3*
DE TWEE_VRIEiNDEN.
BINNENLAND.
4e Jaargang
Bureau OUDE SINGEL, 54, LEIDEN.
Interc. Telèfoon 935. Postbus 6.
i|T BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAQ, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN
DE ABONNEMENTSPRI|S bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week
10 per kwartaalbij onze agenten 10 cent per week, L30 per kwartaal. Franco
post ƒ1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 27s cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Maandag
Maart
1913.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75. elke ffgel meer 15 cenj
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent. met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters rtaar piaatsruimie.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Waarom rechts stemmen?
Oimdat bij de sociale verz.e-
erin g[swetten van linies d'e
liddenstand in hetgjedrangl
pu komen.
Ofschoon het vrijzinnig-democratisch
irgaan „Die Bialans" er niet erg mee In*
eaomen schijnt, d,at „de R. K. Leidische
iouraiit*' gedachtig aan de spreuk, dat
Ie gestadige drop den steen uitholt, te
lwoord jg eiken dag een kort artikel-
je heeft met het opschrift„Waarom1
echts stemmen" niettegenstaande de
risnoegdji.eid van dat om de veertien-
lagen verschijnend blad (welke wij het
itusschen volstrekt niet euvel duiden)
uilen we toch maar zoo vrij zijn er ijogj
i kort tijdje met dgor te gaan.
Ons antwoord van vandaag is, in aam-
luitingi met wat we reed's over de so
wetgeving van rechte en links heb-
gezegld, dat .bij een s,ociale wetge-
ring van links, de middenstand in het gti-
[rangl zou komen. Waarom? NOmdat
inks om d.e sociale verzekering] te kun-
ien d,oorvceren op een niet,,zoo Jieel1
«scheid,en wijze in de porteimonnaie van
je middenstanders zou grijpen. Vast
^aat, diat men links gruwt van een 'vyijzi*
ging in onze handels-politiek, van een
verhooging van het tarief. Al. zou ook i'e-
jer van de linksche ikjamerledien vooltf
zich persoonlijk tot een anid;er inzicht k'o-
'men, men heeft nu al zoo verslchtikkleJ
lijk op een tarief-Verhooging gesjchol-
(n, dat men er natuurlijk zelf nooit
ïe zal kunnen besluiten. Link's zal dos
Üteij men icje invaliditeits-oudiërdomsve'r-
skering van dleze regleejring wil door-
weren, hetzij' men en dan nog veel
eger zou pogen een Staatspensioen!
pfietg 4er.g|elijks in te voeren de belas-
in moeten verhioogten enl niet zoo
zuinig. En wie zal dan het kind van;
de rekening) zijn? Natuurlijk de mid(den-
#and op de allereerste plaats, niet
slechts door de meerdere belasting, die
lij zelf zou moeten opbrengen, maar ook
door de onevenredig zware belastingen
die op de hoogiere standen zouden druk
ten, want ook daarvan zal hij den terug
slag! gevoelen.
Wij hebben Upt nu nog slechts geh'ajdj
over den middenstand en de sociale ver-
zekeringiswetten van links. Morgen oVet
de middenstand en de sociale wetgfevingj
van links, in haar geheel genomenL
B> i Hi d ,Ai\U.
ALGEMEEN OVERZICHT.
groote kwestie jp het oogfenblik
op der. Balkan is de
houding van Montenegro
Zooals reeds eerder aangekondigd
was hebben ru de vsrtegenwoor-
der groote mogendheden ge
meenschappelijk een mededeeling aan
regeering gedaan omtrent die
grenzen van het op te richten vorsten
dom Albanië en hebben haar tevens ver
zocht om: de belegering Van Skoetari op
te heffen.
FEUILLETON.
150)
B|ij dit zwakke licht las zijl den brief,
die slechts weinige regels inhield:
„Lieve Thérèsel
„Ik heb het ongeluk vernomen, dat
opnieuw getroffen heeft Ik kan niet
Djj u zijn om te tracüten u te troosten»
Van verre denk ik aan u. in afwachting
dat de vrede van weleer zal wederkee-
zen. Zal dat ooit gebeuren? Wat zal
van u worden, alleen in dat groote
wis, waar ik u zoo treurig, zoo ver
laten zie? O! Thérèse, wat al ongelukken
j-'jn er niet over ons gekomen? Bad voor
"em, dien gij bemind hebt en die u
a°g bemint en bedenk, dat er op 4eze
aarde één hart is, dat zal opihouden voor
te kloppen." I
Geen onderteekenimg.
Maar was die ook noodig?
