BUITENLAND.
BINNENLAND.
Uit Stad e.i Omgeving.
•e ,|i
v<> 1359.
Bureau OUDE SINGEL 54, LEID EN.
Interc. Telefoon 035 Postbus 6
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG. UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN
DE ABONNEMENTSPRI|S bedraagt met GRA LIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GRILLUS TREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week
ƒ1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/s cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 15 regels 1.50, elke regel meer 30 cent. met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, Iedere regel meer 5 cent: aangeboden
betrekkingen 1—5 regels 50 cent Iedere regel meer 10 cent
Dit nummer bestaat uit
TWEE bladen.
f$* Wat 'n zoodje.
Met het onnoozelste gezicht van de
ivereld seint Reuter uit Parijs
,Daar de radicaal-socialistische vrien
den van Caillaux hadden weten te be
verken, dat de door de Rochette-com-
nissie gestelde conclusie, waarin werd
;erklaard, dat Monis en Caillaux een
letreurenswaardig misbruik van hun po-
itie hadden gemaakt, met 11 tegen 8
item men was verworpen, verklaarde
jurès, dat hij verder geen deel zou uit-
naken van de commissie. De meerder-
leid kwam echter op het genomen be
sluit terug, waarop Jaurès liet voorzitter
schap weder aanvaardde.''
Laten we dit telegram eens goed be
nen.
Vooreerst herinnere men zich, dat
eeds twee leden der commissie hun ont-
hadden genomen omdat zij niet
mede verantwoordelijk wilden blijven
voor den gang van /.éuvcn. Dit wijst reeds
op <cn kronkelgang, welke te meer af
te keuren valt wijl 't de commissie alleen
om de zuivere waarheid te doen heet en
daarbij zijn alle zijwegen en achteraf-
ladjes uit den booze.
Een der aftredenden bracht intusschen
hulde aan de onpartijdige houding van
Jaurès, die blijkbaar zijn best deed, maar
liet tegen het gekonkel bestand was.
Nu echter is het ook dezen praeses te
[ortig geworden en hij dreigde met
leengaan als de voor Monis en Caillaux
'ernietigende conclusie verworpen bleef.
En wat deed toen de meerderheid?
Zóó slap stond zij in haar schoenen,
zóó overtuigd was zij van haar ongelijk,
dat zij omkeerde als een blad aan een
>oom en wel degelijk zwart noemde wat
lij eerst voor wit wilde doen aanzien.
Deze meerderheid dacht zeker: als we
Jaurès niet meer aan het lijntje hebben,
zal er heelemaal geen houden aan we
zen. Zij had de grens van het gekonkel
overtreden, en trad spoedig weer achter
de schutting van den schijn terug.
Wat 'n zoodje!
ALGEMEEN OVERZICHT.
van de moraliteit der getuigenWat
moeten al' die mensdhen komen verklaren
in ,een zóó eenvoudige zaak? Zal men
hier in het klein een herhaling te zfcen
krijgen van de verdagingsknoeierij in het
prodes^Rochette „Puisqu 'ill n'y a plus
de justice en France Omdat er
in de republiek gemeten wordt met twee
maten, naargelang de beschuldigde een
proletarisch of een tot de betere stang
den behoorend „Canaille" is?
De Ulster-quaestie
is in een geheel nieuw stadium gekomen.
Toen de minister van oorlog, Seely,
Maandag de zittingszaal van 't Lager
huis betrad, viel het dadelijk op, dat hij
geen plaats nam in de banken der re-
geering; daaruit bleek reeds, dat hij' zijn
aanvraag om ontslag had gehandhaafd
en niet van .plan was, aan te blijve*.
Asquith deelde dan ook dadelijk mee,
hoe de zaak stond. In de eerste plaats,
dat generaabveldmaarschalk French was
afgetreden en met hem luitenant-gene
raal Ewart. Echter waren zij1 het eens
met Asquith's verklaringen, de vorige
week over de tucht en gehoorzaamheidi
aifgielegd.
Vervolgens kwam het grooite nieuws,
dat de minister van Oorlog, Seely,
heenging. I
Daarmee zijin dus feitelijk de belof
ten, door dezen heer aan de oproerigeS
officieren gedaan, ingetrokken. En toen
kwam het verrassendeAsquith zelf had
de portefeuille van Oorlog aanvaard. Een
daverend gejuich steeg op uit de rijen
der liberalende sterke hand heeft dus
nu zelf het roer gegrepen en 'home
rule zal worden ingevoerd.
