„Leidsche Beelden".
buitenland.
binnenland:-
5e Jaargang
No. 1247.
Buureaii OUDB ©SNCStSIL, 54, 1LEJIE5EN.
latere. Telefoon 935. Poetbac 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITOEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met QRATI8 POLIS Ongevanea-reraekerlng
het OEILLUSTREBRD ZONDAGSBLAD toot Lelden «ent per week
1.10 per kwartaal; bl| onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummer* 27, cent, met Oellltietreerd Zondagsblad 6 cent
Zaterdag
13
November
1913.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 15 regels 0.75, elke regel meer 15 cent
'ngezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent. met gratis
•Owijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Oroote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentlöngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handele-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, Iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 1—5 regels 50 oent, iedere regel meer 10 cent
Dit nummer bestaat uit TWEE
BLADEN en een GEÏLLUS
TREERD ZONDAGSBLAD.
V Afschaffen maar!
Na de mislukte proef met de vier-
tnaanders geniet ons leger nu de zesen-
eenhalVemaanders, welke Welluidende ti
tel! wordt gevoerd door lotelingen, die
aan zekere (bij (Algemeenen :Maatregel van
Bestuur gestelde eischen voldoen en
daarom tyvee maanden later voor eerste
oefening onder de wapenen kunnen ko
men dan de overige miliciens.
Gelukkig al hebben we diep (mede
lijden met de gezakten zijn er niet
veel van die uitverkorenen, want de re
sultaten van het voor hen gevorderde
examen vallen bar tegen. Te Amsterdam
bijv. slaagden van de 136 adslpiranten
vijf (verleden jaar waren die cijfers:
244 en 77)te Delft kregen van de 52
examinandi twee het diplomate 's-Gra-
venhage van dei80 vier; te Haarlem' van
de 50 een ite Assen van de 18 drie. Ver
leden jaar namen in het geheel 937 can-
didaten deel aan het examen, van wie
er slechts 291 slaagden.
Natuurlijk vraagt men zich af: waar
zit 'mi dat in Verleden jaar is er in de
Tweede Kamer al' over gesproken en dit
jaar zal' |zulk!s (wel five er het geval zijn. Ijny-
m'iddels is de pers redds bezig genees
middelen aan te wijzen voor wat 'men
dan een kwaal noemt. Zijn de exjamen-
com'm'issiën niet te streng geweest, zoo
wordt ondersteld; ofmoeten de eischen
niet een beetje verlicht wordenof (moe
ten we niet bedenken, dat we Imet dat
zeseneenhalvemaandersinstituut eigenlijk
in een overgangstijdperk verkeer en,
waaraan pias een einde zal' kunnen 'kom-ep
als ons heele volk' zich meer gaat oefep
nen, waartoe het dan gebracht Moet Wor
den met zulke faveurtjes als een wat
verkorte oefeningstijd.
Al deze vragen boezemen ons slechts
m'atig belang in, Imiaar wel zien we met
schrik te igemoet, dat Men 't weer eens
over een anderen boeg zal gaan beproe
ven. Latein we toch eens uitscheiden met
de tweeslachtigheid bijl ons leger, waar
van ook het reservekader zoo'n typisch
staaltje is. De diensttijd word't tegen
woordig al zoo kort mogelijk genomien.
Welnu: laten dan ook alle miliciens
daaraan volledig deelnemen zonder pro
beerseltjes oiml ier voor Jan, 'Piet fen Klaas
nog1 een stukje af te doen. Dit geeft
ahem'aal Maar gestrubbel en ontevreden
heid in en buiten het leger.
Een afgerond stelsel, dat voor ieder
XXX.
Een Herfst-praatje
Een herfstpraatje?*.*
(Waarom niet!
't Is herfst., [herfst weert je.,.. heijFsti
winden en regenbuien; onze winket-éta
lages staan volop; te prijken met herfst
en najaars-nouveauté's*.,. alles is in echte
kerf sts temming*,,
(Waarom dan ook geen herfstpraatje
er bij?
