BUITENLAND.
BINNENLAND.
Uit Stad en Omgeving.
5e Jaargang
No 1341.
Bureau OUDË 8INQEL 54, Lr EI D> ES M.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAO, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAOEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Lelden 0 cent per week
ƒ1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.3Ö per kwartaal. Franco
per post 1.50 per kwartl *L
Afzonderlljke nwmmera 2VD cent, met OeYHushreerd Zondagsblad 5 cent.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer r3 cent
Ingezonden mededeelingen van 15 regels 1.50, elke regel meer 30 cent. met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Oroote letters naar plaatsruimte.
Kleine AdvertentiÖngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, (cderc regel meer 5 centaangebodftü
betrekkingen 15 regeh 50 cent. Iedere regel meer to cent.
Dit nummer bestaat uit
TWEE bladen.
Kentering.
Een keer te meer is gebleken, dat
inds Juni des vorigen jaars reeds een
[entering is ingetreden Onder de kiezers,
[itmaal bij de Statenverkiezing in het
ieldersche district Oldebroek.
Terwijl daar bij de periodieke verkie-
ingen des vorigen jaars de twee vrij-
innigc candidaten bij eerste stemming
ekozen werden, resp. met 2389 en 2076
temmen, terwijl de aftredende rechtsche
itatenleden 2043 en 2000 stemmen ver-
ierven, werd nu de rechtsche candi-
aat, burgemeester baron Van Sytzama
Christelijk-Historisch), bij eerste stem-
ning gekozen met 2441 stemmen tegen
038 op den liberaal en 231 op den
ociaal-democraat.
Geen geringe ommekeer, nietwaar? Al
oegt men de roode stemmen bij de
lauwe, dan nog blijft onze man 172
temmen voor.
Natuurlijk wordt van links getracht van
e beteekenis dezer verkiezing wat af te
nabbelen, o.a. door te ibeweren, dat men
an de politieke gevoelens des heeren
ytzama „nog zoo weinig wist". Nu
ïoet men weten, dat bij deze verkie-
ng van weerszijden een voor die
treek zeldzame propaganda werd ge
laakt. Mannen als Rutgers, Ankerman
Schokking van rechts, en Die Jong,
Itto en Heeres van links, kwamen in
et district spreken, terwijl bovendien
it van kleinere goden het geheele dis-
ict bewerkten, 't Spreekt vanzelf, dat
p die wijze de persoon van den recht-
hen candidaat wel voldoende in 't licht
zijn gesteld, zoodat bovenstaand argu-
ent gerust ter zijde kan worden
eschoven.
Zoo geeft ook deze tusschentijdsclie
irkiezing ons reden tot verheugends,
'e behoeven allerminst te „desespe-
ieren".
En nog iets anders leert zij ons.
Waar de meening der kiezers in zoo
irten tijd kan omslaan, gelijk nu al
eermalen bleek, is het daar niet ge-
enscht, dat een lichaam bestaat als de
erste Kamer, welke een meer bezonken
irakter vertoont dan de zoo licht om
zetten Tweede?
Wie onbevooroordeeld onze Staatsma-
line bestudeert, moet inderdaad hare
imenstelling prijzen.
ALGEMEEN OVERZICHT.
„Alea jacta est, de teerling is gewor-
cn". De beslissing in
de Home-rule-kwestie
in het Lagerhuis gevallen. Niet langs
lijnen van geleidelijkheid", maar tegen
t onverzettelijke oppositie van de unio-
sten in Lager- en H oogerhuis, en mo-
slijk tegen het wapengeweld van de
iverzoenlijke Ulstermen in, zal de
nancipatie van het „groene Erin" moe-
geschieden.
Lagerhuiszitting, waarin deze be-
issing' is gevallen, is betrekkelijk kort
ftveest. Met het bovenstaande is heel
resultaat weergegeven der zitting,
emet zooveel spanning en met zooveel
'gewondenheid 'tegemoet gezien een be-
issing bracht, die van" te voren reeds
1st stond en noodzakelijk volgen moest.
Want uit de redevoeringen, door Bo-
'r Law en sir Carson gehouden, blijkt
aar al' te duidelijk, dat de [Unionistische
'ders todi onverzoenlijk waren en van
!en ingaan op éénige concessie wil-
!n weten, dat zij onveranderlijk vast-
dden aan hun eischenUlster voor
tijd en in alles los van de toepassing!
In Home-rule.
