Se Jaargang
BUITENLAND.
io9) MAGNA.
BINNENLAND.
No 1345.
Bureau OIL)E 8INQEL 64. LrSIOEN.
Interc. Telefoon 93S. Poetbas 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UIT0EZONDERD ZON- EN FEESTDAOEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met ORAT18 POUS Ongewllon-veraekeftiig
en bet OESLLUSTRfiSRD XONDAGSBLAD voor Letefrsa 0 sant por wo&k
ƒ1.10 per kwartaal; b% owm agöftten W ami por vmsÊ^ por kmstoeL Psenf»
per poet 1.80 per kwarts *L
Mwadtert^sa mmsvm Tit eeat, nwS Qtf$ttosete68T& ZssWSsgg&Ssa 8 «sak
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer Tb cent
Ingezonden mededeelingen van 1—5 regel» 1.50, elke regel meer 50 cent mei gratt»
bewijsnummer. Bfj contract aanzienlijke korting. Oroote letters naar plaatsmlmte.
Kleine AdvertantWngevraagde betrekkingen, htrw en vertnmr. koop en verkoop
(geen handete-advertentlgn) 1—3 regete 25 eest. Iedere regel meer 5 tentaangeboden
betrekkingen 1—5 regös 80 oent, tedere regel neer 10 eenL
v Wel, wel!
„D|e ziekenhuizen van Rome werden in
den pauiselijken tijd, voorzoover de daar
voor aangewezen fondsen te kort schoten,
onderhouden uit liefdegaven van alle
volken der christelijke wereld. Ze kwamen
dan ook vaak aan de pelgrims en vreenv
delingen ten goed. Na het verdwijnen
van het pauselijk bestuur was het begrij
pelijkerwijze niet mogelijk met de fonds en
alléén uit te komen, de gemeente moest
bijpassen. Jaren lang deed ze dit, maar
in 1890 was ze zoo- in schulden geraakt,
dat de Italiaansche staat haar te hulp
komen moest. 'Hij deed dit onder anderen
door het „deficit" van de ziekenhuizen
voor zijn rekening te nemen, Daar echter
de administratie niet aan de controle van
den staat onderworpen wasNu, we
willen niets kwaads vermoeden, maar 't
werd zóó duur, |dat 1de .'regeering tusschen-
beiden kwam en door speciaal gedele
geerde commissarissen de boekhouding
deed controleeren."
Dit is een citaat uit de Romeinsche
correspondentie in 't H,andelsblad
van Vrijdagavond.
Is 't niet welsprekend?
't Zijn toch merkwaardige luidie
Roomschen.
Steeds hebben ze naast hun kerken
en scholen alom allerlei liefdadige" instel
lingen onderhouden en bovendien dekten
zij „in den pauselijken tijd" ook nog de
tekorten in de ziekenhuizen te Rome.
Mede dit waardeering" hiervoor, werd
de Kerkelijke 'Staat bij het „Eéne Italië"
gevoegd en toenbegon Ide (financieels
ellende, welke zulken omvang aannam,
dat er nu om 't behoud dier ziekenhuizien
—i uit zuinigheid wilde de overheid er
wat afschaffen gestaakt werd.
iH;et zou, gezien ook deze feiten, waar
lijk niet kwaad wezen, als Rome nog
„in den pauselijken tijd" verkeerde.
Maar wie zoo durft spreken, is een
achterlijke domper.
ALGEMEEN OVERZICHT.
In het district Koritza zijn na het af
trekken der Helleensche 'troepen
hevige onlusten
uitgebarsten en naar het schijnt heeft
geen der partijen de overhand.
De aanhangers van Essad Pacha heb
ben eergisteren de dorpen tusschen Sta-
rewo (Starvo) en de Devoli-rivier bezet,
die in het Malisko-meer, ten Noorden van
Koritza uitloopt
In de Morova-bergen bij Molik raak
ten de Mohammedaansche benden van
Kemal Bey Vrijdag slaags met de even
eens Mohammedaansche troepen van^ Es
sad.
