i
as
DE TWEE_YRIENDEN.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
4e Jaargang
No. 1205.
Sureau
OUDE SiNQEL 54, UE1DEN.
Interc. Telefoon 935. Postbns 6.
BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAOEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Lelden 9 cent per week
.10 per kwartaalbij onze agenten 10 cent per week, f 1.30 per kwartaal. Franco
post 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/. cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent
Donderdag
September
1913.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent
Ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent. met gratis
jewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Oroote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-advertentiëri) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen i—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent
Wie kwaad wordt
Tiet Vaderland is ,een week lang
rakeloos geweest, ten minste op een
;er punt.
Zit zoo.
Joen de Kamernes-tor Lieftinck Din&-
w 16 Sept. in de eerste zitting van het
ïiwe Lagerhuis ,ter aanvaarding van
tijdelijk presidium o.m. 'de spoedig
faamd gewonden zinsnede sprak„Deze
rkiezing is voorafgegaan, zooals wel te
nken was, door een groote, een mach-
werking in het land. Er is óneindijg
redeneerd, gedebatteerd, er isi zelfs ge-
den voor de gunst van 'de stembus",
en viel de heer De Savornin Lohman
met de interruptie: „En gelogenI"
En ziet: pas in zijin nummer van Dlns-
23 Sept. vindt Het Va d e r 1 a n d
oorden om zijn opinie over dezen uitval
den Goeschen afgevaardigde te
chten.
Jdoe ongezond, om zeven dagen met
iets te blijven rondloopen, vooral wijl
opinie ongunstig, hoogst ongunstig
Zoo iets moet de stemming /wél
sier ven.
Het blad uit dan ook zijn t>ittere mee-
ng up ongezouten wijze sen vindt, dat
heer Lohman met die interruptie,
nisbruik makend van het feif, dat er
:n tijdelijke voorzitter zat, die uit den
iiid der zaak niemand tot de orde kan
iepen of wil roepen", de eer van het
dement zoowat door het slijk heeft
ileurd en een verbazend slecht voor-
eeld heeft gegeven aan de nieuwe leden,
latuurlijk herinnert het orgaan zich
dat er verleden jaar nog "heel andere
eelen in de Tweede Kamer werden
(espeeld, waarbij zijn naaste geestver-
anten betrokken waren, doch het werpt
„en passant" en voor 't gemak de
luid daarvan ook maar op den heer
llohman, die „door zijn politieke harts-
ochtelijkheid telkens de aanleiding vge-
'eest is",
'tls waarlijk verschrikkelijk! De heer
)e'Savornin Lohman zal er wel mee
iritten,.,M.i.
Om ons nier intuissdhen tot de inter-
iptie van 16—23 September te bepalen,
de beschuldiging „En gelogen" was
list óf ze was onjuist.
Was zc onjuist, welnu, dan zou de
eer Lohman in „zijn politieke hartstocht
ilijkheid" uitgegleden zijn, wat het parle-
lent zich waarlijk niet persoonlijk had
ehoeven aan te trekken, noch Het Va-
erland van ergernis een week spra-
eloos had behoeven te maken.
de interruptie Juist en nu zij
etuigd, dat de booze houding van 't
ons doet denken, dat de heer Loh-
lan een gevoelige plek aanraakte
relnu, waarom mocht zij dan niet ge
laakt worden? De heer Lieftinck is
'aarlijk mans genoeg om zich, zij 't
lijdelijk",- te doen gelden, terwijl het
'ijzen op fouten niet anders dan nuttig
an zijn. [Het tegendeel is struisvogel-
olitiek, terwijl de "herinneringswoorden
an den heer Lieftinck 'een mooie ge-
FEUILLETON."
96)
Maar zou zij het geheim verraden Van
tan de Trémazan, van den vriend dien
'i in het harte droeg en van wien zif>
't haar wanhoop, voor eeuwig, waa ga
theiden
Nooit.
Toch begreep zij het gevaar dat haar
roeder bedreigde.
,Zij voeld.e het, alsof zij het met d'en
'"ger aanraakte, zij zag, het voor haar
ogen.
Vertegen, in tweestrijd, bleef Zij een
ogenblik onbeweeglijk staan.
Toen knielde zij neer op haar bid-
on bad, maar ook daardoor kon
0] met tot een besluit komen,
be stem van daarboven, die zij aan'-
eP om haar te zeggen, wat zij 'd.oen
"St. ook .dje stem bleef zwijgen,
„ii s'°'fe mompelde zij, als om zkh-
®lf gerust te stellen
hT ®'e weet „Ik vergis mij wellicht
7 lk zelfs het recht te spreken Ik
Wachten.
legenheid waren om er ook die herinne-
ring aan vast te knoopen.
