MAGNA.
Uit de Pers.
Tweede Blad, behoorende
bij De Leidsche Courant van
Woensdag 21 jan. no. 1299.
Waarom een koomsch Katholieke
Uestuurdersbond?
Het voorstel van de afd, Leiden van
den Ned. R. K. Graf, Bond, op initiatief
van ondergieteekende ingediend, nl. het
(oprichten van ieen R. K.'Biestuurdersbond,
heeft op jl. Donderdag geh/ouden ge
combineerde bestuursvergadering van
iden Ned. R. K, Volksbond met de vak-
en onderafidjeelinigen heel wat stof op-
gejaagd en sdhijinjOaar noig al wat be-
raenang gebracht. Dat een voorstel als
dit, dat van zooveel belang is voor de
toekomst onzer plaatselijke Katholieke
vakbeweging, veel stof opjaagtis be
grijpelijk, doch idat deze stof tot zoo-f
veel verschillende resultaten geleid hjeeft
is im.i. alleen te verklaren door het feit,
dat velen op deze vergadering geen juist
begrip hadden van het doel, tie
noodzakelijkheid, en de uniiddie-
len welke de R. K. Bestuurdersboncfl
zoo gebruiken op het uitgebreid arbeids
veld, dat hi Leiden yoo-r hem ter bewer
king ligt. In vejband met bovenstaande
zullen wij in het (kort de noodzakelijk
heid, hiet doel, en de middjelen welke
hij zal gSbruuken om de bereiking van
dat doel te vergemakkelijken, uiteen-
zetterq
In het „Kath. Volk" is door mij reeds
gewezen op de groote en sterke centra
lisatie ider socialistische vakbeweging^
Daar tegenover staan die katno-kekc
vakvereenigingen geheel los van elkaar
en zonder ee nig organisatorisch ver
band. Daarin schuilt onze zwakte, die
kan en moet worden genezen. Voor
de aaneensluiting der katholieke vakr
vereenigimgen, die 'betrokken zijn bij
de fusie tusschen den NederL R. K.
Volksbond en de St. Jozefsgezelienr
vereeniging, hebben Wij geijverd voor
een Roomsch Kath. Bestuurdersbonld',
een organisatie, voortspruitende ,uit
plaatselijke omstandigheden. iW|ij hebben
ons gewend tot den Nijmeegschen Rs
K. Bestuurdersbond om inlichtingen, ter
wijl wij van het Bureau voor de R. Kt
Vakorganisatie eenige reglementen van
jde vakkern op ons verzoek ontvingen,
Wlijï wenschen dus te komen tot een
organisatie, die èn het verband' h:er-<
stelt tusschen de valky-ereeuigiingen oid-
jderling, dat door plaatselijke oimstand'jg-
heiden verbroken is, en die Jegelijkertijdi
Werkt in de richting, die door 'het R. Kj.
Vakbureau in Ide Vakkern is neergelegd..
Het is dus eigenlijk slechts een kwes,tie
van naam, en wij hebben dieu vani
Roomsch Katholieken ËOoituurberoiboind
het beste geadht.
Zoo zal dus de R. K. Bestuurdersbond
de taak der vakkern overnemen. In het
reglement, dat wij van. het Vakbureau
óntvjngen, staat onder doel en middelen
o.a.Zij heeft ten doel de behartiging
der vakvereenigingsbelangen ten 1 edoor
het houden van vergaderingen van, de
besturen der aangesloten vakvereenigh/-
gen; 2e. 'het geven van ontwikkelings
cursussen voor bestuursleden; 3e. het
verspreiden van ontwikkellngslectuur; 4e
het opriohten en in stand houden van
een bibliotheek, in hoofdzaak voor be
stuursleden; 5e. het stichten en, steunen
van vakvereenigingen, zoo mogelijk in
overleg met de betrokken Vakbonden6e:
het organiseeren van steunbewegingen)bij
werkstaking, uitsluit eng enz., iindiien zulks
door biet R. K. Vakbureau gewenscht
"t; 7e. het verzamelen en bijhouden
van statistieken betreffende de plaafise-
lijke vakbeweging; 8e. het bestudeeren
van wetsontwerpen, welke voor de R. K.
vakbeweging van belang zijn; 9e. 'bet
Vakbureau en de verschillende hoofdbe
sturen zoo nooddg behulpzaam zijn. Ter
wijl wij als laatste punt voor Leiden er
aan kunnen toevoegen het verkrijgen van
een algemeene vakorganisatie voor de
jeugd en de organiseering deir vrouwe
lijke arbeidskrachten.
