mstes KIBÏÏES
Gezondheid en Kracht
Emulsion
stille straten. Terwijl d'e Banken-van-Lee-
ning daarentegen niet zelden mooie, groote
gebouwen zijn, gelegen aan drukke ver
keerswegen cn voorzien van tal van op
schriften en andere kenteekenen, die met
onmiskenbare duidelijkheid den aard en de
bestemming van het gebouw den voorbijgan
gers kenbaar maken.
Nu laat het rich inderdaad wel begrijpen,
dat tal van beleeners, uit zekere besohroom-
heid, liever naar het pandjeshuis gaan
in dc onaanzienlijke buurt, waar zij goed
in en uit kunnen loopen, dat dat zij zich
begeven naar ...e openbare Bank-van-Lee-
ning, waar zij ten aanschouwe van velen,
wellicht van bekenden, gedwongen zijn hun
vaak toch al zoo moeilijke gang te maken.
Het u wel leerzaam zijn eens na te
gaan, in hoeverre de stand van de Banken
van-Leening en die der pandjeshuizen van
invloed is op het bezoek. Leerzaam voor
gemeentebesturen vooral, die dan bij het
stichten eener Bank- van-Leening wel dege
lijk rekening zouden moeten houden bn met
de standplaats èn met de meerdere of min
dere Aanzienlijheid van het gebouw."
Geschiedenis van Leiden.
Be uitgaven van de oudste Leidsche Stads-
ïekeningen (13901434) door mr. G. Meer
kamp van Embden in de Werken
tan het Historisch Genootschap,
daarvan dezer dagen het eeirste deel ver
schenen is, geeft een gereede aanleiding een
zoo beknopt mogelijk overzicht te geven van
hetgeen de laatste 40 jaar ons voor de ken
nis der Leidsche geschiedenis hebben ge
bracht. In 1S73 verschenen 2 publicaties,
die de aanvang waren van een sindsdien rijk
vloeienden stroom van studies over het ver
leden van onze stad. Toen publiceerde nl.
dr. H. G. Hamakex:DeMiddeneeuw-
sche keurboeken deï stad Lei-
d e n, die uit de jaren 136397, 1406, 1435,
1450, 1508 en 1545 op het Gemeente-Archief
bewaard worden. Een zeer belangrijke bron
vcor de kennis der stedelijke geschiedenis in
de Middeleeuwen was hiermede publiek do
mein gewerden, want de keurboeken bevat
ten de verordeningen van het gerecht over
de meest uiteenloopende onderwerpen. Men
zou ze met onze bedendaagsche gemeente
lijke verordeningen kunnen vergelijken, maar
dn een belangrijk punt wijken zij echter
van deze af.
Terwijl nl. thans in de gemeente in de
eerste plaats de Nedeflandsche wetten gel
den en de gemeentelijke verordeningen
pas in de tweede plaats komen voor die onder
werpen, die als van plaatselijk belang door
den algemeenen aan den gemeentelijken wet
gever zijn overgelaten, was in de middel
eeuwen de verhouding geheel anders. Vóór
en boven alles golden toen de stedelijke
keuren, en dientengevolge bevatten zij niet
alleen politieverordeningen omtrent speciaal
Leidsche aangelegenbeden, maar werd het
leven in het algemeen in zijn meest ver
schillende uitingen door haaf geregeld. Om
een vcor beeld te geven: zij bevatten zoowel
voorschriften voor de Leidsche lakennijver
heid, veer de Leidsche markten enz., als
bepalingen omtrent voogdij en andere onder
werpen van buxgêrlijk recht, die thans
alleen in de rijkswet gevonden worden. Men
zal dus begrijpen, van hoe groot belang de
publicatie van dx. Hamaker was. Prof. Fruin
wijdde aan haar dan ook een uitvoerig arti
kel in „De Gids" van 1873 onder den sinds
dien klassiek geworden titelEen H o 1-
landsche stad dn de Middel
eeuwen, (herdrukt in zijn Verspreide Ge
schriften I), waarin hij uit de op zichzelf
wat droge keuren een loeiend en levendig
tafreel van het Leidsche leven in de Middiel-
leeuwen ontwierp. En sindsdien hebben tal
rijke onderzoekers meer steenen aangebracht
of nieuwe inzichten geopend.
