STATEN-GENERAAL.
EfïRSTE KAMER.
Verg. van Donderdag 19 Febr. (verv.)
De heer R e g o u t zegt in zijn repliek,
dat hij blijft volhouden, dat art. 369 der in
validiteitswet volstrekt geen staatspen-
sionneering invoert. De band met de
overige wet is in het geheel niet afge
sneden. Dat kon slechts door een afzon
derlijke wet. De beide ministers ver
schillen daaromtrent trouwens, want de
heer Treub in de Tweede Kamer als
lid sprekende heeft gezegd, dat het arti
kel een onmisbare overgangsbepaling is,
de minister van Binnenlandsche Zaken
beschouwt het artikel als een wet op
zich zelf.
Hij neemt geen woord er van terug,
dat deze minister de misbruiken in de
hand heeft gewerkt Wieliswaar heeft de
heer Talma zich illussie gemaakt, dat met
9 December alles in orde zou zijn, maar
na diens aftreden is gebleken, dat het
niet kon. Toen had deze minister moe
ten uitstellen.
Zijn aansporing aan de Rijksverzeke
ringsbank om cle aanvragen met zorg na
te gaan, kon geen effect hebben, wan
neer ,hij Ier ijbij £egt, dat men op Q'lDecem-i
ber klaar moest zijn. In strijd met de
wet mag nooit worden gehandeld.
Ook overigens houdt hij vol, wat hij
ten aanzien van 's ministers houding te
genover de wetgeving - Talma gezegd
heeft.
Zou een Rechtsch Minister zoo hande
len als nu het linksche doet, er zou heel
wat meer rumoer worden gemaakt. Hij
houdt ook vol, dat de arbeider met de
Ouderdomsverzorging-Talma veel beter
af was dan met het Staatspensioen.
Nadat nog verschillende leden en ten
slotte de Ministers van Binnenl. Zaken
en van Financiën hadden gerepliceerd
werden de algemeene beschouwingen ge
sloten. („Goddank" roept de heer v. d.
Biesen).
Zonder hoofdelijke stemming worden
tal van wetsontwerpen aangenomen-
Uit Stad en Omgeving.
LEIDEN, 20 Februari.
Kamers van Arbeid.
De kiezerslijsten voor den dienst 1914-
1915 voor de verkiezing van leden van
de Kamers van Arbeid voor de Bouw
bedrijven, de Textielnijverheid, de Voe-
dingsr en Genotmiddelen en de Winkel
en Grossiersbedrijven zijn vastgesteld. De
lijsten zijn voor een ieder ter secretarie
dezer gemeente ter inzage nedergelegd.
Vanaf heden tot en met den 6en Maart
a.s, kunnen bezwaren tegen bedoelde
lijsten bij iGed,. Sjtaten dezer provincie
worden ingebracht
ROELOFARENDSVEEN. Onze zang-
vereeniging St. Caecilia geeft Zondag
a.s. een populaire uitvoering in café Wa
genaar.
WASSENAAR. De tooneelafd. van het
Patronaat weet volle zalen te trekken.
Dit is zeker een bewijs, dat de uitvoe
ringen op prijs gesteld worden door do
nateurs en geen donateurs. „Onderling
Genoegen" heeft er slag van haar toe
hoorders een gezelligen avond te bezor
gen door haar schoon spel. Het mooie
geschiedkundige drama „Kroonprins en'
Martelaar" werd uitstekend gespeeld.
Alle medewerkenden waren best in hun
rol. Bijzonder mooi was het derde en
vierde bedrijf. De Kroonprins, een 10-
jarig knaapje, speelde zijn rol opper
best. Er werd in die laatste bedrijven
zoo in stilte menig traan weggepinkt.
De blijspelen brachten de lachspieren
nog al eens in beweging en het applaus
na de verschillende bedrijven toonde dui
delijk, dat men genoot. Vooral „Jonas
de Recruut", viel in den geest. „De er
fenis der Tante" werd goed gespeeld,
maar wat de schrijver van dit blijspel
eigenlijk bedoeld heeft, is een raadsel.
De leuke zetten van den matroos zijn
zeer aardig, maar het bedrijf waarin zoo
iets van een confectiemagazijn voor
komt?? De heeren J. en P. de Smit
zorgden weer voor de muziek.