En als je zoo, op' 'gezette tijden 'telkens
terugkeerend, van een en ander onzer
stad vertelt, zijn er zoovele dingen en
gebeurtenisjes om je henen, dat 't moei
lijk is, daaraan altijd «ipart een gansch
„(Beeld" te wijden.
iW|elnu, in 'n herfstpraatje kan je zoo
een en ander well eens ophalen. Nog
eens een paar dingen cTe revue laten pas-
seeren, die je, nut en dat 's een goed
ding, dat de overigens alom minder vrien
delijk ontvangen "Herfst met zich brengt
de gezellige lange avonden weer ko-
men, te binnen schieten.
Zoo 'heb je daar 't feit, dat x We daar
achter elkaar 'de drie meest gezochte ieu
meest bekende bioscopiséhe ppnamen
binnen onze veste kregen.
Is dat louter blooï toeval, of niet,
dat even vóór onze groote Stadszaat af
gehuurd was voor de bekende succes-
film onzer K. Si. A. (afd. Lelie-B|k>scoop)
»Van de Kribbe tot het Kruis", daar de
„Quo-Vadis"-fiIlrn een groote [week lang
ging, en tegelijkertijd 'n andere bioscoop
met. ,,'De laatste dagen van Pompéi''
k,wam „De" drie reuzen-opnamen op
cinema-gebied 't Leidsche publiek gelijk
Ongeboden, van zooi verschillende rijde.
Is dat louter toeval, of niet?
gelijkelijk werkt, zal op den 'duur ook
ieder het best bevallen. JEn daarom zeg
gen weafschaffen kniaiajr al die buitenis
sigheden I
ALGEMEEN OVERZICHT.
Eigenaardig is op het oogenblik de
toestand
in Mexico
Zooals men weet heeft de vertegen
woordiger der V. Si. Mexico verlaten na
dat zijn ultimatum1 binnen den gestel-
den tijd niet was beantwoord. Echter
hield hij nog een slag om1 den arm1 door
te zeggen dat wanneer Huerta voor 12
uur 's avonds nog antwoordde, de zaken
niet zulk een vaart zouden loopen. Huer
ta was lechter hïjet te Vinden (en mien zeide
reedis dat hij gevlucht was. Het schijnt
echter weer een streek van den dictator
te zijn geweest om de overhandiging
van het ultima turn, waarvan hij zeker de
lucht gekregen had te bemoeilijken. Een
telegram uit Mexico n.l. meldt, dat Idle
minister van financiën het communiqué
van Lind aan Huerta niet had kunnen]
overhandigen, wijl1 laatstgenoemde zich
naar de voorstad'Tl&lpam had begeven,
zonder daarvan medfëdeeling te doen laan
den ministerraad. Men kwam1 pias ys mid'-
dajgs te weten, waar Huerta zich bevond.
Enfin er kan nog veel hersteld wor
den. Volgens de laatste berichten zijn
personen in de omgeving van Huerta
ijverig werkzaam' in het belang vian nieu
we onderhandelingen tm'et 'de Amerikaan-
sche regeering. Zij verklaren, Jmadrtiging_
te hebben van Huerta tot het doen van
concessies, wélke zij gelooven, dat vol
doende zullen Zijn.
;Een en ander heeft weer een vertrou
wensvolle stemming te Washington in
het leven geroepen.
Men denkt dat Huerta tegenover den
eisch van Wilson een alternatief wil stel
len. Huerta zou er in berusten om af te
tredenmaar hij Will Zijn ontslag (aanbie
den aan het niéuwe Congres, waarvan
Wilson heeft verklaard dat het niet bij
een mag koMen. Men heeft de vrienden
van Huerta en de léden van zijn kabinet
verwittigd, dat zekere maatregelen, wel
ke het nieuwe Congres zou kunnen aan
nemen, op onwrikbaren tegenstand vam!
de Vereenigde Staten zouden stuiten.
Huerta zal1 schriftelijk uiteenzetten,
wat het Congres zich voorstelt te doen,
en hij zal zich op de hoogte stellen of
de voorgenomen -wetsontwerpen te Was
hington tegenstand zouden vindemi.