In 1883'84 verschenen van do hand van
prof. Blok, toenmaals nog leeraar aan het
Leidsch Gymnasium, onder den titel: E'en
Hollandsche Stad dn de Middel
eouwen, en Een Hollandsche Stad
onder de B ourgondi s c h-0 os t e n-
ïijhsche Heerschappij, 2 werken,
waarin op het voetspoor van Fruin, maar
veel "uitvoeriger, de geschiedenis van Lei
den in die tijdvakken gegeven werd. Tege
lijkertijd publicèerde prof. Blok uit het Leid
sche Archief, vcör deze zaken Tijk voorzien,
een bloemlezingLeidsche rechts
bronnen uit de Middeleeuwen,
waarin vooral burgerlijke- en strafreebt-bron-
nen werden uitgegeven. Vijf en twintig jaar
later, dn 1908, verschenen niet mindeT dan
3 belangrijke publicaties over de Leidsche
Geschiedenis. Br. L. Knappert, hoogleeraax
vanwege de Ned.-Herv. Kerk aan de Leid
sche Universiteit, ga.f in een werk, getiteld:
Be opkomst van het Protestantis
me dn een N o or d-Ned er 1 an d s che
Stad, een overzicht van de greote veran
deringen op kerkelijk en godsdienstig* ge
bied, waardoor zich de 16de eeuw mede ken
merkt; mej. dr. C. Ligtenberg beschreef in
haar dissertatieBe Armenzorg te
Le'idcn Hot het einde van de 16de
eeuw, zeer volledig de verschillende instel
lingen, die in de Middeleeuwen den strijd
tegen de armoede hadden aangebonden, zoo
als daar zijn het Katrijnengasthuis, het Vrou-
wengasthuis, het St.-Elizabeths gas thuis, het
Leprooshuis, het Heiligegeesthuis (op de
Hcoglandsche Kerkgraoht), de hofjes en vrij-
wondngen, waarvan meerdere nog heden ten
dage bestaan en onzen lezers welbekend zijn.
Ten slotte versoheen weder in dat jaar de
dissertatie van dr. H. W. Posthumus over
de Geschiedenis van de Leidsche
Lakenindustrie, I de Middel
eeuwen, spoedig gevolgd door de uitgave
der bronnen, die aan doze uitnemende stu
die ten gTondslag lagen, in 's Rijks geschied
kundige publicaties. Tot heden zijn 3 dee-
len van deze omvangrijke uitgave versche
nen en de publaoatie tot 1650 gebracht. Ons
bestek veroorlooft ons niet, op deze belang
rijke werken nader in te gaan; wij volstaan
met de mededeeling, dat zij niet alleen voor
de Leidsche lakenindustrie, maar voor de
geheele sociale organisatie van het Middel-
eeuwschc Ledden van het allergrootste be
lang zijn.
Nadat aldus veel voorbereidend werk was'
verricht, kon pref. Blok, nadat hij zijn
groote Geschiedenis van het N c-
dcrlandsche Volk had voltooid, over
gaan tot do herziening van zijn .bovenge
noemde werken. In 1910 en '12 verschenen
dan ook onder den titel: Geschiedenis
eener Hollandsche Stad de 2 dee-
len, die ons een volledige beschrijving van
het oude Leiden, naar de nieuwste onder
zoekingen, hebben geschonken. Niet licht zal
men tevergeefs deze werken naslaan, als men
omtrent een of ander onderdeel der Leid
sche geschiedenis, wenscht te worden inge
licht. In het eerste deel, dat over de Middel
eeuwen handelt, bespreekt de schr. achter
eenvolgens het ontstaan en de oudste ge
schiedenis van Leiden, de stadspriviloges,
Oud-Leiden in de 14de eeuw, de stad en
haar burggraaf, de stad en haar landsheer,
de stedelijke regeering, rechten en plichten
der poorters, het gildewezen en de nijverheid,
marktverkeer en handel, de stedelijke -geld
middelen, welvaart, armoede en armenzorg
en geestelijke belangen. En an het 2de deel,
dat lc-opt over liet Bourgondisch-Oostenrijksch
Bestuur, worden die verschillende on denver-
pen voor die periode geschilderd. Genoeg
dus om den rijkdom van deze werken te
doen zien; we bevelen ze dan ook aan iedier,
die belang stelt in Leiden's verleden, ter
lezing ten zeerste aan.
