Uit de Leidsche Vroedschap. BUITENLAND. 5e Jaargang No. 1235. Ouurea&a OUDE SINGEL 34, LEIDEN. Interc. Telefoon 935. Postbus 6. >rr BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAQ. UITOEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering i het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco >er post 1.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 2% cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent vonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent. met gratis rijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop (geen handels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, Iedere regel meer 5 cent; aangeboden betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regöl meer 10 cent Dit nummer bestaat uit DRIE BLADEN en een GEÏLLUS TREERD ZONDAGSBLAD. Wegens den feestdag va Aller- leiligen verschijnt DE LEIDSCHE COURANT morgen niet. „Drijven". Bij de begrootingsdebatten in den Ge- xeenteraad van O e g s tg e e s t is gister- vond aangeraakt de groote principieele :westie van de bevoorrechting van het •penbaar onderwijs boven het bijzond;er. iet Katholieke raadslid, de heer frubbe, irotesteerde op nobele wijze tegen de bnormaal Tage schoolgeldheffing oor de gegoede burgers op de open- iare school te Oegstgeest deze is ;eel lager, dan die op plaatsen in de om- ;eving. Naar aanleiding van dit waardig irotest veroorloofde het raadslid, de eer Schuitemaker, zich te spraken van .drijven", drijven tegen de openbare,^ óór de bijzondere school. Het antirevo- utionaire raadslid, de heer Boon; ver- ette zich ten krachtigste tegen het op reden van dezen voorstander van de >penbare school, die, het goed recht van ijn mede-raadslid miskennende, zelfs liet dulde kon, dat aan de bevoorrech- ing van de openbare s&hool in enkele lezadigde woorden werd getornd! Dat deze kwestie in den raad van )egstgeest is aangeroerd, juichen wij en zeerste toe. Heell het Christenvolk ioet_ staan geharnast om overal en al- Ijid, waar het pas geeft, ten strijde te rekken tegen de b e d e e 1 i n g van de ipenbare school met de door allen op- ebrachte belastingpenningen. In heel het and moet waardig en krachtig worden ;eprotesteerd tegen die grof-onrecht- aardige bevoordeeling van de openbare chool laat het dan door sommigen .drijven" worden genoemd, in kortzich- ige ijver voor eigen denkbeelden. Van dik hout... De afdeeling Zaandam van, het „Ne- le r la ndsdh Onderwij'zersgen o ots dh apf aat het er niet bij zitten dn ihiaar sitrijd egen baar miskenniing alis vakvereenii- ;ing door Bc en jW|. dier gemeente. Men herinnert zidh, d^t wethouder )uys ziah gehaast had het in H e t V o l k 'oor B. en W). op te nemen, de afdeeliing i.a. „een platten leugen" verwijtend en laar op hoogen toon toevoegend, dat iet college ihaar geen verantwoording chuldig is en dat „ihet niemand aangaat ivaar Bu en Wj. hun adviezen vandaan ha- en en 'hun argumenten opdoen." Het afdeelingsbestuiur zond een uit voerig verweerschrift aan Het Volk, ft-elk orgaan eohter zoo benepen was, de opneming te weigeren. En dat leeft daar dan altijld den mond vol over ie vrijheid van het woord. Praatjes voor den vaak Enfin, het „N.O. G,." wist er todhi wel raad op en zette haar stuk nu in de Zaanlandsobe Courant", van waaruit het rijm weg wel vindt door de Nederland- &üh<e pers, want het is mooie lectuur. Zijne Hoogheid Duys wordt er fLink in te woord gestaan. Zoo had deze als argument gebezigd, dat het „N.O,G." welgekend was, wijl hij 't immers had geschreven, wanneer hij spreekuur hield. Hierover schrijft het ifdeelingsbestuur „Meent nu de heer Duys inderdaad dat dit schrijven voor ons inhoudt de erkenning onzer organisatie als vak- vereeniging? Is het niet treurig, dat een sociaal-democraat 'durft schrijven: „die vakvereeniging is erkend, want ge hebt een officieelen brief ontvangen, wanneer ge den wethouder kunt spre ken"? Strijden de sociaaldemocraten voor eene dusdanige erkenning der vakvereenigingen? Wanneer