FEU1LLETO N.
116) MAGNA.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Uit Stad eii Omgeving.
5e
No *352.
Bureau OUOB 8INQEL €4, LEBD>IEM.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAO, UITOEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
m het QB1LLUSTR0BRD ZONDAGSBLAD voor Lelden 0 cent per week
1.10 por kwartaalonze agenten llö cent per week, f IJïQ per kwartaal. Franco
per poot f 1 -50 per kwarto «L
Afzondert^ke uw*mmera 2fVD cent, met OeVÏÏMfitYöesd Zonda^Mad cevvL
e ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—r' regels 0.75, elke regel meer 15 cent
Inge/ »nden mededeellngen van 1—5 regel» 1 50, elke regel meer '10 cent met gratlt
bewij .nummer. Bij contract aanzienlijke korting. Oroote letters naar plaatsruimte.
Kleine AdvertentiÖngevraagde betrekkingrn huur *n verhuur koop en verkwop
(geen handels-advertentiën) 15 regeis 25 cent iedere regel meer 5 cent aangebodêii
betrekkingen 115 regels 50 cent. Iedere re^el meer lift cent.
V Verbazingwekkend.
De iHaagsche correspondent der (libe
rale) „Prov. Groninger Grt.", die alles
behalve goed te spreken is over minister
Bertling's voornemen tot het aanspreken
van het „suikerpotje", gevormd door wat
de jeneveraccijns meer dan 25 millioen
per jaar oplevert hetgeen immers de
verlaging van den suikeraccijns weer ver
der zou verdagendie corr. dan zag Z.-
Exc. liever andere wegen betreden en
schrijft o.m.
„Veeleer zal de minister succes
kunnen oogsten met andere plannen,
die, naar ik hoor, in bewerking zijn
en die een tamelijk hooge belasting op
geïmporteerde sigaren, op muziekin
strumenten, piano's, gramaphenes
en dergelijken, niet bestemd voor de
uitoefening van een beroep of voor
de vakstudie, maar uitsluitend voor
huiselijk genoegen, verhooging van
de belasting op automobielen, een be
lasting op lucifers en een uitbreiding
van de staatsloterij beoogen."
Alzoo: ook deze liberale bewindsman
zou het aan de grenzen gaan zoeken?
Heel duidelijk zijn deze mededeelingen
niet, maar wij vragen: is „een hooge
belasting op geïmporteerde sigaren en
muziekinstrumenten" in den grond der
zaak wel iets anders dan het heffen van
inkomende rechten? En moet zoo'n be
lasting een „hooge" nog wel niet
vanzelf beschermend werken?
En dat vindt dan een vrijzinnige jour
nalist alvast .goed, ja, hij raadt het aan.
Is 't niet verbijsterend?
Wij zeggen maar: of, minister Kolk
man ook gelijk had met eerlijk voor 'rijm
plannen uit te komen. jH|et linker bloed
kruipt nu ook waar 't niet gaan kan.
V Protectie.
Bij 't te water l'aten van een nieuw
chip voor de „Rotterdamsche Ll'oyd"
waarschuwde aan tafel de heer J. Rypw
perda Wjerdsma, een der directeuren van
de „Holland Amerikalijn", tegen de po
gingen der DuitsChers om, daarbij ge
steund door protectionistische maatrege
len van regeering en spoorwegen, het
verkeer van Duitschland en Midden-Eu
ropa van Rotterdam naar de Noord-
duitsche havens af te leiden.
De „Ijzer- en Staalkroniek" roept de
attentie in voor deze waarschuwing,
welke „ertoe moge leidena dat men in
ons land steeds meer aandacht wijdt aan
de ontwikkeling van zijn eigen handel en
industrie om aldus vergoeding te vinden
voor hetgeen in het transitoverkeer door
de maatregelen dei DuitsChens allicht
verloren mocht gaan*'.