Ook in de naaste toekomst staan ons nog
belangrijke publicaties omtrent de Leidsche
geschiedenis te wachtenen thans vrnl. over
de 17de en 18de eeuw. Prof. Blok nl. heeft
het plan, zijn Geschiedenis van Leiden tot
in de 19de eeuw voort te zetten en van de
uitgaven die de daarvoor noodige voorar-
beid zullen verschaffen, rijn sommige alreeds
verschenen en staan andere cxns nog te wach
ten. Zooals reeds gezegd, is de groote pu
blicatie van dr. Posthumus over de Bron
nen der Leidsche textielindus
trie thans reeds tot 1650 gevorderd; deze
belangrijke uitgave zal werden voortgezet
tot 1795. Dezelfde geleerde heeft 'ons verder
beloofd een nieuwe uitgave van het Wel
varen der Stad Leyden van den be
rceinden, I7de eeuwsehen Leidschen laken
fabrikant Pieter de la. Court, wiens belang
rijk geschrift tot nog toe ons sleehts in on
voldoende uitgaven ten dienste stond.
Geven deze publicaties nieuw materiaal
vcor tot nu toe weinig* behandelde perio
den van onze stedelijke geschiedenis, ook voor
de Middeleeuwen, waarover reeds zooveel is
-geschreven, komt aan de nieuwe uitgave vcor-
lcopig nog geen eind. De Leidsche Keurings-
boeken, dat zijn de boeken, die de procedures
vcor het gerecht bevatten, en die ons van
14341570 op het Leidsch Archief bewaard
gebleven zijn en waarvan prof. Blok in
zijn bovengenoemde bloemlezing voor 30
jaar reeds oen en ander heeft meegedeeld,
zullen werden uitgegeven door mr. J. van
Kuyk. En thans zijn gepubliceerd de oudste
Leidsche Stadsrekeningen door mr. G. Meer
kamp van Embden, tot voor kort commies
aan het gemeente-archief, die lüermce een be
langrijke bron vcor de kennis van het- Mid
deleeuw sche Leiden tot .gemeen goed heeft
gemaakt. Over deze publicatie tot slot nog
een enkel woord. Zooals de uitgever zelf
zegt-, is het grootste belang dezer publi
catie hierin gelegen, dat zij de zuiverste
afspiegeling bieden van het werkelijke le
ven, terwijl de keuren, door dr. Hamaker
uitgegeven, ons laten, zien. hoe de overhead
die ze gaf, zich de ontwikkeling van het
stedelijk leven dacht, geven de rekeningen ons
het beeld van dat leven, zcoals het zich'
inderdaad heeft, ontwikkeldhier zien wij
de bepalingen der keuren dus in functie.
En naast dit meer algemeen, zijn de Teke
ningen onmisbaar voor tal van zaken van
meer speciaal belang.
De oudste hier afgedrukte rekening is een
uittreksel van de biïrgameestersrekening van
1390/91; de'laatste, die in het tweede deel
zal verschijnen, Icopt tot 1434, het jaar
waarin de organisatie van het bestuur van
Leiden een ingrijpende verandering onder
ging. (Belangstellenden verwijzen wij hier
voor naar de bovengenoemde werken van
prof. Blok).
Al is Leiden dus niet de stad, die de
oudste stadsrekeningen heeft, (Dordt b.v.
heeft er zelfs uit de laatste jaren, der 13de
eeuw), tioch hebben niet voel andere Hol
landsche steden zoo betrekkelijk v-eel uit
de jaren rond 1400 bewaard.
w. s. u.
Uit de Reehtzaal.
llaarlemsche Rechtbank.
Blo emendï'efstah
De firma Polman Mooy heeft onder
Heemstede een tulpenveld. In den nacht
van 3 op 4 Mei is daar een werkman van
genoemde firma met een mand dier firma
gekomen en heeft eenige tulpen t-r waarde
van een paai* gulden weggenomen.
„Waarom heb je dat gedaan?" vroeg de
president aan beklaagde, een op het oog
knap werkman, die nog bij de firma in
dienst is.
„Wel Edelachtbare, ik was door mijn
groot gezin ook mijn vrouws moe
der woont bij me in in financieele moei
lijkheden geraakt," antwoordde bekl., die
zijn spijt over het voorgevallene betuigde.
Het O. M. vorderde, d'e omstandigheden
in aanmerking nemende, hoewel afkeurende
dat de werkman het vertrouwen, dat zijn
patroon in hem stelde, geschokt had, slechts
een geldboete van f 1.50 subs. 3 dagen hech
tenis.
Mi sh and'eling.
Tegen een Haarlemmermeerder, een bak
ker, die ruzie kreeg met e>en broer van het
meisje, dat bij hem diende, en dezen een
klap toediende, vorderde het O. M. f20
boete.