FEUILLETON.
Dat is noodig, onderbrak haar Ber
nard ongeduldig in de couranten kij
kend. De Franschen hebben de verkla
ring des konings onvoldoende geacht;
de Fransche ambassadeur, graaf Bene-
detti, heeft in naam zijner regeering on
beschaamde vorderingen gesteld, maar
de koning heeft hem van pas geant
woord. Volgens de laatste berichten
heeft hij Ems gisteravond al verlaten....
en allerwaarschijnlijkst staat de oorlog
voor de deur.
Oorlogmet Frankrijk?
't Kwam Magna ongelooflijk voor.
Overleg met Frankrijk had wel sinds
i860 in de lucht gezeten en was al
eenige malen een question bruiante ge
weest, maar de zaak was toch altijd nog
bijgelegd.
Gelooft gij niet, dat het andermaal
weer een alarmschot van de Franschen
is om (hun ij delheid te bevredigen vroeg,
zij met toonlooze stem, want het ge
wicht der gebeurtenis trof haar zeer.
De ernstige uitdrukking op het gelaat
haars broeders gaf haar het antwoord
nog voor hij sprak.
Ziedaar het arbeidsveld van onzen R.
K. Bestuurdersbond. Zij zal geen enkele
organisatie in de wielen rijden; noch het
PI. Comité der K. S. Aj, noch de Ned. R.
K. Volksbond of de St. Jozefsgezellenven-
eeniging. Integendeel, zij zal voor aken
den weg banen tot toetreding tot deze
organisaties. Dat onze Bestuurd,ersibond
principieel moet zijn, behoeft toch zeker
wel geen betoog. Immers zijn taak en
zijn doel is principieel Katholiek. Lo-
gisdh is (het dus, dat 'de organisatie als
zoodanig ook Katholiek is. (Wel kan zij
natuurlijk zoo noodig federatief samen
werken met den hier bestaanden Ghris-
telijken Bestuurdersbonddaartegen 'is
geen bezwaar.
Ook de algemeene sociale organisaties
als Volksbond ,en St. Jozefsgezelillen be
hoeven voor de totstandkoming van den
R. K. Blestufurdersbond niets te vreezen.
Integendeel; wariit de algeheek samen
trekking van propagandises cihe krachten
voor de vakbeweging kan voor "haar
slechts bevorderlijk zjjin, daar met den
groei der vakbeweging 'die der soGialie
organisaties gelijken tred houdt Bfoyen-
dien zal in Ihet bestuur van den' bestuur
dersbond een plaats worden open ge
houden voor een bestuurslid van den
Ned. R. K. Volk&bnod en een van tie St.
Jozefsgezellenvereeniging, zoodat dus de
algemeene sociale organisaties geheel) be>-
kend zijn mét den stand van zaken. Bie-
staat de vakkern van de subsidie der
sociale organisatie, de bestuurdersbond
kan b.v. een contributie heffen van 5
et. per lid en per .jaar, zoodat de fi
nancieel e kant van de zaak niet van in
grijpenden aard is. Daarom kunnen wij
ons niet voorstellen, welke bezwareai te
gen de oprichting van den bestuurders
bond kunnen, worden ingebracht. Zeker,
iedere organisatie heeft haar zwakke zij
de, do|ch na een jaar werk ens kan met
de opgedane ervaring rekening worden
gehouden en zoo noodig verbeteringen of
veranderingen worden aangebracht
Ziehier in 't kort de taak ran den R.
