"WÜTL LET O N.
BUITENLAND.
,34) MAGNA.
BINNENLAND.
Se Jaargang
No 1371.
Sureau OUDE SINGEL 84, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week
ƒ1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post ƒ1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2V, cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 ccnf
Ingezonden mededeelingen van 1—5 regel* 1.50, elke regel meer 30 cent. met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoopt
(geen handels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangebod^
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, Iedere regel meer 10 cent.
Het roode meer.
Het is merkwaardig zoo weinjig stof
als het roode Paaschcongres opgejaagd
heeft.
De vrijzinnige kranten hebben er
't bloed kruipt waar het gaan kan
naar gewoonte wel' lange verslagen van
gegeven, maar veel! zaaks was het toch
niet.
Zelfs de „bewusten" moeten wel
vreemd hebben opgezien van zoo'n kalm
[verloop, vooral van de stormachitge pon-
tefeuille-ruzie.
Nu, ook wij hebben een andere ven-
wachting gekoesterd van deze samen
komst.
We hadden niet gedacht dat heel! „de'*
partij in politieken zin reeds zoo getemd
zou zijh als de leiders het de laatste
maanden al bleken te zijn.
Och, als het roode bloed nog frisch
'blruisclit wat zouden er dan andere no
ten gekraakt zijn over veel1 „burgerlijks"'
wat den l'aatsten tijd onder de hoojge
jöomes der Partij plaats greep.
Dat bloed is echter niet onvervalscht
meer: er loopt veel blauw door en dit
werkt kalmeerend. Men begint zich ook
in de „S. D. A. P." wat deftiger te
gevoelen, nu men zoo na aan de Regeo-
jringstafel is komen te staan. Met woor
den wil' men er nog" wel eens afgeven
iop het gezag, maar dan verwekt Vliegen
„vrool'ijkheid" door aan de eigen hoog
heid te herinneren. Vroolijkheid om wat
h.l. vroeger, toen men nog Rrrevolutio-
nair deed, een reden tot brallende er
gernis en ballende vuisten zou zijn ge
weest.
Enfin, al' lachende gevoelde men zich
Ontwapend en zoo werd dit congres een
kalm meer, vergeleken bij de woeste
bergstroomen, waaraan de vroegere sa
menkomsten nermneruen.
Of „de" partij1 nu meteen minder ge
vaarlijk is geworden
Integendeel het wordt nu dubbel op
passen. I i
Hoe onschuldiger gezicht de „b'ewus-
ten" .opzetten, hoe meer we moeten be
denken, dat zij niet te vertrouwen zijn.
Laten wij de dijken goed stcvigen te
gen dat het roode meer weer eens door
een anti-papistischen storm wordt opge
zweept.
KAMEROVERZICHT.
TWEEDE KAMER.
De financiëele politiek.
Dat zou al te mooi zijn geweest
slechts twee sprekers over het door deze
regeering ingediend gewijzigd wetsont
werp van minister Kolkman betreffende
de inkomstenbelasting. Het liet zich aan
vankelijk zoo aanzientoen de heeren
Van Vuuren en Patijn het woord hadden
gevoerd, meldde zich niemand meer aan
en de minister van financier^ de heer
jBertl'ing, moest wat gaan improviseeren
als antwoord aan de beide sprekers.
((Maar 't duurde niet lang. Toen de mi
nister even aan het woord was, onder-
j'b'rak de voorzitter hem met de mede-
deel'ing, dat nog verschillende leden het
woord hadden gevraagd en hij' het beter
(oordeelde, dat daarom de minister met
zijn antwoord zou wachten, totdat deze
leden hunne tneening hadden ten gehoore
gebracht. En de vergadering werd ge
schorst tot hedenmorgen, teneinde den
sprekers gelegenheid te geven zich nog
wat voor te bereiden 't was hun
blijkbaar te gauw gegaan en zij hadden
er naar het schijnt niet op gerekend
zoo spoedig in de gelegenheid te ko
men om het woord te voeren.
De katholieke afgevaardigde, de heer
Van Vuuren en de unie-liberale heer Pa
tijn waren geen van beiden te spreken
over de financieele politiek van dezen
minister.
De heer v. Vuuren toonde eerst aan,
dat de vorige regeering in financiëeö
opzicht geen tekort kan worden verwe
ten. Door middel' van de tariefwet zou
zij de benoodigde gelden hebben gevon
den. Vervolgens betoogde de afgevaar
digde van Zevenbergen, dat de minister
de financiën niet zoekt in belastingen
naar draagkracht en dat hij zich ook
niet stoort aan het devies der verkiezin
gen geen tarief, maar indirecte be
lastingen. Immers, de effectenbelasting
en de dividendbelasting houden met de
draagkracht geen rekening, zooals de Ze-
venbergsche afgevaardigde aantoonde.
