29
i0s4j
'"feuilleton.'
7i) MAGNA.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
5e Jaargang
No. 1306.
Bureau OUDE SINGEL, 54, L.EIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAO, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN
DE ABONNEMENTSPRIIS bedraagt met ORATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week
ƒ1.10 per kwartaal; bi) onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post 1.50 per kwartoL
Afzonderitjke nummers 3V, cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent
Donderdag
Januari
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 15 regels 1.50, elke regel meer 30 cent. met gratl»
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent
*i* Ad rem.
Zeer adrem Was gisteren in de Tweede
Kamer een interruptie van den heeir
Duymaer van Twist, die blijkbaar voort
durend ook immers bij 't vragen van
demonstratieve stemmingen t—i op zijn
qui vive is.
't Kwam zoo. De Centrale Sectie (be
staande uit de vijf afdeelingsvoorzitters
met den Kamervoorzitter tot president)
stelde voor: reeds aanstaanden Dinsdag
de gisteren pas ingekomen wijziging van
het ontwerp-inkomstenbelasting in de af-
deelingen te onderzoeken. „Begrijpelijker
wijze" dit woord is uit 't Kamerover
zicht van 't 'H b 1 d. werd daartegen
eenig bezwaar gemaakt en de heer
Kooien maakte zich tot tolk van hen,
die vonden, dat men de, vrij belangrijke,
wijziging eerst wel eens rustig mocht
kunnen bekijken. De" heer Patijn voelde
daar wel wat voor, doch wilde liefst niet
opponeeren tegen de leiding. En de heer
De Meester betoogde, dat er nog veel
meer zou zijn voor te bereiden vóór dat
de wet eenmaal zou kunnen werken.
De heele linkerzijde, 43 man, stemde
toen maar, de leiding van "den voorzitter
volgend, vóór het afdeelingsonderzoek op
Dinsdag en de heele rechterzijde, die na
tuurlijk niet inzag waarom er zop'n haast
moest worden gemaakt voor een wet, .die
toch eerst op 1 Mei van het volgende
jaar kan beginnen te werken, stemde
tegen (35 man).
De zucht ter linkerzijde om minister
Bertling zooveel mogelijk ter wille te
zijn, lag er natuurlijk duimen dik op,
wat te meer afsteekt bij de houding,
door diezelfde zijde hardnekkig ingeno
men toen zij in de minderheid was.
[Men herinnert zich zulks nog wel.
Toen dan ook de heer Patijn zoo lief
lijk sprak over het volgen der voorzitter-
lijke leiding, riep de heer Duymaer zeer
terecht uit:
„Dat hadt 'ge verleden jaar eens moeten
zeggen
Bravo.
Toen was bij links de gehoorzaamheid
aan den voorzitter echter zoek, niet bij
ontwerpen van slechts 'n paar dagen r—i
zooals nu de rechterzijde terecht in aan
merking nam maar bjj dingen, die al
maanden en maanden ter tafel lagen en
noodig moesten worden afgedaan*
En alzoo had de heer Duymaer groot
gelijk.
KAMEROVERZICHT.
TWEEDE KAMER.
Werk verdeeling Indische Studenten.
Leidsche Udiversiteit.
De Kamer komt- deze week niet met
haar arbeid gereed. Nu dit vaststaat, zal
men op Zaterdag {(een lastigen dag) maar
niet vergaderen en, na Vrijdag uiteenge
gaan te zijn, eerst Woensdag 4 Februari
weder in openbare vergadering bijeen
komen. Den Dinsdagmiddag toch zal men
wijden aan het onderzoek van de wijzi
gingen, die minister Bertling kort gele
den in het wetsontwerp tot heffing van
Twee dagen later stond Magna aan
't station te Mainz en zond haar vertrek-
kcnden echtgenoot een laatsten groët na.
Menige deelnemende blik rustte op
haar. Men was anders aan dergelijke
afscheidsscènes gewoon geraakt en de
vrouwen beschouwden het als een eere
zaak, zich daarbij 'dapper te toonen.
Naar „Feldhaus" teruggekeerd, nam
Magna met de grootste kalmte haar.
vroegere bezigheden weer waar, lachend
om den ijver der lieden, om haar als
mevrouw de gravin te behandelen.
De berichten van het krijgstooneelj
vormden natuurlijk het voornaamste punt
van haar gedachten. Bovendien wijdde
zij zich nauwgezet aan de zorgen voor
haar stiefzoon, die naar „Feldhaus"
overgebracht was.