Bekl. beweerde zoo onschuldig als een
lam te zijn.
Veroordeeld werd Ch. J. M., metselaars
knecht te Haarlemmermeer, wegens belee-
diging f boete of 5 dagen hechtenis.
Rechtbank te 's-Hertogenboscli.
De archivaris mr. Ebell.
Mr. 0. O. D. Ebell heeft cassatie aange-
teekend tegen het vonnis der arrond. recht
bank te 's-Hertogenbosch, waarbij hij tot 7
dagen gevangenisstraf is .veroordeeld.
RECLAIM HS, 6744 13
ft 40 Cent per regel.
1 VOORTDURENDE
VERSTOPPING
1 LEVES-OPZEÏTIMG
CASCARA SAGRAWA
Veioorsakon ffoan UoU=koB.
Elbe llacoü, waaroo de haiudïcckenlna
"DEMAZiÉRE" ontbreekt, lo nasmaak.
VoorradSgin alle voorname ApotüeU
en Droglatwinkels.
ue vele omsiacüuge midtblea
tegen aambeien
moeten opstoppingen in den endeldarm
de grondoorzaak dezer lastige kwaal
voorkomen en zoo mogelijk wegnemen. Het
eenvoudigst en goedkoopst bereikt men dit
doel door het methodisch gebruik van het
van ouds beproefd gebleken Franz-Jozef"-
bitterwater, a 1 wijnglas daags, vóór het
ontbijt genomen. De prompte en toch zacht
afvoerende werking van dit minerale bron
water is reeds door vele duizenden her
stelden erkend. Een Pommersck grondbe
zitter zegt daaromtrent het volgende: Het
natuurlijke Franz Josef-bitterwater heeft
mijn zuster, die vreeselijk aan aambeien
leed, volkomen genezen. Telkenmale dat ik
menschen over die kwaal hoor klagen, zal
ik steeds het echte „Franz-Joeef'-water als
voortreffelijk afvoermiddel aanraden. Ver
krijgbaar in apotheken, drogisterijen en
depots van minerale wateren. S079 24
De ondervinding van 37 jaren bewijst dat ter
voorkoming van verkoudheden, influenza en
bronchitis zoowel als ter genezing van
Keel en Borst-Aandoening'en
er geen geneesmiddel bestaat dat zóó zeker en
5ó snel werkt als de echte
(VAN LEVERTRAAN
Het „Visscher" handelsmerk
op de verpakking onderscheidt
het echte artikel van alle
namaaksels. i
8080 22
Leste middel om de schoonheid der hnid te l
bevorderen. Keizer-Boraz maakt de huid zacht en
blank. Sleohts echt in roode cartoni a 10,20 5 0 ct.
Keizer-Borax-Zeep 40 ct Helnrlch Mack, Ulm a. D.
Burgerlijke Stand.
ALKEM AD IC. Bevallen: M, Borst geb Opdam
D. E. v. d. Meer geb. Van t Hart D. M. M.
de (foning geb. Rodewjjk Z. P. M. van der Poel
geb. HoogeveeD 1).
O v e t I e d e n: Corn. L. van. 7oen 10 m
Ondertrouwd: C. v. d. Panne jm. 24 j. en
Chr. Verzrjde jd. 28 j. H. -B. Stipdonk jm. 29 j.
en G. M. Pouw jd. 24 j.
FIAZERSWOUDE. Bevallen: A. H. Moraal
geb. Vormei Z.
HAARLEMMERMEER. Bevallen: P. de
Vormer geb. Eveleeus D.
Overleden: R. Mastenbroek 33 j.
TER-AAR. Bevallen: J. M van Zaal geb.
Bakker D. F. Aiftink geb Stiu'rjving Z, M.
van Wijk geb. Roodenburg Z. M, Heemskerk
geb. Hofstede D.
Overleden: W. J. Ditzel Z. 11 m.
VOORHOUT. G« boren: Beraardua Eogel-
bêrius, Z. van Cornelia Werkhoven en Elizabeth
Petronella de Graaff.Cornelia Emerentia, D. van
Leonardos van der Geer en Maria van Hemerfc.
Dorotliée CelesGne, D. van B trend ter Haar Romenij
en Helena JacoSh Marguerita Tmant. Adrianus
Cliristinnus, Z. van Leonardns Jobannee den Hol
lander en Johanna Maria Verateegen. Petronella,
D. van Petrus van Dijk en Johanna van der Klugt
Gerardus Adrianus, Z. van Gerardus van den Berg
en Maria van der - eer. Sophie Johanna, D. van
Joh noes van Kampen en Orrnelia Franck.
