BUITENLAND.
MAGNA.
BINNENLAND.
5e Jaargang
No. 1242.
Biaires&afl OUDE SINGEL 54, LEIDEN,
latere. Telefoon 935. Postbus 6.
BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAQ, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAOEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
het GEÏLLUSTREERD ZONDAOSBLAD voor Lelden 0 cent per week
f 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, f 1.30 per kwartaal. Franco
per post ƒ1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/g cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent
Maandag
ÏO
November
1913.
De ADVERTENTIEPRIJS Bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent
'ngezonden mededeellngen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent. met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Qroote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentlëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-advertentlën) 1—5 regels 25 cent, Iedere regel meer 5 centaangeboden
betrekkingen 15 regels 50 cent, Iedere regel meer 10 cent
ALGEMEEN OVERZICHT.
Nadat de proclamatie onder gcedkeu-
ing der regeering Ihem feitelijk reeds
coning van Beieren had gemaakt, is
Ludwig III
lit Zaterdag in allen vorm' geworden
loor de plechtigheid der eedsaflegging,
vaarbij tegenwoordig waren de prinsen
/an het Koninklijk Huiis, de staatsminiis-
en leden van den staatsraad era de-
mtaties der beide Kamers.
Voordat hij den eed aflegde, hield de
Coning een toespraak, waarin hij zeide:
„Slechts de overtuiging, dat de zorg
roor het welzijn der monarchie en van
iet vaderland het einde van het regent-
ichap dringend noodzakelijk maakte, gaf
nij de aanleiding den moeilijken stap tc
loen, die in deze plechtige handeling
ïaar besluit vindt Het vervult mij meit
'oldoening, dat het met eenstemmige sa-
nenwerking tusschen regeering en Land
dag gelukt is een grondwettigen vorm
te vinden om het herstel van den nor
malen toestand mogelijk te maken, die
met de gedachte aan 'de erfelijke mo
narchie, met den geest der Beiersche
grondwet en met het volksgevoel vol-
komen In overeenstemming is.
Vervolgens las de minister van justitie
de formule van den eed voor; de koning
zwoer, dat hij volgens de grondwet en
de wetten van het rijk zou regeeren.
Met opgeheven rechterhand zeide 'de
coning: „Dat zweer ik".
'Daarna hield de minister-president Von
Herding een toespraak, waarin hij den
r koning verzocht de eerbiedige huldiging
van het ministerie en den staatsraad en
de belofte van onverbrekelijke trouw te
willen aanvaarden.
Alle troepen legden vervolgens den
eed af aan den nieuwen koning.
In Mexico-
wordt de crisis moorddadig. Nu Wordt
weer bericht, dat een aanslag is gepleegd
op Huerta's leven. Hij was Vrijdag uit
gereden, toen plotseling een mam zich
voor de paarden wierp en tegelijk op
Huerta söhoot. De paarden steigerden
en gooiden den man omver, die toen
onder ihet rijtuig geraakte en gekwetst
werd. Huerta zelf is ongedeerd geble
ven; de pleger van den 4aanslag is ge
vangen gezet f
ITe Washington "blijft het gerucht loo-
pen, dat Engeland 'in het geheim Huerta
steunt, en dat deze vooral' daarom in
zijn verzet meent te kunnen volharden.
President Wilson en Bryan ontkennen
het, doch de Amerikaansche pers hecht
weinig waarde aan hun tegenspraak en
maakt ook gewag van het gerucht, dat
de regeering der V. aan de Engelsche
regeering heeft verzocht si.r Lionel Car-
den, de Britsche gezant te Mexico, te
rug te roeepn.
Henry Lane iWiilson, de gewezen ge
zant der V. S. te Mexico, heeft nogmaals
FEUILLETON.
De binnengetredeïie was er zichtbaar
mede verlegen, de jonge 'dame te moe
ten storen.
Als die vreemde heerschappen
Zondag hier komen eten, moeten wij
nu onze bestellingen doen, zoo veront
schuldigde zij zich.
Het witte schort, de sleutelbos aan
den gordel verrieden voldoende, welke
bediening zij hier in huis uitoefende.
Gij hebt gelijk, Minna, het is hoog
tijd, 'dat wij onze voorraad opdoen, ant
woordde Magna, de pen ter zijde leg
gend. Wij1 moeten Zondag ons best eens
doen om te laten zien, wat wij' kunnen.
De gravin en haar oudste dochter wa
ren nog nooit hier, freule Tiny voor
twee jaar slechts korten tijd. Het komt
er dus op aan, de eer van ons labd en
en van ons huis op te houden; die
Oostenrijkers zijn wel wat verwend.
