DE TWEE_VRIENDEN.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
4e Jaargang No. 1108.
S)e £eicbetve ©oti/fccmt
Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 933. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAO, UITOEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN
DE ABONNEMENTSPRIIS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het QEILLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Lelden 9 eent per week
ƒ1.10 per kwartaal; bi] onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
oer post 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/, cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 15 regels 0.75, elke regel mee* 15 eest
Ingezonden mededeelingen van 15 regels 1.50, elke regel meer 30 cent met grXh
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Oroote letters naar plaatsruimte.
Kleine AdvertentiSngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-advertentlSn) 15 regels 25 cent, Iedere regel meer 5 centaanggbodea
betrekkingen 1—regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent
DINSDAG
JUNI.
Stembusopening Stembussluiting
8 uur's morgens. 5 uur's avonds.
Houdt dezen dag der Kamer
verkiezingen vrij.
„De werkkracht van minister
Talma is reusachtig geweest".
(N.R. Ct.)
11 ■IIBIIWHIBWi4
Waarom rechts stemmen
Omdat de tijd. is g elk om en, dat
„zij (de arbeidersklasse) van
phras en geno eg'krijgt; eU,t zij
resultaten wil zien"»
Onder den titel „Voorwaarts" schrijft
dr. ;H|. T. Colenlbirander eeni artikel in
de Gids over de verkiezingen en wat er
daarna gebeuren zal Natuurlijk, als rechts
wint, niets dan Ikjwaad, en ais links Wint
niets dan goed. soeciaal wat betreft.,...
de belangen der arbeiders» Die ervaring
zal steeds meer leeren zegt de schrijL
ver dat voor geen, van hare belangen
de arbeidersklasse blij rechts aan 't goede
kantoor is; dat de verwerkelijking harer
verlangens alleen te verkrijgen, zal Zijln. blij,
de linkerzijde.... En verder: „De tijd gaat
komen, eerder dan men denkt wellicht, dat
zij (de arbeidersklasse) van pihrasen ge
noeg krijgt; dat zij resultaten wil zién."
|Wjij stellen ons het ontwikkelingspeil
van de arbeiders hooger voor en meenen,
dat die tijd reeds is gekomen. AMaar
juist daarom zullen wij, niet links, doch
rechts stemmen. W|an.t de ervaring zal
niet slechts leeren, maar heeft reeds
geleerd, dat voor geen van hare belangen
de arbeidersklasse bij! links aan het
goede kantoor Is; da,t de verwerkelijking,
harer verlangens alleen te verkrijgen zal
zijn bij de rechterzijde*,,..
,W;at is er toch terechtgekomen van, de
sociale wetgeving gedurende meer dan
dertig jaren, dat liniks aan het bewind
is geweest? Zoo goed' als niets.
En aan rechts hebben wijl te danken
verschillende wetten ter bescherming van
de arbeiders en vooral 'de groote sociale
verzekeringswetten.
De aibeider, die dat voor oogen houdt
en .genoqg heeft van pihrasen, en resul
taten wil zien, zal zéker rechts stemmen.
Manifesteeren.
De Roode Maandag is zelfs in het
centrum der Si.- D|. A. P.'sche beweging,
te Amsterdam, lang niet schitterend ge
slaagd. De heer Troelstra verklaarde ten
FEUILLETON.
201)
'In welke omstandigheden hij zich ook
bevond, steeds bleef Hij evenrkalm en
gemoedelijk.
Sedert "Zij'n aankomst te Parij's haddien
de ontmoetingen, die hij daar gehad had),
eerst m'et zij'n vriend den markies die
Chalay en later met dokter Nollan„ hem
al evenmin verrast. H[ij achtte die zeer
natuurlijk.
