Morgen.
AffiLr. Briët.
De uitslag in Leiden.
BUITEN! AND.
Denkt om de macht van de
BINNENLAND.
4e Jaargang
No. 1125,
Bureau OUDE SIIVGEL 34, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week
l.ll) per kwartaal bij onze agenten 10 cent per week, 1 30 per kwartaal. Fr&nco
per post t 1.50 per kwartaal.
Afzonueriijke nummers 2V3 cent, mei Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Dinsdag
24
Juni
1013.
De AOVEK 1 EN ITEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent. met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent
Dit nummer bestaat uit
TWEE bladen.
is het de dag van de eind-beslissing.
Kiezers, wilt gijl volslagen machte
loosheid o.p wetgevend gebied, wilt gij
belemmering uwer godsdienstige vrij-
heid, wilt gij achteruitzetting als staats
burgers om uwe godsdienstige overtui
ging, wilt gij een God- en Godsdienst-
loozen Staat, stemt dan links. Maar:
Wilt gij een sociale wetgeving, wilt
gij, dat de staat op de meest doeltref
fende en minst drukkend wijze zich de
voor de doorvoering van de sociale wet
ten benoodigde gelden verschaft, stemt
dan op
m r. "Briië t.
Wilt ge vrijheid voor uwe scholen,
vrijheid voor de uitoefening van uwen
god sd i en st, stemt dam op
mr. "Bt r i t.
Wiilt gij ipractischie gelijkstelling
van alle burgers voor het bekleeden van
ambten en waardigheden, stemt dan o.p
mr. Birit.
|W(ilt gij, dat bij de wetgeving reke
ning wordt gehouden met "God en Gods
dienst, stemt 'dan Oip I
mr, Birit.
IWiilt gij een protest uitbrengen te
gen de schandelijke lastertaal, uitgekraaid
tegen uwen Godsdienst, stemt dan op
m r. B| r i t.
Wilt gij de regeering hulde brengen
voor den reuzenarbeid, door haar ver
richt, die, vólgens de getuigenis van
liberale bladen, den eerbied van een
ieder moet afdwingen, en wilt gij' dal
die arbeid wordt voortgezet, in plaats
dat er een toestand van machteloosheid
intreedt, stemt dan op
mr. Birit.
Wilt gij u toohen Vaderlander en
Katholiek, wilt gij een dam opwerpen
tegen den wassenden stroom van so
cialisme en.ongeloof en zedeloosheid, dan
is er voor u geen keuze, doch zonder
eenigen twijfel is uw .candidaat
Wij hebben niet te klagen. Van de
drie rechtsche Statenzetels hebben we
er twee behouden. Bij eerste stemming
is, gelijk bekend, cle heer v. d. Lip ge
kozen en bij de herstemming van gis
teren de heer Pera.
Wij hebben niet te klagen, maar toch
moet ons van het hart een verwijt aan
een v ijf t ii g t a 1 h i e t-p r i n c i p i e e 1 e
kiezers, die hebben gemaakt, dat de
uitslag niet gunstiger is geweest, dan
bij nu is. Op hen rust de schuld, dat
niet onze beide candidaten gekozen zijln
AL wij de aijfers nagaan, uitgebracht
op de heeren Pera en v. Wijk, dan be
merken wij, dat slechts in 'één district
(district VII) beide candidaten een zelfde
aantal stemmen hebben behaald, dat
slechts in één district allen, die rechts
stemden, ook zuiver rechts hebben ge
stemd. In de andere districten wijken
de «temmencijfers van elkaar af. Het is
niet te loochenen, dat sommige kiezers
ongeveer vijftig hebben gestemd het
zij op den heer v. Gruting en den heer
Pera, hetzij op den heer v. Gruting 'en
den heer v. Wijk. Zoo die vijftig stem
men niet waren gegeven aan den heer
v. Gruting, doch aan den ander van de
beide rechtsche 'candidaten, waren deze
er beide gekomen.
'n Treurige niet-principdeele handelwij
ze van zulke kiezers!
Maar ondanks dat treurig verschijnsel
met zulk een treurig gevolg, hebben wij
we herhalen het niet te klagen.
Uit het voorgaande zien wij n.L, dat het
Leidsche kiezerscorps rechtsch is, On
betwijfelbaar zeker! Die vijftig menschen
hadden wat beter onderlegd moeten zijn
en ,a 11 e drie de rechtsche candidaten
waren er gekomenVijftig stemmen heb
ben ons een gedeeltelijke nederlaag be
zorgd, en dat terwijl van vrijzinnige zijde
alles in het werk was gesteld. Er is
dus weinig noodig om er boven op te
komen voor zooverre wij tenminste
er onder zijn, want men vergete het niet:
twe.e van de drie zetels hlijiven
r e c mt s, c h.
