e £cicbelve Goii/ta/nt 17 9 DE TWEE VRIENDEN. BUITENLAND. 4e Jaargang No. 1113. Bureau OUDE SINGEL 34, LEIDEN. lnterc. Telefoon 935. Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAO, U1T0EZ0NDERD ZON- EN FEESTDAGEN DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met ORATIS POLIS Ongevallen-verzekering en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Lelden 9 cent per week ƒ1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco Der post 1.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3'/, cent, met Oeïllustreerd Zondagsblad 5 cent Maandag Juni 1013. De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meet ISCMl Ingezonden mededeelingen van 15 regels f 1.50, elke regel moer 30 een! met graife feewljsnummer. 31] contract aanzienlijke korting. Oroote letters naar plaatsntrat». Kleine Advertentlëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop (§et.i handels-advertentiSn) 15 regels 25 een! Iedere regel meer 5 eent; aangebods# betrekkingen 1—5 regels 50 cent, Iedere regel meer 10 eent. DINSDAG JUNI. Stembusopening Stembussluiting 8 uur'smorgens. 5 uur 'savonds. Houdt dezen dag der Kamer verkiezingen vrij. „Zoolang ik lid van de Kamer ben, heb ik nog nooit zooveel belangrijke dingen binnen zoo korten tiid in behandeling zien brengen". De heer VAN NIEROP, liberaal, lid van de Eerste Kamer. Waarom rechts stemmen Om ide sociale wèfcigevinigl. De „Site!" bevat de drie groote social? wetten iRadenwet, Ziektewet en «Invaliditeitswet. •Over tzes maanden hebben alle 70 jarige arbeiders een pensioen! Deze heilzame wetten' zullen echter niet in werking treden, als de rechtsdhe coalitie den strijd Verliest en de linksche concentratie ze op zij zal weten te schuir ven Dat dienen echter 'onze kiezers te ver hoeden! .Nilets, niets zal de concentratie weten .tie geven, wat opi rechtvaardiger (grondslag staat en heilzamer uitwerking heeft dan hlet systeem van deze wetten. DaarenbovenAi z 0 uj ter ook een sy steem bestaan clat beter is, dan dat het welk .de basis vormt van Talma's. ver zekeringswetten het zou bij gebrek aan eensgezindheid bij! de linkerzijde niet tot stand liunnen komen. 'Eensgezindheid heeft de concentratie alleen aan den dag g.elegd/ biiji .hot af breken nooit bijl het opbouwen. Meer nog: De concentratie zal het voor de sociale wetgeving benoodigde geld niet weten te vinden., tenzij door een op alle standen zwaar drukkende verhoo- gnig der directe bieiastingeni. Daarin toch zijn ziji het allen een,s: de directe belastingen moeien verhoogd worden hoe, verzwijgen ze maarliever. Arbeiders en middenstanders en per sonen uit de hoogeref standen, allen moe ten overtuigd zijn, dat zij1 om wille •an de sociale wetge vin.g, hun tem dienen te geven aan rechts. Op Dinsdag 17 Juni stemmen allen in het district Leiden op mr. Briët; in het district Bodegraven op mr. v. Idsinga: in het district Breukelen op den heer De Monté Verloren; FEUILLETON. 206) H|ij' hield zioh op de hoogte van, alles wat er omging in het openbare leven en voor hem" \was 'het geen, gèheirn, dat zich een onweer samenpakte boven het hoofd der tegenwoordige regeering, van wie hij alles te hoopen had en dat zij een strijd zou te voeren hebben tegen haar vijanden. Voor wie de overwinning in dien strijd; voor wie de nederlaag? Daarover zou het lot beslissen. VIII. THERMIDOR (JULI^UGUSTUS). Eenige dagen waren in bedriególijke kalmte voorbijgegaan. Parijs werd geblakerd door de hitte van de zomerzon *- Wet was ongeveer 8 uur 's morgens toen een nog jonge man 29 a JT0 jaar, gekleed in een roodbruine frak met bree- de opslagen, den hals gewikkeld in een witte das, gouden 'breloques,, die uÜ't de zakken van zijn vest hingen, een steek od. .ongeveer gelijk