DE TWEE VRIENDEN. BUITENLAND. BINNENLAND. 5e Jaargang No. 1217. Ibureau OUDE SSW42ISL, 54, ILEJfiJDESN,, Interc. Telefoon 935. Postbus 6. IT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG. UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week .10 per kwartaal, bi| onze agenten 10 cent per week, 1 30 per kwartaal. Franco er post 1.5Ü per kwartaal. Afzonderlijke nummers 21/, cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels f 0.75, elke regel meer 15 cent "^zonden mededeelingen van 15 regels 1.50, elke regel meer 30 cent. met gratis vijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Kleine Advertenüöngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop on verkoop (geen handels-advertentiSn) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aan geboden betrekkingen 2—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 fcfc&i Kentering? Als we in onze m'enschenwereldi won- irbaarlijke dingen zien gebeuren, vra- :n we ons altijd af: wat zou daar liter zitten? En nu is de houding yan Het V aF r 1 a n d in d,eze dagen werkelijk won- u-baarlijk. Zoolang [onjs heugt behoort idjt orgaan, elks eene hoofdredacteur 't Vad, zit er twee deze functie vroeger, kleedde bij de befaamde Zutfen-' he Courant, tot de inleest fel He iti-clericale bladen een reputatie, elke het in den jonglsten wericiezings- rij'd stevig heeft opgehouden. Maar wat zien we nu gebeuren?! Eerst geeft het orgaan gjasftvrijhleiJd n zekeren heer de Jong ongetwij- ld het Kamerlid, nu al denkend dat voorletters niet meer noodig zijn om den „Bond van Nederlandsche aderwij.-jers" af te straffen wegens des- 'b beaamden aanval op het bijzonder iderwijs. Vervolgens gaat het in een lang arti- :1 te keer legen mr. Samuel van Hou- niet alleen voor zoover deze er :n aparte rnieening op nahoudt, inzake ïzeri politieken toestand, maar ook aar deze papenvreter de decoratie, Ver end aan kardinaal vaji .Rossum1, bitter ,d gecritiscerd. Het Va id. sbhrijft hierover; ,yDe grieven van mr. S. van Houten jn lo. dat het bezoek van kardinaal an Rossum aan den ia.nde en zijne on,t- wgst door de Katholieken wel in de »il TP\v*rW Tiin °r> rkl" LarHinai' n Rossum' gepousseerd wordt dpor de zuïeten, 3o. dat de onderscheiding is rleend zonder dat van eenige ver- enste tegenover onzen Staat iets be nd is". i i 1 „We wenschen over deze drie grieven enkel woord te zeggen. Wat de Erste grief betreftook wij Zijn over- dat de Katholieken hunnen in- oed hebben aangewend oml kardinaal an RossUm hier officieel ontvangen te 'ijgen. En waarom! zijn wij; daar van reituigd? Gin. de eenvoudige reden, it wij precies hetzelfde zouden ge- aan hebben als weKatholieken wa rn, Men imbet zich toch eens indenken liet ongekende feest, dat het voor nzc Katholieke landgenooten, \yas, dat En Kardinaal en nog wel een Neder- ndsche Kardinaal, dien de laatste drie :u\ven niet hebben gekend, hier in het fld. kwam. En we zouden het een »gst illiberale daad gevonden hebben, s de Regeering, door dit gedenkwaar- ige feit te negeeren, onzen Kathjolie^ en burgers, wat hun godsdienst aan- iat, niet als volkomen gelijkberechtigb Eü had efkend. Thorbecke zou dan ook, iór het geval gep-iaatét, n,aar onze ovar ii ging het verzoek oiru officieel ent ingen te worden van een Nederlander, ie Kardinaal was geworden, direct lieb- en ingewilligd, Verheugd opnieuw ge- genheid te hebben te toornen, dat het beralc beginsel van godsdienstvrijheid FEUILLETON. »7) Ten slotte mompelde zij): Welnu, ja, het is waar, mijn broeder n ik moesten zoo handelen, hoe hard e noodzakelijkheid ook was, maar gij? Zij had de hand naar hem uitgestrekt Hij greep die hand, drukte die krachtig i de zijn e en zedde met trillende stem: Hebt gij dan niet begrepen dat ïk bemin, al van die lang vervlogen dagen i dat ik u gelukkig zag te midden van W familie? Een gevoel, dat machtig Ss alles ter wereld dreef mij onweer- fanbaar