3
BUITENLAND.
BINNENLAND.
5e J^argan?
No. 1286.
Bureau OUDE SINCEL 54, LEIDEN.
lnterc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAOEN
DE ABONNEMENTSPRI|S bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week
ƒ1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post 1.50 per kwart; I.
Afzonderlijke nummers 21/# cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 Cent
Maandag
Januari
S05t.
rv \n\'ERTE>J riFPR |S h draagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 150, elke regel meer 30 cent. met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 15 regels 25 cent, Iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 15 regels 50 cent, Iedere regel meer 10 cent
Wegens den Feestdag van Drie-
Koningen, verschijnt DE LEIDSCHE
COURANT morgen NIET
Dit nummer bestaat uit
TWEE bladen.
V Met fluweelen handschoenen.
Dat onzerzijds niet ten onrechte ge
klaagd wordt over den verkeerden' geest,
welke den „Bonid van Ned. OnderWijV
zers" .en diens leden bezielt blijkt wel
duidelijk hieruit, dat zelfs mr. Troelstra
Van dien boozen geest niet gediend'
blijkt.
De leider der „S. D. A. P." had in
iHcet Volk gecritiserd het voorstel van
het hoofdbestuur van den Bond van
Ned. Onderwijzers in zake de verplichte
neutrale Staatsschool. De voorzitter van'
idlen Bond, de heer Ossendoïip, heeft!
toen in] de al gemeen e vergadering van
flen Bond den heer Troelstra van in,»-
menging beschuldigd. Hiertegen komt
deze nu in H et Vo 1 k op, meer bepaald
om er oip te wijzen, dat de houidiing van
den voorzitter van een vakbond, tevens
lid der 'S. D. A. P., al heel zonderling is,
wanneer deze het uitspreken van een*
oordeel door een soc.-dem. politicus over
een voorstel van het Bondsbestuur, dat
zich geheel op politiek terrein begeeft
en lijnrecht 'indruischt tegen hetgeen die
Partij besloot, als eene „inmenging" be
schouwt.
En om1 dam aan te toornen, hoezeer hij
er op uit is zich van alle „inmenging"
met zuivere Bondszaken te onthouden
geeft dan de heer Troelstra volgende
ironische passage ten beste:
„De twijfel, die omtrent enkele ge
dragingen van of in den Bond, vooral
wat z'ijn tactiek ten; opzichte der hoof
den van scholen betreft, nu en dan bij
ons opkomt, wordt nog steeds door
ons teruggedrongen door de gedachte,
dat wij deze zaak wel niet voldoende
zullen doorzien. Het persoonlijke ele
ment, dat zich in de bondspers in
deze actie zooveel m^er gelden laat,
dan wij dat in de arbeidersbeweging
gewoon zijn', moge ons nu en dan in
een onbewaakt oogenblik een onbe
scheiden vraag op de lippen brengen,
wij wijten deze oneerbiedige opwel
ling eerder aan onze onkunde en ge
mis aan bescheidenheid, dan dat wij
ons tot het oefenen van critiek zou
den durven verstouten. Zelfs wanneer
wij een hoofdbestuurder van den
Bond zijn „hoofd" in de klas hooren
uitschelden op een wijze, die ons
haast zou doen twijfelen aan zijn be
leid en paedagogische tact, beseffen
•wijt dat wij niet 'het recht hebben
daarover een oordeel uit te spreken)
en onlthouden wij ons van „inmen
ging". En als onze vriend Ter Laan
in Haagschen gemeenteraad de
bewering vani een onderwijzersblad,
dat het hoofd de natuurlijke Vijand
van den onderwijzer is, met klem van
redenen verdedigt, dan dringen wij
[den zonldigen twijfel, die daarbij1 in
ons opkomt, als een streven naar on
geoorloofde „inmenging"" haastig te
rug." I
Aannemen! zouden we zeggen, want
weliswaar wordt hier de hoogborsfige
Bond met fluweeleni handschoenen aan
gevat, m'aar de heer Troelstra heeft nu
eenmaal een stevigen greep en zoo zul:-
len de verwaten Bondsleden dat wan
trouwen in hun „beleid en paedagogi-
schen tact" best voelen wat we hun
van harte gunnen.