Wat nu de weerbarstige officieren in
Ierland zullen doen?
Wellicht draaien ze wel bij!, nu ze
weten, dat een nieuwe aanvraag om ont
slag onmiddellijk zal worden ingewilligd
en dat dienstweigering streng zal won
den gestraft.
Vermoedelijk is de koning wakker go-
worden door de Conclusies, welke de
roode pers uit de houding der offidie-
ren trok.
Seely verklaarde nog op 'n vraag van
Bionar Law, dat er nu niets meer geheim
werd gehouden alles was publiek.
En of niet de Ulstermannen zeiven,
nu ze zien, dat er zal worden doorgetast,
wat zullen kalmeeren?
Het is zoo'n klein groepje, als men
het goed beschouwt, dat zulk een ru
moer maakt met wijde gebaren.
Ierland telde volgens de laatste volks
telling (2 April 1911) 4 millioen 390.319
inwoners, waarvan 3.23S.656 katholieken
en 1.077.171 protestanten.
Die protestanten wonen niet allen,
zooals men wel eens verkeerdelijk meent,
in Ulster, de meest noordelijke der vier
proviciën van Ierland.
De bevolking is er nog voor 44 per
cent Roomsch, terwijl' van de overige
56 percent der bevolking, het prote-
stantsdhe deel, ruim eën tiende met de
Roomschen gunstig is gestemd voor Ho-
me'Rule. Van de 31 gekozenen van Ulster
in 't parlement zijn or dan ook 16 Home
Rulers en 15, die er tegen zijn en de
afgevaardigde van Londonderry is een
protestantsch Home Ruler.
Dè drie andere proviciënConnaiight
Leinster en Munster Zijh overwegend
katholiek en Home Rule-gezind, zoodat
Ierland in het Lagerhuis vertegenwoor
digd is door 85 Home Rulers en 16 die
tegen het Home Rule of het zelfstan
dige bestuur voor Ierland zijh.
De hoogl'eeraar Tsankoff van de uni
versiteit te Sofia, heeft getracht de om-
kosten en verliezen in
de beide laatste Balkanoorlogen
door Bulgaije geleden, te becijferen.,
Volgens zijn berekening beliepen de
oiorlogs-credieten 310 millioen lei
(francs), kosten van toerustingen 150
millioen lei, deficit der, begrooting 50
millioen lei, oorlogmateriëel en veld
dienst 150 millioen lei, schulden, terug
koop van spoorwegen, aanleg van spoor
wegen, voor den oorlog begonnen et;c.
ISO millioen lei.
Kapitaal voor de toelagen en soldij,
die zal worden uitgekeerd aan de invalie-
den en gewonde soldaten, 400 millioen
llei.
In het .geheel dus 1240 .millioen lei.
Professor Tsankoff meent, dat daar
echter nog anderhalf milliard bijkomt
wegens het verlies der Dobroedsja. H*ij
motiveert dat als volgt. Die producten
van deze provincie vormden 18 pCt.,
van den Biul'gaarschen 'litvoer. Die helft
der groote landbouwbedrijven lag ook
in de Dobroedsja, eve-als de helft der
fabrieken .van landbou .v-werktuigeri en,
machines.
Bovendien gaat de 1 ooglleeraar voort,
heeft Bulgarije in de bride laatste oorlo
gen 55.000 a 58.000 man yerl'oren, die
g[esneuvel'd zijn ,of vermist worden. Deze
58.000 mannen vormen 6 of 7 percent
van de mannelijke bevolking van het
l'and, tot arbeiden geschikt, 80 percent
van hen waren gezinshoofden en hun
kjrachten zijn voor altijd voor de Bul-
gaarsche natie verloren.
Heel veel tijd zal verloopen voor een
nieuw geslacht hun rijen zal hebben in
genomen. En ongerekend de gesneuvel
den zijn er nog 10.000 soldaten invaliede
en ongeschikt tot werken teruggekeerd^
De verzorging van hen zal' komen te
msten op hun familïën en op den staat.
De conclusie van den professor is,
dat de winst door EjjLilgarije behaald,
wel' duur gekocht is.
ühMEN&D.
