16
""feuilleton.-
60) MAGNA.
kameroverzicht.
BUITENLAND.
5e Jaargang
No. 1295.
Bureau OUDE SINGEL. 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week
ƒ1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post 1.50 per kwartï "4.
Afzonderlijke nummers 2llt cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent
Vrijdag
Januari
1014.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 15 regels 1.50, elke regel meer 30 cent. met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advörtentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 15 regels 25 cent, Iedere regel meer 5 ceni; aangeboden
betrekkingen 15 regels 50 cent, Iedere regel meer 10 cent.
Uit de Leidsche Vroedschap.
iBreed opgevat, tiiet de gebruikelijke
Nieuwjaarsrede van den Burgemeester
aan duidelijkheid nietis te wensdhen over.
iHiet overzicht van wat er in Ihet afge-
loopen jaar is tot stand gekomen en
van wat B. en W[. in 1914 van plan
zijn voor te stellen, was niet overdekt of
weggemoffeld in beeld- en bloemrijke
taal, maar bestond uit een heldere, klare
opsomming van feiten, saamgeregjen tot
een mooi en imposant geheel.
Een imposant geheel, want er is waar
lijk in het afgeloopen jaar heel wat tot
stand gekomen. Toch is zij 'tdan
niet zonder groote moeite het ver-
menigvuldiiginjscijfer voor 'de belasting
op vijf gehouden, terwijl geen nieuwe
belastingen werden] 'ingevoerd. M aar de
blik in bet nieuwe jaar is onder finan
cieel opzicht niet zoo rooskleurig. He
Burgemeester is -erg bevreesd, 'dat bij
den steeds toenemenden drang naar stij
ging van de salarissen! en pensioenen der
gemeente-ambtenaren zoo niet in deze
de grootst mogelijke zuinigheid ien Voor
zichtigheid wordt betracht andere
bronnen van inkomsten zullen moeten
worden gevormd, en jn de eerste plaats
komen dan in aanmerking;-een straat-
belasting, verhoojgling! V£in den. gasprijs,
verhoogiinig van 'het vergunningsrecht en
een belasting van. de openbare verma
kelijkheden.
i Maar 't zij tot geruststelling van
velen gezegd 'tis nog niet zoo ver.
De Burgemeester wil er blijkbaar de
vrees voor roakelooze uitgaven bij de
leden van den Raad jinhoudein. Nu, die
vrees is den heeren wel -eigen, zooals wij
straks zullen aantoomien.
Uit de rede van den voorzitter ver
melden wij nog als zeer belangrijk, dat
dit jaar den Raad een voorstel zal bie
reiken betreffende <ie overbrugging van
den spoorweg-overgang1 aani den Rijns-
burgerweg en de vervanging, van de St.
Jansbrug bij de Donkerste eg door een
vaste brug (in onze courant is er laatst
nog op gewezen welk een "last bedoelde
brug veroorzaakt). Met trots maakte het
hoofd der gemeente er gewagr van, dat
Leiden thans aan. fl buitengemeenten
gas en aan 12 electrischen stroom levert.
De oud-wethouder, de heer Korevaar,
was wel de tolk van de géheeie ge
meente, toen hij den Burgemeester dank
zeide voor wat hij in het afgeloopen
jaar heeft tot stand gebracht, en bean
alle .mogelijke goeds toewenschte voor
1914.
Van de besluiten, die zonder slag of
stoot oftewel zonder discussie of'hoof
delijke stemming .werden genomen, ver
melden wij. het' toesluit om aan de afcL
Leiden van de veneeniging tot bevorde
ring van de vakopleiding voor 'Hand
werkslieden kosteloos in gebruik af te
staan een tweetal lokalen van het per
ceel Breestraat 119, ten behoeve van ieen
door de afdeeling te openen] bureau van
informatie voor een beroepskeuze; 'het
Was het door haar sierlijke kleedirig
of door baar opgewektheid maar
zelfs de oude geestelijke merkte bij zijn
begroeting1 verrast op, dat de freule er
in lang niet zoo goed had uitgezien.