zijl in elk college er op aandringen en er met kracht voor strijden, dat toch de vak vereenigingen erkend moeten wonden, bedoelen zij dan dezeilfde soort van erkenning als waarvan hier de heer Duys spreekt? Zoo ja, staakt dan uw strijd voor een dergelijke erkenning, want daaraan heeft de vakvereeniging niets. Maar wij weten wel beter." Dit zet het bestuur dan even uiteen, om vervolgens alle „argumenten" van den wethouder op gelijke wijze onder 't oog te zien. Heusch, het „N.O.G." staat in deze sterk. Maar juist wijl het zoo sterk staat, betreuren we dat er aan 't slot van het stuk toah nog een kniebuiging voor den hooghartigen wethouder voorkomt Wie lezen: ,,/De heer Duys heeft een eenvoudige mededeeling gezonden, dat hij bij voor keur Zaterdags van 10 tot 1 uui voor onderwijszaken te ©preken zal zijn. En nu heeft dat snoode N. O. G.-bestuur niet begrepen, 'dat die mededeelng een zijldelingsche uiitnoodiging bevatte, om den nieuwen wethouder te komen begroeten, ,W|ij! verzekeren den heer Duys, dat ook wij thans spiijt hébben dat schrijven niet als zoodanig te heb ben opgevat, want voor ons bestond er geen enkele reden om den heer Duys niet vriendschappelijk tegemoet te treden, integendeel, zijn verleden als Raadslid deed ons zijn optreden juist met vreugde begroeten. Brach ten "wij hejjn niet meermalen hulde voor zijn daden ten opzichte van het on derwijs? (men zie de aanhalingen, die hij zelf uit het Sahoolblad deed). Wij kunnen echter verzekeren> dat door ons bestuur nooit te voren eenig burgerlijk wethouder bij zijn optreden is begroet en dat wij "dus tegenover 'den heer Duys niet minder beleefd waren dan tegenover e enige burgerlijke autori teit." Alzo oondanks het feit, dat het be stuur nog nooit zijn opwachting maakte bij een wethouder; ondanks het feit ook, dat de heer Duys den heeren van het ,,N\ O. G." had verweten, „voor burger lijke „Gezagsdragers" uit beleefdheid^ nederigheid en onderdanigheid' zoo diiiep te buigen en met hun neus over 'den grond te slieren, dat zelfs een stofzuiger er nog jaloersch op zou zijn!", deson danks wordt nog „spijt" betuigd^ dat men ZijnEdelAchtbare niet goed begre pen heeft Dit gaat waarlijk te ver! Komt, heeren van het „N. O. G.", kijkt dien rooden schreeuwleelijk toch niet naar 'de oogen! Helpt liever een handje om hem zoo spoedig mogelijk te onttroonen. 'Niemand en niets zal daar door lijden, het aLgemeen belang zal er door-worden gebaat. In niet al te vroolijke stemming be gaven we ons gisterenmiddag naar de Raadszaal, omdat we van te voren wis ten, dat de heeren minstens tot midder nacht toe ons bezig zouden houden, en dat er dus veel van onze „Ausdauer" gevorderd zou worden. Een gelukkige omstandigheid is wel. dat onze 'Raad gruwelijk het land heeft aan alles, wat naar stijfheid en deftig heid zweemt; de heeren schrikken niet voor een kwinkslag terug en zoo brengt ieen vroolijke lachbui herhaaldelijk op frissching te midden van saaie debatten. Onmiddellijk na de opening heeft de heer Pera, die welbekende figuur uit Leidens Raad, weer zijn oude plaats in genomen. De Burgemeester begroette hem met een warm welkom-woord, waar na de heer Pera gauw rijn zetel onder den hoogen schouw innam, terwijl hij dankbaar den heer van Gruting op den schouder Jclopte, omdat deze ervoor ge zorgd had, dat de heer Pera weer de plaats kon gaan bezetten, welke hij slechts eenige vergaderingen terug ver laten had. Bij de behandeling der ingekomen stukken ontspon zich al dadelijk een breed debat over twee adressen inzake Loonsverhooging voor gemeentewerklie den. De heer van der Pot opende de rij door erop aan 'te dringen, dat het Dage- lijksch Bestuur zijn voorstellen inzake minimum-loon en maximum-arbeidsduur voor de gemeentewerklieden nog vóór 1 Januari 1914 zou itfdienen, opdat de nieuwe regeling met ingang van dien datum van kracht zou kunnen worden. In beide instanties want deze kwes tie is omstreeks middernacht andermaal het onderwerp geweest van uitvoerige