Het Vaderland beware zijn ang
stige zorg voor de eer van 't parlement
voor een betere gelegenheid. Onder ?ijn
vrienden zijn virtuosen in 't scheppen
daarvan.
V De financieele toestand.
Gestadig wordt van links het sprook
je verspreid, alsof |de rechtsche (riegeering
de schatkist des lands in desoiaten toe-
'stand zou hebben achtergelaten,
't Is niets meer dan een fabeltjeI
Wijl echter de menschen, inzonder
heid dc „bewusten" en „denkenden"
onder hen, zoo gaarne dergelijke fabel
tjes gelooven, kunnen: we niet genoeg
de nuchtere werkelijkheid daar, tegenover
stellen.
Vandaar dat we hier even 'het oor
deel willen aanhalen van den Haagschen
Briefschrijver in de Tijd, die reeds
sinds jaren klaagt over zijn ouderdom,
maar nog altijd helder van hoofd is, al
wordt zijn handschrift nu misschien wat
.onduidelijk.
[Hij zegt:
„De rechterzijde kan alleen vol
daan zijn over de Millioenennotia, doch
ook dit is niet .de schuld van de
nieuwe regeering. Haar dorre cijfers
leveren de beste rehabilitatie van den
afgetreden Minister van Fin|anciën te
genover de aanvallen, waaraan! hij jn
de liberale pers heeft blootgestaan,
o Waar de nieuwe Minister constateert,
'dat 1913 zal sluiten met een batig
saldo, kan men zeggen,.dat de laatste,
vier jaren zijn geëindigd met een ba
tig slot Het moge nu waar zijn, dat
de gunstige economische omstandig
heden dit resultaat hebben gegeven,
het feit blijft, dat de afgetreden Minis
ter zijn kas overdeed in absoluut be
vredigende omstandigheden. Het na-
deelig slot, dat wordt geraamd, be
treft 1914, dat nog komen moet.' Waar
nu echter voor dadelijke behandeling
gereed waren: de inkomstenbelasting,
het debietrecht en jhjet Tarief, behoef
de geen oogenblik vrees te bestaan,
dat, ware het Ministerie-Heemskerk
aangebleven, de nooidlge gelden et in
1914 zouden geweest zij'n. Voor de
miseries, die men voorziet, is, dan ook
de linkerzijde aansprakelijk."
kerzijde aansprakelijk."!
Zoo is het inderdaad.
Er moest eigenlijk een middel zijn om
dergelijke beschouwingen onder de
oogen te brengen van al die „denkers"1
en „bewuste" ünenschen, waarvan we bo
ven spraken, want de jegens rechts
vijandelijke fabeltjes vinden onder hen
maar al te gretig geloof, terwijl zij voor
de weerlegging zoo moeilijk te bereiken
zijn, omdat hun breedheid van blik
zij verbeelden zich ten minste deze te
bezitten hen belet, ook eens rechtscjhje
bladen te raadplegen.
Enfin, als de finanleieele plannen van
minister Bertling voor den dag komen,
zullen zij hopelijk wel leeren inzie»,
welk bewind het minst voordeelig is,
want Z.Exc. zal ons allemaal aardig in
den zak laten tasten omdat hij de voet
sporen van zijn voorganger niet drukken
wil.... of mag.
i f XXI. i
de onderteekening.
;De groote dag naderde.
Het liep tegen het einde van .Ven-
démiaire, de wijnmaand.
Geheel de stad Lamballe was vervuld
van de groote gebeurtenis, die alle jon
gen in beweging bracht en aller ge
dachten (bezig h,ield.
De huismoeders aan haar deuren, de
winkeliers met hun klanten, de wande
laars in de straten, de kooplieden op
het kermisveld of op de vischmarkt, (zij
spraken over niets anders.
IWiat er op de grenzen en te Parijs ge!-
beurid.e, de berichten omtrent veldsla-'
gen, de pacificatie die generaal Hoche
zoo krachtig voortzette in Bretagne, daf
alles was op d.en achtergrond gedrongen.
Men vergat d;e uitgewekenen, Cadou-
dal, de Véndéers van Stofflet en Char
rette en de ontschepingen van wapens
en minutie, op de kusten ondernomen
'dpor smokkelaars van de overzijde van
het Kanaal, hetgeen aankondigde,) dat
men een inval voorbereidde.