aan dien, wel ke later door ^den kleinen korporaal'" in het district Gouda op mr. D e Wilde; in het disirict Haarlemmermeer op den heer v. Wichen; in het district Katwijk op inr. baron v. Wassenaer v. Catwijek. En op Vrijdag 13 Juni stemmen allen in het district Leiden (in Leiderdorp en Alphen is de keuze reeds bij enkele can- didaatstelling geschied) op de heeren J. C. v. d. Lip, W. Pc ra en W. F. v. Wijk. Beginsel-strijd. Ieder woord overdrijlvihng schaadt ook in den verkiezingsstrijd. Met deze waarheid voor oogen,; aar zelen wij toch niet neer te schrijven: dat ieder, die handelen wil volgens zijn Katholieke beginselen, ieder, die toon en wil oprecht en overtuigd Katho liek te zijn, a^. Vrijdag (den 'dag d,er Statenverkiezing) en de volgende week 'Dinsdag (den dag der Kamerverkiezingen) zijn stem zal' uitbrengen opi Üe candidaten der recihitsidhie partijen,. 'Waarom? Omdat de verkiezingsstrijd gaat voor en tegen beginselen,. En bij zulk! een strijd moet een Katholiek openlijk en krachtig partij trekken vooir de beginselen, waarbijl wordt enkend Gods heèrschappij in het openbare leven, partij trekken voor de beginselen der rechter zijde. Oppervlakkige loftuiting. Vrijidag, 6 Junj werd in hiet Handels blad de „Nationale Bond van Pro- (testantsohe kiezers" uitbundig geprezen, Vrijidag 7 Juni werd in (Jatzelfde blad op 't beleid van dienzelfden Blond reeds een ernstige aanmerking gemaakt. Een vlugge ommekeer. Ja, verbazend vlug. 't Is zoo gegaan De loftuiting stond in een „Van dag tot dag", saamgeweven uit citaten ,van de brochure „de koninklijke weg", 'door ds. W. H. Lieftinck, van Muiderb'erg, aan genoemden Bond gewijd. De heer Bois- sevain Vond die brochure, gericht tegen die vermaledijde coalitie, o zoo prach tig en knipte er in zjjn blinden rijver oo'k deze verzekering uit, dat „de geleide lijke omzetting van den Hoogen Raad met het oog op eene ^11 es zins denkbare herhaling der kerkelijke procedures van 1886..,. reeds genoegzaam bewijst, dat Romó, de aartsvijand van lalle Protestant- sche kerken, 't op den ondórgang der Ned. Hervormde Kerk toelegt." Die zit! dacht de „Van-daj-tot-dag"i- knipper. Nu wilde het toeval, da:: De Neder lander er juist zijn stevigt afkeuring over uitsprak, flat de „Nationale Bond van 'ProtestantsChe kiezers" ,rani de Ka- mercandidaten^ de belofte durft vragen „er voor te zullen zorgen dat de Hooge Raad niet aldus kan worden samenge steld, d.at bij een mogelijke en yolgens den Bond dreigende hervatting van de beroemd geworden is, de voeten „ge-i stoken in half-hooge laarzen en met een geduchten knuppel in de hand, uit een huis in de rue oe lf Aibre Sec kwam en zich door een warnet van smalle straH ten naar de rue de la Ver.rerie begaf, die uitloopt in de rue Saint-Martin. Deze jonge man, dit evenals Saint-Just in den tijd van een dag tot een gewichtig persoon geworden 2yas en op een leef-! tijd waarin eewooniijk alle levenserva-i ring nog ontbreekt,was lang geen 'Adonis. Zijn ongemeen lange neus jou elk gelaat ontsierd hebben. De woede die hem op dit oogenblik bezieldte strekte niet om jij ngelaat schooner of aantrekkelijker te maken. Terwijl hij met groote stappen voort liep mompelcfe hij woorden, die onver staanbaar waren, maar die bedreigingen of verwenschingen moesten uitdrdkken. Die man was Tal li en. Hij scheen buiten zichzelve, in een toestand van matelooze opwinding. Zijn schoone markiezin was nog steedjs in 'de gevangenis, Robespierre was, al zijn dringende verzoeken ten spijt, onhandelbaar geble ken en volhardde bij zijn besluit haa^r hoofd te doen vallen. Trouwens er werden meer massa-te rechtstellingen voorbereid en daarvoor procedure van 1.886 en volgende Jaren, in hoogste instantie een