Wij zullen 't hun wel naar den zin
maken, sprak de keukenmeid. Aleen die
nieuwmodische versieringen, daarin
kunnen wij niet met hen medegaan.
Dan doen wij 't maar naar den
ouden trant, beslist Magna. Behalve de
gewaarschuwd tegen erkenning der re
volutionairen als oorlogvoerende partij.
Dat zou z.1. een misdaad zijn. De te
genstanders van Huerta zijn allen moor
denaars en roovers,verzekert hij, die
onder „vrijheid" het recht verstaan, om
te plunderen en het land te verwoesten.
De eenige manier waarop hun leiders
vat op hen houden, is hen niet te be
lemmeren in die misdadige uitspattingen.
Huerta heeft inmiddels een zijdelings
antwoord op den eisdh der V» St ge
geven. Een telegram uit Mexico meldt
dat; hiij op offdcieele wijze aan de vreem
de diplomaten mededeelde, dat, zooals
thans gebleken was, de verkiezingen voor
het presidentschap van Mexico niet gel
dig waren, omdat te weinig districten er
aan hadden deelgenomen. Zoodra het
congres bijeenkomt, züLl het de verkie
zingen dan ook van nul en g'eener waar
de verklaren en 'n nieuwe uitschrijven.
Intusschen zal generaal H.uerta voort
gaan met zijn pogingen, om de rust in
het land te herstellen.
De ramp bij Melun
heeft nog aanleiding gegeven tot eera
eigenaardig incident, dat de Fransche toe
standen wel kenmerkt.
Bij het vernemen van het onhedli had
de bisschop van Meaux, mgr. Marbeau,
ondanks zijn riekelij'ken toestand, zich
's morgens dadelijk naar Melun gehaast,
om de gewonden te 'troosten en zijn bis
schoppelijk en zegen aan de dooden te
geven.
iDie radicaal-socialistische burgemeester
•van--Melun, d-r. Delaroue en de prefect
wachtten op Poincaré, toen de bis
schop bij het hospitaal kwam. De bur
gemeester zou toen mgr. Marbeau ruw
en op beleedigende wijze te woord heb
ben gestaan en hem hehben verboden
de zaal binnen te gaan, waar de ge
wonden verpleegd werden.
Volgens een andere lezing zou burge
meester Delaroue den prelaat niet direct
verboden hebben de ziekenzaal binnen
te gaan, maar hij zou er Mgr. Marbeau
op gewezen hebben, dat Poincaré ieder
oogenblik kon (komen en dat dus zijn
aanwezigheid niet „gewenscht" was.
jDie bisschop zou zich toen naar de
kapel begeven hebben om te bidden,
tot men hem toe zou staan de zieken
zaal binnen te gaan.
Toen de president vertrokken was
werd de bisschop inderdaad toegelaten.
Hij werd op de zaal met g.roote blijd
schap ontvangen.
lDie geestelijkheid van Melun is hij 'de
ramp heldhaftig op de plaats des onheilis
opgetreden om op uiterst lofwaardige
wijze bij het vervoer der gewonden be
hulpzaam te zijn.
|Naar nog gemeld wordt, zijn nu in
het geheel 41 lijken gevonden, waarvan
er 33 herkend zijn; 8 zijn niet herkend
en 10 personen worden nog als vermist
opgegeven. Men weet dus nog niet of
de ramp ,41 of 51 -slachtoffers heeft
gemaakt'.
Lianidskrioner gasten kometi er nog eeni
ge buren, era ook de (officieren uit Briick-
horen.
Komt graaf von Dornick ook?
vroeg Minna, zichtbaar eenigszins in
spanning.
Ja, hij is genoodigd. Maar die
komt hier zoo vaak, dat hij nauwelijks
als vreemden gast kan aangemerkt wor
den.
Hij is zoo precies en heeft overal
verstand van, een fijne tong en eene
scherpe tong gaan in den regel samen,
zeide de keukenmeid.
(Magna lachte.
Ge wilt zeggen, dat graaf Dornick
beide heeft. Ik zal hem eens vertellen
hoeveel eerbied gij voor zijn oordeel
hebt. Ik geloof echter dat graaf Josi
beter bij' je staat aangeschreven.
Komt graaf Josi ook, riep zij' vroo-
lijk uit. Die zal de oude Minna nog niet
vergeten zijn. Waar is hij tegenwoordig
eigenlijk?
Hij is sinds een jaar luitenant en
ligt in Hongarije in garnizoen. Ge zult
eens zien, wat een kranig officier hij ge
worden is.