Wat te zeggen verder van het plan-
om den bieraccijns te verhoogen, ta
baksbelasting in te voeren en de verla
ging van den suikeraccijns onmogelijk
te maken, door het daarvoor bestemde
surplus van de jeneverbelasting op te
teren D.at is alles tariefverhooging,
maar dan van heel wat slechter soort. Zij
is immers veel minder berekend op bevor
dering der binnenl'andsche industrie, dan
het zoo gesmade tarief-Kolkman.
Ook de heer Patijn was het lang niet
met de financiëele politiek yan den be-
zaieRef"niet'"naar" SêrTvleesche gaan!
ALGEMEEN OVERZICHT.
Bij Burntisland in Fifeshire is, ge
lijk wij reeds meldden,
een ernstig spoorwegongeluk
gebeurd, waarbij twee personen gedood
en tien ernstig verwond werden. De ex
press van Edinburgh naar Aberdeen, die
vanwege de feestdagen tot proppenstoe
vol was, liep met een snelheid van 60
Eng. mijlen op een rangeerende machi
ne. De schok was geweldig. De loco
motief en enkele wagens van den snel
trein werden uit de rails geslagen, lie
pen nog enkele meters verder en stort
ten dan met een donderend geraas van
den spoordijk.
Een hartverscheurend hulpgeschei
klonk uit de puinen, en de redders, die
dadelijk kwamen opdagen, vreesden voor
een groot aantal dooden en gewonden.
In de laatste wagens had echter niemand
letsel bekomen en de meeste passagiers
waren, bleken slechts lichte verwondin-
uit de eerste wagens, die omgeslagen
gen te hebben opgeloopen. Alleen tien
reizigers werden bewusteloos tusschen
de puinen gevonden.
Op de machine, welke geheel was in
gedrukt, vond men de lijken van den ma-
XLIV.
Dornick 'had met ironisch lachen de
Verloving van Bernard met Tiny verno-
rinen. Dat was dus het resultaat van de
(roerende verpleging, die zij aan Magna
had gewijd. Goed, dat hij niet door zijn
Verschijning, die idylle verstoord had.
In den loop van November maakte een
jbekende hem op hun huwelijksaankon
diging opmerkzaam en deelde hem mede,
t.van een vriend van Behrenberg te hebben
'gehoord, dat het jonge paar reeds in
(januari naar'Berlijn zou komen.
ken brave „parlementariër", meen
de de vriend, die zich zelfs is de wite-
broodsweken aan het welzijn van den
(staat- wil wijden.
Tot dat staatswelzijn, sprak Dornick,
den klemtoon op het laatste woord leg
gend,- zullen wij het zwijgen maar doen.
jlDe "dame is een verwoede Oostenrij'ksche.
[Er was eens een tijd, dat zij niets lie-
Iver had gedaan, dan als een tweede Jean-
'jie d'Arc het volk tegen dat verwenschte
jjPruisen te wapen te roepen.
«r- Djames weten zelden .den rechten
maat te houden als zij zich in de aange
legenheden der mannen mengen en toch
wenschen wij, dat zij niet ons medevoe-
len en aan onze daden zullen deelnemen.
Behrenberg is overigens een uitmuntend
man, vol vaderlandslievende gezindheid;
hij behoort wel tot de oppositie, maar
dat kan in het wisselend parlementaire;
leven licht gebeuren. Ik moet bovendien
toegeven, dat ook mij de richting, welke
de regeering ingeslagen heeft, niet be
valt. Zij zal onze evangelische kerk meer
schaden dan de hunne. Gij zijt toch ook
Katholiek?
Oud-katholiek! verklaarde Dornick
niet zonder zelfbewustzijn. Ik laat mijne
oude Katholieke leer niet naar Rooinsch
model veranderen, voegde hij er met
nadruk bij.
Ah, behoort gij dus ook tot de
tegenstanders van het concilie? Die be
weging schijnt mij intusschen geen vor
deringen te maken. De Duitsche bis
schoppen hebben zich onderworpen.