Tevergeefs kwam de Mohammedaan
sche geestelijkheid tusschen beide.
De troepen van Essad Pacha wilden
niet terugtrekken en riepen de gendarmen
uit Koritza te hulp.
Onder bevel van Nederlandsche offi
cieren bezette de gendarmerie eergisteren
na een hardnekkig gevecht Starewo.
Volgens een telegram aan de „Temps"
FEUILLETON.
Baron van Behrenberg ware wel
licht niet ongeneigd, u daarbij te hel
pen, antwoordde de Geheimraad spot
tend.
Edith sprong op haar oogen vlamden.
Gij zegt dat alleen om mij' te er
geren. Biaron Behrenberg is mij altijd
een vriend geweest, de beste en trouw
ste en nooitnooit.!*..'.
Nu, ik zie geen reden voor je op
gewondenheid, merkte de Geheimraad
op. Ik wensch in ieder geval1, dat die
vriendschap een ander karakter aanneemt.
Als juffrouw Schulze hebben gij
uoch ik dat te vreezen, gaf Edith scherp
ten .antwoord, daarmede haar vader in
zijn zwak treffend. Maar wel weet ik,
nst we in een ellendigen tijd leven.....
Tranen klonken in haar stem.
Ik vind dat niet. Overigens zoudt
gij beter doen je hoofd niet over de
politiek te breken en liever eraan te
denken, dat gij voor het feest ter ope-
jnng onzer villa, nog zooveel te doen
fbtVoor hedenavond hebben wij een
^tnoodiging ontvangen, zette de vader
uit Athene, lieten de gendarmen de Nie-
derlandsche officieren in den steek, die
nu gevangen genomen werdeini.
Het is nog niet bekend, in wiens han
den de officieren zich bevinden.
In Koritza heeft de gendarmerie in de
laatste dagen getracht de woelingen van
de ,Hellenophiel e elementen der bevol
king met geweld te onderdrukken.
De voornaamste bewoners werden ge
noodzaakt de Albaneesche vlag te hijschen
en werden bij verzet gestraft met geld
boeten en gevangenisstraf.
Biij Sovrani zijn de aanhangers van ver
schillende Albaneesche bendehoofden
slaags geraakt, de Mufti en de burge
meester van Koritza trachtten tevergeefs
de strijdende partijen te verzoenen.
"De boeren van Veliteme, Sverina en
Soriani zijn in opstand gekomen. De Al-
baneezen van Gora trekken plunderend
rond en plegen allerlei gruwelen.
Van een centraal gezag is weinig meer
te merken.
Uit Koritza is na het gevecht bij Sta
rewo opnieuw een afdeeling gendarmen
vertrokken, zoodat de stad nu nagenoeg
van troepen ontbloot is. .De rust wordt
door burgers bewaard.
Men vreest echter, dat scholen en ker
ken door 'de strijdende partijen verbrand
zullen worden.
Majoor Thompson heeft den prefect
van Corfu verzocht hem in verbinding
te stellen met Zpgrafos, leider der op
standige Epiroten in Dielvinon.
Dé Grieksche regeering verklaarde zich
bereid den wensch van majoor Thompson
in te willigen, ofschoon zij op geenerlei
wijze officieel met de opstandelingen in
betrekking staat.
Gelijk reeds gemeld, is
de schoone oude Munsterkerk te
Neuss,
ten deele een prooi der vlammen ge
worden.
Kort na het angelusluiden ontstond
brand door kortsluiting bij het uurwerk
in den toren.
.Weldra drongen dichte rookwolken uit
de galmgaten.
De brandweer van iNeuss kon het vuiur
niet meester worden en men kon het
vuur eerst krachtig gaan bestrijden toen
de brandweer uit Keulen en Dusseldorf
was gearriveerd.
Inmiddels stond ide toren geheel in
vlammen.
