DE TWEE_VRIENPEN.
BINNENLAND.
e Jaargang
No. 1048.
e ^eicbche Qou/Vomt
Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
r BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week
10 per kwartaalbij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
post 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/i cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Vrijdag
21
Maart
1013.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 15 regels f 0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 15 regels 1.50, elke regel meer 30 cent. A gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Waarom rechts stemmen
Omdat het St a atsp en s i o en„
tde linkerz ij de belooft, s og
le andere bezwaren met zich
engt.
Wij hebben twee groote beginsel-be-
aren genoemd. Eerstens hebben wij
gemerkt, dat bij Staatspensionneering
n den Staat een taak wordt toegekend,
:lke zij naar Christelijke opvatting
et heeft. Zij' Zou h.l. de individuen
theffen van de zorg voor hun eigenl
:lzijn, welke zij zelf kunnen eiri d;aar-
j ook moeten dragen. Op de tweede
aats hebben ye gezien, dat dooif
aatspensioen de arbeid wordt omlaag
haald, 'de arbeidersstand wordlt ver-
iderd.
Behalve deze twee groote baginselbe-
'aren zijn er nog verscheidene aindere.
lo b.Vv dit: Het sparen wordt tegeng|e-
;rlct Iemand, die een spaarpotje heeft
iraaakt voor z'n ouden dag, zal minder
nsioen van Vader Staat krijgen, 'n
ider 'bezwaar: De ouden van dagen krij-
3i een pensioen, maar de inVal i eden..,.
an dezen wordt niet gesprokenzij zijln
is bij de invaliditeit» ,en oudërdpms-
irzekering van deze regeering veel b'e-
raf. Nog 'n ander, bezwaar: Blij ouder-
msverzekering wordt rekening gehou-
m met het loon, dat imien vroeger ver
end heeft Naar mate iemand 'een hooger
on heeft gehad en dus meer betaald
eeft, wordt ook Zijn pensioen hooger
lat is zeer.billijk en logisch. B|ij .Staats-
ensioen zal, daar er niets' voor b'e-
ald is, ieder hetzelfde ontvangen!
Zijn alle bezwaren tegen het
|aatspensioen, als het er Zou komen
Want dat er ondanks! alle schreeu-
rrigq reclame weinig kans, is; dat het
worden ingevoerd, dat zullen we
jorgen zien.
De zwakke plek.
Gisteravond hield een combinatie van
rie Leidsche vereenigingen», die afdee-
van 'Amlbtenaarsbond Gemeente-
erkliedenbond en Politiebond, een1 ver-
adering, om de .urgentie tq bepleiten
':ner regeling van de rechtspositie der
imeente-ambtenaren en -beambten
en onderwerp; dat alleszins de aan-
ladht waard ïsu
De vergadering was goed biezodht en
Des ging regelmatig^ totdat de tweede
preker optrad, die beer v. dl Tempel,
ecretaris van boVengenoemden werkLie-
lenbond. Deze redenaar veroorloofde
ich plompweg propaganda te imaken
't>or idje verkiezing van roode Raadslle-
i. Eerst als Leiden bet voorrecht mocht
lebben deze 'te bezitten, Zou er schot
lomen in 'de regeling der rechtspositie,
in als de tegenwoordige Vroede Vaderen
ever geen roode collega's mochten heb-
len, zoo ging, de heer jr» Tempel
oort, wel, dan moesten ze zelf maar
fat beter opschieten met die regeling,
't Is duidelijk, dat deze redenatie niet
e pas kwam in een vergadering welke
ien schijn 'had,, op neutraleni basis te
itaan. Neen, meer dan den schijn, want
De beer Appeli, voorzitter der Agenten-
FEUILLETON.
143)
Hiajdf z'ij het durven zeggen, Zelfs aan
Deze trouwe dienstbode, die veel meer
m vriendin voor haar wasi? i
Toch drukte het geheim loodzwaar op
Raar borst, alsof liet haar zou, verplet-
'iren.