Franciscus, Z. van Jan van der Ploeg en Petronella
W jjnan4*.
Ondertrouwd: Petrus Anthonius de GreofF
jm 23 j-, te Sloten, en Theresia Barbera Huyts jd.
26 j.( te Voorhout.
Getrouwd: Franciscus vau der Ploeg jm.
21 j. en Petronella van Kesteren jd. 21 j., beiden
van Voorhout.
Overleden: Geert Wijntjes! 21 j., overleden
te Leiden, echtg. van Maria Havelaar. Leonardos
Diemel,44 j., echtg. van KLartje Colijn. An oldus
Does, 73 j., wedor. van Maria Elisabeth Faas.
Petronella van Djjk, 3 d., D. vau Petrua van Djjfe
en Johanna van der Klngt.
VALKENBURG. Getrouwd: J. van Egmond
44 j. en A- Binnendijk Hdr., 36 j., beiden aldau*.
Geboren: Arie, L. van D. Bol Az. en Bol,
WOUBRUGGE. Gehuwd: A. Ultee im. 26 j.
en G. M. Oostenburg 24 j., wed. van J. van der Lee.
ZWAMMERDAM. Bevallen: B. van Dijk
geb. Van Hoven Z. N Boerefijn geb Zuidam D.
Financieele Causerie.
De pesmmistisohe zienswijze, waaraan wij
verleden week uiting gaven, is dood* de fei
ten. niet gelogenstraft. De afgeloopen week
begon met een daling, die tot Donderdag aan
hield en vaak het karakter aannam eenetr
paniek. Heeds meerdere Lcndenscbe firma's
masten haar betalingen staken, terwijl de
liquidatie barer parities, of van die barer
oliënteole, in niet geringe mate tot de
inzinking der prijzen bijdroeg. Blijkbaar
waren zij nog al befeogtrijk geëaffagletejrd
Canadian Pacifies on in 2de Preferente Mexi
can Nationals, die dan ook bijwijlen onver
koopbaar waren eu aan heftige fluctuaties
c-nderhevig.
Teen deze posities waren opgeruimd en
er groote zekerheid bestond, dat de meclio-
betaaldag zonder verdere faillissementen van
bet eekenis zou verlcopen, nam New-York het
initiatief tot een zeer krachtige 'reprise, waar
toe bet betere Balkannieuws onderwer
ping* van de Bulgaarsch-Servische geschillen
aan 't scheidsgereoht van Huslanden de
belofte van den Amerikaanschen sekatkist-
mi ais ter om zoo noodig oyer te gaan tot uit
gifte van 500 millioen dollar nood-biljetten
te gemakkelijker aanleiding gaf. Ons pu
bliek, dat gedurende de gebeelo week reeds
als kcoper optrad, vond in deze aanmoedi
gende houding van New-York aanleiding op
de hoogere koersen op nog grooter schaal bij
te kcopen. Ofschoon wij er ons wel voor
zullen wachten om ten opzichte van 't ver
loop der fondsenmarkten in 't algemeen en
van de New-Yorksche markt in 't bijzonder*,
een profetisch oordeel uit te spreken, omdat
de ondervinding nu eenmaal geleerd heeft,
dat daaromtrent niets met zekerheid va.lt te
voorspellen, vooral niet ten opzichte van
Amerika, schijnt men toch algemeen den
aard van 't kwaad öf in 't geheel niet te
kennen, óf zeer te onderschatten. De, ovsr-
greote meerderheid van hen, die dobbelen met
geleend geld een zeer gevaarlijk spel
onder alle omstandigheden of van hen,
die bij tijd en wijle de een of andere share
kcopen en betalen, maakt zich in den regel
"niet zoo heel druk om de redenen, die tot
een daling leiden. Men vindt iets goedkoop,
omdat 't laag staat, of omdat 't zooveel* hoo-
ger heeft gestaan en dat is meestal 't eenige
motief, waarop tot een aankoop wordt be
sloten. In den regel blijkt deze nuchtere
opvatting van zaken de juiste te zijn. Wie
beschikt over een kapitaal van, laat ons
zeggen, 10 mille, en daarvan Vd gedeelte
belegt dn Amerikaaasche aandeelen, van
alles wat, op een oogenblik als 't huidige,
moet na langer of korteT tijd goede zaken
maken. Maarde greote meerderheid be
vindt zich niet in zulke benijdenswaardige
omstandigheden. Is 't speculceren op zich
zelf altijd af te keuren, zooveel te moea* is
znlks 't geval op dit oogenblik, nu de oor
zaak van 't kwaad dieper schuilt en er
greote kans bestaat, dat wij nog veel leelij-
ker dingen zullen te zien krijgen, alvorens,
er weer kans op beterschap, althans van
duurzameu aard, in richt komt. Als we
bet faillissement der Sk-Louis San Fran
cisco eens even wat naderbij beschouwen, dan
vinden we al direct eenige zeer onaangename
feiten, die tot nadenken stemmen. Deze Maat
schappij controleert een spoorwegnet van
•ruim 6000 mijlen, waarbij 350 millioen dollar
ds geïnteresseerd en gaat bankroet omdat ze
.buiten staat is 21/* millioen dollar „notes",
die kortelings vervielen, af te betalen of te
verlengen. Dat wijst tcch op een geweldig
gespannen toestand op de credietmarkt en
doet werkelijk denken aan moedwil, Deze
laatste gedachte kan zeker niet achterweg1©
blijven als men ziet hoe diezelfde Maat
schappij 140 millioen francs barer 5 pCt.