Duizenden toeschouwers sloegen het
trieste schouwspel in de schemering gade.
De klokken vielen met donderend geraas
naar beneden, het dak van de kerk werd
vernield eri het kostbare orgel werd zwaar
beschadigd. De brandweer slaagde er in
den brand tot den toren te beperken.
Men vreest, dat de hoektorens ook in
zullen storten. De kostbare paramenten
en de reliquiën van den ifcjj. Quirinus heeft
men kunnen redden.
De schade wordt op ruim 200.000
mark geschat.
Alle groote mogendheden verlangen
het
behoud van den Europeeschen vrede
en alle verklaren zich gereed om.».,, te
na eenige oogenbl'ikken het gesprek op
zachten toon voort. Het was hem er
allies behalve om te doen, zijn dochter
in een onaangename stemming te Haten.
1 Bij de aankondiging der uitnoodi:ging
maakte Edith een beweging van onge
duld en mishandelde haar zakdoek nog
maar dan zij eerst had gedaan.
Ik kan de uitnoodiging niet goed
afslaan, ging de vader voort, daar graaf
Dornick er de overbrenger van was. Mrs.
Ahrens, de interessante Amerikaansche,
zou je zoo graag leeren kennen. Zij zag
je eens op een kunsttentoonstelling en
dweept met je. Het geldt voor een groo
te eer op haar avondbijeenkomsten te
mogen komen. Een kleine kring van be
langwekkende menschen, kunstenaars,
hooge militaireneen vereeniging van
alle corypheeën der gezelschappen kan
ik je verzekeren. Zij laat ons voor van
avond verzoeken na den schouwburg een
uurtje bij haar te "komen, in geheel in-
tiemen kringje moeder is, helaas,
weer niet in staat, ons te vergezellen!..."
En ik was 'van plan mama gezel
schap te houden, sprak Edith, die ge
durende haars vaders rede besluiteloos
midden in de kamer was blijven staan.
Maar we konden er wel heengaan, meen
de zij daarna onverschillig.
gaan vechten. Duitsehland heeft het ge
daan, Frankrijk dito, Rusl'and is miet een
zelfde verklaring gevolgd en nu gisteren
ook Oostenrijk. „Niemand", zoo zeide
in de Oostenrijksdie Kamer de minister
van landsverdediging gisteren bij zijn
voorstel tot verhooging van het aantal
recruten, „niemand kan zeker zijn van
een langdurige vrede, al zijn plotselinge
verwikkelingen aan de grens van het
Balkanschiereiland buitengesloten. „Wij
zijn vredelievend," zoo vervolgde hij,
„maar tevens gereed om eiken slag af
te slaan".
Wij ook! roepen de Rus en Marianne,
de beide vrienden en bondgenooten, van
wie rde een tegenover den ander 'gerogeld
optreedt als geldschieter, terwijl het de
taak van den ander is tegenover derden
„boeman" te spelen. „Te Berlijn en elJ
ders," schrijft de „Temps" (met dat
„elders" is, zooals voor dp hand -ligt
vooral de regeering te Wieenen bedoeld)
zal men zich moeten laten welgevallen
dat Frankrijk noch Rusland van 'hun
machtspositie afzien.
„Intimidatie en sabelgerinkel zullen
zoomin in Rusland als in Frankrijk eeni
ge ongerustheid wekken".
Die Duitsche officieuze bladen blijVen
Kalm. Zoo maakt bijv. de „Norddeut-
sche" haar aanleiding van een artikel
in de Petersburger „Bprsenzeit". over
net gereed zijn van het RussisShé Te-I
ger voor een aanvallende beweging de
opmerking, dat zulke beschouwingen de
goede (betrekkingen tusschen beide re-J
feeringen evenmin kunnen verstoren afs
e ongerechtvaardigde alarmkreten van
den Petersbürgschen -correspondent van
een TDuitsch blad. „De oprechtheid van
de officieel'e betrekkingen kan daardoor
niet in twijfel worden getrokken". De
„Germania" is echter over Rusl'andfsi
houding allesbehalve goed te spreken.