't Is maar een vraag!
iWaarbij We intussChen kunnen consta-
teeren, dat de film der Letie-Biioscoop,
ondanks die zware concurrentie dan, en
ondanks een laffe aanslag omi de pro
jectie onmogelijk te maken, volop 't suc
ces van avond aan avond volle zalen be
haald heeft En de voorstelling hoe
heel anders dan gewoonlijk de bioscope
ze ons geeft ook bij de duizenden
Leidsche toesdhou|wers diepen indruk ge
maakt heeft, waaraan later, veel later
nog, met innige ontroering wordt terug
gedachte
Evenals aan den avond vani hoog
kunstgenot, die ,,Arti;' ons gaf.
Ziet, zulke avonden, waarvan zooto
verheffende, veredelende kracht uitgaat,
roepen ons 't evenzoo (genotene vain vroej-
ger in den geest terug.
Avonden van gesmaakt kunstgenot
Doen ons denken aan 'de avonden
van grootsche tooneelkunst iim z'n meest
goede beteekenis, zooals Roy aards ze óns
met z'n „Lucifer" en „Adam in Balling
schap" nog eens kwam brengen.
Of een stuk volkstooneelspel alls het
hier pas opgevoerde: „Het teeken des
Kruis es"a
Tooneelkunst ïn de goede richting, zoo
als We 't, ïn onzen tijd van mondaine
en immoreele schouwburg-vermakelijk
heid, niet genoeg kunnen te rugwen s Chen,
i ZiUlke herfstavonden doen ons ook
weer denken aan de schoone uren, zoo
als „Geloof en Wetenschap" ze ons zoo
menigmaal schonk.
Doen ons naar zulke avonden ook voor
dezen winter weer hoopvol verlangen.
Eru. naar méér,, dat ons van Roomsche
zij in 't komend, o£ eigenlijk reeds begon
nen, winterseizoen, zal gebracht worden.
Dat in andere kringen van 'Roomsch
Leiden weer z'n aanhangers vindt
Met de tegenstanders van Huerta gaan
intusschen de V. S|. niet verder in zee.
Volgens de „NL Y. Herald" heeft ,Bryde
door bemiddeling van Hale, den regee-
ringsvertegenwoordige:', aan Carranza
doen mededeelen, dat de V. het ver
bod op den .uitvoer van waplenen en mu
nitie naar Mexico niet kunnen opheffenl,
aangezien zulks de aanhangers van Huer
ta tot maatregelen zou prikkelen, die
onverwijlde gewapende tusschenkomst
der V. S|. noodig zouden maken.
van den Balkan
komen gunstige berichten. Eerstens dat
de pogingen van Roemenië met volko
men succes bekroond Zijn en 'de vrede
tusschen Turkije en Griekenland geslo
ten is.
Wat betreft de begrenzing van Al
banië is in de laatste dagen sprake ge
weest van een voorstel' van Engeland
over de Zuidelijke grens.
De „Wiener Allgemeine 'Zeitung" ver
neemt, dat idem inhoud van dat [voorstel]
is, omi de besluiten van Londen pver
Koritsa en Kaap Stylos te handhaven,
maar de afbak en ings cotatni ssi e te ont
heffen van haar taak om pp ethnografi-
sche gronden 'de rest van de grens af te
bakenen. De mogendheden moeten een
voudig naar schatting een ethnogiiafïsche
grens trekken. De commissie heeft dan
nog slechts eenige bizonderheden te re
gelen en kan alzoo voor den 30sten No
vember haar werkzaamheid hebben vol
tooid.
iDit voorstel! is te Weenen zeer gunstig
ontvangen en de regeering zal 'er zeer
waarschijnjijk haar goedkeuring aan
tïfcdhten.
Volgens de „Wiener Allgemeine Ztg."
hebben Oostenrijk en Italië niets tegen
het voorstel', maar rij moeten het (nog
in onderdeden onderzoeken.
Minder gunstig nieuws is er echter
ook bij: de verschillende berichten. Zoo
wordt het Belgrado aan de „Südslav.
