17
BUITENLAND.
BINNENLAND.
4e Jaargang
No. 1110.
Bureau OUDE SINGEL 54. LEIDEN,
Intcrc. Telefoon 035. Postbus rt.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAO, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN
DE ABÖNNEMENTSPR1|S bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
•n het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week
ƒ1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
oer post 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2cent, met OeTllustreerd Zondagsblad 5 cenL
De ADVERTENT!EPR1|S bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meet IBccat
Ingezonden mededeellngen van 1—5 regels 1.50, elke regel m.-er 30 cent met gnüe
bewijsnummer. Bij contiact aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiüngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop an verkoop
(geen handels-advertentlSn) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 centaangeboden
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, Iedere regel meer 10 cent
Dit nummer bestaat uit
TWEE bladen.
DINSDAG
JUNI.
Stembusopening Stembussluiting
8 uur'smorgens. 5 uur 'savonds.
Houdt dezen dag der Kamer
verkiezingen vrij.
„En zoo komt het dat ook
onder het bewind van dezen
Minister (De Waal Malefijt)
zooveel goeds voor Indië tot
stand is gekomen".
<N. R. ct.)
V Waarom rechts stemmen
Omdat het zoo goed als zeker
is, dat er bij een overwinning
van de linkerzijde niets zal
terecht komen van dei, vooral
o.p sociaal gebied, zoo noodige
wetgeving.
Dat is ai herhaaldelijk beweerd, maar
zoo lang er nog kiezers worden ge
vonden, die van'deze waarheid niet diep
overtjuigd zijln, zoo lang kan het zijn nut
hebben, dat nog eens te Tieihalen-i
|Wjat schreef het liberale, orgaan, 'de
"N« Rott Crt.", gisteravond? Het
volgende
„Als er na deze verkiezing een vrij
zinnig Kabinet komt, zal'dit staan op
de basis van het "Concentratie-manifest,
geen stap meer naar rechts, doch even
min me.er naar links."
'Daar spre,ekt beslistheid uit "dit citaat,
denkt de lezer.. Als men het concentratie
manifest kent, kent men precies het pro
gram van een vrijzinnige regeering; zij
„zal geen stap meer naar reëhts (gaan),
doch evenmin meer naar links"» Een
besliste houding'!
,Maar wat schreef het liberale orgaan,
de „M Rott. Crt.", eergisteravond?
Het volgende:
JWjat precies het' program van een
vrijzinnig ministerie zal zijn, is natuur
lijk afhankelijk van verschillende om
standigheden, welke thans nog niet
zijn te overzien."
jWiat 'djunkt u van dit citaat? Roept
het ,u niet in de gedachte dat beeld
van de roode vaan in de mist? Het
program der vrijzinnigen „is natuurlijk
afhankelijk van verschillende omstandig
heden",.,.Maar één van die omstan
digheden de voornaamste zal zeker
zijn het verlangen en de wensch van.
mr,. Troelstra. Z,ij'n zweep zal knallen!
Alleen om dat te verhoeden al waren
er geen andere redenen zon reeds
ieder, die een ernstige wetgeving wenscht,
rechts moeten (stemmen»
V Mr. P. E, Briët.
Wijl zullen nog wel voor 'de verkiezin
gen gelegenheid! hebben om over den
persoon van den candiidaat voor de Twee
de Ram er in het district Leiden, m r. P»
E. Briët, het een en ander te zeggen.
Mr. Briët is trouwens bijl velen reeds be
kend heeft zich velen sympathie en
ook veler dankbaarheid verworven»
Ook met het oog o„pC den persoon
van onzen can<didaat gaan we- de verkie
zingen ,vol vertrouwen te gëmoet. Want
al moeten de politieke beginselen al-
l e en ,den doorslag geven, verscheidenen
laten zich toch bijl de stemming ook
leiden door overwegingen, ontleend aan
de persoonlijkheid van den candidaat. Dla\t
ook deze laataten hun stem aan mr. Briët
zullen geven, daarvan zijln wijl zeker!
[Wjie nog niet 'de persoonlijkheid van
mr. Briët neeft léeren hoogsdhatten, hem
verwijzen we naar het in het tweede
blad van dit nummer voorkomend ver
slag van den Armenraad. Hijl zal daar
lezen hoe een onpartijdig man als onze
burgemeester oordeelt over mr.. Briët.
V Goochelen met woorden.