Elegm'atiek als een volbloed Engels,qh-
mran Ihad hij omgegaan met Lydie JVLanon,
wier vriendschap hij' met genoegen had
aanvaard, maar zonder er trotsch opi te
zij'n, ofschoon velen vruchteloos gedongen
hadden naar een gunst, die hem' werd
toegestaan zonder dat hij' er moeite voor
deed.
Schertsend en met een glimlach jhad
hij gezegd
'Morgen zult gij niet meer aan''mij!
denken, aan den armen Bfetagner, waar
voor gij een oogenblik zoo goed geweest
zijl Ik zal voor ,u niet meer zijln dan een
droom, 'dien men vergeet zoodra het pnt-
vaken is gekomen.
minste, dat hijl er „vervloekt ontevreden"
over is. Er schij'nen nog te veel aibeiders
te zijn, naar .Troelstra's zin, die het on
redelijke van zulk een dag werkeloos zijn
om te „m anif est e e r en" inzien. "Bij
een volgende gelegenheid moeten er meer
arbeiders achter hun banieren loopen dan
thans, en moeten minder zich daarvan
laten weerhouden, omdat zij; voor hun
patroon weiken aldus mr. Troelstra.
De arbeiders zullen echter verstandiger
zijn. „Achter hun banieren loopen", daar
hebben ze niet veel aan; en als ze
werken, doen ze dat niet voor hun pa
troon, doch verdienen er zelf hun brood
mede!
Om te kunnen leven van mariifesteeren,
moet men een..», sociaal-democratisch
kapitalist zijln.
Jammer.
Nu heeft zoowaar de hoofdredacteur
van 'tiHl'bild. nog geldelijk nadeel ook
van onzen politieken toestand.
Hem werd' onlangs verzocht door de
hoofdredactie van een En gels ch dagblad
om een artikel te schrijven, dat duidelijk
zou maken de partijVerdeeling in ons
land, en de argumenten,welke de kiezers
moeten overreden protectie in te voeren,
maar toen hij het artikel bijna geheel
af 'had, tiet hijl de pen vallen. Jhiiij! staakte
eri verzond! het opstel' niet, want hijl koin
er niet toe komen den vreemdeling; een
aanschouwelijk beeld te geven van»,.Ja,
waarvan? Hjj! wilde den vreemdeling
niet vertellen „hoe godsdienst hier mis
bruikt wordt als verkiezingsleuze... hoe
er gegoocheld wordt met beginselen om
Rooms chen en Nieuw-Calvinisten samen
te houden als regeeringspartijl,hoe de
invoer van protectie wordt voorbereid
door bij de verkiezing zorgvuldig te ver-*
mijden er van te spreken en de regee-<
rnigsplannen toe te lichten".
D|it is vooreerst struisvogelpolitiek,want
nu zal wellicht een ander het Engelsche
honorarium wel willen opstrijken om den
vreemdeling wat van onze pöLitiekl te
vertellen.
Maar dan hopen wé toch, dat deze
schrijver zij'n lezers onpartijdiger zal voor
lichten dan de heer Boissevain klaar
blijkelijk van plan was., 'H|ij moge dan
ook eens mededeelen, dat „Roomschen
en Nieuw-Calvinisten" wél moeten sa
mengaan, vfUien zijl, niet in den hoek
gedrukt worden door vrijzinnigheid en
socialisme; dat zij daartoe niets „mis
bruiken" en met niets „goochelen", doch
louter streven naar een gemeenschappe
lijk doel, hetwelk zij afzonderlijk niet
(kunnen verkrijgen» En wat dat vermof
felen van protectie betreft, schrijver zal
deze aantij'ging kwalijk kunnen volhouden,
tenzij hij blind en doof mocht wezen
voor het vele dat daarvan, onzerzijds ge
schreven en gezegd wordt.
Kom, geachte heer hoofdopsteller van
't 'Hlblld., vul uw opstel in dezen geest
nog wat aan. 7Laat ook de opinie der
rechterzijde eerlijk erin uitschijnen, en
dan kunt ge het gerust verzenden. 't.Zpu
jammer zijn als de Engelsche lezers uw
bezielend proza moesten missen»
ALGEMEEN OVERZICHT.