Hè, we dachten dat zoo wordt ten
minste van links geleeraard vrijhan
del het algemeen geneesmiddel was voor
alle kwalen. De 'Duitschers werken ech
ter met „protectionistische maatregelen"
welke hier verlammend heeten te wer
ken, maar ginds zoo opperbest blijken
te voldoen, dat ons transitoverkeer*
ondanks de stembusuitslag van '13)1
Hij heeft haar verlaten, harerzijds
is nog alleen de aangifte noodig en
men zal hen van elkaar bevrijden. Ik
heb er mij van vergewist: de scheiding
kan hij niet aanvragen. H|ij zal ook geen
verdere aanspraken op haar doen gelden,.
Zij mag alles behouden, wat haar tot
dusverre werd toegestaan, -en hij zal zich
niet karig betoonen Blij den aanblik
zijner diepe verslagenheid ben ik tot het
besluit gekomen, dat er een verandering
moet intreden. jHij moet vrij zijln of wij
moeten scheiden. Ik zal het mijne doen
en nu gaan. Ik trek mij anders de kritiek
der nijdige vrouwenwereld niet aan.
Slechts om zijnentwille doe ik het. Gij
zijt zijn vriend, gij kunt hem den weg
tot het geluk banen. Gelooft gij niet, dat
bij je ontzaglijk dankbaar zou zijn?
Zij blikte Hellbrinck, die sprakeloos
haar woordenvloed over zich heen had
laten gaan, scherp en vragend aan. Hij
aarzelde een oogenblik en Wilde toen
spreken, maar zij liet hem' nogmaals niet
aan het woord komen.
Je behoeft niet te antwoorden. Ik
weet ai, wat je zeggen wil. Alle mannen
ain egoïsten. Maar als jij dan niets aan
er voor moet oppassen en paar meer
b'innenlandsClie vracht moet omzien ter
vergoeding van wat het buitenland langs
ander wegen l'eidt. 1 i
Als wij nu eigen handel en industrie
ook eens met wat protectie gingen stevi-
gen, zou dat niet hel'pen
Volgens de vrijzinnigheid mag zulks
niet, maar wij zouden het toch wel eens
willen probeeren en hebben alle ver
trouwen op een goeden uitslag.
ALGEMEEN OVERZICHT.
Die rechter van instructie, belast met
het onderzoek inzake den moord op
Calmette, heeft mevrouw Caillaux,
de moordenares van den
„Figaro"-directeur,
het eerste verhoor afgenomen.
Onder geleide van twee detectives
werd de ministersvrouw van de gevan
genis van St. Lazaire per auto naar het
paleis van Justitie vervoerd, waar ze
met alle onderscheiding werd ontvan
gen.
Vervolgens werd ze naar het privékan-
toor van den rechter van instructie, Bon-
card, geleid.
Een sterke afdeeling der republikein-
sche garde hield de menigte en de pers
mannen met hun camera's op een afstand
toen mevrouw Caillaux uit de auto stap
te. Een der eerste vragen van den rech
ter van instructie betrof haar levens
loop, waaromtrent mevrouw uitvoeri
ge bijzonderheden meedeelde. Allereerst
over haar huwelijk met Léon Clarétie, in
1894, haar scheiding in 1908 en vervol
gens over haar ^huwelijk uit liefde"
met Caillaux, toenmaals minister-presi
dent, in het jaar 1911.
Vervolgens deed ze mededeeling aan
gaande de politieke loopbaan van haar
echtgenoot, voor zoover ze die had mee
geleefd, en omtrent de campagne tegen
hem gevoerd. Haar verhaal omtrent de
aanleiding tot haar misdaad, leverde
niets nieuws op.
Toen de moordenares het paleis van
justitie verliet, werd ze door politie
agenten omringd, om \yeer te voorko
men, dat ze „gekiekt" zou worden.
De op sensatie beluste- persrotten had
den echter een list bedacht om toch een
foto van haar te Kunnen nemen.