tot u aan. Toen ik wist, dat ij waart gevangen genomen en gevaar tept t e worden veroordeeld, gij,, de on- diuld zelf, toen heb ik gesidderd voor Jv leven en ik ben Jean gevolgd naar arijs, in de hoop u weer te Üen en u kunnen helpen met al mijb toewijding. dag waarop ik vernam dat die d- lendige dokter Nollan het gewaagd had 11 'net zijn huwelijksaanzoeken te ver ben, heb ik zulk een woede in mij felen opkomen, dat ik begreep, hoe U beminde, hoe mijh liefde voor u ta den tijd nog grooter was geworden. ook Tnvolveert d.at men de verschuldigde beleefdheid tegenover de grootwaardigj- heidbekleeders van de verschillende ge zindten in acht neemt. Zou mr. S. van Houten eenig bezwaar hebben gèh'ad* wanneer kardinaal Van Rossum Jn plaats van Roomsch Kardinaal Engelsch! Aartsbisschop ware geweest?" „iMaar, zegt mr. S. van Houten, door den heer Jos. van Veen op de hoogte gebracht, kardinaal Van Rossum' wordt miet om hern daartoe .move erende rede nen d,oor de te Romie oppermachtige Jezuïeten gepousseerd,." „|Dit word.t niet door ons offiftkemd of bevestigdwe weten daarvan niets, maar het doet ook niets af of toe aan het punt in quaestie, en staat er zelfs geheel buiten. Of kardinaal van Rossum zijne liefde aan de eene of andere con gregatie in zijne kerk wil verpanden, dat is aan hem en uitsluitend aan hem ie beoordeel enen we kunnen toch niet aannemen, dat mr. S. van Houten de ontvangst van kardinaal van Rossum' zou hebben willen afhankelijk maken van de uitspraak van een inquisitie, die had te onderzoeken hoe de verhouding van dezen kerkvorst tegenover de Jezuïeten orde stond. Ook die Orde heeft hare ups and downs gekend.. Trouwens welke Orde in de Katholieke kerk den boven toon voert kan op d.e houding tegen over die kerk van den wnarach/tigen voorstander van godsdienstvrijheid! geen verschil 'maken." „iRest de .grief, dat van eenige ver dienste tegenover onzen staat van kardi naal van Rossum niets bekendis. We meen en dit zóó je moeten verstaan, dat mr. S. van Houten hier bed.oelt den staat als geheel. Wie zouden hier kun nen zeggen, dat cTie verdienste hierin ligt, dat kardinaal van Rjossum' den Ne- derlandschen naam' op zijn gebied tot hooge eer hqeft gebracht, maar dat zal voor mr. S. van Houten wel niet af doende zijn; die zal web vinden, dat die verdienste enkel bestaat voor de Ka tholieke landgenooten. Maar zelfs al wa re dit zoo, dan zou ook daarmee de ge rechtheid van de verleende onderschei ding niet kunnen worden bestreden;; in d,ien gedachltengang toch zou evenmin de Voorzitter vati de synode der Ne'd, Herv. Kerk of de Opperrabijn daarvoor in aanmerking kunnen konten^ of welk geestelijke ook, en toch is door den heer van Houten, als wïj ons niet ver gissen, als minister wel een voortitel aan d,e Kroon gedaan, aan geestelijken eene decoratie te verleenen." Is dit alles niet verwonderlijk in een blad als het Vaderland? Wat zou daar achter zitten? Zou de politieke hoofdredacteur, de heer De Meeker, die m ikCoL-mb Borgcsius leider der Liberale Unie werd, bij zichzelf denkenLaten we nu dje rechterzijde niet heelemaal afstoo- ten, want we kunnen haar nog zoo bar noodig krijgen in deze yoor links banjge tijden. Wiij vragen maar. „Toen heb ik den diood gezworen aan den ellendeling, 'die zooveel misdaden op elkaar gestapeld had en van dien dag af stond het bij mij vast, bat een van ons beiden te veel pp de wereld was, dat een verdwijnen inoest, hij of ik. Gij weet nu wat er gebeurd is. Gij zijt vrij en ik aanbid u. Ik heb voor u zooveel liefde, als ik oprechte vriendj- §chap heb voor uw ongelukkigen broe der. Wij zullen het aan den tijd over laten om de bitterheid uwer herinnerin gen te verzachten. Gij, hebt in mevrouw de barones de Frévent een tweede moe der gevonden; zijl zal u steunen en u leiden, pij weet wat gij aan de jusffcifciie te antwoorden hebt, wanneer z'ijl u on dervraagt. Morgen zal de moord op dok