Zij blijft volhouden dat Rusland zijn
leger mobiliseert. Op alle spoorwegen
in Bessarabië staat het goederen- en per
sonenvervoer stil, omdat de militaire
overheid al het materieel in beslag heeft
genomen voor het vervoer van troepen
en geschut. Deze oorlogstoerustingen
Zijn, tmeent de „Germania", gericht tegen
Oostenrijk-Hongarije, en het blad eindigt
zijn beschouwing aldus„Wiij weten wat
Duitschland in verband met de bedrei
ging van zijn bongenoot door Rusland
te doen staat, en kunnen verzekeren, dat
de regeeringen te Ween en en Berlijn
dejnoodige aandacht wijden iaan hetgeeen
er thans in Russisch-Polen en in Bes-
sarabië voorvalt, en dat zij zich op alle
gebeurlijkheden voorbereiden. Volgens
de verklaring van generaal Soekhomlinof
heeft in Rusland's houding in zóóverre
een verandering plaats gehad, dat, ter
wijl dit rijk totdusverre voornemens was
bij een eventueelen ooriog slechts de
fensief op te treden, het daarvan is te
ruggekomen en het Russische leger
thans, zoo het noodig is, tot den aanval
zal' overgaan. Het is geen geheim meer,
dat een jjeheele reeks versterkingen, die
tot basis dienen moesten voor het oude
oorlogsplan, opgeheven zijn en vervan
gen. zullen worden door verdedigingsli-
Een beetje meer verwend, een beetje
meer zelfbewust was Edith wel gewor
den sinds het geluk haar op zoo verras
sende wijze begunstigd had. De glans
der millioenen gaf aan haar liefelijke
verschijning nog hooger bekoring en tot
in de hoogste kringen hadden de gezel
schappen de jonge dame gaarne in hun
midden ontvangen. Het aangekondigde
feest in de rozenvilla zou 't antwoord zijn
op de voorkomende (ontvangst haar bereid.
Dat haar van verschillende zijden
diepe vereering gewijd werd, dat
sprak van zelf. Ook dezen avond waren
in den schouwburg eenige jonge heeren
driest genoeg, tot in haar loge door te
dringen; zij scheen echter slechts oog en
oor voor „Frau Musica" te hebben zoo
lang zij in haar nabijheid waren.
In waarheid echter was haar ook aan
spel en muziek weinig gelegen. Zij was
niet in haar humeur.
Ook de interessante kring in het sa
lon van Mrs. Ahrens droeg er later niet
toe bij, haar stemming te verbeteren. De
Geheimraad daarentegen was opgetogen
over den avond en bij het naar huis rij
den kon hij niet genoeg woorden van lof
vinden voor de beminnenswaardigheid
der gastvrouw.
nies, die uit militair oogpunt van hoog
belang zijn. Rusland's „groote militaire
sterkte" acht Soekhomlinof weliswaar
onaangenaam voor een natie, die agres
sieve plannen tegen Rusland moCht heb
ben, daar niemand meer een begeerig
oog zal kunnen slaan op een gedeelte
van het Russische grondgebied.
^Rusland wil, in volslagen overeen
stemming met zijn vorst, den vrede, maar
het is gereed." Welke is toch wel de
mogendheid, die een „begeerig oog zou
willen slaan op een gedeelte van het
Russische grondgebied?"
Heeft in deze begeerte ook maar één
van de krisissen der laatste jaren 'naar
ontstaan «gevonden? Of (misschien veeleer
in Rusland's zucht om op het Balkan-,
schiereiland zijn overheerschenden in
vloed te behouden en niet door den
Germaanschen verdrongen te zien?
GEMENGD.