K. Bestuurdersbond uiteengezet Tegen
over den steeds wassenden stroom, van
ongeloof en revolutie moet een dam wor
den opgeworpen. En waar de strijd om
de macht op maatschappelijk terrein voor
een voornaam deel qp het terrein van
den arbeid gevoerd wordt, daaruit volgt
dan vanzelf, dat de op te werpen dam
op het terrein van den arbeid, dJ. het
georganiseerd optrekkend arbieidersleger
moet worden gevonden.
iWjelnu, Leiden als industriestad, telt
duizenden arbeiders, waarvan velen Ka
tholiek zijn. Een groot deel dezer var
beiders, kan bij gebrek aan voldoende
propagandistische krachten niet bereikt
worden. Doen Wij' het niet, de sociaal
democraten laten hen niet met rust, en
werken net zoo lang, totdat zij hen in de
neutrale of moderne vakvereeniging heb
ben, en dat leert de practijk dan
komt de rest vanzelf wel'. Om dit te ver
hoeden is een sterke centralisatie van
propagandistische krachten noodzakelijk,
welke alleen bereikt 'kan worden' door
het oprichten van vakve,reenigingspiro(pa-
gandaclubs, welke wederom federatief
verbonden in dienst Van dein bestuurders
bond staan. In het belang dus van de
Leidsche Katholieke arbeidersbeweging,
in 'het belang van een goede en nauwere
verstandhouding tusschen den Volks
bond en St. Jozefsgezellen is het noodza
kelijk, dat de R. K. Bestuurdersbond wor
de opgericht. (Houden wij steeds voor
oogen de woorden van dr. Ariëns„de
groote slag, de volkerenslag,
zal gestreden worden op het
terrein der vakorganisatie"»
Vakvereenigingsmannen, begrijpt de
ernst der tijden en strijdt mee onder de
wapperende vanen der Katholieke vak
beweging. NEMO,
KAMEROVERZICHT.
TWEEDE KAMER!.
Suriname.
Drankwet Toonéet-^censmif^
Op deze plaats kunnen wij zeer be
knopt zijn. In den nainfiddagvetrgladé-
ring is gesproken over Suriname, over
Hier zijn de nieuwste berichten.
Het snoeven der Franschen toont maar
al te duidelijk wat zij willen. In onzen
(tijd van onvoorziene wendingen is wer
kelijk alles mogelijk; nu, ik geloof niet
m'eer aan een vreedzame oplossing. Een
zoo ernstige zaak als een oorlog' met
Frankrijk is, moet toch eens uitgevoch
ten worden. Als zij dan willen zullen
zij ons bereid vinden.
Uit Bernards stem sprak de diepe
verontwaardiging, die hem bezielde.
Zoudt gij mede moeten? vroeg
Magna, plotseling hem aanziende.
- Ik moet natuurlijk mede; doch
men zal waarschijnlijk evenals in den
Vorig en loorlog 'de regeeringsambtenaren
voor den dienst opeischen. Het is an
ders het beste wat iemand overkomen
kan in dezen oorlog uit te trekken.
Neen, gij moogt niet, Bernard.
Denk aan vader. Ik begrijp anders wel,
dat gij het wenschte. In tijden als deze
zouden ook wij wel mannen willen zijn.
Waar men in zulke tijden is, staat
men op zijn plaats, antwoordde Bernard
kalm. Er is arbeid voor allen en de
minst roemvolle is vaak de meest noo-
dige.
Zal Dornick ook opgeroepen wor
den?
Dornick heeft in het geheel niet
Ivclke discussie wij 't een en ander heb
ben gezegd in een driestar in ons eerste
blad» In de avondvergadering heeft
men de begrooting van Binnenland-
sehe Zaken besproken* 't Voornaamste
van <Je besprekingen vormde de drank-
'wet en de toon eel-censuur door de bur-
giem'eesters. Na het antwoord van den
'Minister zullen Wij! hier uitvoerig op
terug komen.
Zijn de druiven te zuur?
Een brok echt sociaal werk als de
Kath. Sociale Actie, die voor den mensch
in zijn geheel: naar lichaam en ziel,
zorgt, kan „Het Volk" niet verduwen,
merkt 'de T ij d op.