GEWESTELIJK GEMENGD.
Hedenmiddag om half twee is op de
Utrechtsche Veer te Leiden een 14-
jarig jongetje door een wagen, beladen
met grint, aangereden. Het kind geraakte
onder den wagen met het gevolg, dat
het rechterdijbeen gebroken werd. Do
jeugdige patient is naar het Ziekenhuis
overgebracht.
Laatste berichten.
(Gedeeltelijk gecorrigeerd.)
Men meldt ons: D;e exportslagersge
zellen te Harlingen, allen georganiseerd
in den Ned. R. K. Slagersgezellenbond
hebben onlangs een nieuwe loonregeling
ontworpen en deze aan de werkgevers
bekend gemaakt
Van de zijde der werkgevers is men
echter niet geneigd over deze loonre
geling met de organisaties te onderhan
delen. Bij vier der grootste exportsla-
gerspatroons werden de gezellen voor
de keuze gesteld, te bedanken als lid
van hun organisatie of ontslagen te wor
den. Op een dezer dagen gehouden con
ferentie tusschen besturen der organisa
ties werd medegedeeld, dat een aantal
gezellen tegen 1 Maart ontslag had ge
kregen. Op de resp. ledenvergaderingen
werd daarop met algemeene stemmen
besloten met 1 Maart het werk stop te
zetten. Dezer dagen zal aan de patroons
van dit besluit kennis gegeven worden.
De leiding is in handen van de hoofd
besturen der beide vakbonden.
De Prins van Vvied.
NIEUWiED, 20 Febr. De prins van
Wied is uit Parijs hier aangekomen.
(Hbl.)
CORRESPONDENTIE.
J. v. d. W. te L. Het is beter daar niet
heen te gaan.
Marktberichten.
LEIDEN, 20 Februari 1914. Veemarkt:
Aangevoerd 0 paarden f—0 a f0—0Veulens
I 0— a f0.13 stieren f 140 a f323, 112 kalf-
en melkkoeien f 225 a f 360, per kilo f a
234 varekoeien f 140 a f 320, 213 vette ossen en
koeien f 210 a f 350 per kilo f 0.70 a f 0.82,
51 kalveren (vette) f 50 a f155, per kilo 1.05 a
f 1.10, 132 kalveren (magere) f 6,— a 16.—,
463 schapen (vette) f 22 a f 40, per kilo 59 a 69 c.
schapen (weide) f aLammeren
magere) f a f dito vette jarige f af
407 varkens (magere) f 17 a f 45, per kilo
43 a 46 ct. —0 varkens (vette) f 0 a f
359 biggen f 7a f 12. 6 bokken of geiten f 4
a f 8. Ter markt aangevoerd: Runderen 579.
Kalveren 183; Schapen 463; Lammeren
Kaas. Aangevoerd 31 partijen. Besteed
werd voor Goudsche kaas le srt. f33 a f35,—
2e srt. f 29 a f 32, Derby kaas f Leidsche
kaas f 31.50 a f32.50 2e srt. f 26 a f 30, p. 50 Kg.
Aan de stadwaag gewogen 21 partijen, 752
stuks kaas, Jwegende 5449 kg.
Handel slug.
HOOFDDORP. 19 Febr. Graanmarkt. Witte
tai we le Soort f 7.10a 7.35, 2e soort f 6.75 a 7.—,
3e soort f 6,25 a 6.60, roode tarwe (winterangel)
f 0.— a 0.— roode tarwe (zomergladde) f 0.
fCO.—rogge, f 5.25 a 5.75, haver f 7.35 a 7.70
duivenboonen f9.a 9.50, paardeboonen f6.90.
7.15, bruine boonen f agroene erwten
f N.25 a 9.— karwijz. (oud) f 15.25 a f 15.75, kana
riezaad f 15.a f 15.60. Wiiker vale erwten
f U a f Chevaliergerst f0.— a f 0,—fcarwij-
za..d oogst luij) f 15.a f 15.40.
LEEUWARDEis, 20 Febr. Botermarkt.
Fabrieksboter f boerenboter f 56.— af
Aanvoer 20/3 29/8. Noteering van de Com
missie le kw. Fabrieksboter f 1.40.