Wat gaat alles toch vooruit, sprak
de oude. Mij dunkt, het staat mij nog
als de dag van gisteren voor den geest,
dat hij daar achter zijn boeken zat.Wat
viel hem dat zwaar. Hij had geen groot
Er zijn op de plaats des onheils drie
mannen opgepakt, die .zich schuldig
maakten aan diefstal in de verbrijzelde
wagons.
GEMENGD.
Te Sofia zijn berichten ontvangen,
volgens welke (het Grieksche hoofdkwar
tier bij Diemir Hissar en langs de
Bulgaars che grens' 30.000 man
heeft samengetrokken. .Waarschijnlijk
zegt het regeeringsorgaan „Narodni Pira-
wa" treffen de Grieken voorzorgs
maatregelen tegen e en gezamenlijk op
treden van Turkije en Bulgarije. Daar
onder behoort dan zeker ook de bezet
ting van Optsjlar, een spoorwegstation,
dat bij den vrede van Boekarest aan
Bulgarije is afgestaan. Deze bezetting
heeft te Sofia groote ontstemming gewekt
Gisteren zijn te Dublin 700
„onderkruipers" per scheepsgelegenheid
aangebracht Ofschoon deze stakingbre
kers niet van veel invloed zj"Uen zijn op
de 20.000 stakers, verwacht men ieder
oogenb'ik het uitbreken van een alge-
meene staking aan de haven.
Gp straat is het Vrijdag herhaaldelijk
tot relletjes gekomen. Stakers hebben
een sleeperskar met zakken graan en
een met cement en baksteenen geladen
omver gegooid. Om een andere kar
kwam het tot een gevecht met werk
willigen, die ten slotte met hun revolvers
dreigden, waarop de stakers aftrokken.
In zake het Kr u.p p-proces is
het vonnis gevallen. Brandt werd tot
vier maanden veroordeeld met aftrek der
preventieve hechtenis, die de straf op
heft. Eacrus werd *1.200 Mark boete
opgelegd.
De houding der rechtsche kiezers in
Amsterdam III.
Zaterdagavond is het besluit genomen
door de drie rechtsche Kiesverenigin
gen, hoe te handelen bij de herstemming
in Amsterdam- III, waarbij zooals be
kend, de candidaten züjin de libera,aj
Otto en de soc. democr. Oudegeest.
Zullen de rechtsche partijen bij deze
herstemming blijven innemen het stand
punt door hen in Juni ingenomen1, n.ll
zich te onthouden, waar de keuze gaat
tusschen een vrijzinnige en een sociaal
democraat? Alleen (de jA. R. hebben (daar
toe besloten. De Chr. Hist, zullen ech
ter de candidatuur-Otto steunen, terwijl'
de Katholieke Kiesvereniging heeft be
sloten de kiezers vrij te laten om óf
thuis te blijven óf hun stem te geven aan
den vrijzinnige, in geera geval echter aan
den soc.-dem. Blijkbaar hebben de Chr-
Hist pn Katholieken gemeend, dat hier
een uitzondering moest gemaakt worden
op den in Juni aangenomen algemee-
nen regel, en \vel omdat het er hier
om gaat uit onze openbare lichamen den
man te weren, die de leiding heeft ge,-
had van de anarchistische spoorwegsta
king in 1903. li
verstand, die arme jongenheer, maar
een hart van goud. Voor u, freule, had
hij altijd zooveel over, (dat wij er dik
wijls om gelachen hebben en zeiden...
Och, Minna, laat ons liever over
onze keukenzaken denken, onderbrak
haar Magna. Ik heb tien verschillende
recepten opgeschreven. Zeg mij nu je
meening maar eens.
Meesteres en dienstbode bogen zich,
ijverig overleggend, over de gewichtige
aanteekeningen, totdat Minna zeide:
De gnadige fraulein zal dat wel
ten beste weten te schikken, maar ik
heb nog wat Vergeten. Vrouw Hellbrink
staai buiten en wacht al een heel en tijd.
En zij' maakte aanstalten om heen
te gaan.
Magna'IS gelaat betrok.
Och, die Hellbrink, die met haar
gezwets maar niet aan 't einde kan
komen. Ik weet Van te voren wat zij'
wil. Laat haar binnenkometi.
Minna haalde de schouders op, om
haar deelneming te kennen te geven,
terwijl Magna van de kleine pauze ge
bruik maakte, om haar werk voort te
zetten.
Een licht geklop op de deur deed
haar omzien.
