BINNENLAND.
ie Jaargang
No. 1044.
Bureau OUüE SIBJCïESlL 54, L/ ESI O 23 TM-
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
)IT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week
n.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
,er post f L50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2V, cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt vin 1 regels 0.75, elke regel meer 15 een
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent. met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handeis-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Waarom rechts stemmen?
't Is noodig, dat die kiezers niet slechts
heel vaag, doch daarentegen heel dui
delijk een antwoord weten te geven in
verschillende vormen op bov.engestelde
vraag. Daarom zullen we eenigen tijd
lang dagelijks een kort dat is get
makkelijk te onthouden een kort ant
woord geven pp die allerbelangrijkste
'aag: waarom rechts stemmen.
We beginnen jrnaar met wat ons. nog
i kortst in het geheugen ligt, en
is antwoord luidt dfeze keer:
Omdat het Ned er 1 an dl scire
volk aan rechts de invalidi-
teits en ouderdotnsverzeke-
ring te idank en heeft.
Wij hebben aan rechts, te danken
dat alle arbeiders voor geheel, hun j
leven verzekerd zijn tegen de geldelijke
'gevolgen van invaliditeit
dat iedere 70-jarige, djie het noodig j
«ft, een weekpens.ioen krijgt van min- j
Stens 2 gld.
it reeds het volgen dijaar aan al d,e-
70-jarigen dit pensioen wordt uit- j
gekeerd zonder eenige voorafgaande J
Storting. -
Wiij'hebben dit alles aan rechts te dan
ken, omdat het wetsontwerp van mi
nister Talma betreffende de invalidi- S
teits en ouderdomsverzekering is( aan
genomen zuiver rechts tegen links.
Links vond het beter aan het Neder-
landscha volk mooie voorspiegelingen
voor te houden, 'sfchoone 'beloften te
doen, dan het iets te geven, waaraan
it wat heeft, dan een daadCte Stellen.
Welke die mooie voorspiegelingen en
gehoone beloften zijn Diaarover mor
gen.
Een kwetsbare plek.
Even een klein stukje uit het Eerste
Kamer-debat van Vrijdag.
Die heer van Voorst tot Voorst .(R.
K.): Vrijzinnige meerderheden heb
ben vaak aan Ministers, van Oorlog
eteun onthouden, maar hedenochtend
hebben wij van den heer Staal gerust
stellende verzekeringen vernomen om
trent de voornemens der concentratie.
iDle| heer Staal (U.-L.)Absoluut
niet, ik heb geen enkele yerzek'eringl
ontvangen of gegeven. Ik sprak alleen
voor mij persoonlijk!
Die heer Van Lanschot (R.-K.):
vraagt naar 's Ministers plannen in
zake de kazerneering te 's Hertogen- j
bosch.
Die heer Staal .(U.-L.,) zegt nog- j
maals namens geen enkele partij te
hebben gesproken, doch alleen voor
zichzelf.
Heerejé, wat is die Senator Staal
ang, zich aan koud water te branden
Hij zal geredeneerd hebben In het
beste conöentratiepï'ogram is geen sik
kepitje over de landsverdediging te v|in-
'den en nu zou men hier denken, diat ik
dit gemis wilde aanvullen. M,erci, d^ar
pas ik voor.
iD|ö lieer Staal blijkt heel goed in te
zien, dat de dlefensie een zwakke plek
is in de linkerzijde welke zwakheidr
te meer uitkomt nu zelfs 4eze oud-be
windsman jer zoo voorzichtig mee om
gaat. Als minister toch bleek hij inder
tijd gansah niet afkeerig van doortasten dl
optreden
De concentratie is van kraakporcelein.
V Kindertoeslag.'