Noteering van de vereeniging van boter- en
kaashandelaren in Friesland, le soort fabrieks
boter f 0.55.
Kaas. Nagelkaas Fabrieks- f 25.a f 40.50
Aangevoerd 24294 Kg.
GOUDA, 19 Febr. Vee. Vette varkens met
goeden aanvoer, handel matig. 20 a 22— c. per
half kilo. Biggen v'oor Engeland met goeden
aanvoer, handel minder, 22 a 23c. per y kilo
Magere biggen met goeden aanvoer, handel
matig, f 1.30 a 1.50 per week. Vette schapen
met weinig aanvoer, handel vrijw, f 20 a f 28-
Nuchtere kalveren met goeden aanvoer, handel
vrijw, f 8 a f 14 Fokkalveren f 16 a f 34.
Kaas. Aangevoerd 16 partijen, le kw. f 34-36,
2e kw. f 32 a f 33, zwaardere f34 Handel matig.
Boter met redelijken aanvoer, handel vrijw.
Prijs der goe- f 1.45 a f 1.50, wei- f 1.35 a
f 1.40.
MEPPEL, 19 Febr. Boter. Aanvoer 1100 kilo
lste soort per y vat f 27. 2de soort f 26.—
3de soort f 25. stukken van kilo f 2.15 a
f 2.40.
Gemengd Nieuws.
fjHet spoorwegongeluk bij
Hooghalen. jDte „Tel." heeft een
onderhoud gehad met een hooggeplaatst
spoorwegambtenaar, die mededeeldie, dat
het onderzoek heeft uitgemaakt, dat 'het
ongeluk zijln oorzaak vindt in deo owdein
wissel voor de brug over het Oranje
kanaal. Het voorste deel van den .Gro-
ningschen trein is goed over dien, wissel
die met een Claus-slot gesloten was
heengegaan,. Diaarna is door „ver
moeidheid" van het ijzer de wissel open
gereden, waardoor de wisselstang be
zweken is en in vier stukken brak.
De derde wagen van achteren, waarin
verschillende personen den dood vonden^
liep, doordat de wissel opengereden was,
op het zijspoor, doch daar de wissel zich
weer sloot, liepen de twee volgende
wagens, dat waren de laatste wagens
recht door op het goede spoor.
Het gevolg was, dat de op "het zij
spoor gelooipen wagen, doior het trekken
en s too ten van de twee achterste wagens,
ten slotte omviel, met het bekende treu
rige gevolg.
Onder den trein. Omstreeks 9
uur is Wpensdagavond te Nijmegen de
remmer N. van de S.S„ bij het aanzetten
van trein 163(9 van- de rem gevallen en
met beide beenen onder den vertrekkem-
den trein geraakt. Die beenen werden af
gereden,. Na een voorloopdg verband ter
plaatse is hij naar het R. JC ziekenhuis
vervoerd.
Inbrekers te Rotterdam. -
Hedennacht surveilleerde een politie
agent in de Gouvernestraat te Rotter
dam hij was vergezeld van zijn politie
hond. Tusschen -3j en 31/2 uur gaf de
hond teekenen dat hij iets bijzonders ge
waar werd. Die agent wijdde er zijn
aandacht aan en zag toen twee perso-
'nen op een hofje vluchten. Hij waar
schuwde den surveilleerenden beambte
van den particulieren nachtveiligheids-
dienst en beiden gingen op zoek. Op
het hofje komende, wilde een persoon
de vlucht nemen, doch hij werd door den
waker gegrepen. De tweede was verdwe
nen. De hond liep nu een huis binnen,
ging naar boven en bleef op de tweede
etage met zijn pooten tegen de deur van
een privaat staan. Daar had de verdach
te zich pok werkelijk verscholen hij werd
nu mede ingerekend.
Bij onderzoek bleek, dat die twee per
sonen, P. A. S. en FL A. D. genaamd,
IS en 19 jaar oud, te voren hadden in
gebroken in de aan de Gouvernestraat
29 gelegen caram elf abri ek van Benoit
A. Asscher. Zij hadden daar met breek
ijzers de kap van de brandkast weten1
af te lichten en daarin f 15 gevonden!,
Verder hadden zij zich meester gemaakt
van doozen en tabletten en andere cho
coladeartikelen.