Een van hen zette het plotseling als
een haas op een loopen, zoodat de agen
ten dachten een ontsnapte gevangene
voor te hebben. Eenige agenten lieten
mevrouw Caillaux nu in den steek, van
weke gelegenheid de persfotografen ge
bruik maakten om haar te „snappen."
7>e prappenmaker moest zijn list met
zijn arrestatie boeten en werd geboeid
weggevoerd, terwijl de moordenares de
handen vrij hield, merkt de „Figaro" op.
Naar in Parijsche juristenkringen ver
teld wordt, zal mevrouw Caillaux in
een cel van het concierge-gebouvv van
het paleis van justitie worden onderge
bracht, teneinde de manifestaties op den
de zaak doen wilt, heb ik tenminste mijn
plicht gedaan, heb ik gesproken. Ge
kunt anders nog wel een paar minuten
blijven. Ik reis vanavond toch nog pas
af en ga vooreerst enkel naar Zwitser
land,.. i.w Kijk maar niet zoo treurig,
artist. En laten we er verder maar geen
woorden over verspillen. Vriendschap is
nog meer hersenschimmig dan goud. Ik
alleen heb dwaas gehandeld en zal de
gevolgen daarvan te dragen hebben. Gij
zult wellicht de eenige zijn,; die geen steen
op mij werpt
Een oogenblik verborg zij het gelaat
in de handen en eenige tranen druppel
den langs haar wangen.
|Hellbrinck was opgesprongen.
iWie spreekt ervan, een Steen op
u te werpen? Wie zegt, dat ik niets
doen wil? riep hij hartstochtelijk uit
Voorwaar, gij zult niet lijden, al moest
het mij het leven kosten. Ik weet, wat ik
doen moet
Neen, doe maar niets. Beschouw alles
als niet gezegd, antwoordde zij, heftig
opstaande. Beschouw het maar als dwaas
heid. Ik ga, en dan hebt gij allen rust.
Dit biljet zal nog vanavona Dornick ver
kondigen, dat ik vertrokken ben en hij
mij niet moet trachten te achterhalen!.
Ik heb je verschrikt met mijn klagenl
Maar woorden zijn Vluchtig en verdwijnen
in den wind. Laten wij dit uur nog als
weg van de gevangenis naar het paleis
van justitie in het vervolg te voorkomen.
Een redacteur van de „Times" heeft
gisteren een onderhoud gehad met den
Engelschen ministerpresident. Asquith
machtigde den journalist mede te deelen,
dat alle
Engelsche troepen-bewegingen en de
maatregelen in Ierland,
slechts voorzorgsmaatregelen zijn om de
massa's levensmiddelen en munitie, die
in de arsenalen zijn opgestapeld, tegen
overvallen te bewaken. Van troepenbe
wegingen met een strategisch karakter
kan geen sprake zijn.
Dat er twee oorlogsschepen gebruikt
werden om militairen van Dublin naar
Belfast over te brengen, moest, volgens
den premier, toegeschreven worden aan
het feit, dat de regeering den marsch
van troepen door Belfast wilde voorko
men.
De geruchten over een bevel tot in
hechtenisneming van 200 Ulster-inwo
ners waren, zoo zeide Asquith, verder,
totaal ongegrond. De regeering is geens
zins van plan de leiders der Ulsterbe
weging in hechtenis te doen nemen.
Ondertusschen blijven de liberale or
ganen, die met de regeering in nauwe
connectie staan, op den grooten ernst
van het feit wijzen en zij dringen er
krachtdadig op aan, dat de regeering
scherpe maatregelen zal nemen tegen de
dienstweigeraars. Het is sinds langen
tijd weer een nieuwe poging om in En
geland een militaire heerschappij te
stichten, zoo verklaren zij. De democra
tische bladen zijn van oordeel, dat de
aristocratie in deze-eén groote rol speelt
en eischen zonder meer dat de aristocra
tische officieren uit het leger zullen ge
zet worden om de troepen op een demo-
cratischen grondslag te reorganiseeren.
