er
bij, opdat mijhheer de graaf omtrent het
ophitsend karakter van het artikel oor
deelen kon. 't Wias werkelijk fabelachtig,
welke wijdstrekkenide gevolgen dat arti
kel gehad had. In de herbergen was het
zelfs tot handtastelijkheden gekomen en
hij zejf had aan beschimpingen bloot ge
staan, daar men hem de oorzaak van het
pl'an noemde. Een verkleed geestelijkel
die in het dorp gezien was en omtrent
wien Imen met zekerheid vermoedde, dat
hij een door de gravin hierheen geholl-
pen Jezuiet was, had er ook nog toe
bijgedragen om het fanatisme der lief
den te verhoogen. Den oprichter was
sindsdien zijn beetje moed geheel in die
deze, daar is al lang voor gezorgd.
Toch wilde de graaf zijn eigendom
men wel eens inspecteeren en schreef
aan den effectenhandelaar, dat hij van
plan was een paar dagen naar Brussel te
komen om zijn inventaris op te maken.
A. C. verzon vele middeltjes om den
graaf uit Brussel verwijderd te houden.
Dat kwam den Parijschen graaf zeer
verdacht voor en hij ging dadelijk naar
Brussel. Hij nam aan de Zuiderstatie
een taxi en reed naar het kantoor op de
pulden Vlieslaan. Het was A. C. zelf,
die hem ontving. De wisselagent begon
te weenen en bekende hem, dat het nut
teloos was zich naar de Bank te bege
ven, wijl van de 900.000 francs in de
kluis der bank nog slechts 20.000 aanwe
zig waren. De graaf begaf zich onmid
dellijk naar zijn Brusselschen vriend
graaf de L., die voor ongeveer 3 millioen
aan effecten door A. C. liet beheeren..
Ook deze som was gevlogen.
A. C. en zijn schoonbroer de C. wer
den onmiddellijk aangehouden.
Toen de rechter van onderzoek vroeg
aan den wisselagent waarom hij die
som ontvreemd had, begon hij met te
verklaren, dat zijn ontvreemdingen reeds
vijf en twintig jaar geleden waren be
gonnen. Te dien tijde was een zijner be
dienden gevlucht na ten. zijnen nadeele
eene som van 250.000 tot 300.000 fr.
gestolen te hebben. Om zijn betalingen
te kunnen doen. en zijn huis niet te zien
onder gaan, zag C. zich verplicht van
de familie de L. de noodige titels te lee-
nen om zijn betalingen te kunnen voort
zetten. Hij deed die „leeningen" zon
der iets aan de belanghebbenden te vra
gen en met de hoop ze terug te geven,
zoodra het hem mogelijk zou zijn. Het
was hem echter nooit [mogelijk, inte
gendeel, zijn toestand werd voortdu
rend slechter. Zijn klanten betaalden niet,
speculaties mislukten, zoodat C. zich ge
noodzaakt zag maar meer en meer te
nemen.
Uit Durazzo wordt aan de „Petrus-
blatter" het volgende geschreven om
trent
de rejigieuse toestanden in het jonge
vorstendom Albanië.
In bevoegde kringen is men van mee
ning, dat het godsdienstige vraagstuk
nog groote moeilijkheden zal veroorza
ken en vorst Willem nog vele teleurstel
lingen zal bereiden.
Eigenaardig was reeds, dat de ortho
doxe metropoliet van Durazzo in het li
turgische gebed onder de Zondagsche
hoogmis den naam van vorst Willem,
niet uitsprak in het gebed voor den
Imbret.
Er zijn echter ook orthodoxen, die
minder formalisten en meer patriotten,
zijn. Hun leider is de pope Fan Nolli.
Om tegen den metropoliet te protes
teeren droeg hij op 10 Maart in de
open lucht aan een altaar voor den, ko-
nak een plechtige Mis op, die werd
bijgewoond door Muzelmannen en Ka
tholieke priesters
De pope hield een toespraak en laak-
s,choenen gezonken en hij liet alles maar
passeeren, om verdenkingen te ontgaan.
Op Dprnick maakten deze Verkl'ikke-
rijien een hatel'ijken indruk. In groote
spanning las hij1 het hem toegezonden
artikel doorde rentmeester had zich ide
mioeite gegeven, de voornaamste zinnen
te |onderstreepen, zoodat hemi die ten-
stond in het oog.vielen.
Daarmede zullen Wij dan toch den
staats-proCureur eens wat werk geven,
sprak |D|orniCk, terWijill hijl met dreigende
kahnte h et blad weder opvouwde. Dien
heetgebakerde heeren van de pen zal1
een afkoeling goed doeneenige maan
den rust zullen dien schrijver goed doen,
i.|Het artikel is anders flink geschre
ven. Een H met een kruisje erbloven
ging hij voort, naam en onderteekening
ziende,Ah, mijin vindingrijKe rentmees
ter! voegde hij er bij op den rand van
de courant bij een groot vraagteekien den
naam ^Hellbrinck" geschreven ziende.