Het bleken nieuwe leden van het in
brekersgilde te zijn, want zij waren nog
niet bij de politie bekend.
Inbraken. Te Gorinchem heb
ben gisteravond tijdens de feestvreugde
(onafhankelijkheidsfeest)eenige "inbra
ken plaats gehad. Bij den heer Dtoe-
land op de Kalkhaven, en bij den heer
van Wijk, chef der firma de Vries Rob-
bé, op den Appeldijk. Bij den heer v.
Wijk is al het goud en zilver en onge
veer f100 ontvreemd, bij D. huishoud
geld.
Verder is er nog ingebroken (onder
kerktijd), bij den heer van Wijk, hor
logemaker op de Hoogstraat (vermist
wordt daar een waarde van f300) en
bij den heer Eykmans op de Kalkhaven;
daar is ongeveer f 200 ontvreemd.
Afzetters. Te Haarlem is een
oud heer binnen veertien dagen door af
zetters een som van f1400 afhandig ge
maakt. Eerst eischten zij f 200, toen 300
en zoo ging het door. Ten slotte heeft
de man de zaak in handen gegeven van
de politie.
Branden. Waarschijnlijk door
vonken uit een fabrieksschoorsteen ls
gisternamiddag boven in een hooiberg
van de boerderij, tevens bakkerij van H.
van der Biezen te Tiel brand ontstaan.
Het vuur tastte ook het achterhuis aan.
Het vee werd gered, op 7 varkens na.
Het landbouwgerei verbrandde. De
brandweer wist het voorhuis te behou
den. De belangrijke schade wordt door
verzekering gedekt. De eigenaar werd
door een vallenden balk ernstig aan 't
hoofd gewond.
Te Leeuwen is gisternamiddag ge
heel afgebrand het huis van Antoon de
Bont.
Leesbare han dteekeningen.
Mr. R. Vorstman vraagt, naar het Vad.
meldt, in een adres aan den minister
van justitie een handteekening-wet, die
bijvoorbeeld zou kunnen luiden: „Wan
neer krachtens wettelijke bepalingen een
handteekening vereischt wordt, zal ze
voor elk gezond mensch leesbaar moe
ten zijn."
Het allernieuwste.
De „overhuifde" fiets..,* Dat is het
allernieuwste.
De fiets, die met een licht, doch sterk
stelletje van doek en spanbaleinen, fa
paar uitkijtoglaasjes rechts en links, voor
en achter, den berijder beschut tegen re
gen en wiind, probatum est!
De fiets met fa omhuiving 'aan alle
zijiden, als fa alzijdige paraplu, waaronder
men niet nat wordt en geen wind voelt
en zfa sigaartje prettig rooken kan.
't Zou iets voor Nederland zijn!
Voor 't land van „mest en mast en
vuiilen, Tcouden regen"* als gen onzer
vaderlandsche dichters het eens in een
moedelooze 'bnji; heeft genoemd.
't Zou iets voor den winter zijln
Nu is 't zoo, dat wie een rijwiel voor
zfa 'genoegen bezit, het meer "dan zes
maanden in de vaseline op zolder zet of
ergens stalt, wijl er alsdan niets geen
plezier aan is.
Maar wat zou 't dan worden!
Fietsen het gansche jaar door.
Droog uit en droog" thuis.
Je brengt de fiets naar buiten, gaat
zitten, drukt op een paar knoppen en
het overhuifsel wuift zich over je hoofd
en je zit lekker in een spoorcoupé*
Alles zuivere fantasie.**.-?
Neen, die fiets is er.
En er is reeds op gereden.
't Zal alleen de vraag rijn, of ze bur
gerrecht krijgen zal.
En wat nu wel het meest wonder
spreukige is; wal op 't eerste hooren
onmogelijk lijkt, maar bij nader over
wegen toch verklaarbaar is: deze fiets,
waarvan men zou verwachten, dat ze
vooral bij wat tegenwind ontzettend las
tig trappen zal, deze fiets eischt min
der kracht en rjjdt gemakkelijker dan
een gewone.
Hoe dit dan zit?
Laat ik 't pogen te verklaren.