En het smaalt 't geen te Utrecht op
Driekoningendag is geschied als ,,een
feest van onbeduidendheid1".
Dë 'Kath. Soc Actie (onbeduidend Och
kom, beste redactie, zooiets laten zich
de arbeiders niet meer op den mouw
spelden. Wilt gij eenige grepen uit liet
10-jarig bestaan, lukraak genomen, (we
vergeten misschien nog belangrijker za
ken, dan we gaan noemen), eenige gre
pen, om die onbeduidendheid" te sta
ven?
Dp dit oogenblik omvat de organisatie
92 (plaatselijke coimité's imiet 100.000 aan
geslotenen meer dan de 'Soc. Dem1.
Dem. Partij of het Vakverbond tellen!
De hoofdwerkzaamheden dezer comi-
mité's zijin geweest: het verspreiden van
goede, vooral sociale ten apologetische
lectuur, het organiseeren van groote ver
gaderingen, het initiatief nemen luis
ter, o „Volk" tot oprichten van nieu
we vereenigingen op allerlei gebied,
vooralwoningbouw, middelstand, „Ge
loof en Wetenschap", „Oud Papier".
Brokkenhuis, Kruisverbond, Maria-ver-
eeniging (vrouwen - drankbestrijding),
Groene Kruis, bibliotheken, leesporte
feuille, advies-biUreaux, vereenigingen v.
politie- 'handels- kantoor- en winkelbe
dienden enz., vacantie-kolonies, propa
ganda-clubs, volkszang' enz.
Onbeduidendheid, niet waar „Volk"re-
dactie?
De K- S. A. heeft een Centraal Bu
reau gesticht, waarvan leiding en voe
dingskracht uitgaat.
Dit Centraal Bureau heeft een groote
sociale, apologetische bibliotheek ge
sticht, welke gratis ter beschikking staat
van een ieder. Zij omvat fhans 8781 dee-
len. In 1912 werden ier hiervan 1020
uitgeleend. Het gaf aan ieder, die er om
vroeg, adviezen. Het gaf in één maand;
tnéér adviezen, dan het Centraal Bu
reau voor Sociale Adviezen te Amster-
sterdam in één jaar.
Het gaf 38 vlugschriften uit en 16
vliegende blaadjes. Deze werden tot een
getal van 1.860.000 exemplaren in den
lande verspreid.
Het bezorgde aan de plaatselijke co
mités goed onderlegde sprekers.
Het organiseerde reeds zeven Sociale
Wieken, waarvan „het Volk" zelf inder
tijd schreef dat ze. een kracht waren
voor de Katholieken, zooals geen andere
partij die had! Die Sociale Wieken wa
ren van zulke beteekenis, dat zelfs man
nen uit de kringen van het „Volk" ze
kwamen bijwonen, dat „Het Volk" er
zelf geregeld verslagen soms zeer waar-
deerende, van gaf, dat een Domela Nieu-
wenhuis ze hoogeltijk prees en alle par
tijen ze ons benijden!
■Het organiseerde verder in het afge-
loopen jaar voor het eerst een Socialen
Cursus van vier weken voor de voor
mannen der vakbeweging.
Het stichtte in de tweede helft van
1912 een speciale afdeeling voor de be
strijding van het Bioscoop-gevaar.
!Het gaf uit een maandschrift, dat
thans in ruim 8000 gezinnen komt,
Is dat alles onbeduidendheid?
Och kom1.„Het Volk" weet te beter
Maar daarom juist, omdat het beter
weet, trekt het zoo'n zuur gezicht. Als
de Kath. Soc. Actie werkelijk zoo on
beduidend was, als „Het Volk" belieft
voor te stellen, zou de roode redactie
er niet zoo smalend een hoofdartikel1
aan Wijden.
gediend. Zijn zwakte maakte hem inder
tijd onbruikbaar. Bovendien behoort hij
tot (de „standesherzlichen" familiëinwel
ker zonen niet behoeven te dienen. Naar
ik hoor, is hij op het oogenblik nog in
Rome.