Corr." bericht dat Men de'Servische troe
pen te Prisjtina, Uskub en Ddbra opge
wondenheid heerscht, die zich reeds in
betoogingen heeft geuit. Verscheidene
tnoepenafdeelingen hebben hun wapens
ingeleverd en verklaren niet langer in
dienst te willen blijven. Dit heeft den
tnoonsop vol'ger Alexander aanleiding ge
geven persoonlijk tusschenbeide te ko
men. Met oen extra trein is hij over Us
kub naar Prisjtina vertrokken, maar uit
vrees voor een aanslag is hij naar Bel
grado teruggekeerd zonder te Zij[n opge
treden. Ten einde nieuwe incidenten 'te
voorkomen, heeft 'de regeering besloten
aan de troepen 3 maanden verlof 'te ga-
iDe feestvergaderingen en uitvoeringen
onzer vereenigingeni op zoo velerlei! ge
bied, 'die wc dan weer achtereen krijj-
gen gaan, ^Vondel" heeft z'n „sinakeriji-
en" voor het komend seizoen reeds in
gezet, terwijl we nog een „Venetiaanschié
Vendetta" binnen "de muren van "het
Bondsgebouw te wachten hebben.
Ook onze St. Jozefsgezellenvereeriigiing
biedt weer 'tooneelspel,, in keuze, opzet
en uitwerking, zooals we dat van deze
dilletantengroep verwachten kunnen: uit
stekend*
En de feestavonden in de gezellige ge-
zellenzaal, steken niet 't minst als hel
dere lichtplekken van glundere vrolijk
heid in de nevelige (herfstavond-stemming
af. Maar in onze herfststemming kunnen
we niet denken aan vermaak, vroolijk-
heid en ontspanning alleen.:
Neen, 't korten der dagen, de lange,
gure avonden, doen ons zoo duidelijk
't komen van den winter al zien. Eg
we bereiden er ons ai' weer stillekens
op voor*
IDie winter***.
(Winkeliers met groofe colleétie's pep
sen en bonten,
Huisvaders met of zonder groot gezin.'
Vereenigjngen op 't gebied onzer
Roomsche dharitas werkzaam en die
ander sociaal' gebied*
Handelaars in kachels en steenkolen.
Allen verwachten ze, zij 't dan met
voor élke categorie zeer verschillende/
herfstavond-overpeinzingen, den 'komen
den wintertijd*
(Winter*,.. den eene als 'n groot, som
ber, donker, nevelig spookbeeld tegen-
grijnzend, zij 't dan nog van verre, om
dat dan armoede, koude, werkeloosheid
zooveel nijpender kenbaar is.
iWiinter, den ander tegenlachend als 'in
tijd van gezelligheid, vermaak en ont-
ven en 30 'pet. der reservisten naar huis
te rug Te zenden.
GEMENGD.
Dé Engelsche bladen hebben zich
gehaast de leiders van vakvereenigingen
om' opheldering te vragen over Larkin's
dreigement, dat „er binnen enkele uren
een al'g em'e en e js tafci ng/zal rijn inieit
alleen te Dublin, doch over geheel
Engeland.'
Bowerman, lid van het Lagerhuis en
secretaris van het parlementaire congres
van vakvereenigingen wist niets van een
algemeene staking, J. Hi. Thoim'as, se
cretaris van de vereeniging van spoor
wegpersoneel', evenmin.
Cathery, de secretaris van de vereeni
ging van zeelieden en stokers, zeide:
„in de eerstvolgende dagen, waarschijn
lijk reeds binnen weinige uren, zal men
wel' nader omtrent algemeene staking
hooren." De leiders der dokwerkers- en
transportarbeiders vereenigingen willen
niets loslaten.
In Denemarken dreigt Weereen
groote uitsluiting van arbeiders.
In een aantal bedrijven o. ia. bij luci
fer- en margarinefabrieken en kalkbran
derijen zijn geschillen gaande en ook
de inmenging van den rijksbemiddelaar
heeft niet gebaat. Komt er niet nog iets
tusschenbeide dan zullen Wloensdag een
25.000 man gedaan krijgen. Het pa
troons verbond sluit alle leden van het
arbeidersverbond uit, behalve bij enkele
bedrijven, als electrioiteits- en gasfabrie
ken, trampersoneel enz.