Na den brief gelezen te hebben, viel
Mt meisj: op de knieën, vouwde de han
den en zond een vurig gebed op ten he-
mel voor den beminde, van wien zij
voor eeuwig was gescheiden.
Tevens moet zijn te kennen gegeven,
dat zoo Montenegro weigert voldoening
te geven aan de eischen van Oostenrijk,,
tide kust van Montenegro zal geblokt
keerd worden. i
Koning Nikita moet daarop verklaard
hebben, dat hij1 zich met de bondgenoot
ten wilde verstaan alvorens op de nota
der mogendheden te antwoorden betref
fende het beleg van Skoetari.
Wat h.et vertrekklen der niet strijdenden
hit Skoetari aangaat, moet, volgens be
richten, die echter onder reserve moeten'
worden aanvaard, de Porte geneigd
zijn toe te stemmen in den eisch van Oos
tenrijk, om Essad Pasja te verzoeken de
non-combattanten :uit Skoetari te laten
vertrekken; maar tevens zou de Porto
aan Oostenrijk hebben verzocht zelf het
bevel daartoe aan Es'sad pasja over te
brengen, daar de Porte niet in staat is
dit te doen.
Intusschen wordt uit Ween en gemeld j
idat er berichten zouden zijn ingekomn j
dat een kanonnade wordt gehoord in de
buurt van Skoetari. Indien het bombar
dement opnieuw begonnen is, zullen de
'maatregelen, idoor de.geZanten-conferen-
tie besloten, spoedig ten uitvoer gelegd
worden.
Aangaande de inname van'
Adrianopel
mogen hier nog eenige bijzonderheden
volgen.
Naar ide „D|aily Telegraph" uit Bel
grado verneemt, wordt de >vaarde van
den oorlogsbuit te Adrianopel op vier-
^ri-tach.tig millioen gulden geraamd, die
gelijkelijk tussdhen Bulgaren en ^Serviërs
verdeeld Zal worden.
Servische tienden vernamen voorts uit
Adrianopel, dat zich daar 51,000 man
met 17 generaals en 1280 officieren heb
ben overgegeven. Onder de generaaJls;
zijn 4 divisie- en 8 brigade-commandan
ten.
Het transport der gewonde Servische
soldaten is vandaag begonnen. D'e eer
ste trein zal waarschijnlijk vanavond hier
laankomen.
Nog werd uit Sofia aan' het -„Berlk
Tagebl." geseind, dat, volgens mededee
lingen uit Adrianopel, in deze vesting
nog proviand voor drie maanden gevon
den werd. Er waren nl. nog groote hoe
veelheden meel, beschuit en kaas aan
wezig. Mededeelingen uit Moestafa pas
ja bevestigen, dat onder de gevangenen
52 Duitsche officieren, 18 Roemeen en
en 17 Belgen zijn.
Bij den stormaanval op Adrianopel!
verloren de eerste elf regimienten, die
de oostelijke forten veroverden, .in den
biajonetaanval meer dan 40 proc. aan'
dooden en gewonden. Die later komende)
regimenten leden geringere verliezen,
doch het ig'evecht, dat drie dagen duurde„
heeft ongeveer 14,000 dooden en gen
wonden geëisicht.
De vredesbemoeiïngen
der mogendheden stokken nog altijd eh
wel ten gevolge der houding van Rus)-
land. Het „Blerl. Tageblatt" verneemt
id.d. gister uit KonjstantimopelDie te-
XVIII,
LiqHfi;
Toen rij! het huis van Marguérite Moi>
tasier, in het paleis Egalité, waar rij
door Blarras zoo goed ontvangen waren,
verlieten, konden de beide Biretagners
er zich geluk mee wenschen, onder de
bescherming te staan van een goede fee.
Het toeval begunstigde hen nog boven
hun verwachtingen.
Toen zij weer op straat kwamen,
wachtte him daar een verrassing.
Men riep:
Het belangrijkste bericht van den
dag: Le Père Duchesne in de Congier-
geriel
H.ij was niet 4^ eenige, die gevangen
genomen was*
Van dag tot dag werden de aanhour
dingen talrijker en belangrijker.
Het Schrikbewind greep al heftiger en
heftiger om zich heen.
Hébert, bijgenaamd „Le Père Duches
ne", een dwerg, had het gewaagd een
reus, den „Onomkoopbare" aan te vallen.