Zij zweeg.
Een oogenblik later vroeg zij:
W|at is, ;er voor nieuws?
Overal word-t gevqchten. Gouray
eeft mij zoo even verteld; dat de sölb
jten het kas.teel van den ouden m'arM
jies Die Clianteloup in brand; gestoken
nebben. Dien markiejs zelf, die „te,, oud
i, om uit te wijken, hebben ;zij 'mee-i
genomen naar Rennes, Hij was als ver
dachte aangegeven door de sans-culot-
van Plaver,, die, nadat de gendarmen
waren heengegaan, waren achtergebleven
°mden wijnkelder van het 'kasteel ledig te
drinken. Daarop^ 'kwamen de Ohouanen;
Je er, 12 van gegfrepen hebben en ini
net brandende kasteel geworpen.
De keukenmeid sloeg een kruis en
nernam
vereeniging, die tegen den p olitiek en uit
val van v. d. Tempel zeer terecht pro
testeerde, deelde mede, dat door de sa
menwerkende besturen wei degelijk was
overeengekomen, de politiek buiten be
schouwing te laten.
En wat volgde nu? Een yoorzitterli|ke
terechtwijzing jegens den uit den band
gesprongen redenaar 'Wjdl heen. V, d.
Tempel kwam eenvoudig vertelen, dat
hij van die bestuursafspraak niets ge
weten had, en herhaalde ongegeneerd
zijn roode propaganda zonder dat de
president het noodig vond, hem nu ten
minste aan de afspraak te doen gehoor
zamen. I i
IHiier trad allzoo de zwakke plek der
zoogenaamde neutraliteit weder duide
lijk aan het licht Al poedert zij zich nóg
zoo, het rood siChijnt er altijd weer door.
V Ambtenaarsverordening.
De heer v» idL Tempel; wiens ondoor
dacht optreden we boven schetsten, was
daarbij óf niet te goeder trouw óf niet
op de hoogte van zijn onderwerpt.
Hij blufte toicjh1p'ajs ajjs er roode Raads
leden zijn, komt er een regeling "der
rechtspositie»
Waar is evenwel de eerste ambte-
naarsverordening in Nederland tot stand
gekomen t
Te Maastricht, diep dus in het „idon-
kere Zuiden", En niet eerst irn den liaat-
sten tijd, doch al meerdere jaren gelèdem
En aan wiens initiatief was die ver
ordening te danken? Aan dat van een
roode? Neen, een zwarte was er de
vader van: rJhir» Ruys de Beerenbirouak.
Roode raadsleden zijn dus met be
slist noodzakelijk in 't belang der rechts
positie, zoodat de heer v» id. Tempel
zijn propaganda besit voor zich had kun
nen houden.
We willen intusschen geen kwade
trouw bij hem onderstellen en dus aan
nemen, dat hij met het Maastricbttsdhie
voorbeeld niet bekend was» Maar dan
verdient hij toch deze terechtwijzingwiie
anderen wil Voorlichten, moet zorgen,
zellf op de hoogte te zijin.
Verkleinen.
Die hoefijzermeldewerker van H b 1 d.
tracht om d,e detfensdet-armoede van
links te bemantelen de defensie-maat?
regelen van rechts zooveel mogelijk te
'kleineeren.
Vooreerst zegt hij: „Links kan het ook
wel", en komt djan voor den dag met
het vroeger onder Bjinnenlajnd door ons
gesignaleerde, benauwde excuus je, dat
men d,e vrijzinnigheid niet moet beoor
deel en naar hetgeen zij doet als oppo-
sitie-partij daarvoor schaamt zich de
corr. blukbaar doch naar hetgeen zij
praesteert als zij aan dte regeering is.