Het wetsontwerp, waarbij aan de ge
huwde onderwijzers met twee of meer
kinderen een toeslag op hun jaarwedde
wordt gegeven, de z.g. .kindertoeslag,
heeft, zooals reeds genoegzaam bekend
is, van vele zijden bestrijding onder
vonden. Onder die bestrijders waren er,
die, gelijk de minister in zijn antwoord
op het afdelingsverslag opmerkt,
een beginsel-bezwaar aanvoerden, en wef
dit: „dat kindertoelagen in het alge
meen afkeuring verdienen, omdat zij een
miskenning bevatten van deni regel, dat
m het maatschappelijk leven het loon
dcli uitsluitend naar den gepresteerd en
arbeid dient te richten." Dit hezwaar
is daarom zoo eigenaardig, omdat het
pogen s ch ijn 1 ij k zoo volkomen past
in ihet kader der Christelijke en speciaal
der Katholieke sociologie. Ofschoon
weerlegd, duikt het telkens weer op,
en schijnt het voor velen een buitenge
wone bekoorlijkheid, een onweerlegbare
Juistheid te bezitten. Menschijnt het
zeer vreemd te vinden, d.at dleze chris
telijke regeering voor zulk een be
zwaar niet uit den weg gaat. 'We willen
daarom nu eens dat bezwaar nader on
der de oogen zien. Is het waar, d,at
het loon zich uitsluitend naar den ge-
presteerden arbeid djent te richten? Ja
en neen. Wat betreft het rechtvaardig
minimum loon, ja; wat aangaat een
loon boven dat rechtvaardig minimum,
noen. De rechtvaardigheid van een Joon
wordt bepaald door die! waarde van die
diensten, die gepresteerd wond(en, en
niet door de behoeften van dengene,
die deze djen'sten presteert. Het maakt
geen verschil of men gehuwd is of niet,
of men veel kinderen heeft of niet, of
men een vrouw is of een man. Nu kan
echter een rechtvaardig loon schomme
len tusschen -een minimum en een maxi-
mum. Doch wal we zeiden over den
maatstaf, waar mede een rechtvaardig
loon bepaald wordt; geldt slechts var. j
een minimum. Zoo de werkgever daar-
boven wil [gaan waartoe hij niet krach-
tens de strikte1 rechtvaardigheid ver
plicht 3s kan hij zich door andere
factoren daarbij laten leiden, b.v. door
bet al of niet gehuwd Zijn Van den werk
nemer, het al of niet kinderen hebben,
enz.
En nu zullen wei zien door welke
loon-theorie de regeering zich bij haar
kindertoeslag-wetje heeft laten leiden.
h,et is dezelfde theorie, die wij hierbo
ven kortelings hebben uiteengezet. De
regeering zegt niet, dat de loonen van
de onderwijzers onrechtvaardig zijn, dat
zij beneden het minimum blijven. Zoo
zij dat zou toegeven, moest Zij onmid
dellijk de loonen van alle onderwijzers
(of ze er behoefte aan hadden of niet)
verhoogen. Zij geeft slechts toe, dat de
loonen, ofschoon rechtvaardig, zoo laag
mogelijk zijn, dat h|et minima-loonen zijn.
Nu verplicht toch de billijkheid (niet
de strikte rechtvaardigheid) haar, opi er
met alle kracht naar te streven, die
lage loonein te; verfioogen, z o o h e t nio -
gelijk is. De ^minister verklaart echter,
dat 's lands financiën d.it op het oogen-
bl'ik niet toelaten, en stelt daarom1 a 1-
ltjreiers t voor de salarisleen Van diege
nen boven het minimum te brengen: die
er het dringendst behoefte aan hebben.
Na döze verklaring zal bij onze lezers
het beginsel-be'Zwaar, dat tegen het re-
geeringsvoorstel wordt aangevoerd, wel
tot zijn juiste proporties zijn terugge
voerd.
BUiïhNLAND.
Ai.U15-V.EHN OVEIiZICHT.
Zaterdag heeft de gezantenconferen
tie te Londen wederom vergaderd ter
bespreking van het
antwoord der Balkanstaten
Tweel en half uur hebben zij zldh| met
die kwestie b'eZlg gehouden, cfc>ch naar
men meent, zal men voorloopig nog niet
veel van besluiten hunnerzijds hooren.