Waarheen het vandaag ging en waarom
zij zich zoo zorgzaam gekleed had, vroeg
hij gemoedelijk.
Zoo, zoo, naar het slot Dornick,
ving de pastoor, na Magna's kort ant
woord, weder aan. Naar tante Clarisse,
die goede, vrome oude dame? Is de
graaf ook thuis? Een jonge geestelijke
(uit den omtrek bracht hem laatst -een be
zoek; deze vertelde mij wonderlijke din
gen omtrent de levendige belangstelling
van den graaf in kerkelijke zaken. Hij
bleek volkomen thuis in Döllinger en
zijn geschriften, en de jonge geestelijke
was verbaasd over zijn belezenheid, 't
Verwonderde mij wel: vroeger liet hij
rich niet veel aan het kerkelijk leven ge-
1 -gen liggen, de graaf.
Dan is het goed, dat hij 't nu doet,
nde Magna. Hij heeft in de laatste
anden veel over de verschillende
agpunten gestudeerd.
besluit om de overeenkomsten mét de
gemeenten Wassenaar en Noord,wij!k jn
zake de uitbreiding van den Leidschen
keuringsdienst van eet- en drinkwaren
over die gemeenten, na een proeftijd van
een jaar weder voodoo,pig voor den tijd
van één jaar te verlengenbet besluit
om een tweeden gevelwedstrijd uit te
schrijven voor ide jaren 1914—1915.
Vooral dit laatste besluit zal veler sym
pathie hebben en verdient bet ook ten
zeerste
Minder sympathiek zal het velen toe
schijnen, dat de ,Raad op voorstel van
B. en Wi. afwijzend beschikte op èen
verzoek om ter voorkoming van onge
lukken de tramrails op de Htoogewoera ie
verleggen. Doch bet schijnt ook ons. to>e,
dat de inwilliging van dit verzoek, gezien
het praeadvies van er\ Wi., onmoge
lijk is. Met dit adres van 'den beer C. A.
van Dongen c. s. is echter 'bereikt, dat er
.meerdere maatregelen tot bescherming
van de (veiligheid zullen worden genomen
(men zal to. v.. overgaan tot het plaatsen
van waarschuwingsborden)*
Ten slotte Jew am aan de orde een voor
stel van R. en Wl om over te gaan tot
den aankoop van ruim 19 HiA, weiland,
liggende achter bet door de gemeente als
bouwterrein te .exploiiteeren "Raamland,
tegen een prijs van f8000 p>er H.A. of
met de kosten van overdracht voor £en
totaal bedrag van 'f,160.000.
'Het voorstel, dat schriftelijk sledhts
zeer zwak en .mondeling in het geheel
niet door B. en |W|. is verdedigd,' w-erd
krachtig bestreden door verschillende
leden, die bet allen veel te duur vonden.
De jheer jH]artevelt stelde ivoor, toen blqdrag
van f6500 per ;H|.iA. tie toleden, de beer
van |H,amel wilde slechts f 5500 per TJA.
besteden, terwijl -eindelijk door de heeren
Briët c. s. een motie werd ingediend om
van den geheelen aankoo-p voorloopiijg
af te zien.
Al deze .mpti.es werden verworpen, en
toen.,.* trokken ,Bi. en W\. hun voorstel
maar in. Jt Wjas bet eenige wat bun over
bleef, en zij deden bet oo,k niet met veel
leedwezen. Wel (hadden B. en] W|. gaarne
gezien, dat het voorstel van den heer
Hantevelt of ivan den beer v. Hamel was
aangenomen.
