Het begirsel omhoog!
BUITENLAND.
BINNENLAND.
4e Jaarging
No. 1133.
Bura u ÜUOE SlfJOUL 54, LEIUEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN
DE ABONNMENTSPRljS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEILUSTREERD ZONDAGSBL\D voor Leiden 9 cent per week
1.10 per kwarial bij onze agenten 10 cent per w.-ck, f 1 3^ per kwartaal, Fmuco
per post 1 50 p kwarnal.
Af/ 'ii lei ijuenuiii'iiers 2'2 cent. met Geïllus reerd Zondagsblad 5 cent.
De ai >ViiK i EN i IEFRiJS bedraagt van 15 regels 0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 15 regels 1.50, elke regel meer 30 cent. met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Oroote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, Iedere regel meer 10 cent
Dit numner bestaat uit
TWE bladen.
Een e r n s t i; woord over de g e-
m e e n t e r a a d sr e k i e z i n g van a.s.
Vrijdag te Lellen.
En nu vrager wij den welwillenfden
lezer alle, misscien reeds' bij hem op
gerezen, voorooleel tegen de door de
K. Kiesvereenigig gestelde candidaten
eens op zij te zeen, ten ook niet te'den
ken zooals lisschiien de een of an
der veronderstel— djat wijl onze aanbe
veling schrij^en^omdiat 't nu eenmaal
zoo •hoort" en iet omdat wij er per-
soonlijk van ovituigd zijn, dat de can-
j didaten der R. KKiesvereenigingen door
alle Katholiekn moeten gesteund
worden. Tegenzulk een veronderstel
ling zouden w ten krachtigste pro
testeerenwat dj hier gaan sqhrijven,
is onze gegrone, vaste en onwrikbare
o Vier tui g,i n g Wij zijn er van over
tuigd, dat liet Ktholiek belang eisch,t,
dat de candidaln der K. K. door ons
allen worden pstepnd. En voor die
overtuiging zulla wij! onze gronden aan
voeren.
Wij willen vqdaag in het kort drie
vragen stellen en beantwoorden, n.l'.
dezewaar gaaihet om 'bij" de gemeente
raadsverkiezing te Leiden; hoe weten
wij dat; en \vt moeten daarom onze
candidaten zijn
W;a ar g a a h, e t om b ij de g e -
meentera a dverkiezing te Lei
den? Om de vi,ag, of aan de gemeentel-
politiek het ClHstelijk, het liberaal of
hiet sociaal-demcratisqh beginsel ten
grondslag moelegigen. Dus niet om de
vraag, of candiaat A om Zijn persoon
lijke hpedanigfeden beter geschikt is
voor gemeenteiadslid dan candid'aat .VB
Dus niet om e vraag, of er yerplicfrte
winkelsluiting ïoet zijn, ja, of neen.
'Deze bewerig dienen wij! te bewij-
zen, m.a.w. wijmoeten de vraag beant
woorden ihjio weten w ijl dat de
stembus strd voor den gem een-
tiejraad gaai voor >en tegen de
Ghir i s te 1 ijk beginselen.
En dan antworden wij: ,W|ij' weten dat
allereerst uit h,e algemeen gevoelen v!an
de kiezers. Stelen niet alle politieke
vereenigingen hu eigen candidaten? De
Christelijke, Ohjistelijke candidaten, en
de niet-Christelije, niet-Christe.ijke? En
stemmen niet x het ja,1 gemeen gespro
ken alle vrêinnigen en alle so
cialisten op h,ur eigen candidaten en
l nooit pp een Ghistelijk man. Dat de
strijd eigenlijk gat om hoogere begin-
i selen zit er 'bij: en vrijzinnige en den
socialist zóó diep n, dat hij nooit zal
stemmen op een vorstander van de ne
gen uur-sluiting, he Christelijk is', al
is h;ij het ook betcffende dat punt ge
heel met hen eens en ook no-odt op
een tegenstander vn de negen-uurslui
ting, die Cihristelijil is, al zou hiji met
die personen 'betrèfende deze kwestie
van geheel' dezelde meenirug zijn,.
