DE TWEE VRIENDEN.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
4e Jaargang
No. 1127.
Bureau OUüE SINGEL 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GHILLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week
ƒ110 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per w^ek, 13^ per kvv.iudb bianco
per p 5 >er kw i ia
Al/, hi 11ui uiers c11 met I i ;eerd Zondagsblad 5 nt.
De >V. itNii .fiJS b draagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeeiingen van 1—5 regels f 1.50, elke regel meer 30 cent. met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Qroote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regel n> -r 10 cent.
V Zouden ze durven?
De socialisten kunnen nu eens toonen,
dat zij moed hebben.
Geen enkele partij, d,ie in de Tweede
Kamer zoo stevig vertegenwoordigd was
als de hunne, heeft ooit geweigerd, haar
deel der Regeeringsverantwoordelijkheid
te dragen.
De anti-revolutionaire partij bezette in
'de thans zieltoogende Kamer 20 zetels,
\de Ghristelijk-Historische 13, maar geen
oogenblik Lebben zij geaarzeld om met
de katholieken een gezamenlijk Regee-
ringspnogram te vormen. i
»at zullen thans de socialisten met
hun 18 zetels doen?
Zullen zij hun nieuwe vriendjen, de
fconeentratie, met d|e gebakken peren la
ten zitten of zullen zij1 hen helpen de
kastanjes uit het vuur te ihalen?
Dat de vrijzinnigheid er moeilijk voor
(zit is zeker. Uit den toon harer ochtend
bladen blijkt dit reeds. Het gejuich, dat
we gisteravond in Leidens straten hoor
den, vindt d,aar geen onvervialschteiï
weerklank.
Natuurlijk blijven de liberalen een
vroolijk gezicht toonende coalitie is
immers een eindje verdrongen. Maar wat
den jubileerenden manifestanten van gis-
teravond: niet duidelijk voor ooger. stoncj
wordt bij koele beschouwing helder en
klaar: .de concentratie, al kreeg Zij' 3
Jzeteltjes meer, staat machteloos.
Zoo zucht het H b 1 d. hedenochtend
„Juist de groote macht der sociaal
democraten in de linkerzijde maakt de
positie van dre komende regeering Zoo
moeilijk. Moeilijk, wanneer het punten
van wetgeving betreft, waar concentra
tie en S. D. A. P. niet samengaan
•en d'ie punten zijn gelukkig vele."
„Gelukkig vele". Zoo lacht ook de
boer, die kiespijn h.eeft.
„Gelukkig vele". Dus als de socialis
ten werkelijk den moed der regeerings-
verantwoordélijkh.eid zullen betoonen,
d'an komen de moeilijkheden pas voor
goed talrijk opdagen.
Heerlijk verschjet!
Wij, rechterzijde, kunnen glimlachend
toezien. I
V 55 tégen 45! Jawel.
'tW.erd gisteren door groote bulletins
in onze stad bekend gemaakt; 'twerd
uitgejubeld door met armen en beenen
zwaaiende heeren en beertjes en door
velen, die lager staan op1 de maatschap
pelijke ladder: 5 5 tegen 45.
55 tegen 45, JawelZoo men de
concentratiemannen en de sociaal-demo
craten onder één hoedje wil vangen; zoo
men al diezen gezamenlijk wil rekenen tot
d' e linkerzijde, dan krijgt men het cijfer
55 en de schitterende, verrassende, ver
bluffende tegenstelling55 tegen 45!
"Maar we merkten het reeds op na
de eerste stemming brandnetels zijn
ook groen! De 18 sociaal-democraten
kan men heel kalm op het geduldige
papier optellen bij dié 37 vrijzinnigen,
•maar zij zullen het den laatsten in de prac-
tijk moeilijk genoeg makenLaat ze
FEUILLETON.
221)
Helaas.
Wielnu?
Aan uw goedheid ben 'ik verplicht
u mijn geheele gedachte weer te geven.
Hij zeide langzaam en met nadruk:
Het briefje, dat gij daar gelelz'en
hebt, zegt de waarheid.
Wat gelooft gij dan
Ijk geloof dat de droefheid van Rose
een oorzaak heeft, die ik vrees te door
dringen. Alvorens ik hier kwam ben ik bij
Laurette geweest, de vrouw, wier naam
in den brief wordt genoemd. Het kostte
mij weinig moeite haar huis te vinden,
want zij is zeer blekend te Parijs.
En toen
Ik heb blaar ondervraagd.