De toekomst behoort ons toch, ant
woordde Dornick hoogmoedig. De mo
derne staat moet een nationaal denkende
kerk hebben. Dit verlangen kan de staat
nooit opgeven en iedere Kerk moet zich
aan hem onderwerpen of de gevolgen
daarvan dragen
chinist en stoker. De eerste een zekere
Dickson, had 't grootste aantal dienstja
ren op de N. B. R.
Tal van reizigers, ontkwamen op won
derlijke wijze. Een hunner Mc. Lennan
van Fraserburgh, vertelde: „Het ongeluk
gebeurde om vijf voor vijf. De trein liep
met volle snelheid.
Ons gezelschap zat aan het dejeuner,
toen wij plotseling een geweldigen schok
voelden en een ontzettend gekraak hoor
den.
De kopje; en borden werden door de
coupé ges maar wij bleven, dank
zij de tafe. elke beweging belette,
op onze pla^.jjn. Onze coupé werd ge
deeltelijk vernield."
De oorzaak van het ongeluk is nog
niet bekend.
De plundertochten van den „Witten
Wolf" in China, nemen steeds grooteren
omvang aan en krijgen meer en meer
de beteekenis van
een ernstige revolutie.
Door het beuaalde succes aangemoe
digd is het rooversleger nu tegen Sain-
foe, een rijke, zeer welvarende stad, op
gerukt. Het ergste is nog, dat het gar
nizoen der stad, waarschijnlijk opgeruid
door een geheim genootschap, tot op
stand is gekomen. Wel heeft dc regee
ring nog intijds nieuwe troepen in de
stad gebracht, maar deze hebben nog
geen soldij ontvangen en zijn zeer on
betrouwbaar.
De leider van de rooversbenden, de
„Witte Wolf", heet eigenlijk Pei-Lang-
Chai, en heeft in Japan een militaire
opieiding genoten. In de partij der Zui
delijken speelde hij reeds een belang
rijke rol.
Elders in het 2(uiden heerscht groote
gisting. In y-:- 4' '—J- J
Nanking, Woechang en "Kanton "ïs de
toestand dreigend. De onlusten strekken
zich uit' over een gebied van 6 pro-
inciën. Huan-Shi-Sing en Chen-Shi-Mei
moeten in opstand gekomen ;zijn en steun
zoeken bij Japan. De regeering te Pe
king, die over geen voldoende geldmid
delen beschikt, staat voor een hoogst
ernstige en gevaarlijke beweging en is,
volgens haar zeggen, voornemens, den
opstand met ijzeren vuist te onderdruk
ken. I
Vooral in de belangrijke centra aln
Nanking en Kanton zal de rust krachtig
worden gehandhaafd. Aan missionaris
sen worden geen paspoorten meer ver
strekt.
De nadering der
Fransche verkiezingen
hebben den pretendent naar de keizers
kroon, prins Napoleon, een naneef van
den beroemden imperator, een manifest
in de pen gegeven.
Hij zegt niet, dat hij terstond keizer
wil worden dat deden zijn beide
voorgangers ook niet maar betoogt,
dat, om een beteren toestand te verkrij
gen, de Grondwet moet worden herzien
en dan het hoofd van den Staat recht
streeks dient gekozen. Een plebisciet
dus.
De tegenwoordige regeering,- zegt hi£
en daarin heeft hij wel gelijk is
liet werktuig van partijen en niet van
de Natie, en daarom doet hiji een be
roep op alle welgezinden, uit alle par
tijen, om zich rond den naam „Napo
leon" te vereenigen en op den grond
slag van vclkssouvereiniteit een regee
ring in te stellen, die naar vruchtbaren
arbeid en nationale verzoening zal stre
ven.
Wij betwijfelen, of de prins veel suc
ces zal hebben.
Aan de regeering der Napoleon's zijn
zeker roemrijke, maar ook vele...... an
dere herinneringen verbonden.
Een manifest van geheel ander karak
ter is uitgevaardigd door een organisatie,
welke zich alleen met het bevolkings
vraagstuk bezig houdt Het is de Natio
nale Bond voor de vermeerdering der
bevolking, die er de kiezers op wijst
dat de vermindering der geboorten groo
te gevaren voor Jiet land meebrengt
Aan het slot van zijn manifest wekf
deze bond dc kiezers op, slechts hun stem
uit te brengen op die candidaten, welke
beloven het volgende program te steu
nen: premies op de uitbreiding van het
kinderaantal; pensioen voor weduwen
met kinderen; steun aan en vermindering
of ontheffing van belasting voor hoofden
van groote gezinnen; meervoudig stem
recht voor gezinshoofden; strijd tegen
ontucht en pornografie.