Op de plaats, waar zoo even de keu
kenmeid gestaan had, stond nu een lan
ge, magere vrouwenfiguur, wier gelaat
'Hier laten we volgen het verslag van
de vergadering van de R. K. Kiezers,
ontleend aan de „Msbd.":
(Het vergaderlokaal van het café „De
Poort van Muiden" bleek te klein om
alle belangstellenden te bevatten. Daar
om- besloot het bestuur aanstonds een
tweede vergadering te houden na afloop
der eerste, in het Patronaatsgebouw der
parochie van den H. Bonifacius.
De voorzitter deed allereerst voorle
zing van een schrijven der gezamenlijke
C.-H. kiesvereenigingen uit Rotterdam,
houdende verzoek aan de R.-K. kies-
vereen i ging om de Candida tuur Otto te
steunen.
Spr. zeide dan dat het den kiezers
niet moeilijk zou vallen hun houding te
bepalen: noch den socialist, noch den
concentratieman stemmen. Daarom ad
viseerde het bestuur eenstemmig tot ont
houden.
Uit de vergadering gingen echter aan
stonds stemmen op om de kiezers vrij
te laten. Daarbij bleek er een zeer stjerke
strooming te bestaan, om door ptto te
steunen Oudegeest uit te werpen.
Velen meenden n.l., dat onthouden
was Oudegeest steunen, en men hoopte
voorts district III eerder van blauw, dan
van rood zwart te krijgen.
Na langdurige discussies werd het be
stuursvoorstel (onthouden) in stemming
gebracht. Het werd verworpen met 67
stemmen tegen en 28 voor.
Dan werd in stemming gebrachtVrij
laten of Otto- steunen. Met algemeeme
stem'men werd tot vrijlaten besloten.
In het Patronaatsgebouw werd hier
na 'een tweede vergadering gehouden
voor degenen, die de eerste bijeenkomst
niet konden bijwonen.
De stemming was hier dezelfde als
in de eerste. Niet uit liefde voor Otto,
doch om 'Oudegeest te weren, stelden
velen voor Otto te steunen. Het be
stuursvoorstel werd hier verworpen met
69 stemmen tegen en 6 voor.
Bij de stemming voor vrijlaten of Otto
steunen werden 35 stemmen voor vrijla
ten uitgebracht >en 36 voor het steunen
van Otto. j
Met de eerste vergadering mede wa
ren dus 110 stemmen voor vrijlaten uit
gebracht en 36 voor Otto steunen, zoor
dat tot vrijlaten besloten is met dien
verstande, dat niet op Oudegeest mag
gestemd worden.
Journalistiek.
De heer A. C. A. van Vuuren heeft op
de algem. verg. van aandeelhouders in
de N. V. „Dagblad en Drukkerij De
Tijd" medegedeeld, dat hij de taak va,n
hoofdredacteur niet langer kon waar
nemen. De tijdelijke vervulling dezer
taak werd opgedragen aan den heer
Alph. Laudy.
De vergadering vereenigde zich ten
slotte met het voorstel van commissaris
sen, om1 de benoeming van een direc
teur, ter vervanging van wijlen den heer.
Dr. P. J. F. Vermeulen, aan te houdent
tot eene volgende vergadering.
nog sporen van vroegere schoonheid
Vertoonde. Een listige trek om haar
mond maakte geen aangenamen indruk.
Hoed en mantdel getuigden van betere
dagen.
De freule moge het in mij wel Ver
ontschuldigen, dat ik het waag te ko-
'UHüazfmaipsjooqdo ftz Suia ooz 'uaur
Goeden morgen, Vrouw Hellbrinck,
ga zitten. Ik begrijp al waar je voor
komt en het spijt mij geen betere tij
ding voor u te hebben. Men had mij in
Munster wel toezegging gedaan van een
studiebeurs Voor uw zoon Frans, maar
't is aan een ander gegeven en voor lan
gen tijd is nu nergens uitzicht op. Daar
je man een geboren Brückhorenaar is,
heb ik de jnoodige stappen gedaan, 'maar
helaas ook niet met veel kans op goe
den uitslag. Frans moet echter den
(moed maar niet opgeven; 't zal eindelijk
wel lukken.
Magna sprak als iemand, idie een zaak
spoedig beëindigen wil.
De vrouw was het blijkbaar moeilijk
gevallen, haar te laten uitspreken. Zoo
dra zij kon nam zij 't woord:
De freule is wel goed, dat zij zich
om zulke geringe heden als wij zijn, be
kommeren wil. Maar ik kwam niet van
wege Frans. Als ik zoo vrij mag zijn
het te zeggen is, naar mijn geringe ver
stand zij trok de dunne mantel vaster
Gratie verleend.