Magna bevestigde dit; haar gevoelens
waren daarbij zeer verdeeld.
Zij wist hem in veiligheid, als hij niet
mede uittrok; maar zou hij in zulke ern
stige tijden verre van zijn vaderland
blijven, bij zoo schokkende gebeurtenis
sen bloot toeschouwer zijn?
Ik vermoed, dat men het concilie
verdagen wil, sprak Bernard verder. Een
oorlog tusschen Duitschland en Frank
rijk kan ver strekkende gevolgen heb
ben en de Bisschoppen mogen in zulke
bewogen tijden niet buiten hun dio-
ceesen blijven.
't Was merkwaardig, dat dit bericht
Magna eenige verlichting deed gevoe
len. 't Scheen haar of daardoor de ge
vreesde oplossing scheen afgewend, ten
minste voor langen tijd werd verscho
ven.
Of de freule even bij den heer Ba
ron wil komen, onderbrak een bediende
het gesprek van broeder en zuster.
Het was een verzoek, dat vaak kwam,
en voor Bernard altijd iets smartelijks,
had, daar het hem steeds gevoelen deed,
Neen, het blad vreest tie Kath. Soc.
Actie als een 'macht, een geduchte macht,,
die tie ürme arbeidersbevolking bewa
ren wil voor de grove volksmisleiding,
die aan het menschd)om zijn grootste
heil en eenig middel tot opheffing ont
nemen (wil: den godsdienst.
Sijmen betaalt!
Wüjleaen in de (A.-.R.) Rotterdam
mer: 1
Op één punt krijgt de concentratie
gelijk.
Schitterend gelijk.
Alleen op dat ééme punt wint zij,
maar dat is dan ook (allerbelangrijkst
de belastingkwestie.
Overigens is het alotmtmc misère.
Tegen het militairisme van het sch'ijn-
dhristendoim.... en Bpsbooim en Ram-
bonnet tr,aden op,
Wieg met den dweper op tien troon
van Buitenzorg, den keer in de Indi
sche (politiek, den bozöm in den mast...
en Pleyte werd Minister en Idenburg
bleef.
Leve de staatspensionneering... en
Treub kwam.
'Wieg (met de struikroovers en subsidie
vreters, die de Christelijke schoolkas
spekken... en het rechtsstandpunt werd
erkend, de Verzoeningscommissie inge
steld.
Overal Werd de leugen en het bedrog
van het kiezersvolk ontmaskerd.
Maar pp één punt heeft de concentra
tie 'de waarheid, de naakte waarheid ge
sproken.
Dat moet erkend worden.
Invoerrechten zijn uit den booze. Het
is een schande om een vreemde te laten
betalen.
Wij, fiere Nederlanders, betalen zelf,
Zijn trotsch op onze directe belastingen.
Wielaan, de fiere Nederlander kan be
talen.
Minister Bertling hee'ft het aangekon
digd: meer dan tien procent op be-
drijfs- en vermogensbelasting, boven
dien wellicht opcenten op personeele be
lasting, successie enz. enz.:
,Sijmen, boeren, burgers en Nederlan
ders, de vlag uit voor de concentratie!
STATEN-GENERAAL.
TWEEDE KAMER.
Vergadering van Dinsdag 20 Jan.
De Minister van Koloniën, de
heer Pleyte, noemt de verdediging van
de begrooting van Suriname geen ge
makkelijke of aangename taak en wel!
omdat de belangstelling in de kolónie
hier (gering is en zijl no,g staat onde/ den
druk van de particuliere belangen.
De Minister erkent, dat er in Surina
me Veel te doen is en dat hij het niet al
leen kan doen, maar met opgewektheidj
heeft hij de taak aanvaardt om1 cr het
zijne 'toe bij te brengen.
Inderdaad is de geest, welke in de
kolonie heersaht, tniiet de goede.. De Ko
loniale Staten doen veel te weinig werk
af ep critiseeren maar liever het opper
bestuur, hetgeen de verkeerde wereld
is, en wat doet vermoeden, dat hetgeen
de Suriname-commissie zeide, namelijk,
dat de taak der kolonie ~boven haar
geestelijke krachten uitgaat, juist is. In-
'grijlpen door de wet acht hij evenwel een
middel, dat zoo lang mogelijk moet wor
den uitgesteld.