Wij zeiden, dat van de linkerzijde alles
in het werk is gesteld! Men heeft rondom
den inzinkenden troon van het liberalisme
gisteren verscheidene paladijnen geplaatst.
Wij iullen er een vijftal noemen.
Eerstens de sociaal-democratie,
wier hulp is afgebedeld en afgesmeekt.
Tweedens de Balans, die tusschen
al het gescheld en geraas in haar ko
lommen de candidaten der vrijzinnigen
warm heeft aanbevolen.
Derdens de jeneverkruik.
Vierdens de bierfles ch. Voor de
kennismaking met deze beide laatste
grootste machten en bewakers van de
vrijzinnige zetels venvijzen we naar een
bericht onder de rubriek „Stad en om
geving".
Ten slotte: de anti-tarief we t-
leugens, waardoor sommige onontwik
kelde menschen er in zijn gevlogen, zijn
bedrogen.- t
En ondanks deze paladijnen, waarvan
'vooral de tweede, derde en vierde op
een zeker niet nader aan te duiden volks
deel zulk een machtigen invloed kunnen
uitoefenen, is links tochi zelfs als wij
de stemmen van den heer v. Gruting
vergelijken met die van den heer v. Wiijik
zeer weinig voor.
De .kansen voor morgen staan goed,
beslist zeer goed, maar er moet
hard gewerkt worden.
Ieder die lean medewerken,
moet medewerken om morgen
een overwinning te brengen.
Niet aan een persoon, niet aan
een menschel ij k stelsel, doch
aan onze Christelijke be
ginselen.
Kiezers.
,.Het blijkt wel, dat
Leiden een distriet is
waar het op een enkele
stem aankomen kan".
Deze uitspraak van de libe
rale „Nieuwe Rott. Crt." is in de
huidige omstandigheden zeer juist.
Denkt daaraan, kiezers.
Nog één zetje!
A^prgen mr. Biriêt nog een flink zetje
gegeven en hijl ïs er!
Sapristie, wat is er Maandag weer
gewerkt,zoowel door ons als door de
tegenpartij..
En het resultaat was: samen deeten.
Geen kwestie van! Tiet resultaat was:
twee rechts, een links, want vergeet niet,
dat de rechtsche candidaat mr. "v. 'd.
Lip reeds bij eerste stemming werd ge
kozen.
In ieder geval bewijst de uitslag der
Staten-vei kiezing, hoe 't hier in Leiden
nippert.
,Wat zal 't morgen spannen!
^We zien de propagandisten al arbei
den in het zweet huns aanschijlns; we
hooren de rijtuigen al ratelen, zien, de
auto's al rondsnorren. De klompenwagen
voor mr. Heeres staat weer klaar.
ja, maar wijl, rechtsche kiezers, staan
ook klaar.
De vrijzinnigen mogen gewillig jiet
hoofd buigen voor de roode vaan, 200-
dat slechts één hunner candidaten
de heer v. Foreest die er te Alkmaar
toch wel komt 'het waagde, niet ja
en amen zveggen *op wat de socialis
ten hem vroegen, wij, rechtsche kie
zers, zullen alle krachten Mijven inspan
nen om den rood-blauwen vloed te weer
staan.
„De liberalen (mogen) zich verkoopen
aan de socialisten" deze even ware
als schrijnende woorden zijn van ds. A.
G. H. van Hoogenhuyze en ds. G. H.
Wagenaar, wien de oogen nog bijtijds
open gingen de rechtsche kiezers blij
ven zich fier scharen om hun onbevlekt
blazoen.
Voor ons goed recht, voor onze hei
lige beginselen trekken we morgen weer
opgewekt ten 'strijde.
't Zal soannen, maar we zijn. vol goe
den moed.
Nog een flink zetje en mr. Briët is er.
V llit medelijden.
Kiezers, stemt morgen rechts, uit mede
lijden met prof,. Heeres!
Evenals al de vrijzinnige candidaten
op één na (de heer Van Foreest) is ook
prof. Heeres .neergedaald ,van zijn hoog
en waardig standpunt en is hij gaan
bedelen om de stemmen der socialisten
door te antwoorden op hunne vragen
en wel op „bevredigende" wij'ze, naar
de heeren mededeelen.