Ook !de heer Troelstra is ervan over
tuigd, dat zijn ironie de heeren opvoe
ders wel kwetsen zal, want hij haajst
zich te verzekeren, dat hij „met te meer
gerustheid" zich van inmenging ont
houdt, „omdat hij genoeg vertrouwen'
4 i e eft in de onderwijzers zelve, om van
hen zelve de verbetering te verwachten
van enkele zaken, die ons voor het wel
slagen huniner vakbeweging en voor de
verheffing van hun stand op den duur
minder gewemscht voorkomen."
't Is een mooi pleistertje op de zoo
juist geslagen wonde.
We zijn intusschen zeer beducht, dat
het vertrouwen van mr. Troelstra wel
beschaamd zal worden, ten minste wat
dc leden Van den Ossendorpschen bond
betreft.
V Mr. Troelstra en de onder
wijscommissie.
In eeni artikel in Het Volk, waarin
hij aan 't adres van den Ossendorpschen
„Bond van Ned. Onderwijzers" eenige
harde waarheedn zegt, geeft de heer
Troelstra volgend oordeel over den ar
beid, Welken hij verwacht de Staatscom
missie tot oplossing der Schoolquaestie
„Dat deze commissie de bijzondere
school tot haar recht zal doen komeni,
zonder de openbare te benadeelen
dat i\) zich de verhooging van het
peil van beide takken van ons volks
onderwijs ten doel zal stellen, mede
door eerlijke concurrentie tusschen de
zen mogelijk te maken daajraah
twijfelen wij niet."
Wel, dit Zijn hoopvolle woordenl!
De Ossendorpers zullen ze wel niet
onderschrijven maar zulke „palstaan
ders" hebben blijkbaar hun invloed ver
loren.
Mr. Troelstra nadert ten minste al
aardig de pacificatie.
ALGEMEEN OVERZICHT.
Nog lang niet is het laatste woord
gesproken, en geschreven over 'de z.g.
Eilanden-kwestie
en 'Griekenland De Italiaansche afge
vaardigde Cirmemi geeft in de Stampa"
een beschouwing over den. buiid.gen stand
der 'kwestie, welke van, hoogeir hand
schijnt ingegeven,
uQe internationale toestand ziet er,
er bij het begin van dit nieuwe jaar
zeer bedenkelijk u,it, wijl Griekenland de,
illusies van degenen heeft vernietigd, die,
aan een vredelievende ruiming van, Zuid-
Alibanië door de Grieken geloofden, Grie
kenland is niet tevreden, heeft zijln, troe-
pencontingent in het grensgebied van Al
banië verdriedubbeld, een groote hoeveel-
heiid wapens ingevoerd en 'talrijke vrij-
wiliigersbenden met reguliere GrieksChe.
officieren en soldaten georganiseerd.
Thans wil Griekenland den Driebond
zelfs van .boven af behandelen en recht
streeks uitdagen. De 'houding van Grie
kenland jis des te gevaarlijker, wijl de
Griëksöhe minister van Buitenlandsche
Zaken slechts als spreekbuis van Frank
rijk fungeert. De hoop, dat 'Frankrijk
Griekenland dringend zal uitnoodigen, de
besluiten der groote mogendheden op te
volgen, is jammer genoeg op een teleur
stelling 'UitgeLoopen. In plaats daarvan
hitst Frankrijk de Grieken slechts tot
tegenstand op en stookt het tegen den
Driebond. Feitelijk is Griekenland van
passieve tegenstand tot'een actieve over
gegaan."