beraadslagingen heeft de Voorzitter zich met hand en tand verzet tegen hef denkbeeld, dat de heer van der Pot later in een motie belichaamde, om voor 1 Januari de nieuwe regeling aanhangig te maken. Hij verklaarde zich daarbij te gronden op een principiëele beslis sing, waarbij de Raad zich zou uitgespro ken hebben vóór het denkbeeld, dat de gemeente niet moet v orgaan bij het ver- hoogen der werkliedenloonen, doch in deze de particuliere patroons moet vol gen. Van meer dan één zijde is toen verklaard, dat van dei gelijke principiëele beslissing geen spraak geweest is. De heer Van Tol betoogee bij herhaling, dat de gemeente inderdaad het voorbeeld dient te geven en feitelijk (bok reeds vroe ger het voorbeeldde eft gegeven'particu liere patroons willen soms niet de loo- nen hunner werklieden verhoogen, om dat de geme(ente in deze niet is voor gegaan. [Het slot van de historie is geweest, dat B. en Wi. gezwicht zijn voor den aandrang en hebben toegezegd, dat voor 1 Januari de nieuwe loonsregeling haai' beslag zal krijgen. Het gelukte den Bur gemeester, die zich in deze zaak zeer warm maakte, echter niet, den Raad tot het nemen van een principiëele beslis sing te verleiden. Intusschen mogen we ons verheugen over dezen afloop. Waar reeds zoovele ambtenaren en beambten in gemeente dienst met 1 Januari hun salarissen niet onbelangrijk zien toenemen, Idaar lijkt hef ons toch wel een billijke zaak, dat ook de jn'enschen met de laagste loonen niet langer pp de verbetering van huil inko men behoieven te wachten. Na een debatje over de verordening over de voorwaarden van opneming en' verpleging van lijde -s in het sanatorium' voor zenuwlijders f, Rni jmgeest" te Oegst geest uit Welk debatje de verordening! ongehavend te voorschijn kwam werd wederom zwaar geredeneerd over de ver-i ordening over de dienstregeling en de salariëering van de technische beambten onzer gemeente. Heel juist leek ons daar bij de opmerking, dat het verschil tus- schen de salarissen der hoofdambtena ren en der lagere functionarissen (te groot wordt. Een afdoende verdediging van dit verschil is achterwege gebleven. Na-, genoeg ongewijzigd is ook deze veror dening den hamer mogen passeeren. .Eindelijk kwamen we aan den hoofd schotel, waaraan we tot na het midder nachtelijk uur ons zouden mogen laat ik liever zeggenmoeten Vergasten. Zooals gewoonlijk brachten de alge- meene beschouwingen niet bijster veel nieuwe gezichtspunten naar voren. Vooi* een niet onbelangrijk deel toch hebben, de meeste leden, die aan deze beschou wingen deelnamen, in het openbaar hun] hart nog eens gelucht over grieven, did zij peeds in de secties geuit hadden. Vooral ,de heeren iSytsma en (Fokker sche nen het erop gezet te hebben, om het Dagelijksch .Bestuur een veer te doen la ten. LMaar gélukkig bezit dit college in! onzen Burgervader een voorzitter, die niet voor een klein geruchtje vervaard is. Zelden hebben we hem met zulke, klinkende argum'enten zien manoeuvree- rem; zelden legde hij zooveel (zakenkennis' aan den dag; zeidén wist hij met zéoj leuke humor de heftigste aantijgingen te gen het beleid van het Dagelijksch Be stuur te keeren. Moeten we nog gaan napleiten ovep wat in de algemeene beschouwingen te berde werd gebracht? Ons dunkt, dat we 't antwoord, dat door Burgemeester aan de verschillende opr- merkingen gewijd, moeilijk verbeteren kunnen. ,Men leze het maar eens aandach- dig na en zie of we niet juist oordeel den. Slechts een tweetal der sprekers heeft bij deze beschouwingen, omverdeelden lof gebracht aan het beleid van het Dag. Bestuur. Dat was vooreerst het jongste ^Raadslid, de heer Hartevelt, die zeer terecht de opmerking maakte, dat we hier in Holland nu eenmaal de ellendi ge gewoonte hebben, om op alles en nog wat te critiseeren. De heer Harte velt verklaarde ,bij ondervinding te we ten men herinnere zich, dat hij voor zitter is van het hoofd-comité der Leid sche onafhankelijkheidsfeesten lh(oe schrijnender die critiek wordt, naar mats aan