Te Borek, in Posen, ligt een gezin
van negen personen gevaarlijk ziek aan
trichinose, nadat zij het goedgekeur
de vleesch van een varken hadden ge
geten. De keurmeester trachtte, toen hij
de gevolgen van zijn verzuim hoorde,
zichzelf dood te schieten, maar "kreeg
slechts onbeteekenende! kwetsuren.
De tabaksregie heeft aan de regee
ring te Konstantinopei 115.000 T* R.
voorgeschoten.
De correspondent van de liberale
„Kölnische Zjeitung" meldt aan zijn 'blad,
dat thans overtuigend gebleken is, dat heit
heele perslawaai over hetlestament
van kardinaal Ram pol la feitelijk
niets anders is geweest dan een opgezet
„zaakje". Anti-clericale bladen hebben,'
den laatsten wil van den grooten karcü
naai te baat genomen oim hun fantasie
lucht te geven en ojp jde 'sensatie-luist
hunner lezers te werken. De hertogin Al-
tieri di Campiobello kwam hun daarbij
niet weinig te hulp. Z,ij geloofde nL, dat
er nog «een tweecle testament bestond,
dat verloren, gestolen of verstopt was
en wendde alle mogelijke middelen aan
om dat te vinden.
Deze dame heeft nu al haar bemoeiin
gen gestaakt en voor den rechter ver
klaard, dat zij de pogingen opgeeft en
meent dat er geen tweede testament be
staat.
De naaste erfgename van den kardi
naal is derhalve de barones v. Perrano,
aan wie de sleutel van de woning reeds
is overhandigd. Tegelijkertijid' werd de
oude trouwe dienaar van den kardinaal,
die wegens toeëigening van enkele oude
kleeren van zijn gestorven meester in
hechtenis was genomen, weer in vrijheid
gesteld.
Het nieuwe luchtschip „Z e p p &-
IIin VIII" is gisterenmorgen om kwart
over zes opgestegen, Graaf Zeppelin zelf
stond aan liet stpur. Het jschip voer
in de richting van Saentis en bereikte
omi zeven uur een hoogte van .3065 me
ter en maakte daarmee een nieuw*
h oogt er ecord.
De Zeppelin ging dan in de richting
van Bregenz en manoeuvreerde pm het
gebergte. Om elf ,uur keerde de Zeppelin
weer in Friedridhshafen terug.
Evenredige vertegenwoordiging.
De staatscommissie voor evenredige
viertegenwoordiging is gisteren in het
gebouw van het departement van bin-
nenl'andsche zaken weder bijeengekomen.
Zij zet gedurende deze gehed'e wtd.ek
haar vergaderingen voort.
Prov. Z.-H. Vereen, tot bestrijding
der Tuberculose.
Het tweede jaarverslag van de Provin
ciale Zuid-Hollandsche Vereeniging tot
Bestrijding der Tuberculose maakt mel
ding van de definitieve regelfing van
sucsidieverleening met ingang van 1914
door de Provinciale Staten getroffen.
Allereerst is een rondreizende huis
bezoekster benoemd en met ingang van
16 November is als zoodanig in functie
g(etreden mejuffrouw A. Verkoren. Van
haar ervaringen brengt zijl mondeling
rapport uit aan den voorzitter en se
cretaris, terwijl van haar Schriftelijke
maandverslagen afschriften aan alle le
den van het bestuur worden verstrekt
Die oprichting van een provincialen
Cursus tot theoretische opleiding der
wijkverpleegsters voor het examen ter
herkrijging van het diploma voor huis-
bezoekster is volledig voorbereid. Dr.
J. Wagen er te Rotterdam is al's doCent
opgetreden. De aanvang van den cursus
is bepaald op 7 Januari en voorts eiken
Woensdag, telkens gedurende U/2 uur,
gevolgd door een les van U/2 uur op
de Rotterdamsche Kook- en Huishoud
school.
Als leerlingen zullen deelnemen de
wijkverpleegsters te Hillegersberg, H i 1-
l'egom, Lis se, Ridderkerk, Voor
schoten, IJselmonde, Zoeterm eer-
Zegwaard, de weidra te benoemen
wijkverpleegster te Monster en de huis-
blezoekster der Noord-Birabantsche ge
meente Woudrichem, terwijl elke les zal
worden bijgewoond door de provinciale
huisbezoekster.