ter Nollan bekend worden. Jean en Ik zullen dan reeds ver van h'ier zijln. „De daders van dezerj moorcl, die niet meer dan een daad van gerechtigheid was, zullen verdwenen zijn, naar alLe richtingen verspreid, zooals de Chouanen gewoon zijn te doeq, nadat handelend zijn opgetreden. Gij zult bier alleen blij ven met de bedienden, die van niets weten en dus! ook niets kunnen zeggen. Wat zal men veronderstellen? Een vak- strik, gespannen door onbekenden. Vaar wel. Over eenigen tijd zullen wij elkaar te Parijis weerzien. De oude barones keek hem piet ze- V Politieke verwachting. De verwachting js, dat de Tweede Kamer oq zijn vroegst tegen 4 November zal worden bijeengeroepen tot hervatting der werkzaamheden. Door een tijdigen aanvang met de Koloniale en Staatsbe- grootingen zou er dan naar gestreefd worden het budgettijeperk zooveel mo gelijk zonder avondvergadering door te komen. iWjei1, dat zal best Likken. Er is nu geen rechtsch Kabinet meer, hetwelk moet worden icgengewerkt, zoo dat alle reden voor linksche obstructie- redevoeringen is vervallen, terwijl van rechts zulk geredeneer niet te wachten is. Bovendien hebben de socialisten er belang bij, geen avondvergaderingen noodig te maken, wijl ze op1 die manier hun leider, die 's avonds moet presi- deeren, kunnen sparen. Ja, ja, 't zal nu wel glad van stapel loopen met de begrootingen. ALGEMEEN CVERZICHT. We wisten gisteren niet goed, wat te maken over de tegenstrijdige berichtten over d;e demobilisatie yan Turkije die, gegeven de gespannen toestand tusjschen Turkije en Griekenland zeker niet goed te verklaren waren. Nu komt echter een nieuw bericht beweren dat slechts een gedeeltelijke demobili satie bevolen is. Van d;en anderen kant maken de voorbereidselen om het Griek- sche leger opnieuw - .rijdyanrdig te ma ken, snelle .vorderingen. Het leger zal, als het op voet van 'oorlog is gebracht, 450 tot 500,000 man sterk zijn. De Grieksche gezant te Weenen heeft echter uit naam zijner regeering te ken nen gegeven, dat Griekenland bereid is, Turkije belangrijke concessies te doen. Ofschoon in d,e voorstellen der Porte tal van punten voorkomen, waarmede Griekenland niet kan instemhien, zijn, zij toch als grondslagen voor nieuwe onder handelingen aanjiemelijk. In Turksche kringen te Wieenen acht m'en het uitgesloten, dat reeds nu zou word.en begonnen 'mlet de.demobilisatie van het leger van Adrianopel. Het daar op betrekking hebbende iradé m|oet zoo gelezen worden, dat de <>pperbevelh(e(b- ber Izzet pasja de bevoegdheid heeft gekregen, den datum van demobilisatie vast te stellen. Als dit juist isj, bewijst het over hoeveel invfloed de militaire partij in Turkije beschikt en daaruit is ook te verklarenw dat aan alle officieren van het negende legercorps in Thracië is gelast, zich onverwijld bij hun regi menten te vervoegen. Dit beVel is inder daad in zekeren zin in strijd m!et dat tot demobilisatie. 'In diplo'miatieke kringen te Wieenen acht rnien een toegevende houding voor Griekenland het verstandigst, d.aar het tegen ide 300,000 mlan van lzzet pasja vermoedelijk niet meer dan 100,000 man lil het veld; Zal kunnen T>fengen. kere bewondering aan. Als eenig antwoord "hadl Rose hem de hand gedrukt Eenige minuten later verwijderden de beide vrienden zidh door het bosich in de richting van Vitré, waar zij,, na zich eenige uren bij vertrouwde vrienden te hebben opgehouden, den volgenden aankwamen. Den volgenden morgen toen bij het aanbreken van den dag de bewoners van Plan co ët zich 'naar hun werk be gaven, zagen zijl bij het onzekere licht van de morgenschemering! een vreemd voorwerp, dat aan een "der onderste tak ken hing van den eeuwenouden eilk, die al sedert langen tijd de trots was« van 'dit zoo sidhilderachtiige en "heerlijk gele gen dorp. 