Dat zal uitkomen. Ja, dat is de
zelfde jongeling, die indertijd op zoo dub
belzinnige wijize tegen mij is opgetre
den, zeker uit dankbaarheid voor wat ik
voor zijn broeder deed* Ditmaal mag dan
ook mijn dank niet uitblijven. Die soep
moet den knaap den mond maar eens
branden I
Spoedig begon Dornick aan een brief;
te scherp het gedrag van den m'etropo*
liet. De bijeenkomst ging uiteen onder
het gejuich van: „Leve Albanië, leve
de vorst en de vorstin."
Fan Nolli streeft naar een onafhan
kelijke orthodoxe Albaneesche kerk. Hij
wil de machtige hellenistische beweging
onder den clerus, die tegen vorst Willem!
gekant is, bestrijden.
Fan Nolli is tevens de leider van de
politieke orthodoxe nationalisten-partij.
Het drijven van Fan Nolli, alsmede
het voorbeeld van de Katholieke geeste
lijkheid, schijnen den metropoliet bewo
gen te hebben een „T eDemm" te laten
zingen voor den vorst in diens tegen
woordigheid; zijn naam wordt dan ook
gevoegd in de rij der „orthodoxe" heer-
schers.
Verschillende orthodoxen konden het
gedrag van den metropoliet echter niet
goedkeuren en veroorzaakten zelfs rust
verstoringen in de kerk.
Het allerlaatste kerkbezoek van vorst
Willem gold de Katholieke kerk. Het
schijnt, dat Essad Padm den prins tot
die „beleefdheid" adviseerde.
De betrekkingen tusschen de verschil
lende gezindten in Albanië zijn verre van,
vriendschappelijk.
De orthodoxen zijn verdeeld in natio
nalisten en hellenisten, en eerstgenoem,-
den zijn zelfs liever Turksch dan Paapsch
Fan Nolli zoekt zijn steun iiu Moskou.
Essad Pacha Toptani wil aan den is
lam den voorrang verzekeren, liefst op
kosten der Katholieken, die hij bijzon
der haat, wijl zij vooral zijn persoonlijke
zelfzuchtige plannen en kuiperijen "hebben
gedwarsboomd.
Vele Muzelmannen hopen echter niet
meer op een rooskleurige toekomst voor
dein Islam, nu Albanië van alle kanten
geïsoleerd is van de Islamitische wereld.
Deze zijn ten deele het Katholicisme
gunstig gezind.
Met dat al zijn de vooruitzichten van
het Katholicisme niet schitterend en is
behoedzaamheid geboden.
GEMENGD.
Uit Napels wordt bericht, dat de
Vesuvius weder werkt ^en dat een
aanhoudend onderaardsCh gerommel
wordt gehoord. De krater is tot den
rand met gloeiende lava gevuld*
Tijdens vHegdemonstraties
te Bac zijin twee toestellen, waarin
de vliegers B-idot en Cuendot elk met
een passagier vlogen, op elkaar gebritst
De machines vlogen in brand en stortten
'naar beneden. Een vl'ieger en een passa
gier zijn geheel verkoold. De tweede
vlieger brak het been en ^zijh passagieij
kwam er met een ontwrichten schouder af.
De Temps verneemt uit Weenen:
De berichten over den gezondheidstoe
stand van Keizer Frans Jozef luiden
hoe langer hoe ongunstiger.
In de nabijheid van Towlrin heeft
een vissCher een bootje gevonden, waar
in een tasChje met verscheidene honden
den franCs en verschillende sieraden lag.
Biiji onderzoek bleek, dat dit taschje
aan een meisje behoorde, hetwelk Za-
de vele onderstreepte zinnen toonden, dJat
het hem met den inhoud ernst was.
De schets, daarin van |H|ellbrinck gele
verd, zou Idezen in menig opzicht bevre
digd hebben. „Ben degelijke opleiding,
een ongewone kracht", heette het daarin
van hem,. „Heeft zich reeds in zijin jeugd
aan de journalistiek en i^'eze soort pole
miek gewijld; een tijid lang sterk WelfsCh
gezind* Door een, op zijin zachtst gezegd!,
dubbelzinnig artikel kwam hij bij gele
genheid eener verkiezing ook bij zijn
eigen partij in discrediet. Hlij wil thans
door een krachtig en ruw optreden tegen
de regeering zich weer in 't zadel helpen.
Hiij behoort tot de redactie van het B|er-
lijnsche ultramontaansche blad en is ze
ker een zijlner beste 'en gevaarlijkste me
dewerkers* [Het geïncrimineerde artikel
voeg ik hierbij!. Een vervolging zonder
aanzien des persoons is het eenige middel
om aan dit ophitsend' drijven ieen einde
te maken en het verwondert mij, dat de
bevoegde macht, die toch voor de rust
moet waken, nog geen kennis heeft ge
nomen van het streven 'van dit blaadje."
De brief droeg het adres van het ko
ninklijk gerecht te Bruckhoven en werd
nog denzelfden avond verzonden.
(Wordt vervolgd).
