BUITENLAND.
ion MAGNA.
BINNENLAND.
Se Jaargang
No 1337.
Bureau OÜDE SINGEL 64, LËIOEN.
latere. Telefoon 93S. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAO, UITOEZONDERD ZON- EN FEESTDAOEN
DE ABONNEMENTSPR1IS bedraapt met ORATIS POLIS Ongevalleti-eofzckering
en het GEILLUSTRRBRD ZONDAGSBLAD voor Lelden cent per week
ƒ1.10 per kwartaalMj onze agenten 10 cent per week, 1.20 per kwartaal. Franco
per poet /1.50 per kwartriL
Afeonderigke tramsnere 3V0 cent, met Oeflltsetreerd ZaartageMad S cent
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt ran 1—5 regels 0.75, elke regel meer r5 cent
Ingezonden mededeellngen ran 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent met gratie
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Qroote letters naar plaatsruimte.
Kleine AdrertenttBngevraagde betrekkingen, hour en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-advertentltn) 1—5 regels 25 «ent, loden regel meer 5 «ent; aangeboden
betrekkingen 1—5 regel» 50 cent, ledara ragel meer 10 raat.
ALGEMEEN OVERZICHT.
Bij gelegenheid van het overlijden van
Kardinaal Kopp
heeft het domkapittel te Breslau talrijke
telegrammen van kerkelijke en burger
lijke hoogwaardigheidsbekleeders ont
vangen.
Een telegram van den staatssecretaris
van Z. H., kardinaal Merry del Val,
luidt: „Accepto nuntio mortis cardina-
lis Kopp beatissimus Pater Pius animae
aeternam requiem apprecatus est." (De
Heilige Vader Pius X heeft na het ont
vangen van de tijding van het overlijden
van Kardinaal Kopp voor de eeuwige
rust der ziel gebeden.)
De keizer heeft het volgende telegram
gezonden: „Smartelijk bewogen door het
bericht, dat het God den Heer behaagd
heeft kardinaal-vorst-bisschop dr. von
Kopp uit het leven weg te nemen, be
tuig ik het domkapittel mijn innigste
deelneming. Ik neem ten zeerste deel in
het zware verlies, dat het domkapittel
en het diocees Breslau door den dood
van den kardinaal geleden heeft. Ver
sierd met de rijkste gaven Gods, met
een sterk geloof, een blijmoedig karakter
en c-en warm gevoel voor de nooden van
dezen tijd, heeft de ontslapene als trou-
vse zoon. der Katholieke Kerk, als op-
recht vaderlander en goed staatsburger
zijn verantwoordelijk herderamibt voor
beeldig trouw en zegenrijk gevoerd, en
zich groote verdiensten verworven voor
Kerk en Staat. Ik zal den overledene en
zijn karaktervoile persoonlijkheid steeds
gaarne en dankbaar gedenken.
WILHELM I R.
Wijbisschop dr. Augustin in Troppau,
heeft het volgende telegram van de kei
zerin ontvangen: „Het bericht van het
overlijden van kardinaal Kopp heeft mij
met oprechte en diepe deelneming ver
vuld. W'ij betreuren het verlies van de
zen kerkvorst, die zich door zijn trouwen
en opofferenden arbeid onvergetelijke
verdiensten voor Kerk en Vaderland
verworven heeft.
Ik verzoek den verwanten en on-
derhoorigen van den Kardinaal mijn in
nigste deelneming te betuigen."
VIKTORIA I. R.
Aan het domkapittel te Breda zond
de keizerin het volgende telegram„Met
oprechte en diepe deelneming heb ik
het bericht van het afsterven van Zijne
Eminentie Kardinaal Kopp ontvangen.
Zijn trouwe verdiensten voor Kerk en
Vaderland, zijn trouwe zorgen voor zijn
parochies, zijn onvermoeibare, zelfverloo-
chende arbeidskracht, verbonden met zijn
aller harten winnende vriendelijkheid,
zullen nooit vergeten worden en steeds
een schitterend voorbeeld blijven.