Och arme, die prof. Heeres heeft het
midden in een openbare vergadering, op
den avond voor de eerste stemming, ver
zekerd om geen enkele stem te willen
smeekenendaa rom op geen enkele
vraag, hem gesteld, antwoord
te willen geven. En nu? Het Kamer
lidmaatschap moet toch wel voor som
migen zeer aantrekkelijk zijn, dat men
zoo maar een publiek ingenomen stand
punt er voor verlaat!
Stemt morgen rechts, uit medelijden
met prof. Heeres! Dat de geachte pro
fessor nooit zich er voor behoeve te
schamen, door de afgebedelde hulp der
S. D. A. :P. Kamerlid te zijn geworden!
Hij nog wel, die als conservatief liberaal in
beginsel de meest verstokte tegenstander
is van de sociaal-democratische begin
selen, trouwens van alle vooruitstrevende
beginselen. We hebben hoop, dat dit
laatste ook door sommige sociaal-demo
craten zal worden ingezien.
Onze lezers 'in het district
Gouda
bevelen wij met den meesten aandrang
aan den candidaat der rechtsche partijen
mr. A. die Wilde
'Kiezers, doet uw plicht en gaat
stemmen.
ALGEMEEN OVERZICHT.
Rusland schijnt op h£t oogenhlik blind
te zij'n in zake de
Balkankwesties
of zich maar van den domme te hpuden.
Ondanks de dreigende berichten toch' 'die
een oorlog eerder aanstaande achten dan
mogelijkheid tot aanneming der bemid
deling, heeft de Russisch^ regeering,
overwegende dat geen der Bialkanstaten
arbitrage heeft afgeslagen, hun doen we
ten, dat zij gaarne binnen vier dagen in
leidende memories zal ontvangen, welke
kunnen strekken als eerste grondslag ter
voorbereiding van een scheidsrechterlijke
uitspraak.
Intusschen gelooft niemand dat het
zonder nieuwen oorlog op den Balkan
zal afloopen, tenzij de mogendheden op
het laatste oogenblik nog tusschenbeiden
komen. Van verschillende kanten wordt
dit bepleit.
In het „Neues Wiener Tagblatt"!
schrijft Natsjowits, de vroegere Bulgaar-
sche gezant te Konstantinopel, dat de
mogendheden, als zij werkelijk op h,et be
houd van den vrede gesteld! zijn, geza
menlijk krachtig dienen op1 te treden,
door de Bialkanstaten te verwittigen dat
zij het geharrewar moede zijn en de ge
schillen door arbitrage moeten worden
beslecht.
Natsjowits zou ze willen brengen voor
bet Haagsche hof.
De „Times" verklaart, dat dit denk
beeld in Oostènrijk-Hiongarije wordt toe
gejuicht. Als het kon worden toegepast
zou de eenzijdige invloed van Rusland/
zijn uitgeschakeld, hetiBjalkansclhiereiland
tot rust komen en de kostbare mobilisa
tiemaatregelen ook die van Oostenrijk
kunnen worden ingetrokken.
Een verscheping vap iden toestand is nu
weer het ontslag aanvrage van het Servi
sche kabinet. Deze crisis is volgend, Ser
vische bladen aldus ontstaan:
De Russische regeering had Vrijdag
aan de Servische regeering het verzoek
en den raad gericht het verdrag met Bul
garije te erkennen en op grond daarvan
de scheidsrechterlijke beslissing van den
Tsaar te aanvaarden.
I11 den ministerraad waren enkele mi
nisters er voor zich te schikken naar het
verlangen van Rusland, andere ministers
verzetten zich daartegen uit vrees voor
arbitrage op zoo beperkten grondslag,
terwijl Servië juist arbitrage verlangt in
algemeenen zin.
De minister van oorlog bepleitte snelle
en krachtige maatregelen tegen Bulga
rije. De ministers van binnenlandsche za
ken, van landbouw en van justitie ivaren
het met (hem eens.
Pasjits, de minister president,, sfprak
nogmaals zijn vertrouwen uit in de be
slissing van Rusland en verklaarde on
mogelijk de zienswijze van den minister
.van oorlog te kunnen deelen. Hij stelde
daarop het ontslag van het ministerie
voor.
Wielke gevolgen dit ontslag zal heb
ben is nog niet te overzien. De koning
zou ijverig doende zijn Pasjits op zijn
ontslagname te doen terug komen.
De Duitsche legerbelasting
is gister in tweedex lezing door de be-
grootingscommissie uit den Rijksdag be
handeld, waarbij slechts geringe wijzigin
gen zijn aangebracht. Besloten is inko
mens onder 5000 Mark geheel vrij te
stellen, van inkomens tot 10.000 Mark
één procent te heffen, van 10.000 tot
35.000, vpor elke 5000 Mk. 0.2 proc.
meer, van 35.000 Mk. tot 40.000 2,5
proc., van 40.000 tot 80.000, voor elke
10,000 Mk. 0,5 proc. meer, van 80.000
tot 200.000 6 proc., van 200.000 tot
500.000 7 proc. en v,an hpogere inko
mens 8 procent van het inkomen.