En zonden de Christelijke kiezers,
zouden wij, Kathcieken, anders han
delen? Gelukkig saat vast, dat het
meerendeel onzer Katholieke kiezers
prin ciip ië ell genieg is om alleen
de candidaten der Christelijke par
tijen te stemmen. Aaar dat meeren
deel is niet voldoeme. Alle Katholie
ke kiezers moeten ai. Vrijdag als één
man naar de stembus gaan om getuige
nis af te leggen van hm Christelijke be
ginselen, om kleur tebekennen en door
het uitbrengen van hun stem. te ver-
I klaren dat zij' de belingen van Leiden
behartigd willen zien door mannen, die
erkennen de C h r i s 111) ij1 k e begins e-
llen en met die begin,sten rekening hou
den,. Zulk een bandelvijze zal ons Ka
tholiek kiezerscorps t<t eere strekken;!
Geen Katholiek kiezer zal zulk een han
delwijze ooit 'betreurei.
I Wij besluiten echter liet alleen uit hlet
algemeen gevoelen vai de 'kiezers, dat
de stembusstrijd bij dc gemeenteraadst-
verkiezing is een strijd om de hoogere,
om de Jioogste begimelen, neen, bij
kalm nadenken moet ielereen zelf voor
fcom perS00nlijlC tot die gevolgtrekking
Het moet toch hb kan niet anders
van een niet te onde-schatten invloed
Zijn op den geest, die er spreekt uit
de verordeningen en besluiten van een
gemeenteraad, of er al dan niet achter
de groene tafel mannen zitten, die er
kennen, hat er G o d d e 1 ij" k e wetten
zijn, waarmede zij rekening hebben te
houden; mannen, van wie wij zeker
zijn, dat zij b.v. bij 't toekennen van
subsidies, bij'benoemingen de geloovi-
gen, de katholieken, niet zullen achter
stellen bij anderen; 'die, in één woord,
vrij en fier door hun Woord of door het
^uitbrengen van hun stem durven uitko
komen voor wat is h u n en ons hloog en
heilig Christelijk beginsel
Wie moeten nu de derde vraag
onze candidaten zijn? We ho
pen, dat iedereen, die Katholiek denkt en
Katholiek voelt het nu met ons eens
zal zijn, dat het mannen moeten zijn,
die, wat hun godsdienstiig-politieke
beginselen betreft, aan onze zijde staan.
En die mannen zijn ons aangewezen door
Katholieke k i es v e re en i g i n g
die daartoe het red\t en de plicht heeft
Als er niet in de Öciesvereehiging door
de meerderheid van stemmen beslist
werd, wie onze candidaten waren, en als
we ons aan die beslissing niet trouw
zouden houden, bestond er voor ons
nooit 'kans op een overwinning bij de
stembus.
Daarom, Katholieke kiezers, geeft uw
stem iaan de candidaten onzer rechtsch/e
kiesvereenigin|gen, van wie gijl zeker
weet, dat Zij.steeds zullen handelen in
overeenstemming met uwe beginselen.
Deze zijn voor
district I
de negende en elfde van uw stembiljet^
nl. de heer en
HUURMAN
en
PERA
Voor
district II
de derde en negende van uw stembiljet,
nl. de heer en
DUFFEUS
en
PERA
Voor
district III
de tweede, de negende, de elfidie en de
twaalfde van ,uw stembiljet, nl. de heeren
BOSCH
MULDER
TIMP
en
VAN TOL.
Senator kuyper.
De verkiezing door de ZuAd-Hjolland-
sche Staten van Dr. 'Kuyper tot lid der
Eerste Kamer valt te beschouwen als
een antwoord der coaLtie op de tergende
overw.inningskreten van' den blauw-roo-
den vierbond.
