M, MAGNA.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
5e Jaargang
No. 1294.
De AOVF-RTRMTIHPWIIS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel mee? 15 cent
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels f 1.50, elke regel meer 30 cent. met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Oroote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Bureau OUDE SSIMQEL 34, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN
DE ABONNEMENTSPRI[S bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week
ƒ1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per weck, 1.30 per kwartaal. Franco
per post 1.50 per kwarti L
Afzonderlijke nummers 2Vfl cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent
Donderdag
13
Januari
1VI4.
V Een recept.
Menteen wili wel (graag Kamertijd wor
den of minstens Kamercandidaat dat
kleedt ook maar weet niet toe hij
zulks moet aanleggen.
Natuurlijk is het noodig de aandacht
tot zidh te treikjken, want een onbekende
wordt zoo maar niet op het gestoelte der
eere geplaatst
Nu ikan men de aandacht trekken door
geleerdheid; door practis-chen, fciin, blij
kend uit weljges'.aaglde ondernemingen';
door burgerdeugd, aan den. dag ge.egd
in 't belang van zijn medeme-nschen; door
organisatorisch talent, waarvan men in
't vereenigiingslev'en proeven kan a.TegJglen.
Men ziet, middelen genoeg, waarbij
intuisschen deze onmisbare voorwaarde
voor welslagen bestaat: Je moet het
maar eerst kunnen, wat te moeilijker is,
omdat wie aan den weg gaat "timmeren
veel bekijks 'heeft, terwijl de kijkers meest
erg criiisCh zijn aangelegd.
Men zij intuissdhen niet te gauw ont
moedigd, want er is negeen ander
middel, een ui'Jkomst in den nood.
Wje geen kans ziet op een der ge
schetste manieren boven zijn mede
mens ch en ujiit te blinken, hij moet Ihet
eens met anti-papisme proibeereni.
Dat 's gemakkelijk en proibatum
est, vooral tegenwoordig1.
V* Vrijmetselaarsgeheimen.
Onjze stadgenoot, professor Bolland,
heeft het op 'toogenblik te kwaad met
zekeren heer JH, J.. GK Janssen van Raay,
te BloemendaaL
De aanleiding 'is des heeren Bollands
- -broclwe--,rDe-Vrijmetselarij voorheen en
thans", waarin de schr. een smalend en
geringschattend oordeel velt over de vrij
metselarij en de vrijmetselaren.
Reeds in de „HollandsChe Revue" van
25 November ji. is de heer Janssen van
Raay, blijkbaar een, fier sehootsveldragesr,
tegen die brodiure te velde getrokken,
speciaal tegen deze passages.:
Op bladz. 134„Van de stiiEie verkeerd
heid en gevaarlijkheid eener gesloten ver-
eeniging tot heimelijk onderling hulpbe
toon in de zaak van ambten en betrek
kingen, rechtsgedingen enz. nog afge-
zjien, enz."
En op bladz. 139: „Iets anders, wel
iswaar, blijft aok in dnze dagen aldoor
over: de gemeenschappelijke betrachting
van onderling hulpbetoon, de stille af
spraak om elkander voort te helpen te
midden der „profane" buitenwereld
wanneer de vrijmetselaar te kiezen heeft
tusschen eenen profaan -en oen zijner
broeders, die beiden in verlegenheid of
in gevaar verkeeren, moet hij de hel
pende hand bij voorkeur reiken aan den
broeder metselaar, .en .wordt een der
broeders bijgeval strafbaar, dan maakt
de maijonmieke tband het den anderen
tot plicht, om al hun persoonlijken inr
vloed of ooik dien hunner vrienden aan
te wenden, ten einde de 'zwaarte der
opgeloopen straf te verlichten."
De Iheer Janssen van Raay beweert,
dat 'hier niets van aan is, en de heer
Bolland zegt.,.,, niemendal. Met profes-
FEUILLETON.
Magna zat op Feldhaus aan haar
schrijftafel, terwijl zij dezen brief las;
de geestdrift der schrijfster vond echter
ter bij haar niet derr rechten weerklank.