Men Verheelt niet dat de voorwaarden
der bondgenooten buitensporig hoog
zijn, In sommigé kringen is de stem
ming over dit overvragen der Balkan-
s'taten zeer geprikkeld. Toch zijn de ge
zanten van meeniinig, dat het antwoord
niet alle mogelijkheid voor een bemid
deling uitsluit. In verband daarmede zul
len de mogendheden dien bondgenooten
een raad geven&die naar men hoopt,'zal
leiden tot het opstellen van een vpor 't
sluiten van vrede gunstiger grondslag,,
•De „Matin" weet zelfs nog positiever
nieuws te melden. Het blad heeft n.;l.
vernomen, dat de gezanten maar net zul
len doen of die'-voorwaarden niet be
staan >en op eigen houtje een vredesver
drag zullen uitwerken, om dat kaan bei
de partijen voor te leggen.
Men is te ^Londen ijj diplomatieke
kringen van oordeel, dat een dfergelijk
verdrag, met de sanctie van .alle mo
gendheden, zooveel indeuk op dje bond
genooten zal maken, dat een gewapende
tusschenktfmst niet noodig zal zijn.
iD|e mogendheden schijnen voor djït
laatste ook niet zoozeer te vinden te
Zijn: Op grond tóch van een rapport
van Hakki pasja uit Londen, is d e Turk-
sche .regeering geneigd te gelooven, dat
de mogendheden piet van plan zijn een
Vinger vpor Turkije in de asch te steken
en Zelfs nopens Skoetari en de Egeï-
hche eilanden een oplossjing overwegen,
die lijnrecht in strijd zijn met de belan
gen van Turkije.
In de Bulgaarsche Sobranié heeft Ges
jot intussdhen in antwoord op een in
terpellatie verklaard, dat er niet recht
streeks met Turkije wordt onderhandeld!.
In Konstantinopel
wordt de politieke toestand; steeds(min-
der gunstig.
Gister overhandigde een aantal offi
cieren aan den groot-vizier een memo
randum, waarin de onderteek en aars op
merken, dat de onlusten en regeerings-
verandering geen enkel>gunstig! resultaat
tengevolge hadden, tmaar daarentegen
geleid hebben tot hervatting der vijan
delijkheden, djie Turkije zal ervingen nog
zwaardere vredesvoorwaarden te aan
vaarden. Zij verzoeken daarom den
groot-vizier voor de laatste maal er niet
(Ln te berusten, dat het lot van het land
toevertrouwd blijft aan een regeering,
'die onder geen enkel oplzicht het vertrou
wen waardig is.
Een interessante brief uit
Adrianopel
wordt door het Armenische bl'adi_„Aza-
damart" gepubliceerd. De brief geeft
een beschrijving, hoe ihet stadsbestuur
de proviande-ering der bewoners gere
geld heeft. Alle levensmiddelen uit par
ticuliere woningen, werden bijeenge
bracht, opdat men zeker zou zijn van
een rechtmatige verdeeling. Kaas en sar
dines werden in beslag genomen. De
eetwaren van de marktventers, die nog
een aanzienlijke hoeveelheid conservlen
in bezit hadden, werden verzegeld! en
onder bewaking gesteld van gendarmen.
Shukri Pacha, 4e commandant .djer stad^
heeft de meergegoede E woners' om kkle-
dingstukken en huisraad gevraagd1 vpor
de soldaten en die armen.. Zelfs die ovens
worden door politie en gendarmen be
waakt.
Bij de broodverdpeling wordt streng
toezicht gehouden, led^r soldjaat ont
vangt vpor 24 uur 350 gram brood en
kaas of geconserveerd vlee^ch. Twee ma
len in de week krijgen -zij een soort
'meelsoep, die bij gebrek aan Zout met
gezouten kaas wordt toebereid. Rundf
en schapenvleesch kPsten pier oka (2i/d
pond) 1.65 gulden tegen 35 cent vóór
het beleg. De waterleidingen en bron
nen zijn door de Bulgaren afgesïied.feni.