beslissing wor de genomen, tegenovergesteld aan die van den Hoogen Raad bij genoemde ge legenheid waarbij de thans bestaande Ned. Herv. Kerk werd erkend als eenig rechthebbende op de in haar bezit zijn de kerkelijke goederen." Het antwoord op deze vraag moet voor de Bondskief zers zelfs beslissend zijn. 1 Terecht zei De Ned., dat „dezevoor waarde niets anders beteekent dan fret tot programpunt verheffen eener stel selmatige corruptie van dëh Hoogen' Raad door de Stat en-Generaal", omdat de Kamer dan „of slechts mannen aan de Kroon (moet) voordragen van een bepaalde politieke of kerkelijke overtuiging b.v. de vrijzinnigen (de „coalitie" is im mers gevaarlijk voor de Ned. Herv. Kerk en komt dus niet in aanmerking) van wie men zeker weet óf meent te weten, dat zij uit kjraöht dier overtui ging onder alle omstandigheden, onverschillig wat h,un, bij on dei-zoek, recfrt blijkt in den gewenschiten zin zullen uitspraak doen, Jwat een veron derstelling is zóó beïeqdigend voor fret karakter der vrijzinnigheid, .dat wij haar niet gaarne voor onze Tekening zouden nemen), óf men zou pene ver klaring in dien zin van de candidaten moeten vragen vóór jen aleer tot 't doen der voordracht mede te werken, waardoor ons hoogste rechtscollege langzamerhand zou komen te bestaan uit mannen, die h,un frooge positie dankten aan de belofte, in strijd melt hun eed in bepaalde omstandigheden het recht te zullen Verbuigen!'* Wacht, dacht het H a n' d e 1 s bf 1' a d„ daar moet 'ik biij zijn. En hoewel zijinl Vandagtotdagger nog Vrijdagavond fr,ad gejuicht over de „indrukwekkend ernsti ge wo<y^en" van den „„National en Biond van Protestantsche kiezers" In Üeszelfs „duidelijk" manifest", zoo „merkwaar dig" toegelicht in bovengenoemde bro chure, schrijft het orgaan Zaterdag avond „Wij protesteeren met den Neder lander ten krachtigste tegen hlet stellen van een vraag, waarop een eer lijk candidaait onmogelijk het a'ntwoord geven kan, dat de stellers 'klaarblli|ke- lijk verwachten. „Evenals de Nederlander. Maar met heel wat meer recfrjt dan da] blad Waarachtig, zoo staat het ?r. *Het H b 1 d. hgeft er zich; n.l. altijd tegen ver zet als ook eens een coalitie-man als Hooge-raadslid werd voorgedragen, en meent daarom nu zoo'11 breede borst te mogen opzetten. Men had er altijd slechts op moeten letten wie 0,de b'este, eerlijkste en 'bekwaamste" man was.... Jawel, dat schoonschijnende liedje ken nen we. Inmiddels mag de „Vandagtotdag"- vuller wel wat voorzichtiger worden met zjjn loftuitingen, anders moet zijn eigen krant hem op de vingers tikken. deed men overal aanhoudingen. Nooit waren dp gevangenissen zooi. overvoerd geweest. Dag aan dag maakte Robespierre met zijn gedienstigen geest Fouquier-Tinville de lijsten van „verdachten" op, daft wij zeggen van de jnenschen, die gevan gen genomen moesten worden en J?jj voorbaat veroordeeld waren. Zij die eenmaal daar haar bekoqijjjk- heid de liefde van Tallien opgewekt em daarmee haar leven gered had, wisf, dat zij nu verlóren was. t t Den vórigen dag was zij er 4n ge slaagd hem een briefje te doen toieko.-i smen, waarin zij schreef: i ,^De administrateur van ^,La Force"1 is zlooeven hier geweest, Morgen zal ikl voor de revolutionnaire rechtbank ver-J schijnen, dat wil zeggen, zal ik naar bef sChavfot gezonden worden. Dat is heel' wat anders dan hetgeen ik' vannacht ge droomd heb: Robespierre was niet meer en alle gevangenissen ^yerden geopend. Wanneer ge een man zijt ,zórg en 4an Voor ,dat die droom werkelijkheid worejt. THERESE." Een vriend had Taljjen bet briefje in de hand gestopt, op het oogenblik dat hij de Jadobijnenclub verliet. Robespiere had daar een redevoering uitgesproken, waarin hij zijn vijanden ALGEMEEN OVERZICHT. De