De terugslag bleef niet uit
Reeds den volgenden dag had men
hem naar de gevangenis gesleept, onder
het gewicht van de zoo vage beschuldi
ging van samenspanning met de vreem
delingen, die dienst kon doen om' zelfs
gen vandaag uitgeschreven vergadering
van' ambassadeurs is uitgesteld, omdat)
de Russistih,e ambassadeur zijn insjtructie)
uit Petersburg nog niet ontvangen' had,
In diplomatieke kringen heerscht dé in
druk, dat overeenstemming over den
stap der mogendheden in Kondtalntinopel
niet te verkrijgen is. Van goed ingelichte
Engelsche zijde wordt verzekerd, dat
het dralen van Rusland en Frankrijk te
verklaren is uit h.et feit, dat Rusland
van de gelegenheid gebruik wil maken!
om van Turkije concessies in de Diar-l
dahellen-kwestie te verkrijgen. Rusland
heeft Turkije moreel en steun en bestrij
ding van .verder .gaande Bulgaarsriie
eischen beloofd, wanneer Turkije de Rusf-
Si sche wenschen vervult. Frankrijk on
dersteunt Rusland, terwijl Engeland de
ze politiek afkeurt Ernstig^ ontstem
ming tusschen de .mogendheden der
Drievoudige Entente is niet uitgesloten.
iDie berichten over de oneenigjheid om
(der de groote mogendheden jnaken hier
een sterken indruk en worden1 door dë'
vredespartij ongunstig beoordeeld.
Een geheel andere lezing, waar
schijnlijk officieus, geeft de „Lokal-An-
zeiger van hedenavond, die beweert, dat
Rusland den cjsdi van Bulgarije nopens
ide grens. jVtidia-Golf van Saro9 ondeh-
Steunt. Het verschil Van meening tusJ
tspheu iRusland en de overige mogjend^
heden; wordt niet diepgaand gteaent en
men veronderstelt, dat de ambassadeurs-
iconferentie deze moeilijkheid jwel' zafli
tte boven komen. 1
gemengd.
Prins Hendrik XIV van
Reuss (jongere linie) is 'Zaterdagmor
gen in het kasteel Schleiz overleden.
Prins Hendrik XIV yan [Reuss
Schleiz werd geboren te Coburg op 28
Mei 1832, als zoon Van prins Hendrik
LXVII en Van (Adeïaïde prinses van Reuss
Ebersdorf. Bij zijns vaders dood in 1867
volgde hij dezen als regeerend vorst van
ReussSchleiz op.
Hij was gehuwd in eersten echt met
prinses Agnes van Wurtemberg, die op
10 Juli 1S86 overleed, en daarna met
Frederike Graetz, die door den koning
van Saksen tot Vrouwe van Saaiburg
verheven werd.
Uit het eerste huwelijk bestaan twee
kinderen, een zoon en een dpchter. De
zoon, geboren op 10 Nov. 1858, volgt
al9 prins Hendrik XXVII zijn vader op
als regeerend vorst van Reuss-SchleiZ.
De federatie van pingels!the
mijnwerkers besloot gisteren in een
Iconferentie te Londen gehouden, dd
Belgischewerklied en naar beste
Vermogen te zullen steunen bij de voor
genomen algeme.ene staking. De trans
portarbeiders werden uitgenoodigd me
de te werken, om te verhinderen, dpt tij-
idcns de staking in eenige haven in (fenW
geland kolen zouden worden verscheept
yoor een Belgische haven.
Een goederen-' en personeniftrein
Zijh bij Bilbao op e 1 k a arjgie 1 o o p e n.
)Er Zijn: drie-!en-twintig gewonden!.
Twee jagers hebben op de Italiaan-
de vreedzaamste burgers op het schavot
te brengen.
'Hoe zich te verdedigen tegenover rech
ters, die zelfs niet naar bewijzen vroegen?
Op s traat bielden de mensdhen elkaar
staande en spraken lachend over het
nieuws.
De afschuwelijke pamflettist had wei
nig aanhangers*
In koor schreeuwden de dagbladen^
jongens
Lees de woedende uitvallen van
„Le Père Duchesne", zijn twistgesprek
met den openbaren aanklager l'4
Toch werden er niet veel gazetten
verkocht, want niemand stelde meer be
lang in Le Père Duchesne.
Hébert had al zooveel onschuldigen
onder het „nationale scheermes" Zoo
als hijzelf de guillotine had gedoopt
gebracht, dat men het volstrekt niet erg
vond, wanneer het hü eens Zijn beurt
zou worden.
Parijs vermeide rich in dezen schoo-
nen lentedag, waarop dè ontwakende na
tuur de zeden had moeten verzachten en
den wrok stillen, 4ie daarentegen tot 't
uiterste werd geprikkeld en in woede
oversloeg.