;De coalitie meende de concentratie-
heeren met hun hulptroepen nu ver
slagen te hebben en zij hoopten, dat de
overwonnelingen nu wel elkaar den
nederlaag zouden gaan verwijten.
Een oogenbliik scheen het, alsof in deze
laatste richting iets broeide. 'Tijd en
Huisgezin keurden, speciaal wat be
treft de zetelverdeeJing Ede-Om men-Lei
den, het gevoerde beleid ar. Feilen weer
klank vond deze aanmerking echter in
onze pers niet; wel werïï er In een
Standaard -driestar 'geraaktheid over
betoond en de vraag 'gesteld, „of het nu
vooral wel het gewenschte oogenbliik is,
om ons over en weer onaangename cri-
tiek te gaan veroorloven, die, gingen ook
wij er op in, reeds zeer spoedig tot zeer
schadelijke verwijdering leiden zou".
Deze vraag brengt o. i. de zaak in'het
rechte spoor. Waar gestreden wordt,
worden wel eens manoeuvres gemaakt,
die gelaakt of geprezen 'kunnen worden
naar gelang van den uitslag. Daarover
even te filosofeeren, J<an geen kwaad,
ook om er le e ring voor 't venvolg uit te
trekken, maar tot onderlinge betutteling
mag zulks geen aanleiding geven. Onder
trouwe bondgenooten. en dat zijn we
dient het parool te -wezen „Men reken'
d'uitslag niet, maar tel' het doel alleen",.
'En dat doel isgestadige bestrijding
van het bdauw-roode blok, dat gespleten
za'S en moet worden.
Voor dat doel moet de coalitie een
en onverdeeld blijven wat spaanders,
die er aan den buitenkant afvallen, niet
meegerekend.
Welnu, van die eenheid zal de even-
tueele verkiezing van Dr. Kuyper tot
Eerste-Kameriid een welsprekende aan
duiding zijn, welke de concentratie en
haar steunpilaren ongetwijfeld niet met
genoegen zuflen aanschouwen.
Gemeenteraadsverkiezing te
Noordwijk.
Zooals onze lezers uit berichten en
ingezonden stukken bekend is, heerscht
onder het Katholieke Kiezerscorps te
Noordwijk niet de gewenschte en zoo
noodige eensgezindheid. Wiij hebben er
reeds meermalen op aangedrongen in tie
nog vóór de gemeentqraadsvjeritiezing
restende dagen te zorgen, dje eensgezind
heid te verkrijgen. Wiij weten dat er ook
pogingen daartoe in het werk .worden
gesteld, of ze ernstige kans van sjlagen
hebben 'kunnen we niet zeggen. Dit eqhr
ter kunnen wij w e 1 zeggen, dat sommige
gemoederen zeer verhit zijn, en er ka
tholieke kiezers gevonden worden, die
nondloopen met een plan, dat niet min
der betee'kend dan verraad plegen aan
hun eigen Katholieke partijMen
duide ons deze sterke uitdrukking niet
euvel Wij hopen en zijn er yan over
tuigd, dat deze kiezers, als ze even kalm
willen nadenken, het zelf met ons eens
zullen zijn.
Wat toch :s het geval Iedereen
moet erkennen of hij voorstander is
yan 4 of 3 of 2 Katholieke candidate^
dat de twee aftredende Katholieken,
de heeren A 1 k e m ,a d e, en d e G r o ,o t,
de meeste kans hebben herkozen te wor
den. En nu worden er Katholieken ge
vonden, die openlijk getuigen niet pp
deze twee candidaten, maar alleen op
de twee andere de z.g. werkmans-Can
dida ten te zullen stemmen. Zij meenen
dat te kunnen billijxen door .te zeggen,
dat Zij zulks doen uit een soort wraak
neming op hen, die niet de werk-
mans-candidaten steunen, doch alleen
tie twee aftredende leden. Maar weten
die kiezers dan niet, dat het nemen van
wraak nooit een handelwijze rechtvaar
digen kan integendeel. En zijn zij zoo
kortzichtig, dat zij niet willen "inzien:,
hoe de kiezers, die alleen tie twee aftre
dende "leden steunen, meenen ver
plicht te zijn zoo te handelen om wil
le van het Katholiek 'belang?