De aardbeving in het departe
ment Apurinac heeft 10 vlekken ver-
3<r«*e-sti Et zijn 250 dood en, 1500
zinnen zijn zonder onaeio±iK.. j_/e saiok-
ken duren voort. Wiaterhoozen rijn over
de streek ontketend.
Koninklijke Besluiten.
B|ij kon. besluit is aan E. Vau d'enj
Boorn, eervol .verslag verleend als bur
gemeester te G roosvelidis berno-eni'd1! tot
directeur van het ipost- en telegraafkantoor
te Aalten N. C. A. Hakbijl, thans i|n! ge
lijken betrekking te Huizen!,.
De staking te lJmuïden.
Die stakers te IJ'muiden dienken er nog
niet over den strijd op te geven, eevnmin
als 'de reedjers bereid worden gevoriden d!é
wenschen der bemanning h.unner booten
in te willigen.
Gistermorgen Zijn twee stoomtrawlers
binnengekomen. Beide zijn in de haven
stil gelegd, i t
Ook liep een trawler_pit Vlaardingen
spanningL
't [Wprdt nu den tijd ook weer meer
van werken en opleven onzer sociale
vereenigingen*
Tijd van meerdere en drukker bezochte
vergaderingen en bijeenkomsten.
Tijd van werken*,, tijd van propaganda.
Speciaal ook op middenstandsgebled
zien we, evenals alom fn den lande, hief
in onze stad meer actie.
Onze afdeeling cier „Hanze" heeft, én'
met de oprichting eener vakafdeeling on
langs en met het met zooveel ijver be-'
gonnen en flink doorgezette werk der
debating-cM), den laatsten tijd ons Leir
denaars goede teekenen van haar be
staan en werkzaamheid gegeven*
Verblijdende teekenen, waar in Leiden
toch ook de Roomsdhe middenstand tal
rijk vertegenwoordigd js.
En wat propaganda betreft... Nog
versch ligt ons de proipaganda-avond van!
den Volksbond-afdeeling in 't geheugen,
die 't aandurfde, onbekrompen als steeds
voor den dag komend, daarvoor op de
groote Stadszaal beslag te leggen.
ZiUlke avonden met sprekers als toen.
rijn er, wier propagandistische kradhf
izich nog lang Sn breeder voe|le|n laat
Nog een andere propaganda en zooals
we die hier vroeger, van onze zijde al
thans, nog niet zagen, merken we "tien
laatsten tijd in pns stadsleven op. 't Is
propaganda, Roomsche propaganda, meer
in 't openbaar.
(Wie bedoelen de Zaterdagavond-straat-
colportage met het Katholieke spotblad
j!,(De Roskam".
'Dat is propagandaonze roode mede
burgers hebben dat reeds lang geweten
en er naar gehandeld die onder 'n
zeker deel van 't publiek zijne uitwer
king niet missen kan. Zoo'n straat colpor
tage heeft z'n invloed in breeden volks-
binnen, om' .volk af te halen. Er werden
echter geen stokers bereid gevOndlenll
mee je gaan.
Het liefdewerk der retraiten in het
Bisdom Haarlem.
lW|oens!d|aigmi;d|diag 4 ,uur had in hef ig|e-
bouw St. Bavoi te Haarlem een vergade
ring plaats van Eerw. HH. Geestelijken
leden van d|e besturen Idler afdeelingenj,
en onderafd/eelmgen van het Liefdewerk
der Retraites, waarbij ook vele and|ere
Eerw. Geestelijken tegenwoordig waren.
Na een welkom van den voorzitter
en een korte uiteenzetting van het do'el
der bijeenkomst, kreeg allereerst het
woord dfe Z.Eerw. Pater Philippona, C.