De heer Ketelaar, zijln Amsterdamsche
kiezers voorlichtend, redeneerde volgens
't verslag in 't Hblld. aldus:
Jfln 1909 kreeg de openbare school
per kind on per jaar uit de rijkskas
f 13.25, de bijzondere f 19.66. Door het
„bouwwetteke" is hier nog'f 1.75 bij
gekomen, zoodat de bijzondere school
f 8 meer krijgt dan de openbare. *Spr.
weet wel, d,at de gemeentebesturen de
rest van het openbaar onderwijs beta
len, maar hiertegenover dient gesteld
d,at naar verhouding v,an het hoogere
bedrag het bijzonder qn derwijs niet
Verbeterd is.
Door de plannen der Regeering
zal de openbare school de Asisichepoes-
ter worden die haar. rijk'gekleede zus
ter de bijzondere school, naar het bal
ziet gaan." v
De heer Ketelaar sprak blijkbaar in
sprookjes trant en dan behoeft men het
met de werkelijkheid zoo nauw met te
nemen. Dit kamerlid mocht anders toch
•wel weten dat we voor onze scholen
louter vragen g e 1 ijl k s t e 11 i n g» Die bij
zondere school was langen tijd voor den
Staat zooveel als Asschepo esterlang
zaam aan werd haar positie rechtmatig
verbeterd en nu wil zij éindelijk o.p ge
lijken voet behandeld worden als de an
dere zusters wat een heel billijke)
eisch is.
1 Zóó billijk dat de heer Ketelaar goo
chelen moet met woorden om zulks Voor
zijn hoorders te verdonkeremanen. Wat
is het immers anders dan goochelen o.m
onvolledige cijfers tegenover elkander te
stellen en dan de gemeentelijke bijdra
gen, welke voorzichtigheidshalve niet ont
cijferd worden, met wat ongemotiveerde
minachting jegens de bijzondere school
te verdoezelenI
Spr. durfde blijkbaar de juiste vreke-
ning aan zijln hoorders niet voorleg
gen, hoewel hij anders alles behalVc
bang is uitgevallen.
Of die rekening ons ook in 'af gelijk
zou gesteld hebben i
Uit de hand geslagen.
{Onder de vele dingen, welke men van
links de coalitie gaarne verwijt, behoort
ook Üeze: dat zij! biij de verkiezingen
de Tariefwet gaarne vreesachtig zou
wegmoffelen»
Een schiijln van aanwijzing in die. rich
ting, niet meer echter dan een schijn,
was gelegen in het feit, dat het rechtsahe
program van actie de Tariefwet niet met
name noemt.
Maar zellfs die sohijin is eergisteren door
minister Kolkman in de Eerste Kamer
weggevaagd. Hijl zeide toch onomwon
den, dat het kabinet, wanneer "het niet
tot heengaan wordt genoopt, in het vól
gende zittingsjaar zal'staan of vallen met
het tarief. Het wil er volstrekt niet
van af.
'En Exc. ging voort: „Mem is dus
volkomen gereed met de dekking der
kosten van de sociale verzekering. Er
zouden nog 15 a 20 millioem moeten
worden gedekt" uit directe belastingen,
wanneer men een pensioejifblelastilng in
voert. Welk ah der kabinet ook zo» dus
moeten komen.met tariefverhooging. Laat
men dat nu oojk maar eens aan de kiezers
vertellen!"
Naar aanleiding Van minister Kolk'mans
„prijselijke openhartigheid" ten, aanzien
van het Tarief erkent de overzichter van
't Hi'bid. in verband met het senatoren
debat: „Het wordt den kiezer nu allengs
toch waarlijk nogal bevattelijk gemaakt."
Juist, mijnheer!
Alleen blijft links nu nog in gebreke
den 'kiezer bevattelijk tjet maken wat en
hoe hijl te betalen zou krijgen,, wanneer
de sociale wetgeving anders mocht wor
den geregeld dan door het'huildige ka
binet geschiedt
Benoemingen.
(Ingezonden.)
Hoe ver 'tmet de brutaliteit der libe
ralen en hun aanhang wel gekomen isy
moge 'blijken uit .een réde van den heer
mr» E. E. v. Raalte, oud-minister van
justitie in het kabiinet-De Meester, die hij
te Vlissiaigen gehouden heeft, en waarin
hij, volgens het verslag in de ,,N» R.