'Zij bleven verwonderd staan. Het was het lijk van een gehangene, maar die gehangene Was' geen man uit d'e lagere klas. Armoede of ellende kon hem niet tot het droeve besluit hebben gebracht zelf moord te plegen. Hij was zelfs ri|k gekleed, een klee ding, die geen der bewoners van Plan- coët zich kon veroorloven. Zijn das van kostbare kant, zijn ge borduurd zijden vest, zijn sierlijk gesne den rok, zijden kousen en verlakte schoe- Artikelen in de officieuse Duitschc pers geven te kennen, dat Duitschmnd' oij een botsing tussfchen Turkije en Grie kenland'zich onzijdig zal houden en 2ich zal bepalen tot vriendschappelijke raad geving aan beide partijen. De Engelsche pers is nogal uiteenloo pend, in haar beschouwingen over de rede van Minister Churchill over de Ilome-rule-kwestie waarvan wij gisteren iets vermeldden. Een goed, idee kan m;en zich echter uit dit kleine gedeelte niet mflken. ,De meeste unionistische bladen ach ten haar verzoeningsgezim<i en zien er een voorteeken van vrede in;. Sommigie unionistische bladen noemen haar raad selachtig. Naar het oordeel van de ^ïinistrïeele Westminster Gazette geeft de rede dui delijk aan, dat het ministerie geneigu is de wenschen van Ulster inzake scho len en godsdienst te bevredigen, mits het beginsel van zelfbestuur voor Ier- Land, onaangetast blijft De regeering zal echter weigeren de politieke eischen van Ulster in te willi gen. In een onderhoud met een'journalist van de Daily Avail heeft minister Chlur- chil als zijn overtuiging te kennen ge geven, id.at binnenkort een vergelijk in het geschil over home-rule tot sltanid zal komien. D,e do,or ChurchJill in zijn rede te Dundee aangedjuide Schikking zou bestaan in de uitsluiting van Noord oostelijk Ulster van het iers'che zelf bestuur, en de paily Mail is gemach tigd, dit mee tc d,eel en de rcgearing zal een dergelijke schikking aanvaarden. De Unionisten hebben bij monde van F. E. Smith, di e sprak nam ens Bon ar Law, de regeering een bespreking voor gesteld op den grondslag van uitsluiting van die streken in Ulster, welke vau home-rule afkeerig zijn. Joeansjikai de pas gekozen president der Chinee- sche republiek zal bij zijn plechtige in stallatie een verklaring .afleggen, waarin hij d,e Chineesche burgers zal aanspo ren om> te trachten de vriendschapsban den imiet het buitenland nauwer toe te halen. Joean Sji Kai zal beloven, dat hij zich nauwgezet zal houden aan alle verdragen en overeenkomsten', door vroe gere Chineesche regeeringen gesloten rbet buitenlandfsdhe mogendheden ,en eveneens aan alle behoorlijk aangegane; contracten met buitenlanders. Ook zal hij de rechten en privileges* tot dusverre door buitenlanders in China genoten, bevestigen. De Beierschc regentenkwestie •waarvan reèds zoo dikwijls sprake is geweest, zal nu binnenkort» althans vel schillende Duitsche bladen lanceeren be richten dienaangaande, opgelost worden. Prins-regent Ludlwig, die zooals men weet, idle regeering voert in tn.aaml Van den krankzinnigen (koning Otto, zou dpor ecu eenvoudige proclamatie tot koning won den verheven. nen, dat alles toonde aan, da/t die man tót den hoogeren stand moest "behooren of althans rijk moest zijn. Naarmate het later in den morgen werd, verzamelden zich meer qn meer nieuwsgierigen rondom iden boom. Weldra was het nieuws van de grie zelige vondst 4oor het geheele dorp ver spreid. Vader Legner, die juist zijn herberg had geopend, naderde den gehangene. Onder hem was een plankje ^aan de schors van 'den boom gespijkerd, dat tot opschritf droeg: „Verrader en dief, terechtgesteld als straf voor zijn misdaden". Onderteekend! „De Cihouanen". En daaronder stond nog de gerust stellende verzekering: „Alle goede burgers; hebben niets van ons te vreezen." De heibergier en de andere bewoners van Plancoët hadden den gehangene reeds herkend: Het was Hiubert Nollan. De justitie werd gewaarschuwd cn zij kwam ter plaatse om een onderzoek in te stellen, maar veel ijver legde zij daar bij niet aan den dag. AI sedert geruimen tijd had men niet