De gouverneur van |Suriname heeft den
wegens beleediging van den gouverneur
tot drie (maanden ^gevangenisstraf veroor
deelden redacteur van „De W.est", den
heer Wi Kraan, gratie verleend.
Het Eldorade ontvlucht.
Jhr. Mr. C. A. Elias, burgemeester
van Zaandam, heeft tegen 1 Januari a.s.
ontslag als zoodanig .aangevraagd. Hij
schijnt (het niet te kunnen uithouden in,H
roode gezelschap. Zouden er veel lief
hebbers voor het baantje rijn?
De spoorwegramp te Melun.
- Die Parijlsdhe (correspondent van de^N,,
R. Crt." seinde Zaterdagavond:
Men iliaat mij van (het hospitaal te
Méhm weten, dat men een brief gevon
den heeft van zes bladzijden in een taal,
die men niet verfftaat. Boven den brief
is geschreven s.s. Brangal.
Die eerste woorden zijn„Lieve
Moeder".
Nader seint genoemde correspondent:
Toen ik den directeur van het hospi
taal, die mij deze woorden door de tele
foon spelde, mededeelde, dat dit Neder
lands cjh was,, vroeg hij m,ij, of het mij
miogelijlk was naar Mékin te komen om
te zien, of de brief ook eenige aanwij
zing omtrent den vermisten Nederlander
kon geven.
Ik kwam te 5 uiur aan het hospitaal;
te Méllun aan en kon er kennis nemen
van den brief,, diej, ofschoon hij wat van
den regen geleden (had, nog geheel lees
baar was. In de enveloppe bevond zich
ook nog een 'biljet van -f25- van de
Javasche Bank. Het bleek, niet een brief
te zijn van een der vermisten, maar een
brief, aan den omgekomen Nederlander
van Kervel toevertrouwd om in Neder
land in de bus gedaan te worden. Er
kwam namelijlk woordelijk in voor: „Mijn
vriend Jan van Kervel, die met de „Wilis"
naar Europa vertrekt, zal' dezen brief
imedenemen en in den Haag» waar zijn
moeder woont, op de post doen."
De brief was een allerliefste, hartelijke
brief van een zoon aan zijn irnoederj.
't Zal niet moeilijk zijn de geadresseerde
op te sporen en haar den brief en het
cjadeautje van haar zoon te doen toe
komen. Die schrijver deelt n.l mede, dat
hij met van Kervel op dezelfde suiker
plantage is en hij teek ent (WjiniL Die en
veloppe droejg geen 'adres, maar de
straat, waar de moeder woont, heet
Wlasstraat. De brief was gedateerd 3 Oct.
en handelde uitvoerig over dezen "Leid-
schen feestdag en tover hutspot. Daar
in Leiden inderdaad een straat van
dien naam is, ligt het vermoeden voor.
de hand, dat de moeder te Leiden woont.
Brief èn bankbiljet zullen aan het parket
te MéUttn gedeponeerd worden.
Ofsahoon het (bij zessen geworden iwasy
begaf ik mij nog naar het paleis van
justitie, waar de concierge bereid was
miij in de daarvoor ingeruimde zalen de
honderden op het terrein van den ramp
gevonden voorwerpen te doen ooden-
om de schouders Frans niet in de
wieg gelegd om te studeeren. Hij heeft
daar {geen zinj in eb' WjJ liever, zooals zijn
vader, maar gewoon werken. De pas
toor had het den jongen niet in het
hoofd moeten praten. Dat studeeren kost
ons zooveel geld en wat zal het Frans
geven. Hij brengt het hoogstens tot
dorpspastoor, besloot zij geringschat
tend.
(Magna liet die "vrouw gelaten uit
spreken, maar bij de laatste woorden
keek zij haar zoo ernstig aan, dat de
spreekster verlegen werd en zich aldus
verontschuldigde
Ik wil volstrekt geen kwaad van
de heeren geestelijken zeggen. Het is
gewis een hooge eer, maar zij hebben
het altijd harid te Verantwoorden en kun
nen hun .ouders nooit vergoeden wat
zij gekost hebben. Alles aan één te ge
ven is toch ook van de zij.de der ouders
onrecht. Eln) het onderricht dat Frans 'ge
had heeft, kostte toch al zooveel geld.
Voor zooveel ik weet, heeft de
pastoor hem toch geheel kosteloos on
derwijs gegeven
Ja, maar die boeken.... en boven
dien: de jongen heeft al dien tijd niets
verdiend, zeide de vrouw min of meer
opgewonden. Zijn vader heeft nog niets
aan hem gehad.
(Wordt vervolgd).
