4e Jaargang No. 1200.
DE TWEE VRIENDEN.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Biunsaa OUBB SINGEL 54, LEIDEN.
latere. Telefoon 935. Postbus 6.
)rr BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN BEESTDAGEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week
1.10 per kwartaalbij onze agenten 10 cent per week, f 1.30 per kwartaal. Franco
er post ƒ1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2tyt cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent. met gratis
lewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 15 regels 50 cent iedere regel meer 10 cent
Onderlinge naijver.
Dat inééntimmeren van de concentra-
e is zoo'n mooi ding geweest, dat de;
econcentreerde groepen er onderling na-
verig op (zijn. Niet te VerwonderenHoe
echt bleek dat gebouw der concentratie
ergisteren bij de keuze van een presi-
ent der Tweede Kamer: alle groepen
temden eensgezind op den Unie-libera-
en heer Mr. H. Goeman Borgesius
leer nog: de geheele linkerzijde gaf
lijk van roerende eenstemmigheid. De|
roederlijkheid der vrijzinnigen was
lijkbaar overgegaan op de sociaal-d'e-
ïocratie, en had deze laatsten. bewogen
ich bij de eersten aan te sluiten.
Maar wat gebeurt er nu?
(Het „Vaderland" dat aan het
oofd prijkt met den naam van Mr. Hl.
ioeman Borgesius als vaste medewer-
er! komt in een lang artikel uitwij-
en over de buitengewone bekwaamheid
q ongemeene voortreffelijkheid van den
ieuwen Kamerpresident, maar verstout
ich daarbij tevens neer te schrijven, dat
ij de eenstemmigheid, waarmede die
eer Goeman Borgesius is gekozen, .be-
chouwt als een hulde-betooging aan "dein
eer Borgesius „als vader tier Concentra
te".
Over deze laatste kwalificatie valt ech-
er de oud-liberale „Nieuwe Courant")
laar unie-liberale collega lastig, want
egt het blad de „bergen van bezwa-
en'l die bij het tot stand brengen van
le concentratie, d. i. de samenwerking
Ier drie zelfstandige vrijzinnige partijen,
e overwinnen waren, zïjn in de eerste
ilaats door anderer beleid en inspanning
it den weg geruimd.
Daar kan het „Vad." en haar vaste
nedewerker het mede doenl
Maar wat 'n gekibbel over de 'vraag,
tan wie de eere toekomt de concentra-
ïe in elkaar te hebben getimmerd. Zal
t misschien niet gauw een tijd komen,
lat 'n ieder die eere heel graag aan
ijn vijand wil afstaan?
KAMEROVERZICHT.
TW EEDE KAMER.
De nieuwe voorzitter.
In hoofdzaak was de vergadering be-
fetnd om iden nestor 'der Kamer, den,
leer Lieftindk, gelegenheid te geven zijn
'oorzitterschap over te dragen aan den
tieuwen voorzitter, den heer Borgesius.
Met voldoening wijzen we hier op het
lartelijk en algemeen applaus, dat de
teer Lieftinck met zijn overdrachtsredej
noogste, toen hij de „groote presidiale
leugden'i herdacht van de afgetreden
Foorzitter, den heer Van Nispen. „Inder-
laad is het dezen nog jongen president,
n een ambtsvervulling van slechts één
aar, gelukt, zijn volkomen geschiktheid'
'oor het bekleeden van dezen, een sa-
nenstel van bijzondere „qualiteiten
eischende, post afdoende te bewijzen"1
zoo luidt het gunstige getuigenis, dat
ie v,an vooringenomenheid onverdachte
FEUILLETON.
291)
Voor zijn Pierre evenwel wilde hij zijn
Vermogen vergrooten, een schatrijk man.
borden, nog meer goudstukken stapelen
op die, welke hij reeds in den kelder
van zijn huis geborgen had, solide geld
stukken, die altijid hun waarde zouden
behouden, beter dan het papieren geld,
Waarvan de waarde met den dag daalde
en waarvoor vader Lasson een hartgron
dige verachting [had.
Pierre was ook het zwalc,van zij'n
vader, omdat liiji (hem niet^ kon weige
ren; omdat hijl, in weerwil van de zui
nigheid, tiie (hij tegenover ziidhzelf steeds
betrachtte, voor hem niets te mooi en
te duiur vond en omdat hij, ten slotte,
°m hem een verdriet te besparen, met
vreugde 'het vermogen, door hem met
Zoveel moeite én zorg bijeengebracht,
^'oer zou hebben opgeofferd.