Schitterde al bij sommige passages haar
oog, nog vaker schudde zij het hoofd,
en ontstemd legde zij den brief neder.
Zoo op en top Tiny, die zich zon
der nadenken door alles laat meeslee-
pen, zeide zij bij zich zelf. En dan ver
langt zij nog, dat men zich terstond bij
haar stemmingen zal aansluiten. Heeft
zij niet op dezelfde wijze met haar Vader
landsliefde gedweept? Wat riep zij in
haar opgewondenheid over de bewegin
gen van ernstige mannen over zoo ern
stige punten.
Dat Dornick zich bij de beweging,
gericht tegen de verklaring der Pause
lijke onfeilbaarheid, had aangesloten,
kon niemand verwonderen, die zijn in-
'chten kende en kon heru, meende MagF
a, ook niet kwalijk genomen worden,
.dden zich ook niet mannen daartegen
gesproken, omdat zij het tijdstip
■?.t voor gunstig hielden wier trouw
soraal dédain ziet hij blijkbaar den Bloe
mend aalsch.en aanval over 't hoofd, waar-
olp ;Ziju criticus hem. nu per oipen brief
sommeert, eens uit zijn. studeercel te
komen.
't Zal ons benieuwen, of 'ZijpH'oogge-
leerde nog iets van zich zal laten hooien,
maar in, afwachting zij er op gewezen,
dat ook de heer Janssen van Raay
evenals in de Tweede Kamer broeder
Lieftin.dk boos is over "t raadplegen
van de als geheim bedoelde geschriften
der loge. (Hij voegt prof. Bolland toe:
„Gij hebt u niet ontzien, uit vrij-
m etselaarstijdsehriilen, die bestemd zijn
voor eene vertrouwelijke uitwisseling
van gedaahten en met voor buiten
staanders, juist datgene te puitten, wat
uwe krenkende beoordeeldug schijnbaar
zou kunnen rechtvaardigen."
Ziehier alweer de erkentenis, dat de
loge graag in "t geheim werkt Zoozeer
zijn de truffelbroeders hieraan verslaafd,
dat zij het compromiitteerende van zulk
een erkenning niet eens meer gevoelen.
Maar zou het nu geen 'tijd worden, die
geheimzinnigheid eens op fe helften? Zoo
iets behoort waarlijk in onze samenleving
niet meer thuis.
ALGEMEEN OVERZICHT.
Nog steeds maak|t> de kwésttie der 1
Egeïsche eilanden
een voorwerp uit V,an aanhoudenden zorg
koor de mogendheden.
Naar uit Wieenen geseind word(i/ b'e-
"Vestigien poltjtreke kringen, dat het ant
woord van het Drievoudig Verbond opi
de voorstellen van Engeland nopens de
(eilanden in de Égeïsche Zee vandaag te
Londen wordt overhjandügld'.
Die mogendheden van het .Drievoudig
Veibond stemden 'toe in de Ebgelsche
voorstellen, vooral om daardoor mede
te werken [tot het behpud van het: Euro-
pie esc h concert, da$ tot dusver op- den
ajlj(emeenen vrede een zoo krachtfgen
invloed ten goede heeft! gel And.
Hét anjtwoord van het Drievoudig Ver
bond op het voorstel van Engeland no
pens de Egeïsche eilanden rs; gisteren-
.avond ingediend. Naar verluidt bevtagl
Het koifte antwoord weinig, dat niet
reeds eenigen tijd bekend was.
Het bevqt geen verrassingen in dien
zin dat hejt Griekenland een der eilanden
die volgens het Engelsche voordel aan
Griekenland zullen komen, ontzegjf. 'In
ka'l gem eene termen aanvaardt het Drie
voudig Verbond „min of meer" alle
Engelsche voorstellen, ook de waarbor
gen, die Grey in zijn nota heefti ge-I
noemd voor de rechten en de yrijhieiidj
van Grieksche zoowel als mohp-mme-
daansche minderheden.