Bij de rondvraag gaf de 'heer "Sijtsma
in verband met de uitkomsten van het
systematisch woningonderzoek in deze
gemeente, waaruit Itojeek, dat in 87poor
ten en sloppen nog 508 ze*^r primitieve
woningen zijn met 1938 bewoners, in
overweging, op hefc voor eenigen tijd
aangekocht terrein voor een volkspark
van gemeentewege of met gjemieembelijken
steun door de vereeniginjg tot bevorde
ring van den 'bouw van werkmanswonin
gen eenige blokken] zeer goedkoope ar
beiderswoningen te bouwen, waardoor
deze poort woningen zouden kunnen wor
den ontvolkt
Wethouder Fischer merkte op, 'dat de
door den heer Siji'jsma genoemde ver-
eeniging in den omtrek van bedoeld ter
rein grond beeft en van plan is daar te
gaa-n bouwen.
'k Weet niet, of het goed is. Als
het uit zucht tot tegenspraak geschied,
moet hij 'er zich voor hoeden, want dan
komt hij op gansch verkeerde paden.
Die Döllinger bevalt mij niethij is op
een dwaalweg, die reeds velen vóór hem
gegaan zijn. Houd uw vriend in be
dwang, freule, opdat hij ons geen moei
lijkheden bare. 't Is anders een gladde
vogel.
Eri hij heeft zoo'n goed hart, sprak
Magna. Gij weet niet hoeveel goed hij
in de gemeente doet.
Ja, als schoone jonge dames er om
vragen, sprak de pastoor lachend, zijn
de heeren wel vrijgevig. Toch bevallen
zijn inzichten mij niet. 't Is treurig, zoo
veel bekwame mannen afdwalen I Een
woelige tijd! Ieder die staat, zie toe,
dat hij niet valle.
Kleingeloovige, wat versaagt gij!
mompelde de oude baron, die zich toch
schijnbaar om het onderhoud niet had
bekommerd.
Adieu, vadertje! Goeden dag,
mijnheer pastoor, zeide Magna nu.
Het scheen haar niet onwelkom het
gesprek af te breken.
De laatste woorden van den geeste
lijke klonken haar intusschen nog in
de ooreri, toen zij het rijtuig besteeg
en de teugels greep om zelf te mennen
De voorzitter wildé aan 'het Idee van
den 'heer 'Siji'jsma volstrekt geen aandacht
schenken. |H,ij vonjd bet o>. i. terecht
zeer onverstandig, om pp een eenmaal
genomen raadsbesluit terug te komen, als
men |bemerkt -daardoor niet alle me-nisdhiei?
tot vriend te houden.; :Hiet bedoelde ter
rein bij de Decimastraat is eenmaal be
schikt voor volkspark en zoo moét bet
ook blijven.
Na een gemoedelijk spiegelgevecht
over bet regLement van orde, in verband
met -den voorrang, dieni de verschillende
moties bij de stemming hadden gehad,
sloot de voorzitter de vergadering.
TWEEDE KAMER.
Geen Tarief wet.
Geen tariefwet dat was in Juni de
leuze. Geen tariefweti want dan zal het
leven zooveel duurder worden. Onbe
vooroordeelde lezer, gelieve nu teens
te luisteren naar de» plannen van derf
minister van financiën, welke hij1 gis
teren gedeeltelijk heeft ontsluierd, en
dan zult gij u beklagen, dat die VJd'ure"
ijariefwet er niet is gekomen. Die suiker
accijns (is, er een belasting, die meer op
de lagere standen (Jrukt?) zal niet
worden verlaagd; de'accijns op- het ge
slacht ook niet. De Jtien opcenten op
:<j/e bedrijfs- en vermogensbelasting blij
ven gehandhaafd en de minister zal ver-
hooging dier opcenten moeten voor
stellen. Bp vendien zal hij ook op an-J
d e r-e belasting. eh, waarvan nu nog
geen opcenten [geheven worden, opcenten!
moeten leggen. - - - - -
Maarwe hebben in elk geval geen
tariefwiet. Gelukkige belastin'gbetp.1 ersv!
ALGEMEEN OVERZICI^T.