Ambtenaren, zooiwei voor Oost als voor
West, die geschikt zijn, kan men thans
veel moeilijkier krijgen dan vroeger.
Vroeger waren de mensch en tevreden,
,als hi en hun den steigbeuigel bood, thans
Willen ïij dadelijk al in den zadel zitten.
Hiij Zal toch alle moeite doen om
nieuw bloed te brengen in de ambte
naarswereld, vooral ook onder de ambte
naren, die voor hun leven worden be
noemd en dus heel moeilijk zijn weg
te krijgen wanneer zij niet voldoen.
Gaarne wil hij! ook trachten de immi
gratie van landbouwers te bevorderen.
iH.et is vaak moeilijk om een goede
(splitsing (te maken tusschen hetgeen door
Nederland en hetgjeen door de kolonie
knoet Kvorden betaald, er imoet een betere
boe weinig hij bij zijn vader in tel was.
Gij zult tocb papa beden niets
meer van de verontrustende tijdingen
zeggen, vroeg Bernard zijn zuster voor
dat zij vertrok. Ik ben anders nieuws
gierig maar den indruk, dien een oorlog
met Frankrijk op papa maken zal. Vol
gens zijn vroegere idealen moet hij stel
lig een krachtig optreden van Duitsch
land tegen Frankrijk met genoegen te-
gemoetzien. Ik vrees alleen, dat het hem
te veel zal opwinden.
Magna schudde hef hoofd.
Hij is in den laatsten tijd voor alle
wereldgebeurtenissen zoo onverschillig,
zeide zij bekommerd, dat gij gerust kunt
zijn.
Hebt gij nog niets van de Lands-
krons gehoord? vroeg Bernard nog.
Hebt gij indertijd aan Tiny geant
woord
Magna keerde zich bij de deur om.
Zij gevoelde eenige wroeging, want het
viel haar nu in, dat zij indertijd de op
gedragen groet niet had overgebracht.
Z'i deed het thans en voegde er bij, dat
Tin/ gezegd had, hoeveel haar in Rome
aan Bernards inzichten herinnerde.
Im staatkundig opzicht zal ze echter
wel dezelfde gebleven zijn. Ik kan dit
ten minste opmaken uit Dornicks brief,
die van haar getuigt, dat zij nog immer
regeling komen bij de wet en hert ont
werp daartoe wordt voorbereid.
De begrooting van Cura9ao en die van
Koloniën in haar geheel wordt aange
nomen zonder hoofdelijke stemming*
Avondvergadering.
-Voorzitter Mr. P. J. Troelstra.
Begroeting van Binnen 1 air'd-
sche Zaken.
Aan de orde Is de behandeling va
begroeting (van Binn el. Zaken vr -
Er worden geen algemet' hou
wingen gehouden.
Bij de le Afdeeling (Binnemlandsch
Bestuur) betoogt de heer F1 e s k e n s
(R. K.) de noodzakelijkheid van eene
herziening van de z.i. in vele opzichten
onbillijke en onrechtvaardige drankWec.
Hef spijt spr. dat de Minister hiervoor
geen speciale staatscommissie wil instel
len.
Spreker stelt een motie voor waarin
de Wenschelijkheid eener drankwëthelr-
ziening wordt .uitgesproken.
Spreker betoogt voorts dat ook tie ge
meentewet een geheele herziening drin
gend behoeft, vooral ook ten aanzien
van de belastingwetgeving voor de ge
meenten. Ook is noodzakelijk een scher
per afbakening van de rechten en plich
ten der gemeenten.
Vaste regelen in de wet voor de sa-
larieering van politie-beambten wenscht
spr. met nadruk evenals een uniforme
'provinciale regeling omtrent de salariee-
ring ivan burgemeesters, secretarissen en
gem een te-ontvangers.