GEMENGD.
Het Paaschverkeer te Ber
lijn heeft dit jaar, dank zij het mooie
weêr, een ongekenden omvang gehad.
De viaduct- en tunnelspoorweg vervoerde
Zaterdag, Zondag en Maandag te zamen
726.400 reizigers tegen 503.800 in het
,doodenrijder" h?:ft zijn slachtoffer huI«L
peloos achter gelaten cn volgde daarbij
het onmenschelijk voorbeeld van den|
automobilist te Lewisham, die Zaterdag*
avond twee personen aanreed en een'
hunner stervend achter liet. Van den laat-i
ste heeft men ook nog geen spoor geA
vonden.
Dinsdagavond is te Stockhohn het
volgende bulletin uitgegevenDe koning
gevoelde zich goed gedurende den loop
van den dag. De krachten nemen toe.
Temperatuur 37,2, pols 56.
,De algemeenetoestand is voorin
durend bevredigend.
De stakende mjjnwerkers in
Yorkshire hebben met een meerderheid
van 15.000 stemmen besloten het werk
te hervatten.
Naar de Jribuna verneemt, zijn tus-.
schen Genua en Rome ten nadeele vax|'
een juweelenhandelaar te Nizza, die per'
spoor naar Rome reisde, voor 250.00Q'
frs „aan diamanten en paarlen g e s t o 1 e n*
drukst was het verkeer op Zaterdag. De
algemeene Berlijnsche omnibus-maat
schappij vervoerde in drie dagen
1,363,000 of 130,000 menschen meer dan
verleden jaar. De opgaven van de tram
en van den stadsspoorweg zijn nog niet
btekend.
De London General Omnibus-
Company heeft op Paaschmaandag
2,232,542 menschen vervoerd.
De pest-epidemie pp Cuba
neemt zorgwekkende uitbreiding aan. In
Havana z zeven nieuwe gevallen waar
genomen twee verdachte gevallen.
De armen van de besmette wijken zijn
naar hei landverhuizerskamp van Tris-
corna gezonden. Waarschijnlijk zal het
diplomatiek corps hiertegen protesteeren,
wijl zoodoende de ziekte zich onder de
landverhuizers verspreiden zal.
Te Boston heeft in het hotel-pen
sion .Meivin een hevige brand ge
woed, waardoor het gebouw grooten-
deel's in asch is gelegd.
Verschillende gasten werden door de
vlammen verrast en konden niet vluchten
of liepen ernstige brandwonden op.
In het geheel zijn acht personen om
het leven gekomen.
Bij Mandstone is gisterenmorgen
het lijk gevonden van een fietser, die
blijkbaar door een automobiel
was aangereden en gedood. Van
den dader is niets bekend. Ook deze
Andreas Hofer.
Men schrijft ons:
Door de N. V. Lelie-Bioscoop is voor.
een groote som het uitsluitend opvoe-»
ringsrecht voor Nederland gekocht van
een nieuwen grooten film„Andreas
Hofer". iDeze film, in vijf deelen, meer
dan 2000 Meter lang, heeft dit gemeen
met den film „Van de Kribbe tot liet
Kruis," dat hij' gehee/ op de historische
plaatsen is opgenomen.
iDe veldslagen tusschen de Franschen
enTirol'ers worden geleverd op de histo
rische plaatsen in de bergen. Hofer's
vlriHV: pn nrrpnneminT npbhen nl.mfa
.Dornick blies bij deze woorden de
blauwe wolken van zijn sigaar zoo kalm'
in de tucht, als baarde hem de gansche
zaak geen zwarigheid.
Zijn toehoorder deelde blijkbaar zijn
inzichten niet.
De kerken, die zich naar de wen
schen der staatslieden voegen, bevallen
mij niet. „Mijn rijk is niet van deze
wereld", heeft de Heer gezegd. Nu
neemt men hun priester in hechtenis en
spoedig ook onze pastcors. Zij worden
gestraft voor wat niets meer dan hun
plicht was. Mijnentwege mag de koekoek
den geestelijke halen, die eerst vraagt
of het wet volgens de wet is, als het
geldt een stervende bij te staan of een
godsdienstoefening te houden, waar geen
herder is. En waar zal bij het volk
de eerbied voor de overheid blijven, als
het dagelijks die ongerechtigheid voor
oogen heeft. Maar daarover te rede
twisten helpt niets.... Zijt gij niet op
Behrenberg's bruiloft genoodigd? voeg
de hij er bij, kennelijk met het doel
i van onderwerp te veranderen.