Door dien rechter van instructie is nog
maals een onderzoek ingesteld in de
woning van wijlen
kardinaal Rampolla
naar het vermeende tes/tam-ent_ van jon
geren datum. D-e zegels van het vertrek,
waar cje kardinaal overleed, werden af
genomen in tegenwoordigheid van de
advocaten van -donna dii NapoliAltieri,
hertogin van Campobello, barones Eleo-
nora PerranalRampolla, Mgr. d|e Bi-
sogne, advocaat Pericoli en kamerheer
Barlazzi, vertegenwoordigers van hetVa-
ticaan.
De rechter verrichtte zelf het onder
zoek in het hpogst eenvoudig gemeubeld;
vertrek.
Op verschillende tafeltje.^ lagen boe
ken, brochures, Italiaam|ch|e en buiten
landse he tijdschriften. Talrijke brieven
en eigenhandig door den kardinaal ge-
sthreven documenten v/erden in verskil
lende k,asjten gevonden, maar geen docu
ment.
Ook d!e kussens van het bed _werd|en
an|dlerzocht, maar zondier resultaat. Pe-
pine Caretti, de oude kamerknecht van
een: genoegen, dat rij zich gaarne
gunde sinds de bezitter der equipage
het haar opgedragen had. De teugels
waren goed toevertrouwd aan haar wel
gevormde handen; en zij ondervond,
dat het lichter was dan de teugels van
haar gedachten bijeen te houden. Deze
ginjgen zoo onrustig van het een op 't
ander, dat zij er niet uit wijs kon wolf
den.
De rit bezorgde haar een buitengewo
ne vreugde, hoewel daartoe .toch geen
bijzondere aanleiding voor was. Ander
zijds gevoelde zij zekere ontstemming
jegens den pastoor, wiens woorden een
onaangename indruk op haar hadden
gemaakt.
„Ieder, die staat, zie toe, dat hij niet
valle." Had hij daarbij in het bijzonder
haar op het oog gehad? Waarom? Met
welk doel? Zij was toch niet iii ge
vaar?
Inderdaad bekommerde zij zich om
Dornick's geloofsovertuiging, doch met
de beste bedoelingen. Maar wie had
haar dat opgedragen? En kon zij in
waarheid zeggen, dat zijne inrichten op
haar'geen invloed uitoefenden? Was 't
wel verstandig zich in het gevaar te be
geven?....
De paarden "hadden gedurende haar
tocht zulk een tragen gang geno
den kardinaal', is*, van meening, dat het
gezodhte document zich jn de bibliotheek,
moet bevinden.
Het oniderzoek duurde vier uren, daarJ
na werd' het vertrek weer verzegfeld1./
De justitie zet het onderzoek voor tl
V,oor de centrale commissie der
Antwerpsche Handelskamer
heeft de voorzitter Corfy een rede ge
houden, waarvan wij even melding wil
len maken, omdat er een, tot nu van
Belgische zijde nog niet gedane, er
kenning in voorkomt ten opzichte van
Rotterdam, als de groote concurrent vap
Antwerpen.
Nadat Corty zijn gToote .voldoening
had uitgesproken over de groote nieuwe
havenwerken die in de naaste toekomsit
zouden uitgevoerd worden, vooral dat
Van een hieuwe kade v£n 51/2 K,M; iwaar-
door de „ongeregelde" booten voortaan
ook In Antwerpen een vaste aanlegplaats,
zouden vinden, zeide hij:
„Er zijn toch millioenen tonnen koop'-
waren, ;d ie hier in pnze baven maar niet
verwerkt geraken en die uit wanhoop
onrf verlaten hebben of op het punt'
Staan van onö te verlaten.
