DE TWEE VRIENDEN.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
4e Jaargang
No. 1068.
'c Ecicbclve Sou/tcmt
Bureau OUDE SINGEL 54. LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
IT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAQ, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week
10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
[post 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2VS cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Dinsdag
15
April
1013.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75ff elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 15 regels 1.50, elke regel meer 30 cent. met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Qroote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen nandels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Waarom rechts stemmen
Omdat onder deze re gee ring1,
oorhet'departementvan Land
ouw, "Nijverheid en 'Handel
etten zijn tot stand gebracht,
larb'ij Nijverheid en Handel
en zeerste gebaat zijn.
Mij hebben opgesomd de wetten, door
inister Talma tot stand gebracht voor
landbouw. Wjetten, die niet slechts
p toe te juichen om de zegenrijke ge-
jlgen, die Zij hebben, maar ook om
m geest, 'die er uit spreekt, en die ons
!A waarborg 'is, dat deze regeering het
lang van den landbouw op alle moge-
£e manieren 'wil behartigen.
Nu de 'wetten op het gebied van Nij-
jheid en 'HandeL
Als in "het belang van de Nijverheid
ja voornamelijk aan te stippen de Vis-
berij'wetde wet tot het opsporen van
Mfetoffen van Staatswege in 1908, waar
in het gevolg is, dat gedurende de eer-
Ie 15 jaar geen particuliere, maar staats-
icploitatie zal plaats hebben; de wet
it uitbreiding van het Staatsmijnveld (de
eide laatste wetten Zijn indirect ook
m groot belang voor middenstanders
arbeiders, getuige de oeconomische
«standen bij' de staatsmijnvelden,. waar
middenstand èn arbeiders het zeer
oed hebben); de Schepenwet, teneinde
e gevaren aan het scheepvaartbedrijf
erbonden,- te beperken (een wet, waar
oor allen, in dat bedrijf werkzaam, den
linister grooten dank verschuldigd Zijn).
het gebied van den handel js tot
and gekomen de Octrooi wet Voor de
itvindingen, die rust op de beginselen
u rechtvaardigheid en een krachtige
nsporing is voor het particulier initiatief.
Morgen komen we aan het derde
et allerzwaarste i gedeelte van mï-
ister Talma's taak: de wetgeving op
et gebied van den arbeid of de sociale
Petgeving.
Niet op de hoogte.
bet Leidsohe weekblad „de Sociaal-
icmocraat" bevat thans het tweede deel
an het artikel, waarin de voorzitter der
dangs alhier gehouden rechtspositie-
trgadering tegen ons te velde trekt
hadden, na den breeden opzet,
dacht pan weerlegging te gullen lezen
ier beide driestarren, door ons aan die
iraenkomst .gewijd, doch hierin worden
teleurgesteld.
Mei meent de schrijver ons te mogen
jpiMen, dat we niet haarfijn hebben
Held wat onder Zijn leiding gebeurde
er schijnt in jaren niet zoo'n grootsdie
Mooging in de Sleutelstad te zijn geho.Ur
b maar onze bemerking, dat het
seutrale "karakter der vergadering niet
itraffeloos had mogen geschonden wor-
b, blijft ongerept De praeses schijnt
Zijn slappe houding in deze vollko-
aen in den haak te vinden, welk genoe
gen hem gegund Zijl l
De opmerking moet ons 'intussdhen
lit de pen, dat schr, wel wat minder uit
Öe hoogte op ons had mogen neerzien. Hjij
vangt aan met de hatelijkheid aan ons
lures: ,,'Hioe ze worden voorgelicht!"!,
FEUILLETON.
Zij deed Rose plaats nemen in een!
mollig gestoffeerde armstoel, zette zich
tegenover haar neer, nam - haar beide
tanden en keek haar qplette[n|d in het
"laat. i
De smart, die op dat gelaat lag uitge
rukt, trof haar en ten slotte vroeg zij:
Waarom zijt gij niet dadelijk naar
wuise gegaan
Omevrouw, als ik geweten had...