Met kracht dringt spr. ook aan op
een herziening der gemeentewet ten aan
zien van de positie der ambtenaren, wel
ke vooral in de kleine gemeenten veel
te wenschen overlaat.
De heer De W, ijk e rs loof h de
Wieerdesteijn (R. K.) gelooft dat al
leen door wetswijziging verbeuring van
de positie der gemeente politie is te
verkrijgen. Onhoudbaar is de toestand
dat de meeste gemeenteveldwachters bi/;
baantjes van allerlei slag bekleeden.'
Spreker drong ten sterkste op een par-
tieele herziening der gemeentewet aan.
De heer Van Nis pen tot Seve-
naer (R. K.) (Rheden) behandelt ook
deldrankwet. 'Spreker dankt den Minister
voor zijn toezegging dat hij een herzie
ning zal voorbereiden.
De.!ieer Schaip er (S. D.) sluit zich
aan (hij hen,, die op eene grondige herzie
ning der drankwet aandringen en bij hen
die eoi Ipleidooi hielden voor positiever
betering 1 voor de gemeenteweltSwach-
ters.
De heer KI e er ekoop er (S. D)
wijBt ook op den noodstand in vele gè-
to een ten ten aanzien der financien. Spe
ciaal heeft hij het oog op Amsterdam
Hij hoopt dat de Minister de noodlijtien-
de gemeenten ter wille zal zijn.
Spreker signaleerde eenige gevallen,
waarin z.i. burgemeesters verkeerd op
traden en behandelde daarbij o. a. de
kwestie van het verbieden van'tooneel-
stukken door burgemeesters o. a. door
den burgemeester van Maastricht. Spre
ker oordeelde dat art. 188 lid 2 uit dé
gemeentewet moest verdwijnen. De Mi
nister zegt geen neiging te gevoelen om
om als opper-censor op te treden. Maar
dat is ook sprekers bedoeling niet. Het
artikel heeft een geheel andere bedoe
ling gehad, om n.l. te waken voor de
goede zeden. Over het begrip „goede
zeden" kunnen wij het wel eens wor
den, indien er onder verstaan wordt „al
les wat strookt met het fatsoensgevoel
van ieder beschaafd mensch."
De heer Roodhuyzen (U. L.) sloot
zich aan bij den vorigen spreker in zake
het verbod van tooneelstukken en criti-
seerde daarbij o.a. het optreden van de
Residentiebode tegen Heyermans' „Al
lerzielen"; ondersteunde het pleidooi
voor betere bezoldiging van de gemeen
te-veldwachters.
De heer Ruys de Beerenbrouck
(R. IC) betoogde de noodzakelijkheid!
van uitbreiding van het belastinggebied
van de gemeenten.
Spreker laakte het optreden van de
vertegenwoordigers van den mijnwer-
kersbond tegenover de burgemeesters.
dezelfde phrazen debiteert. Wie weet,
hoe zij dezen oorlog opvat. Ik vrees, dat
zij er niet aan denken zal, van oorspronig
toch ook een Duitsche te zijn.
Magna had het noodig geoordeeld,
dit er aan toe te voegen, opdat de nei
ging, die in haar broeders hart nog be
stond, geen nieuw voedsel uit den groet
zou trekken.
Bernard bleef alleen achter; een wijle
hield hij zich bezig met de couranten.
De door zijn zuster opgewekte ge
dachten werkten echter nog na en stem
den hem ernstig.
'Allerwaarschijnlijkst was ide oorloog on
vermijdelijk. Het bericht uit de Fransche
Kamer bewees het maar al te duidelijk;
alleen de kleine Thiers scheen vrij wat
kalm verstand bewaard te hebben, doch
geen acht op hem geslagen.
Nu was het oogenblik gekomen, waar
in Duitschland zijn nieuw verkregen
macht te bewaren had. In de pas korte
lings met Pruisen vereenigde landen
sluimerde nog veel wrok. Toch ver
trouwde Bernard, dat het gezonde ge
voel der Duitschers de overhand zou
behoudem
Mtordt vervolgd.
I