mogendheden die wel inzien dat de zaken op den Balkan nu in het laatste stadium nog leelijk mis zouden kunnen loopen, doen al hun best om het uitslaan vah een nieuwen brand te verhinderen. Naar uit Konstantinopel wordt gemeld hebben de gezanten van die groote mogendheden instructie ge kregen om gemeenschappelijk stappen te doien bij de Porte en de verbonden Bal- kanstaten, om uit te werken dat zij on verwijld demobiliseeren. Toch weet de^,Köln. Ztg." op grond van berichten uit Belgrado mede te dee- hen, .dat het vooruitzicht Pp spoedige demobilisatie verdwenen is, omdat de onderhandelingen tusschien .Griekenland ien Puigaxije, Jrots 'alle berichten van het tegendeel, geen resultaat opleveren. Hiet geschil tusscfren Bulgarije en „Ser vië zo u, velg ens de „"Nowoje Wremja", dank zij de krachtdadige tussqtyenkomst van Rusland eveneens zijn bijgelegd. Over die tusschienkomst schreef de Pe- tersburgsche correspondent van de „Ti mes", dat de Russische regeering frjaar uiterste best doet een schikking tusschfen Bulgarije en Servië tot stand te brengen. Zij h'eeft de regeeringen van beide Bal- kanstaten doen weten, dat zij, ingeval een oorlog uitbreekt, de verantwoorde lijkheid daarvoor zal stellen op reke ning van den staat, die vóór ajje diplo matieke middelen zijn uitgeput, naar de wapenen /grijpt. Rusland behoudt zich volkomen vrijheid van pandden voof, maar het zal geen werkeloos toescli|ou- wer kunnen blijven bij een broeder krijg tusscben twee Slavische staten. Die Russische regeering acfrt in .den toestand van h,et oogenblik vooral den invloed van de militaire partijen nood lottig en daarom herhaalt zij telkens weer tot beide partijen: „demobiliseert! dat is de eenige goede w?g, om tot een vergelijk te komen." De correspondent ontkent, dat de Rus sische rqgeering onkundig is van bet verdrag tussch,en Bulgarije en Servië. Zij kent den volledigen tekst van dat 'ver drag en weet, dat volgens de letter Bulr garije volkomen in jzijn recfrt is. Zij is evenwel van oordeel dat voor de eiscfren van Servië op billijkhieidsgron- den Wel iets te zeggen is. Want er moet rekening gehouden gorden met frfet on verwachte in de oorlogskansen, met be wezen diensten en met de verkregen re sultaten. Op dien grond is het noodig Het ver drag tot op zekere froogte te hjerzien. Indien de partijen het over de wijzigin gen niet eens kunnen worden, is Rus land bereid een voorstel te doen. Intusschen blijft men a$n beide zijden,! inplaats van te demobiliseeren met ver sterking eer grenstroepen voortgaan. De Biulgaarsche. ministercrisis doet evenmin goed aan den toestand. Men beschouwt deze als een zeer veeg teeken vooral met de heftigste wijze aanviel en hen mét de dood en verderf bedfreigdje. Die vijanden had hij niet met namej genoemd, maar het was gemakkelijk tö begrijpen yyie cfoor zijn bliksem getrof-> fen zou worden. BilLlauid-Varenne en "Collot d'Hefhóis, die getracht hadden op de rede van dten Onomkoopbare^ te antwoorden, waren door zijn barfijgangers uitgejouwd en buiten de deur gesmeten. In het comiteit van Openbaar Welzijn, waarvan zij deel uitjiaakten, hadden zij Saint-Just aangetroffen en hejn yerrast bij het opstellen van een redevoering, waarin hij, minder voorzichtig of meet vermetel dan zijn aanvoerder, voluit dö namen wilde noemen der slaclitbffersl die Robespierre nqg slechts^raag had aangeduid. •Een heftig t'ooneel was daarop ge volgd en aan het einde daarvan fraid Saint-Just gezwicht Voor de bedreigingen van zijn cóITega's die buiten zichzelve van woede waren en hun beloofd, dat hij die redevbering niet zou uitspreken. Hij had zich zelfs meteen eed daartoe verbonden. De algemeene verbittering was ten toppunt gestegen. Waartoe zou zij leiden? De