•Wat?
Wat mij wachtte....
'-«Zeg mij alles.
De oude dame moedigde haar aan
d moederlijke teederheid.
Zij :"gde tot haar:
- v ;utcj ai Ren op de wereld,
neb bug 'epen hoe groot .de pnheilenl
j-H die u getroffen hebbenuw ouders
tobt gij verloren, hun vermogen is door
•te roovers die ons «regeeren veJnb'eurcf
Verklaard en toen ik u de gevangjenis zag
JHaten, fi.on ik mij levendig voorstel-1
en met welke moeilijkheden gij zoutit
:'e kampen hebben in dit groote P.arijs,
daarmede blijkbaar doelende op het feit,
dat we geen verslag gaven van een Ver
gadering, waartoe ons blad niet was
uitgenoodigd, maar aan 't slot van Zijn
reprimande licht hij1 zelf zijin lezers ver
keerd voor. Daar schrijft hij toch, dat
de stad Maastricht er niet aan denkt
haar ambtenaarsverordening de eer-
•ite in Nederland te herzien.
Nu moet u weten,, dat die herziening
juist gereed fis gekomen en nog wei
met breede opvatting. Of de schrijver jn
„De Sociaal-Democraat" ook op de hoog
te is i
ALGEMEEN OVERZICHT.
Niet veel bijzonderheden, boven het
reeds gemelde, vvordep meer (bekenidl jgje>-
maakt aangaande de
aanslag op koning Alfons.
van Spanje. De moordenaar is indertijd
voor den militairen dienst afgekeurd, lj.ij
was lijdende aan zenuwtoevallen. Dikwijls
was hij' zonder werk. Ook nu weer, wes
halve hij naar zijin familie om geld had
geschreven, gelijk hij bij het verhoor
verklaarde. Joen hij niets Jcreeg, besloot
hij een eind te maken aan een 'dergelijlken
toestand en den Koning, dood te schie
ten, ten einde zelf onmiddellijk terecht
gesteld te worden. Alegre is een bekend
Spaansdhi anarchist, die tal yan artikelen
in bladen van zijn partij heeft geschre
ven- H|ij heeft Zaterdag een revolver
gekocht, heeft daarna 't avondeten ge
bruikt en is toen naar het Volksgebouw
gegaan, waar bij tot twee uur nachts
bleef zitten- .zonder tqgen iemand te
spreken.
IDen volgenden morgen "is hijf, na een
kop kloffie gedronken te hebben, al vroeg
naar de Castellanalaan gegaan. Na af
loop der plechtigheid begaf fiij zich naar
de Alcala-straati waar hij den aanslag
beproefde. L
Alegre verklaarde in zijn 'verhoor, dat
de anarchisten niet kunnen worden uit
geroeid. .zoolang de anarchistische denk
beelden blijven bestaan.
Na zijn verhoor, 'dat tot zes uur "s
ochtends duurde, is hij' naar de cellu
laire gevangenis gebracht,
De eveneens gerarresteerde Fransch-
man Bach zal wei spoedig losgelaten
worden. Het moet yrijwel vaststaan dat
hij met den aanslag pi ets te maken had.
De directeur van het instituut, waar hij
leeraar was, heeft de gunstigste getui
gen van hem afgelegd en o.m. verklaard,
nooit iets van anarchistische ideeën bij
hem /te hebben opgemerkt
De vredesonderhandelingen
tusschen jde Balkanstaten en Turkije zul
len, ,naar men te Sofia meent, nu spoedig
beginnen. ,De gezanten dér mogendheden
hebben hun antwoord op de jongste nota
der bondgenooten overhandigd en dit
wordt (wel geschikt geadht om op grond
daarvan de vredesonderhandelingen te
beginnen.
iHet antwoord luidt, dat het eerste
waar gij vrienden noch bekektien hadt.