Neen, antwoordde Dornick kortaf.
Mijn zwager en ik! hebben eenige ge
schillen gehad.
Uw zwager?
Mijn vrouw: is een Beh,renlb|eii&
Den ander bleef het onaangename be
wustzijn, dat hij met zijn onderhoud in
een valsche positie geraakt was. Geluk
kig kwam uit een groep heeren een derde
die thans naar hen toekwam.
Ah zie, mijnheer de „Geheime"1.
Zie ik u eindelijk weer eens en Dornick
wendde zich zoo vlug en uitsluitend tot
den nieuwgekomerie, dat de ander zich
overbodig gevoelde en heensloop.
't Is maanden geleden, dat ik u
gezien heb. Waar zjj't gij toch, ging Dor-
nich voort.
Immer in dienst, antwoordde dc
Ministeralrath met een zuur gezicht, al
tijd in dienst van vrouw en dochter
wat ook een zware dienst kan zijn, vooral!
wanneer de reiswoede haar aangegrepen
heeft. Ik heb u een groet te doen, heer
graaf. In Florence troffen wij tot onze
groote vreugde mrs. Ahrens aan en ver
toefden eenige heerlijke uren in haar
gezelschap. Zij heeft waarlijk weder een
gansche kring van bewonderaars om zich
verzameld. De jonge kunstenaar, die wij
eens hier bij haar zagen, was daar oöfc
onder. Een heerlijk leven daar in die
stad. Toch hoopt mrs. Ahrens naar de
Spree-vl'akte terug te keeren, b'esloot de
„Geheime" min of meer briec!:c:iisvoI.
Ik wist niet, dat uw dochter, e&tLZO.Oi
Alpen.
Zoowel het spel der artiesten in dit
pakkend historisch treurspel als de won
derlijk schoone natuurtafereelen schen-*
ken een aangrijpend en onvergetelijk go-
hot.
Bloemendag.
In de gisteren te Utrecht gehouden
vergaderingen der besturen van de Dio
cesane Mariabonden is besloten den
tweeden bloemendag te houden op Zon*
dag 27 September a.s. In plaatsen, waac
een werkdag de voorkeur verdient, zal de
bloemendag gehouden worden op Don
derdag 24 September, feestdag van O. L.
Vrouw tot vrijkoop der slaven, of op een
anderen dag dier week.
De helft der opbrengst zal besteed
worden om te komen tot een asyl voou
vrouwelijke drankzuchtigen en de andere
helft voor een reclasseeringsgesticht;
beide zijn een gebiedende noodzakelijk-»
heid gebleken.
Er wordt weer een nationaal comitéi
van 10 dames, gevormd, dat met Mei
de werkzaamheden zal' beginnen. j
Het Bisschoppelijk museum.
Den 14en Januari 1919 zal' het Bis
schoppelijk Museum te Haarlem zijn
gouden jubileuw vieren. Op dien datum'
toch zal het 50 jaar geleden zijn, dat
een houten beeldje (Nood Gods) hetwelk!
door den Welëerw. heer Bern. Geyer,
hartstochtelijk reizigster was, merkte
Dornick kort op, zonder op den Geheimn
rath's laatste bemerking acht te slaan*
Vrouwenluimenl bromde Schulze.».;
Hebt gij al het nieuwtje van Behrenbergs'
huwelijk vernomen vroeg hij daarna
met een vleugje verlegenheid. Mijn doch
ter was. met de plannen van den baronf
al' lang bekend, ging de Geheime voort,
door Dornick's zwijgen blijkbaar ge
drukt. De politieke-godsdienstjge stel
ling van den baron zou in mijn oog
iedere verbintenis et hem onmogelijk!
gemaakt h ebben.
Om de politieke inzichten van de
papa bekommert zich in den regel de
liefde der dochter weinig, sprak Dor
nick lachend, terwijl hij aanstalten maak
te om heen te gaan. Uw choon dochtert
je zal' nog wel eenige iasten op het go-
weten hebben en ons weldra een nog
grootere verrassing bereiden.
Den Geheime was het blijkbaar een
groote voldoening, dat Dornick aan een
afwijzing van Behrenberg door zijn doch-
I ter geloofde. I
Uw scherpen blik ontgaat niets,
zeide hij vleiend. Gij moet mij intusschen
veroorloven u te vergezellen, want ik!
heb u AY.at gewichtigst mede te deelen4
(Wordt vervolgd.)