Crt", durfde beweren, „dat men, ini wet-
I geving en bestuur de Katholieke denk
beelden zag doorschemeren, om niet te
spreken van benoemingen, die dikwijls»
den schijn van partijdigheid hebben''^
JWianneer er nu iemand is, die't recht
mist, om over benoemingen te oordeelen,
dan is 't wel mr» E. E. van 'Raalte. Luister
slechts:
Toen mr» van Raalte minister van jus
titie werd en tot zijn opvolger als Rijks
advocaat te Rotterdam geen ander „ge
schikt" man te vinden was dan juist
's ministers zooi\ mr.~D|. L. van Raalte
(benoemd 23 Sept. 1905), werd kort
daarop tot hoogleeraar te Groningen in
de hygiëne, buiten de voordracht, be
noemd mr. Van Raalte's schoonzoon, dr,.
A» Klein, aris te Amsterdam, een knap
man, voorwaar, goed liiberaaL,en dus „aan
gewezen", opgetreden 4 Februari 1907»
En dan durft mr. E. E- van Raalte
beweren, dat 't schijnt, dat Öe benoe
mingen een partijdig karakter dragen.
Welnu, mr. Van Raalte, hoe moet men
dan bovenstaande benoemingen qualifi-
ceeren?
ALGEMEEN OVERZICHT.
Ondanks de samenkomst der ministers,
die eerst met goeden uitslag bekroond
heette, schijnt de
spanning tusschen de bondgenooten
er nog niet veel op verminderd. Bijzonder
kritiek vindt men Jiet, dat juist nu het
B.ulgaarschie kabinet zijn ontslag heeft in
gediend. Diit zou, volgens Ijet Weensche
Kornespondenz-bureau, reeds Zaterdag
zijn geschied. iDe crisis zal echter niet
actueel worden voor de terugkomst van
Danef, dus waarschijnlijk Donderdag.
Die „Franki Ztg." meldt: Gesjofi is
gisteravond door den koning in bjijlzonder
gehoor ontvangen. In regeeringskringen
zegt men „Het kabinet heeft zijn ont
slag gevraagd, Ren nieuw kahinet-Gesjof
is onmogelijk. Misschien komt Dianef aan
het hoofd van de regeering (naar men
weet, voelt Dianef niets voor topgeeflijk-
hieid tegenover Servië), misschien ook
Malinof." Malinof is d'e leider der demo
craten en was reeus van 1908i9ll aan
't bewind. Deze partij wil zich niet laten
beïnvloeden door de politiek van Rusland»
Danef wordt, zooals men weet, heden
uit Londen terugverwacht, zoodat men
wiel spoedig bevestiging of ontkenning
der loopende geruchten mag verwalchten»
Die onderhandelingen tusschen Grieken
en Bulgaren hebben geleid tot het af
bakenen van een onzijdige sir ook gronds
tusschen het Grieks-die en Bulgaarsiche
Kpger» De maatregel is voorloopig en zal
geen invloed hebben opi de regeling van
die grenzen,.
Intusschen valt weer mélding te ihaken
van een grensincident. Volgens de 2,Sa-
moeprawa" heeft een Bulgaarsche afdee-
ling op Seryiisch grondgebied bijl Is tip een
Servische post bezet Die bevelvoerder
van het Servische leger had opdradht
gekregen, geen tegenweer te bieden.
Echter is aanstonds bij de Bulgaarsche
regeering geprotesteerd.
De financieele conferentie
die de verschillende kwesties, uit den
Balkanoorlog voortspruitende, zal onder
zoeken, is gisteren te 'Parijs bijeenge
komen» Minister Pichon, die presideerde,
hield een rede tot de afgevaardigden,
wien hij namens de regeering 'der Fran-
sche Republiek het welkom toeriep. Hij
prees zich gelukkig, te kunnen voldoen
aan 'den wensch van 'Europa, door hun
gastvrijheid te verleen en,
Pichon schetste vervolgens het doel
'der conferentie, die gewijld is palis de
economische belangen, welke een zoo
gewichtige plaats bekleeden in de Inter
nationale betrekkingen. Van zoo groote
beteekenis zijln die belangen, dat het
noodig is, voor hen een oplossing te
vinden, zonder welke een vrede niet duur
zaam en vruchtbaar kan zijpj
De minister uitte den wensch, "Hat de4
bijeenkomst van de vertegenwoordigers
der staten, die dezer dagen het vredes
verdrag hebben geteekend, met vertegen
woordigers der mogendheden, wier eco
nomische belangen in het Turksche rijk
en op het Balkansdhiereiland reeds lang
voor dezen zich hadden ontplooid, er toe
zal -bijldragen, de verkregen rechten en
het behoud van wettige waarborgen in
overeenstemming te brengen mét de
materieele ontwikkeling van de staten,
die nog voor korten "tijd strijd voerden»
Nadat nog verschillende afgevaardigden
het woord hadden gevoerd, werd Ide
eerstje zitting vastgesteld op 9 dezer»
De Hongaarsche Kamer.
is weer eens' het tooneel van relletjes
geweest}. Gisteren Werd Lukacz bij,zijn
komst in de Kamer uitgescholden door
de oppositie, Jisza toegejuicht door de
regeeringspartijf. De president riep de
heftigste leden der oppositie tot de orde
-en vervvees hen naar de commissie voor
strafzaken,.