!W|anneer men eenig voorwerp1, laat
ik b.v. 'zeggen een plat vlak met zekere
snelheid door 'de lucht voortbeweegt, dan
eischt dit krachtsinspanning, omdat er
zékere wederstand moet overwonnen
worden.
Vanwaar 'die tegenstand?
IWlel, zegt de oppervlakkige beschou
wer, dat is de lucht van voren, die
op zij moet worden geduwd.
Gedeeltelijk is dit waar.
Doch natuurkundigen en onderzoekers
van den laatsten tijd hebben er de aan
dacht op gevestigd, dat de wederstand,
die te overwinnen valt, voor een veel
grooter deel veroorzaakt' wordt dooir de
zuiging achter het voortbewogen voor
werp. Daar toch ontstaat voor fa heel
klein OQgenblik een luchtledig en hoe
sneller de beweging is, hoe sterker daar
die zuiging wordt
Geeft men nu de lucht achter het
vlak gelegenheid sneller en geleide'Jijker
in de vrijkomende ruimte toe te stroo
men, dan wordt die weerstand aanzien
lijk minder.
Zoo zal de weerstand, ondervonden
door een vlak van bepaaide afmetingen,
dat in de richting van de daarop neer te
laten loodlijn wordt voortbewogen, veel
minder groot zijn, wanneer dit vlak het
grondvlak'is van een kogel of gelijkzijdige
pyramide (welk lichaam dus in dit geval
met de punt naar achteren gericht wordt
voortbewogen), dan wanneer het een een
voudig plankje of een schijf is.
Om dezelfde reden zijn dan ook de mo
derne bestuurbare luchtschepen van, ach
teren veel puntiger dan van voren, wat
den leek wel eens vreemd en onlogisch
lijkt
Ditzelfde beginsel heeft nu ook een
Franschman trachten toe te passen aan
de fiets.
Hij noemt zfa samenstel fa torpedo-
fiets.
Zij bestaat uit een gewoon rijwiel,
waarop bevestigd is een „torpedo" van
doek, dat over lichte houten ribben ge
spannen is. Van voren is deze torpedo
vrij sterk afgeplat, van achteren loopt ze
zeer puntig toe en steekt een ednd voor
bij het achterwiel uit. De berijder zit
geheel binnen het omhulsel gesloten;
slechts het onderste gedeelte van zijin
beenen met rijn voeten komt er bij eiken
pedaaltrap onder uit. Van voren en ge
deeltelijk op zij zijn een aantal strooken
celluloid aangebracht, waardoor de wiieli-
rijlder uitkijkt.
't 'Heele stelletje weegt natuurlijk aan-
merkelkij zwaarder dan een gewone fiets,
maar bi) de proeve, onlangs te Parijs
genomen, bleek, dat er desniettemin een
dereje of een vjerde op de arbeidskracht
wordt uitgespaard.
Wat er van worden zal?
Dat wachten we zeker met belangstel
ling af. Heeft de uitvinding werkelijk
levensvatbaarheid, dan zal zif voorname
lijk ten goede komen aan hét platteland.
Als men voor den handelsreiziger, dok
ter en veearts een rijwiel of motor-rij
wiel kan bouwen, dat hen beschut tegen
weer en wind en dat bovendien nog heel
wat sneller gaat dan het oude, dan "be
wijst men hun daarmee een enormen
dienst
We kijken er clus naar uit.
Naar de „overhuifde laets"!
(„Fr. DgbkL")
O die Priesters!
Er was eens een professor in de ge
schiedenis, die dikwijls zijn lessen op
sierde door te zeggen„De priesters zijn
nergens goed voor; om kort te gaan,
de priesters haten wetenschap, kunst en
allen vooruitgang; denk maar aan de
donkere middeleeuwen. Toen voerden
priesters en monniken heerschappij.
Eens,' na het eindigen der lesuren,
kwam er een student naar hem toe, een
jonge man, schrander, niet gemakke
lijk van zijn stuk te brengen en steeds
er op uit om grappen" te verzinnen. Hij
begeeft zich naar den professor en zegt
tot dezen
Professor, zoudt gij zoo vriendelijk
willen zijn, om een paar twijfelingen
voor mij op te lossen, die bij mij zijn
opgerezen, sedert ik uwe lessen bijwoori.