meer van de Chouanen gehoord. Deze onverwachte wecler-opleving van een bendé, die men reeds verstrooid Aldus melden tenminste de berichten uit München, die verder verklaren* dat d'e leidend,e Centrumsbladen, met uit zondering van de „Bayer-Kur". voor het plan gewonnen zijn en dat ook de „al machtige" domproost dr Pichler, zich voor het volgen van dien weg in zijn or gaan uitgesproken heeft In de eerstvol gende dagen zouden in het Centrum conferenties gehouden worden, om|. de kwestie definitief te regelen. Men Sherinr.ere zich wel tegenover deze berichten, dat de oud-prins-regent Luit- pold altijd beslist geweigerd heeft den koningstitel aan te nemen en dat ook prins-regent Ltidwig van een aannem'enl van dien titel niet heeft willen weten. ,Men heeft 0(et nu eqh'kr druk over den wil dea volks en inea weet: vox popdi, vox Dei. GEMENGD. De Times verneemt over den toe stand te Dublin, dat de handel er stil staat en vele kleine winkeliers hun voorraad schier uitgeput hebben. De wer kende stand is pr, ondanks de huip uit Engeland, treurig aan toe. ^Vlet dat al schijnt er geen uitzicht op een schikking te zijn. Een van de partijen zal moeten toegeven. De arbeiders die aan de havenwerken te Huelva bezig zijn hebben gestaakt Ook de dokwerkers hebben uit solidari teit het werk neergelegd. Het handeiLsL verkeer in Je haven, opi de sporen en het vervloer vdn mijh p roducten staat te Huelva en Rio Tinto geheel stil. Dte regeering vreest d,at de staking te Hüelv* e 1 fomeen ra* worden. Dr. Vermeulen. Na een kortstondig ziekbed is gister namiddag te 3 uur ie Rijswijk op 67- jarigen leeftijd overleden dc heer dr. P. J. F,. Vermeulen, lid van de Eerste Kamer der Staten-Generaal voor de pro vincie Zuid-Holland en directeur van het dagblad „'De Tijd", waarvan hij vroeger hoofdredacteur was. De heer Vermeulen jverd te Delft ge boren in 1846. Na zjjn opleiding! aan het Stedelijk Gymnasium aldaar stu deerde hij; aan het Seminarie te Hageveld en daarna aan de universiteiten te Leiden en te Heidelberg. Aan de Leidsche Hoogeschooli promo veerde hij in de wis- en natuurkunde in 1871, nadat hij reeds een paar jaren te voren benoemd was tot leeraar in de scheikunde en de n&tuurlijke historie aan de gemeentelijke hoogere burgerschool te Goes. Deze betrekking vervulde dr. Vermeulen tot 1881, in welk jaar hij leeraar werd aan dc bijzondere ,tL B.S. te Rolduc. Van 1880 tot KOT was de fhans ont slapene lid van de .Tweede Kamer voor het district Helmond, De overledene was ridder in de orde van den Nederlandschen Leeuw en van den HL Gregorius den proote. Aan het hoofdartikel, dat „De TijdT waande, verontrustte |de overheidsperso nen, maar deic hadden niet den mVsten lust zich den haat op den hals te hak van onbekenden, die even ondernemende als gevaarlijke vijanden waren. Zij ondervroegen eenige bewoners van het dorp, die evenwel van niets wis ten en begaven zich vervolgens haar het kasteel Argouges,waar zij de barones en Rose in diepe neerslachtigheid aantroffen. Toen zij in verhoor genomen werden, antwoorden zij, dat zij den vorigen avond na haar temgjkeer uit Lamballe, naar haar kamers waren gegaan, dat dokter "Nollan zich eveneens naar zijln vertrekken had begeven en dat zij vruchteloos op hem gewacht hadden. Zij verzekerden, zooais zTj met Pierre Laisson hadden afgesproken, dat zij! geen flauw vermoeden hadden van hetgeen er gebeurd was* De oude Malo, die daarna onder vraagd werd, verklaarde eveneens dat hij in 't eerste oogenblik niets gezien of gehoord had; dat hij zijn kamer had in een der nevengebouwen en dus niet we iten kon, wat er op het kasteel voorviel dat midden in den nacht de dames hem hadden laten roepen en dat hij haar in doodsangst had aangetroffendat hij en de andere bedienden overal naar den dokter hadden gezocht, doch hem niet gevonden. (Wordt vervolgd)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1913 | | pagina 1