Die ontsmetting, overal1, waar geen
plaatselijke vereeniging bestaat en de
propaganda over de geheelie provincie
rijn mede voorbereid. Tot dat doel' is
een enquête gehouden naar de wijze van
ontsmetting, door het zenden van een
Circulaire aan 205 geneesheeren en 72
Groene-Kruis-afdeelingen, allen in ge
meenten, waar de tuberCullose-bestrijding
nog niet werd ter hand genomen.
Er kwamen 29 antwoorden ,in met
het volgende resultaat: in 23 gemeend-
ten gesChiedt ontsmetting niet of onvol
doende; in 19 gemeenten bestaat ter
plaatse geen gelegenheidin 21 ge-
inleentén wordt hulp der provinciale ver
eeniging gewiensditin 20 gemeenten
wordt het aanbod van een lezing gaarne
aanvaard.
Het bestuur hoopt in het nieuwe ver-
eenigingsjaaf ^en aanvang te kunnen ma
ken met de ondersteuning der leden.
Het aan tall leden is geklommen tot
26, t. w.11 vereenigingen tot bestrij
ding der tuberculoseAlblasserdam,
Dordrecht, Gouda, 's-Gravenhage, Hil-
Hegom, Leiden, Maassluis, Ridderkerk^
Rotterdam, Schiedam en Vlaardingen
15 af deelingen van het Groene Kruis:
Aarlanderveen, Bodegraven-Zwamm er-
dam, Capelle a. d. IJsel, Dielft, Hille
gersberg, Krimpen a. d. Lek, Lekken-
kerk, Lisse, Monster, Moordrecht, Oud-
Bieijerland, Schipluiden, Voorschoten,
IJselmonde en Zoeterm eer-Zegwaard.
De rekening en verantwoording over
1913 sluit met een batig saldo van
f 1,596.131/2 op een totaalvan f 2,051.24
de b'egrooüng voor 1914 wijst een eind
cijfer aan van f 5,405.63i/2.
LEIDEN, 1 April.
„De Jonge Garde".
Gisteravond hield bovengenoemde ver
eeniging haar jaarvergadering in het
Bondsgebouw onder voorzitterschap van
den heer G. Molkenboer.
Na de gebruikelijke „plechtigheden''
was het woord aan den penningmeester,
den Jheer J. H. Trel, tot het uitbrengen
van 'het financieel jaarverslag. De ont
vangsten (bedroegen 829.52, de uitgaven
f 75L25;1/2-
In het keurig gesteld jaarverslag van
den secretaris, den heer J. J. L. van
der panden, Werd ons klaar voor oogen
gesteld de buitengewone ijver door De
Jonge Garde tijdens de verkiezingen in
het qigeloopen jaar aan den dag gelegd
de vereeniging beschikte soms over
ongeveer 120 Werkende leden. De secre
taris moest er echter over (klagen, da: na
de verkiezingen zooveel werkende leden
slapende zijn geworden, wat bij de kie-
zerskWeek dit jaar is gebleken. Spr.
brengt een woord van hulde aan den
voorzitter, die zulk een tactvolle leiding
heeft gegeven en zelf zoo'n groote Werk
kracht heeft ontplooid.
Nadat de voorzitter ook de secretaris
een Wèlverdiend I compliment heeft
gebracht, zijn aan de orde eenige be
stuursverkiezingen. Ten eerste een ver
kiezing wegens het bedanken van den
heer H„ W'ijtenburg. Een candidatenlij'st
is ingeleverd voor den Jieer B. Feit Uit
gebracht worden 46 stemmen, waarvan
5 van onwaarde. De heer Feit vereenigt
op zich 24 stemmen, zoodat deze candi-
daat "is gekozen. Nu volgt een verkiezing
van 3 bestuursleden wegens periodieke
aftreding van de heeren H. V. Haasteren,
H. Th. V. d. Krogt en J. H. Trel. Te
genover de candidatuur-Trel is een can-
didatenlijst ingediend voor den heer P.
Pollman. Bij eerste stemming verwierven
de heeren van der Krogt "37, van
Haasteren 38, Polimjan 21 en Trel 20
stemlmen, zoodat de beide eerstgenoemde
heeren herkozen zijn, terwijl er tusschen
de beide laatstgenoemde een 'herstem
ming moest plaats hebben. De heer Poll
man verkreeg toen 24 en de heer Trel 23
stemlmen, zoodat de heer Pollman geko
zen is.