Na het fiasco van hpt- kabinet-De
Meester mocht zoo ïielts wel heel zacht
jes gezegdj worden, wat .de schr. in t
H bld;. ook wel gevoelt, anders toch
behoefde hij wat rechts ter landsver
dediging tot stand bracht niet .zoo af
te kammen. En nog wel op dj'eze wijze:
^Waarlijk, als men dje ge-
Ja, er gebeuren wel gruwelen te
genwoordig en men ziet er nog het ein
de niet van. E|I)ken dag is er weer wat
anders. Gisteren hebben de boeren vanl
Plelan-le-Grand den geWeZen koster aan1
den toren van Zijn eigen kefk opgehan
gen. Zij beschuldigden h:em dat ,hij hun
ouden pastoor, 'die zidhi schuil hield, had
verraden zoo dat hij naar iRenn.es gevoerd
en geguillotineerd is'. De koster
Schreeuwde om er medelijden miee te krijl-
gen, toen de boeren hem1 grepen, maar
zij hadden geen medelijden en hingen
hem' aan het kruis, onder den weerhaan.
Daar stierf hij en ik geloof dat hij erj
nog hangt. Het is afgrijselijkGouray
zegt dat het nog niet uit is en dat men'
nog wel erger dingen zal zien.
Nicole Ledru liet ér jammerend op
Volgeni
Alsof ld at mogelijk is.
Waarop Thérèse zuchtte
Helaas.
Bieschroom|d vlo eg zij:
Heeft hij u nog 'niet mieer verteldf?
Neen. i
Nicole Led'ru dacht .even na en her
nam' i C
O ja, hij sprak nog over den krui
denier, igeweet wel, Ledoux. Het Schijnt
met hem niet goed' te gaan sedert zijn
verwonding, die bij in het gevjecht op
schiedenis van het militaire beleid 'de
zer Regeering en van haar meerder
heid eens nagaat en zich niet, -impres
sionistisch, ]aat beheerschen door de
Jiguur van Minister Coljjn, dan Zal
men tot dje erkenning moeten! komen
<d;at daarop heel wat debietposten staan
en dat, gelijk de heer Marchfant on
langs terecht zeid,e, de heele eenheid
van de rechterzijde op militair gebied
eigenlijk slechts bestaat in den naam
van één man: Coliin."
Voor d.en drommel dat 's ook net
genoeg. Die leger-reorganis.atie is nu in
orde, mede door den steun, welken die
„ééne m'an" vond. Een en: ander heeft
men aan rechts te d'ar.kendat kan, ,met
alle inkt van 't Hbld- niet weggeschre
ven worden. i
BLÏi LKlAnII
ALGEMEEN OVERZICHT.
Het wil niet aanstonds goed lukken
met de
bemiddelingspogingen
der mogendheden. W.el verneemt h'ejt
„BerL Tgblt" van 'goed ingelichte zijde,
dat nu alle groote mogendheden, die
vredesvoorwaarden die door de beraad
slaging d|er gezanten conferentie, aan de
Bjalkanstaten zullen worden aanbevolen
in b'eginsel hebben goedgekeurd, dochf
dat ieen definitieve formuleering van
den raad der mogen djhed.en nog e enige
dagen zal koster». D-e vooruitzichten
voor bemiddeling worden gunstig ge|-
noem'd, Men Jieeft.reden om aan te he
men, dat een vredesvoorstel op grond
van hetgeen de gezanten aanbfe/Velen^
door de Porte goed Zal worden ontvan
gen. Ook bij de Bulgaren hoopt m;en
geen ernstigen tegenstand te ontmoeten.
Bovendien zal men de JBalkanstaten te
verstaan geven, dat als zij zich niet aan
de groote mogendheden sforen, men
hun allen financieelen steun, dien Zij tot
voortzetting van den oorlog volstrekt
noodig hebben, zal \veigeren. D|e "be?