General Lien-obLigatiën sedert 1909 in
Frankrijk plaatste, waarvan. 15 millioen frs.
in de maand April dezes jaars. De laatste
betaling.vcor deze emissie had plaats op
17 Mei, en twee dagen- daarna stelde de
Maatschappij rich in curator's handen. Ter
wijl dezelfde obligatie, identiek wat betreft
onderpand en zekerheid, alleen verschil
lend in grootte der stukken in Duitsch-
land tot 80 pCt. niet, te plaatsen was, kreeg*
Parijs ze nog in de maag tegen 90 pCt. Is
't wondei*, dat de Franschen in lichterlaaie
staan over de manieren van Uncle Sam?
Dat ze zich 't slachtoffer achten van in
brekers en dat de Fransche markt zoo niet
vcor goed, dan toch voor zeer langen tijd,
„niet thuis" zal geven vcor Amerikanen?
Typisch is, wat de heer Vera e uil, bestuurs
lid dier Paiijselie Beurs, in een interview
zoide„Niet mijn waardeering van 't land
is veranderd, doch wel- die omtrent de mo-
reele waaa-de van sommige van zijn inwo
ners." Een andere Pairijsche bankier merkt
op: „Weest overtuigd, dat 't Amerikaansche
cxediet in Parijs hoeft afgedaan. Bij zulke
financieele zeden begin ik de politiek van
president Wilson tegen, de Amerikaansche
financiers te begrijpenhij is wel genood
zaakt den Augias-stal te reinigenmaar zal.
hij daarin wel slagen:?" En wat antwoorden
die Yankees?
Men zou'allicht excuses verwachten, of een
gematigder t oon. Vcare van dien, 't antwoord
is zoo cynisch' als 'tmaar kan: „Elke gek,"
zoo heet 't, „kan begrijpen, da,t een Maat
schappij met een kapitaal van 50 millioen
in aandeelen en 300 millioen in ohligatiën
topzwaar is.. De Parijsche bankiers wisten
't wel deugdelijk, want ze namen de 5 pCt.
oblig-atiën over tegen 75 pCt., dat is een
onmogelijk cijfer voor oen solvente Maat
schappij, tea*wijl de cliënteel© ze te slikken
kreeg tegen 90 pCt.
Wat er ook zij van deze. fraaie aange-'
tegenheid, Amerika heeft zijn credi-et in
Europa een zwaren slag toegebracht. De
vraag is dus of het er in slagen zal zich'
er door te slaan. Zonder Europa's hulp.