Die inval heeft inderdaad eenigemaan
den later plaats gehad, maar is op een
totale nederlaag uitgeloopen.
Hoche waakte.
Te Lamballe bekommerde men zich
op dit oogenblik .echter niet over de
ALGEMEEN OVERZICHT.
Steeds ernstiger dreigend begint de
toestand in
Albanië
te worden, waar de opstandelingerv blij
ven voortgaan zich te richten tegen Ser
vië en Montenegro.
Volgens de laatste berichten uit Us-
kub en Dibra, hebben de Albaneezeri
Pitsjkojeva wederom op de Serviërs her
overd en Zijn zij er zeifs in geslaagd Dir
bra binnen te rukken.
De opstand onder de Albaneezen
neemt steeds toe, De Albaneesche troe
pen, onder aanvoering van Issa Boleti-
natz, Bagram Zuris en Riza Bey, hebben
de voornaamste bergpassen bezet en
'strijden met groote verbittering,
In Servië wordt men meer cn meer
ongerust over het verloop der gebeurte
nissen, en de ministerraad is dan ook
onder voorzitterschap van koning Peter,
in allerijl bijeengekomen, om de jiloodige
maatregelen te nemen.
De „Samouprava' 'wijst er op, 'dat de
mogendheden, die om' Albanië een auto
noom1 bestaan te geven Servië van véle
gewichtige strategische en econoinisdje
punten beroofd hebben, nu ook den mo
renen plicht. „hebben...Servië tegen,
de „heillooze gevolgen" van dit besluit
te beschermen.
Bij Koninklijk besluit is de vormhig
;gelast van een bijzondere divisie, samen
gesteld uit acht regimenten, die reeds
op weg zijn naar de grens: voor dq
krijgsverrichtingen tegen de Albaneezen.
De reservisten der eerste lichting var.
het zevende en achttiende regiment der
Morawa-divisie zijn onder de wapenen
geroepen. Terwijl voorts besloten is een
aantal reservisten van alle divisies U
mobiliseeren. Het goederen- en pc ?o-
nenvervoer op de sporen is onderbroken,
Omdat alle treinen voor militair gébruik
in beslag worden genomen!. De tijdingen
van de Albaneesche grens blijven! on
gunstig. j
De Welfenkwestie
die door het huwelijk van den zoon van
den hertog van Cumberland met 's Kei
zers dochter weer meer op den voor
grond is gekomen, schijnt, naarJde „TaglL
Rundschau" verneemt, haar oplossing te
naderen. De brief, dien hertog Erast
August eenigen tijd geleden aan den1
rijkskanselier gezonden heeft, is 'de
grondslag voor zijn troonbestijging 'in
Brunswijk.
Uit dezen brief blijkt, dat raeu op
de loyale gevoelens van den prins vol
komen vertrouwen kan. Daarenboven is
de toekomstige hertog van Brunswijk,
schoonzoon van 'den keizer en Pruisisch
officier terwijl hij van zijn goede ge-
gebeurtenissen in het land en daar om
heen, d,at alles was van ondergeschii t
belang geworden, de groote gebeurte
nis was het huwelijk van dokter Nollan.
De openbare meening te Lamballe hja'd
zich geheel ten gunste yan Jijen dokter
gekend.
Hubert Nollan was in Weinig 'dagen
bijna populair geworden.
Hij toonde een onbegrensde vrijgevig
heid en strooide met kwistige hand die
geldstukken uit, die hij zoo gemakkelijk
verkreeg.
Ledpux zong zijn Tof.
De nationale garden zouden hem in
triomf door de straten hebben gedragen,
wanneer hij id,ea wjenisich (daartoe had ken
baar gemaakt.
Hun gewezen com!m&nid»nf had huif,
op kosten van den dokter, dien Nabob
van de nationale goederen, een patriot
tisch feest aangeboden, dat op hen een
ongelooflijken indruk "had gemaakt.
Op den Iaatsten dag der maand, tege
het vallen van den avond, hield liet rij
tuig van dokter Nollan, bespannen me
twee paarden, stil voor het tuinhek dat
toegang verleende tot het kantoor Van
notaris Sénécan.
Twee dames stapten uit.
Zij waren in het zwart gekleed-
De kleinste van de twee, een oude
zindheid jegens Pruisen meermalen in
woorden en daden blijk gegeven heeft.