Staande moealijkhedeln hoopt men ge
makkelijk te overwinnen, vooral omdat
de andere bondgenooten met Me tegen
werpingen van Bulgarije eigenlijk vol-
Strekt niet fe»ympathiseeren. De wraag
van de grenslijn in het Oosten' is een
bizondere Bulgaarsche aangelegenheid
'en opk ten opzichte van del schadeloos-
Stelling hebben Servië en Griekenland
tot nu toe geen bijzondere belangstel
ling aan den d,ag gelegd, naar jnejn! ver
moedt in de .overweging, dat een scha
deloosstelling slechts heit toekomstig
overwicht van Bjulgarije over zijn tegen
woordige bondgenooten' Zou kunnen ver-
hoogen. i
Oostenrijk en Montenegro
beginnen steeds meer op gespanpen,
voet te geraken en gu nieit .enkel meer
over de Skoetari-klwestie.
Oostenrijk komt Hu op voor de gewel
denarijen die de katholieke! albanee'Zen
door de Montenegrijnen worden' aange
,de heide v.an den grooten ^ik be|kkva'm!.
Hij zal er wel niet van steden, NmaaB
het zal lang duren eer hij genezen ,is
en nooit zal hij meer zonder krukklen
kunnen loop en. Het is zijn verdiende
loon. Had1 hij zich liever pij zijn 'Schal
len en gewicht gehouden, dan an[dere
menschep te tergen en ,te| 'sarren1, die
bchelm. Hij heeft nooit and,ers dan
kwaad] gedaan. v
Die ,d;eur van het aangrenzend vertrek
wer,d geopend.
Nollan trad; binnen.
1 Hij was kalm, piaar afschrikwekkend
om te zien. r
ËSijh verwildjerde baard was uitörmate
lang geworden.
Die grijze haren, $6 jzijn kalen Sche
del omkransten, vieielu .tot over zijn'
schoudjers.
Hij was om Zoo te zeggen gjdwikkeld,
in een lange, donkërroode Jkamerjaponi,
die tot qp Zijn voeten afhing ,en eenl li
chaam omhulde, dat tot een geraamte
was uitgeteerd.
Al het vleeSch van zijn gelaat „was
weggeteerd en onder de huid, die ge
rimpeld ien geel als perkament was, kon
men het gebleente duidelijk onldersdheir
den.
Dat gelaat maakte geheel den indruk
van -een doodshoofd.
daan. Zoo moeten Zij, naar yde „VosS4
Ztg,"1 verneemt de katholieke .Aïbanee-
zen in Dyakowa en omgeving tot aan-
Staand'en Maandag tijd gegeven hebbed
om over te gaan tot jd;e Servisch ortho
doxe staatskerk. Doen zjj dit niet, dan
zullen zij ter d;ood .gebracht worden.
Vierhonderd katholieke AlbaneeZen zijn
in de laatste dagen jammerend in .de
Servische kefk getrokken, om door ,de
Servische geestelijken in de keikl opge
nomen tq worden.
Zes Katholieke dorpen van de omstre
ken zijn onder den ongehoorden ,druki
der Montenegrijnsahe soldateska reeds
overgegaan tot de Servische keik. Zes
tien and,ere Katholieke dorpen in de
buurt van Djakowa zijn tot nog toe on
wankelbaar bij hun geloof gebleven.
D|e Oostenrijksdie gezant stelt nu,
volgens de „Reichspost", .bij de Monte-
negrijns.che regeering krachtige pogin
gen in het werk om voldoening ie erlan
gen voor ernstige vergrijpen tegen heft
volkenrecht, die de waardigheid van
Oosfenrijk-Hongarije zwaar gekwetst
hébben. Mocht de Montenegrinsche re
geering niet voldoen aan de haar gestelJ
d.e eischen, dan zou de diplomatieke
actie een nog krachtiger vorm' aannemeW
en ten 'slotte zoudeq, zoo noodig, ook!
machtsmid/delen aangewend worden om
aan Oostenrijk-Hongarije volledige vol
doening te verschaffen.