Zeker zijn de in- en exportcijfers gun
stig. De eerste daten, de laatste gaan
vooruit. Maar hoe staat 't met de „on
zichtbare invoeren?", Dere zijn groot, groo
ter dan men tot nu toe, wel dacht. Men
schat ze op 300 millioen doll., geilden, die
de reizende Yankee buiten zijn land ver
teert, 250 millioen aan interest, 100 mil-,
lioen aan vrachten, 500 millioen, de bespa
ringen van in Amerika arbeidende Euro
peanen, en welke dezen naaf 't moeder-
land remitteeren; eindelijk 150 millioen,
die per jaar naar Canada verhuizen. To
taal 1 milliard 300 millioen dollar, liet
tegenwoordige excedent der uitvoeren be
draagt 650 millioen dollar,- zoodat, als wij
met deze j,onzichtbare", uitvoeren rekening
houden,- de betalingsbalans een deficit
aantoont van 650 millioen dollar, dat
slechts kan worden vereffend door den
verkoop van Amerikaansche fondsen in
Europa, dus door de hulp van Europeesch'
kapitaal. En als die bron niet vloeit, dan
moet 't gevolg zijn een teruggang in tkj
Amerikaansche industrie. AL mogen oud-
gevestigdie; ondernemingen, zooals de At
chison, de Pennsylvania, de Great Nor-:
thern en zelfs de Union Pacific niet in
moeilijkheden geraken, de zwakkere zus
ters en vele van de als padd-enstoelen-uit-
den-grond-verrezen industriëele ondierne
mingen zulten den terugslag daarvan voe
len en gedreven worden in reciwers han
den. De toekomst voor Amerikaansche
waarden ziet er allesbehalve vroohjk uit
en de aard dier moeilijkheden moet ten
spoorslag dienen om de grootste voorzich
tigheid in acht te nemen. Trouwens nog
steeds werden wilde markten, zooals wij
die de laatste dagen zagen, gevolgd door
een langdurige periode van hoogst nood
zakelijke ruA, waarin een verdere afbrok
keling van 't koersniveau aan de orde is.
Ferst als die weer achter den rug is en
de toestanden zich beter laten aanzien zal
't oogenblik aanbreken om zich voor Yan
kees te interesse-eren.
Het lang verwachte oogenblik, waarop
de goudvoorraad van de Nedcrlandsche
Bank zou worden aangesproken, is ten
langen leste aangebroken. De laatste bank-
staat toonde een afname in de buiïc-nl.md-
sclie wisselportefeuille var. bijna 9 ton,
een bewijs, dat dc Bank dus een aanvang
gemaakt had met den verkoop van haar
Engclsch en Duitsch papier. Gedurende
deze week heeft zij daarmede verderen
voortgang gemaakt eü schijnt haar voor
raad derma,te uitgepüt te zijn geraakt, dat
zij ten laatste is begonnen met Engelsche
Sovereigns voor den uitvoer beschikbaar
te stelten tegen f165872 per kilo fijn. Op
Donderdag' verlieten 1/i millioen ponden
de kelders der Bank. Gestadig" is1 daar
mede in verband den koers van 't geld
aangetrokken, zöödat wij heden reeds 4
pCt. prolongatie hebben tegen 2 pCt. kort
geleden. Indien deze beweging nog enkele
dagen aanhoudt komt dan een verhooging
van de rentekoersen bij de Nedcrlandsche
Bank aan de orde en herkrijgen we ein-,
delijk oen toestand op onze geldmarkt,
die meer in overeenstemming is met dien
op de 'buitenlandsche markten. W.
Financieiie mededeelingen.
Volgens het Weekblad van de Com
missie bank te Amsterdam, zijn in de
w geëindigd 10 Juni, door tus-
schenkomst dier Bank verhandeld de
navolgende incourante en minder cou
rante fondsen:
4 pUt. Obl. AniHterdar'-^he Hypotlieok.waar-
borg-Maatschappij - 65 pCt.
Aand. Amsteidamsehe Voorschotbank. t>i)
4 pCt. Obl. Biorbrouwe-U en AsstfnmakeóJ de
Gekroonde Valk voorheen Van
Vollonhoven Co. 92%
Aand. Cultuur-Maatsch. Goonoeng Malang 2S2
Aand. Oultuur-Maatsch. Sohoioh(Seiie A) DJ
Aand. Explóijitie- en Exploitatio-Maatsch.