Toen de twee vrienden op ^Vaudreuil
Kwamen, bij' avond,'want zij,wilden, niet
gezien worden, traden zij binnen zonder
dat zij zelfs de moeite behoefden te doen
0tn aan de oude bel te trekken, want de
°ude Lasson, wien Pierre vooraf geschre-
f' il i L l i
„Nieuwe Crt." den heer v. Nispen mede-
geeft.
Zal de heer Borgesius zich ook zoo
goed, tot jailer tevredenheid, van 'zijn taak
weten te kwijten wij hebben er gis
teren reeds het onze over gezegd.
Nog slechts even komt de Kamer in
openbare vergadering bijeen as- Dins
dag. Woensdag daarop gaat ze in de af-
déelrngen. Waarschijnlijk is de rest dezer
maand en de volgende maand voor het
ni et-Openbare afdeelingsonderzoek noo-
dig, zoodat eerst over ongeveer Vijf wec
ken de openbare behandeling der Indi
sche begrooting (verwacht kan iworden.
ALGEMEEN OVERZICHT.
Volgens een ambtelijke mededeeling
is de grenskwestie tusschen
Turkije en Bulgarije
thans definitief geregeld. De zitting
waarin deze belangrijke beslissing viel,
duurde 3 uurdie uitslag werd met alge>-
meen ongeduld verwacht. Tijd,ens de zit
ting der onderhandelaren, begaf de eerste
Turksche gedelegeerde, Talaat Bey, zich
nar den groot-vizier, bij wieni «enige |Mi-
nisters bijeenwaren1. Naar verondersteld
wordt, heeft Talaat Bjey den groot-vizier
toen de vraag gesteld of in ruil voor Di-
motika, waaraan de minister varu ooi>
log Issed Pasja onvoorwaardelijk vast
hield, niet eenige vergoeding aan Biulgar
rije mogelijk wasdoch blijkbaar is elke
tegemoetkoming verworpen. Spoedig nar
dat Talaat Bey naar de zitting was terug
gekeerd, werd dfeze gesloten en ver
klaarden de Bulgaarsche gedjelegeerden
aan de verschillende dagblad-corres
pondenten, dat Dimotika Turksch zou
blijven. Nu het grensvraagstuk volkomen
is afgehandeld, zal ook het vraagstuk
der nationaliteiten definitief kunnen be
ëindigd word(en, daar men reeds in be
ginsel tot overeenstemming.is gekomen.
Het Servische blad de „Tribuna" ver
neemt luit Boekarest,,dat (de minister-pre
sidenten van Servië, Griekenland en)
Montenegro aldaar in den loop van Oc
tober zullen samenkomen om in vereeni-
ging met Roemenië formeel een
nieuwen Balkanbond
te stichten. Deze zal 'zich niet recht
streeks tegen Bulgarije richten, maar
vooral ten doel hebben den' nieuwen
status-quo op den (Balkan te waarborgen.
Dit bericht is wel eenigszins in strijd
met de politiek van Roemenië, waar
schijnlijk is het veelmeer een waarschu
wing voor Turkije, dat het in geval van
een nauwere entente met Bulgarije, al
de andere Balkanstaten tegen zich zou
hebben.
Daags na "het overlijden van
Bebel
werd bekend gemaakt, dat de leider der
Duitsche socialisten een vermogen van een
half millioen bezat. De familie protes
teerde daartegen ien gaf aan het bureau
der successie-rechten te Zurich de somJ
yen had, stond reeds naar hen uit te kij
ken en opende de deur toén zij naderden.
(Hij ontving beiden met evenveel har
telijkheid, 'Pierre omdat hij zijn zoon
was en Jean de Trémazan, omdat hij
de vriend was van Pierre.
Bij den vader stond de peet, de oude
Canteleu, die zij'n petekind met uitgelaten
vreugde welkom heette en uitriep:
t— 'Ge hebt onsj heel wat ongerustheid
bezorgd, jongen, met al die avonturen*
welke gij hebt nagejaagd.
[Het vette kalf was voor hen geslacht.
In de eetzaal van Vaudreuil, een mooie,
ruime zaal, waar 'n zestig jaren geleden
echte landedellieden hadden gegeten,
was de tafel met ongewone weeldq aan
gerecht voor een waar feestmaal, met
uitgezochte spijlzen, de béste wijnsoorten
uit den kelder en bloemen, die het fees
telijk aanzien nog yerhoogden.
iDe oudgraankoop er wist niets van "de
plannen van zijln zoon en in goed ver
trouwen geloofde hijl, (dat de tijd van
rust nm was aangebroken, na zooveel
jaren van woeling, die zij hadden door
gemaakt.
iHij vierde gelijktijdig den Terugkeer
van zijn Pierre en van de rust jn het
vaderland.