De brieven van haar echtgenoot, die
regelmatig aankwamen, de beantwoor
ding daarvan, het deelnemen aan de ver-
eenigingen tot het verstrekken van hulp
aan de troepen en aan de gewonden,
tiam en al haar tijd-in beslag. i
Maar leven was rijker geworden.
eene inkomstenbelasting heeft aange
bracht. Tegen het voorstel van de com
missie van rapporteurs, om daarover de
secLes nogmaals aan den arbeid te zet
ten, had niemand bezwaar.
Wiel bestond er verschil van meening
over de vraag, of reeds binnen zeer kor
ten tijd dit afdeelingsonderzoek mocht
plaats vinden. De Katholieke afgevaar
digde Kooien zou liever gezien hebben,
dat het pas na het reces (d.w.z. niet
vóór Maart) plaats had. Men beschikte
dan over meer tijd voor studie en na
dere overweging.
Vooreerst immers is de Kamer voor
een vierde vernieuwd, sinds het ontwerp-
Kolkman in afdeelingsonderzoek was.
Vervolgens zijn de beteekenisvolle wijzi
gingen, door deze Regeering aange
bracht, onmogelijk op zich zelf te be-
oordeelen. Tegen deze logische opmer
kingen in bleef de linkerzijde halsstarrig
rig. Men jaagt en jakkert, en daarom
werd doorgezet tegen billijkheid en
rede in.
Sommige leden hielden een pleidooi
om de toegang voor Indische studen
ten aan onze universiteit gemakkelijk te
maken, omdat voor hen niet altijd een
goede voorbereiding mogelijk is. Hier
tegen verzette zich de Leidsche afge
vaardigde, prof. Heeres, en de minister
was het geheel en al met hem eens. Prof.
ijieeres sprak er ook nog zijn bezorgd
heid over uit, dat de 345.000 gld., welke
voor de verbouwing van de Leidsche uni
versiteit zijn toegestaan, niet goed zullen
worden besteed. De minister beloofde
in deze een onderzoek.
ALGEMEEN OVERZICHT.
IBetreffende de
de Eilandenkwestie
verklaart de „Neue Freie Presse", dat
het antwoord van Engeland op de gelijk
luidende nota, den 14den Januari te
Londen door de gezanten van den Drie
bond, overhandigd in het algemeen in
overeenstemming is met de houding van
den Driebond.
De OostenrijkschHongaarsche regee
ring heeft nog niet definitief positie ge
kozen ten opzichte van de nieuwe nota
van minister Grey, want de mogendhe
den van den Driebond willen evenals
in de vorige kwestie ook in deze kwestie
eensgezind handelen.
De eerste indruk, door de Engelsche
nota gewekt, is een gunstige. Men "be
schouwt die nota geheel en al geëigend
om de loyale en objectieve wijze, waarop
Engelend sinds het begin der crisis de
Balkan-kwestie behandeld heeft en waar
aan hier steeds lof is gebracht, nog meer
te eeren.
Men verwacht met zeker ongeduld de
Engelsche antwoord-nota aan den Drie
bond, betreffende het lot van de Dofie-
canesos.
Met een treffende eenstemmigheid
meenen de bladen, dat het lot der door
Italië bezette eilanden slechts afhangt
Bernard daarentegen gevoelde zich
eenzaam. Zijn zuster had hem vader en
moeder vervangen en was zoo lang al
les voor hem geweest. Thans lag er
iets tusschen hen* dat onuitgesproken
bleef, maar desniettemin een gevoel van
scheiding opwekte. D;e oorlogsberichten
spraken echter in den laatsten tijd zoo
'luide en dringend, dat alle persoonlijke
belangen daarbij op den achtergrond ge
raakten. 1
XXII.
Slag op slag volgden de gebeurte-l
nissen elkander op. In den aanvang van
Augustus verkondigde klokkengelui over
het gansche Duitsche gebied de eerste
tijding van zegepraal. Een naamlooze
'vreugde maakte zich van allen meester;
't was allen een steen van het hart,,
dat reeds in het begin de kracht der
Duitsche eenheid zoo werd bewaarheid
en de trotsche gloire der Franschen
het onderspit dolf, ondanks de gevrees
de mitrailleuren, ondanks de zouaven en
Turco's. Het bleek ras, hoe vernietigend
de slag bij Wrrth de tegenstanders ge
troffen had. De eerste berichten, hadden
de zegepraal nauwelijks genoeg ge
kenmerkt; hij was werkelijk onderschat.