Bij de ruzie tusschen
president Wilson en Huerta
komt nu ook al de Vredesconferentie
van 'sGravenhage te pas.
De Mexicaansche minister van Buiten-
landsche Zaken heeft n.l. de tusschen
Mexico en de Vereenigde Staten gevoer
de correspondentie betreffende Mexico's
deelname aan de Haagsche Vredesconfe
rentie bekend gemaakt aan de vreemde
mogendheden, teneinde zijn recht tegen
over het verzoek der Vereenigde Staten
om Mexico uit te sluiten, te handha
ven. Wilson wenscht Mexico van de
a.s. Vredesconferentie te zien uitgesloten
wijl Mexico's deelname aan deze con
ferentie een erkenning van Huerta zou
beteekenen.
Men maakt zich te Washington nog
steeds illusies over Huerta's plannen om
af te treden. Onderwijl duren de ge
vechten tusschen regeeringstroepen en
rebellen voort. Er moet nu toch, naar
een telegram uit Bermegillo meldt, op
22 mijlen ten Noorden van Torreon
een hevig gevecht hebben gewoed, waar
in de federalisten 106 man aan dooden,
en de rebellen drie dooden en zeven
gewonden zouden hebben verloren. De
goede vrienden samen genieten. Men
moet niet treuren, niet in de toekomst
zien
Zij schelde, liet ;een flesch wijn komen
en dronk den jongen man toe. Het was
of zij plotseling veranderd was, en zij
liet niets onbeproefd om den gemaakten
indruk uit te wisschen.
B|ij den jongen man scheen dit echter
niet te slagen. Wiel gaf hij zich moeite
om haar opgewekten toon na Te volgen
er bleef echter een ongewone ernst in
zijn trekken heerschen en hij ging slechts
verstrooid op haar onderhoud in.
Toen zij hem na eenigen tijd liet gaan,
warrelde er in zijn altijd onklaar brein
een ware storm van gedachten. Als door
een koorts was hij aangegrepen door het
denkbeeld, dat hem de groote opdracht
was toevertrouwd, haar en Dornicks ge
luk te grondvesten.
Hij was een oppervlakkige, lichtzin
nige knaap, maar zijn slechtste aandrift
was het niet, die dezen avond plotseling
de pen ter hand deed nemen,, om uit te
voeren, wat hem door de vrouw was
opgedrongen.
Wat het hem gekost had, toonde de
dolle brooddronkenheid, die hem aan
greep, nadat zijn werk ten einde was.
Had hij niet met eigen hand alles
vernietigd, wat het geluk zijns harten
uitmaakte En (dat voor dien kodden man
revolutionairen maakten zich van een ir
rigatiekanaal meester, waarover zij een
brug begonnen te slaan, en de federa
listen zich in allerijl terug trokken.
Uit Chihuahua melden de rebellen of
ficieel dat zij den vijand op een voor-
geschoven positie bij Bermegillo geheel
en al in de pan hakten. De federalisten
namen de vlucht, met achterlating van
90 dooden, de rebellen verloren 1 doode.
Hiervan kan men gelooven wat men wil.
De Mexicanen blijven zich, naar uit
New-York gemeld wordt, schuldig ma
ken aan allerlei euveldaden. Zoo heeft
dezer dagen een troepje opstandelingen
een boer uit Texas opgelicht en hem
meegevoerd. Toen de roovers hem over
de Rio Grande wilde laten zwemmen,
ze hadden hem als voorzorgsmaatregel
een strop om den hals gedaan, wist de
slimme boer het touw door te snijden
en te ontkomen.
Bij Brownsville drongen op denzelf
den dag 25 man regeeringstroepen op
Amerikaansch grondgebied door en scho
ten er een opstandeling, die daarheen
de wijk had genomen, dood.
GEMENGD.