Waarom niet, vriendje. Met het
grootste genoegen. Zeg maar op.
't Zijn maar een paar vra'gen, pro
fessor. Wie heeft toch de oude klassie
ken voor ons bewaard? Hoe komt het,
dat zij niet verloren zijn' gegaan, toen
de barbaarschheid de heele beschaafde
wereld overstroomde
Monniken hebben küe in hun kloos
ters overgeschreven en ze op die ma
nier voor ons bewaard.
rWat? [Monniken?
Ja, monniken, voornamelijk' de Be
nedictijnen.
Wel, wel, monniken'. Monniken
hebben dus deze oude manuscripten
overgeschreven en ze voor de nakome
lingschap behouden? Dat zal wel een
vervelend werkje zijn geweest, is het
niet? En, bijgevolg kwijnden ze weg
in het boekenstof.
Ja, inderdaad, het was in den tijd,
dat de koningen en vorsten niet eens
hun eigen naam konden schrijven.
Rare tijden en wonderlijke monni
ken, die er behagen in schiepen om Li-
vius, Caesar, Cicero, Virgilus en boven
dien Tibullus, Propertius, Ovidius. en
anderen woord voor woord over te
schrijven. En hoe zien ze er uit?
Zoo keurig geschreven, alsof ze
gedrukt waren en de hoofdletters zijn
wezenlijk kunstwerken.
O, die monniken. Maar, professor
is het ook waar, dat wij zonder deze
priesters geen Columbus en Vasco de
Gama zouden hebben? Een monnik, f ra
Mauro geheeten, heeft, zegt men, in het
jaar 1540 .de beroemde zeekaart ge
maald, welke Columbus wakker maakte.
Het is waar, maar ieder ander had
die zeekaart kunnen maken.
Zeker, maar waarom zijn alleen de
priesters op zulke vernuftige gedachten
gekomen? Hoor eens, professor, ik las
ook, dat in plaats van de leelijke Ro-
meinsche cijfers een Paus de Arabische
cijfers in de rekenkunde heeft'ingevoerd.
Paus Sylvester II heeft dat gedaan.
't Is ook waar, maar elkeen had
dat kunnen doen, maar de Pausen heb
ben zich nu eenmaal steeds op den voor
grond gedrongen.
Wel, men zegt ook, dat een pries
ter den telescoop en den microscoop
heeft uitgevonden.
Dat zal wel niet waar zijn. Ja,
die priesters willen gaarne overal aan
spraak op maken.
Met uw welnemen, liet is toch
waar. De Franciscaan, Roger Bacon*
heeft deze instrumenten uitgevonden.
Maar dat was een moderne Fran
ciscaan en niet een van die monniken
uit het tijdperk der dompers. Wanneer
leefde die magere Bacon?
Hij stierf in het jaar 1292. Hij was
al zeer vroeg modern, niet waar? Dan
heb ik laatst ook gelezen* wie 't eerst
de theorie heeft verkondigd, dat de zon
stilstond en de aarde draaide, Dat zult
!ge zeker ook wel weten, professor?
Dat was Copernicus.
Neen, deze priester-kanunnik komt
die eer niet toe. Bijna honderd jaar
vóór Copernicus leerde dat ja, wie
denkt gij wel, wie? de bisschop van
Regensburg Regiomontanus in 1476.
Dat kan wel wezen.
Ik vraag u beleefd verschooning.
Waarom wordt de eeuw waarin weten
schappen, kunsten en letterkunde bij
zonder schitterden voortaan genoemd de
gouden eeuw van Leo den X?
Waarom, wel omdat Leo X de bij
zondere beschermer was van geleerden,
kunstenaars en letterkundigen.
Wat. Leo een Paus, is tevens een
beschermer van alle zegepralen der be
schaving
Jongen, het schijnt dat gij mij voor
den gek wilt houden.
Neen, ze"ker niet, dat zijn slechts
twijfelingen, onverdragelijke twijfelin
gen. Ik zou wel gaarne overal rond
willen gaan om te vertellen dat de pries
ters maar dommerikken zijn; maar deze
twijfelingen laten mij niet met rust. Is
het ook waar, professor, dat de perste
vnje leerschool door La Salie werd gq-
opend.
Ja, door den Franschman De la
Salie.