Achteraf schijnt toch de kwestie tus-
schen de
Balkanbondgenooten
nog go,ed terecht te zullen komen. Ten
minste in Belgrado is de volgende of-
ficieele nota openbaar gemaakt.. Pasjits,
de Servische en Gesjot, de Blulgaarsche
minister-president, hebben te Tsaribrod
een ontmoeting gehad, om1 over den te-
genwoordigen toestand van gedachten
te wisselen.
Zij zijn in beginsel overeengekomen
vdat de minister-presidenten van alle vier
de verbonden Balkanstaten bijeen zul
len komen, om1 tot een overeenkomst
te geraken op alle punten, die voor de
bondgenooten van belang zijn.
Te .Sofia is een gelijkluidende nota
openbaar gemaakt.
Men mag nu verwachten cfat althans
voor afzienbaren tijd de vrede op den'
Balkan verzekerd is. Deze meening
wordt nog versterkt door het volgende
verrassende bericht uit Sofia aan"<Jê
,jKöln. Ztgrt'l I
Spalaikowits, de Servische gezant,,
'heeft meegedeeld dat zijne regeering, in
(den wensch, den wil van het Servische
volk, dat geen oorlog wil, te gehoorza
men, de bepalingen van het verdrag tus-
schen Servië en Bulgarije zal verkui
len, zoodat de vréde en het B,alkanv)er-
bond behouden blijven. De minister, tot
wien deze woorden zijn gesproken, heeft
dat zelve tegenover den correspondent
van het blad bevestigd.
Toch blijven de geruchten loopen die
den toestand als ernstig afschilderen»
Zoo heeft de Servische minister van oor
log in een persgesprek met den JBelgra-
doschen correspondent van Matin ge
zegd
„De toestand is buitengewoon ernstige
de spanning tusschen Bulgarije en Ser
vië kan niet langer voortduren. 'Er moet
een oploss'inig komen en ik verwacht
ze binnen 'twee of drie dagen. Ondanks
allen schijn van het tegendeel 'blijf ik
hopen op een minnelijke sdhikkingu
„(Servië rekent op de bevriende mo
gendheden o{m Bulgarije te overtuigen
van de noodzakelijkheid, ten spoedigste
de zienswijze van Servië ter verdeeling
van 't veroverde gebied ..te aanvaarden,
„Servië zal alle streken, thans door
zijn leger bezet, behoudenPrilep^Keu-
prulu, Ochricfa en Monastir zullen Ser
visch blijven. Indien de oorlog niet kan
worden vermeden,' zal hij kort maar
bloedig zijb.
'"Het Bulgaarsche leger is uitstekend.
De Bulgaarsche soldaten zijn helden,
evenals de onze. Da;arom hebben de Ser
vische dagbladen ongelijk, de kracht Van
het Bulgaarsche leger te onderschatten.
Het Servische leger is voorbereid op el
ke gebeurlijkheid: als het noodig mocht
zijn, zou het morgen reeds ten strjjde
kunnen trekken."
Intusschen seint Reuter uit Saloniki
dat daar van geloofwaardige Zijde verno
men is, dat gisteren Grieken en Ser
viërs een politieke en economisjche over
eenkomst hebben gesloten, gericht te-
lgen de aanspraken van Bulgarije.
*En Turkije, dat eerst besloten had Je
demobilïseeren, zal het nu nog wat aan
zien, met het oog ,op de spanning .tus
schen de bondgenooten. Gedachtig zeker
aan het spreekwoord van hét troebele
water waarin het goed vjsschen is.
GEMENGD.
Gisteren vierde"Paus Pius X zijn
f78sten verjaardag; 2 Juni 1835 yvérd hij,
zooals men weten zal, in het dorp Riesie
in Treviso geboren.