Ten slotte verklaart Cirmeni, dat Ita
lië zich -niet laat overbluffen en zijln
öischen van compensaties iin "Rhodus of
Kleiin-Azië voor de ontruiming van de
Dodeconesos niet zal opgeven. Om deze
ingewilligd te zien, beschikt Italië over
een leger ën vloot en heeft het mach
tige bondgenooten.
De Parijsche Temps" zegt in zijn
bespreking over het antwoord van den
Driebond op het Engels che voorstel: Uit;
het feit, dat in dat antwoord gezwegen
wordt over de eilanden-kwestie, blijkt,,
dat 1de mogendheden het hieromtrent niet
eens zijn. Een Duitsch diplomaat ver
klaarde ons dezerdagenH,et Engelsche.
voorstel tot oplossing der eilanderwkwes-
tie is een ideale oplossing, maar Italië
wil baar niet aanvaarden en Turkije
evenmin.
Dde [oneenigheid onder de mogendhe
den van'den Driebond is de reden, waar
om dn haar antwoord op het Engelsche
voorstel niet gesproken wordt over de
eilanden-kwestie, zoo zegt het Fransclie
blad.
Te Walona aangekomen vluchtelingen
uit Zuidelijk Albanië verklaren, dait Griek-
sche soldaten en officieren in burger-
Jdeeding er een waar schrikbewind heb
ben ingesteld en alle toebereidselen tref
fen om 'de tenuitvoerlegging van het ont
werp der commissie voor de grensafba-
'kendng met geweld te verhinderen.
Een vergadering van vluchtelingen, te
Walona 'gehouden, heeft besloten dit ter
kennis van de mogendheden te brengen
en hen te verzoeken, maatregelen te
treffen om de ontruiming van Zuidelijk
Albanië door de Grieksche troepen door
te zetten.
Naar bet Stef ani-agentsc'h ap uit iWflr
Inoa verneemt, zijn 300 Albaneeschie gen
darmen met machinegeweren naar 'de
zuidelijke grens vertrokken.
Een correspondent van het Parijsche
„Journal" heeflt den
prins von Wied
om een onderhoud verzocht, die hem
op zijn vragen het volgende antwoordde
„Ik reis Zondag naar Potsdam, om,
daar de deputatie van Albaneesche no
tabelen tie ontvangen. Op 20 Januari
denk ik naar Albanië te vertrekken en
in 'mijn toekomstige hoofdstad Durazzo.
te 'gaan wonen. Het ligt niet i>n mijn
voornemen, den koningstitel te voeren,,
maar dien van ^souvereim vorst" van
Albanië.
Ik ben eenigen tijd geleden begonnen
met de studie der beide Albaneesche
dialecten en zet die ijverig voort. Uw
vraag naar het toekomstig samenleven
der 'godsdienstige gezindten kan ik al
dus beantwoorden, dat "de Mohamme-
daansche, Katholieke en orthodoxe ge-
me enscliappen bij de uitoefening hunner
godsdienst door jjiets zullen worden ge
hinderd. U kunt alle geruchten omtrent
zelfstandige manifestaties tegenspreken.
Het land is niet rijk, maar wij hebibeq
toezegging eener Europees che leening.
Nog twee jaren zal de internationale
controle-oom missie hare functie btijlven
uitoefenen.
In de naaste omgeving van den prins
von Wied vernam de correspondent nog(i
dat de toekomstige grondwet van Alba
nië nevens een voor de algemeene be
lastingwetten verantwoordelijk parlement
ook periiccuckc ciga-^Tiiigen der dis-
tricts-vertegenwoordigers zal voorsChirijt-
ven.
Uit i
Mexico
wordt nog steeds melding gemaakt van
bloedige gevechten,, waarbij zeer Veel
menschenlevens verloren gaan.
Na een tievige n strijd van drie dagen
hebben, volgens berichten, uriit Presidio
(Texas), de meeste federalen, ten einde
raad, de benarde veste Oj.nag0' ont
vlucht, om te traahten de wijk te nemen
naar Texas. Mq. Numee, de bevelhebber
van het Amerikaansqhe leger in Texas,
heeft echter bevel gegeven de vluchte
lingen te ontwapenen en ze terug naar
Mexico te brengen. Men verwacht, dat
Ojinago vandaag of morgen door de con-
stitualdsten zal worden bestormd en in
genomen. Honderden vrouwen en kin
deren hebben in Presidio onderdak ge
vonden.