Over den dood van d r. Diesel,
den uitvinder van den naar hem genoem
den motor, is men altijd min of meer
in f\et onzekere gebleven. |Hij zou enkele
maanden geleden van een stoomboot zijn
gesprongen en verdronken.
Volgens de „Matin" loopt nu1 te Mün-
chen, waar Diesel woonde, het gerucht,
dat hij niet dood is, doch naar Canada
is uitgeweken, waar zijn vrouw zich bij
hem heeft gevoegd.
Een feit Uchijnt het te zijn, dat zijln
vrouw sedert eenigen tijd spoorloos uit
München verdwenen isK
Berichten van de Nieuwe ,H,ebriden
melden, dat inboorlingen in het Noorden
van Malekula zes inlandsche onderwijzers
van de missie-statie op het Walla-eiland
hebben vermoord en opgegeten.
Volgens de laatste officieele opgaven
zijn voor den Spaanschen senaat
gekozen92 conservatieven, 51 liberalen,
10 katholieken, onder welke 8 prelaten,
6 regionalisten, 7 republikeinen, 2 inte-
gristen en 2 partijgangers van Dom-Jaime.
Gisterenmorgen brak te Bombay
brand uit in een opslagplaats van ka
toen. De "brand duurt met ontzettende
felheid voort Men schat, dat tot dusver
60.000 balen Indische katoen verbrand
zijn, met een waarde Van 'een half millioen
pond sterling. De oorzaak is onbekend.
Bij keizerlijk edict wordt het parle
ment te Tokio op 25 dezer verdaagd.
Het staat gelijk met een sluiting, indien
de zitting tenminste niet door een ander
edict wordt verlengt
De begrooting van '191314 zal ook
over het jaar 1914-^15 worden toegepast
en de marinebegrooting zal met 61/2 mil
lioen pond sterling verminderd worden,
welk bedrag juist de som vertegenwoor
digd voor de uitvoering van het program-
gedeelte van dit jaar.
Daar het parlement de begrooting niet
die niet zelf handelen wilde.
In het gezelschap van opgewonden ka
meraden, zelf een der dolste van allen,
bracht hij de volgende dagen door, tot
ieder helder inzicht van de zaak hem
verging en hij sl'edhts herhaalde: „Al
zou de graaf mij voor dien brief dood
schieten. ,H. ik wil geen ondankbare hond
zijn" na welke beminnenswaardige
uiting van zelfverheffing hij meermalen
in jammerlijk weenen losbarste, wat zijn
kameraden nu juist niet ate een gevoels
uiting beschouwden. 1
XXXVII.
De redactie der katholieke couranten
hadden in deze dagen werk te over.
De rijksdag was weder bijeen en nu
goM het, steeds op de hoogte zijn en
oog en oor in alle richtingen den kost
te geven.
.Het was ieen ingewikkelde, ondankbare
en ook gevaarlijke arbeid, want de katho
lieke pers werd met argusoogen be
waakt en zoodra zij maar een enkele
schrede over de grenzen waagde, werd
zij zonder verschooning ten rekenschap
opgevorderd. In beslagneming der cou
rant, aanklacht tegen den verantwoorde
lijken redacteur, hooge geldstraffen en
vrijheidsberooving waren de gevolgen
van de kleinste werkelijke of vermeen
de overteding, en de pers der tegen
standers was er op uit, ieder woord
heeft aangenomen ien meeningsverschil ;K
tusschen de beide kamers bestaan betref
fende de beperking van 'het kabinet, is het
ministerie afgetreden.
Tijdens den geheelen nacht van
Zondag op Maandag heerschte in Zuid-
West Rusland een hevige s tor m. In
de getroffen dorpen zijn talrijke daken
weggeslagen en boomen ontworteld. Ver
scheidene telegraaflijnen zijn beschadigd
en vele kleine vaartuigen op 'de Dnjepr
van hun ankerplaatsen geslagen.
Vrijkaarten voor Kamerleden.