In zijn oogen, als welvoldaan burger,
zooals de meesten van zijns gelijken,
had de storfc nu lang genoeg geduurd.
van 450.000 gulden op. De socialisti
sche bladen, (Overtuigd, dat het nalaten
van een dergelijk vermogen door hun
hoofdleider, die als doodarme leerjong
gen begonnen was, en slechten indruk
zou maken, beschulcigden de bladen der
burgerlijke pers, dat al wat zij vertelden
omtrent de nalatenschap van "Bebel
slechts leugen en laster was. i
Thans is echter uitgemaakt, dat de
burgerlijke bladen gelijk hadden en dej
socialistische pers weer eens te meer Ier
op los heeft gelogen. De belastingbq-
ambten van Zurich hebben n.l'. een nauwr
keurig onderzoek ingesteld en daarbij is'
gebleken, Idat (de lover,edjene biet 500.000
maar meer dan 800.000 gulden rijk Was.
De bladen vragen zich nu af hoe Be
bel dit groote fortuin heeft verworven.
Eenmaal heeft hij een erfenis van
200.000 gulden gekregen, omaar toenderr
tijd verklaarden zijn partijgenooten, dat
Bebel daarvan slechts .50.000 gulden
voor zichzelf zou behouden.
De nieuwe bisschop van .het bisdom
Limburg in Duitschlmd heeft tot zijn;
diocesan en een
herderlijk schrijven
gericht, waarin hij o.m. de volgendiet
vermaning geeft.
Voegt u niet bij hen, die, zooals maar
al1 te dikwijls helaas geschiedt, alle (maat
regelen van den1 Paus becritiseeren, maar
neemt ze vreedzaam en opgewekt tot
richtsnoer van uw handelen. De wijze
wantrouwt zijn eigen, inzicht en blijft
zich steed9 bewust, dat zijn heil berust
in gehoorzaamheid aar; de djpor God ge
stelde autoritieiten.
Speciaal loi de ai baders zegt dé bis
schop dan nog: „Nu. een .woord tot u,
mijn beminde leden dier werkende klas*-
sen. Geen weldenkend mensch kan het u
kwalijk nemen, wanneer gij er naar
streeft uw arbeidsvoorwaarden en Ioo-
nen te verbeteren. Maar doet dit ondier
getrouw vasthouden aan uw geloof met
liefde en gehoorzaamheid jegens djeKerk
en binnen de door Godi en zijn geboden
bepaalde zaken. Laat .u niet misleiden
door de voorspiegelingen van lied,en,
die vervreemd zij'n van God, die u geluk
beloven zonder harden arbeidt' in het
zweet van uw aangedicht.... Verre van
u het paradijs op aarde te brengen, roO-
ven zij u het geluk des Geloofs en de
vrede des harten en maken uw lot nog
zwaarder".
Ten slotte belooft de bisschop tie
liefde voor keizer en vaderland1 inl de
harten zijner diocesanen levendig te zul
len houden.
GEMENGD.
De viering van den onafliankelijk-
heidsdag heeft in Mexico Dinsdag
geen aanleiding tot vijandelijke betoo
gingen tegen de Amerikanen gegeven.
Het trok de aandacht, dat de regeering
der V. S. dit jaar voor het eerst geen
gelukwenschen heeft aangeboden |met dq-
zen dag. i
Te Washington is' bericht ontvangen,
dat Morris Root, een Amerikaansch
|Het oogehblik yvasi gekomen om (ie
orde te herstellen.
|Hij had zidh buiten de partijen gehouh
den en gaf aan geen daarvan de voor
keur.
Iedere bestuurder, die den wagen weer
op den goeden weg bracht, zou hem
welkom zij'n. Nadat de jongelieden zich
wat hadden opgeknapt van de reis en
hun kleederen van het stóf ontdaan, zette
men zich aan tafel en het ging er vroo-
lijlk toe tusschen den ouden Lasson, zijn
vriend vader Canteleu en de twee jonge
lieden, voor wie zij beiden zulk een
oprechte genegenheid Ihadden.
£ij| bestormden hen met vragen en luis
terden vol belangstelling naar hetgeen zij
te vertellen hadden.
r-n (Wat, hebt gij Barras gesproken?
t-H (Zéker. v i
'Eensklaps waren de twee vrienden Sn
hun oogen personen van gewicht gewor
den. r
Vrienden van dein Burger-Directeur
Barras
iZ,ij kwamen bij hem' aan huis, zij war
ren bij' hem in de groote dagen van
Jhermidor!