Deze gebeurtenis deed Jean de Tré-
mazan het doel niet vergeten, dat hij te
bereiken had.
sche Alpen in een adelaarniest 'de
beenderen van een kind jgevoridiem. In 't
rond lagien de overblijfselen van ^00
jenden, 40 hazen, een vos, een g^ems en
een groot aantal vogels.
In een kolenmijn in Bosses Pyré*
nées zijn door 't onjjjdig ontp 1 qf f eri
Yan een dynamietpatroon vier
hiijnwerkers gedood.
Tweede Kamer.
Naar men verneemt, is de Voorzitter
van de Tweede Kalmer Voornemens om in
de vergadering van 1 April a.s. voor te
stellen tegen 8 April voor openbare be
handeling, aan .de orde »te Stellen de
wetsontwerpen betreffende oprichting
van een nieuw Rijkskrankziniugenge-
sticht (suppletpire begrooting van Bin-
nenlandsch.e Zaken voor 1Q13)tele-
phoon-exploitatie (suppletoire .Water-
sltaatsbegrooting voor 1912) en oprich
ting van eene Cultuurhank (suppletoire
begrooting van Surinamie voor 191.2) en
zulks met het oog op de bij die wetsont
werpen in acht te nemen termijnenten
voorts nog eenige kleinere wetsontwer
pen.
Bestrijding der zaakwaarnemerij.
iDoor den ring van notarissen! jn hiet
arrondissement Heerenveen is een schrij
ven gericht aan alle notarissen in Ne
derland, om te verkrijgen een algemeen e
bestrijding der zaakwaamernierij. In d'it
Schrijven wijzen zij er op, dat het optre
den van deurwaarders en ^ndereinj hij
publieke verkoopingen steeds grooterem
omvanig aanneemt. iZij stellen voor lo.
geen onderhandsdie actes meer op te
maken van onderdradht van onroerende
goederen, 2o. geen hypotheek of gelden
van particulieren als hypotheek meer te
verstrekken op goederen, waarvan de
eigen domsti tel s onderh.andfsche ^.ctes
zijn3o. de hypotheekbanken en crediet-
iiistellingen te overreden ook geen! gel
den meer op dergelijke goederen te ge
ven.
Dit punt zal op dé eerstvolgende al-
gemeene vergadering in 1913 besproken
worden en men hoopt, dat .het met alge-
raeene stemmen wordt aangenomen.
Door Dr. Kuyper betooverd?
Wij lezen in de a.-r. „Rotterdammer"
Die heer I. I. B., ook door onze lezeils
om zijn Zwitsersche brieven gewaar.-1
deerd, wijst in de „Nederlander" op
een merkwaardig citaat.
Over den beroemden 'Zwitserschen
theoloog Fréderic Godet, die voor de
verspreiding yan het (Protestantsch) ge
loof in Neuchatel en gansch Zwitserland
zooveel gedaan heeft, is pas een "belang
rijke levensbeschrijving verschenen.
Daarin wordt overgenomen een brief,
(door Godet in 1873 aan den Dtuitsldhjen
Kroonprins gericht.
v Een (deel van dien breif luidt ajlis volgt
„Het RoomSch-Katholidsme is niets
anders dan een spookbeeld, waarmee
men het volk Zoekt te verontrusten om
IHjij' had Wij zich ide aanbeveling, die Ide
geheimzinnige onbekende, in wöieins han
den de diatien van zooveel intrigues be
rustten, hem gegeven had in het jacht
huis van Biagnolet.
Van waar kwam hij?
Hoe was zijn naam?
Hiun vriend Chalay had hun 'dat niet
Wat behoefden zij dat trouwens ook
te weten
Reeds tot tweemaal toe hadden zij
het bewijs gehad van de uitgebreidheid
zijner betrekkingen; van den invloed, dien
hij overal uitoefende: in de Nationale
Conventie, in de Comiteiten en tot zelfs
op de bureelen der sectiën.
Dank zij hem konden zij onbevreesd
door Parijs loopen, met certificaten van
burgerschap, die zij zoo gemakkelijk ven-
kregen hadden.
Thans was ook Barras hun bescher
mer geworden en zonder iemand te ver
raden, hadden zij vrienden in alle kjampeni
Dit alles hadden zij te danken aan twee
vrouwen, wier gunst zij verworven had
den: Jeanne Legner en de schoone'too-
neelspeelster Annette Lange»
'Bovendien schenen Barras en de on
bekende van Bagnplet ongeveer gelijke
denkbeelden te zijn toegedaan.