Over het algemeen blijft de toestand
in Zuid-Afrika
nog steeds zeer criföiefk. f
Woensdagochtend is een hoeveelheid
dynamiet bij Booysens op1 de spoorlijh
langs den Rand gevonden.
aan de Kerk 'toch niet betwijfeld werd.
De leer was nog niet tot dogma verha
ven. Er mocht geschieden wat wilde,
zij zou zich niet op een dwaalspoor laten
leiden en haar vriend niet verlaten. Zij
wilde met hem strijden, met hem bid
den.
En wie weet wat zij nog meer wilde,
maar een stem van buiten de deur ver
brak haar hooggaande gedachten.
Daar is een bode van het slot
Dornick, berichtte de stem der huis
houdster, wier ronde gestalte tot op den
drempel verscheen. Barones Clarisse
laat vragen of de gnadige fraulein van
avond een kop thee bij haar wil komen
drinken. De equipage zal dan vanmidj-
dag tegen vier uur hier zijn.
Magna moest lachen. Zij kende deze
uitnoodigingen van tante Clarisse en
verdacht er deze van, er eigenlijk weinig
mede uit te staan te hebben. Noch zij,
noch hare stilzwijgende nicht hadden be
hoefte aan onderhoud, en toch werden
deze uitnoodigingen wekelijks herhaald.
Zij hadden Magna aangename, onder
houdende oogenblikken bezorgd. Dit
laatste kon men echter niet op reke
ning van tante stellen, hoewel zij het
niet aan een hartelijke ontvangst liet
ontbreken. Zoodra Magna het zich na-
Dertiig agentten van politie hebben een
inval beproefd in de Tradeshall (htetl
bureau van het Veibond vian VakverJ
eejnigingen) om Rain, den secretaris van
het Vierbond, gevangen te nemen. Die
(takers hebben 'h.un ditf!, evenal's enkele
dagen geleden, verhinderd. Tijdens h,et
óntsjtane handgemeen werd plotseling
'een schot gelos4 naar de politie zegt,
uit hét gebouw van het Verbond. V,al
iens de stakers heeft) een politieagent
geschoten ien bij onderzoek van zijn ge
weer moet dat ook juist zijn gebleken.
De spanning, tusschen politie en «fta<
kers neemt toe.
De Tradeshall is thjanh meÜS kissen
en kasten gebarricadeerd.
Blijkens een bericht uirt) Benoni heeft
de politie daar vanochtend twee man
nen aangehouden, die de bevolking ech
ter weer heeft bevrijd. De toestand: te
Benoni begint er ernsjtSg uit te zien.
Bain bevindt zich mejf zijn lijfwacht in
de Tradeshall te Johannesburg. Hij zegV,
dat ze hét er best kunnen uitholden,
en nog water en lichii) hebben. Het ge
bouw is verschansteen groo;te hoeveel
heid levensmiddelen en water is er op
geslagen en de roodi vlag wappert op
het dak. 1
Een talrijke, dreigende menigte is bij
Ide Tradeshall door de politie mét de
bajonet uiteengejaagd. Twee mannen
zijn gewond. De krijgswet wotrdff nu
streng gehandhaafd, de burgerij Ts aan
gezegd ^tusschen aofttf uur 'q avonds; en
vijf uur rs ochtends thuis te blijven.'Zoh-
cfer bijzondere vergunning mag niemand
de stad binnenkomen of verlaten. Ge
wapende patrouilles [trekken voortaiu-
rend door de straten.
In de Kaapkolonie is eenige verbete,-
ring in ,den toestand merkbaar.
GEMENGD.
De koude heersdht thans in alle
deelen der wereld. In New-York klaagt
men. In Rarijts en in vele deelen van
Frankrijk is het eveneens zeer koud.