Het bestuur der stad is er nu toe over
gegaan het water van dp Tundscha en
Arda te filtreeren. Brandmateriaal is bij
na niet meer aanwezig. De bewoners
stoken het hout van deuren en meubels.
Alle boomen in den qmtrek zijn ver
dwenen. Het bombardement wordp:
slechts van tijd tot tjjd Voortgezet. De
bezetting heeft bijna geen verliezen ge
leden, daarentegen werden pngeveer 40
a 50 inwoners door granaten gedood. De
brandweer is voortdurend in touw en
verricht als het ware, wonderen. Men
verzekert, dat men nog rijkelijk van mu
nitie voorzien is. Na dagetri van groote
koude is in het begin yan Maart hij hel
deren hemel, dooiweer ingetreden."
Naar uit Belgrado wordt geseind/ is
het bombardement yan ^lle zijden Za
terdag heropend. Alle Servische zware
'belegerings-kanonnen, die .nu opgesteld
Zijn, nemen er aan deel. Gisternacht zijn
107 man en 6 Turksche officieren naar
de Servische artillerie overgeloopen en
87 man en 2 Turksche "officieren naar
de Bulgaren. Allen zeiden, 4at ze uit
honger weggeloopen waren.
Aan de Parijsche editie van de^,New-
York Herald" wordt uit Konstantinopel
geseind: Het telegram van Sukri pasja,
waarin deze den wanhopigen toestand
te Adrianopel afschildert, werd opi dpn
ministerraad besproken. Hem werden
geheime instructies toegezonden, om met
'de Bulgaren te onderhandelen over een
eervolle overgave.
GmiVUüjNGD.
Onder groote geestdrift hebben
Grieksche troepen het eiland Sa mos
bezet.
Castro, de voormalige president
van Venezuela is naar Hamburg vertrok
ken aan boord van het stoomschip Ame
rica.
Naar ,het Handelsblad van Ant
werpen verneemt, zou de Belgische re
geering overwegen, de haven van
Zee brugge in staat van verdediging!
te stellen.
Die Antwerpsche Kamer van Koop
handel zal 20 Juli a.s. het vijftigjarig!
herdenkingsfeest vieren van de vrijm a-
king der Schelde, geregeld, bij het
verdrag aangaande die tolrechten, d'at in
1863 met Nederland wercif gesloten.
Het comité voor algemeen kiesr
recht en de algemeene werksta
king in België heeft eergisteren te
Brussel Vergaderd. iE>e meer,d(erheidf moet
zich uitgesproken hebben voor 't opl-
nieuw afkondigen eener algemeene sta-
ïcind, omdat dje regeering die burgemees
ters der groote steden en diaardpor ook
de arbeiderspartij om cfen tuin 'heeft ge
leid.
Volgens een telegram' uit New-
York aan de Köln. Ztg. heeft de orkaan
de grootste stoffelijke sjphade in Ala
bama en Georgië aangericht, waar hee-
le huizen omverwaaiden. Alleen in Illi
nois heeft de storm een millioen schade
veroorzaakt. In Georgië was de orkaan
van aardschokken vergezeld, d,ie gnder
de bevolking de opgewondenheid' nog
verergerden.
In de nabijheid van Gottenbarg, in
den staat Nebraska ,zijn tijdens, een he-
vigen storm twee treinen van ,de
Union Pacific in volle vaart o p el k a a r
•geloo pen. Dlaarbij werden 7 reizigers
gedood en meer djan 100 gewond- Door
den geweldigen orkaan was het onmo
gelijk spoedig hulp te zenden en zoo
doende moesten de gewonden verschei
dene uren op geneeskundige verzorging
wachten.
Koninklijke besluiten.