Het is onloochenbaar dat wij door
Rotterdam geklopt zijn, zoq voor graan
soorten, ,al'^ voor ertsen, petrool, hout,
kolen en "dat, zo,o Rotterdam niet voor
zekere invoeren van zware koopwaren
kon wijzen op volstrekt verstommende
cijfers van tonnemaat en hoeveelheid en
zoo Rotterdam niet kon roemen op zijn
j^arlijksichen invoer van meer dan 8 mil-
lioen ton erts1, 5 millioen ton graan,
I1/4 a 2 millioen 'ton Emgel'sbhe kolen,
even veel ton hoiii». ra'en er daar niet'
een'a aan denken zou tegen ons in| de
mat te komen. 1
Dit zal np, meende de heer Corty,
niet langer meer het geval zijn. „Graan,
hout, erts, zullen voldoende ruimte krij
gen voor meststoffen, petrool en kolen
zullen de uitvoerigste maatregelen ge
nomen wordenoverigens], voor al de
takken van den handel zal nu worden
gezorgd, opdat de haven niet alleen on
der oogpunt van ruimte, doch ook onder
opzicht van gemakkelijke uitbating alle
voldoening 'sichenke".
Betreffende de staking
in Zuid-Afrika
wordt uit Johannesburg bericht, dat de
Tradeshaal zich onvoorwaardelijk heeft
ofvergiegeven. Bain en meer dan twaalf
leiders: der retaking, onder wie ,Wats|on,
de president van het Verbond van vak
verenigingen, Zijn gevangen g^THomen,
Zij zijn, voorloopig voor drie weken,
naar $e gevangenis: verwezen.
Men denkt dat de spoorwegstaking
aan 't verloopen gaat.
Te Braamfontein hebben 250 man van
ochtend vergunning gevraagd het werk
te hervatten.
De overgave der Tradesjiall gesdiied-
de |n,a een indrukwekkende krachtsont
wikkeling der overheid. Een burgercom-
mandiant was ter plaatsje en gewap,ende
.'politie had het gebouw geheel ingeslo
ten. Nad,at een stuk veldgeschut! op het
men, dat de koetsier er zich mede be
moeide. Magna ging nu in snellen draf
op haar doel af.
Ik zal in 'ieder geval' de boeken, Idie
hij mij brengt, niet meer lezen, sprak
zij bij zich zelf, om aan haar bedenkin
gen tegemoet te komen. En mogelijk
is hij vandaag niet thuis, voegde zij er
bij, om zich volledig gerust te stellen.
Voor echter het rijtuig nog voor tante
Clarisse's bescheiden huisje stond, be
merkte zij Dornick al aan de deur. Hij
nam haar terstond geheel in beslag.
Mag ik in den snellen draf, waar
mede gij aankwaamt, eenig verlangen
zien?
Ja, verlangen om aan de scherpe
lucht te ontkomen, antwoordde Magna
oprijzend.
Haar uiterlijk had iets zoo stralends,
dat zijn blik bewonderend op haar
rustte.
Gij ziet er koninklijk uit. Waar
om gunt gij een gewonen sterveling
niet wat tijd tot bewondering? ging hij
schertsend voort, toen zij, na baret en
mantel afgelegd te hebben, op de deur
van tante Clarisse's kamer toetrad. Tan
te Clarisse had mij bijna niet genoo-
digd, ging hij voort, terwijl hij voorko
mend de deur voor haar opende. Zij
heeft ër echter genadig in toegestemid,
gebouw wals gericht begon een bespre
king tus'sfchen Bain ten Iden bevelvoeren-
'dlen officier. Bain profes/teerde tegen
hiet gebruik van geweld,, dpch de offi
cier antwoond|de dat het rc.niig was(gé-
welld, te gebruiken als1, de ïidespall zich
niet overgaf. Bain repliceerde„Van
daag is de macht nog aan uw kant" eti
gaf het gebouw over.
Naar de correspondenten van Reuter
geinen is» in alle deelen van het sta-
kingsjgebied de sjtaking aan het verloo-
pen en hervatten stakersf to,et werk.
Het Spoorwegpersoneel te Kimberley
hieeft zich bij 'stemming tegen s/Uak'ing
verklaard. Deze be'sji-sging is van ge
wicht daar Kimberley een belangrijk
centrum van spoorwegen ijs met groote
spoorwegwerkplaataen.