;Wjij moesten te snel van elkander schei
den, dat ik u voldoende inlichtingen kon
geven. Sedert heb ik veel aan u gie-*
dacht. Ik zegde tot mijzelf, dat glij tej
trotsch zoudt zijn om u aan iemand te
Verplichten.
O! mevrouw 1
Ja, ja, ik ken dat.
Zij drukte haar handenj keek haar diep
in de oogen, als wilde zij daarin hetf
geheim Jezen* dat die tranen vloeien!
deed. v
Eindelijk gelukte het haar.
Rose vertelde haar geschiedenis, jtfl es
wat zij had doorgemaakt sedert zij l'Ab-
baye had verlaten, haar ontmoeting met
een onbekenden man. die haar bii Lau-
rette had gebracht, haar aanvjajnkelijk!
wantrouwen dat langzamerhand over
wonnen was door de voorkomendheid
dier vrouw, hoe zij daar eenmaal èeiè
bezoek had gehad van Dr. Noll an en
hoe zij hem toen dq jjeur gewezen had,
haar vreugde toen zij vernam dat de ba
rones eindelijk uit de gevanjgfcnis was
bevrijd en ten slotte welken valstrik
dokter Noll an haar, met medewerking
van dje vrouw, had gespannen' en hoe
zij zich daaruit had gered.
De oude dame nam haar in haar airmen
zooals zij dat op het oogenblik van de
punt van 'de nota geen' aanleiding tot
opmerkingen gaf. 1
Wat het t weede punt betreft (het twee
de punt luidde: Turkije staat den bond
genooten -alle eilanden iu de Egeïsche
Zee .af), vestigen de mogendheden er
de oanaacht op, dat, aangezien de be
slissing over het lot van de eilanden1 en
de .Egeïsche Zee den mogendheden voor
behouden ds, dat punt slechts kan wor
den aanvaard onder het voorbehoud, dat
over .eenige dier eilanden nog geen be
sluit genomen is.
Nopens het'dertie pum^de bondgenoo
ten jneenen van te voren met de ont
worpen grenzen van Albanië in kennis te
moeten worden gesteld, en hopen dat
die dezelfde zullen Zijn als welke zij te
Londen hebben voorgesteld), verklaren
de mogendheden zich bereid, reeds thans
den bondgenooten de Noordelijke en de
Noord-Oostelijke grens van "Albanië be
kend .te maken.
De Zuid-Oostelijke en de Zuidelijke
grens zullen den bondgenooten worden
meegedeeld, zoo dra z;ij zijn "afgebakend.
Nopens het vierde punt (de eisch tot
'het betalen van een oorlogsvergoeding
moet worden ingewilligd, dat is voor de
bondgenooten een conditio sine qua noin*
De bepaling van het bedrag zal worden
overgelaten aan een commissie, belast
met de regeling van de finamcieele kwes
ties- waar de bondgenooten in vertegen
woordigd Zijn), zijin de mogendheden van
meening, daar de beslechting van alilie
financieele kwesties aan een technische
commissie .te Parijs is voorbehouden, aan
'welker beraadslaging afgevaardigden van
de bondgenooten zullen deelnemen, dat
er yóor het oogenbiak 'geen aanleiding
bestaat om over liet -beginsel 'van "het
betalen van een oorlogsvergoeding door
Turkije van gedachten te wisselen.
Zooals gezegd, vindt dit antwoord een
gunstig onthaal.
Men wacht nu nog slechts op de op
lossing der kwestie van Skoetari. .De
Bulgaarsche regeering heeft, naar men
zegt, officieel te Cettinje doen wetei^
dat zij de koppigheid van Montenegro
afkeurt. Een in de dagbladen te Cet
tinje .openbaar gemaakte nota spreekt
echter tegen, dat Montenegro in de kwes
tie van Skoetari zal toegeven. Ofschoon
door allen verlaten, zal Montenegro den
strijd voortzetten. Montenegro is bereid
geheel bij Skoetari ten onder te gaan,
maar zal op eervolle wjjze sneven.