VIKTORIA I. R.
Wij hebben in het telegram van Keizer
Wilhelm eenige woorden gecursiveerd,
waarin duidelijk wordt erkend dat een
trouwe zoon der Katholieke Kerk ook
gg
FEUILLETON.
De kamp tegen de Kerk, door den
staat aangebonden, was hem ook bij
zonder sympathiek. Voor alles, wat hem
in zijn tweede huwelijk tot verbittering
en ontgoocheling-strekte, maakte hij de
Kerk eenigermate verantwoordelijk.
Misschien was dit laatste gevoel wel
door de daarop berekende inwerking van
een ander aangewakkerd. Mrs. Ahrens
behoorde tot de vrouwen, die alle groote
en kleine gebeurtenissen des levefns met
haar eigen ik in betrekking weten te
brengen. Dornick had noch haar liefde,
noch haar medelijden opgewekt; het 'had
haar behaagd, deze koele natuur tot een
huldiging te dwingen. Gedurende beidier
lang verkeer en sinds het gebeurde met
djn huwelijk, kwam wel eens de ver
lokkende gedachte bij haar op, zich op
de aangenaamste wijze in de haven des
huwelijks voor anker te leggen. Zij be
minde haar vrijheid 'ten hoogste en^ Dtor-
nick had ook wel een trek van pedan
terie, die haar onaangenaam was, maar
anderzijds ontbrak mrs. Ahrens het ta-
tent, rond te komen met hetgeen zij be-
zat, wat haar reeds-vaak in onaangename
positie had gebracht. Des levens golven
een oprecht vaderlander en goed staats
burger kan zijn moet zijn.
Door het overlijden van kardinaal
Kopp, is het aantal leden van het
H. College
van kardinalen op 53 gedaald.
Van dezen zijn 21 door Leo XIII en
31 door Pius X gecreëerd, een kardinaal
is „in petto" voorbehouden.
Naar den ouderdom kwam kardinaal
Kopp met 77 jaren op de elfde plaats
jtusschen de kardinalen Vincenzo Vannu-
telli (78) en Boschi (76). j
Hij is de derde kardinaal, die in 1914
overleed en de 47ste gedurende het pon
tificaat van Pius X. Van de tegelijk met
kardinaal Kopp in het consistorie van 16
Januari 1893 gecreëerde kardinalen le
ven nog: kardinaal di Pietro (het oud
ste lid van het H. College), Vaszary
en Logne, aartsbisschop van Armagh en
primaat van Ierland.
Het H. College "bestaat nu nojr uit
5 kardinaal-bisschoppen, 40 kardinaal
priesters en 7 kardinaal-diakens, en vol
gens de nationaliteit uit 29 Italianen, 6
Franschen, 4 Amerikanen, 4 Tjechen en
Hongaren4 Spanjaardenéén En-
gelschman, één Ier, éen B|elg en één
Nederlander. Duitschland is niet meer
in het H. College vertegenwoordigd.
De vorst en vorstin van 1
Albanië
doen geen „joyeuse entrée" inhuni^euw
vorstendom, 't Is waar: In Durazzo is
men sinds Zaterdag druk in de weer
om de stad voor de ontvangst van den
vorst van Albanië, zijn gemalin en het
hof, een feestelijk aanzien te geven.
Overal wappert de Albaneesche vlag,
aan de haven zijn eerepoorten opgericht
en verschillende straten zijn versierd. In
de stad heerscht groote drukte. Behalve
tal van vreemdelingen zijn Albaneesche
deputaties uit Egypte, Roemenië en Rus
land, ja zelfs uit Amerika aangekomen.
Terwijl men zich echter in het noor
den tot feesten gereed maakt, geeft de
toestand in het Zuiden en Epirus, waar
de Grieksche troepen wegtrekken, om
het land aan het jonge vorstendom over
te laten, reden tol ernstige bezorgdheid.