de becritiseerde zaak meer zorg is besteed. Den wensch, dat het Dag Be stuur c*p zijn tot nu beganen weg met ijver voortga, mogen we hier wel even' onderstreepen, omdat ook wij van mee- ning zijn, dat B .en W» over het alge meen den goeden weg bewandelen. De heer Pera merkte heel ter snede op: Als 'ik zoo de critiek van den heer Fokker lees en hoor, dan denk ik bij 'mezelven: „Ik zou dien heer Fokker wel; eens zelf aan den gang willen zien% Zoo is het ten slotte. Een oud spreek woord spreekt er reeds van, dat critiek gemakkelijk, de kunst zelf moeilijk is. Der langen Rede kurzer Sinnde slot som van de uitvoerige besprekingen lijkt ons deze: dat B. en ;Wj. de aan vallen van sommige warmbloedige leden met glans hebben doorstaan en onge deerd uit den kamp zijln getreden. Bij de artikelsgëwiijze behandeling der uitgaven heeft de freer van der Eist aan de „Politiebode" een veeg'uit de,pan gegeven, die raak was. jAen zal iicb herinneren, dat in dit orgaan geklaagd was over het optreden van den commis saris van politie tegenover een zijner ondergeschiktendaaruit was geconclu deerd, dat er wel wat haperde aan den tact van den commissaris om met zijn personeel om te gaan. Bedoelde onder geschikte zou zelfs ten gevolge van dat optreden zijn ontslag hebben genomen. Maar wat is nu gebleken de waarheid te zijn? Dat de man reeds voor de tot een „incident" opgeblazen gebeurtenis plaat9 vond, van plan was die nieuwe betrekking te 'aanvaarden. Alls men zoo iets hoort, gaat men als men 't nog niet deed toch wezenlijk wel wat twijfelen aan de betrouwhaarheidl van de „Politiebode". Voor een reorganisatie der Brandweer, zooals die in niet al te verre toekomst in vooruitzicht is gesteld, voelen weveeL Het oude Invalidenhuis zou in deze goede diensten kunnen bewijlzen. De verbetering van straten en wegen in de stad heeft weer meerdere tongen in beweging gebracht .yooral wat ge zegd is over den gevaarlijken, toestand van de Mare lijkt ons zeer steekhoudend We vreezen echter, dat de verbetering dezer kwestie ad calendas Graecas: naar Sint Juttemis verschoven is. In ééne zaak hébben we met veel be langstelling geluisterd naar het betoog van den heer Fokker. Dat was "bij de bespreking van den Gemeentelijken Rei nigingsdienst. Men weet reeds, dat de kosten voor dezen idienst de raming, in dertijd door de deskundigen gemaakt, verre zullen overscbrijlden. De heer Fok ker had zulks voorspeld en de uitkomst heeft hem in het gelijk gesteld. Dat beeft de wethouder van fabricage niet onge daan kunnen maken door een vorige maal en ook thans weer te spreken van veranderde tijdsomstandigheden. Wjant deze laatste zijn waarlijk niet de voor naamste oorzaak geweest van de meer kosten. ©e deskundigen hadden bijv. heelemaal biet gerekend op een aantal werklieden. De gemeente heeft met deze aangelegenheid inderdaad een dure les gehad. jW|e stappen over een aantal bespre king van nUnder belang, om een oogen- blik stil te staan bij de regeling vajn de armenzoig hier ter stede. De jheeren van der Pot en Briët hebben uitdrukke lijk verklaard, idat de regeling van de armenzorg in deze gemeente niet in over eenstemming is met de nieuwe Armen wet Vooral aan de uitspraak van laatst genoemd lid hedhten we veel waarde; hij heeft op bet gebied van armenzorg een gevestigden naam, is voorzitter van den Armenraad in onze gemeente en kan het dus weten. De zaak zal naar onze mpe- ning daarom opnieuw aan de orde be- hooren te komen. De behandeling der inkomsten liep na tuurlijk vlotter van slapet Ten slotte kwam nog een zeer ver warde discussie over de minimum-loon en en maximum-arbeidsdiuur der gemeente werklieden, waarvan we boven het re sultaat mededeelden!. 'Om half een was de begrooting aan genomen en wensdhte de Voorzitter ons: Wiel ter ruste! ALGEMEEN OVERZICHT.