Diaar het tumult aanhield, werd de
zitting geschorst. De wacht werd met
afkeurende kreten begroet.
De kapitein sloeg tweemaal' met den
sabel naar den. afgevaardigde Hedervary,
die uit de zaal moest worden gedragen.
Verschillende lawaaimakers werden
buiten de zitting gesloten.
Na heropening der vergadering slin
gerde de opiposotie de felste verwijten
naar Tisza, die als „schelm" en „moor
denaar" werd begroet. Daarna verlieten
de oppositieleden de zaal.
Minister Lukacz kondigde daarna het
aftreden van het kabinet aan.
Die Kamer is tot nadere bijeenroeping
uiteengegaan.
In het Engelsche industrie-centrum
heerscht weer 'n staking}, die zich steeds
verder uitbreidt In de MidlanididiistnLcten
is het aantal stakers, reeds gestegen tot
3Q.000. En met de uitbreiding der sta
kingsbeweging heeft ook de ellende hare
intrede gedaan in' de gezinnen der sta
kers,. Duizenden vrouwen en kinderen
lijden reeds honger en gebrek»
Aan den Midlandspoo.rweg staakt een
gedteelte van de spoorwegbeambten .uit
ontevredenheid over een pas 'Ingevoerd
premiestelsel. Die spoorwegdirectie heeft
de stakers vervangen 'door werkwilligen
uit Derby, maar daardoor ook öe aan
het werk gebleven arbeiders tegen zicb
in het harnas gejaagd» Tleze eisohen nu,
■dat de stakers vbór Vrijidag a.s,. weder
in 'dienst worden gesteld en dreigen biij;
niet-inwilligllng van hun eisch de ver-
eeniging van spoorwegarbeiders te zullen
verzoeken onmiddellijk de algemeene sta
king uit te roepen.
Te Birmingham staat de rijtuigindustrie
stil, doordat drieduizend arbeiders het
werk hebben nedergelegd en vijfduizend
anderen, die zich met de stakers solidair
hadden verklaard, zijn uitgesloten.
En ten slotte hebben Qinsdagnog 2000
beambten van de electriciteitsmaatschap-
pij te Birmingham het bijltje er bij neer-
GEMENGD.
Keizer .Wilhelm heeft gisteren
te Gelder het standbeeld van keizer Wil
helm I onthuld Zooals men weet, was er
ook een officieele Nederlandsohe begroe
tingscommissie aanwezig.
Het „Journal de Bruxelles" deelt
mede, dat de Belgische regeering voor
nemens is eene belasting op vreemde
vennootsohappen en op cinemato-
grafis che films te heffen».Deze laat
ste belasting zou 250.000 fr opbrengen»
De Zuid- Afrikaans che Kamer heeft
met groote meerderheid een voorstel van
de arbeiderspartij, tot invoering van den
wettelijken achturige narbeidsdag
verworpen.
De Parijsche bakkersgezel
len! hebben hun staking, die trouwens
sind9 lang reeds was verloopen, opgehe
ven»
De "F ranse he onderzeeër
„Fiuviose", die ongeveer drie jaren
geleden tengevolge van een aanvaring
door een stoomschip zonk, met het nood
lottig gevolg, dat 26 zeelieden het leven
verloren, is Dinsdag aan een zeer groot
gevaar ontsnapt. Terwijl het schip n.l.
in de haven van Cherbourg oefeningen
hield in tojpedowerpen, verzuimde een
zeeman het luik te sluiten, op het oogen-
blik» dat de commandant het bevel gaf
tot duiken» Het water stroomde toen
het schip binnen en zétte de ruimen en
de accumulatoren onder water.
De commandant slaagde er echter ge
lukkig in het schip nog tijdig naar boven
te brengen»
Koninklijke besluiten.
Bij kon. besluit is benodjpid tot rid'
de|r in de orde van Oranje-Nasis au dis. J.
Schrijver, predikant-directeur van de
weesin richting Neerbosch
ïs benoemd tot secretaris! jyian clen Ar
menraad te 's-Hertogenbosch F. van
Meerwijk, te 's-Hertogenbosch.
Een ernstige beschuldiging.