En niemand kan meenen om wille van
het Katholiek belang verplicht te zijn
a lie en de twee werkmanscandidaten te
steunen. Hij die zbo handelt, handelt
niet als katholiek kiezer. Hij maakt de
kansen om de katholieke raadsleden te
behouden kleiner. De openbare meening
heeft het volste recht zulk een persoon
van de lijst der katholieke kiezers te
schrappen.
Nogmaals men moge een voorstander
zijn van 4 of 3 ofi 2 eigen candidaten
Iedereen heeft de pljchjt Zijn stem te
geven aan de 'beide aftredende leden,
omdat deze de meeste kans, van. slagen
hebben.
Men bedenke wel, dat hij, die zijn
stem niet geeft aan deze twee candidaten
de verantwoording op zich neemt voor
(alle gevolgen, die zeer Waarschijnlijk ruit
zulk een handelwijze zullen voortvloeien.
Wjil er eenige kans zijn op een over
winning, dan moet iedere Katholiek Zijïi
plicht begrijpen en in ieder geyal zijn
stem uitbrengen op de twee aftredende
leden de heeren A'lkern ad e en de
Groot. Dan, en dan alleen is men ver
antwoord I Moge het gezond verstand,
de nuchtere kijk op de zaak en vooral
het plichtsbesef onze katholieke Noord-
Wijksche 'kiezers daarvan oyertuigen
ALGEMEEN OVERZICHT.
Een juist inizicht in den uitslag der
eerste vijandelijkheden is evenmin nog
te krijgen als men weet wie van de
beide partijen nu eigenlijk begonnen is.
Het
resultaat der gevechten
wordt van Bulgaarsche zijde als volgt
voorgesteld in, door den generalen staf
ontvangen mededeelingen:
Gisteren hebben de Grieken hun aan
vallen niet hervat. De uitslag der ge
vechten is ongunstig voor hen gew.eest.
Na een krachtigen tegenaanval hebben
onze troepen hen verslagen en. langs den
rechteroever der Stroema en ten Zuiden
van het meer van TaChynos. vervolgd.
Vervolgens hebben onze troepen zich
in hun nieuwe stellingen versterkt
Ten Wiesten van Doirann hebben onze
troepen een kolonixe,, bestaande uit Ser
viërs en Grieken, teruggedreven en ver
volgd. Na een hevig geveaht hebiben
zij Gevgeli vermeesterd én rich daar
verschanst.
Het bevel, om de krijgsverrichtingen
tegen de Serviërs te staken, is herhaald.
Een parlementair is naar de Serviërs
gezonden, om hun voor te stellen, even
eens het vechten te staken. Als dit voor
stel wordt verworpen/ en onze troepen
opnieuw worden aangevallen, hebben zij
in opdracht zich, te verdedigen. 'De ge
vechten van gisteren zijln ongunstig voor
de Serviërs geweest.
Onze troepen hebben Oedoje, Kriwo
las, Soechewo, Tachon, Dobrewo en
Emiritsa bezet en onmiddellijk versterkt.
iWanneer werkelijk waar is, dat de
Bulgaren aan de winnende hand zijn, en
bereikt hebben wat zij bereiken wilden,
is het wel te begrijpen, dat nu bevel
gegeven wordt de operaties te staken
en slechts ziclh te verdedigen.
Behalve in de gevechten over dege-
heeie grensstrook, is men ,ook
te Saloniki
slaags geraakt. De Grieks che regeering
had nl„ daar de Bulgaren de Grieken
over de geheele linie hadden aangevallen,
den Buigaarschen soldaten te Saloniki
gelast, binnen een uur Jiiun wapenen in
te leveren en af te trekken. Daar de ter
mijn, den Biullgaarschen troepen gegeven,
was verstreken, zonder dat dezen hun
wapenen hadden utiigeleverd, is het vuur
geopend. De Bulgaren gaven zich over,
na twee uur heftig beschoten te zijn.