Oostenrijk-Hongarije eisdhtlo. vrijen
aftocht d(er non-combattanten uit Skoe-
tari. f
2o, dist Oeln streng onderzoek wordt in
gesteld, omtrent den moord door Monte
negrijnen bij Dijakowa, gepleegdj op den
katholieken priester Palic.
3o. 'djat onmiddellijk een' einde word[t
gemaakt aan de gedwongen overgangen'
tot het orthodpxe geloof in Albanië en
4o. dtat voor de geweiddadjgheden te
gen de bemanning van het stoomschip
„Skod.ra" gepleegd in de haven -Sanf
Giovanni di Medua, volledige voldoe
ning wordt igfegeven.
Dit schip was n.l. geprest tot het \jer-
voeren van Servische troepen bestemd
voor Skoetari. i j
Mocht de 'Montenegrijnschq regeering
weigeren genoegdoening te verschaffen,
dan zal Oostenrijk maatregelen .treffen
om voldoening aan deze eichen te ver
krijgen. Er verluidt dat reeds een eskaj-
d>er naar, dq Montenegrijn.sche kust ver
zonden is.
De moordenaar van Koning George
heeft gister voor den rechter van instruc
tie verklaard^ d,at geen andere personen
bij 'die misdaad betrokken zijn. Hij i'sl
niet krankzinnig, doch naar het schijnt
ook niet geheel en al t oerekenbaar. On
geveer 20 dagen geleden wa,s hij uit
Volo naar Athene gekomen, waar h'Ü
eenige dagen vertoefde j>mi zich Man'
naar, Saloniki te begeven. Hier deed hij
zich als een socialist kenpeln en'ver
klaarde aan al wie „het hooren willde
dat er binnenkort Volkomen gellijk'heid
zou bestaan en er geen rijken maar ook)
geen armen zoud.en zijn. De arbeidstijd
Het was Zacht weer 'en de kamerjapon
was van wol en dik met watten 'gevloerd,
maar ondanks dat alles huiverde hij1 als
een koortslijder.
IZacht vroeg. 'Thérèse hem:
Hebt gij kou
Ja-
tZjij s'tookte het vuur in d$n schoor
steen w!at op en Schoof leen armstoel
voor den haandj,
De witte lippen Van den grijsaard wa
ren krampachtig op elkaar geklemdde
oogen alleen leefden in dat spookachtig
Hij keek Zijn dochter lang aan enj;
terwijl hij zich in zifn stoel liet ne|er5
Vallen mompelde hij-11
Ik geloof dat ilk sterven ga.
iWjie hem Zoo had aangezien, zoui het
zelfde geloofd hebben.
Hij leunde 'in zijln sftoel achterover, met
het Ihoofd op de borst gezonken, en be
woog zidhi 'nieit meer,.
Op hetzelfde oogemblik deden zich
voetstappen op 'de trap hooren.
Nicoiïe Ledrui riep van beneden:
1Daar 'is onze goede dokter Bachehn,
die naar 'zijn zieke komt zien l
Even later trad de geneesheer binnen.
Hij wasi de vriend van den huize, -éven-
als hij het bijl de (Trémazans was geweest.
Evenals de waard uit De Gouden
zou niet meer dan twice uur da^g,s bei-f
d,'ragen.
De misdadiger was vroeger onderwij
zer, doch sinds enkele jaren een aapil
lager wal geraakt persoon, die door zijn
familie verstooten was ien van aalmoezen
leefde. f
Schinas deed aan den rechter van itil-
structie verder allerlei tegenstrijdige me
dedeelingen. Over, het motief v.an zijn'
afschuwelijke misdaad zweeg hij en op
een desbetreffende vraag antwoordde d'e
moordenaar slechts dat hg twee jaar ge
leden op het koninklijk sjot ora hulp;
gevraagd had en foen door een adjüdjantf
met geweld was buiten jjezeft
GEMENGD].