En het eene bericht van overwinning
volgde nu op het andere, op nog nooit
van de strikte uitvoering der bepalingen
van het verdrag van lausanne. Tegen
over Turkije zou dus ile actie der mo
gendheden uitgeoefend moeten worden,
vooral de invloed var^ Grey zich doen
gelden.
De eilanden-kwestie? schijnt wel het
meest de publieke opinie in Italië te in
teresseeren.
De „Messagero" mérkt op, dat er in
de Engelsche nota gan sprake is van
een rectificatie der grenzen in Epirus,
welke de bladen als basis beschouwden
voor een Italiaansch-(Jrieksche overeen
komst.
Reuter verneemt, d^t de Russische en
Fransche regeeringen .aan de Engelsche
regeering elk afzonderlijk haar instem
ming betuigden met het voorstel van mi
nister Grey, betreffende 'de gemeenschap
pelijke kennisgeving aan de Turksche en
Grieksche regeeringeri van de beslissing
der mogendheden inzake de begrenzing
vati Epirus en de eijanden-kwestie.
Door het officieus,e Russische Tele-
graafagentschap wordt uiteengezet, waar
om de Russische regeering liever aan de
Engelsche firma Vickers-Maxim in plaats
van aan een met de Fransche firma
Schneider-Creusot in' betrekking staarf-
de firma i*
het Russische geschut
wil laten fabriceereü.
In verband hiermède wordt hier te
vens de aandacht gefestigd op een alar-
meerend bericht vaa den Petersburg-
schen correspondent jvan de Echo de Pa
ris aan zijn blad.
Volgens dit bericht zou te Petersburg
een „hardnekkig gerucht" loopen, dat
de Russische geschutfabriek Putiloff
door de Duitsche kanonnenfabriek Krupp
is aangekocht. Indien het gerucht beves
tigd wordt, dan zal dit bericht, zegt de
correspondent, in Frankrijk groote op
winding veroorzaken.
De Russische Regeering n.l. heeft voor
haar artillerie het Fransche systeem aan
genomen. Deze artillerie wordt voor het
grootste gedeelte door de fabriek Puti
loff vervaardigd.
De redactie van het Journal voegt hier
nog aan toe:
„W,ij kunnen niet aan de juistheid van
het bericht .gelooven. Het schijnt ons
onmogelijk, dat Rusland zijn fabriek voor
artillerie in handen van Krupp, dat aldus
de geheimen van het Fransche geschut
zou weten, laat overgaan."
Een telegram uit Duitsche bron
spreekt nu het gerucht van den loop
der Poetiloff-fabriek weer tegen.
Intusschen blijkt uit al deze berichten,
dat de Russische Poetiloff-fabriek, eigens-
lijk een Sneider-Creusotfabriek 'is of was.
Alweer een bewijs voor de aanhoudende
internationalisatie van de fabrikatie van
oorlogstuig.
In de telegrammen van hedenochtend
werd de juistheid dezer berichten in twij
fel getrokken.
Dezer dagen zal voor een Engelsche
rechtbank beslist moeten worden, of de
voorgekomen wijze.
Menige treurige tijding stond daar
mede echter in verband en na de bloe
dige dagen bij Metz kon de vreugde
over de overwinning slechts gedempt
tot uitdrukking komen, want de heele
strijd had van allen zware offers ge
vergd. I i i
In ademlooze spanning had men ook
in „Feldhaus" den gang der gebeurte
nissen gevolgd. Magna had zich, om
haar gemaal nog niet behoeven te ver
ontrusten hij behoorde tot een leger
corps, dat nog niet in den strijd gewik
keld was. Toch hadden de vermoeiingen
van den ongewonen dienst zich bij hem
doen gelden en had hij op 't laatst der
maand eenige dagen in het hospitaal
moeten doorbrengen.
Zijn mededeelingen daaromtrent stelde
Magna echter ten volle gerust. Alles en
iedereen was toch vol heiligen ijver»
om den dapperen strijders alle verlich
ting, die mogelijk was, te doen gewor
den. Uit alle werelddeelen, waar Duit-
schers \voonden, stroomden giften en
gaven tot verpleging der gewonden,
stroomden ook verpleegkrachten toe. Be
halve de katholieke en protestantsche
pleegzusters, behalve de Malthezer- en
Johanniter-orden, die op grootsche wijze
Franciscanen in Engeland kunnen erven,
en zelfs of
de Katholieke kloosters
er recht van bestaan hebben.