De voorzitter deelt mlede, dat door de
J. G. zal worden uitgegeven een jaar
boekje, bevattende de namen der be
stuursleden van alle R. K. organisaties
en het doel dier organisaties. Verder doet
spr. mededeeliyig van een schrijven van
den Ned. R. K. Volksbond, waarin wordt
aangedrongen deel te nemen aan het En
cycliek-feest. De kosten zullen voor de
J. G. twintig gulden bedragen. In be
ginsel besluit de vergadering, aan ge
noemd Roomsch Mei-feest deel te n4-
mien, doch wat betreft de deelneminigj
aan een eventueele optocht verschillen
de meedingen. Na ampele descussie ver
klaren zich 25 stemmen tegen en 18 voor
een optocht, terwijl 6 blanco stemmen
worden uitgebracht. De J. G. zal dus
niet deelnem'en aan een eventueel te or-
ganiseeren optocht.
De vioorzitter (spreekt (nu een Woord van
dank tot (den (scheidenden penningmeester,
den heer Trel, die zioovele jaren onafge
broken naar best vermogen rijn krachten
heeft 'gewijd in den dienst en in het be
lang Van de J. G. Een hartelijk applaus
onderstreepte deze woorden. Ondertus-
sdheti is tioor tie heeren'(Vreeburg, V. [Die
ren en Hartwijk de rekeninlg en verant
woording van den penningmeester na
gezien en In orde bevonden, wat de voor
zitter aanleiding geeft den heer Trel te
dankep voor diens accuraat beheer van
de financiën der vereeniging.
Na (de rondvraag wenschte de geest-
aJdviseur, de Weleerw. heer A. J. M. v.
Meeuwen, eenige woorden tot de leden te
spreken. «Allereerst wil Zij neer w. wijzen
op (de debatingclub, welke in waarheid
een groote weldaad is. Immer wordt er
gesproken met groote kennis van zaken,
en wordt er blijk gegeven van een dege
lijke studie; ook het debat staat steeds op
hoog epiL Spr. spoort de bezoekers van
de debatingclub aan tot blijvenden ijver,
opdat (die nuttige instelling kan blijven
bestaan, en ook het volgend jaar even
vruchtbaar moge Werken.
Vervolgens wil Zijneerw., als geest, ad
viseur, een woord van opwekking spre
ken om de propaganda voor de Room-
sche zaak steeds krachtiger te voeren.
Die propaganda, aldus spr., moet echter
allereerst gebeuren bij uzelven, door u
zeiven, door het voorbeeld van uw eigen
leven. Als devi.es vocre de J. G. het
woord van den Zaügjmlaker „Wie Mij be
leden heeft voor de menschen, heim zal lk
belijden voor Mijln Hiemelschen Vader",
^eest heel het jaar door goecfe Katholie
ken, die door uw voorbeeld propaganda
maakt voor luw Roomsch geloof.
Na het applaus op deze woorden dank
te de voorzitter den geest. adv. en sloot
de vergadering met den Chr. groet.
Bij enkele candidaatstelling is gis
teren gekozen tot assessor II collegii van
het Leidsche Studentencorps de heer H.
P. C. M. de Wdtt Wijnen, candidaat van
het afgetreden collegium.
Het nieuwe collegium is met deze
verkiezing voltallig en bestaat uit de
heeren mr. "W|. M. Wiesterman, praeses;
F. W. Nanning, ab-actis; A. J. G. Ver-
ster, quaestor; A. D. van Assendelft
de Coningh, assessor I, en H, P. C. M.
de Watt Wijnen, assessor II.
Bij beschikking van den minister
van binnenl. zaken is, met ingang van 1
April op zijn verzoek, eervol ontslag
verleend aan A. A. Hulshof als assistent
voor de geneeskunde aan de Rijksuni
versiteit alhier en is, voor het tijdvak
van 1 April tot en met 31 Dec. als zoo
danig benoemd H. J. Meijling, met t oe-
kenning, op zijn verzoek, van eervol ont
slag als assistent in het ziekenhuis (af-
deeling geneeskunde) der universiteit
Dr. J. Ph. Vogel, benoemd tot
opvolger van wijlen Dr. J. S. Speijer,
aanvaardde hedenmiddag zijn ambt als