De vluchtende federalen hebben te ver
geefs gepoogd zich te vereeuigen; de
mitrailleuses joegen de benden, steeds
weer uit elkaar.
Bij de grensrivier, de Rio-Grande-edel-
Norte, werd fel gevochten. De liidht ge
wonde vluchtelingen wierpen zich in, den
stroom, terwijl de oproerlingen op'hen
schoten; de zwaargewonden, vielen.
Slechts enkelen wisten te ontkomen,
door zich achter de met cacus-planten
begroeide rotsblokken te verbeigen, waar
zij hun wonden uitwaschten mei het
modderige water.
Alle gewonden werden, door de Ame
rikanen op Ameriikaansch gebied mee
genomen .en naar het lazaret vervoerd.
'Op een plaats poogden 300 federalen
de rivier te doorwaden, zij werden ont
wapend en naar hun vaderland terug ge
zonden, hoewel zijl smeekten te mogen
blijven, wijl hun ginds, ongewapend als
zij waren, een wisse dood wachtte.
De kerk van Presidio is als hospitaal
ingericht Noch, de federalen, noohi de
opstandelingen hebben veldlazaretten, de
toestand der gewonden is dan ook zeer
treurig, maar geen der beide partijen
wilde toestaan, dat het 'Amerikaansch
Roode Kruis op Mexicaansdh gebied hulp
bood.
Tal van gewonde soldaten zijn neer
geschoten df in den modder van de
moerassige rivieroevers gestikt
Men schat dat van weerszijden meer
dan 10.000 man gewond en gedood wer
den.
Het gebied, waarop de strijk! met de
wapens wordt gevoerd, verlatend, betre
den wij een oogenblik het terrein van
■den strijd des geestes, en zien dan hoe
ia
Engeland
een groote afval dreigt plaats te hebben
van de Anglicaansche Kerk.
De hooge AngliqaansChe geestelijkheid
houdt zich in den laatsten tijld ernstig
bezig met een 'kwestie, die door een
conferentie van Anglicaans che en daar
mee in belijdenis overeenkomende mis
sionarissen in het leven is geroepen. De
ze conferentie, die wel een eigenaardig
licht werpt qp de opvattingen, welke in
de Anglócaansche kerk door een deel der
geestelijkheid worden gehuldigd, werd in
Juli van 't vorig jaar ^in Kikuyu, een
klein dorpje in Oost-AÏrika, gehouden/
Het doel der aldaar gehouden beraad
slagingen was, middelen, te beramen, om
tot een aaneensluiting te komen tusschen
de verschillende missies, werkende op
hetzelfde arbeidsveld en dezelfde „hoofd
waarheden" verkondigen als de A-qgli-
oanen.
Het resultaat van "deze besprekingen
was, dat een 'aantal conclusies werden,
vastgelegd, 'die aan de respectieve seo
ten werden vooigelegd en dat tot slot
een godsdienstige plechtigheid in een
AngliicaansChe kerk plaats had, waaraan
ook 'Methodisten, .Baptisten en Presby
terianen deelnamen en 'die bestond in
een gemeenschappelijke communie vol
gens AnglicaansCh gebruik. Dit alles ge-
sdhjiedde, zooals gezegd, i/n een ^Angli
caans che kerk, welke viel onder 'de be
diening van een Anglicaans Chen bisschop.
Deze handelwijze lokte protest uit van
de zijde van andere Anglicaansch e bis
schop epn en verdere hooggeplaatste gees
telijken.