Ook de gevoelens van het Brunswijk-
sche volk, dat steeds trouw aan de zijde
van Prinsen gestaan heeft, eis nooit zal
toestaan, dat zijn vorst den vijanden van
Pruisen hulp verleent, is een waarborg
voor den vrede.
Van den 70-jarigen hertog va» Gum-
berland heeft me#i niet geëischt, dat Hij
uitdrukkelijk van zijn aanspraken op
(Hannover zo,u afzien. Maar toch heeft
'hij de verplichting op zidi) moeten ne
men, om' geen pogingen aan te wenden
om den troon van Handover te herwin
nen, en geen' stappen te doen, die de
territoriale integriteit van Pruisen in1 ge
vaar kunnen brengen. Verder moet de
hertog afstand doen van al zijn rechten,
ten gunste van zijn, zoon en zal in het
vervolg slechts als particulier. persoon
beschouwd worden.
GEMENGD.
r—De koning van Griekenland
is gisterochtend om 10 minuten voor tie
nen van Parijs maar Londen vertrokken.
Bij het afscheid waren tal van officiee-
le personen tegenwoordig en verder ge
neraal Eydoux (het hoofd van de Fran-
sche militaire missie), prins Roland Bo
naparte, de leden van hu; Grieksche ge-
en tal van Grieken.
De „Daily Telegraph" meldt, dat
generaal P r f i r i o D i a z, de vroegere
president van Mexico, Dinsdagmiddag
aan boord van het stoomschip „Espag-
ne", naar Mexico is vertrokken.
Volgens een telegram uit Piedras
-Negras hebben (de (Mexicaan sche op-
standelingen de stad Jerez in den
staat Zacaligas genomen. Zi] dooiden
een honderd man regeeriwgstxoepen en
maakten ten hoeveelheid munitie buit.
De v/ijnoogst zal dit jaar in
Frankrijk'niet rijk zijn. in vele stre
ken zal de opbrengst der wijnbergen be
neden het normale blijven!; in somtnige
daarentegen zal de wijn van superieure
kwaliteit zijn,
Koninklijke besluiten.
ÏS:iJ Kon. besluit is aan dr. AL J. v«
Uven, Ieeraar aan de Rijks hOogere lands,
tuin- en boschnouwsahool te [Wftgenin-
gen, de persoonlijke titel van hoog
leeraar verleend
is benoemd tot adjunct-directeur bij
den dienst der posterijen H. Coopmans,
tnans Hoo{doo:"*nies der posterijen.
Over onze Koningin en ons land.
Ter gelegenheid van den verjaardag
van H. JW de Koningin heeft het blad
„La Marion7' te Buenos Aires, het voor
naamste politieke blad van Ztii'i-An-.erika,
'a artikel van <jeluk\veiv ehing aan LL AL
n aan Nederland in zijn nummer van
31 Augustus. In dit artikel wordt o.m-.
gezegd, dat ongetwijfeld geen enkel vorst
bij zijn cndeildanen zoo innige gevoelens
en zulk een diepe genegenheid opwekt
ala de Koningin van Nederland. Itlet
dame, gaf de hand 3,an dje grootste, die
jonger was, om haar bij het uitstappen
behulpzaam te zijn en fluisterde haar
toe: II I i i I i
Komaan, geen zwakheid,
zij draden binnen.
Op den drempel van het kantoor kwalml
Hubert Nollan haar reeds tegemoet
Achter hem stond dokter Bachelin, die
op uitnoodiging van zijn collega Nol
lan gekomen was oml tot getuige te die
nen. i I -i
Er waren geen nieuwsgierigen.
Om hen. op een afstand te houden
had men aan niemand meegedeeld, dat
deze bijeenkomst hedenavond zou plaats
hebben. i
Te Lamballe ging men bijna met zond-
ondergang naar bed, want men wad er
gewoon vroeg op te staan. 1
Notaris Sénécan stond! met ernstig, bij
na plechtig gelaat a.chter de tafel, waar
op kfe acte der onderteeköüng gereed
ïag. 1 I
Hij voelde zich niet op zijn gemak.
Hoe schitteren*! de acte ook was,
waarop hij met recht trotsch had kunnen
zijn dat hij ze had Opgesteld, toch voelde
hij daarover niet de voldoening, dje hij
andere omstandigheden zou .geha,dl
hebben.