Thans wordt weer gemeld dat ook de
bewoners van Santa Quaranta de on
afhankelijkheid hebben uitgeroepen, na
dat de Grieken deze pflèats ontruimd
hadden. De burgers van Santi Quaranta
begeleidden de wegtrekkende troepen tot
buiten de plaats, en teruggekeerd ver
klaarden zij zich onafhankelijk en sloten
zich aan bij het onafhankelijk Noord-Epi-
rus.
De beweging in Noord-Epirus neemt
dan ook eiken dag een ernstiger karak
ter aan. Niet alleen de Grieken zouden
er stoken, en de bevolking tot opstand
aansporen, maar ook de Servische spi
onnen zouden zich daaraan schuldig ma
ken; althans uit .Durazzo wordt gemeld
dat te Alessio twee Serviërs, waarschijn
lijk officieren, zijn gevangen genomen,
die enkele bommen bij zich droegen en
hadden haar reeds vaak hoog gedragen,
maar zij had ook met de zandbanken
van de levenszee kennis gemaakt. Nu
de oorlog ten einde was. en de alge-
meene geestdrift bedaarde, was het voor
haar een open 'vraag, waar zij zou be
landen. Dornick echter was zeer rijk -en
een gravenkroontje (geen te smadeni sier,...
Nu Dornick met haar de trap van liet
hotel afging, kwam juist een heer naar
boven. Eén oogenblik stond hij tegenover
Dornick en staarden zij elkaar aandaar
na gingen zij zonder groeten verder. Dor
nick was verlegen, .maar herstelde zich
spoedig en gaf verder de dame tot aan
haar rijtuig zijn geleide. Hlij zou niet
dan ongaarne verraden hebben, hoe on
aangenaam het hem was, door Magna's
broeder in gezelschap eener dame gezien
te zjjn.
Behrenberg was in het hotel gekomen
om een bevriend parlementslid te be
groeten en een partij-aangelegenheid met
hem te behandelen. Ook hem ihad het
onaangenaam getroffen, toen hjj Dor
nick herkende. Sinds hij wist, dat deze
in Berlijn was gekomen zonder zijn
vrouw bezocht te hebben, hadden beide
zwagers elkaar steeds gemeden.
XXXIII.
Het voorjaar van 1874 was in 't land.
In de residentie had men echter in dat
jaar weinig oog voor de natuur, daar
beschuldigd worden van spionnage en
ophitsing tegen de Albaneezen.
In
Mexico
ziet het ér niet rooskleurig uit
Voor zijn vertrek naar Engeland heeft
de Engelsche gezant te Mexico, sir Li
onel Garden, een onderhoud gehad met
den New-Yorksehen correspondent van
de „Daily Telegraph", waarin hij o. m.
verklaarde, dat Huerta, izijns inziens,.al 't
mogelijke gedaan had, om den vrede in
Mexico te handhaven. Indien hij door
zijn aftreden den vrede kon herstellen,
zou hij zeker voor dezen stap niet te
rugschrikken.
De toestand in Mexico is verschrik
kelijk, zeide hij, en slechts een energiek
persoon "kan hier redding brengen. Op
het ocgenbük schijnt slechts Huerta hier
toe bekwaam. Ik voor mij geloof, dat
het meer dan twintig jaren zal duren,
voor de rampen, door den oorlog aan
gericht, hersteld zijn, en het land zijn
vroegere positie weer zal ingenomen
hebben.
Op de vraag, welke houding zijn re
geering tegenover den moordenaar van
Benton zou aannemen, antwoordde Car-
den: Wat kan men tegen een man als
Villa doen? Hij heeft 8000 gewapende
mannen achter zich, en is alleenheerscher
in de streek, welke hij bezet houdt.