BolongAlongondou (Serie Bj 23
3 pCt Obl Gemeente Leeuwarden (leening
1S96) 63'
4 pCt. Obl. Gemeente Vlaanlingen (leeniDg
Aand. Handolsvereenigiog Hul laud.—Bombay
(ex dlv ,95
Aand. HoUarid Canada Hyp.othoelcbdrik (10
pCt-gestort) 195—190
Pref nan;i. Ho'llancLeho .Cacao- on Chocolade-
labtiekeb v|h Bonadorp Co. 55-51
5 pCt. Obl Uollandsche Cacao- en Chocolade-
fabriekon v|li Bonsdorp Co. 85
Aand. Landbouw-'Maatsch. Pasir Konanga .100
Aand. Maatsch. van Assurantie,Disconteoring
en EeleeDïng der Stad li'ottordam
(I.O pCt. gestort! 92
Aand. iTaatscb. voor Scheeps- on Werktuig^
bouw Fyenoord" 130
Aand. Mjjnbouw-Maatsch. Salida, 50
5 pCt. Obl. Nederlandsch Indische Cultuur-
Maatscliappü t>>-87
Aapd. Nederlandsche Herverzekering-Maat-
scbapptj (10-pCt. gestort) 95
Aand Nederlandscbe Mnatsch. van Zokor-
lioidsfitelling voor Ambtenaren en
Beambten (12.4 pCl. gostort) 275 ,0
Aand Noorcl Nodorlandsche Beotwortelsulkor-
fabriek 183>£
Gew. aand Oosterscbe Hypotheekbank (cx
dividend)50
Aand. Oveizessche Hypotheekbank (10 pCt.
gestort)00
Aand. Ramoeaia Cultuur-Maatschappij 230 m
Aand. Rotterdam—Canada Hypotheekbank
(10 pCt. gostort)I®) n
Aand. Rotterdamsche Hypotheekbank voor
Noderland (10 pCfc gestort) 300
Aand. Serdang Tabak Compagnie (Serie A)
(kleine coup 100,
Aand. Stoom boot Maatsch. Hilligoreborg 95
414' pCt. Obl IJzorgioterlj en Emailleerlabrieken
„Vulcaansoord" voorhoen Raesfold
de Both Co.' 65
OprichtersbewiJzon Holland Argentinië Hypo-
thëekh'ank F 190
Oprlchtersbewjjzen Holland Cnnada Hypo-
theek bank .F 175
Oprichtersbowijzen Holland La Plata Hypo-
theokbank F 265
Oprichtersbewijzon Holland—Washington
Hypotheekbank F 1C0-105
Oprichtersbewijzon Hollandsche Hypo
theekbank .F GJtj' -55
Opricbtersbew(jzen Hypotheekbank Holland
Amorika F 165
OprichtershewiJzen Hypothookbrief- on Scheeps-
verband-Maatschappij F 13}^
Oprichtersbewijzon Internationale Hypö-
thoekbank .F 235
'OprichtersbewJJzen Javasehe Bosch Exploitatie-
Maatschappij.. 1F 500
Opiichtersbewijzen Javasche Cultuur-Maat
schappij F 170—t07Jt'
OprichtershewiJzen Landbouw-Maatschappij
Rongga .F 100
OprichtersbewiJzeu Noord-Amerikaansche
Hypotheekbank F 70
Oprichtersbewijzon Oranje Nassau Hypo
theekbank .F 2i5
Oprichtersbewtjzan Rotterdam—Canada Hypo-
theokbauk .F 130
Oprlcbtorsbewjjzon We3tersuikorraffinaderl1 P 5004
Winstbewijzen Koninklijke Pakotvaart-
Maatschapptj .F 1*250
Bew. van deolger. Nederlandsch Amorikaansche
Stoomvaart-Maatschappij. F 650
Bew. van deelger. Nederlandsch-Indischo
Landbouw-MaatscliappU F 205
Bew. van deelgor. Voreenigd bezit van Ameri
kaansche Fondsen Kerkhoven c s.
(F 1000) (Eerste 8orio) F 190
Bew. van voorkeur Ooat-Java Stoomtram-
MaatschappijF 70
Pram seta, (1 pCt.) Hongaarsche Hypotheekbank F 13^
Pram-sch. (3 pCt.) Hongsarsche Hypotheekbank F 10)^
Claims Sernarangscho Stoomboot en Prtuiwenveqg F 11
Leeuwarden, 13 Juni. T. veemarkt wureu aange
voerd 202 etieren r 60 a 210, ossen fa f
260 vette koeion ƒ200 a 330, per J kilo 36 a 4*2 c
579 melk en kalfkoeien f 180 a 290,70 pinken ƒ69
a 125, 235 vette kalv. 50 a 70. per pond 42» a 47£ 1
c., graskalveren a186 uuchtore dito 5 e
12, 254 vette schapen ƒ28 a 30.302 weidesohapen
20 a 25, 288 lammeren, f 12 a 17, 80 vette
varkens, 40 a 60, per kilo 24 n 25) c., 65 magere
varkens f 30 a 40, 604 vette biggeu ƒ50 a 40,
per i kilo 25 a 26 e., 346 speenvaiketn 9 a
13, paarden a -