Die streken van Duifcschland, nog zoo
kort ^evoren door sneeuw en hoogfwater1
gfetei^terd, lijden nu van 'koude., Ert
Noorwegen spant natuurlijk de kroon
daar wordt een koude waargenomen als
men er maar zelden kent en die zelfs
de wintersport gevaarlijk fnaakt. In het
kleine Röros vriest höt'50 graden
In wel-ingelichte kringen te Rome
verluidt het, dat, ondanks de tegenwoor
digheid van een specialen Servischen ge
zant, de onderhandelingen itussch'en het
Vaticaan en Servië over hef sluiten van
een concordaat nog niet zijh begonnen,
De kapitein van d,en Japanschen.
kruiser Tone heeft een draadloos tfele-
gram gezond|en, waaruit blijkf, dat thans
alle inwoners van Kago-sjima d;e sjtiad
hebben verlaten. In 'hejt gebied van de
u i t(lb a r s t i n g is het redjdings(werk in
vollen gang.
Het gerucht wil, d,at een' schip1, 't
welk' na de eerste uitbarsting 31,07 vluch
telingen aan boord had genomen, tij'-
djens de tweede uitbarsting gezonken is..
Dc vuurspuwende bergop- het eilandje
Sakoera Sjima moet gedeeltelijk ineen,-
melijk in tante Clarisse's verblijf aange
naam gemaakt had, verscheen een van
Dornick's bedienden, die heel vormelijk
vroeg, of zijn heer zich hedenavond als
gast bij zijn tante aanmelden mocht,
een verzoek, dat steeds door de tante
met groote vreugde werd ingewilligd.
De theetafel werd op zulke avonden
blijkbaar vanuit de slotkeuken aange
vuld en leverde de schoonste verrassin
gen, waartoe ook dikbuikige flesschen
met parelenden inhoud behoorden. Tan
te opperde dan wel altijd het bezwaar,
dat zij van al die weelde niets wilde we
ten, maar toch droeg zij ook haar aard
deel bij tot de algemeene opgewekt
heid.
De gesprekken tusschen Magna en
Dornick duurden dan soms uren, waar
bij tante en nicht dan meestentijd stil-
zwijgende toehoorders waren.
Deze avonden waren in Magna's een
vormig leven ware lichtpunten. Door
de afwezigheid van haar broeder, die
thans ook in het Abgeprdnetenhaus ge
kozen was en daardoor soms maanden
te Berlijn' vertoefde, was haar dage-
lijksch leven nog eenzamer als vroeger.
't Was intusschen thans voor de eer
ste maal, dat zij haar broeder niet miste,
ja, dat zijne afwezigheid een verlichting
gestor,t zijn. De uitbarstingen nemen in
lievigheid, af.
Hier volgen nog eenige bijzonderhe
den over het eiland, en ihieif dorp, dat
gfeheel verdelgd is.
Sakoera Sjima, het ieiland;, waar de
vreeselijke vulkaan-uitbarsting heeft
plaats gevonden, ligft in de golf van
Kagjo-sjima, een inham in het zuïd.elijk
gledjeelfe van hef groote £iland Kioe
Sjioe. Het dopp op helt eiland Sakoera
sjima is tofaal verdelgd. Kago-'s^ima ijf
niet zooals d|e naam zou doen ver
wachten een eiland, of een plaa*s
op een eilandje, doch een havenplaats,
'op h!et Üamelijk groote Kioe-sjioe. Hoe
lava-stroomen van Sakoera-sjima tot bij'
Kago-sjima hebben kunnen doordringen,
is vooralsnog niet duidelijk. Waarschijn
lijk zal het vooral de steen- en ascp'l*
regen zijn, dje laatstgenoemde plaats
bedreigt. Men weeft, dat steenen tot op
3j0 K.M. van d.e vulkaan ?ijn neierg>ekor-
men. De omvang d;er ramp is nog toe
genomen door de vloedgolf, die op de
uitbarst rig is gevolgd.. Ca. 70 aard
schokken waren aan d,e uitbarsting, voor
afgegaan.
Het persomeel van de Piorfugeescho
spoorweg-maatschappij iheieftj gisjteren-
ochtend. het wierk gestaakt. He/t spoor
"wegverkeer staaft stil.