En daarbij toonde de officieel'e leider
er unionisten zich zelfs nog scherper
1 onverzoenlijker dan de eigenlijke lei-
der Ulstermen. Maar ook hij bleef
j" slotte op zijn star, onverzettelijk
^ndpunt staan. Bonar Law eischte van
J beginnenieuwe verkiezingen of een
««fendum.
Eigenlijk is dus de Lagerhuiszittirug
vrij nuttelooze comedie geweest, on-
js de geweldig opgeschroefde be^
j nis door de meeste unionistische
er aan gehecht, alsof het een
historische zitting zonder voorbeeld bij
na mezen zou. Alleen heeft Asquith de
gelegenheid gehad om te laten zien, hoe
ver hij in verzoeningsgezindheid en toe
gevendheid gaan wilde en hoezeer hij
bereid was te streven naar een vredelie
vende oplossing. Dat is het eenige prac-
tische feit, dat ten slotte de zitting nog
gebracht heeft.
Redmond, de leider der nationalisten,
verklaarde dat zijn partij met de con
cessies, door Asquith voorgesteld, mee
ging. Het motief, dat hem daarbij leidde,
was de overtuiging, dat voor er zes ja
ren verloopen zouden zijn, het Iersche
parlement zich zoo gematigd en zoo toe
gevend zou hebben betoond, dat zelfs
voor dien tijd de afgescheiden Ulster-
menschen verzoeken zouden om de ze
geningen van d.e Home-rule te mogen
jdeelen.
Van den anderen kant verklaarde de
leider der onafhankelijke nationalisten,
O'Brien, dat voor zijn groep de voor
stellen, door Asquith gedaan, niet aan
nemelijk waren. Hij bleef aandringen op
een doorvoeren van de Home-rule-bill
zonder eenige verzwakking of uitzonde
ring.
Een oorlogje is uitgebarsten
op den Balkan,
een merkwaardige strijd tusschen twee
niet bepaald gelijksoortige grootheden
Oostenrijk enMontenegro zijn met
elkander in botsing geraakt.
Aan de grens van Bpsnië en Monte
negro ligt een plaatsje, Metalka ge
naamd, hetwelk door de Donau-monar-
chie tot zijn gebied wordt gerekend.
Servië heeft het indertjjd willen in
palmen, maar zag daarvan, na een waari
schuwing af.
Maar de Montenegrijnen hadden het
toch bezet en toen een afdeel'ing Oos-
tenrijksche grens jagers den weg bij Me
talka langs wilde gaan, werd hun daar
toe door een Montenegrijnsch luitenant
met een patrouille het recht ontzegd.
Een Bosnisch ambtenaar begaf zich
daarop naar Metalka en verlangde dat
de Montenegrijnen zich zouden terug
trekken. Dezen weigerden en daarop
werd het betwiste gebied door de Oos
tenrijkers genomen, waarbij één Monte
negrin werd gedood en vijf gewond,
waaronder drie zwaar.
Dat h eeft geholpen, want nu spreekt
in een schrijven aan de Bosnische auto-
riteiten een Montenegrins Che collega
zijn' spijt over het gebeurde uit en ver
zoekt bijlegging.
Over den aanblik, die Rome bij
de algemeene ftaking
gisteren bood, meldt de Romeinsche cor
respondent van het „Berl. Tagebl." het
volgende
„Het beeld, dat Rome gistermorgen
bood, was werkelijk zeldzaam. In de met
afval en vuilnishoopen „versierde" straten
ook de straatvegers staken heerscht
een doodsche stilte. Alle winkels heb
ben de gordijnen neergelaten en geen
enkel bureau is geopend. Men hoort
noch het bellen der electrische trams,
nodi het waarschuwend geroep van de
duizenden koetsiers, die Rome anders
bevolken. De wandelaars worden niet
ieder pogenbiik verschrikt door de voor-
bijsuizende automobielen nooit voelden
zij zich zoo veilig in de Eeuwige stad
hls nu.
Reeds in de eerste morgenuren stroom
den duizenden menschen naar de aan
den voet van de Monte Pincio gelegen
Piazza del Popolo, waar de door de
autoriteiten eerst verboden en daarna
weer toegestane massa-protest-meeting
tegen het slechte bestuur der hospita
len gehouden werd.
Op de Piazza del Popolo bewoog zich
een onoverzienbare menschenzee, en een
eindelooze zwarte lijn golfde van het
Corso naar het kapitool', zwart van men-
scbengewemel'.
Men kan zeggen, dat geheel Rome
aan deze reusachtige demonstratie deel
nam. En daarbij heerschte .overal' een
voorbeeldige rust en orde en de talrijke
militaire ,afdeelingen/ welke in de zij
straten van het Corso opgesteld waren,
schenen geheel overbodig.