beslissende slag moest dienzelfJ het oog op de namen, der eventueele op volgers van Gesjof als minister-presi dent. Zoowel Danef toch als Malinof Izijh gezworen vijanden yan Servië. Vandaar de (hooge toon in de Servische pers, clie tegen ieder toegeeflijkheid der re geering met de meeste stelligheid op komt. De ministercrisis zal tevens oorzaak zijn, dat de samenkomst der ministerpresiden ten voor geruimen tijd uitgesteld, zoo niet afgesteld wordt. Men wacht toch tot nu toe vergeefs op de goedkeuring van Bulgarije tot de samenkomst die door de andere partijen op 10 'Junii' bepaald is. De Londensche afgevaardigden die nu over punten van ondergeschikt belang beraadslagen en het ook daarover slecht kunnen eens worden, zijn nu toch over eenige zaken tot overeenstem ming gekomen. Deze zijn lo. Het verleenen van amnestie aan al le combattanten van den oorlog. 2o. h^t toestaan van een Termijn van drie jaar aan de Turken in feet door dq Balkanslaten veroverde gebied om haar het Turksdhe rijik te emigreeren. 3o, Onmiddellijk herstel van de post en te1 egraafverbinding tusschen Turkije en Pulgarije. Te moeilijkheden tusscfren Turkije en Grekenland zullen waarschijnlijk ook spoedig door een aanvullend protocol uit den weg geruimd worden. Een aanvulling dienaangaande is door den Servischen gedelegeerde ontwor pen. Men verwachtte gister in alle pun ten tot gvereenstemming te zullen ^ijn geraakt. De Servische gedelegeerden!! toch zouden heden uit Londen naar h.un land vertrekken. Op de Fransche legerwet strekkende tot invoering van den drie jarigen dienstplicht Is een tegenontwerp ingediend door Jaurès, hetwelk aldus luidt Art. 1 Van October 1914 af zal de ac tieve dienst achttien maanden durende afgeloste lichting zal op 10 April naar Iruis gezonden worden. Art. 2. De jongelieden van zeventien ïot een-en-twintig jaar zullen na gproe- pjpg door de militaire overheid gebton- zijn per maand één dag oefeningen tel doenmarschen, schietoefeningen, paar- rijden. r Art. 3. Onafhankelijk van de perioden voorzien bij art. 41 van de wet van 21 Maart 1905 zullen de reservisten een maal in de drie maanden voor een jjjd- perk, dat niet langer dan twee dagen mag zijn, opgeroepen worden tot marsch en schietoefeningen met de jregimenten, waar .ze Toe behooren. Art. 4. Van October 1916 af zal de duur van den actieven dienst een,' 'jaar zijn en yan October 1918 af zes maan den. Veel succes voorspellen wij den ont werper niet met dit geval dat zoo lijn recht zelfs tegen de hestaande wetten indruischt. Maar er zullen nog wel meeir ontwerpen en amendementen komen^ den dag nog geslagen worden. Het bloed kookte Tallien in de aderen. Dat briefje van de markiezin had öpl hem de uitwerking gehad van een zweept slag, die hem, blind voor elk gevaar^ deed voorthollen. Toen hij in de rue du Roi-de Ticilé kwam, waarlangs zich de Voorgevel uit strekte van het prachtige Hotel der her togen de la Force, thans tot gevangenis' ingericht, bleef hij even staan, 'om zich' zelf weer meester te worden. Daarna trad hij de gevangenis binnen en vroeg den hoofdcipier verlof om een kort onderhoud te hebben met Thérèse Cabarrus. Hij was hier bekend. De hoofdcipier durfde zijn verzoek niet te weigeren. Als alle ambtenaren der regeering,, men kan wel zeggen als de meeste Parij- zenaars, begreep hij, dat er _een strijd op handen was Wie zou als overwinneer uit den strijd te voorschijn treden Deze vraag konden de regeeringsamb- tenaren, zoo min als iemand anders op lossen, maar zij die verstandig waren en de hoofdcipier der gevangenis La Force behoorde daartoe trachtten bei de partijen te vriend te h'ouden. (Wórdt vervolgd.)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1913 | | pagina 1