Bij KoninkL (besluit is Wi. F. Smid
benoemd tot burgemeester der gemeen
te Westerhork;
is benoemd tot leeraar aan de Rijks
H. B|. S. te Zwolle, H. Postema
zijn benoemd tot notaris te %Rotter-
dam, E. J. M. de Kat, candiid.aat-notaris
aldaar; te Metslawier P. Davelaar, can-
didaat-notaris "te Hilversum; te '&Gra-
venhage Wl G. Pauwels, candidaat-noj-
taris aldaar; te Uitgeest, J. E. Heenk,
candidaat-notarls te Heemstede
is benoemd tot vice-president d,'er ar-
rondissemiehtSf-rechtbank fe Amsterdam,
mr. L. Offerhaus Jz., thans rechter in
gemeld college.
De Rijksmiddelen.
Er bestaat rede tot tevredenheid"over
den toestand van 's landjsj finanlciën. Be
droeg de opbrengst in Februari 1912
totaal f 11,490,757,171/2, de afgeloopen
mastfd bracht f 11,885,368.94i/2 in de
schatkist, dus f 394,611.77 meer.
iDia opbrengst van de eerste
twee maanden van dit jaar was
f 25,729,099,511/2, terwijl verleden jaar
was ontvangen f24,280,595.13. Reeds
nu zijn we dus al f l,448,504.38i/2 op
het vorige jaar vooruit.
De Tweede Kamerverkiezingen.
Naar aan de „Ned." bericht word\t„
jbeeft de Districtsvergadering dpr Chr.
iHist. Unie voor het district Bodegra
ven met algemeene stemmen besloten
om voorloopig candidaat fe stellen d|en
heer Mr. 'van Tdsinga.
Gedenkpenningen eeuwfeest Neer-
land's onafhankelijkheid.
Naar men verneemt zal ter gelegen
heid van het eerste eeuwfeest van hlet
herstel van Neerlands onafhankelijkheid
aan 's Rijks Munt eene groote legpen
ning worden geslagen, vervaardigdfdjbor
den stempelsnijder Wienecke, welke ih
goud, zilver en brons voor het publiek'
verkrijgbaar zal worden gesteld.
Uit Stad en Omgevine.
LEIDEN, 17 Maart
,,St. Bonifacius."
Zondagmiddjag verga-dierde deze Pro-
(pag;indaclub in het Bondsgebouw. De
Voorzitter, de heer Nijhuis, opende deze
vergadering met den Chr. groet, heette
de leden van harte welkom' en gemo
ireerde de kerkcolportage met het K^tti'.
Schoolblad. De Notulen ^werden dpor
den Secr. den heer P. A. Lombert ge
lezen en onder dankzegging onveran
derd goedgekeurd- Tot verificateurs wer
den benoemd de ledien van der Wiel en
de Zwart. Omtrent het oprichten van
een Jongens-propiagandaclub was nog
geen besluit genomen. De Voorzitter
herdacht de oprichting van die afdl Lei
den van' de Nedj. R. K. Meubelmakers-,
behangers- en stoffeerdersbond die cr
goed voor staat. Teveai9 deelde dte Voor
zitter mede, dat er weer met ijver ge
werkt wordt aan de oprichting van een
nieuwe vakvereeniging en waarvoor
reeds een aantal adressen in het bezit
der Club zijn. Daarna werden wederom
een 4 tal nieuwe leden geïnstalleerd.
Voor den gezelligen .avond was een re-
geUngscommisisjjie benoemd. Over den d,'a-
tum van dezen avond werd druk gedis
cussieerd totdat na stemming besloten
werd, dat dfetze op een Maandagavond
zal gehouden, waartoe led/en met hun
resp. vrouwen en nieisjed zullen worden
uitgenoodigd. Daarna spoórdie cle -Voor
zitter (d'-e leden aan deel te nemen aan de
Retraite met Pinksteren. Bij de rond
vraag werden nog eenige inlichtinglbni
gevraagd omtrent de j'ongensproplagan-
idaclub. Tevens werd aangedrongen om
een afgevaardigde te benoemen voor het
25-jarig bestaansfeestf van den .R. K.