En over deze Romeinsche algemeene
staking straalde de wonderbaarste zon-
nepracht, welke de duidelijke hemel kan
schenken. i
Nog wordt 'gemeld dat het werk thans
weder hervat en de rust hersteld is<
Volgens officiëele mededeelingen uit
St. Louis zijn bij
den brand in de Missouri Athletic-Club
zes personen verbrand, een dertigtal'
werd zwaar gewond en 27 personen
werden min of meer gekwetst.
Eerst na twaalf uren werkens was
de brandweer het vuur meester.
Hoe de brand ontstond, is nog niet
met zekerheid bekend. Eenerzijds heet
het dat het vuur ontstaan is in de eeit-
zaal van de derde verdieping, anderzijds
vermoedt men dat dieven, die een brand
kast wilden forceeren, de catastrophe
veroorzaakt hebben.
Onmiddellijk voor het uitbreken van
den brand hoorde men een ontploffing.
De directeur Mangitt ontdekte het vuur
dat zich in enkele oogenblikken over
een viertal verdiepingen uitbreidde.
De. personen, die zich in de hooger
gelegen verdiepingen bevonden, konden
langs de trappen en de lifts niet meer
ontkomen.'
Drie personen sprongen op straat en
vielen 'te pletter. Twintig mannen red
den zich uit de vierde verdieping door
beddelakens aan elkaar te knoopen en
daarlangs op naburige daken af te glij
den.
De meeste geredden danken hun leven
aan den heldenmoed van den telefoon-
klerk, aie niettegenstaande zijn cel door
vlammen was omringd, alle gasten tele
fonisch wekte.
Lentewolken! Z,e drijven aan den he-
mell der politieke verhoudingen
tusschen Rusland en Dultschland
Wiant al' behandelt de „Berliner Lokal
Anzeiger" in een blijkbaar van regee-
ringswege geïnspireerd artikel' de leger-
versterking van Rusland (waarvan de
Duitsche iregeering „alles afwist"!) en
bagatelle het blad verklaart toch als
„van ernstige aard" de voortdurende' ge-
wetenlooze ophitsing van de publieke
opinie in alle kringen en ^standen van
Rusland, welke ophitsing tengevolge zou
kunnen hebben, dat er aan het geduld
der (Duitschers leen einde komt. Het bijna
eenstemmige protest van de geheele
Duitsche pers tegen de even woeste als
onsmakelijke beleedigingen en valsche
voorstellingen, die jarenlang tegen
Duitschland gericht worden, is, zegt de
„Anzeiger" een teeken dat met een dus
danige verandering in de stemming der
Duitschers rekening gehouden moet wor
den.
En deze schrobbeering aan het adres
der (Russische pers, „tot wier peil 'de
Duitsche nooit zal afdalen", krijgt des
te meer beteekenis, wijl de klacht geuit
wordt dat er „in Rusland tegen de hou
ding van een gewetenlooze pers geen
voldoende tegenwicht schijnt te be
staan", een omstandigheid welke, zegt
het artikel', „ons dikwijls met zorg ver
vult". Met andere woordende regee
ring te Sint Petersburg staat tegenover
de pers machteloos, ofwel wat aan
nemelijker is zij laat door de pers den
anti-Diuitschen geest en de anti-Duitsche
agitatie, willens en wetens, met opzet,
voeden.
Deze klacht van Berlijn in de rich
ting van Sint Petersburg klinkt als ieen
verwijt eneen waarschuwing
GEMENGD.
i Een der Atheensche bladen deelt
een mondelinge inota mede van de Oos-
tenrijksche en italiaansch egezanten,waar
in gezegd wordt, dat de mogendheden
besloten hebben, aan Albanië alge-
heele gelijkheid te waarborgen wat
godsdienst en taalgebruik betreft.
Die twee landen zijn van meening, dat
de grenswijziging, met den Griekschen
minister-president Venizelos overeenge
komen, na de ontruiming van Albanië
zou uitgevoerd worden.
De grenswijziging, welke in Caza en
Koritza was gevraagd, werd verworpen.
De beide regeeringen waren bereid, de
andere wenschen van Griekenland be
treffende de inlijving vainZuid-Albaneezein
bij de Albaneesche gendarmerie in over
weging te nemen en ze den vorst van
Albanië aan te bevelen.