De correspondent van de „Croix"
te Rome seint dd. gisteren nog het vol
gende over Z. H. den Paus:
Kardinaal Merry del Val' feett he
denmorgen als naar gewoonte de Joo-
pende zaken met den Paus bChandelc(
D,e receptie ter gelegenheid van het .St.
Josephfeest was uitgesteld: wegens de
goede week. De kardinaal-staatssecreta
ris alleen wenschte den Hi. Vader met
zijn naamfeest geluk.
De gezondheidstoestand van 'den Paus
blijft aanleiding tot tevredenheid geven.
De eerste dagen na Paschen Zullen niet
temin geen audiënties plaats hebben. De
dokters wenscben„ dat .Z. H. volstrekt
rust zal houden om "de vermoeiende}
audiënties der pelgrimstochten te kun
nen verdragen, die reeds in.April zuh
beginnen en 80 in getaj tot October zul
len duren.
In Bielgië is, een comité gevormd'
oml vqor wijl en staatsminister Bl e e! r-
haert een g e dien k s ch r i f t td Ostfen-
dje, rijn geboorteplaats, op te richten.
Op het schietiterrein Kummersdorf had
bij schietproeven door een nog niet
opgehelderde oorzaak de ontlading van
,een der kanonnen aan den achteikaiut
plaats.. Twee artilleristen werdjén ge
dood, d rie licht gewond.
Sedert Maandag 1.1. zijn fe Möche-
Ien verschillende personen nla h et ge
bruik van op de markt gekocht
Vleesch ongesteld; geworden.
Dinsdag was het getal 'zieken reeds
tot 40 gestegen, (terwijl er vier in IeJ
vensgeVaar verkeeren. De justitie vfcn
Mechelen stelt een grondig onderzoek
in.
Te Dortmund, is een hoogoven,
Waarin zich een overmaat van gas ha;d(
ontwikkeld, gesprongen. Tien werk
lieden zijn door den gloeiendenl inhoridf
gewond, vier hunner levensgevaarlijk.
De Tweede Kamerverkiezingen.
De door de R. K. kiesvereenigin^
Recht voor Allen te Nijmegen opge
maakte voorloopige lijst van can di da
ten voor het district Nijmegen beVat
alleen den naam van jhr. mr, O. vah
Nis pen %o t Sevenaer.
Prof. df. B|. iD Eerdmans te Lein
den heeft aan de Utrechtöche KieZefS-
Leeuiw, had ook hij een sleutel van, dia
kleine tuindeur, waardoor hij op elk uur
van den' 'dag kon binnenkomen in 'dit
huis, dat Voor aJle anderen gesloten was
en waarop de dood) en Verlatenheid reödis
schenen ineergddaail|(l,
'Silecjhts eenige 'maanden waren Ver
streken sedert het proces van dia B;neton-
sche samenzwering, maar de dokter^ 'die
er met 'zijn vrienden bijl betrokken was
geweest, was in dien tijd wel tien jaar
ouder geworden.
Zekere gebeurtenissen brengen oip 'die
mensdhelijke natuur een verwoestenden
indruk teweeg en laten op den geest leu
op het gelaat onuitwischbare sporen na.
Dokter Baübelin was een goed meo^idh;
zadhtzin.nig 'en otnbaatzuchti'g. (H;ij was
terneergedrukt, als ontworteld. Dat drama
had hem' getroffen als een doodelijkia
slag. Het tooneel voor de revolutionaire
rechtbank, hqt grijnzende en bloeddor
stige gelaat van Éouquier-Tinville, den
openbaren aanklager, zijn giftige b'elee-
digende woorden hadden Zulk een inidnuk
op den eenvoudigen plattelands-heel
meester gemaakt, dat hij er nog voort
durend aan denken mo'est en hij er zijn
gedachten niet meer aan onttrekken kon.
(Wordt vervolgd.)