De bisschop van .gianzdibar beschuldig-
de 'zijn medebisschoppen ,van, Uganda en
Mombasa openlijk van ketterij en, klaagde
hen aan bijl de kerkelijke overheid. Er.
ontwikkelde 'rich gaandeweg een strijd
over 'de geheele linie, die ten slotte tiep
en 'thans nog loopt over de "kwestie van1
het '„'herstel der Christelijke eenjheid". De
groote vraag hieilhij is, oï de Engelsche
kerk 'aansluiting zal zoeken bijl de Room-
sohe kerk, dian wel bij andere niiet-Room-
sche kerkgenootschappen.
GEMENGD.
Tusschen de halten Wjodppy )en
Metz-Devant les Ponts is een trein
verongelukt, waarbij 7 soldaten uit
Rijnland en Wiestfalen den dood vonden,
één levensgevaarlijk werd gewond en v.ier
hoogst ernstig. De trein, waarin zich uit
sluitend soldaten bevonden, die van het
Kerstmisverlof terugkeerden, moest op
een ramgeerlijtn komen, maar liep, waar
schijnlijk door onachtzaamheid van den
machinist, op een stpotblok, waardoor de
locomotief derailleerde.
President Poincaré zal een be
zoek brengen aan de Russische hoofd
stad, 'St Pietersburg.
In een gevangenis bij Caira brak
Zaterdagmorgen een muiterij uil Biij
bet 'gevecht t usschen de gevangenen en
d,e bewakers werden vier gevangenen
gedood en vijftig gewond.
In d,e bouwvakken te Lon
den 'zijln den laatsten tijd herhaaldelijk
partieele stakingen voorgekomen, als pro
test t egen het aannemen van noiet bij een
vakvereeniiging aangesloten werklieden.
De patroons dreigen, ingeval' met deze
taktiek wordt doorgegaan, met èen alge>-
meene uitsluiting.-
Hoe het met de veiligheid inide
Chinees ch e provincie Setsjoe-
a ni gesteld is, kan eenigszins blijk en uit
de mededeeling, dat in den Loop. van het
jaar 1913 in die provincie meer dan
24.000 personen, grootendeels roovers,
terecht zijn gesteld. Als oorzaken voor
den toestand van verwarring en ongei-
biondenheild, die er heerscht, worden aan
gegeven de omwenteling, de duurte van
het opium en de overbevolking.
Blij Texonnieres derailleerde
gisteren een tram. Er zijn 2 dood en en
10 gewonden.
'In de kolenmijn in de buurt der
stad Kuldscha in China zijn Zaterdag,
door een mijngiasontploffing 16
mijnarbeiders om het leven gekomen.
T- Volgens het pauselijk jaar
boek telt de Kerk thans in 't geheel:-
14 patriarchaten, 208 aartsbisdommen,.
847 bisschopszetels, 546 titulair-bdsdom-
men, 12 apostolische delegaties, 164
apostolische vicariaten, 65 apostolische
prefecturen en 22 diocesen, die onmid
dellijk onder den Hl Stoel staan.
Volgens de „Osservatore Romano"
ontving Z. JT- de Paus op den lsten
Jan. de gelukwenschen van hunne
majesteiten Frans Jozef, keizer van Oos
tenrijk en koning van HongarijeWilhelm
II, keizer van 'DuitsChlandNicolaas II,.
keizer van Rusland; Friedrich August 111,.
koning van Saksen; Aifons XIII, koning
van Spanje; Gustaaf V, koning van
Zweden; Haakon Vil, koning van Noor
wegen; Albert I, koning van 'Bielgië;
Nikolaas I, koning van Montenegro Lo-
dewijk III, koning van Beieren; Manoel
II, ex4coning van Portugal; koningin
Maria Christina, koningin Amelie, en van
hun koninklijke hoogheden Philippe,
hertog van Orleans; prins Jean Georges;
den graaf van CasertaFerdinand, her-
Jog van Montpensier, den graaf d'Eu, en
-infante Marie de Ia Paz.
Volgens berichten van de Faröer-
eilanden zijn daar in de laatste dagen
dr.ie visschersbooten veronge-
1 uk t, 31 visschers kwamen om tiet leven.