- Ondanks de gunstige berichten v,an den La'atsten tijd schieten de onderhandje- lingen tusschen Turkije en Qriekenland nog maar steeds niet op, om de eenvou dige reden dat de Turksche gedlelegjeer- den ,zopals we trouwens gewend zijn,} nooit ver genoeg strekkende instructiejsl (hebben. Over de nietigste bijzonderheden moe ten de Ottomanscbe gedelegeerden, die niet over voldoende vplmacht beschik ken, met de Porte ruggespraak houden. D,e Empros klaagt er over dat Tur kije telkens nieuwe eischen stelt en te rugkomt op hetgeen reeds overeengje- komien is. Die Kjairi vindt, dat bi'en nu maar eens door krachtdadig optreden moet uitvor- schen of Turkije werkelijk den vrede wil of niet Lefridis, de' officieuse GriékSche ver tegenwoordiger van Griekenland te Kon- stantinopel, heeft pe Jaatslje dagen her haaldelijk rnjet den grootvizier en den minister van buitenlandsche zaken over leg gepleegjd. Van Turksche zijde be weert mien dat het geschil slechts pun ten van ondergeschikt belang betreft en de vrede de volgende week te wachten is. Intusschen is de reChtstreeksdhe tele- 'grafische verbinding tusschen Turkije en Griek ai land oVer Chios hersteld en hfefeft de Grieksche regeering de reederijen in den Piraeus om' prijsopgave verzocht voor het overbrengen van 18.000krijgs- ige'viangen Turksche soldaten en 1000 officieren naar Smirna en andere Turk sche havens. D,eze feiten schijben er op te Wijzen, dat bilen te Athene dien vrede als aanstaande besichouwt De kosten van den Balkanoorlog, wel te verstaan den eersten, die totC nog toe slechts naar schatting waren opgege ven, Zijn nu door de staten van het vroe gere Baikanverbond aan de financieele conferentie te Parijs als volgt gespeci ficeerd. Griekenland betaalde tusschen 30 Sep tember 1912 tot 31 Maart 1913 340 milüioen francs, te weten: 160,8 miilioeo voor de verzorging van het legjer, voor uitrusting en kleeding 29 m'jllioen, voor artillerie en miunitie 11.8 millioen, voor 1de infanteire 6.8 millioen, voor den ge zondheidsdienst te velkjle 6.3 millioen^ voor transport van troepen 36 millioen, voor de requisitie van trekdieren, wa gens en schepen 30.4 millioien, voor paadejn 39 imir.llioen. Die kosten voor pensioenen aan de families der gesneuvelden, voor inVali- den^pensioenen en voor het onderhoud der krijgsgevangenen zijn niet médege- rekend. Servie heeft opgegeten 226.3 milli oen francs, te weten 26.5 voor de ver zorging van het leger, 26.5 voor tracte- mienten en soldij, 46.4 voor uitrusting1. Het oorlogfelmlateriaaj en munitie vroegen 118 millioen, transporten 32 millioenj paarden en wagens 88 millioen, gezondr heidsdienst p, millioen. Bulgarije (gaf Voor den eersten Balkan-» oorlog Uit in het géheel 767 millioen francs, te wetenvoor de verzorging van het leger 324, tractem|ent en soldij 90 ImiUoen, uitrusting en keéding 77 (mlillioen, oorlogsmateriaal en nfunitie 155 biSUioen, gezondheidsdienst 33.7 mlillioen. Montenegro beeft Voor oorlogskosten Opgegeven 100 millioen francS1. Tezamien hebben de B|alkanstaten in den eersten oorlog dus uitgegeven 1.8 miljard francs. De onkosten van Tur kije schat men op 900 miljoen francsL Zoo komit men tot de slotsom1 da,^ de eerste Balkanoorlog in het geheal 3 'mil jard francs heeft gekost De Albaneesche troon staat nog steeds onbezet tefi groot on genoegen der Albaneezen, ten minste voor hun voorloopige regeeringv Deze heeft aan de mogendheden verzocht zoo spoedig mogelijk een vorst te benoemen wiens tegenwoordigheid alleen reeds in staat zal zijn om1 alle standen der bevjoï- king te. doen samenwerken voor de een heid en organisatie van bet land. In de hoop ,diat de mbgendjhedlen cfen wensch der voorloopige regeering in ern stige overweging zullen nemien, verklaart dezle zich ten slotte bereid alle noodige stappen te doen, omi zoo spoedig moge lijk tot een door alle Albaneezen ge- Wenschten uitslag te komen. De prins van Wied, die als toekom stig vorst van Albanië gedoodverfd wordt, wil eenige voorwaarden aan zijn al of niet optreden als zoodanig Ver binden. De „Neue Freie Presse" ver neemt uit diplomatieke kringen, dat de

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1913 | | pagina 1