De Italiaansche ministerraad, giste
ren om tien uu/r begonnen, was om kwart
voor elf geëindigd. De ministers hebben
besloten af te treden ingevolge den
politieken toestand. Giolitti is om elf uur
naar het paleis gegaan, waar hij den
koning het ontslag van het kabinet heeft
aangeboden.
iEen officieele nota deelt mede, dat
er buitengewone maatregelen
zijn genomen tot herstel van den nor
malen toestand in den staat Ceara, daar
met de gewone middelen het gewenschte
resultaat niet is bereikt.
In den nacht vaju 2 op 3 Maart
werd het noordoostelijk gedeeite van Ma
dagaskar geteisterd door een cycloon.
Er werd belangrijke schade aangericht.
Een groot aantal gebouwen werden ver
nield of beschadigd. Ziestien inlanders
verdronken.
De gezantschappen van Frankrijk
en Engeland hebben een nota gericht aan
Servië, waarin zij eischen, dat dit land
aan de Banque Ottomane de 680.000
frs. zal teruggeven, die in beslag zijn
genomen bij de inneming van Monastir
door de Serviërs.
Te Baden, in het kanton Aargau, is
op 77-iarigen ieeftiid overleden baron
Buzycki von Rosen worth. Deze
behoorde eertijds tot een der rijkste en
meest aristocratische Poolsche famües en
was zelfs verwant met de Romanoffs.
De baron heeft een zeer avontuurlijk
leven gehad. In 1863 nam hij deel aan-
de Poolsche revolutie tegen Rusland en
toen deze mislukte, vluchtte hij, zonder
een cent op zak, naar Zwitserland, ter
wijl zijn vrienden en bloedverwanten naar
Siberië werden verbannen.
Geheel zijn fortuin werd verbeurd ver
klaard en van millionair werd de baron
gewoon werkman in een fabriek te Neu-
hausen, waar hij een rijksdaalder per dag
ontving.
Na verscheidene j'aren aldus zijn brood
verdiend te hebben, ging hij met zijn
bescheiden spaargelden naar München,
waar hij beroofd werd en bijna van
honger stierf, terwijl hij zonder werk
was. In 1887 werd de baron bewaarder
van het Poolsch nationaal museum te
Rapperschwyl, bij Zürich, in welke functie
hij tot zijn dood werkzaam was.
R. K. Vereeniging van'Sigaren-
fabrikanten.
De aangekondigde vergadering van bo
vengenoemde vereeniging heelt gister
middag plaats gehad te Den Haag. De
voorzitter, de heer J. A. Donker te Gou
da, opende de vergadering met den
Christelij'ken groet en verheugt zich een
grooter getal heeren te zien dan den
vorigen keer. Hij spreekt er zijn spijt
over uit, dut er verscheldener» afwezig
zijn, om welke reden dan ook. Deze
zouden nog eens hebben kunnen verne-
m_n, welke redenen ons nopen als Ka-
tlulieke patroons ons te vereenigen op
Kutholieker., principieelen grondslag. De
voorzitter reept allen het welkom toe en
verzocht den se<Eetads v?te doen
van de notulen der opricnt.ngsvergade-
ring, welke daarna werden goedgekeurd.
Nu volgen de mededeelingen, waaruit
zich een animeerend en vruchtbaar debat
ontspon. Als orgaan van de vereeniging
werd aanbevolen het 'Patroonsblad, welke
keuze gestemd werd. Tot naam hee.lt de
jonge vereeniging gekozen ,R. K. Noor
delijke Bond van Sigaren- en Tabaksfa
brikanten.
Die voorzitter sloot de vergadering na
een opwekkend woord met den Christe-
lijken groet.
Schandelijk.
Met instemming en aansluitend protest
nemen wij uit de „Maasbode" het vol
gende over:
„Dezer dagen liet de „N. R. Ct." in
haar 'feuilleton een bespotting van God
toe, welke .„de Standaard" terecht ver
oordeelt als een „hemeltergende Gods
lastering".
„Ook wij hebben met diepe veront
waardiging en afschuw die schandelijke
passage gelezen; maar, meenend, dat het
overdrukken van zulke schandtaal in ons
blad aanstoot zou geven aanv onze le
zers, dat zelfs de signaleering er van in
verkeerde richting kon werken, hebben
wij ze van ons geworpen met de eerher
stellende bede: geheiligd zij Uw Naam!
„Nu echter „de Standaard" alle or
ganen der pers, die met haar zulk een
Godslastering verafschuwen, dringend
uitnoodigt om'te protesteeren, verklaren
ook wjij luide en krachtig, een dergelijk
ergerniswekkend bedrijf van de „N. R.
Ct." streng te veroordeelen.