Een Katholiek, Erasmus Bright Smith
geheeten, heeft nl. aan de Franciscanen
van Clevedon een legaat van 250.000
gulden nagelaten. De bloedverwanten
van den overledene betwistten het testa
ment, en hun advokaat verklaarde voor
de rechtbank, dat de Katholieke kloos
ters, krachtens een reeds eeuwen-oude
wet, geen rechtspersoonlijkheid bezitten.
Ook in de Roman Catholic Emancipation
act worden kloosters onwettelijk ge
noemd.
De rechter van het Chancery-district
verklaarde echter, dat het hoogst twij
felachtig was, of deze wet nog kon toe
gepast worden, gezien vooral het feit,
dat zoovele kloosters in Engeland onge
stoord zijn blijven bestaan.
Hieruit zou men kunnen afleiden, dat
genoemde wet door een tegengesteld ge
bruik haar kracht verloren heeft.
De rechtbank zal over veertien dagen
uitspraak doen.
GEMENGD.
Felix Dias is voor de zooveelste
maal in Mexico opgedoken om er een
rol te spelen. Het heet dat hij zich heeft
meester gemaakt van Puerto, aan den
Tehuantepec-spoorvveg. Men zal zich her
inneren dat Felix Diaz tezamen met
Huerta het bewind van Madero had om
vergeworpen, maar sindsdien door zijn
„medestander" naar het buitenland was
gestuurd. Daarna had hij nog een po
ging gedaan om van uit Ve»a Cruz te
trachten, opnieuw aandeel te krijgen aan
het bewind. Dat was toen op een vol
komen mislukking uitgeloopen. En enkel
door een ietwat smadelijke vlucht aan
boord van een buitenlandsch vaartuig
had Diaz zich weten te redden. Thans
probeert hij het nog maar eens.
Uit San Francisco wordt gemeld,
dat in het overstroomingsgebied bij San
ta-Barbara een sneltrein met c. a.
hónderd passagiers verongelukt is.
Men heeft geen spoor van den trein kun
nen vinden en men is in de grootste
ongerustheid over het lot van deze rei
zigers. Het ongeluk is gebeurd op een
lijn van den Santa-Fé-Spoorweg.
De grootste geheimhouding wordt
betracht met de uitbanning van de
tien arbeidersleiders uit Kaapstad. De
censuur in Transvaal en Natal houdt het
publiek er onkundig van. De tien mannen
kwamen te middernacht in een extratrein
onder sterk geleide uit Transvaal in Dur
ban aan. De trein reed naar den aanleg
steiger door en snel werden de mannen
gebracht aan boord van het stoomschip
Unigeni, dat zich aanstonds tot vertrek
gereed maakte. Zuid-Afrika weet van dit
voorval nog niets.
De staking van kolensjouwers
te Londen is bijna afgeloopen. Zij hebiben
in grooten getale 't werk hervat of zijn
bezig ;t te doen. De voorzitter van hun
vakvereeniging zegt, dat 't werk wordt
hervat bij patroons, die den eisch van
aan haar Samaritanen-plicht voldeden,
verleende ook het R,oode Kruis groo
ten steun. i
Eenige Amerikaanschen schenen vooral
onuitputtelijk in de middelen, die zij uit
haar vaderland betrokken en trokken
door de weelde in de inrichting van
haar Lazaret de bijzondere opmerkingen.
Dornick's brieven waren vol lof en
bewondering over haar daden en toe
wijding.
't Was Magna een groote troost ge
weest-, haar man voor eenigen tijd in het
lazaret in veiligheid te weten, hoewel
hij vol ongeduld den dag tegemoet zag,
waarop hij aan den veldtocht zou kunnen
deelnemen.
Zoo was 't September geworden en
't was den 3,en dier gedenkwaardige
maand, toen Magna des middags den
pastoor in de grootste opgewondenheid
naar het slot zag komen.
Verhit en bestoven, den hoed in de
hand, den stok hoog opgeheven, kwam
hij de trappen op en trad zonder zijn
gewone voorzichtigheid bij haar vader
binnen.
Magna verbleekte. Zou er een ongeluk
gebeurd zijn De pastoor wist blijkbaar
niet, hoe hij aan zijn gedachten uiting
zou geven.
loonsverhooging hebben ingewilligd.