"Vermogens tot 50.000 Mk. blijven vrij
van belasting, wanneer h.et inkomen uit
andere bronnen nfet meer dan 2000 Mk.
bedraagt. Is het inkomen hooger dan
2000, maar lager dan 4000 mk., dan blij
ven slechts 30.000 Mk. van het vermo
gen vrij van belasting.
Voorts nam de commissie de bepaling
aan, dat bij belastingschtuldigen, wier
vermogen 200.000 Mark bedraagt, voor
iederen derden Zoon, die gediend heeft
!of tot 1916 (dient, 10 plGt. v,an de legerbfe-
.lasting Wordt afgetrokken'.
Daardoor wordt dit in overeenstem
ming gebracht met de bepaling dat bij
vermogens van minder dan 100.000 Mark
en gelijktijdig" inkomen van minder dan
10.000 Mark voor ieder derde kind1 en
voor ieder minderjarig 'kind een ver
mindering van 5 pCt. wordt toegestaan.
B'ij belasting van grondbezit is ook
dat van tuinen opgenomen voorts bij
grond voor landbouw als waarde het 25-
voud van de zuivere opbrengst aange
nomen en bij bouwgrond, iin plaats van
de vroeger bepaalde waarde, van 20
maal, de zuivere opbrengst.
Nu is echter iederen belastingplichtige
geoorloofd in stede van de aldus bere
kende waarde de verkoopswaard'e als
waarde aan te geven.
GEMENGD.
De Londensch«e correspondent der
Vossische Zeitung verneemt uit hofkrin
gen, dat Keizer W i 1 h, e 1 m in de eer
ste week van November een bezoek aan
hlet Engelsche hof zal brengen.
Waarschijnlijk zullen prins Ernst August
en zijn gemalin, den keizer en de keizerin
vergezellen. De gasten zullen tien dagen
op het kasteel Windsor vertoeven en er
deelnemen aan het jachtvermaak.
De city van Londen zjal de keizer een
noenmaal in de Gildenhal aanbieden.
Naar men weet heeft de Kölnische Zei
tung onlangs tegengesproken dat er der
gelijke plannen bestaan.
Naar de Albanische Correspond'enZ
verzekert, heeft de koning van Spanje
bij zijn bezoek aan Parijs de Fransdh'e
regeering om steun gevraagd voor de
candidatuur van Don Jaime van
Bourbon voorde troon van Alba
nië.
IDe groot-sjeik der Sen 0us si
heeft onderhandelingen geopend met d'e
Italia a nsche r eg eer in g. Hij is
bereid zich met geheel zijn aanhang te
onderwerpen- Italia,ansdh,e troepen heb
ben een straf-éxpeditie ondernomen in
Tocra en Barsis.
Reeds lang gistte het in de tex>-
tiiel in dus tri e in Bocholt en om
geving. Daar men niet tot een overeen
komst tusschen werkgevers en arbeiders!
is kunnen komen zijn Zaterdag 4 0 0 0
werklieden uitgesloten, én zul
len er aanstaanden Zaterdag nogmaals
2.500 uitgesloten worden.
Naar ambtelijk wordt gemeld, zijn
2 00 man van het 11de bataljon van
het 78ste regiment infanterie te Osna-
briick ziek geworden. Zij lijden aan
hoofdpijn en buikloop. De oorzaak heeft
men nog niet kunnen uitvinden.
Bij het salvo-vuren bij de aan
komst van Poincaré te Cherbourg ge
beurde een ong-eluk, waardoor naar
men zegt, twee man gedood en vier
levensgevaarlijk en vier lichtgewond wer
den.
Er was een ontploffing ontstaan door
de onvoorzichtigheid van den luitenant
commandant van het artillerie-detache
ment. De geschlut'kardoezen, die onvoor
zichtig gerangschikt waren dicht bij de
stukken, geraakten n.L in brand bij het
schieten.
Een der dooden was vreeselijk ver
minkt. Een been, bij de knie afgerukt,
is buiten het fort teruggevonden. Het
kanon is niet beschadigd.
De luitenant, die zelf lichte brand'won-
den heeft erkent dat de kardoezen tegen
de voorschriftén in, achter het kanon la
gen. Hij is in arrest genomen h,at geval
zal worden onderzocht.
sociaal-democratie
De uitslag van de herstemming
voor de Provinciale Staten.