Naar uit Marokko aan de (Times<
wordt geseind, zijn van daar 'Fransfche
oorlogschepen vertrokken, vermoedelijk
om agadir Te bezetten, 't welk de kaildi
van het Maghzen [heeft moeten ontrui
men bij de nadering van een groote troe
penmacht van aanhangers van 'El Hibb,a
Nu Taroedant in handen van het iMagh-
zen is, kan men Agadir als naastjbijgdle-
gen haven niet in het bezit der opstan
delingen laten.
Het Journal en de Echo de Paris ver
nemen dat de toestand te Tetoean bui
tengewoon ernstig is, daar J50.000 op
roerige bergbewoners de stad omsinge
len.
Volgens 'de Echo de Paris heeft gene
raal Alfan eene onmiddellijke militaire
(actie bevolen.
Uit iRome aan de Eclair: Een leger
van 30.000 man Zal het binnenland, van
Tripolis inrukken, om de Arabieren in
te sluiten.
Volgens den Lokal Anzeiger zal pp
grond van de overeenkomst der partijen
in den Duitschen Rijksdag om van ver
mogens van 30.000 mark en hooger (of
wanneer de jaarlijk'sche inkomsten min
der bedragen dan 2000 mark, van vermo
gens vari 50,000 mark en hooger) d e
we er belasting te heffen, geen mil
liard, doch slechts 840 millioen mark bij
eenkomen. r
Het zal dus, meent het blad, mooldig
Zijn de heffing te verhoogen.
"Te pasabl'anela heeft een ibr anlc?
in het eni rèpot voor 250.000 gul
den schade aangericht.
Onder de leden van een aant|a|l
valcvereenigingen in het Engelschie
scheepsbouwbedrijf is een stem
ming gehouden pver de vraag, of er ge
staakt zou worden om beter loon. ,De
uitslag was Zaterdag nog niet Bekend.
I Te San Francisco zijn vrou
welijke politieagenten in dienst
gesteld. Tot dusverre nog slechts en
kele ,n.l, drie; maar het aantal |Zal' al
lengs worden uitgebreid. i
De groote kruiser Bilifiin
cher, die in de Groote Belt vast wad
geraakt, is gisterenavond om 10 uur
met de hulp v#n den kruiser Ahjg&burgt
en van eenige Vaartuigen van lifg keizerlijk
ke werf losgekomen.
De trein van Brussel naar Kortrijkj
reed bij; Dilbeek op een rangeerende lo
comotief. Dertig pe.rsonen werden
gewond, van wie vele ernstig. De >vegj
'is versperd.
haar wellicht tie miskennen of te weer
staan.
Hij beminde Rose. In zijn oogen was
het nu niiet langer Jean de Trémazan,
dien de ellendige dokter ,had' beleedigd
door Rose te beleedigen, maar hemzelf.
[Het was 12 ,uu,r toen hij zijn vriend
ging opzoeken» De plaats van bijeen
komst was biij Vé(ry in een vrij groote
zaal, die dé markies de Chalay had ge
kozen om haar ligging en omdat zij
voorzien was van een geheime "deur, om
zich te onttrekken aan vervolging van
agenten, die hem of een zijlher gasten
zouden willen aanhouden. Deze zaal was
achter in het huis gelegen en de geheime
deur kwam uit op een trap, waarlangs
men den tuin kon bereiken, die een uit
gang had in het aangrenzende huis, van
waar men dan weer de straat bereiken
kon. Men zou kunnen meenen, dat de
bouwkundige van den hertog van Char-
tres, toen hijl het Palais Royal bouwde,
een voorgevoel had gehad van de ru
moerige tijden, die Piarijis tegemoet ging.
Chalay was er nog met toen Pierre
Lasson binnentrad. Hij was de eerste. Die
tafel stond gedekt. Tien couverts;. 'Wie
werden verwiacht?'