Wat antwoordde zij? 1 t
Niets bepaalds, maar haar antwoor
den waren duister, verward en zij hebben
mij nog pijnlijker aangedaan dan een op
rechte bekentenis had kunnen doen. Een
afschuwelijke twijfel heeft zich van mii
meester gemaakt.
Laat mijl begaan, dat is immers afge-
linksch zijn, maar ze zullen ongetwijfeld
hunne mede-linksche Kamerleden wel
zeer pijnlijk prikkelen bij zullk' een nauwe
toenadlering als er uit den aard der zaak
tusschen concentratie en sociaal-cïemo-
craten in dien eerst-volgenden tijd zal
bestaan.
Gefeliciteerd, heeren vrijzinnigen, met
uw cijfers 5545Geluk er mee
Troelstra schreef reeds:
„Als dan de bezittende klasse het in
haar hersens moCht krijjgen onze ^(n.L
onder dwang der socialisten tot stand
gekomen) wetten en maatregelen niet
op te volgen, zooals wijt het de hare
hebben moeten doen, dan zullen we haar
mores Lee ren",.
Blij vooruitzicht!
ALGEMEEN OVERZICHT.
In Londen, klaarblijkelijk onder de ge
zantenconferentie, heerscht eenig opti
misme in zake den
Balkancrisis
Reuter verneemt althans, dat men daar
meent, dat het gevaar voor een oorlog
tusschen Bulgarije en Servië als gewe
ken mag worden beschouwd. Het is
igeenszins zeker, dat Servië erin toestemt
het geschil met Bulgarije aan de scheids
rechterlijke beslissing van den Tsaar te
onderwerpen, zonder voorwaiarden te
stellen, men heeft echter voldoende Zé
kerheid verkregen om den afloop der ko
mende onderhandelingen met optimisme
tegemoet te mogen zien.
Er is reden om aan te nemen, dat Ser
vië, evenals Bulgarije, zich. zal voegen
naar dien eisch van Rusland en aan de-
Russische regeering een exposé van zijn
eisch en zal doen toekomen, tenminste
zoo dit niet reeds geschied is.
Minder optimistisch
zij'n echter de berichten, die van de Bal
kan zelf komen.
In Belgrado gaven de bladen gister
extra edities uit,' met vette letters aan
dien 'kop meldende: „De oorlog is be
gonnen."
Groote menschenmenigten verzamel
den zich op straat en in de dafé's en be
spraken opgewonden de mogelijke ge
beurtenissen.
De bladen berichten n.L, dat de Ser
vische artillerie bij Zlettovo in aCtie is
en een bloedig gevecht geleverd wordt,
waarbij belangrijke verliezen geleden
zijn.
Naar gemeld wordt, willen de solda
ten met koortsachtig verlangen dén strijd
over de heele linie beginnen.
Ook dreigt sedert Maandag een gevecht
tusschen Doiran en Stroemitsa, waar
Bulgaarsche troepen de hoogten, die den
weg tusschen beide plaatsen beheersc'hen
hebben bezet. De Servische bevelhebber
jheeft hen gesommeerd, de stellingen te
ontruimen er. gedreigd anders den toe
voer van proviand1 langs dien weg te
Zullen afsnijden.
De Bulgaren hebben den eisch, afge
sproken-? Gij'stelt toch vertrouwen in mij?
O! mevrouw 1
Gij hebt geen betere vriendin dan
ik, die in u een tweede familie heb ge
vonden en daarom het oogenblik Zegen
dat mij met u in aanraking heeft ge
bracht. OnZe ongelukken verbinden ons
met elkaar en een v,asteren bjand kan men
zich niet denken.
Zij trachtte zijn sombiere gedacRten
een weinig af te leiden.
Zeg eens, vroeg zij, hebt gij eenige
jaren geleden, in Bretagne, niet een mar
kies d'Argouges gekend?
Het gelaat van Jean de Trémazan
klaarde eensklaps op.
Of ik hem gekend h;ebriep hij
uit. Welzeker, ik ben meermalen op zijn
kasteel geweest en heb gejaagd met bem
en d'Ach et, met wien h,ij zeer bevriend
was. Er is Zelfs spraak geweest van een
huwelijk tusschjen hem en de jongste
Zuster van d'Acbet, maar dat is toen niet
doorgegaan en de jongedame is later
Mev. de Kéroual geworden. Men noemde
ons de twee Jean's, omdat wij denzelfd,en
voornaam droegen. Later Zijn wij niet zoo
druk met hem omgegaan als met onze
andere buren omdat de markies dJ'Ar-
gouges, die zeer rijk was, weinig in Bre
tagne kwam. Hij woonde meestendeels
te Parijs.
wezen en zijn in hun stellingen gebleven.