Volksbond te Amsterdam, hetwelk na
eenige dis,cuss,le wordt goedgevonden.
'Het lid de Zwart stelt voor om' eenige
duizenden brochures te verspreidien van
het Voor-Tariefwet-Comité. Na eenige
'distcussje wordt besloten om 6000 vlug
schriften te bestellen, tevens riep het
zelfde lid d)e hulp in voor het op'ridhften
'van een and'erafd. Esjperanto.
Die Voorzitter zal deze oprichting be
spreken op een bestuursvergadering.
Naar aanleiding van een besluit geno
men op de Jaarvergadering v,an den
Volksbond Prop. Unie om een algemee
ne persactie opi touw te zetten stelde
Laatstgenoemd lid voor een actie op
touw te zetten voor jie Leid ache
Courant. De Voorzitter voelde veel
voor dit voorstel doch dlaar er een com
missie voor propaganda bestaat voor de
„Leidsche Courant" werd besloten d|eze
commissie aan te Schrijven 9m daarna
den algemeene pers,actie te voeren vpor
de „Leidsche Courant". Tevens werd'
gevraagd om vpor de gesloten Retraite
meer propaganda te maken in de Con
gregatie van de H. Familie. Ook werd
de noodzakelijkheid bepleit van een kin
derzangkoor. Het Bestuur zal deze zaak
in overweging nemen. Nadat nog vele
huishoudelijke Zaken besproken waren
werd deze van echte J^oomsche propa
ganda getuigende vergadering door den
Voorzitter met gebed gesloten.
Vakopleiding.
Door een elftal beeren hiier ter sifced^
is een circulaire verspreid, waarin zij
den wensch uiten, om, wanneer een voir
doend aantal personen daarmede adihae-
sie betuigen, over te gaan tot de op
richting van een afdeeling der „Vereend-
ging tot Bievordering van de Vakoplei
ding voor handwerkslieden in Neder
land", 1 1 1
Deze vereeniging stelt zich ten doiel,
de vaikopleiiding Zoowel van mannelijke
als van 'vrouwelijke beoefenaren van
handwerken te bevorderen gn tracht 'dit
doel te bereiken door: a. 'het houden Van
vergaderingen, tentoonstellingen en wed
strijden; b. 'het uitgeven van geschriften,
waaronder het Maandblad als- orgaan der
Vereeniging; c. het geven van raad of
hulp met betrekking ,tot vakopleiding; 'd.
het uitoefenen van het recht van petitie;
e. het behartigen der belangen van hen,
die zich met Jiet geven van vakonderwijis
belasten of op .eenige andere wijïze de
belangen der Vakopleiding bevorderen.
De onderteekenaars 'der circulaire ho
pen mede aan de afdeeling te verbinden
een „Bureau voor Vakopleiding", voor
namelijk om Ouders en voogden in te
lichten en het ontvangen van een goede
vakopleiding 'in (de hand te werken. Voor
de opleiding kier leeraren bestaat verder
het plan cursussen te steunen of, zoo
noodig, zelf in het leVen te roepen Voor
de middelbare aktes M. a. tot K.
Wanneer vele biljetten met sympathie
betuigingen zijn 'ingekomen, zal in de
PaasChvacantie eene vergadering worden'
uitgeschreven, waarin 'een en ander nog
nader zal Worden uiteengezet en 'even
tueel '1/ot oprichting der afdeeling 'zal
worden overgegaan.
Verdere inlichtingen verstrekt gaarne
dd IJfeer J. M. S.teffelaarj \v. e. i., adj.-
ingenieur der 'N. Z. H. Tramwegmaat-
sdhappij, Haarlemmerstraat 37.
Óp den tooneeiwedstrijd, uitgeschre
ven door de afd. Dordrecht van het Alg.
Ned. Verbond, werd d'e 2e prijis toege
kend ann ,.Litteris Sacrum" Van hier met
IJsbfand". De prijs bestond uit een
zilveren medaille en f100.