De deur ging open. Het wias Jean
de Trémiazan die binnentrad,
Zoo, zjj't gij daar? riep hij uit, toen
De Tweede Kamerverkiezingen.
De centrale anti-rev» kiesvereenïging
in het district Gorinühem heeft gister
middag mr» Ei» Ëriët te Leiden gan-
didaat gesteld.
De Statenverkiezingen.
Ook de centrale C.-lH|. tkiesvereeniging
en de centrale R» K. kiesvereeniging in
het Statendistrict Alphen hebben de
aftredende leden, mr, Q. S|. van Dlobben
de Bruijn (AjR.) en A. A. van Gils Jr.
(R»K.) wederom candidaat gesteld.
Prins Hendrik in ons land terug.
Gistermorgen i9 Z. K. H'. Prins Hen
drik uit Hphemarlk in ons land terug^
gekeerd. i i i i
De prins kwam omstreeks 8 uur met
den :Dt-treini te Arnhem aan. j£$. M. de
Koningin was den Prins met een tweetal
auto's te Arnhem gaan opwachten.
Om ongeveer kwart voor tienen kwa
men de Koningin en de Prins op Jjet
Loo terug. Op jiet hordes der villa, die
thans door de Koninklijke Familie wordt
bewoond, stond prinses Juliana de komst
Harer Ouders af te wachten, 's Middags
maakten Koningin en Prins een wandelrit.
Niet terugkeerende Kamerleden.
Het is thans reeds zeker, dat van de
99 Kamerleden de heer Veijhey (Rot
terdam III) is onlangs overleden 11
niet naar de Kamer zullen terugkeeren.
Het zijln: één katholiek: mr. Bolsius,
(Roermond); één anti-rev»: graaf van
Lijnden van Sandenhurg (Kampen); één
christ-hist,mr, van Lennep ""(Haarlem)
één oud-liberaaljhr. mr,. van" Karn eb eek
(Utrecht I); 3 unie-liberalen: de heeren
dr, Roessinghl (Emmen), mr. De Kanter
(Dordrecht) en JL. W(. J. K. Thomson
(Leeuwarden); en vjijizï nn i g-d e mo era-
ten: mr, Drudker (Groningen), mr»Treub
(Assen), mr» Sjnidt (Veendam) en Vor-
sterman van Oyen (Oostburg). Van de
sociaal-democraten stellen alle aftredende
leden zichi weer candidaat.
Geen knip voor den neus waard.
Het „Arnhemsch Dagblad" schrijft:
Het anti-papistisch relletje, door som
migen in deze dagen op touw gezet,
doet ons denken aan dit woord van
Nicolaas Beets:
„On'verdragelijkl is, mij het schelden op
de Roomsche Kerlk, het benadeelien en
achterafzetten van het katholieke volk
door protestanten,, die als zoodanig geen
knip voor den neus waard zijn."
Ook ons i9 dit onverdragelijlk.
De felle antipapisten zij'n meestal „Pro
testanten", die met de fundamenteele
beginselen der Hervorming hebben ge
broken.
Iets over Stemplicht.
Er is in den laatsten tijd hl heel wat
over stemplicht geschreven en gespro
ken» Doch tto onze groote verwondeitfig
werd tot nog toe op de leqr van iLeoT
XIII en Pius X geen beroep gedaan,
merkt de „Tijfd" op. En toch zijn hunne
uitspraken uitmuntend .geschikt om de
hij zijn vriend zag» Vanwaar komt gij?
Pierre antwoordde ontwijkend:
ii Iki ,hebi wat rondgedwaald in Parijs
om mij op de hoogte te stellen van het
geen er voorvalt. Ik heb( Delaunay ont
moet, ^ge weet wel/.
i!De secretaris van onze sectie, de
verwoede Jacobijh
r— Maar die aan onze zijde is.