Vandaag hebben dat weer verscheiden
patroons gedaan.
Uit Straatsburg aan de Kölnische
Zeitung: In de gehouden vergadering
der begrootingscommissie heeft staats
secretaris Zorn v. Bulsch meegedeeld»
dat de gebeurtenissen te Zabern en de
gevolgen daarvan de regeering van Ëlzas
Lotharingen in een positie hebben ge
plaatst, waaruit zij haar conclusie heeft
getrokken en op grond daarvan de noo-
dige stappen heeft gedaan.
Deze woorden willen zeggen, dat de
stadhouder en het ministerie gezamen
lijk hun verzoek om ontslag hebben
ingediend.
De Times stelt het vermoedelijke
eindcijfer der Engelsche marinebe-
grooting 191415 op 53 millioen
pond sterling. Bij suppletoire begrooting
zullen voorts nog 3 millioen pond wor
den aangevraagd.
Koninklijke Besluiten.
Bij Kon. besluit zijn benoemd tot bur
gemeester te Den Dungen jhr. mr. Th.
C. M. van RijckevorsteL te Druten Wl,
Verheijen, te Oud-Bieijerland A. C. de
Vries Broekman, te Helder A. J. J. van
Steyn, te Middelburg jhr. M. van den
Brandeler.,
De Clerus en de Pers.
De Aartsbisschop van Utrecht heeft
in de Acta Conventus Prosynodalis Zijne
onderhoorige geestelijkheid voorgeschre
ven eventueele ingezonden stukken en
Artikelen in tijdschriften en kranten voor
taan met vollen naam te onderteekenen.
Vrijkaarten.
Wij vernemen, dat onder de leden van
de Tweede Kamer wederom een lijst
circuleert, waarop men tracht 65 hand-
teekeningen te verkrijgen, het aantal,
dat de spoorwegmaatschappijen eischen
om aan alle leden van de Tweede Ka
mer vrijkaarten toe te zenden. Het aan
tal handteekeningen schijnt thans de 50
reeds te hebben overschreden.
In dit verband zij vermeld, dat de
'leden van het ministerie-Cort van der
Linden de aangeboden vrijkaarten heb
ben geweigerd. De leden van het ka
binet-Heemskerk hadden ze, voor het
eerst, aanvaard.
Plaatselijke keuze.
De Dekenale Bond van R.K. Drank
bestrijders- en Drankbestrijdsters-veree-
nigingen in het Dekenaat Amsterdam
deelt den Katholieken van Amsterdam
mede, dat alle Kruisverbonden en Ma-
riavereenigingen in het dekenaat, inge
volge den last van Z. Dl H. den Bis-!
schop van Haarlem, zich geheel te
ruggetrokken hebben van de actie inzake
het Volkspetitionnement.
Hieruit blijkt zegt het Bestuur
duidelijk de bedoeling van Mgr. den
JBisschop, dat iedere Katholiek» waq-
ncer hem een lijst ter teekening voor
net Volkspetitionnement wordt aangebo
den, zal weigeren te teekenen.
Gevangen! Het gansche leger ge
vangenDe keizer!De koning!....
'bracht hij hijgend uit.
Gevangen riep Magna opsprin
gend. Wie is gevangen?
Napoleon! Bij Sedan. Tachtigdui
zend man! Alle generaals!Victorie!
riep de oude pastoor, terwijl hij op
een stoel neerzonk, terwijl Magna nau
welijks wist, hoe zij zijn woorden zou
opvatten, zoo raadselachtig waren zij
haar. I I
Een telegramhier! ging hij
voort en haalde uit de wijde zakken van
zijn jas het bulletin. Hier staat het!....
Koning Wilhelm telegrafeert zelf: „Gods
beschikking is het geweest"Mooi,
dat hij den Heer de eer geeft, viel hij
zich zelf in de rede. Waarlijk, danken wij
God.... Hier, lees zelf.
Magna keek naar het papier, als kon
zij haar oogen niet gelooven. Doch, daar
stond het, klaar en duidelijk.
Een gerucht zegt, dat Napoleon
naar Wilhelmshone gebracht zal worden,
vertelde de geestelijke nog in blijde op
gewondenheid.
O papa, wat scheelt u riep Magna
naar haar vader ijlend, die doodsbleek
achterover leunde en staroogend naar
jden spreker zag. (Wordt vervolgd).