„En we vragen wederom aan de Rjoom-
sche lezers van de „N. R. Ct.", of ze
het met hun geweten kunnen overeen
brengen, een blad, dat er niet tegen opk
ziet, zulke godslastering op te nemen,
in huis toe te latenof ze zulk een blad,
dat nu al voor dc zooveelste maal ons
krenkt en beleedigt in hetgeen ons het
heiligst is, mogen blijven steunen met
huri abonnementsgeld en advertenties
„Met voldoening melden wïj, dat een
onzer abonné's tot eerherstel een gift
voor een goed doel ons toezond."
Alg. Bond v. R. K. Kiesvereenigingen.
Abusievelijk werd gisteren als datum
voor de vergadering van den Algemee-
nen Bond van R. K. Kiesvereenigingen
25 April genoemd. Bedoeld werd 25
Mei, daar de statuten voor gewone om
standigheden het houden der jaarverga
dering in Mei voorschrijven.
Üe artsen en de ziekenfondsen.
Maandagavond i? te Alkmaar een ver
gadering gehouden, die was bijeenge
roepen door de Landelijke Federatie ter
Behartiging van net Ziekenfondswezen.
Er waren tegenwoordig de besturen van
24 bonden en vereenigingen.
De voorzitter der federatie zette den
toestand van het ziekenfoindswezen te
Alkmaar uiteen. Besloten werd een nieuw
ziekenfonds te Alkmaar op te richten^
geheel onder leiding staande van de ver
zekerden zeiven.
Er werd een commissie benoemd, be
staande uit personen van verschillende
richtingen. Deze commissie kreeg de opj-
dracht, een grootc vergadering voor te
bereiden, die gehouden zal worden op
24 dezer te Alkmaar. Als spreker zal dan
optreden dr. 'Hofman, R. K., arts te Gou
da en verder zal gevraagd worden bet
Tweede Kamerlid J. H,. Schaper.
Statenverkiezingen in Gelderland.
IWYCHEN. Voor de verkiezing van
een lid voor de Provinciale Staten voor
het district Wychen (vacature-wijlen Jhr.
G. J. J. J. M. Dommer van Rolders-
veldt), zijn gisteren olficieel candidaat ge
steld dc heeren Wi. Overmars, burge
meester te Ewijk, (R. K., candidaat der
Katholieke Kiesvereeniging) en J. A. H.
Steinweg, burgemeester te Heunien (R.
K.).
ZUTPHEN. Blij de gisteren gehou
den stemming voor een lid van de Pro
vinciale Staten voor het district Zutphen,
verkregen de heeren Bj. van Krimpen
(V.D) 2003, Mr. J. Ver Loren van The,-
maat (A. R.) 1575, en F. Gies (S.-D.)
955 stemmen, zoodat herstemming moet
plaats hebben tusschen de heeren B. van
Krimpen en Mr. J. Ver Loren van The-
maat.
OLDEBROEK. Bij de gisteren ge
houden stemming voor een lid van de
Provinciale Staten voor het district Olde
broek (vacature-Van Asch van WijcL),
verkregen de heeren T.,Fikse Bz. (lib.),
landbouwer te Oldebroek 2038, Mr. M.
P. D. Baron van Sijtzama (anti-rev.), bur
gemeester van Oldebroek, 2411, en L,
M, Hermans (S.-Di.) te Arnhem!, 231
stemmen, zoodat gekozen is Mr. M. .P|.
Di. Biaron van Sijtzama.
KORTE KRONIEK.
Gistermorgen zijn 60 sigarenmakers,
leden van den Katholieken Sigarenma-
kersbond, in Dien Bjosch aan het werk
gegaan.
Zondag werd, naar De Tijld meldt,
in alle R. K. kerken te Arnhem een
schrijven voorgelezen, waarin de geeste
lijkheid de geloovigen ernstig [waarschuwt
voor het bezoek aan dansgelegenheden in
het algemeen en het deelnemen aan som
mige dansen in het bijzonder, als zijnde
gevaarlijk voor het behoud der reine ze
den. Tevens werden de vrouwen ver
maand, zich vooral zedig te kleeden.
LEIDEN, 11 Maart.
Geloof en Wetenschap.
Voor de leden van Geloof en Weten
schap t rad gisteravond als spreker op de
heer Th. Vianen, hoofdredacteur van de
„N. L. Koerier", die als titel zijner lezing
had gekozen„Leeke-gedachten over Ka
tholieke sociale actie".
Met een verwijzing naar wat pater
Lippens S. J. in zijn verleden jaar ver
schenen werk over de psychologie van
de Jezuietenorde noemt „Dde Mystiek
der That", stond spr. midden in de be
handeling van zijn onderwerp.