De „Ned." meldt, dat jhr. de Savornin
Lohman de hem aangeboden vrijkaart
van de Mij. tot Expl. der Staatsspoorwvw
de Nederl. Centraal en N.-Brab.-Duitsche
Spoorwegmaatschappijen teruggezonden
heeft Hij schrijft, niet behoord te hebben
tot de groote meerderheid der leden van
de Tweede Kamer, die om een bewijs
van vrijdom over de NederL spoorwegen
heeft gevraagd; omdat hij van oordeel,
isi, dat kamerleden als zoodanig geen
diensten bewijzen aan de spoorwegmaat
schappen, dus geen aanspraak op per-
soneelen vrijdom kunnen doen gelden;
dat hun vergoeding van reiskosten en
verdere schadeloosstelling behoort te
worden bekostigd uit de rijkskas, zonder
dat daartoe door particuliere maatschap-
pijen indirect wordt bijgedragendat dit
vooral daar geldt, waar, in dezelfde quali-
teit, waarin zij vrijdom Jiebben aange
vraagd, zij kunnen geroepen worden over
die maatschappijen critiek uit te oefenen.
Ook de lieer en de Bieaufort en van By-
landt hebben op ongeveer gelijke gron
den een dergelijk schrijlven verzonden}.
Een Bekeering.
Naar het „Ctr." verneemt, is de be
kende componist ,H,. M.„ van 't Kruijs
tot de Katholieke Kerk overgegaan, is
hij Zaterdag te Rome gedoopt en Zon
dag daar gevormd' door Z», Em. Kardi
naal van Rossum.
Wij brengen hierbij in herinnering, dat
de heer Van 't Kruijs reeds lang wel
15 jaar geleden een oratorium com
poneerde, ^getiteld „Sint Vincentius",
door hem opgedragen aan de zangver-
eeniging „St. Caecilia" te Groningen*
waarvan hij toen directeur was.
Voor zoover wij weten, is dit muziek
werk voor gemengd en kinderkoor met
soii voor sopraan, alt en bariton nog
nooit uitgevoerd.
LEIDEN, 24 Maart.
R.K. Vrouwenbond.
Gisteravond had de afd. Leiden van
den Roomsch-Kath. Diiocesanen Vrouwen
bond een propagandavergadering geor-
.ganiseerd in den foyer van de Stadsge
hoorzaal. Die belangstelling was zeer
groot.
Nadat de presidente, mevr. A. Wlij1er&-
der katholieke couranden als wederrech
telijk en staatsgevaarlijk op de kaak te
stellen.
Desniettemin bloeide de katholieke
pers alom krachtig. Het bewustzijn voor
de heiligste belangen te strijden, sterkte
de moedige mannen ien schonk hulni een
offervaardigheid en een geestdrift al's
in vroeger eeuwen hen moet beziel'd heb
ben, die met de kruisvaan voorop te
gen de ongel'oovigen uittogen. Lauweren
en uiterlijk eerbetoon hebben deze gees
telijke strijders Weinig verworven maar
de Heer heeft al' die dagen van zelfoph
offerenden arbeid, van aanwending hun
ner krachten geteld.
Frans Hellbrinck nam bij de Redactie
waarin hij opgenomen was, reeds een
zeer geadite plaats in. Hij was ook vol
geestdrift voor zijn beroep. Hij minde
den strijd en daar was nu de kamp, dien
men reeds vooruitgezien had, toen hi/
al's knaap een feest op Landskron
bijwoondeHet gesprek, dat hij toen af
luisterde, had hem 't eerst een blik in
't openbare leven gegund. Zoowel wat
de eene ate de andere der beide tegen
standers had gezegd, was in hoofdzaak
uitgekomen. Pruisen's kracht had zich
getoond en de leiding in Duitschland
bekomen. Maar ook de kamp tegen
de Katholieke Kerk was op den voor
grond getreden. (Wordt vervolgd.)