De Serviërs hebben to dusverre hun be
dreiging niet volvoerd.
Dergelijke feiten toonen evenwel, hoe
wankel de zaak van dén vrede nog staat,
ondanks den goeden wil van Pasjits en
(zijn ministers.
President Poincaré
heeft gister te Londlen een bezoek ge
bracht aan het stad|hpis waar hem het
adres der City met een oud ceremonieel
'werd aangeboden in een gouden kistje.
De drukte en het enthousiasme door het
hoog bezoek veroorzaakt, werd; nog ver
hoogd door ihet feit dat het gister d'ef
verjaardlag Was van koningin Alexan
dria, ter wier -eere kunstroosjes werden
verkocht ten bate der ziekenhuizen.
Op het Stadh;uis werd Poincaré een
lunch aangeboden waarbij de lord-mayor
ten dronk uitbracht )p den president,
.waarin hij zeide, dat zijn bezoek zal me
dewerken om de vriendschapsbanden tus
schen de twee naties nauwer toe te hal
len en den vurigen wensch uitte, dat bei
de hare pogingen to bevordering van
vrede en vriendschap n eendradhtige sa
menwerking met de a; dere groote naties
van de wereld zouden voortzetten.
In zijn antwoord bracht Poincaré de
bezoeken van zijn .oorgangers in herin
nering, schetste hij de geschiedenis der
entente en zeide hij1 verder, dat hedein
de vriendschap der twee naties, zoo mo-
lijk nog sterker en hechter-was gewor
den. Er kan thans niets meer gebéuren
op het gebied der internationale poli
tiek, zonder dat de beide regeeringen
d.aarover van inzichten verwisselden. Er
heeft een voortdvrenje samenwerking
tusschen haar bestaan, die echter geen
samenwerking met een andere mogend
heid uitsloot, maar integendeel heeft bij
gedragen tot den vrede in Europa en een
broederlijk vertrouwen tusschen Groot-
Brittannië en Frankrijk heeft tot stand
gebracht.
Poincaré bood gisteravond in de Fran-
sche embassadle een feestmaal aan.
GEMENGD.
Te New-York is bericht ontvangen
nopens een succes dér Mexicaan-
s c h e o p s t a n dl e 1 i n g e n in Ortiz. De
aanvoercijer der regeeringsstroepen te Or
tiz gaf zichzelf en zijn krijgsmacht, van
ongeveer 4000 man, aan dé opstandelin
gen over. Aan die overgaaf was een ge
vecht van drie dagen voorafgegaan. Er
waren vele dooden en gekwetsten.
Ortis ligt in den staat Sonora.
Het Servische ministerie van
oorlog heeft wed'erom 100.000 dinar uit
getrokken om militairen, d'ie rust be
hoeven naar b'uitenland'sch'e sa
natoria te zendén.
In Servië hebben hag el enwolk-
breuken in d,e laatste dagen groote
(Verwoestingen aangericht.
Men schrijft de epidemie in de
kazerne te Osnabrück toe aan het ge
bruik van ondeugdelijk vleesch.
Blijkens een telegram uit Ottawa
zijn 15 menschen gedpod bij een onge
luk met een sneltrein van de Ca-
Gij zijt jonger dan Jean d'Argou
ges
Vier jaren.
En gij hielidt van. hem
Heel veel, hij was een aardige!,
openh,artige jongen en een vroolijke ka
meraad.
Weet ge wat er van hem gewor
den is
Hij is gesneuveld b ivde nederlaag
van de uitgeweken in Champagne.
Ja, zooals gij verdronken zijt in de
zee nabij Saint-Cast.
De barones glimlachte.
Jean vroeg:
Wiat bedoelt gij? Leeft hij?
Ja. s
'Hebt gij hem gezien
Zooeven.
Was het dan zij'n stem, die ik hoorde.
Ja. Hij1 kwam bij mij een schuil
plaats zoeken.
Kende hij u dan?
Die arme jongen was de bfoezérn-
vriend van mijn zoon.
Hoe h eeft J>ij Parijs kunnen binnen
komen
Evenals gijmet papieren op naam
van den zoon der boeren, die hem opge
nomen en verzorgd ,hebben.
Waar?