In zake de interventie der Vereenigde
Staten was de gezant van meening, dat
dit een zeer moeilijke zaak was. 'Het zou
duizenden menschenlevens kosten, en
wellicht tot geen resultaat leiden. Ove
rigens verklaarde hij, dat hij de houding
der Vereenigde Staten nooit zoo sterk
veroordeeld had, als sommige bladen
wel hadden doen voorkomen.
Het was geenszins zijn bedoeling om
een vredelievende regeering te critisee-
ren.
Garden verklaarde, ten slotte, dat de
vriendschap tusschen Amerika en Enge
land niet zou verkoeld worden door den
sensatielust van eenige bladen.
Telegrammen melden dat de kanon-
seerbooten van de regeering Morelos en
Guerrers in de haven van Topolobampo
de kanonneerboot Tampico, die in han
den is van de opstandelingen, hebben
aangevallen. Het gevecht bleef onbe
slist. De regeerings-kanonneerbooten
trokken zich terug zonder averij te heb
ben gekregen.
Na al dat oorlogsnieuws volge hier
een voor ons Katholieken in hooge ma
te verblijdend bericht betreffende de
bekeuringen in Engeland
De „Tablet" geeft een overzicht van
het aantal bekeeringen tot het Katholi
cisme, gedurende 1912, in dertien van
de 16 Engelsche diocesen.
Wiij laten de belangwekkende statis
tiek hieronder volgen.
Diocees. Aant. Kath. Bek.
Westminster 256.200 1359
Northampton 14.859 253'
Nottingham 37.000
aller belangstelling zich vereenigde op
den parlementairen strijd, op den steeds
feller wordenden strijd tusschen Ketrk ien
Staat. De reeds aangekondigde wetsvoor-
drachten volgden elkaar in den Pruisi-
schen landdag op en werden behandeld
met een haast en een ijver, alsof 'de vij
and voor de poorten stond en de laatste
verdedigingsmiddelen moesten aange
wend worden. Voor 'de eene wet door
het Heerenhuis was afgehandeld, was
de andere reeds aan het huis der af
gevaardigden voorgelegd.
Alle wetten beoogden hetzelfde doel:
de Staat heerschappij te geven over de
Kerk en om in 't bijzonder de Katho
lieke Kerk in haar levensaderen te tref
fen. De meerderheid juichte ze allen toe:
zelfs de vrijzinnigste mannen verloochen
den hun vrijheidlievende beginselen om
de uitzonderingswetten te bevorderen, in
de hoop, daarmede de Kerk de genaden
stoot te geven daarbij zelf in toepas
sing brengend het grondbeginsel: het
doel heiligt de middelen, zoo lasterlijk
den Jezuieten aangewreven.
'Het naar verhouding kleine aantal der
kerkelijk gezinden een troepje pro
testanten wederstond insgelijks den „Cul-
turkampers", zooals men de tegenstan
ders noemde trachtte te vergeefs den
aandrang der andere paftijen te weder-
staan. Voor 't oogenblik moesten zij voet
Portsmouth
51.388
310
Southwark
150.000 i
911
Birmangham,- t-
85.000
Clifton
20.750
189
Menevia
9.987
29
Newport
59.890
200
Plymouth
23.000
190
Shrewsbury
58.641
262
Liverpool
371.767
1102
New-Castle
200.787
931
Leeds
119.281
637
Middlesbrough
51.856
138
Salford
295.000
In het geheel zijn dus alleen
in deze
dertien Engelsche diocesen 6511 perso
nen in één jaar tot het Katholicisme
overgegaan.
Voor geheel Engeland en de Schotsche
diocesen wordt dit aantal op ruim 10000
geschat
GEMENGD.
Bij een tagrijn te Hamburg is bij
het overladen van 650,000 Fransbhe pa
tronen van Schneider de loods waar zij
lagen, in de lucht gevlogen. Twee
arbeiders Izijn omgekomen en drie ernstig
gekwetst. Een man wordt vermist Hij is
vermoedelijk in het water geslingerd en
verdronken:
Het kruit, dat in de patronen zat,
was zeker niet meer te vertrouwen: An
ders zou de Fransche regeering ze trou
wens wel niet voor oud roest verkocht
hebben, 1
1Australië is in buitengewone mate
het 1'and van mannen, die zich door;
eigen kracht tot de hoogste posities
hebben opgewerkt.