De algemeen staking in België
is gister toch begonnen, doch is geheeü
.mislukt in West-Vlaanderen, Limburg en
Luxemburg.
Volgens officieele opgave van het mi
nisterie van binnenlandsche zaken zijn
te Brussel 13.000 stakers op 49.000 werk
lieden. te Antwerpen zijn 13.050 werk
lieden per treiïiv tram oï boot aangeko
men. Te Hoboken wordt algemeen ge
werkt, evenals te Seraing in de ijzer
gieterijen len de hoogovens. In andere
bedrijven staken 50 pCt. der werklieden.
In de steengroeven en kolenmijnen is
bijna overal een belangrijke minderheid
aan Ihet werk gebleven.
scheiding in cfe gevangenis had gedaan.
Arm kind, zegde! zij, welke gevaj
ren heibt gij al niet .te trotseeren' gjehacT,',
erger nog dan toen ,gij inPdevaniglenis
waart. Gelukkig dat jgij aan al die ge
varen zijt ontkomen. In mij hebt gij een
vHendin gevonden /-en een waarop gij
vast vertrouwen kunt. Ik zal u troosten
in uw leed helaas, ik weet zelf maar al'
te goed wat jijden is.
Inderdaad, zij had haar deel ruim
schoots gehad in 's levens lijden,) dd
arme vrouw: haar gchtgenoot was ge
vallen in een duelhaar eenige zoon
week uit bij het pi tb reken der Revolutie
en sneuvelde aan de grenzen, toen hij
aan den inval der uitgewekenen deelnam,
die door d,e troelen der republiekwetdj
teruggeslagenzij zelf bad maanden-*'
lang de ellende en -verschrikkimgfen der
gevangenis moeten meeleven, ir. onze-
kerheid omtrent haar eigen lot, terwijl
zij bijna iederen morgen gevangenen zag
wegvoeren naar de revolutionnaire recht
bank en naar het s chavot eri zij telkens
vreezen moest, dat ook zij dien noodlot-
tigen laatsten gang zou moetenl doen.
Op den morgen dat onder de namen,
die afgelezen werden, ook die van .„bur
geres Frévent,, voorkwam, had zij ge->
Si'dderd bij de ged.achte dat ook haar
hoofd door den beul ten offer wallen
Te Verviers staken de werklieden der
grootindustrie, behalve in een fabriek,
waar 1000 van de 1500 werklieden arbei
den.
Te Herstal werlct een kwart van de
werklieden over vier kolenmijnen, te Na-;
men staken 4800 van de 19.000 werklie
den, te Gent 7000 van de 40.000.
Te Charleroi is de staking in de steen
kool-nijverheid Oip enkele uitzonderingen
na algemeen, maar in de voornaamste
lakken van openbaren dienst wordt ge
werkt «door van elders ontboden arbei
ders. In de metaalnijverheid is de staking
niet algemeen; die in het glas-bedrijf
is nog niet begonnen.
Hier staken 30.800 steenkolen delvers^
15.600 arbeiders bij de hoogovenindustrie,
10.600 arbeiders in de glasfabrieken en
2800 andere werklieden.
In La Louvière is de staking algemeen.
In het centrale bekken zijn 25,000 stakers.
Een enkele fabriek werkt met volledig
personeel. De buurt-tramwegen hebben
den dienst gestaakt Langs de lijnen Hou-
deng—Roeulx en Mignaux—Brussel heeft
men de telegraafdraden doorgeknipt.
Te Luik is de staking in bijna alle be
drijven. Tien mijnbedrijven liggen stil.
De 1400 ei 1500 arbeiders van de natio
nale wapenfabriek arbeiden.