(Hij ging gemeenzaam met hen om!
Den dag voor hun vertrek uit Parijs
had hij hen tot afscheid de hand gedrukt
En Robespierre?
iZ,ij waren er bij tegenwoordig geweest,
mijningenieur en nee'f van senator Elihu
Root, door Mexicaansche opstandelin
gen is vermoord.
Het socialistis che gemeente
bestuur te Toulouse heeft geen deel
genomen aan de ontvangst van president
Poincaré, die door de bevolking geest
driftig is toegejuicht
Antirev. Kamerclub.
|De Antirev. Kamerclub heeft zich!,
naar de Stand, meldlt, als volgt gecon'stih
tueerd: Van der Voort van Zijp, voor
zitter; Duymaer van Twist secretaris
en De Mont Ver Loréni, penningmeester.
De Eerste Kamervacature in Overijssel.
De „Msb." spreekt zelf tegen haar
bericht, volgens hetwelk de rechtsche
groepen der Staten vanl de provincie!
Overijssel voornemens zouden zijn ter
voorziening in de vacature van lid d£r
Eerste Kamer voor die provincie, ont
staan door de ontslagname yan mr. H.
Barge, candidaat t e stellen den oud-mi
nister van Financiën mr. M. Jfe C. JMj.
Kolkman.
De concentratie.
De leden der Tweedie Kalmer, dié tot
de vrijzinnige concentratie behoo'pen,
blijven, zoo meldt het Hdbil., nauw aant-
eengesloten, ten einde over allé belangd
rijke quaesties en vraagstukken gemeenf-
schappelijk overleg te plegen. Hiertoe
wordt een permanent organisatieverband!
tusschen de drie groepen gelegd door die
instelling van een permanent concentra
tie-comité, dat uit de voorzitters; der
drie vrijzinnige Kamerclubs zal bestaan.
Nieuwe geldstukken.
Het departement van Financiën zal
o.a. voor een bedrag van 5 millioen gul
den aan 5 guldenstukken doen aanma
ken en voor f 1.192.500 aan zilVeren
munten behalve dat voor f 400.000 zilvei-
ren munten zullen worden versmolten
om er nieuwe van te maken. i
Voor f300.000 zullen vierkante stui
vers worden gemaakt, de, helft daarvan
zal bestaan uit het metaal, dat men boopft
te verkrijgen uit ingewisselde ronde
stuivers'.
Minister Loudon.
Blijkens in Den' Haag ontvangen bef-
richten, kan de nieuwbenoemde minister
van buiten lands che zaken dr. Loudon den
26 September in Den Haag worden! ven-
wacht.
Prins Hendrik.
Z. K- Hi. den Prins is Woensdag per
Holl. Spoor uit Den Haag naar Gent
vertrokken tot het bezoeken van de we
reldtentoonstelling aldaar, vergezeld van'
zijn adjudant luit ter zee le kl. Bijl dei
Vroe. Z. K. H. keert Vrijdag op hef
Loo terug.
Reuter seint uit Gent dd. LWpensdag
het volgende:
Prins Hendrik der Nederlanden, ven
teen hij en zijn 'Schrikbewnid vielen.
Pierre had op twee passen van hem
afgestaan, toen het pistoolschot viel, dait
de onderkaak! van {den Onomkoopbare
verbrijzelde.
Jean stond nog dichter bij hem.
Zij hadden hem zien vallen, opgeyan-
gen door Saint-Just, terwijl de anderen
zich verspreidden, wegkropen onder de
tafels én iHenriot, de dappere generaal
van de Commune, in een kleerkast.
Dat alles hadden zij bijgewoond.
Vader Canteleu keek lachend den ouxL
graankooper aan en zeide:
tr- (Hè, dat is nog wat anders dan van
verré, als nieuwsgierige, te hebben geke
ken naar de inneming der Bastille I
De oude Lasson lachte gemoedelijk
mee en antwoordde:
h— 'Om het éven, ik ben toch1 }ide held
der Bastille" en daar hebben wij heel
wat nut van gehad
iBiij dat alles vergat h!ij de zaken niet
en hij vroeg aan zijn zoon:
i[Hoe staat het met ons huis ïn de
rue Feydeau, dat ik nog niet eens gezien
heb? Is het in goeden staat2
t—i Uitmuntend,
r-n En de opbrengst?