De stand der Provinciale Staten in
Zuid-Holland was 54 rechts tegen 28
links. Thans is deze 46 rechts tegen 36
links. Een verlies tengevolge van het
monsterverbond tusschen vrijzinnigen en
sociaal-democraten was te voorzien. De
toeleg der concentratie om de Staten van
Zuid-ÏHolland op het doodle punt te
brengen is echter jammerlijk mislukt en
haar totale winst van vijf zetels is wel
duur gekocht, als men bedenkt, dat nu
door haar toedoen voor het eerst een
drietal zetels in pns Staten-college door
de partij der sociaal-democraten worden
bezet. In Rotterdam! I en II en in Dord-
rècht. Wjij hebben nog een meerderheid
van tien stemmen. Wij! laten hier den
gespecificeerden uitslag volgen.
Potterdam I. Aantal kiezers 12.201
Uitgebracht 9888 stemmen. Van onwaar
de 94 stemmen. H. Spiekman (S. D. A.
P.) 5485 en Jac. van Vessem (A. R.)
4309 stemmen. Gekozen de heer H.
Spiekman.
Rotterdam II. Aantal kiezers
13,559. Uitgebracht 11,289 stemmen. Van
onwaarde 64 stemmen. C. van Dorp
(lib.) 5491dr. F. D. A. C. van Mol!
(lib.) 441 H. Spiekman (S. D. A. P.)
5915 en dr. W, B. van Staveren (A. R.)
4849 stemmen. Gekozen de heeren Van
Dorp en Spiekman.
Rotterdam IV. Aantal kiezers
17.711. Uitgebracht 14.188 stemmen
Van onwaarde 54 stemmen. F. L. Har
tong (lib.) 4768mr. J. Havelaar (V. D.)
8730; P. van der Pols (A. R.) 4973, en
A. B. de Zeeuw (S. De A. P.) 4436
stemmen. Gekozen de heeren mr. Have
laar en Van der Pols.
Rotterdam. V. Aantal kiezers 8778.
Uitgebracht 6820 stemmen. Van onwaar
de 38 stemmen. Mr. S. J. L. van' Aalten
(V.-D.) 3954 en K. A. Warmenhoven
Jr. (C.-H.) 2828 stemmen. Gekozen mr.
Van Aalten.
's-O r a v e n h a g e. Aaantal ki eZers
41.178. Uitgebrachte geldige stemmen
30.558. Dr. B. A. F. P. van Dam (U.
L., aftr.) 11,730; mr. WL Dolk (U.L.,
aftr.) 12,927; E. Edersheim BZ. (U. L.,
aftr.) 11.573; L. Hoejenbjos (S. D. A.
P.) 8189; 'K. ter Laan (S. D. A. P.)
9323; mr. M. de Mos (U. L., aftr:)
10.946mr. R. J. H. Patijn (Ui. L.^
aftr.) 11.547; mr. R. van Veen (C.-H.)
10.607 C. van der Voort v,an Zijp (A.RÓ
(A.R.) 10.740; C. D. Wesseling (R. K.)
11.000. Gekozen de heeren Van Darr^,
Edersheim, Dolk Patijn en Wesseling.
Dordrecht. Aantal kiezers 7704.
Uitgebrachte stemmen 6539. N. P. Jong-
lcindt (U. L.) 197; mr. A. A. Moll (U.
L.) 3772; Z. van Schelt (A. R. aftr.)
2646, en dr. Th. Stoop (S. D. A. P,)
3647. Gekozen de heeren Moll en Stoop.
Go r ine hem. Aantal kiezers 6973.
Mr. Boll (lib., aftr.) 3448; Mekking
(A. R.) 2711; Snoeck Henkemans (C.
H.) 2481 De Vries Robbe (lib.) 3406.
Gekozen de heeren Boll en De Vries
Robbe.
Gouda. Aantal kiezers 13.273; uit
gebrachte geldige stemmen 11.948. H.
Nederhorst Sr. (lib.) 5887K. Schouten
Hoogendijk (lib.) 5884; H. A. Schreu-
der (A. R.) 5855A. Vingerling Sr. (A.
R.) 5953, zoodat gekozen zijn de hee4
ren Nederhorst en Vingerling.
Oud-Be ij erland. Aantal kiezers
5962. Uitgebrachte geldige stemmen
5639. I. G. ten Doesschate (A. R.) 2618;
J. Verhagen Wz. (lib.) 3021, zoodat ge
kozen is de heer Verhagen (lib.)