Zooveel was althans zeker, dat zij geen
het, waar het mogelijk is, tegen de reili-
Igfie zelve in opstand te brengen. Ach*
'de ware vijar.d der maatschappij is niet
hij die in Rome zetelt; maar dat isjdei
cejitraiiseerende staat die jgjeldtiejijk den
troon opricht, waarop het socialisme Zal
Zitting nemen".
„Zal" zoo vraagt de heer L. I. B.
tersnede tfza\ Dir. Blronsvc'd misschien
zeggen, dat Godet ook al 'door Pr. Kuiy-
per betooverd werd?"
De Tweede Kamerverkiezingen.
In het district Zutpiien hebben de
chr.-historisdhen als voorloopig candidaat
gesteld dr. J. J~h. de Visser, Kamerlid
voor Leiden,, te 's Gravenhage.
De vrijz.-democratisdie kiesvereeniging
te Ammerstol (district Bodegraven) heeft
op de voorloopige candidatenlijst ge
plaatst de heeren prof. Van Vollenhoven
,en prof. E^rdmans. beioen te Leiden,
Frans Netscher te Zandvoori: en dr. Lely
te Den Haag.
De liberale ki'psvereeniiging Je Mid-
woud, district Fnkhuizen, heeft ^rot
Eerdmans te Lelden candidaat gesteld:
Prof. Eerdmans de candidaat.
Zo o als uit het bovenstaande blijkt, is
prof, Eerdmans nu weer candidaat. ge
steld door een liberale kiesvereeniging
te Mid woud en op de voorloqpdge can
didatenlijst geplaatst door een vrijzinnig-
democratische kiesvereen. te AmmerstoL
Men ziet het: fel anti-cleriicalisme, niets
en niemand onziende papenhaat schijnt
een bijzondere attractie te heWblen, zoo
wel blij liberalen als blij vrijzinnig-demo
craten), Het schijnt een candidaat tot zéér
liberaal en zéér vrijzinnig-democraat te
stempelen,
De sociale wetgeving.
De centrale R. K. kiesvereeniging Voor
de Tweede Kamer in het kiesdistrict
Alkmaar heeft met algemeene stemmen
de volgende motie aangenomen, die ter
behandeling zal' worden gezonden naar
den Algem. Bond van R. K. Kiesvereni
gingen, die 24 April te Utrecht vergadert:
„De Bond van R. K. Kiesverenigingen
in Nederland,
overwegende, dat in den middenstand!
en den landbouwstand talrijke misstan
den voorkomen^ die ten»dcele alleen door
wettelijke regeling kunnen worden uit
den weg geruimd,
spreekt de noodzakelijkheid uit, dat na
afdoening van de reeds ingediende sociale
wetsontwerpen, deze misstanden worden
uit den weg geruimd, en verzoekt daar
om de Katholieke Kamerfractie dringend
het program van actie voor'k1914—1917
aan te vullen met bepalingen, die be
trekking hebben op sociale Wetgeving
voor midden- en landbouwstand."
Het zal de Katholieke Kamerfractie
niet moeielijk vallen, aan den Ln deze
motie uitgesproken wensch tegemoet te
komen. 'tStati immers vast, dat zoowel
deze Christelijke regeering als de voor
mannen onder de Katholieken er naar
streven om na afdoening van de aller
noodzakelijkste wetten voor den arbei
dersstand (waarvan de twee voornaamste
zeer waarschijnlijk reeds voor het einde
Van beiden vrienden waren, van het
Schrikbewind en van de aanvoerders, Idle
het bestuurden.
Terwijl Jean de Trémazan aam Ide Zijde
van zijin vriend Plierre den weg paar het
Plaleis van justitie insloeg, vroeg'hij Zich
af:
iN^ie is todh die La Biussière en
wat zullen wij van hem vernemen?
Toen zij in het groote gebouw kwa
men, dat na het paleis van den Heiligen
Lodewijk te zijn geweest, dat van Justi
tie was geworden, wendden zij zich tot
een der talrijke garden, die in de Saile
des Pas Perdus heen en weer liepen
en vroegen:
De griffie, als 't u belief^
Zij moesten een doolhof van _gangen
door en nog menjgmaal naar den weg
vragen, tot zij in een tamelijk groot ven-
trek kwamen.
Daar vonden zij een nog jong ambte
naar, sierlijk gekleed en wiens rond en
blozend gelaat een aangename tegenstel
ling vormde met de barsclhe trekken,
die rij overal op hun weg ontmoet
hadden.
Jean vroeg:
De burger La Bussière?
Dat ben ik.
Zij zagen elkaar aan.
(Wordt vervolgd).