De tegenwoordige eerste-minister, Jo
seph Cook, is als mijnwerker begonnen.,
De gewezen eerste-minister Fisher ar
beidde al's jongen in de kolenmijnen van
Schotland, pte heer Holman!, premier van
*NiéuwJZuid-Wples, die nu den! middel»*
baren leeftijd heeft bereikt, begon als
werkman in een fabriek, en Scaddon,
de eerste minister van West-Austral'ië
was een paar geleden pog machinist
aan (de spoor.
B'ij het laden van een groote partij
geweerpatronen, in een bergl'oods te
Hamburg-, greep eergisteren een ont
ploffing plaats. De loods viel in
puin, terwijl in de omgeving mede veel
schade werd aangericht^
Twee arbeiders werden gedood ert drie
zwaar gewond, terwijl er één vermist
wordt
Deze is waarschijnlijk fat het water
geslingerd en verdronkeny
Te Dortmund is een meisje van
*1 Va jaar op verschrikkelijke wijze om
het leven gekomen. Het kind was
met een groeten waakhond aan het spe
len, toen het dier plotseling woedend
w rd en de kleine naar de keel vloog,
ha.",ar zulke hevige beten toebrengend,
dat het hoofd bijna van het ïbirlpje ge
scheiden werd.
Dioor inmiddels toegeschoten buren
werd het beest gedood.
Zoo a ls men zich herinneer en zal,
werd een tijd geleden nabij Nantes door
een 15-jarigen jongen een afschuwelijke
voor voet wijken en den tegenstanders
zooveel terrein overlaten, dat zij naar
menschelijke berekening ondier den voet
moesten geraken. Die kleine partij be
stond echter uit mannen, wien de over
tuiging in 't bloed zat en die .zich be
wust waren van de groote verantwoor
ding, die op hen rustte. Zij wisten daar
bij, dat, mo'chten zij al in het parlement
in de minderheid zijn, toch het volk, het
trouwe aan zijn godsdienst gehechte volk,
achter hen stond en vast op hen ver
trouwde.
Trots alle stormen gaat echter het da-
g'elijksche leven zijn gang.
Zoo was ook Frans Hellbrinck aan
't einde van zijn diensttijd gekomen, die,
wegens zijn goed gedrag1, met eenige
maanden jvoor ;höm verkort ;was(. (HJij stond
nu voor zijn overste, om van dezen goe
den, vaderlijken beschermer afscheid te
nemen.
Nu, dat moet ge toch toegeven, we
hebben een heel anderen man vani Je
gemaakt, sprak de overste, terwijl hij
zijn blik welgevallig op den jongen man
liet rusten. Ge hebt niet te treuren om
den tijd, dien ge hier hebt doorgebracht
Ik zal altijd met de grootste dank
baarheid aan dien (ijd denken en nooit
het vele goede vergeten, dat ik van u,
'overste....
Stil, stil, spreek daar niet van, viel
moord gepleegd, waarbij een heel gezin,
bestaande, uit 7 personen, om het leven
gebracht werd. D|e jeugdige misdadiger,
Marcel Redureau geheeten, had zich de-<
zer dagen voor hof van assizen te Nan
tes te verantwoorden. Gisteren heeft het
hof in deze zaak vonnis gewezen. Marcel*
die volgens de verklaringen van verschilt
lende deskundigen geheel yerantwoorde-i
lijk was voor zijn daad, €rt die tot het
laatste oogenblik niet het minste teeken
van berouw toonde, werd tot 20 jaar
dwangarbeid veroordeeld.