Uit S(t-John, New Brunswick: De
stoiomboof Cobequidj van de „Royal
Mail", komend,e van die Antillen, mett}
150 passagiers en eene omtren^ even
groote bemanning, is op he/ti strandgge-
loopen nabij het eiland. Briar, in die
baai van Fund.y.
Draadloos li et .zij wéten dat haar toe
stand; gevaarlijk is. Daarop bleven eensr
klaps alle ;tielegrafische berichtien uit.
Het laajtste telegram meld.de dajt het
voorschip dpor het waiter overweldigd
werd;. i "v
Uit Halifax: De bewaker van den
vuurtoren vap he(t eiland, Briar verklaart
niet te weten, waar het schip ziich be?
vin'd.t. Hij is vafn oordeel daStf de kapi
tein van de "Cobequid zich heeillj ver
gist, (toen hij liet wefen d.af :Mj op1 het
land Briar gestrand is. De stchipbreuk
moet op een ahd.'er eiland gebeurd zijh/
Een hevige storm woedde in de baai
van Funéljy en ;t zal moeilijik, zijn voor
de ter hulp gesnelde schepen de CobeL
quicf te vinden en hulp te Verleenen.
Te Halifax denkt me.i dat/ het schip»
tonaal verloren is.
De stoombooiten der regeering hebben
opzoekingen gedaan rond heel 'het el-
land Briar, maar zij hebben geen .spoor
gevonden van het schip.,
Uii New-York is 'bericht ontvangen ui't
Mexico (stad,) daf daar op een kabinets
raad beslist wais( dafJ de regeering deze
maand de vervallende .rente op de fin
nen- en buitenlancjsche scliiuld n i e 'z a 1
b e falen.
Thans komt beveis'Hging van de tijding,
w.aaraan nog d,e mededeëling w,oridt toe
gevoegd;, dat men in bankierskringen te
Mexico* (stad,) van oordeel is, dat deze
schorsing van betaling, welke voor een
termijn van zes maanden is aangekion-
voor haar was. 't Kwam haar toch voor
dat haar verkeer met Dornick hem niet
aangenaam was. Zij had zelfs opge
merkt, dat hij op hare gesprekken over
Dornick niet inging en zijn blik verduis
terde, als deze uitnoodigingen kwamen.
Magna nam aan, dat slechts in Dor
nick's onkerkelijke richting de oorzaak
lag, die Bernard van "hem had ver
vreemd. Zij veroordeelde echter haar
haar broeder en noemde diens optreden
hard en eenzijdig en slechts geschikt,
om Doiuick nog meer af. te stooten.
Door den dood harer moeder was
Magna vroeg zelfstandig geworden; 't
was echter haar trots geweest, die zelf
standigheid zoo weinig mogelijk te la
ten blijken; zij had zich steeds zooveel
mogelijk naar de inzichten en wen-
schen van haar vader en haar broeder
geschikt. In dit geval hield zij dit ech
ter niet voor noodig en meestal nam!
zij de uitnoodiging van tante Clarisse
verheugd aan. Haar vader werd, gelijk
altijd op dat uur, bezig gehouden door
het bezoek van den pastoor.
Zoo voltooide zij dien middag nog
vlug den brief aan haar broeder, gaf
hem bericht omtrent eenige huishoude-
delijke aangelegenheden en voegde er
bij een brief van Tiny Landskron ontr
djjigd, ,over een half jaar wel zal moeten
Worden verlengde
Kamerverkiezing Rotterdam III.
Bij de gisteren gehouden herstemming,
ter verkiezing van een lid der Twee-Je
Kamer voor het district Rotterdam 111
heeft de vrijz. candidaat, dr. „B D. Eerd-
mans, 2393 stemmen behaald en d-e R. K.
candidaat, de heer ,H. Stuilemeijer, 1734.
Gekozen lïs dus de heer Eerdmans.