Ondanks zijn pogingen, om zich den
Nederlandsche volk draagt Haar een bijna
vaderlijke genegenheid toe en is tot alle
opofferingen bereid om Haar luister en
Haar geluk te verzekeren. Het artikel
besluit met de woorden: Het spreek
woord zegt, dat gelukkige volkeren geen
geschiedenis hebbeiL Indien men onder
geschiedenis het veihaal verstaat van
groote worstelingen, van reusachtige ram
pen of van bloedige overwinningen en
wreede heldendaden bezit het Nederland
der 20ste eeuw inderdaad geen geschie
denis; maar indien de geschiedenis de
herdenking is van de werkzaamheid van
«ien mensch op het gebied van bescha
ving en vooruitgang, indien zij het beeld
is van het gemeenschappelijk streven van
een zich ontwikkelend ras naar zijn eind
doel van een algemeen welzijn,'dan geeft
Nederland van zulk =en geschiedenis een
schitterend voorbeeld onder de gelukkige
regeering van zijn lieftallige Koningin
Wiilhelmina. (N. R. Crt.)
Staatscommissie voor de werkloosheid
Men meldt nader, dat de subcommissie,
die onder voorzitterschap van minister
Treub heeft vergaderd, niet ten doel had
een eindverslag samen te stellen. Haar
taak was, een plan te ontwerpen, voor
het Oiganiseeren der samenwerking van
verschillende instellingen en vereeriigin-
gen, die de werkloosheid bestrijden. Ook
is het bericht van de „Nieuwe Crt" niet
juist, dat het verslag voor Januari; gepu
bliceerd zal worden, al hoopt de com
missie nog dit jaar met haar werk gereed
te zijn. In elk geval moeten nog tal van
belangrijke punten door de aigemeene
vergadering' der Staatscommissie behan
deld worden.
0 Petrus Canisius".
Gisteren hield 'de Apologetische Ver-
eeniging „Petrus Canisius" haar tiendq
jaarvergadering. De sectie-vergaderingen
waren niet toegankelijk voor de pers,.
Aan een verslag van de algemeene ver
gadering ontleenen we n.an de „Mshd,":
Om 1 uur werd de algemeene vergade
ring door den voorzitter, Pastoor Sloet
met gebed en een kort welkomstwoord
tot de vele aanwezige leden geopend.
Door den eecretaris, Prof. |W. Knuif,
van Rijs en burg, werd hierna 'het jaar
verslag uitgebracht. Met groote waardee
ring herdenkt het verslag de toetreding
van Kardinaal van "Rossum in Februari
I.L als beschermend lid en den steun,
dien de vereeniging zoowel van Kardi
naal van Rossum als van den Aarts
bisschop mocht ondervinden.
De arbeid der vereeniging onder an
dersdenkenden mocht zich in groote be
langstelling verheugen. Het aantal aan
vragen om inlichtngen naar aanle:.ii:
van advertenties h_ g i uiteig...l b.-.
klom dit jaar tot 2331. Sedert Oct 1912
zijn 20 bekeeringen bekend geworden.
Volgens het verslag van den penning
meester, den heer J." KeUermann Slote-
maker, hebben de inkomsten bedragen
f 5203v001/2, de uitgaven f4370,06, zoodat
er een batig saldo is van f 332.94V2.
Aan de orde was daarna de verkiezing
van twee bestuursleden, wegens pene-
toestand als volkomen normiaal v.oor te
stellen, zegde zijn oordell als verstafc
djig man hem1, dat ;er iets vreemds in d{ez«
verbintenis was.
Hij kende alle geruchten die er ge-
Ioopen haddenhij wist, welke beschul
digingen de openbare meening had uit
gebracht tegen Hubert Nollan, die nu
zoo gemakkelijk alle hinderpalen te bo
ven kwam.
Het uiterlijk van Rose do Trémazan
was niet geschikt om de, nog zeer vagej
vermoedens weg te neme», die Jn ,dai
notaris waren gerezen.
Haar gelaat was doodsbleek, hetgeen
nog deS te sterker uitkwam door de
zwarte kleederen die jrij droeg.
Zij keek in het kantoor van d>en nota
ris rond, als zocht gij daar iets wat zij
niet vinden kon.
Dokter Nollan, die begreep, wat zij
zocht, haastte zich om haar in.te lichten
en zeide met treurige stem':
Zij zal niet komen, zij heeft mjij ver
zocht u haar verontschuldiging te maken
en uldit briefje te geven. v
Tegelijkertijd overhandigde hij haar
een briefje yan zijn zuster.
(Wloidt vervolgd.)