Den geheeien nacht zijn verder de Griek-
sche troepen doende geweest met het
beleg der huizen waarin zich Bulgaren
ophielden. Op sommige punten boden
de Bulgaren zoo hevigen tegenstand, dat
kanonnen en machinegeweren moesten
aanrukken. Ondanks het hevige vuur, zijn
er maar weinig dooden en gewonden.
Een communiqué van den Griekschen
generalen staf dd. 1 'Juli bericht: Heden
ochtend hebiben de Bulgaren, die zich
in de huizen rondom de St. Dementen-
kerk bevonden, na "heftigen tegenstand
te hebben geboden, de wapens overge
geven. De infanterie, gesteund door
artillerie, had hen dicht omsingeld, zij
wisten echter stand te houden in de
kazernes en boden krachtigen tegenstand
tot 5 uur in tien ochtend. Toen zagen
zij zich door het hevige geschutvuur ge
noodzaakt te wijken. De witte vlag werd
gehesdhen en ongeveer 500 Bulgaren
gaven zich over. Majoor Lazarof en
10 andere Bulgaarsche officieren warden
gevangen genomen.
De gevangen Bulgaarsche soldaten, ten
getale van 1208 man, zijn ontwapend
en naar het binnenland gezonden.
Het is thans rustig te Saloniki.
',Eig 'bezorgd maakt men zich aahter
nog niet over het
gevolg der gevechten.
Minister-president Pasjitsj verklaarde,
dat hij nog steeds hoop had op een
schikking met Bulgarije. Daarvoor is
echter noodzakelijk, dat aan 'beide zijden
concessies worden gedaan. Geschiedt tiit,
dan kan men met wat goeden wil wel tot
een overeenkomst geraken. Bulgarije kan
door een kalme houding veel er toe 'bij
dragen om de opwinding snell te doen
verminderen. 1
De autoriteiten kregen gisteren bevel
van de regeering, om de 'bevolking op het
land gerust te stellen 'en eveneens de
•pers tot kalmte aan te manen.
Naar de Lokal Anzeiger mededeelt,
'beschouwt men het in regeeringskringen
te Berlijn volstrekt niet als uitgesloten,
dat de minister-presidenten der Balkan-
staten nog naar St Petersburg gaan.
Qok te St. Petersburg en Wieenen schijnt
men den toestand nog niet als hopeloos
te 'beschouwen. Te Wieenen meent men,
dat Bulgarije wel zoo verstandig zal zijn
geen ernstige stappen te doen voor het
weet, wat Roemenië wil.
In Roemenië legt men de laatste hand
aan de mobilisatie.
Aan allerlei geruchten is geen gebrek.
Zoo seint de correspondent van de Na
tional Zeitung, dat men te Weenen reeds
rekening houdt met de mogelijkheid, dat
'Oostenrijk-Hongarije zou moeten ingr.^
pen, omdat het niet kan toelaten, dat
het tegenwoordige gebied van Servië nog
vergroot wordt, tenzij Oostenrijk,voldoen
de waarborgen krijgt voor goetie na
buurschap.
Volgens een telegram uit Athene aan
de Lokal Anzeiger, weet Lmen daar nog
niet goed hoe men het heeft en twijfelt
of de aanval van Bulgarije gelijk staat
met een oorlogsverklaring. De Bulgaar
sche gezant te Athene 'heeft ook nog
geen nieuwe instructies gekregen. De di
plomatieke 'betrekkingen zijn op dit
oogen'blik nog niet door de gebeurtenis
sen afgebroken. t
GEMENGD.
Gistermorgen zijn te Parijs twaalf
secretarissen, oud-secretarissen en pen
ningmeesters van syndicalistische orga
nisaties, o. w. Marck, de penningmeester
van de G. G. T.ji gearresteerd, onder
beschuldiging van aansporing van
militairen tot dienstweigering en
d es ertie.