In de Argonne nabij Bar-le-Duc. Hii
nadian Pacific-spoor. Vier wagons zijn
van den spoordijk in de Ottawarivier ge
vallen. De trein was vol landverhuizers,
meest Schotten. De lijken van vier man
nen, drie vrouwen en een kind zijn uit
een der in de rivier gestorte wagens ge
haaid.
De meeste dér 50 gewonden zijn
spoorwegarbeiders, die op de plaats van
Jhet ongeval bezig waren de lijn te her
stellen.
Gister is d'e sneltrein An,t-
wej-pen-Birussel, die te 7.12 het
Centraalstation te Antwerpen verlaat, te
Mechelen op den vorigen trein van 6.40
geloop en. De locomotief en d'e twee eer
ste wagens van die 3de 'k'lasfse zijn ver
nield. Een Hollander, de handelsreiziger
*31. v. Leeuwen is gedoodZes reizigers
zijn gekwetst. De sneltrein kon zijn reis
voortzetten.
Op den Index.
Door een besluit van de H. Congréga-
tie van den Index wordt o.a. veroordeeld
het werkje van H. A. van Dalsum: „Er is
,geene tegenstelling tusschen de begin
selen yan de Fransch,e revolutie en die
van het Evangelie. Den Haag 1912";.
Gelijk men weet, wordt door dit de
creet dus verboden, dat iemand dit boek
uitgeeft, leest of in zijn bezit houdt.
Verwaandheid van een Leidsch
professor.
Het heeft er toch inderdaad iets van
of in verkiezingsdagen sommigen libe
ralen voormannen de koorts in de her
sens slaat.
De heer A. G. Visser van IJzendioorn
te Leiden, die met den heer H. W. Knol
in dc „N. Rott. Ct."> discussieert over
hetgeen hij aldaar op een kiezersverga
dering gezegd heeft, geeft daarbij een
nadere verklaring van zijn woorden. Den
heer Visser van IJzendioorn was verwe
ten, d,at hi* zou gezegd heb/ben: „Onder
Minister iRegout berustte de beschikking
over ons recht in Nederland bij D/e(n
Bosch, Helmond, en Maastricht." En zie
hier nu wat ihij volgens 'zijn eigen verklai
ring gezegd heeft:
„Waarheid Is, dat ik h,eb gezegd, dat
onder het ministerie-Kuyper het depar
tement van justitie Was toevertrouwd!
aan den katholieken minister Loeff, af
komstig uit 's Hertogenbosch, dat onder
het ministerie-Heemskerk dat departe
ment was toevertrouwd eerst aan den
katholieken minister Nelissen, afkomstig
uit Breda, daarna aan den katholieken
minister Regout, afkomstig uit Maas
tricht, en düt ik daarna als mijne meening
heb uitgesproken, d|at het bedenkelijk
is, d(at onze rechtsvorming wordt toe
vertrouwd aan 's Hertogenbosch, Breda
en Maastricht."
Ind'ien deze verklaring iets b'eteekent,
dian zal het deze moeten zijn, dat iemand;
in Nederland geen Minister moet kunnen
worden, ,als zijn bakermat lag in een ka
tholieke streek. De heeren Loeff, Nelis-
zal u zijn lotgevallen zelf wel vertellen.
Wilt ge hem zien
Gaarne.
De barones belde.
Tegelijk dat Victoire binnentrad, ging
ook de deur der aangrenzen die kamer
open.
Rose verscheen.
Haar gelaat was doodsbleek.
Zij. naderde haar broeder en stak Rem
haar voorhoofd toe, waarop hij een kus
drukte.
Toen vroeg hij:
Hebt gij mij niets te Zeggen?
Neen.
Zij hernam
O ja, ik heb een brief ontvangen
van Thérèse.
Wat schrijft zij?
Wieinig, dat zij nog altijd treurig
is, doodsbedroefd. Wanneer gij' op mijn
'kamer wilt komen voor gij heengaat, dan
zal ik u haar brief geven.
Het is goed, ik zal komen.
De barones had inmiddels op fluiste
renden toon haar kamenier een bevel ge
geven. 1
Victoire nam den broeder van Rose
mee door den grooten salon naar de gang
waar zij denzelfden weg volgde, dien
den markies d'Argouges had genomen.
Aan den houten wand gekomen, klop-
sen en Regout hebben hun opvoeding als
rechtsgeleerden, de vorming van hun
rechtsbegrippen opgedaan jan een Ne-
derlandsche Hoogeschool, al is het niet
na te gaan, welk deel hunner rechtsvor
ming hun is aangebracht door Neder-
landsche hoogleeraren.