Te Benoni i's gisiteren uit een gang
een bom te midden van p'olitieagei ten
geworpen, die daarop de gang bini en
drongen. De 'sfchuldigen wfaften eciter
te ontkomen. Er zijn drie agenten en
verscheidene paarden lich,t gewoi.dJ
Veertig verdachten zijn gehangen geno
men.
GEMENGD.
Die staking id;er gemeente-werk'-
liédjen te Leeds', behoort tbans^tot he(t
verleden. De stakers hebben genoegen
genomen met een schikking, waarbij 0.1S.
is bepaald, dat een commi^ie uit den
Gemeenteraad ,alle gevallen zal onder
zoeken. De staking isi een algeheele mis,-
likkingi geweest. De liberale Wiestfmin-
siter Gazette wijs! er nog een^ opj, dat
deze te danken is aan de energie, waar
mede de gemeenschap zich, verdedigde
legen-een aanslag-op baar terslio k-vaiu-
blenoioidigfdhieden.!
De Petit Marseillai;^' verneemt
uit Algiers idjat Algeriie door een koude
'golf werd geteisterd. Tu's)-(chen Bongie -
en Djedjelhi zakten eenige „Gourbisl"
in onder het gewicht van.' de sneeuw. Er
zijn 14 idooden. Het sipoorwegverkeer
tusaphen Algiers en Constantino wa^'ge-
durende drie dagen onderbroken.i
- Ook in België heersbht in id.e Iaatsfte
diagen een vinnige koude, welke
op verslehillende plaatsjen reedsj slacht
offers heeft gemaakt..
Te Verviers zijn twee personen zoo
zeer dioor de koude bevangen, dat zij
langs d,en weg neervielen, en dood Vro
ren. Een derde werd in wanhopige toe-
Stand naar het gasthuis gebracht'.! Op
een weg bij Dolhain heeft een fietser
door de kpude een beroerte gekregen!
Hij werd later dood opgenomen.
In dezelfde plaats i«L een landlooper
in zijn woning doodgevroren-
In den nacht van Woensdag weec-
thermometer op de sfterrewacht van Lk-
kel 8 graden onder nul.
Naar Reuter verneemt, heeft h,e/tl
Drievoudig Verbond toegestemd in de
Engelsiche voorstellen nopens^ de E g e ï-
siche eilanden, op voorwaarde dat
de Grieken Albanië op den 18en Januari
ontruimen en Griekenland op zich neemt
d'e handh,avin(g der orde i,n Albanië te
bevorderen.
mij nog eenmaal haar deur te openen.
O Arthur, hoe verbloemt gij de
waarheid, riep tante Clarisse, Magna de
hand reikend. Alsof gij niet altijd de
aanleiding geweest waart tot deze uit-
noodigingen. Gelukkig weet Magna be
ter, ging zij in haar oprechtheid voort.
Als ge weder alleen theologische
vraagstukken gaat bespreken, sla ik ter
stond op de vlucht, verklaarde Magna
en zij nam zich voor, zoo weinig moge
lijk op dit gevaarlijke thema in te gaan.
Haar voornemen bleek heden intus
schen overbodig. Bij Dornick scheen al
le strijdlust uitgedoofd; het gesprek be
trof slechts onverschillige onderwerpen,
zelfs de oude tante werd er op schert
senden toon in "betrokken. Toen men
later tot kunst en literatuur overging,
wist Dornick zonder den invloed, door
den godsdienst daarop uitgeoefend, uit
een te zetten, dat Magna vol bewonde
ring naar hem luisterde. Hoe kon men
dezen man zoo verdenken, hem ieder
godsdienstig gevoel ontzeggen. En hoe
onrechtvaardig was zij zelf daar straks
jegens toem geweest.
Toen Magna later in den avond naar
huis ging, was liaar alles weder licht
en was zij in langen tijd niet zoo wel
te moede geweest.
(Wordt vervolgd.l