Door den priester De la Salie... een
priester. En is het ook waar, dat de
eerste, die zich met de doofstommen
bemoeide Pedro de Ponce was, en na
hem L'Epée.
Ja, zoo heeten ze.
Een pater de Ponce, en de pries
ter L'Epée dus. Wordt niet kwaad, pro
fessor, het is niet onze schuld, dat de
priesters ons niet met rust laten in de
geschiedenis. Neem 't mij niet kwalijk
ook las ik, dat de monnik Berthold
Schwarz het buskruit heeft uitgevon
den, de monnik Guido d'Arezzo de toon
schaal en den grondslag voor de regels
der harmonie, een monnik van Te-
gernsnee in Beieren, in het jaar 1000
de glasschilderkunst, een Jezuiet Caval-
liere in 1747 de polychromie, de Je
zuiet Secchi de spectraal analyse.
Houdt op. Ik zie wel, dat gij piij
v<?or den gek wilt houden.
Toch niet. Ik zoek slechts de
waarheid. De eerste bliksemafleider
werd niet door Franklin uitgevonden,
maar reeds in i759< door den monnik,
pastoor Precopius Divisch. Ook Kursch-
ner in zijn Konversationslexicon bewijst
dat- I M-Ul
Houd uw mond, jongen, babbe
laar die ge zijt.
Ah, de groote taalgeleerde van
onzen tijd was zeker wel kardinaal Mez-
zofanti?
Genoeg van uw wartaal, pak u weg.
Welken kant uit? Bepaald kan dia
ken Gurra ons dat vertellen. Hij vond
in het jaar 1300 het kompas uit.
Uw hersens staan in brand.
Wel, als ik in brand sta, dien' ik
de brandspuit te laten komen, opdat
niet alles vernield worde. De brand
spuit werd het eerst gebruikt door Cis
terciënzer monniken en de Parijzer Ca-
pucijnen waren tot aan de 17e eeuw
de brandweermannen van Parijs.
Als gij niet zwijgt, vliegt gij er
vierkant uit.
En misschien in de lucht. Precies.
De eerste luchtballon werd 60 jaar vóór
Montgolfier uitgevonden door een mon
nik Berthold Gusmas, die in 1720 in
het bijzijn van het geheele Portugeesche
hof in de lucht opsteeg.
Wat? Gij wrijft uwe brilleglazen af,
professor? De bril is ook weer door
een priester uitgevonden. De Domini
caan Alexander Spind vond die in de
13e eeuw uit. Hebt gij zulk een groote
haast, dat gij op uw horloge kijkt.dat
moest u in het geheel niet doen. De
horloge is ook een uitvinding van pries
ters. Het eerste zakuurwerk hebben wij
van den kerkelijken geschiedschrijver
Cassiodorus (505), verbeterd door Ger-
bert, later Sylvester II, van wien wij
reeds melding hebben gemaakt. De eer
ste sterrekundige klok werd in het jaar
1316 gemaakt door den abt Richard
Wallingsord.
Zoo, nu ga ik de gaslichten bran
den reeds. Ik heb geen tijd meer voor u.
Alleen nog dit, professor.
Het zal u onbekend wezen, naar
ik veronderstel, dat de Jezuieten die
van hunne geboorte af lichtschuw zijn
het gas hebben uitgevonden. Maar
het.is nochtans een feit, dat de Jezuietlen
het uitvonden en voor 't eerst het ge
bruikten te Stonyhurst in Engeland in
1792. De Jezuiet Dunn richtte in 1815
te Preston de eerste gasfabriek op.
Professor haalt de schouders op ,en
gaat l
[Het gaat u goed, professor; ik
hoop, dat gij het mij niet kwalijk zal
nemen,
!H>j geleidt hem tot aan de deun
1[Wjat, houdt jpj er ook een rijwiel
op na? Dat ding werd uitgevonden door
den rpiester Painton, die er reeds in
1845 gebruik van maakte.
Professor luistert niet meer,
Ik vraag u nogmaals onn verschoo
ning. Wat waar is blijft waar, dat de
geschiedvorscher steeds de waarheid
zoeke.
En de student zei nogmaals: „Goe
den avond* professor,"
'Maar de professor zweeg.
1 v. A.)