Naar aanleiding van het jongste
grondige verhoor door den procureur be
treffende jden fcouw vanoorlogsschepen in
Engeland, is vice-admiraal Tsurutaro Mat-
suo in verband met het Japansche
vlootschandaal gearresteerd.
iUit Akita (Japan) wordt een ernstige
aardbeving gemeld. Er deden zich
zes schokken voor, en het aantal dooden
zal waarschijnlijk aanzienlijk zijp. Te
Omagari kwamen vijf menschen om, te
Kariwano zes, terwijl honderden huizen
instortten, en de verbinding met tal van
dorpen en steden is verbroken.
iDe .vulkaan Asawa is in werking.
—i üle ramp te Exeter (Zuid-Wiales),
die eergisteren plaats vond. is. de meest
ernstige spoorwegramp, die tot
heden in Nieuw-Z,uid-iWiales heeft plaats
gehad.
Het geluid der botsing wefd op een
mijl afstands gehoord. Acht personen
werden op slag gedood, een negende
overleed tijdens het transport naar heit
ziekenhuis. Bovendien werden 25 perso
nen gewond, van wie vijf ernstig. Twee
wagens zijn geheel verbrijzeld. De ramp
is te wijten aan den dichten mist, waar
door de signalen niet zichtbaar waren.
Sedert de vroege morgenuren wordt
in Tiflis en de omstreken een vreemd
verschijnsel waargenomen. De hemel
is bedekt met geelachtige wolken en ter
wijl een dikke mist heerscht, valt er een
soort van sneeuw, vermengd met stof.
Men brengt het verschijnsel in verband
met een orkaan, die in de omgeving van
Bakou op de Transkaukasischen spoor
weg woedde en die zulke stofmassa's
deed opdwarrelen, dat het verkeer er
door belet werd.
Volgens de „Giornale d'Italia" heeft
markies di San Giuliano er in toegestemd
de portefeuille v a n Bi u i t e n 1 an d-
sche Zaken in het kabinet-Salancha
te behouden.
Uit Florence wordt aan de „Tri-
buna" gemeld, dat het gerechtshof pro
fessor Amalfi opgedragen heeft een on
derzoek naar den geestestoestand van
Plerruggia, den dief van de Jo-
conde, in te stellen. Dientengevolge is
het proces verdaagd.
Zij heeft zich slechts aan graaf Dorr
nick gewijd, sprak Edith koel. Is Etor,-
nick nu van zijn vrouw gescheiden of
niet? voegde zij er scherp aan toe. Wélk
recht heeft hij mrs. Ahrens zoo het hof
te maken.
p— Hoogst begrijpelijk gevolg van het
fanatisme der gravin, antwoordde de Ge
heimraad vol zalving. Zij heeft hem met
haar religeuze inzichten zoozeer trachten
te beheerschen, dat zijn huis (hem onuit
staanbaar is geworden.
Dé Behrenbergs zijn anders alles
behalve fanatiek, antwoordde Edith vast.
En graaf Dornick schijnt over de schei
ding niet te treuren. De schoone Ameri
kaansche of wat zij dan is, schijnt hem
ook gaarne te willen troosten. Onuit
staanbaar was mij overigens dien laffen
schilder, dien zij mij wilde opdringen,
en die toch tegelijkertijd zeer verliefd
op haar is^hijnt te 'wezen.
f
Veertien dagen later was de Geheim
raad druk bezig met de ontvangst zijner
gasten. De groote avond was voor de
rozen-villa aangebroken en i!n dichte scha
ren traden de gasten de ontvangstzaal
binnen, vanwaar zij' zich in de aangren
zende vertrekken verspreidden. Het aan
gezicht van den „Mjnisterialrath" glom
ii iDle „Secoio" meldt, dat een t n-
tal gevallen van zAvarte plokken
zijn voorgekomen te Colledigallo in het
district Biergamo. Er zijn maatregelen ter
onderdrukking van de epidemie genomen.