De slachtoffers Laten 13 weduwen met
43 kinderen onverzorgd achter. Het kleine
visschersdorp Skadr op het eiland Kunoe
heeft door het ongeluk bijna zijn geheele
bevolking verloren.
Het Deensche koningspaar tieef.t tot
eerste leniging van den nood 500 kronen
gezonden.
Koninklijke Besluiten.
Bij Kon. besluit is benoemd tot com
missaris van politie te Kampen en tevens
tot commissaris van rijkspolitie C Kop-
pejan, 'thans commissaris van petitie te
Zaitbommel
is benoemd tot tijdelijk advise erena
lid van de commissie, ingesteld b.j Kon,
besluit van 12 Dec. 1910, n.o.. 56, de
luiit.-kolonel P,. L. Bergansius, van he.
2e reg. vëld-artilLerie
Js benoemd tot conservator tevens as
sistent aan het instituut voor paras, tii'.e
en 'infectieziekten van 's Rijks-veeartsenij
school te Utrecht dr. E. A. R. F. E'iaudet,
thans tijdelijk als zoodanig Werkzaam
As benoemd tot conservator aan he.
instituut voor parasitaire en infectie
ziekten van 's Rijks-veeartsenijsdlioO'l .e
Utrecht, tevens belast met het geven
van onderwijs in tropische veearjsenij
kunde aan die inrichting, dr. A. Vr.ji
burg te 'sGravenihage
is aan de reserve-officieren v. gezond
heid 2e ld. L. J. P. Batenburg^ M. P.
van de Loo en H. ,A. G. Bots een eer
vol ontslag uit .hun gemelde betrekking
tot de landmacht verleend; en zijn meer
genoemde heeren Batenburg, van de Loo
en Bots op het daartoe door hen gedaan
verzoek benoemd tot reserve-officier van
gezondheid 2e kl. bij het reserve-perso
neel der landmacht;
as aan den hoofdcommies der tele
grafie W, Burkels op zijn verzoek als
zoodanig eervol ontslag verte end.
Tienjarig bestaan van de K. S. A.
Naar wij vernemen, zullen de Hoog
waardige Bisschoppen op de feestverga
dering van de K. S. A. te Utrecht zich
laten vertegenwoordigen, terwijl Z, D. H.
de Aartsbisschop persoonlijk de avond
vergadering zal bijlwonen.
Van Z. D. ,H|. den Bisschop van
Haarlem werd voor de „feestgave" eeo
gift van f 100.ontvangen.
Er wordt nog eens aan herinnerd, dat
de middagvergadering begint te 13/4 uur
en de avondvergadering te 73/4 uiur. Drin
gend wordt verzocht, dat men vooral
tijdig aanwezig zij,
Ned. R.K. Bond van Bakkers, enz.
Gisteren had in 'den Haag den ver
gadering plaats van tiet hoofdbestuur van
.dien bond. Aldaar werd opgemaakt de
overeenkomst tuss.dhen hoofdbestuur en
den bij de laatstgehouden buitengewone
bondsraadsvergadering gekozen vrijge
stelde, den heer H. J. Sprokop. Bepaald
werd, dat deze met 1 Februari ini dienst
zal treden.
Inzake de redactioneele wijtzijgingen in
de Statuten zal door het zenden van refe
rendums aan de aiuceuingen a, goed
keuring worden gevraagd.
Besloten werd, geen colportage meer
toe te staan op federatieve openbare ver
gaderingen, dan die welke als noodzake
lijk voor d e vakbeweging door alle be
sturen 'wordt erkend. Politieke of socia
listische lectuur zal beslist verboden zijn.
Geen internationale bakkers-
tenloonsteliing.
Naar wij vernemen, zal de Internatio
nale Bakkerijtentoonstelling, welke dit
jaar van half Juni tot half Juli Te Am
sterdam zou worden gehouden, naar alle