SS. R., die een overzicht gaf van1 d|en'
loop der gebeurtenissen inzake de retrai
ten ini het Haarlemsche Diocees. Voorts
zette spr. op pakkende, duidelijke én
stichtende wijze uiteen het nut dier ge
sloten retraiten' niet alleen voor Tde re-
traitanten zelf, maar ook én vooral voor
dien pa;rochiëelen' arbeidj en hjejt goids-
idienstig leven in d[e parochies', Waarbij
spreker alleraardigste vooirbeel:d(en aan
haalde uit zijn ond|ervind(ing. Ten slotte
gaf spr. eenige practische wenken.
De Voorzitter, de HoogEerw. Heer
Kanunnik Th. Bosm;an, Directeur van het
Liefdewerk, gaf hierop een nadere verkla
ring betreffende idfe uitwendige re
geling der Retraites. Dieze verklarin
gen, die niet alleen voor dfe Eerw. Gees
telijkheid, maar ook voor dfe leeken van!
belang zijn, kwamen ïn hoofdzaak neer
op het navolgende:
Iedere parochie vormt een ondjeraf-
deeling van het Liefdiewerk djér Retrai-
doén,Dienen ïfe volgende refg<-
bekenld' te Zijn: Tot gedfelegeerdie van
het Hoofdbestuur is benoemdj de Zéer-
Eerw. Pater Philippöna. Deze gedele
geerde zorgt, dat lang vooruit aan alle
parochies de te houden retraiten wondjen
bekend gemaakt.
Wié aan eene retraite wenscht deel
té nemen/geve zich (en ho vroeger
zooveel te beter/) daarvoor OP! aan dfen
Zeereerw- heer Pastoor, of aan dengenie,
die !d|por idjen Pastoor daardoor is aanl-
gewezen. Natuurlijk is het omi vele rede
nen gewenscht, en het is -ook gemaikke-
lij'k, dat men zich bij 'dien eigen Pastoor
aanmelde, dfoch noodzakelijk is dit niet:
men kan zich ook bij een anderen Pas
toor vervoegen.
De ZeerEerw. Heer Pastoor zorgt dan
voor de toegangskaart en jH 1 een m et
deze (onderteekendie en persoonlijke)
kaart krijgt men voortaan, toegang tok
een gesloten Retraite,
tóna i I I dlilllli
En onwillekeurig denken we daarbij
terug aan Haagsche en Rotterdamscihe
markttooneelrtjes, Waar wakkere „Eutu-
ra"-proipagandisten met aparte standjes
met Roomsche propaganda-lectuur staan
tien verkoo;pj..w.
Dat hebben We in Leiden nog 'niet.
Maar de straatcollportage met „De Ros
kam", zoo bij! uitstek voor deze propar
ganda geschikt, bewijst, dat men ook hier
in de richting der meer openbare pro
paganda onzer goéde zaak bezig js.
Mogen de jonge mannen die 't heb
ben ondernomen, ook en vooral onder
onze Roomsche stadgenooten, veel sym
pathie en medewerking, zich Uitend in
een steeds grooter wordende lectuur-om-
zet, ondervinden.
Üe herfst kwam*.. November.,..
Zette In met kerkelijke gedenkdagen,
Allerheiligen L* Allerzielen 1
iDe St. Barbare-vereeniging begon haan
echt Katholieke liefdewerk, hare Bid
stonden otp het kerkhof.
De St. Vin een titis-vereeniging roept,
nu de winter komen 'gaat, de liefdadige
hullp en bijstand onzer Katholieke stad
genooten weer In. 1
Andere vereenigingen, werkzaam in
dien geest, zijn volop bazig aan de voor
bereidende werkzaamheden, om de dik
wijls zoo moeilijke, ojp zich genomen taak,
ook in 't komend winterseizoen weer te
volbrengen. r
Mogen de lange, gure avonden van
dit jaargetijde, van den herfst, onze meer
met aardséhe goederen gezegende stad
genooten er aan herinneren, dat voor
zoo velen een tijd van zware zorgen en
dubbel drukkende kommer In aantocht is.
Tijd, waarin zij vooral, met milde
hand, een rijken zegen om rich versprei
den kunnen. KEES).