Ofschoon wij de beschuldiging, waar-
Van in het volgend stuk, dat ons dooi*
den directeur van het Centraat Bureau
voor de K. S. A., mr. P. J. WAaiberse^
werd toegezonden, sprake is, in ons kort
verslag van den Limburgschen Katholie
kendag niet hebben opgenomen, zoo
meenen w'ij toch goed te doen aan ge
noemd stuk in ons blad een plaats te
geven.
l,,Op den Limburgsche Katholiekendag,
12 Mei 11. te Heerlen gehoudlen, heeft de
Heer G. J. Beckers (Firma J. Romen
Zonen), drukker in Roermond, kunnen
goedvinden, tegen het Centraal Bureau
voor de K. S. A .de ernstige beschul
diging te uiten,
dl at het Centraal Bpreau, gebruik mar
keride van de giften der Katholieken,
aan F ut urm te JUeiden, vele faciliteiten
geeft, Waardoor dip Vennoofaókap in
staat is, haar drukwerk aan particu
lieren goédikooper te geven dan am-
de re drukkers.
Wij hebben den heer Bieck'ers verzocht,
ons te willen mededeelen, welke
die „veie faciliteiten" zijn, welke bet
centraal Bureau aan Futura beeft gege
ven.
Het antwoord was, dat hij wel eens1
had hooren zeggen, dat het Centraal Bu
reau zeer veel drukwerk aan Futura gaf.
en dat hij vermoedde, dat daarvoor een
veel te ho.oge prijs werd betaald.
De geheele beschuldiging berustte dus
op een „on dit" en een vermoedenl
En na de waarheid
Het Centraal Bureau laat zoo goed
ah niets bij Futura drukken, en voor het
weinige, dat het er drukt, betaalt het pre
cies dezelfde prijzen als bij andere druk
kers.-
Zie hier de cijfers van het laatste
boekjaar
In 1912 heeft het Centraal Bureau
voor drukwerk betaaldv in 't geheej
f2560.15.
Daarvan hadden te vorderen: Firma
Théonville f 2082.70Firma van der
Linden f412.45.; Futura f65.te za-
men f2560.15.
Dat Futura, door de winst, op die)
f 65.gemaakt, in staat zou zijn, aan
anderen voor lager prijs groote druk
werken te leveren, is vermoedelijk al
leen aan den heer Beckers duidelijk»
Maar met kracht protesteeren wij te
gen de zeer ernstige, totaal vatdche, be
schuldiging van den Heer Bieckers, als
zou het Centraal Bureau voor de K. S:.
A., gebruik makende van de .giften der
Katholieken, eene particuliere vennoot
schap óp onrechtmatige wijze bevoor-
deelen. i
Doordat deze beschuldiging i&'t iQpen-
baar was uitgesproken qp een Kathjo-i
li ekendag, waarvan het verslag ïri alle
katholieke dagbladen werd opgenomen,
rustte op den Heer Beckers de plicht,
die valsche beschuldiging openlijk te her
roepen.
Nu ons bleek, dat hij daartoe niet
bereid was, zien wij ons verplicht,, dit
ernstig protest tegen zijn lichtvaardige
handelwijze te publiceeren.
IW'ij weten het, hij kondigde ons reeds
aan, dat hij erop zal antwoorden met
een reeks grieven tegen flut ara, maar1
ieder, die weet, welke zijn beschuldiging
tegen het Cptitra.al Bureau was, zal moe
ten erkennen, dat al waren yrijn grieven
tegen Futura ook juist, dit hbm npoit het
recht kon gevten, een deigelijke .ernstige,
slechts op praatjes en vermoedens sten*
nende beschuldiging tegen het Centraal
Bur\em openlijk uit te spreken, veel
minder hem van den plicht kon ontslaan,
(die totaal valseh gebleken beschuldiging
openlijk te herroepen, en daarvoor zijn
'verontschuldigingen aan te bjieden*
Polderreglement.
Het rapport is verschenen van de
commissie, 2 Dec. jl. benoemd, door d'e
Provinciale Staten van Zuid Hollanld
voor de herziening v,an het algemeen pol-
dor regiem ent.
De commissie heeft zich in hoofdzaak
vereenigd met het gewijzigde on&verp'-
reglement van Gedeputeerde^taten, die
gestreefd hebben naar overeenstemming
tusschen het reglement ien de nieuwe
waterstaats'wetgeving en die van ver
schillende zaken die in het geldende re
glement zeer onvjolledig geregeld zijn,
eene nieuwe en volledige regeliinlg en
ten slotte enkele wijzigingen in liet ra-