Een zestal suffragetten wer
den Zaterdagmorgen Tot 2 maanden ge
vangenisstraf veroordeeld, omdat zij de3
morgens in de vroegte de ramen van
Mac Kenna's woning hadden ingeworpen.
Vrijdagavond staken de suffragetten het
clubhuis van een lawntennis-club bij Bir
mingham in brand.
Mrs. iPankhurst is weer uit de JtJollo-
way-gevangenis ontslagen, waar zij een
honger- en dorststakking op Touw had
gezet.
De bladen publiceeren telegrammen
uit S. Johannesburg, meldend dat in den
Rand verkiezingsonlusten zich
voordeden, door de labours op touw ge
zet
Koninklijke Besluiten.
'B(ij Kon. besluit is aan WH de Jrfaas
eervol ontslag verleend als burgemeester
der gemeente Echteld;
is benoemd tot districts-inspecteur der
spoorwegdiensten jfci» JJ. de Jongh, c.L
te Groningen
is aan J. L. Ch. WjOlffensperger eervol
ontslag verleend uit zijn betrekking van
commissaris van politie te Schiedam;
is benoemd tot rechter in de rechtbank
te Utrecht mr. dr. R. 'Kranenburg, thans
in gelijke betrekking te Jjel.
Evenredige Vertegenwoordiging.
De Staatscommissie voor Evenredigé
Vertegenwoordiging is in de afgeloopen
week wederom enkele dagen vérgaderdl
geweest.
Vrijdag vergaderde in het gebouw dier
Tweede Kamer de sub-commissie belast
met het uitwerken der beslissing, door
de voltallige commissie genomen.
Naar de „Vad." verneemt, 'is de ar
beid der commissie in een vejrgevorderden
staat van voorbereiding.
Geboorte en Sterfte.
Aan een statistiek der geboorten en
der sterfte naar den leeftijd en de oor
zaken Ran den dood in Nederland over
Januari 1914, opgenomen in een bijvoeg
sel der „Staatscourant" is het volgende
ontleend
Aantal inwoners op T Januari 1914
6.212.103, levend geborenen 15.091 of
28.57 op de 1000 inwoners per jaar;
overleden zonder levenloos aangegevenen
7.973; aantal overledenen zonder leven
loos aangegevenen op '1000 inwoners per
jaar 13.53.
Electriciteitsvoorziening.
De Vereeniging van Directeuren van
Electriciteitsbedrijven in Nederland heeft
zich met een aclres tot de Tweede Ka
mer der Staten-Generaal gewend, waar
in zij een reeks bezwaren, van technisch
standpunt beschouwd, kenbaar maakt
tegen het .wetsontwerp^ bevattende ©en
regeling inzake electriciteitsvoorziening.
IDie opmerkingen van adressant betref-
van vergenoegdheid; de lelite der gezel
schappen i.allen namen van rang en
beteekenis was op zijn feest versche
nen.
Maar juist nu stond zijn gezicht weer
veel s trakker|B|eraard Behrenberg groet-,
te hem.
't Was waarlijk niet de schuld van den
huisheer, dat deze aanwezig was. Een
man, die zoo pas door de Regeering ge
straft was; een ,man, wiens gezindheid
hem openlijk tot de ultramontaansche
heethoofden deed behooren, zulk een
man zou hij allerminst hebben genoodigd
in dezen kring, waar zooveel vertegen
woordigers der heerschende partijen aan
wezig waren, ja, waar een van de spits
der Regeering verwacht werd. Hij had
Behrenberg voor tactvoller gehouden, 'had
op diens wegblijven gerekend. Zijn doch
ter had de gril gehad, Behrenberg te
noodigen. Wat had zij daarmede op 't
oog? Wat was haar doel? Tegenwerking,
vrouwenluim? Dat kwam nu van dat
testament van die oude tante, waarin
het meisje tot onbeperkte eigenares van
het gansche vermogen benoemd werd.
1 I
(Wordt vervolgd).
I 1 I I 1