Bovendien hadden arrestaties plaats Je
Lardy (Seine et Oise), Nantes en te
Bourges.
De rechter van instructie, Drioux,
heeft in het geheel 50 bevelen tot in
hechtenisneming uitgevaardigd, als resul
taat van zijln onderzoek' tegen de anti-
militairisten. De „Sou des Soldet" zal
waarschijnlijk vervolgd worden op girond
dat het een organisatie van de C. G. T. is.
.In 'tZuid-Afrikaansche mijin-
district aan den Rand is een s t a-
kin.g uitgebroken, die zich op onrust
barende wijze uitbreidt en langzamer
hand een gevaarlijk aanzien krijgt., Men
vreest n.l. voor bloedige botsingen met
de politie, daar de stakers dreigen schade
te zullen aanrichten en de meesten hun
ner van revolvers zijn voorzien.
Intusschen verklaren de leiders van
den Arbeidersbond, naar uit Johannes
burg bericht wordt, dat er geen. gevaar
bestaat, dat de staking ook naar andere
takken van nijverheid zal overslaan.
In de St. Sulpicekerk te Parijs
is in den nacht van Zondag op Maandag
brand ontdekt achter het hoofdaltaar.
Toevallig zagen twee bewoners der
straat, waarin de kerk ligt, het vuur, dat
nog spoedig kon worden gdbluscht. De
schade is niet groot.
tistemacht is brand .uitgebroken
in een oud landverhuizershotel
te New-York, waar 70 Polen, Duitschers
en Syriërs, die vandaag naar Europa zou
den vertrekken, verblijf hielden. Vij'P kwa
men om, twintig menschen kregen ern
stige brandwonden of kwetsuren bij het
springen uit de ramen. De brand is ver
moedelijk aangestoken.
Vacatures in de Eerste Kamer.
„De Ned." verneemt, dat de keuze
voor een Eerste Kamerlid in de vaea-
tu re-Wal Ier, vanwege de rechtsch.e groep
in de Prov. Staten yan Zuid-Holland',
heden zial vallen op dr. Kuyper, die
bereid zou zijn eene benoeming te aan
vaarden.
Niaar het „Huisgezin"' uit zeer ver
trouwbare bron verneemt, bestaat er bij
verschillende Statenleden h^et voornemen
te bevorderen dat de zetel in de Eerste
Kamer v,an den heer Wl Prin Zen wordt
aangeboden aan Z. Exe. mr. L. Regout,
Minister yan Waterstaat, oud-lid van die
Kamer.
De leden van de rechterzijde v!an de
Prov. Staten yaji Noord-Holland zullen
Dinsdag bij de verkiezing van leden van
de Eerste Kamer hun stem uitbrengen op
de heeren Dr. D|e Visser, prof. Fabius
en Bonnicke.
H. M. de Koningin in de Residentie.
Te 9 uur 11 min. gisterenavond zijn
H. M. de Koningin en Z. K. H. de Prins
per Staatsspoor te 's-Gravenhage aan
gekomen voor het bezoek hoden aan den
zendingsdag op Raaphorst.
De Vorstelijke personen waren verge
zeld van de Barones Sloet V|an Marxveld,
Hofdame; Generaal Baron van Tuylll
yan Seroos'kerken, adjudant Van H. M.
de Koningin, Sons-chef yan Hr. fMs. Mi
litaire Huisen den luitenant ter zee
eerste klasse Bijl de Vroe, adjudant van
Z. K. H. den Rrins.
Hare Majesteit en Zijne Koninklijke
Hoogheid werden ontvangen door Hr.
Ms. opper-stalmeester Baron Bentinck.
Zoowel op het perron van het Staats
spoorstation als in de Rijnstraat waren
velen aanwezig om het Koninklijk Echt
paar te begroeten.
De concentratie en de broodkorf.
Uit een strooibiljet, dat door „eenige
kiezers" in het district Winsqhpten ten