In de Oostenrijksche Kamer hebben
Verscheidene Tsjechische afgevaardigden
verklaringen afgelegd over den politie-»
ken toestand. De voorzitter herinnerde
hun dat in strijd is met het reglement
om over onderwerpen, vreemd aan de
orde van den. dag, te spreken eni ontnam
hun als zij voortgingen het woord. Luid
spektakel volgde en de zitting moest
worden Igescfaorst. Na hervatting der zit
ting gaan de Tsjechen voort "met he?
afleggen van verklaringen,
In Brazilië is het ook geen pais
en vree. Tengevolge van een stormach
tige vergadering in de militaire club en
in verband met den toestand in den
staat JCeara Js besloten in |Rio de Janeiro,
Nichteroy ien Petropolen de staat van
beleg af te kondigen^
iWegens de materieele schade, door
haar landgenooten tijdens de omwen
teling; en den val van het keizerrijk in
China geleden, eischen de verschillen-*
dé mogendheden schadevergoedingen tot
een gezamenlijk bedrag van ^3.130.000
dollars. j j J
,D|uitschïarid eischt 9.789.000 dollars
Japan 9.704.000; Frankrijk 7.180.000;
Rusland 2.179.000; Engeland 1.664.000,
'Amerika 1:207.000; iB|el'gië 589.000; De
nemarken 461.000; Italië 210.000; Ne
derland 69.000Oostenrijk '38.000Zwe
den 3j0.000 en Spanje 9000 dollars.
De schrijver Hans Leusz is heden
tot 6 maanden gevangenisstraf veroor
deeld wegens beleediging van den
[Duitschen Kroonprins in een artikel in
Die Welt am Montag. Onder het op
schrift „Willem de laatste" had de
schrijver naar aanleiding van het telegram
dat de Kroonprins aan generaal von
Deimling en kolonel von Reuter over
deZabernsche voorvallen zou hebben ge
zonden Bravo. Immer feste drauf")
en het afscheidswoord, door den Kroon
prins tot zijn regiment huzaren te Dant-
zig gerikt, beweerd, dat het optreden
van den Kroonprins slechts kon strekken
om verbleekte republikeinsche idealen
weer (fceven iirn te blazen.
Tweede Kamer.
'De wetsontwerpen, aangewezen voor
afdeelmgsor.derzoek na afloop -der open
bare vergadering van de Tweede Kamer
op 17 dezer, zijn de volgende: Nadere
wijziging van de Woningwet (nieuw onu
derzoek)Bevordering van het nuttig ef
fect van militaire oefeningen; Regeling
de overste in. Ik weet alles wat je zeg
gen wilt. JH,et heeft mij echter wiel be
vallen, dat ge je zoo eenvoudig gedra
gen hebt Juist naar mijn inzicht em tot
je groote eer.,
'H.ij reikte den jongen man de hand en
in een plotselinge aandrift boog Frans
zich daarover en drukte er een kus op.
iGod weet, hoeveel ik aan uwe goed
heid verschuldigd ben* sprak hij diep be
wogen.
Nu, nu, antwoordde de overste af
werend. iWjj hebben het goed met elkaar
kunnen vinden eq mijne boeken staan
thans in parade, ja, als de grenadiers..!..
Van dezelfde meening zijn wij echter niet
altijd geweest, jonge vriend, ging hij na
eenig stilzwijgen voort op een schert
senden toon, die zijn ontroering moest
verbergen. En bekeerd helht gij mij ook
niet* voegde hij er bij, den jongen man
ernstig aanziende, maar het heeft mij
geïnteresseerd, ook eens dergelijke in
zichten te hooren verkondigen. Men heeft
menig vooroordeel uit onwetendheid.*.
Maar wat zal 't nu geven* nu ge ko-
nings rok weder uittrekt. Gij hebt een
flink talent en verstaat de kunst, aan
je gedachten uitdrukking te geven.
'Hellbrinck zweeg een oogenblik,
(Wordt vervolgd.)