Te Biergen is de staking in de kolen-
n'ijVerheid Volkomen. Ongeveer' 35.000
mijnwerkers staken er. Twee duizend
arbeiders in de steengroeven staken. In
de metaalnijverheid en de aardewerk
fabrieken ligt alle werk stiL
Men verwacht tégen heden een beter
inzicht in de Cijfers, daar gewoonlijk ties
Maandags toch weinig werklieden aan
het werk giingen.
Reeds zijn ook de eerste daden van
sabotage ontdekt ïn een fabriek van
•marokijnleer in een der voorsteden van
Brussel zijn drie groote machines voor
het naaien van leer beschadigd.
Te Louvière is een telegraafdraad tus
schen de. stations Leval en Courcelles
(in Henegouwen) doorgeknipt
GEMENGD.
De toestand van den Paus.
De verbetering, 's nachts in den toe
stand des Pausen waargenomen, ljeeft
zich gisterochtend bestendigd. Het pd>
Itendbulletin, tiie acht uur openbaar ge
maakt, zegt, dat de Paus een rustigen
nacht heeft doorgebracht Hij had geen
koorts. De temperatuur was 36,8 graden
Celsius. In de verschijnselen van bron
chitis is een verbetering ingetreden. De
algemeene toestand is goed.
Het gisteravond om 7 uur uitgegeven
bulletin luidt: De Paus is den geheelen,
dag koortsvrij gebleven, vanavond is de
temperatuur "37,2 graden. De teekenen
van betersciüap der bronchitis houden aan.
Volgens de „Corrlere d'Italia" vroeg
de zieke gisternacht om iets te eten, het
geen als een uitmuntend' teeken wordt
beschouwd. De geneesheeren achten den
toestand verbeterd. Marchiafava hoopt op
herstel.
Een deel der dokwerkers te La
Roebelle (Frankrijk) is in 'staking ge
gaan. Zij eaisdhen loonsverhooging.
zou, terwijl haar jonge vriendin, aan' wie
zij zich reeds zoozeer had .gehecht, dan
onbeschermd in dat groote, .onbekende
Parijs zou achterblijven, maar haar angst
was in vreugde overgegaan bij het ver
nemen dat men haar niet .riep voor den
dood, maar voor de vrijheid.
Een uur later was zij reeds! in haar
hotel aan de r ue du Bac terug, waar zij1
alles vond zooals zij het verlaten "had,
alleen moest'haar portierster Louise, op
haar vraag naar Rose de Trémazan, het
antwoord schuldig blijven.
Die naam was Louise volkomen onbe
kend en niemand had zich bij haar aan
gemeld namens de barones.
«In groote ongerustheid bracht de ba
rones eenige dagen door, totdat eindelijk
haar jonge vriendin tot haar terugkeerde.
Nu voelde zij zich onuitsprekelijk ge-
lukkirr haar hart, dat zooveel behoefte
had om lief te hebben, had weer iemand,
waaraan het zich met volle toewijding
kon geven en vol moederlijke teecfer-
heid sprak de eerbiedwaardige vrouw:
Wij zullen elkaar niet meer veria
ën. want ik heb u leeren liefhebben! als
een dochter. Wij beiden hebben behoefte
Aan moed en dien zullen wjj elkander
schenken en zoo zullen wij betere dagen
afwachten, die zeker komen zullen. Gij
hebt geen ouders, geen familie meer;
Het nieuwe lid van de Eerste Kamer.
Mr. W. L. baron de Vos van Steen-
wijk, gisteren door de Provinciale Sta
ten van Overijsel tot lid van de "Eerste
Kamer gekozen, is anti-revolutionnajr,
54 jaar oud, kamerheer i. b. d. van H'.
M. de Koningin en lid van den iHoogfenl
Raad van Adel. Hij was vroeger commies
van staat, later referendaris bij den 'Raad
van State en is belast geweest met de
betrekking van adjunct-directeur van het
bureau van den Industrieelen Eigendom.
Hij is een zoon van den Vroegerdn'
Ivporzitter van de Eerste Kamer, wijlen
baron de Vos van Steenwijk.