,Zeer goed.
De vader knikte goedkeurend.
Dan moeten er nog meer 'huizen
gekocht worden.
gezeld van zijn adjudant luit ter zee Bijl
de Vroe, kwam om 1.32 uur hier aart
en werd aan het station ontvangen doon
jhr. van Weede, gevolmachtigde derNe-
Nederlanden te Brussel, jhr. Melvill van
Cambee, gezantschapsraad, mr. Stuart,
commissaris-generaal der Nederlanden
op de tentoonstelling te Gent, Jean de
Hemptinne, commissaris-generaal der
Belg. regeering en schepen de Weert,
vertegenwoordiger van den burgemees
ter van Gent. De Prins en zijn gevolg
werden naar het Hotel Provincial ge
leid, waar het déjeuner plaats had'.
Om drie uur begaf "de Prins zich na&E
de tentoonstelling en bezocht het HioL
landsche paviljoen, wiaar hij ontvangen!
werd door Staatsraad Cooreman, tie le
den Van het commissariaat en het Hjol-
landsche comité op de tentoonstelling,
Consul Kuyk en verschillende leden van
de Nederlandsche vereeniging te Gent
JHet bezoek aan het paviljoen duurde
een uur; de Prins deejd zich de expo
santen voprstellen. Herhaalde malea
werd hij toegejuicht.
Vervolgens begaf hij zich haar de Ne^
derlandsche afdeeling vopr schoone kui
sten, welke hij onder leiding van prof.
dr. Bart van Hove bezichtigde.
Te vijf uur kwam de Prins op de
afdeeling „Oud-Vl aan déren* 1 laan, waar
hem door het uitvoerend icomité de thee
werd aangeboden. De Prins onderhield
zich vertrouwelijk met al de leden van,
het comité en drukte zijn bewondering
uit over al hetgeen hij bij 'dit eerste bev-
zoek aan de tentoonstelling gezien had,
De Prins verliet de tentoonstelling tel
gen half zeven; en keerde naar het Ho
tel Provincial terug, waar hem om 7.30
een diner werd aangeboden door. dert
gouverneur der provincie.
Toe maar.
In een artikel van de Nieuwe Arnh,
Crt. over de Troonrede lezen wij de vol
gende vriendelijkheid:
„Zoo komen we weder op den ouden
goeden weg van belasting naar draag
kracht en wordt het tijdvak van het fi
nancieel gegoochel der Harte's en Kolk-
man*s afgesloten.
Als maatregel van bezuiniging mag
worden aangemerkt het onderzoek doon
een staatscommissie van de tegenwoor
dige wijze van subsidieering van het bij
zonder onderwijs. Men mag verwachten
dat daardoor een einde zal worden ge
maakt aan den georganiseerden diefstal
van 's Landsgelden."
Een dergelijke ontboezeming behoeft
geen kommentaar. i
De N. Arnh. Crt. schijnt het record te
te willen slaan van anti-clericalisme.
Maar. er zijn uitersten en uitdrukkin
gen, waarvoor men zich zelfs dan heeft
in acht te nemen.
Te Arnhem schijnt men dit nog niet
algemeen te begrijpen. Ctr.
De derde vredesconferentie.
'Naar wij vernemen, zal binnenkort uit
voering worden gegeven aan het plan
tot vorming een er niet-officieel e com-
Aan geld ontbrak het niet.
Bij alle woelingen en onlusten, had
de oude Lasson zijn vermogen weten te
bewaren en het werd nu tjjd om ,het
geld, dat tot dusverre renteloos in den
kelder had gelegen, vruchtdragend te
gaan maken.
De avond werd in opgewekte stem
ming doorgebracht onder levendige ge
sprekken en vroolijlke' kwinkslagen, ver
heugd als zij alle vier waren elkander
na zooveel wederwaardigheden weer te
zien.
Toen éindelijk 'de tijdi van scheiden)
daar was* zeide Pierre Lasson bij het
afscheid nemen tegen vader Canteleu:
fc=i Denk er om, peet, niemand mag
weten dat wij op Vaudreuil zijn.
Canteleu keek hem verbaasd aan.
tri (Waarom? t
t-< Daar hebben wijf een grondige re
den voor. (Wlij moeten nog een zaak af
doen,
b-i Een goede?
r— Dat zou ik meenen, een voortreffe
lijke, maar die gij met een enkel on
voorzichtig woord zoudt kunnen doen
mislukken.
Begrepen.
i Dus mondje dicht?
—i Wees gerust
(Wordt vervolgd).