Bij de eerste stemming verkreeg de
heer Eerdmans 1755, de heer Stu&ameijie-r
1532 en de heer de Zeeuw (S. D. A. R.)
527 stemmen.
De „Msbd," zegt van deze verkiezing:
„Wat én dezen uitslag het mees' te
leurstelt, |iis wel de geringe vooruit fang
in het stemmen-tal van den coJite-
candidaat.
Terwijl dat van den concentratie-man
met '600 stemmen steeg, haalde de heer
Stulemeijer slechts 250 stemmen op. Wat
ons er op te wijzen schijnt, dat de bond-
genooten der. vrijzinnigen zich meer heb
ben ingespannen dan die der Katholieken.
Hetgeen niet het minst om den onver
droten ijver der propagandisten moet
worden betreurd.
De 'heer Eerdmans doet nu zijn intrede
op 'het Biinnenhoif. Wlij zullen spoedig ge
legenheid hebben, om te ervaren, wat
waarde er dient gehecht aan de herhaalde
verzekering van hem -en. zijn supporters,
dat hij van alle anti-papistische smet
ten vrij dis.
iWiij vreezen met groote vreeize, dat de
nieuwe afgevaardigde aan de redac ie der
„'N. R. Gi|." ji.n dit opzicht nog wel on
aangename oogenbliklken zal bëzoijgen."
De Roomsche Katholieken en
Local Option.
Aan de besturen der afd-eeüngen, van
den M-ariiabond in het bisdom Haarlem
is het volgende schrijven gericht:
Op de volgende vragen, iing|elkcmen bij
het hoofdbestuur van den Maréabond jn
het Bisdom (Haarlem;
1. Mogen de Katholieken, hetzij als
lid eener Katholieke Drankbestrijders-
Vereeniging, hetzij als paruicuïijer per
soon, meestemmen voor het Vobkspei-
tionnement voor Local Option, ja of
neen? v
2. Mogen de Katholieke vereenlgingfen
bijdragen in de kosten, door de Plaatse
lijke Comité's gemaakt?
heeft het «bestuur in de bestuursver
gadering van -29 December 1913, te Haar
lem gehouden, gemeend te moeten ant
woorden
aDe Katholieken moeten, ina de ge
dane uitspraak van Monseigneur den
Edsschop, omtrent -het onttrekken aan d-e
ac'jie, zich onthouden van meestemmen^,
hetzij dan als georganiseerd Drahkbestrij1-
der, hetzij als particulier persoon, daar
dit het logisch gevo'g is van het verbod;
'b. D-e Katholieke Vereen,-'g'nigcin moe
ten de fnan.cieelie verplichtingen voldoen,
voorzoover die aangegaan waren -en zij-
vangen te hebben, waarvan zij den in
houd met een paar woorden aangaf.
Daar zij nog meer bezigheden had
sloot zij den brief haastig. Toen hij weg
was, viel het haar in, dat zij vergeten
had Tiny's groet van haar broeder te
doen. Bij nader inzien was het dan ook
maar beter dat Bernard haar vergat en
in elk geval kon zij dien groet nog in
een volgenden brief insluiten.
Toen Magna van haar vader afscheid
nam was de pastoor al daar, de schaak
stukken, waarmede de heeren den tijd
zouden slijten,opzettend.
Magna was reeds voor het vertrek ge
reed; zij had meer zorg aan haar toilet
besteed, dan voor tante Clarisse, die
daar toch niet op lette, noodig geweest
ware. Zij had echter gemeend, dat haar
nieuw donkergroen kleed niet beter kon
dienen dan voor dezen tocht. Met een
zeker welgevallen, haar anders vreemd,
had zij haar slanke gestalte in den spie
gel beschouwd en op haar kleed 'n rui
kertje viooltjes bevestigd waarom
wist zij zelf niet recht. Domick zong
altijd warm den lof van de viooltjes,
hoewel Magna hem honderdmaal had
verzekerd, tusschen hem en die Inederige
bloempejs geen overeenstemming te
kunnen vinden. (Wordt vervolgd).