De Rijksmiddelen.
In tegenstelling met de vorige maan
den wijst de maand Maart geen sti}4
ging aan Van idle inkomsten van ons land.
Daarentegen moet een mindere op-i
brengst worden geconstateerd, verge
leken bij de gelijknamige maand van
het vorig jaar. En dit is thanjsi
het geval. In Maart werd' ontvangen
f 14,290,259.61, terwijl Maart 1912 op
bracht: f14,576,734,905; dit is thans
f 286,475.295 minder.
Het buitengewoon gunstige .resultaat
van Januari .is er de oorzaak Van, .dat de
totaal-opbrengst yan de eerste driemaan
den van dit jaar nog geen slecht figuur
maakt tegenover die yan gelijk tijdperk
ün 1912. Toen toich werd f 38^857,330.035
ontvangen, terwijl thans de opbrengst is
f40,019,359.125, zloodat 1913 nog al
tijd. f 1,162,Ü29.09 op zijn voorganger
vooruit is.
Bond van Noordzeebadplaatsen.
Te Amsterdam is gisternamiddag on
der leiding van den heer J. Th. Stam,
uit Zandvoort, een druk bezochte verga
dering gehouden van afgevaardigden van
in badplaatsen gevestigde vereenigin-
gen tot bevordering van het vreemdelin
genverkeer en andere bel anghebbenden,
waarin besloten werd ook dit jaar we
derom gemeenschappelijke .reclame "te
maken.
Voorts werd besloten tot oprichting
van een bond van Noordzeebadplaatsen.
Tot voorloopige bestuursleden zijn ge
kozen de heeren P. L. de Vries3 te Zand
voort, A. Dorsman, te Noordwijk, en
C. Nannes Gorter, te Alkmaar.
Ned. R.K. Bond van Spoor-en Tram
wegpersoneel „Si. Raphael".
Zondag heeft deze bond zijn tiende
j'aarlijksche plechtige algemeene bdjeenr
komst gehouden te 'Breda,
Nadat om 10.40 de samenkomst Ider
vereeniigingen 'had 'plaats gehad op het
Stationsplein, ging net in optocht naar
de St Josephkerk, waar de HL Mis werd
opgedragen door den Zeereerw. algenu
geestelijken adviseur, pastoor Mutsaers
te 's H ertogenhos ah.
)Om half twaalf stelde zich een indruk
wekkende sitoet 'op, waaraan niet minder
dan 87 afdeelngen 'deelnamen met een
60-tal vaandels* Vergezeld door vjijf mu
ziekkorpsen ging het in jplecjh|tigeln pipltoidht
ik verloor mijn echtgenoot en mijn'kind;
wij beiden staan dus alleen op 4e .we
reld. Laat mij uw moeder zijn, weesj
mijn kind. I
Haar stem klonk als een liefkoozing
en met een zalige glimlach keeik zij haar
beschermelinge in de schoone, ja aar i[n)
tranen badende pogen, zoodat Rose nu
ook moest glimlachen van geluk
haar tranen heen.
Wilt ge dat, Rose
Omevrouw I I
Ik zal u steunen, ik zal u liefheb
ben, w'ij zullen te zamen spreken "over
onze dooden, over de vrienden^ dje >vij
verloren hebben, over dien yreeselijkenl
tijd in de gevangenis l'Abbaye die ik
niet gedacht had nog Uevend te zullenl
verlaten.
Zij trok aan het belkoord en riep te
gelijk
Victoire!
De kamenier trad binnen.
Maak de kamer yan mejuffrouw de
Trémazan gereed. i
Dat is reeds geschied, mevrouw.
Goed.
Victoire, de kamenier, ,en Louise, de
portierster van h,et huis, waren zustefs^
reeds gedurende laj^ge jaren in' jiiens*
van mevrouw de Frévent.
(Wordt vervolgd)