Van gans cher harte. Wat zeide hij?
i— Dat alles goed gaat en dat hjj
tevreden over u is,
ii [Waarom?
-Omdat gij in den laatsten tijd de
redenaars zoo dapper toejuicht, Saint-Just,
Chaumette en de anderen. Hiijl béweert,
dat er geen zes weken meer behoeven
te verloopen, of men zal u voor vast in
de dub opnemen. Intusschen, de wind
draait, men vreest de Jacobiij'nen niet
meer, men lacht om hen.
Pierre was ernstig geworden»
riHiij heeft mij ook gezegd, dat ik
waakzaam moest zijn en op mijn hoede,
ging hij voort. Het séhijnt, dat men u
zoekt;. Hij heeft uw naam gelezen, die
zoo juist geschreven was op een lijkt van
vogelvrije ci-devants: Jean de Trémazan»
Wanneer wij uitgaan, moeten wij altijd
goed gewapend zij'n, ons niet laten over
vallen en zoo noodig, onze huid verdedigen.
(Wordt vervolgd).
En gij?
'Hoe zou ik kunnen vergeten? In
der eeuwigheid niet. I
Maar de eeuwigheid waaraan hijd!ach|t,;
was niet meer dan bij manier van spre
ken.
Het verhaal van Sicard had hem doen
ontwaken als de schoon e slaapster in
het bosch.
Rose de Trémazan, de zuster van zijn
boezemvriethd, het wezen dat hij zeker
het meest ter wereld beminde, was voor
hem m'eer dan een zuster, zij was; voor
hem ials een madonna, die hij in het gé1
heim aanbad, maar tot wie hij nauwelijks
de oogen duijfde ppslaan.
iRose, met haar engelrein gelaat,
scheen hem als een hooger wezen toe.
Nooit was de gedachte in hem opge
komen, dat zijl het slachtoffer van zdlk
een lagen valstrik zou kunnen worden»
Op zijln beurt, evenals zijn metgezel
verontwaardigd was _geweest door zoo
veel andere misdaden, had hij eent woede
in zidhi voelen opkomen, die hij tot dus
verre nooit had gekend.
Haat, een woeste haat, waarbij nog de
ijVerzucht kwam., maakte zich meester
van dit hart, dat nimmer zooveel'heftig
heid Ihad gevoelld»
Tegelijkertijd had Ihij ook in zijn eigen
hart gèlezen.
Wanneer hij besloten had zij'n huis
Vaudreuil te verlaten tegen den wensch
van zijn vader, zich te begeven in avontu
ren, waartoe hij! zoo weinig geschikt wass
dan was het, behalve ,uit aanhankelijkheid
uit trouwe, oprechte vriendschap, die
hem aan Jean de Trémazan verbond, ook
nog om diens zuster Rose, die andere
gezellin van zijn kindsheid, het lieve,
schoon e meisje, dat nu te Parijls was., in
de gevangenis, blootgesteld aam allerlei
gevaren en dat hem op geheimzinnige
wijze aantrok.
Hjj ging zich rekenschap gevem van de
smart, die hij ondervond, van zijn ver
ontwaardiging, van zijn wraakzucht, van
de wreede gedachten, die in zijln hoofd
woelden, wanneer hij dacht aan den mis
dadiger, dien hjj had willen grijpen, in
zijn handen verworgen, ophangen aan
een boom, zooals de veroordeelde vaii
den Grooten Eilc, wiens terechtstelling hij'
had bijgewoond; neerschieten zooalsi hij
den kruidenier Ledoux had neergescho
ten, maar nu zonder genade, zóó dai hij
er van gestorven zou zjjn.
Dat was liefde,. Zijl had zich plotse
ling aan hem geopenbaard en hem over
wonnen. Hjj moest het erkennen. "De
hartstocht was eensklaps in, hem opge
laaid, of liever hij had haar bespeurd,
toen hij trachtte er "tegen, te strijden,