Toch denkt de beer Visser van IJzenr
doorndat een opleiding van onze
jongelingschap aan een Nederlandsche
Universiteit niet waarborgt, dat men
in Nederland een, goede rechtsvor
ming zal hebbem en behouden, wan
neer onze rechters en wetgevers hun ge-
boorteacte medebrengen uit 's Herto-
genbiosch, Bredia, Helmond of Maastricht
en in het algemeen uit een katholieke
omgeving.
- Grooter verwaandheid bif een vrijzin
nig spreker is niet denkba'ar. Er is reden
om zich over de hersenkassen van zulke
voormannen bezorgd te maken. Het
schijnt er niet pluis meer in te wezen!
„Tijd'*
Wie niet meer in de Tweede Kamer
terugkeeren.
Wij laten hieronder de namen volgen
dergenen, die thans niet meer in dö
Tweede Kamer terugkeeren, hetzij door
dat zij zich voor deze periodieke verkie
zingen niet meer herkiesbaar gesteldiheb-
Jb,en, hetzij doordat zij niet herkozen zijn.
Tot degenen die zioh niet meer her
kiesbaar stelden, behooren
Mr. M. W. F. Trehbi, v.-dl, Assen.
P. J. die Kanter, u.-l., Dordrecht.
Dr. P. H. Roessingh, u.-l., Emrnen.
H. Pollema, a.-r., Gorinchem.
Mr. H. L. Drucker, v.-d., Groningen.
Jhr. Ml. F. K. van Lennep, c.-h., Haar
lem.
Mr. F. A. C. graaf van Lijnden van
Sandenburg, a.-r., Kampen.
G. A. Vorsterman van Oyen, v.-dj.,
Oostburg.
Mr. F. J. Bolsius, r.-k., Roermond'.
1 ,G. J. de Jongl;, u.-L, Rotterdam V.
Jhr. Mr. A. P. C. van Karnebëek, v.-l.,
Utrecht I.
Mr. E. A. Smidt, v.-d., Veendam.
Tot degenen, die bij deze periodieke
verkiezing niet herkozen zijn, behooren:
D. de Klerk, u.-l., Rotterdam II.
Mr. J. Limburg, v.-d., Schoterland.
L. Wl J. K. Thomson, u.-l., Leeuwan-
den.
Mr. P. Rink, u.-l., Hoogeziand.
J. R. Snoec'k Henkemans, c.-h., Anv-
sterdam II.
G. A. A. Middelberg, a.-r., Amsterdam
VII.
J. F. Heemskerk, a.-r., Rotterdam IV.
W. de Vlugt, a.-r., Amsterdam VIII.
J. S. F. v. Hoogstraten,' a.-r.,
Utrecht II.
dr. J. Th, de Visser, c.4i., Leiden.
mr. A. P. R. C. baron v. d. Borch' v.
verwolde, a.-r., Ridderkerk.
f. H. Blum, a.-r., Middelburg.
W. C. J. Passtoors, r.-k., Beverwijk.
G. Elhorst, a.-r., Enschedé.
A. b,aron van Dedem, c.-h'., Zwolle.
Jhr. mr. H. W. van AsCh van Wijck!,
''a.-r., Amersfoort.
te zij zacht aan en drukte op1 een veer.
De geheime deur scihjoof weg.
In de kamer, die hierdoor zichtbaar
werd, zat de markies aan een tafel te
schrijven.
Toen hij" zijn bezoeker zag sprong hjj
op met een kreet van vreugde.
Trémazan
Het was een hartelijk weerzien tus
schen beide vrienden.
Waren zij voorbeen, in gelukkiger tij
den, niet zoo nauw aan elkaar verbon)-
den geweest, nu voelden zij zich des te
sterker tot elkaar aangetrokkén.
In de woelige tijden van 1793 en '94,
toen men een oogenb'lik moest vreezen
door een ongeluk te worden getroffen',
weggerukt als een zeeman van het dek
van zijn schip door een stortzee in den
storm, stond men tegenover elkaar als
gezworen vijanden of sloot men zich bij'
elkaar aan als broeders.
Jean de Trémazan riep:
Gij hier!
En gij!
Men zeide dat gij doodgeschoten
waart.
v ^En gif verdronken.
Twee uit den dood herrezenen I
(Wordt vervolgd.)